ABONNEMENTSPRIJS pe. 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 1 0.75, per DE ËEMLANDED Donderdag 28 April 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. «g. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30 e Jaargang No. 256 JAPANS POSITIE IN MANDSJ0ERIJE ECONOMISCHE BOND VAN D0NAUSTATEN DE POLITIEKE TOESTAND IN PRUISEN Weerbericht Licht op 7 uur 48 min. L. I LUYCX ZOON Piano's, Orgels, Radio AMERSFOORTSCH DAGBLA week (met gratis verzekering tegen ongelukken! i 0.17l/v Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING.47910 TELEFOON INTERC 513 PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f J.05 met inbegrip varneen bewijsnummer elke regel meer f0 25 Llcfdadighelds-advertentlifn voorde helft van den prijs. Kleine Advcrtentlön „KEITJES' bi) vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent elke rcyel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 Een moeilijke toestand te Genève ontstaan. De ziekte van Tardieu een sto rende lactcr. In verschillende Fransche bladen komt, zooals te verwachten was, groote bezorgd heid tot uiting in verband met het feit, dat in Pruisen de nationaal-socialisten do sterkste politieke partij zijn geworden. Vele Franschcn beschouwen het llitlcrisme als een groot Europecsch gevaar, dat zij v rij wel op één lijn stellen met het bolsje wisme en waarvan zij aannemen, dat het een groot deel van liet Europeesch vaste land zal vergiftigen. In dit verhand wordt gewezen op de jongste verkiezingen in Oostenrijk, waar de nationaal-socialisten eveneens een groo- tcn sprong vooruit hebben gedaan. Naar aanleiding hiervan stellen niet weinig Franschcn zelfs de vraag, of do stabiliteit van Oostenrijk hierdoor niet ernstig wordt bedreigd en of de tegenwoordige regeering neg wel verplichtingen voor de toekomst cp zich kan nemen. Met andere woorden: doet. men er onder de -tegenwoordige om standigheden wel verstandig aan Oosten rijk gelden te leenen, waaromtrent men geen zekerheid heeft, dat zc ooit terug zul len worden betaald, wanneer de radicale elementen den boventoon gaan voeren? Vooral do Temps, die zeer nauwe betrek kingen onderhoudt met den Quai d' Orsay en die als spreekbuis van het ministerie van buitenlandsche zaken kan worden be schouwd, is zeer pessimistisch gestemd met betrekking tot de gevolgen van een samengaan in Pruisen dus in oen zeer be langrijk gedeelte van Duitschland van Ilitlerianen en centrumsmannen, hetgeen geenszins tot dc onmogelijkheden behoort. Wanneer do toestand zich inderdaad in dezo richting ontwikkelt, dan zou er een volkomen nieuwe situatie in liet leven worden geroepen. De Fransche opvatting is, dat liet, van internationaal standpunt bezien, eon belangrijk verschil uitmaakt, of de politiek van Brüning door links wordt gesteund, gelijk tot dusver, dan wel door de aanhangers van Hitler en anderre nationalis ten, zooals waarschijnlijk in den eerstkomen- den tijd het geval zal zijn. Nauwelijks kan men volgens de'Temps aannemen, dat't re sultaat der Pruisische verkiezingen niet in belangrijke mate de besprekingen te Ge nève zal beïnvloeden.. Inderdaad droeg- dé-,Fransche politiek to Genève don allerlaatstcn tijd een zeer aar- zelenc^ karakter; een streven van Fransche zijde werd merkbaar om voorloopig alle beslissingen van groote importantie uit te stellen. Ongetwijfeld hield dit verhand met de successen der nationaal-socialisten, die thans een geduchte macht in Duitschland uitmaken, hetgeen in Fransche kringen de beduchtheid heeft gewekt, dat belangrijke besluiten, die thans te Genève zouden wor den genomen en waarbij Duitschland even eeens betrokken zou zijn, naderhand wel eens door laatstgenoemd land te niet zou den kunnen worden gedaan, wanneer de nazi's op wettige of onwettige wijze zich van de macht meester maken. Daarom voelen de Franschcn er veel meer voor de kat voorloopig uit den boom te kijken en pas spijkers met koppen te slaan, wanneer duidelijk is, hoe de toestand in Duitsch- tnd zich heeft ontwikkeld en levens de Fransche verkiezingen achter den rug zijn, welke een beeld zullen geven van dc te genwoordige gezindheid der Franschcn. Ondertussclien is Tardieu, do Fransche minister-president, ziek geworden, zoodat ljij niet naar Genève kan terugkeeren, het geen in conferentiekringen groote teleur stelling heeft gewekt, daar juist de laatste dagen belangrijke beslissingen waren voor bereid, waaraan ook door Stimson, den