FIRMA DUIM BURGER
Amerstoort
DÉ ËÉMLANDEU
Biiïtenlandsch
Overzicht
Buitenland
Belani
Licht
JOH. DE HEER
J. J. MOLENAAR
DAMESMODEZAAK
Zaterdag 9 April 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30 e Jaargang No. 240
MUITERIJ DER MARINE
IN ECUADOR
UIT MOOI
BOOT OMGESLAGEN
Weerbericht
7 uur 15 min.
L. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
Een eik, die een PLYMOUTH berijdt,
Blijkt op de hoogte van zijn tijd.
STATIONSPLEIN 5 - TELEPH. 1210
ARNHEMSCHE WEG 26
ABONNEMENTSPRIJS 3 maal,d" voor Amersfoort 2.10. per maand f 0.75, per
week (met gratis vertekering tegen ongelukken) f 0.I71/,.
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderll|ke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 51J
TSCH DAGBLAD
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Llefdadighelds-advcrtcntlën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—Bewijsnummer extra f 0.05
Het Vaticaan en de ontwape<
ning. Vrees voor het bolsje
wistische gevaar.
ITct Italiaansche standpunt inzake de
ontwapening is bekend; de regeering van
Mussolini is bereid op zeer grootc schaal
van haar militaire machtsmiddelen afstand
te doen, natuurlijk wanneer de andere mo
gendheden in dezelfde mate ontwapenen,
Bekend is de uitspraak van den ducc, die
zich bereid heeft verklaard een leger van
slechts tienduizend soldaten op dc been te
houden, wanneer de sterkste continentale
mogendheid tot denzclfden stap overgaat.
Welk standpunt neemt inmiddels het
Vaticaan ten opzichte van de ontwapening
in? I)e paus zelf heeft zich tc dezer zake
den laatstcn tijd niet geuit, maar er valt te
beschikken over een artikel van den hoofd
redacteur dor Osservatore Romano, het
Vaticaansche orgaan, waarvan men mag
aannemen, dat het dc opvattingen weer
geeft van het hoofd der Roomsch-Katholicko
kerk.
Aangezien het Katholieke Polen het eer
ste bolwerk tegen hot, bolsjewisme is, zoo
wordt in bedoeld artikel betoogd, zou liet
oen grootc vergissing zijn wanneer men
over liet hoofd zag, dat oen onvoorzichtige
ontwapening, in plaats van een helpster
van don vrede te zijn, zou kunnen leiden
lot oen cycloon van sociale gewelddaden
politieke oncenighcdcn on economische om
wentelingen, zoolang namelijk in verschil
lende landen 'iel communistische gevaar
bestaat en achter do grenzen van Rus
land, die op geheimzinnige wijze zijn geslo
ten, de proefnemingen met een gewapenden
staat plaats vinden.
Aan den anderen kant aldus de Osser
vatore Romano hebben de bewapeningen
geleid tot uitgaven, die met astronomische
cijfers moeten worden aangeduid en die
de naties bcrooven van de idee dos vredes
on van de hoop op een economische weder
geboorte. Hier moet hulp worden geschaft:
de bewapening dient te worden beperkt,
wil men althans, dat de menschelijke voor
uitgang en welstand niet in het gedrang
raken. De conclusie van het Vaticaansche
orgaan is, dat, moge do algelieelc ontwape
ning het ideaal zijn, in verband met de be
dreiging \an liet bolsjewisme slechts de be
perking der bcwajèmhg onder dc tegen
woordige omstandigheden do cenig moge
lijke cn nuttige vorm van ontwapening kan
zijn.
IIoc komt de schrijver tot deze bescliou
wingen? Algemeen neemt men aan, dat het
artikel in sterke mate is beïnvloed door
den Poolschèn kerkvorst, kardinaal Hlond,
die steeds een buitengewone activiteit aan
den dag legt cn tijdens de Paasclidagen te
Rome was, waar hij zeer nadrukkelijk heeft
gewezen op dc gevaren van het bolsje
wisme.
