G. BROUWER DE ÉÊMLANDED Licht op JOH. DE HEER Dinsdag 26 April 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 254 DE KNOEIERIJEN VAN KREUGER Vertrouwen in de enquête commissie KRU1SKAMP 10^ AMERSFOORT GRIEKENLAND HEFT DEN GOUDEN STANDAARD OP HEVIGE WERVELSTORM IN AMERIKA WEENEN ROOD GESPANNEN TOESTAND IN MANDSJ0ERIJE BI0SC00PBRAND TE MANCHESTER 7 uur 46 min. L. J. LUYCX ZOON Piano's, Orgels, Radio ABONNEMENTSPRIJS P* 4 »aanietl vow Amersfoort 2.10. per raaand 1 0.75, per - weeK (»ct gratis verzekering tegen ongelukken) f O.I7'/|. Binnenland franco per post per 3 maanden 13.-. Afsonderlljke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC SIS PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0.25. Llefdadlghclds-advertentUfn voorde helft van den prijs. Kleine Advertentlfin „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 De Geneefsche ontwapenings conferentie. Een Dnitsch oor deel. Do Frankfurter Zeitung vat in een hoofd artikel samen, wat Geneve tot dusver dat wil zeggen: sinds liet einde van den oorlog lot begin 1932 op het gebied der ontwa pening heeft verricht. De ontwapeningscon ferentie begon onder auspicién, die voor Duitschland zeer ongunstig waren, n.l. op rlen grondslag van een plan, dat door de voorbereidende ontwapeningscommissie was uitgewerkt, dat minder op ontwapening dan op een beperking der beslaande bewape- ningskraebten aanstuurde en dat nog eens uitdrukkelijk liet verdrag van Versailles met zijn voor Duitschland onaangename consequenties bekrachtigde. Dit ontwerp is door Duitschland van de hand gewezen. Desniettegenstaande heeft Duitschland er geen bezwaar tegen gemaakt aan dc conferentie deel te nemen. Weldra bleek, dat liet plenum der conferentie liet commissie-ontwerp veel minder gebruikte als basis voor de besprekingen dan de sa menstellers daarvan hadden gehoopt. Dc voornaamste, staten hebben reècls in de principieele inleidende redevoeringen hun ner politici amendementen en aanvullingen van het ontwerp voorgesteld, waardoor dit ontwerp niet langer alleen de marschroute aangaf. Daarop is de hoofdcommissie der ontwa peningsconferentie in vrij korten tijd na de Paasclivacantie begonnen de idee der con ferentie te concrctiseeren. De eerste resolutie dezer commissie komt de Frankfurter Zeitung van buitenge woon groote beteeken is voor. Sinds deze re solutie werd aanvaard, is het bijna ondenk baar geworden, dat de conferentie, zonder resultaten te hebben bereikt, uiteengaat. Dc resolutie behelst, dat men wel-is-waar niet ineens het program ten uitvoer kan leggen, dat men derhalve in etappen moet ontwa penen, maar tevens, dat de conferentie, die thans bijeen is, een beslisscnden stap in de richting der ontwapening (dus niet. slechts van de beperking) moet ondernemen. Bij dc aanvaarding dezer resolutie is men uitdruk kelijk van paragraaf 8 van het Volkcnbonds handvest uitgegaan, ondanks het protest van Rusland, dat niet lid js van den Vol kenbond en daarom zich niet wilde vastleg gen op een verplichting van den Volken bond. Duitschland heeft er geen bezwaar tegen gemaakt, dat een beroep werd gedaan op deze paragraaf, die wel-is-waar tegemoet komt aan de veiligheidsbehoefte van Frank rijk en in zekeren zin de discussie over het Fransche plan inzake een Volkenbondsle- ger noodzakelijk maakt, maar die tegelij kertijd dc verplichting vaststelt de bewa peningen stop te zetten en met dc vermin dering daarvan