AMEPSFOOKTSCIH DAGBLAD
Zaterdag 23 April 1932
.DE EEMLANDER"
30e Jaargang No. 252
VIERDE BLAD
DE FINANCIEN VAN
AMSTERDAM
ROTTERDAMS FINANCIEN
Zorg voor een goede
reflector!
PREDIKBEURTEN
MISLUKTE ROOFOVERVAL
VOOR VEILIG VERKEER
UIT DE KEI-GESCHIEDENIS
DE KEI-OPGRAVING IN 1903
Lezuinigingsnofa van E. en W.
B:j de behandeling van de begrooting van
1932 hebben B. en W. van Amsterdam de
toezegging gedaan, dat de cijfers nog eens
grondig zouden worden bezien om tot een
verbetering in de begrootingspositie te ko
men. Het resultaat van dat toegezegde on
derzoek is thans verscnencn.
Het totale bedrag waarmee de begrooting
door deze herziening Wordt gebaat, beloopt
2,3S9,419; echter dient er rekening mede te
worden gehouden, dat op grond van de tot
dusver verkregen resultaten moet worden
verwacht dat het trambedrijf hoofdzakelijk
als gevolg van sterke vermindering van
opbrengst van het vervoer, een verlies van
een millioen gulden tal opleveren.
De voornaamste oorzaken, welke tot ver
betering der begrooting hebben bijgedragen,
zijn als volgt samen te vatten:
De vermindering der subsidies beloopt in
totaal f 158,700; de vermindering op de Lij-
dragen aan den kapitaaldienst beloopt een
bedrag van f 392,120; op het onderhoud van
straten en pleinen wordt een vermindering
toegepast van f 160.000; door den lagen koers
van het pond sterling kon de rentebetaling
van den April-coupon der 5*4 pCt. sterling-
lecning voor zoover die ten laste van 1932
wordt geboekt, f 110.000 lager worden ge
raamd; de rente van voorschotten versterkt
uit gelden der gemeente voor verbetering
de volkshuisvesting kon f 162,000 hooger
worden geraamd; de winstuitkeeringen der
bedrijven en do lagere ramingen der verlies
posten van andere bedrijven brachten
f 592,035 voordeel. Ook kondon nog een aan
tal onderhoudsposten worden verlaagd met
f 10S,000.
Een voorstel der C.-H. raads
fractie.
De Chr.-Hist. raadsfractie tc Amsterdam
beeft voorgesteld, het aantal opcenten op de
gemeentefondsbelasting tc bepalen op 65, ir.
tegenstelling met B. en W. die hebben voor
gesteld dit cijfer te brengen op 74.
Deze raadsleden zijn van mcening dat,
wanneer de bezuinigingen op de salarissen
en looncn van het gemeentenersoneel aan
vaard worden, de bclastingopcentcn lager
kunnen zijn.
Nog meer maatregelen tot
bezuiniging
Rotterdam, 22 April. De ongunstige
begrootingspositie van Rotterdam heeft er
geleid, dat het college nog naar andere
middelen heeft uitgezien om de gemeente
lijke inkomsten tc verhoogen. Naar aanlei
ding van de wijziging van de Gemeente
wet bij dii noodwet van IS Mei 1929, waarbij
aan de retributies, welke krachtens de zoo
genaamde precario-verordening worden ge
heven, een nieuwe wettelijke grondslag
werd gegeven, heeft liet college een alge-
heele herziening van deze verordening in
voorbereiding doen nemen. Het gevolg van
een en ander is geweest, dat verschillende
retributies aanzienlijk zijn verhoogd en dat
retributies weiden ingevoerd, waar vroeger
vergunning werd verleend, zonder het hef
fen daarvan.
,Voor de automaten, die de winkelier thans
meer en meer in gebruik gaan nemen, was
\Toeger een recht verschuldigd van 1.59
per M2 per jaar. Voorgesteld wordt in het
vervolg voor deze voorwerpen een recht te
heffen van 25.per jaar.
Voor het innemen van standplaatsen doov
autobussen, autocars en bodewagens was
voorheen geen recht verschuldigd. In de
voorgestelde verordening wordt een auto
bus belast met 125, een vrachtauto
met 100 en een wagen, die voortbewogen
wordt door een tractor met 75 per jaar.