Amerikaanschen minister van buitenlef» sche zaken, werd deelgenomen. Maar zelfs indien Tardieu niet werkelijk ziek was geworden, zou vermoedelijk wel een politieke ziekte zijn uitgevonden, welke als uitvlucht, om niet aan de besprekingen deel te nemen, zou kunnen worden ge bruikt. Men krijgt sterk den indruk, dat Frankrijk, hetwelk voortdurend door een angst wordt bezeten of minstens een angst voorwendt, vQorloopig vérstrekkende be slissingen te Genève zal blijven saboteeren. ofschoon de wereld meer dan ooit hunkert naar bevrijdende daden, die haar eindelijk voeren uit. het donkere labyrinth der ellen de en wanhoop. Poe Ji vraagt Tokio om hulp Moskou, 27 April (V.D.) Uit Peking wordt gemeld, dat het verkeer langs de Zuidlijn van den Oost-Chineeschen spoor weg, tengevolge van de bezetting van net station Santsjahe door ongeregelde troepen, geheel is onderbroken. Japansche vliegtui gen bombardeeren do ongeregelde troepen Ook op de Oostelijke lijn van den Oost- Chineesohen spoorweg is het verkeer ten gevolge van de vrijandelijkheden, die voort durend nabij deze lijn plaats vinden, nog steeds niet hervat. De berichten over voor bereidingen voor een staking worden vol gens mededeeling van sovjet Russische zijde verspreid door Japansche en ,wit-gar- dislische bladen en persbureaux, doch mis sen allen grond Moskou, 27 April (V.D.) Naar uit Moek- den gemeld wordt, heeft de regeering van president Poe Ji een telegram naar Tokio gezonden, waarin de regeering an Mands joerije verklaart, dat zij het Japansche op perbevel-om militairen steun verzoekt, daai haar leger nog niet voldoende georgani seerd is om de opstandelingen te kunnen bestrijden. Arrestaties wegens „hoogver- raad". Moskou, 27 April (V.D.) Plet Tass-agent- scliap meldt, dat de Mandsjoerijsche politie verscheidene Chineczen heeft gearresteerd, die in contact stonden met de leden van de Volkenbondscommissie. De gearresteerden worden beschuldigd van hoogverraad. Alle ^pogingen van Wellington Koo, om hun in vrijheidsstelling te verkrijgen, bleven vruchteloos. Nieuwe Japansche concessies in Mandsjoerije. Tsjangsjoen, 27 April (V.D.) De Mandsjoerijsche regeering heeft Japan con cessie verleend voor den aanleg van ecnige spoorwegen, die zoowel politiek als stra tegisch van groote beteekenis zijn. Er zul len drie nieuwe spoorwegen aangelegd wor den. De Japanners verklaren, dat zij onmid dellijk met den aanleg zullen beginnen. Voor dit doel _worden. ecnige duizenden Ja pansche wcrkloozen naar Mandsjoerije ge bracht. Een nieuwe leerstelling: de Stimson-doctrine. Londen, 27 April (V.D.) Volgens den diplomatieken medewerker van de Daily Telegraph werkt dè Amerikaansche staats secretaris Stimson reeds sedert eenigen tijd aan de formuleering van een leerstelling, de z.g. Stimson-doctrine, die hij voornemens is ter goedkeuring in den Volkenbond aan de orde te stellen. Deze doctrine zou in houden, dat do mogendheden geen bijzon dere rechten en belangen van Japan in Mandsjoerije erkennen. De correspondent verwacht niet, dat het aanvaarden van do Stimson-doctrine door den Volkenbond tot uittreding van Japan uit den Volkenbond zou leiden. DE SOVJET-UNIE DOOR DE VER- ESNIGDE STATEN NIET ERKEND. M o s k o u, via Kofno, 27 April. (V.D.) Of ficieel wórdt thans de mededeeling van het departement van Staat voor Buiten landsche Aangelegenheden bevestigd, dat de regeering der Vercenigde Staten beslo ten heeft de Sovjet Unie noch de jure, noch de facto te erkennen en dat de houding der Amerikaansche regeering tegenover Rus land ook verder ongewijzigd zal blijven. Deze mededeeling heeft in politieke krin gen te Moskou groote ontevredenheid ver oorzaakt, aangezien men gemeend heeft, dat. Litwinof te Genève met Stimson een onderhoud zou hehben, waarin algemeen politieke Russische kwesties zouden kun nen worden behandeld. DE INVOERRECHTEN GELDEN VOOR EEN JAAR. Londen, 27 April. (V.D.) In. het Lager huis is heden medegedeeld, dat de regee ring de i pvatting van de Adviseerende Commissie inzake invoerrechten deelt, dat de rechten welke onlangs zijn afgekondigd in het algemeen de ecrötc twaalf maanden niet moeten worden verlaagd. Majoor Colville, van het departement van Cverzeesclien Handel heeft deze verklaring afgelegd in antwoord op een desbetreffen de vraag. MOORDDADIG ECHTPAAR. P a r ij s 27 April. (H. N.) Te Toulon is de eigenaar van een motorboot vermoord door een echtpaar, dat de boot