een begin te maken. Met, dezen eersten stap, waardoor een bres is ontstaan in de tot dusver bestaande traagheid van heel de ontwapeningsconfe rentie, ging onmiddellijk een Angelsaksisch initiatief gepaard. Uitgaande van de voor stellen. die de Amerikaansche vertegenwoor diger indiende, heeft dc Engelsclie minister van buitenlandsche zaken zich nog verder verwijderd van het oorspronkelijke conven tie-ontwerp, daar hij het beginsel eener qualitaticvc ontwapening, d.w.z. het verbod der aanvalswapenen, op den voorgrond stelde. Deze Angelsaksische eisch wierp het, Fransche concept inzako een Volkenbonds- cxecutieve, die volkomen logisch voort vloeit uit de Fransche veiligheidsthese, hee- lemaal ondersteboven. Wanneer men, gelijk sir John £imon wenschte, liet verbod der aanvalswapenen doorgezet had, dan had men daarmee de prioritcitsaanspraak der Fransche stelling inzake de veiligheid afgewezen. Te elfder ure, vermoedelijk nadat Tardieu den En- schen premier het Fransche dilemna dui delijk had gemaakt, vind sir Simon door een wijziging van zijn ontwerp den uitweg: de aanvalswapenon moesten óf worden ver boden, óf geïnternationaliseerd. Sir Simon heeft in zijn rede wel-is-waar gerept van een „kleine modificatie", maar hij zal zich natuurlijk de draagwijdte van deze toevoeging de mogelijke internationali- seering der aanvalswapens bewust zijn. In elk geval is door het vorengenoteerdc weer eens het bewijs geleverd, dat de En- gelsche regoering het. er niet op wil laten aankomen de tegenstellingen met Frank rijk al te zeer te accentueeren. En deze klei ne toevoeging maakt het duidelijk hoe lang men te Genève nog zal «moeten onderhan delen. Ondanks deze gevoelige verzwakking van het Engelsclie initiatief mag niet over het hoofd worden gczicfl, dat de afschaffing der aanvalswapens nauwelijks meer op de eene of andere wijze achterwege zal kunnen blij ven, waarbij nog vastgesteld dient te wor den, dat dc tweede mogelijkheid, n.l. dc in- ternationalisecring d.w.z. het Fransche denkbeeld ecner Volkcnbondsexecutieve tot nu toe niet de instemming heeft kunnen verkrijgen van do Angelsakscn. Wat En geland heeft bewogen zich tegenover Frank rijk toegevend te betooncn, kan moeilijk worden uitgemaakt; misschien heeft een rol gespeeld de omstandigheid, dat het nood zakelijk is, dat Frankrijk toetreedt tot dc vlootovereenkomst. De Fr. Ztg. komt dan tot. deze gevolktrekking: Nadat men thans een ernstig begin beeft gemaakt met de ontwapeningsdiscussies, kan men zich nauwelijks met eenig succes verzetten tegen de dwingende objectieve kracht dezer idee. Van dag tot dag wordt het allen betrokken partners moeilijker zich te onttrekken aan de verplichting de zer conferentie en het wordt bijna onmo gelijk het odium op zich te laden deze con ferentie te doen mislukken. De openbare meening van Zweden bepleit een zeer grondig onderzoek. Stockholm, 23 April. (H. N.) De tra gische en pijnlijke onthullingen over de ge fingeerde posten in de boekhouding van Kreuger, de vervalsching van de Italiaan- sche schatkistbiljetten en dc arrestatie van drie zijner medeplichtigen, heeft het Zwccd- sche volk als een zware slag getroffen. Het publiek blijft echter kalm en er is geen spoor van een paniek, hoewel overal een bitter gevoel van teleurstelling en ont goocheling beerscht. De gcheele Zweedschc pers en de openbare meening dringen ten scherpste aan op een grondig onderzoek, waarbij geen