Voor het hebben van reclameborden aan
remmingwerk en walhuisjes, hetgeen vroe
ger onbelast was, wordt voorgesteld bet
heffen van een belasting van 3, 6 en
12 per jaar al naar mate de grootte. Het
recht voor het hebben van een uithangbord
wordt verdubbeld en gebracht op 3 en
0 per iaar. Het recht voor het hebben van
een benzinepomp, dat reeds vroeger ver
hoogd was tot 26 zal opnieuw een ver
hooging ondergaan en wel tot 50 per
jaar. Daarnaast zal voor de leidingen ver
schuldigd zijn 15 per strekkenden meter
per jaar.
Hot recht voor bet hebben van een tele
foonzuil zal 50 per jaar kosten. De terras
vergunningen zijn nagenoeg gehandhaafd
op bet thans reeds geldende bedrag.
De meerdere bpbrengst van deze veror
dening wordt geraamd op 10.000 per jaar.
LUCHTPOST VOOR INDIË.
's-G raven hagc, 21 April. Met bet
vliegtuig, dat hedenochtend van Schiphol
Haar 'Ned. Indié is vertrokken, werden 31
zakken luchtpost verzonden met een
gewicht \an 219 k.g. 700 gram bruto en —3
K.G. 820 gram netto. De zending bevatte:
237 briefkaarten, 80 postwissels. 13.759 stuk
ken beneden 5 gram, 3453 stukken zwaar
der dan 5 grain, 2593 stukken bestemd voor
tusschënliggendc landen. Totaal 20.122 stuk
ken.
KONINKLIJK
Hedenochtend verschenen de Koningin en
de Prinses geheel onverwachts en onoffici
eel in het veilingsgebouw tc Roelofarends-
veen, woonden daar een gedeelte van de
veiling van bloemen en groenten bij en on
derhielden zich met verschillende kwee
kers en kooplieden. Vervolgens reden de
Koningin en de Prinses door naar het vei
lingsgebouw te Ter Aar, woonden ook daar
een gedeelte der grocntenveiling bij en be
zichtigden het bedrijf van een grooten en
een kleinen tuinder. Daarna keerden do
vorstelijke personen naar de Ruigenhock
terug.
De heer Goorhuis, behandelt de
rijwielpaden, alsmede de
plichten der wieU
rijders
de spreker de aandacht op art. 22 der mo
tor- en rijwiehvet, dat het zoodanig rijden
dat de vrijheid en veiligheid van het ver
keer in gevaar wordt gebracht, alsmede het
besturen van een motorrijtuig, terwijl men
onder drankinv locd verkeert, strafbaar
stelt. Rijdt vooral op wegen waar druk ver
keer is of in drukke winkelstraten kalm,
opdat ge niet de andere weggebruikers of
u zelf m dc waagschaal stelt! De politie
heeft tot taak hier streng op toe te zien.
Vo:r dergelijke overtredingen is de rechter
bevoegd liet rijbewijs in te trekken. Niet
alleen motorbestuurders, maar ook wiel
rijders hebben ervoor tc zorgen, dat zij niet
onder drankinvloed verkeeren.
Tenslotte werden dc bestuurders van mo
torrijtuigen onder do loupe genomen, waar
bij allereerst werd aangegeven op wolken
leeftijd men een motorrijtuig kan besturen.
Het besturen van een motorrijtuig onder
toezicht is verboden voor bon die nog niet
den vercischtcn leeftijd hebben bereikt
Zoowel de bestuurder nis dc toezicht heb
bende is dan strafbaar. Met nadruk wees
dc heer Goorhuis erop, dat men toch voor
al de kinderen van den rijweg moet hou
den.
In het tweede deel van den avond werd
een verkcersfilm van de schoolbioscoop tc
Rotterdam gedraaid, welke den aanwezigen
een beeld gaf van dc wijze waarop het ver
keer in een grootc stad wordt geregeld,
maar ons ook toonde wat de gevolgen zijn
van ondoordacht den weg oversteken, het
klimmen achter op auto's, het negoeren
van de regels van den weg enz.
Tenslotte beantwoordde dc heer Goorhuis
nog ecnige vragen, welke uit de zaal wer
den gesteld.
DE ANONIEME BRIEFSCHRIJVERIJ.
De zaak in hooger beroep.