De Kölnischc Zeitung, die aan liet Vati
caansche standpunt ten opzichte van de
ontwapening groote aandacht wijdt, meent
te moeten opmerken, dat er van een vergis
sing moet worden gerept, wanneer al te
nadrukkelijk wordt gewezen op het „experi
ment van een bewapenden staat", waartoe
men in de unie van sovjet-republieken is
overgegaan. Een feit toch is, aldus het
Duitschc blad, dat Litwinof het radicaalste
ontwapeningsprogram heeft ingediend, de
bereidheid ïieeft te kennen gegeven volko
men te ontwapenen en als beste voorwaarde
voor dc ontwapening dc afschaffing van
den oorlog lieeft voorgesteld. Door een ra
dicale ontwapening van alle staten wordt
de veiligheid naar binnen en naar buiten
der afzonderlijke staten cn hun sociale
structuur niet bedreigd; voor bepaalde
noodzakelijkheden toch op binncnlandsch-
politiek gebied moet elke staat natuurlijk
de vereischle machtsmiddelen behouden.
de strijd in het verre oosten.
Een bloedige veldslag.
Londen, 7 April. (H. N.) Uit Mock-
den wordt gemeld, dat aan dc grens van
Korea cn Mandsjoerijc een grootc slag ge
leverd is tusschen Japanschc cn ongeregel
de Chineésche troepen, waarbij 500 Chince-
zen gedood cn 3000 gewond zijn.
koning gustaaf van zweden bij
von hindenburg.
13 e r 1 ij n, 7 A p r i 1. (V. D.) Koning Gus
taaf van Zweden, die op de terugreis uit
het Zuiden van Frankrijk een dag te Ber
lijn vertoeft, heeft een officieus bezoek ge
bracht aan rijkspresident von Hindenburg
Dc Zweedsche koning kwam tegen hal'
een voor het paleis van den rijkspresident
aan, waar een eerewacht hem de militaire
eerbewijzen bracht. Na een onderhoud van
ongeveer een half uur volgde een lunch,
waarbij behalve het gevolg van den koning
cn eenige leden van het kabinet van den
rijkspresident ook dc Zweedsche gezant te
Berlijn, rijksminister Groener, dc chef van
de legerleiding, generaal Von Hammcrstcin
en de voormalige Duitsche gezant in Zwe
den, alsmede de ambassadeur Nadoluy
aanzaten.
Londen, 7 April. (H. N.) Uit Guaya
quil wordt gemeld, dat dc bemanningen van
de kanonneerbooten Tarqui cn Cotopaxi, de
eenige oorlogsvaartuigen van de republiek
Ecuador, gemuit hebben. De beide konon-
neerbooten stoomden uit de haven op het
oogenblik, dat het stoomschip Bodegraven
met den vroegeren president Plaza Gutier
rez aan boord aankwam. Dc havenautori
teiten waren door de houding van de twe?
kanonneerbooten geheel verrast. Eerst later
werd bekend, dat ook het garnizoen van het
fort Punta Piedra in opstand is gekomen.
De geheclc beweging schijnt een poging te
zijn om do landing van president Plaza
Gutierrez te verhinderen. Dc regeering van
Ecuador heeft terstond het stoomschip
Guayaquil gezonden om den opstand tc on
derdrukken.
Guayaquil, 8 A p r i 1. (V. D.) Dc op
standige beweging tegen de regeering van
den president van Ecuador Alfredo Moreno,
vindt haar oorzaak in dc economische moei
lijkhcden, waarin het land verkeert en de
critiek, die wordt grocfcnd op het finan
cieels beleid der regeering. Dn regeering
spant alle krachten in om den opstand zoo
wel in het binnenland als ter zee tc onder
drukken.
Een der opstandige schepen, de kanon
neerboot Cotopaxi, beeft in den afgeloopen
nacht een vcrgeefsclic poging gedaan oru
liet fort aan de golf van Guayaquil in tc
nemen. Toen deze poging mislukte, is het
schip met de opstandelingen en den leider
der opstandelingen Ildefonso Mendoza ver
trokken. Ook uit Quito wordt gemeld, dat
aldaar een opstand is uitgebroken, die ech
ter door de politie cn dc regeeringstrocpen
spoedig onderdrukt kon worden.
N e w-Y o r k, 8 April. (V. DA ln tegen
stelling tot do berichten uit Guayaquil
wordt tc New-York vernomen, dat aan den
marine-opstand in Ecuador de geheclc vloot
meedoet. Deze vloot bestaat echter slechts
uit twee kanonneerbooten. De muiters wil
den den terugkeer van den verbannen ge
neraal Plaza Gutierrez, die reeds twee maal
president van Ecuador was, verhinderen.
Generaal Plaza Gutierrez, die gcruimen tijd
te Lausanne verbleef, is met het Nederland-
sclie 6toom6chip Bodegraven van de K. N. S.