enkele poging gedaan moet worden om verzachtende omstandigheden te pleiten of de schuldigen schoon te was- schen. Alle feiten, die aan het licht komen, moeten openbaar gemaakt worden, hoe pijnlijk en nadeclig dit ook voor den naam van Zweden in het buitenland moge zijn. De neutrale commissie van onderzoek, door het bestuur van Kreuger Toll ingesteld, welke uit. een aantal vooraanstaande finun- cicelc deskundigen bestaat, wordt oven- eens door den wensch bezield om niets to verbergen en haar onderzoek grondig te verrichten, zonder écnige rekening te hou den .met personen of met liet nationale prestige. Zoowel de Zweedsche als de bui tenlandsche bladen hebben hun vertrouwen in de commissie van onderzoek betuigd. Te vens wordt aangedrongen op wetgevende maatregelen, teneinde dergelijke rampen in de toekomst te voorkomen, door beter toe zicht op het bedrijf der groote handelson dernemingen uit te oefenen. Een bemoedigende factor in dezen moei lijken tijd zijn de gunstige jaarverslagen, die verschillende Zweedsche industrieelc ondernemingen den laatsten tijd publicec- rcn. Verscheidene van deze ondernemingen waarvan beweerd werd, dat Kreuger daar in grooten invloed bezat, staan geheel vrij van het Kreugcr-concern en worden zoo doende door dc débaclo niet getroffen. Naar de bladen melden, moet het bij de onderhandelingen met Amerikaansche be langhebbenden gelukt zijn voor de Zweed sche luciferstrust gunstiger resultaten to bereiken, zoodat de eerste moeilijkheden overwonnen zullen kunnen worden. Een bijzondere afdeeling van de door Kreuger Toll benoemde commissie, die een onder zoek heeft ingesteld naar de verschillende over alle deelen van de wereld verspreide dochtermaatschappijen van Kreuger, moet het gelukt zijn, een duidelijk overzicht van de vertakkingen samen te stellen. Aange zien in de boeken en aanteekeningen van Kreuger daarover slechts weinig te vinden was, is dit een buitengewoon moeilijk werk geweest. Vastgesteld moet zijn, dat Kreuger bij niet minder dan 400 ondernemingen be trokken was, doch men neemt aan, dat er nog wel enkele honderden dergelijke maat schappijen zijn, van wie op het oogenblik nog niets bekend is. Zeker is, dat vele dezer maatschappijen onder dc persoonlijke lei ding van Kreuger slechts min of meer een schijnbestaan geleid hebben. ONLUSTEN IN VERBAND MET HET CONGRESVERBOD. New D e 1 h i, 2 5 April. (V. D.) Ondanks het politicverbod om in New Delhi dc aan gekondigde zitting van het Al-Indisch na tionaal congres te houden en ondanks dc arrestaties van de congresleiders, zagen on geveer 200 gedelegeerden kans New Delhi binnen te komen c*n de congres-zitting te openen, terwijl in de gcheele stad bovendien propagandabiljetten werden verspreid. De politie arresteerde alle congres-afgevaardig den. Ook in andere plaatsen in geheel Indië heeft de politie congres-aanhangers gear resteerd en op alle belangrijke punten ver sterkingen gereed gehouden om zoo noodig in te grijpen. AANSLAG OP HET ITALIAANSCHE CONSULAAT TE GENÈVE. Genève, 25 April. (V.D.) Zondag werd te dezer stede een poging gedaan het Itali- aansche consulaat in brand te steken. De poging mislukte. De daad wordt toegeschrc ven aan anti-fascisteru EEN1GE BIJZONDERE HEESTERS. In dc meeste tuinen is het altijd het zelfde wat heesters betreft en toch zijn er zooveel soorten die in aanmerking komen, om eens iets bijzonders van een tuin te maken. Om den prijs behoeft men