Naar wij vernemen zal de zaak betref
fende de anonieme bricfschrijvcrij, waarin
Ds. R.. vroeger tc Hoogland en thans te
Winterswijk, is veroordeeld wegens een
voudige bcleediging, op 19 Mei a.s. ooi-
het Amsterdamsche gerechtshof in hooger
beroep worden behandeld.
EXAMENS.
De heer F. Boerwinkel Jr., alhier, is aan
de Rijksuniversiteit tc Utrecht geslaagd voor
het doctoraalexamen Nedeii. letteren.
Amersfoort.
Zondag 24 April 1932.
Ned. Hcrv. Kerk.
Sint Joriskerk.
10 uur: Ds. Pannebakker.
6 uur: Dienst.
Nieuwe Kerk.
10 uur: Dienst.
6 uur: Dienst
Emma Kerk
10 uur: Dienst.
6 uur: Ds. Panncbakker.
Bethelkerk.
Kinderkerk.
Gasthuiskcrk.
10 uur: Dienst.
Wijkgebouw Monnikenpad.
10 uur: Kinderkerk.
Gebouw „Het Sluisje."
10 uur: Kinderkerk.
Vrijz. Hervormden.
(Luthersche Kerk).
10uur: Ds. Dikboom.
Remonstrantscbe Kerk.
10% uur: Ds. E. L. Nauta, Icgcrpred. te
Leiden.
Doopsgezinde Gemeente.
10% uur: Ds. Hylkema.
Evang. Luthersche Kerk.
10% uur: Gecomb. dienst met de Vrijz.
Hervormden.
Vrijz. Jeugdgemeenschap.
Theos. Loge, Regentcsselaan 21.
Geen dienst.
Geref. Kerk (Zuidsingel).
10 uur: Ds. Popma.
5% uur: Ds. Schouten.
Geref. Kerk (L. Vrouwestraat).
10 uur: Ds. Schouten.
5% uur: Ds. Popma.
Geref. Kerk in Ilerst. Kerkverband.
10 uur: Ds. L. J. Pierson.
5 uur: Preek lezen.
Christ. Geref. Kerk.
10 uur: Ds. de Groot.
5% uur: Ds. de Groot.
Geref. Gemeente.
Gebouw C. J. M. V. Stoovestraat.
10 uur: Godsdienstoefening.
5% uur: Godsdienstoefening.
Gebouw 't Sluisje.
Dinsdag 26 April, 7 uur: Ds. M. Heikoop
van Utrecht.
Vrije Geref. Gemeente.
9% uur: Ds. W. Beaay van Tholcn.
5 uur: Ds. W. Baay.
Oud-Kath. Gemeente ('t Zand 13).
10 uur: Dienst.
Univcrseele Eercdienst (Socfi-beweging).
Gebouw der Theos. Vereen.
11 uur: Dienst; onderwerp: „Vrede."
Vrije Kath. Kerk.
(Theos. Loge, Regentcsselaan 21).
10% uur: Gezongen mis.
Leger des IIoils (Langestraat 94).
Zaterdagavond 8 uur: Bidstond.
10 uur: Ileiligingsdienst.
7 uur: Openluchtsamenkomst.
8 uur: Verlossingssamenkomst.
Spreker is Ensign G. Claeys.
Christian Science ('t Laantje 3).
10% uur: Hollandsche dienst.
De Amersfoortsche Bcrgkapcl.
10% uur: Ds. G. Posthumus Meyes.
-
BUITENGEMEENTEN.
Baarn en Eembrugge.
10 uur: Ds. Tuinstra van Soesterberg.
6 uur: Ds. Kievit.
Barneveld.
9% uur: Ds. Batelaan.
5 uur: Ds. van Montfrans.
Hoevelaken.
9% uur: Ds. van Boven.
2 uur: Ds. van Boven
Hoogland.
10 uur: Ds. Warners
Lensden.
6 uur: Ds. Hofstede.
Nijkerk.
9% uur: Ds. v. d. Graaf.
5 uur: Ds. van Meile.
ScherpenzeeL
9% uur: Ds. Warmolts.
6 uur: Ds. Warmolts.
Soest.
Geen opgave ontvangen.
Soestdijk.
Vrijz. Godsdienstigen.
Ds. A. D. Wempe van Den Haag.
Soesterberg.
10 uur: dc lieer Tasseron, bcr. pred. te
Eethen en Drongelen.
6 uur: Ds. Tuinstra.