M. naar Ecuador teruggekeerd.
Eenerzijds wordt gemeld, dat hij ongehin
derd kon landen, waarna dc muiters met dc
beide kanonneerbooten de haven van
Guayaquil verlieten om niet meer terug tc
keeren. Anderzijds wordt gemeld, dat de
muitende matrozen dc Bodegraven buiten
de haven zouden hebben aangehouden cn
den generaal gevangen hebben genomen,
terwijl zij voorts een Engelsche tankboot
zouden hebben in beslag genomen.
SPREEUWEN EN ANDEREN.
Langzamerhand begint het koor al volle
diger te worden: Eerst waren hel schuch
tere lijstci geluidjes, speelsche probeersel
tjes leken het wel eens, maar weldra was
toch het heele drietal aan hel woord. De
melodieuze geluiden van den grauwen, die
het maar steeds over die „lieve Marietje"
wou hebben, de voller klarinettoonen van
den zwarten meneman en de wel bekoorlij
ke, maar toch ook wel vervelende herha
ling van 's grootcn lijsters melodietje, zij
wisselen elkaar alweer dagcli|ks af De gele
koolmees met zijn zwarte das „schiet in 't
vuur" of „zaagt" dat het een lust is en de
blauwe pimpeltjes laten nu en dan hun zil
veren belletje klinken. Daar sloeg de vink
zijn vollen slag! De groene specht liet zijn
mephisto-lach klinken cn de grootc bonte
kefte als een klein hondje. Zou dc zwarte
er weer zijn? Deze week was het pientere
tjiftjafje al weer druk aan het maalslaan cn
een blauwspecht of boomklevcr liet zijn
helderen roep klinken. Volop lentegeluidcn
te genieten op onze wandelingen. En let nu
ook eens op de spreeuwen. Hebt ge ooit
zijn levendig snavelgcklepper gepaard met
hel uitbundig vleugelbewceg gadegeslagen
zonder den monteren praatgraag met een
glimlach te observeeren? Wat kan hij te
keer gaan op een mooien lentedag zoo bo
ven op den vorst van hel huis. als hij pro
beert allerlei vogelgeluiden te imiteeren,
den joligen jodclaar. „Zoo'n ccllectic van
die glanzende snateraars is", zegt 5trijbos
„een heerlijk monter samenraapsel van leu
tige pretmakers" cn Rinke Tolman dichtte
zeer toepasselijk:
„Wie is het, die op 't kerkedak
De broze stilte fluitend brak
En sloeg ccn lied dc hccmlen in,
Een bed van vreugd, ccn lied van nun,
Dat luchtig luidt en tiereliert
En danzend ver en verder zwiert?
Dat is dc spreeuw, de brokkelaar,
De kommervrije tokkelaar,
Dal is de spreeuw, die bont van pluim,
De fluiter is van lossen luim
A. JOMAN.
MELLON IN ENGELAND
AANGEKOMEN.
Londen, 7 April. (V. D.) De nieuwe
Amerikaansche ambassadeur tc Londen,
Mellon, is hedenavond aan boord van het
s.s. Majestic te Southampton aangekomen.
EEN OORLOGSSCHIP OP WEG NAAR
ST. JOHNS.
Londen, 7 April. (V. D.) Naar Eve
ning Standard verneemt, heeft de Britsehc
regsering op verzoek van den gouverneur
van New Foundland besloten een oorlogs
schip te zenden naar St. Johns, teneinde
verdere onlusten te voorkomen.
Een tegenspraak.
Londen, 8 April. (V. D.) Het bericht,
dat de Engelsche regeering op verzoek van
den gouverneur van New Foundland ccn
oorlogsschip naar St. Johns zou hebben ge
stuurd, wordt als volkomen uit de lucht
gegrepen tegengesproken.
KOELE ONTVANGST VAN TARDIEU'S
VERKIEZINGSREDE.
P a r ij s, 7 April. (H.N.) De rede van Tar-
dieu, waarmede gisteren de verkiezingscam
pagne in Frankrijk officieel geopend is,
wordt in de pers over het algemeen vrij
koel ontvangen. Men leidt uit de rede af,
dat Tardieu de partij der radicalen voor
zich wil trachten te winnen, doch deze po-
g wordt door de radicale bladen afgewe
zen, die er op wijzen, dat Tardieu alles
heeft gedaan, om de radicale partij buiten
de meerderheid te houden.
de duitsche invoerbeperkingen.
Engelsche mijneigenaars eischen
maatregelen.