het tegenwoordig niet te laten, daar de boorakweekers met de tijdsom standigheden meegaan en alles ve#el goedkoo- per hebben genoteerd. In de eerste plaats noem ik U dc Snecuw- vlokkenboom. Men moet ze op een zonnig plaatsje planten en in Je droge maanden, die tegenwoordig zeldzaam zijn, water geven. Ze belooncn ons dan in Juni met een overvloed van witte frarpc-achtige bloemen. Dc heester wordt ongeveer 3 M. hoog. Het snoeien be perkt zich telkenjare lot het uitdunnen van eenige oude takken. In dezelfde maand bloeit ook met zeer groote, op schutbladen gelijkende bloemen, de „Davidia involucrata". Ze kan 4 a 5 M. hoog worden, en siert eiken vrij-gelegen tuin. Ook een aardige boom is dc „Fluweel boom", met zijn als met fluweel, bedekte takken en bruinroodc bloemen. Hij kweekt gemakkelijk voort door uilloopers, die vooral op lichten grond zich talrijk ontwikkelen. Een andere heester van het zelfde geslacht, is de Pruikenboom, die in Juli overladen is met wolken van lila bloemtrossen. Het is een heester die vooral in pastorieluinen veel ge vonden wordt. Niet minder mooi en die hier min of meer aan doen denken, is de woestijn- heester, „Tamarix," met haar roze pluimen van zeer fijne samenstelling. Ook het blad is fijn van vorm; het geheel maakt een clcgan- ten indruk. Op de meest winderigeplekken groeien ze nog en nemen eiken grond voor lief. We troffen ze eens aan, vlak bij zee op een zeer zandigen bodem. Ze stonden hier zeer weinig en zullen het op de lichten Amers- foortschen grond zonder twijfel ook mooi doen. Na het planten snoeit men ze kort. Het snoeien der volgende jaren bepaalt zich tot het wegnemen van eenige- overtollige oude takken. De Pimpernoot loeit in Mei met wel riekende bloemaren. Ze heeft een compacten groei en is vooral geschikt voor kleinere tui nen. Door ze te planten is men een aanwinst van beteekenis rijker. De vroegbloeiende „Carlesi Sneeuwbal" bloeit met welriekende bloemen en vormt ook een struikje, wat niet groot wordt. In tegen stelling met andere sneeuwbalstruiken hehben ze weinig last van luis en vormen mooi ge zond blad. Onder de Spiraea's, is nog altijd dc best bloeiende dc „Bumalda," naar gelang der variëteit, bloeien zc met roze of roodc bloemen en doen dat zoo overvloedig, dat zc bijna den geheelen zomer in bloei zijn. Telkens maken ze weer nieuwe bloemtakken. Boven dien munten ze nog uit door hier en daar wit blad te vormen. Uit China werd een Wilgje geïmporteerd, „Salix Bockii" genaamd. Het wordt maar één meter hoog en is vooral voor een miniatuur tuintje geschikt, zooals de Ja panners zoo graag aanleggen. Een heel andere heester is de Sorbaria Lindleyana," forsch van groei, met blad, wat op dat der lijsterbes gelijkt. De bloemtrossen lijken op die van de Pluim Spiraea. Het geheel vormt een prachtige maskeering in den tuin, van een paar meter breed. J. O. W. F. RENS. Wenscht ge 't beste voor Uw tuin Bloemen en ook planten, beide? Kiest 't betrouwbaar adres KWEEKERIJ DE „H0RSE WEIDE" A t h e n e, 2 5 April. (V. D.) Onder voor zitterschap van Venizelos is Maandag een financieelc conferentie gehouden, waarin besloten werd den gouden standaard defi nitief prijs te geven. Dc ministerraad heeft een desbetreffend wetsontwerp reeds gereed. Maandagavond zal het bij het parlement worden ingediend. Venizelos zal bij die gelegenheid een lange verklaring afleggen betreffende den finan- cieelen toestand. Aangezien maatregelen zijn genomen om het mogelijk te maken het wetsontwerp direct na aanneming door het parlement van kracht tc doen zijn, is te ver wachten dat de gouden standaard reeds met ingang van morgen zal worden opgeheven. DE POLITIEKE KLOPPARTIJEN IN DUITSCHLAND. B e r 1 ij n, 2 5 April. (V. D.) Een ernstige vechtpartij had plaats tusschen communis ten en leden van de Reich6banner eener- zijds tegen nat.