De Vuursche.
Geen opgave ontvangen.
Woudenborg.
9% uur: Ds. Klomp.
6 uur: Ds. Klomp.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN.
Zondag hebben dienst de doktoren Lub-
sen, Morren en Eggink.
DIENST DER APOTHEKEN.
Zondag en de geheele week 's nachts heeft
dienst de apotheek der firma Jos Haan.
BEZOEK AAN
RENDSVEEN.
Amsterdam, 22 April. Heden mor
gen is een ongeveer 60-jarige looper van
een der scheepvaartmaatschappijen alhier
aangevallen door twee mannen. Zij sloegen
hem tegen den grond en trachtten hem zijn
tasch te ontrukken. Toen die poging mis
lukte, zijn de beide mannen in een auto ge
sprongen en verdwenen. I11 de tasch zat
geen geld, alleen enkele administratieve
stukken. De centrale recherche heeft dc
zaak in handen.
HET CONFLICT BIJ DE NED. DOK-
MAATSCHAPPIJ.
Amsterdam, 22 April. In de situatio
bij do Nederlandsclie Dok Mij. is, sinds dc
conferentie der bij liet conflict betrokken
partijen met den rijksbcmiddelaar geen re-
resultaat 1 leeft opgeleverd, geen wijziging
gekomen. Men waclit thans een nieuw op
treden van den rijksbemiddelaar af. Het
geheele bedrijf der Maatschappij ligt reeds
van Maandag 11 April af stil.
SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE.
De Zomer-leergangen.
In „Amersfoortsche Stemmen", orgaan van
de Internationale school voor Wijsbegeerte
alhier vonden wij het programma voor de
Zomerlccrgangcn 1932 in déze school aan
den Doodenweg. Dit luidt als volgt:
30 April1 Mei, Dr. Albert Schweitzer.
14—17 Mei (Pinksteren), Dr. Fr. Künkel
en C. Boeke (De Opvoeding in het Onder
wijs-milieu).
1112 Juni, Dr. .J. D.tBierens de Haan
(Goethc) en vergadering Vereeniging tot In
standhouding.
913 Juli, Prof. Dr. C. Mennicke en Prof.
Dr. M. C. van Mourik Broekman (Geistige
Fuhrung).
13—17 Juli, Dr. H. M. J. Oldewelt. (Macht en
Onmacht \an het Denken t.o.v. het Gemoeds
leven).
IS—23 Juli, Prof. Dr. II. J. Jordan (Vrijheid).
21—23 Juli, Dr. A. H. Haentjcns (Dc Opbouw
der Cultuur).
25—30 Juli, Mevrouw L. de Hartog-Mcvjcs
(De Vrouw en de Mystiek
25—30 Juli, Prof. Dr. A. H. de Hartog (De
vertwijfeling in het heden en onze Geestes
houding daartegenover).
3031 Juli, A. R. dc Jong (De Wording
van den nieuwen Mcnscli).
1_6 Augustus Genootschap voor Critische
Philosophic.
8—12 Augustus Prof. Dr. S. Frank (Die
Russische Geistesart in ihrcr Beziehung zur
Westlichen).
13—14 of 20—21 Augustus, Mr. J. J. Boasson
(Dc Levenshouding van den modernen
mensch).
15—20 Augustus, Prof. Dr. P. Haberlin
(Das aesthetische Leben).
22—27 Augustus, Dr. J. D. Bierens de
Haan (De idealistische gedachte in haar
hoofdgestalten).
29 Augustus—3 September, Prof. Dr. J.
Clay (Een natuurlijke orde der Wetenschap
pen).
3—4 September, Mevrouw Dr. J. van den
Bcrgh van Eysinga-Elias (Arbeid en sexc).
12—16 September, Arbeidsvreugde (Prof. Dr.
F. Dessaucr, Dr. Hendrik de Man, Ir. Riebcn-
sahm).
Gisteravond had in dc groote zaal van De
Valk een druk bezochte bijeenkomst plaats
van de Vereeniging voor Veilig Verkeer al
hier, welke geleid werd door den heer G.
Goorhuis, die er zijn vreugde over uitsprak,
dat zoovelen belang stellen in liet werk
van Veilig Verkeer. IIij sprak dan ook den
wcnsch uit, dat dc stijgende belangstelling
nog meer zal toenemen. Dit is voor liet ver
keer zeer goed; alle weggebruikers moeten
goed op dc hoogte zijn van dc regels van
den weg.