Londen, 7 April. (V. D.) In dc giste
ren gehouden vergadering van Engelsche
mijneigenaren werd ccn resolutie aangeno
men, waarin besloten werd er bij de ïcgee-
ring met kracht op aan tc dringen, dat ter
stond maatregelen genomen zullen worden
om den Engelschen kolcriuilvo T tc be
schermen togen de schade, die hij door de
hóuding der Duitschc regeering lijdt. In een
toelichting wordt gezegd, dat de Duitsche
maatregelen nu reeds 2 maanden in wer
king zijn cn dat liet meer dan tijd wordt,
dat Duitschland weet, dat een land, het
welk Engelsche waren van zijn markt uit
sluit, voor zijn eigen waren op dc Britsehc
markt dezelfde behandeling kan verwach
ten.
poolsch commentaar op het
proces te moskou.
W arscliau, 7 April. (V. D.) De toon
aangevende bladen te Warschau maken in
hun commentaren op de rechtbankversla
gen uit Moskou inzake Stern nadrukkelijk
melding van het feit, dat het verwijt van
een georganiseerde medeplichtigheid van
Poolsche staatsburgers bij den aanslag op
Tvvardowski onbevestigd gebleven is. Het
vonnis laat dc aangelegenheid zelf in het
onzekere. Dc sovjets hebben alles gedaan
om de feitelijke motieven voor den aanslag
te verdoezelen.
de zuid-afrikaansche unie.
Natal wil zich afscheiden.
Kaapstad. 8 April. (V.I).) ln een gis
teravond gehouden druk bezochte openbare
vergadering werd met algemcenc stemmen
oen resolutie aangenomen, waarin afschei
ding van Natal van de Zuid-Afrikaansclie
unie werd geèischt.
graf zeppelin te pernambuco.
Pernambuco, 7 April. (V.D.) ITct lucht
schip Graf Zeppelin is hedenavond om zes
uur G.T. te Pernambuco voor anker gegaan.
het nieuwe chileensciie kabinet
samengesteld.
Santiago de Chili, 8 April (V.D.). In
het nieuwe kabinet heeft eerste minister
Victor Robles (radicale partij) de porte
feuille van Binnenlandschc Zaken geno
men. Het ministerie van Buitenlandsche
Zaken komt onder leiding van Dalmaceda.
Het schijnt dat dc rust in het land is
weergekeerd.
Vijf personen verdronken
B c r 1 ij n, 7 A p r i 1. (V. Een boot,
waarin een jeugdleider en acht jeugdige
wcrkloozen zalcn^ is tengevolge van den
krachtigon storm op hot Wcrbcllin-inccr
omgeslagen, doordat hij vol water was ge-
loopen. Vier inzittenden konden gered wor
den. Dc overige vijf, waaronder dc jeugd
leider, verdronken. N
EEN NIEUWE ZENDER VOOR
KALUNDBORG.
Order in Engeland geplaatst.
Londen, 8 April (V.D.). Dc Dqcnsche
regeering heeft in Engeland ccn nieuwe
zender besteld voor liet radiostation Ka
lundborg, welke een der krachtigste van
Europa zal worden. Begin volgend jaar zal
deze nieuwe zender, welke zal werken op
ccn golflengte van 1100 M. in gebruik wor
den genomen.
POE YI STICHT EEN CENTRALE BANK
MET CIRCULATIERECHTEN.
T s j u n g t s j o c li, 8 April (V.D.). Poe Yi
heeft gisteren een decreet ondcrtcckcnd in
zake dc stichting van een centrale bank
instelling voor Mandsjoerijc niet. oen ka
pitaal van 30 inillioen. L>c centrale bank
zal verscheidene kleine banken in Mands
joerijc overnemen en het recht verkrijgen
bankbiljetten uit lo geven. Dc regeering
Poe Yi kondigt voorts aan dat dc gouden
standaard zal worden ingevoerd.
DE VALERA'S ANTWOORD.
Een zitting van liet Engelsche
kabinet.
Londen, 8 April. (II.N.) Het kabinet
hield gisteravond een zitting ter bcstudcc-
ring van Dc Valera's antwoord. Besloten is
terstond antwoord daarop naar Dublin te
zenden. Maandag zal Thomas, dn minister
voor dn dominions, in het Lagerhuis ccn
verklaring afleggen. Volgens dc Timcs-cor-
respondont to Dublin zal waarschijnlijk op
2!) April een wetsvoorstel tot. afschaffing
van den.eed van den trouw in hot Icrschc
parlement worden ingediend.