-soc. anderzijds. Ook van vuurwapenen werd gebruik gemaakt en een groot aantal personen liep verwondin gen op. Een lid van de Rcichsbannor en een nat.-soc. werden levensgevaarlijk gewond. Twaalf dooden en talrijke gewonden Now York, 2 5 April. (V. D.) Een hevige wervelstorm, welke gepaard ging aan ontzettende wolkbreuken, heeft groote schade aangericht in de staten Arkansas, Tennessee, Kentucky en aangrenzende ge bieden. Het telefoon- en telegraafnet is ge deeltelijk vernield, zoodat vele plaatsen ge heel geisolecrd zijn. Volgens dc tot nu toe binnengekomen berichten zijn 12 personen gedood, terwijl het aantal gewonden aan zienlijk is. Ernstige verliezen der chr.:socialen. Den afgcloopen Zondag heeft, de stem ming plaats gevonden voor verschillende gemeenteraden en voor eenige mandaten van den Weenschcn landdag. Dc sociaal democraten verwierven 6G de chr.-socialen 19, de nat. soc. 15 en de Groot-Duitschers geen enkelen zetel. De chr.-socialen hebben geducht klop gekregen. Wat zij verloren, is vooral den nat.-socialisten ten goede ge komen, die thans voor het eerst met 15 man zitting hebben. De verkiezingen in Beneden-Oostenrijk hadden tot uitslag, dat dc soc.-dem. 20, de chr.-socialen 28 en dc nationaal-socialistcn 8 zetels verwierven. Dc uitslag van de landdagverkiezingen in Salzburg was: sociaal-democraten 8, ehr.- soc. 12 en nat.-soc. 0. De communisten maakten oxcral een droevig figuur. Een aantal Japanners gedood. Parijs, 25 April. (H.X.) Araki, dc Ja- panschc minister van oorlog, heeft in een onderhoud met den correspondent van de Petit Parisien verklaard, dat de toestand m Noordelijk Mandsjoerije steeds ernstiger en meer gecompliceerd wordt. Het is zeer goed mogelijk, dat Japan spoedig gedwongen zal worden ernstige besluiten tc nemen. ITct Japansche ministerie van buitenlandsche zaken ontving een telegram van den Japan- schen consul-generaal te Charbin, dat in de buurt van Santsjau, 60 K.M. ten zuiden van Charbin, 14 Japanners gedood zijn, terwijl er 21 vermist worden. Men gelooft, dat C'ni- neesche opstandelingen daarbij de hand in het spel hebben gehad. De schade bedraagt een half millioen Londen, 25 April. (V. D.) Een der nieuwste en mooiste bioscooptheaters van Manchester is hedenavond door een ontzag lijken brand verwoest. Alleen dc vier muren en de ingang staan nog overeind.'De schade bedraagt ruim een half millioen gulden. DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE. Opschorting van de principieele debatten. Genève, 2 5 A p r i 1. (V. D.) Het presi dium der Ontwapeningsconferentie besloot in zijn zitting van hedenmorgen de hoofd commissie voor te stellen, de principieele debatten op te schorten, totdat de techni sche commissies hun werkzaamheden in zake de vaststelling der verschillende bcwa- peningscategoricén voor de kwalitatieve vermindering der bewapening, voltooid zou den hebben. Practisch beteekent dit, dat tot na de Fransche Kamerverkiezingen in de hoofdcommissie geen principieele debatten over de Fransche en Duitsche