De lieer Goorhuis hield vervolgens
een lezing over verkeersvoorlichting, waar
bij tevens een film werd vertoond. A'oor de
zen avond had spreker dc rijwielpaden als
onderwerp genomen. De wielrijders zijn er
van overtuigd, dat dc rijwielpaden onmis
baar zijn, aangezien de wielrijder op den
rijweg niet meer veilig is. I11 eigen omge
ving weet men wel waar dc rijwielpaden
zijn, doch hoe vindt men deze in vreemde
omgeving?
De wetgever is bon daarin tegemoet ge
komen, daar dc rijwielpaden duidelijk aan
geduid moeten worden. De rijwielpaden
zijn hoofdzakelijk bestemd voor wielrijders,
bij uitzondering mogen andere voertuigen
gebruik daarvan maken, bijv. indien deze
moeten uitwijken, hetgeen zeer dikwijls
moet gebeuren, doordat de motorvoertuigen
van den laatsten lijd zulke enorme afme
tingen hebben verkregen. In afgelegen stre
ken zien wij nog wel eens een ruiter of vee
op het rijwielpad; dit is verboden. Paar
den beschadigen een rijwielpad in geen ge
ringe mate. Men late dus het kleine stukje
weg, dat door het rijwielpad wordt inge
nomen, vrij voor de wielrijders! De rijwiel
paden hebben een grootc aantrekkings
kracht voor de.... voetgangers, welke veel
al op "het rijwielpad lóopen in plaats van
op den voor hen bestemden weg. Behalve
kans op een bekeuring bestaat ook die van
een aanrijding!
Ook op rijwielpaden geldt dc regel, dal
men het van rechts komende verkeer voor
rang moet vcrleencn.
Ten aanzien van de ligging van rijwiel
paden zijn enkele gevallen mogelijk. Men
heeft rijwielpaden aan den linkerkant van
den weg; het pad is dan voor beide rich
tingen; men moet ruimte laten voor rij-
wiclvcrkeer van do tegenovergestelde rich
ting. Is er aan weerszijden van den weg
een rijwielpad, dan is men verplicht op het
rechter pad te rijden. Indien er één rijwiel
pad is, 11.I. aan de linkerzijde, moet men,
in tegenstelling rnet den regel voor den rij
weg. rechts passecre». Op rijwielpaden
in bosschcn, welke niet begrensd worden
door een rijweg, regelt bet verkeer zichzelf',
men zorgc er echter voor altijd goed rechts
te houden.
Vervolgens wees spreker erop, dat de
voertuigen, welke met een of ander trek
dier zijn bespannen, van licht voorzien moe
ten zijn laissehen een half uur nó, zonson
dergang cn een half uur vóór zonsopgang;
de lantaarn moet dan goed zichtbaar aart
de linkerzijde zijn aangebracht, zóó dat
deze van de achterzijde óók zichtbaar is.
Bovendien moet aan dc achterzijde een
roode lamp of een goed aangebrachte
reflector zijn bevestigd, opdat een goede te
rugkaatsing mogelijk is. Het gebeurt maar
al te vralc, dat reflectoren door vuil niet
meer werken; ook daar moet voldoende
aandacht, aan geschonken worden. Men zor
ge dus altijd voor een goed rood uitstralen
de reflector en een goed rood achterlicht!
De bestuurders van ruet trekdieren be
spannen voertuigen moeten ook duidelijk
een richtingsverandering aanduiden, even
goed als zij het stoptecken moeten geven
als zij willen halt houden. Speciaal vestig
Nadat de kei van 1674 af begraven had gelegen, werd in 1903 een commissie
benoemd om hom weer te ontgraven. Bovenstaande foto toont. U het. moment,
dat de kei op de Varkensmarki werd blootgelegd om van daar naar het plant
soen bij liet politie-bureau te worden verplaatst, waai liij tot heden heeft gestaan
Hierboven geven wij nog even een afbeelding van den intocht van de kei, welke
op last, van Evcrard Mcyster 111 1661 van don Waelberg naar de stad getrokken
werd. -Deze foto is gemaakt naar een allegorische voorstelling van dezen intocht,
waaraan de Amerfoortcrs den naam „Keyentrekkers" te danken hebben.