PILSOEDSKI OP REIS.
Warsch au, 8 April (V.D.) Volgens be
richten uit Cairo is maarschalk Pilsoedski
heden per schip naar Boekarest vertrokken.
Officieel worden weliswaar geruchten be
treffende een a.s. bezoek van maarschalk
Pilsoedski aan Londen gedementeerd, doch
er bestaan hardnekkige geruchten inzake
een reis van Pilsoedski naar Engeland; po
litieke kringen herinneren aan h?t recente
oponthoud van don vice-minister van bui
tenlandsche zaken, Beek, aan Londen.
Waarschijnlijk betreffen dc geruchten dit
bezoek aan Londen.
de modderbandjirs op java.
D j o c j a k a r t a, 8 April. (Aneta). Na
dere bizonderheden omtrent de modder-
bandjir gewagen van een grootc verwoes
ting. Gistermiddag 5 uur waarschuwde de
post Babadan voor mogelijke bandjirs van
de Kali Blongkcng~en de Kali Walang,
waarop de bevolking werd gealarmeerd. De
bevolking vluchtte, zoodat toen om 6 uur
de modderstroom aanzette, dc geheelo om
geving was ontruimd. Momentcel kan wor
den vastgesteld, dat ongeveer 130 ïnland-
sche huizen in Krakitan, Kcrong en Oman
zijn verwoest. Van persoonlijke ongelukken
is niets vernomen. De gouverneur van
Midden-Java, dc resident van Magelang en
de regent van Magelang zijn ter plaatse.
Het binnenl. bestuur voedt duizenden
vluchtelingen. De verbinding over den
Postweg is voor bussen en personenauto's
hersteld. Dc N.I.S. onderhoudt een auto
busverbinding tusschen Tempel cn Mocnt-
lian, welke aansluiting geeft op dc treinen.,
Van de zijde van het Europccschc publiek
bestaat geweldige belangstelling voor de
aangerichte verwoestingen.
buitenland.
Na dc mislukking tc Londen.
(Derde blad, pag. 1)
Groote partij narcotica aangehaald.
(Derde blad, pag. 1).
binnenland.
Dc regeering gezwicht voor de stem dei-
nat ie. (Tweede Blad, pag. 2).
stadsnieuws.
ITct twintigjarig bestaan van liet Sana
toriumfonds „Ons Belang."
(Vierde Blad. pag. 2).
lectuur in het zondagsblad.
Ir. W LandsbergSamuel Morse, do
vader der telegrafie.
Anna Bunavcntc Lente in het Zuiden.
liet verhaal van dc Weck „Wim is het
vergeten."
Uit het, Leven
F.en journalist als colporteur in stof
zuigers.
liet wonder van den vogeltrek.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. lust#
tc Dc Bilt.
Hoogste barometerstand: 773.i tc Tou
louse.
Laagste barometerstand: 739.5 tc llapa-
randa.
Verwachting: Matige tot krachtig -, later
wellicht stormachtige Z.W. tot W. wind,
zwaar bewolkt lot betrokken, tijdelijk regen,
zachter, vooral des nachts.
Dc gisteren genoemde depressie bij IJsland
heeft zich in den loop van den nacht be
langrijk uitgediept en Z.O.-waarts ver
plaatst. Vooral in Noord-Engelund was dc
barometerdaling zwaar, terwijl daar plaat
selijk ook meer stormachtige Wind voor
komt. liet dcprcssicsysteem over Scandi
navië trok verder Oostwaarts af. Daarmee
verdween dc stormachtige wind, die den
laatstcn tijd over onze omgeving gewaaid
heeft. ITct laat zich echter aanzien, dat dc
wind wederom zal gaan toenemen cn op
nieuw ccn stormachtige periode tegemoet
gaat. Bovendien zal de nieuwe depressie op
nieuw regen brengen. Sinds gisteren is
over een uitgebreid gebied in West-Europa
neerslag gevallen, doch de hoeveelheden
waren niet zeer groot. Over het algemeen
steeg de temperatuur in het W. van liet
waarnemingsgebied. In het Oosten daalde
zij.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Bent U reeds klant van
ONZE STOFFENAFDEELING?
Zoo niet, dan moet U toch eens een
kijkje komen nemen, dan wordt U
het zeker.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Ock voor piano's het goedkoopste adres.
Expositie van nieuwe modellen