voorstellen zullen plaats vinden? GEFINGEERD INTERVIEW MET EX-KEIZER WILHELM. B e r 1 ij n, 25 April. (V.D.). Uit Londen wordt gemeld, dat de Sunday Chronicle eon interview publiceert van een specialen correspondent met den cx-Kcizcr. Uit Doorn ontvangen informaties melden echter, dat het gehccle interview gefingeerd is, aange zien ex-keizer Wilhelm geen enkelen jour nalist heeft ontvanger»' BUITENLAND. Dc Nazi's eischen dc leiding op. (Eerste Blad, pag. 2). Griekenland heft den gouden standaard op. (Eerste Blad, pag. 1). Hevige wervelstorm in Amerika. (Eerste Blad, pag. 1). Geen schrapping van de oorlogsschulden'? (Eerste Blad, pag. 2). De knoeierijen van Kreuger. (Eerste Blad, pag. 1). STADSNIEUWS. *A'ergadering van Het Groene Kruk (Eerste Blad, pag. 3). Demonstratie met gasbeschërmingsraidde- lcn voor Het Ned. Roodc Kruis. (Eerste Blad, pag. 3). Pogingen voor het stichten van een Sport- fondsenbad. (Eerste Blad, pag. 3). Muziekfeest van het Leger des Ilcils. (Eerste Blad, pag. 3). Medegedeeld door het K. N. M. I. tc De Bilt. Hoogste barometerstand: 766 te ïsfjord. Laagste barometerstand: 716.2 te Kinn. Verwachting: Zwakke tot matige W. tot Z. wind, zwaar bewolkt of betrokken, later opklarend, aanvankelijk waarschijnlijk eenige regen, weinig verandering in tem peratuur. De depressie ten Westen van dc Noorsche kust, die voor ruim een week hij IJsland verschenen via Schotland deze plaats heeft, opgezocht, is zonder zich verder te ver plaatsen in diepte toegenomen. Dc Weste lijke uitloopers, die zich gisteren tot een nieuwe kern scheen te ontwikkelen, lag vanochtend als een onbelangrijke secun daire over het Zuiden van Engeland en dc Ierse he zee. Het is te verwachten, dat deze secundaire zich Oostwaartsch zal verplaat sen cn hier eenige rogen zal brengen. Een nieuwe depressie op den Oceaan dringt ten. Z. van IJsland door cn waar borgt een afsluiting van de koude. Noorde lijke stroom, die het Westen van het ge bied zal bcheerschen als de lioogo druk iu het Z. Westen zich met dc N.-Westelijke kon vereenigen. In dc tcmperatuurverdeeling kwam wei nig verandering, d.w.z. nog over bijna het geheelc gebied bleef de temperatuur onder de normale. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 WOLLEN AFGHALAINE moderne tinten 130 cM. breed f 1,95, f 2,75, f 2,90 per meter. Flamenga, wol zijde f 2,50 en f 3,25 per meter. Varkensmarkt 5 Tel. 1309 VAKKUNDIGE REPARATIE. DE SPANNING IN BRITSCH-INDIË. De jaarlijksche bijeenkomst van het congres. Delhi, 25 April. (V.D.) De plannen van! de congresleiders, om ondanks liet rcgec- ringsverbod dc jaarlijksche bijéénkomst te houden, zijn tot dusverre verhinderd. Alle pogingen, om bijeen te komon, werden door dc politie verijdeld. Tc Delhi zijn bijna 1000 personen in verband hiermede gearresteerd. VERKORTING VAN WERKTIJD BIJ DE WET? Berlijn, 23 April. (V.D.) Het rijksmi- nisteric heeft besloten de kwestie van wet telijke verkorting van den arbeidstijd ern stig in studie te nemen met de bedoeling het kabinet voor te stellen een verordening uit te vaardigen ter beperking van den ar beidstijd. Behalve de voorbereidende be sprekingen, die het rijksministerie van ar beid op het programma heeft staan met de betrokken instanties en de arbeiders- cn werkgeversorganisaties, zal o.a. op 28 April een bespreking gehouden worden met <J« landen en de andere rijksressorlen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 1