had gehuurd. De moordenaars hebben na hun daad in een hotel in een voorstad van Toulon van kleeren verwisseld en zijn vervolgens per auto vertrokken. Het gelukte echter hen 's avonds te arresteeren. TARDIEU NIET NAAR GENèVE. Lijdende aan een zware keel ontsteking. Parijs, 27 April. (V.D.) De vele spreek beurten en het drukke reizen van de laat ste weken hebben den Franschen minister president zóó zeer vermoeid, dat zijn ge- neesheeren hem voorloopig strenge rust hebben voorgeschreven. Bovendien heeft Tardieu een zware keelontsteking, zoodat hij noch morgen te Belfort de aangekondig de- groote politieke verkiezingsrede zal hou den, noch zooals oorspronkelijk in zijn be doeling lag, Vrijdag naar Genève zal ver trekken. Nieuwe bizonderheden over de Fransche plannen. Frankfort a. d. M a i n. 26 April. (H.N.) De correspondent van de Europa Press te Genève vestigt de aandacht op een bericht, dat de vorige week in een Höngaarsch blad is verschenen en waarin nieuwe bijzonder heden over de Fransche plannen voor een Donaufederatie meegedeeld worden. Vol gens dit bericht zou Frankrijk wenschen, dat de vijf Donaustaten een tolunic sluiten, waarbij alle invoerrechten met ten minste 10 worden verlaagd en een gemeenschap pelijk tarief ingevoerd wordt. Voor den uit voer van landbouwproducten naar de groo te landen van afzet zullen voorkeurrechten worden toegestaan, zonder dat daarvoor cenige compensatie wordt verlangd, behal ve de toezegging, dat de invoerrechten voor het overige buitenland niet verhoogd zullen worden. Wat het financiecle gedeelte be treft, zou een eerste crediet van 200 millioen goudfrancs aan de vijf st'otcn worden ver leend en voorts een gemeenschappelijke leening van 3 milliard goudfruncs ter af lossing van de bestaande leeningen. Alle vijf staten zouden waarborgen voor deze leening moeten geven, terwijl in den dienst van deze leening door de opbrengst der in voerrechten zou moeten worden voorzien. Tenslotte wordt ook een muntunie voorge steld. De contróle daarover zou. uitgeoefend worden door dc bank voor internationale betalingen te Bazel en door circulatieban- kén der groote mogendheden, die de nieuwe geldswaarde tevens zouden waarborgen. Het plan schijnt echter bij do desbetreffende banken niet veel bijval te hebben gevon den. Vooral in Tsjecho-Slowakije voelt men voor het denkbeeld van de muntunie zeer weinig, daar het Tsjechische geld gezond is en de positie van de Tsjechische circulatie bank door deze wijziging slechts zou lijden. Te Bazel is voorts verklaard, dat de bank voor internationale betalingen niet over de middelen beschikt, om een geldswaarde voor de Donaustaten te waarborgen. CHINA EN JAPAN WORDEN 'T EENS. Londen, 27 April. (H.N.) Het is gister avond eindelijk gelukt de overeenkomst voor een wapenstilstand inzake Sjanghai te sluiten. De overeenkomst bepaalt, dat alle vijandelijkheden zullen worden gestaakt. De Chineesche troepen zullen niet verder op rukken, terwijl de Japanscho troepen zich tot de internationale nederzetting zullen terugtrekken. Een gemengde commissie zal toezicht op de troepenbewegingen houden. Japansch-Chineesche commissie ingesteld. Sjanghai, 27 April. (V.D.) De Chinee sche en Japansche vertegenwoordigers, die deel nemen aan de onderhandelingen te Sjanghai, hebben een commissie ingesteld, teneinde de détails le kunnen onderzoeken van het nieuwe bemiddelingsvoorstel van den Duitschen gezant in China. Van links naar rechts: prelaat Kaas, de leider der centrumpartij, die de onder handelingen met de N.S.D.A.P. over dc Pruisische regeeringsvorming zal leiden; dr. Grass, de leider der Pruisische Landdagfractie van het centrum en Gregor Strasser, de candidaat der nationaal-socialisten voor den post van Pruisisch ministerpresident» De kwestie der onderhandelingen tusschen centrum en naiionaaU socialisten Londensche city niet bezorgd Berlijn, 26 April. (V.D.) Naar van do zijde van het centrum verluidt, moet in te genspraak met anders luidende berichten voorloopig niet verwacht worden, dat er of- ficieele besprekingen tusschen de Pruisi sche centrum-fractie en de nationaal-socia listen zullen aanvangen. Ook het bericht over een spoed'g te verwachten conferentie tusschen leden van het centrum en de na tionaal-socialisten wordt onjuist genoemd. In de pringen van hel centrum is men van meening, dat vóór den terugkeer van den rijkskanselier uit Genève in het geheel geen besprekingen kunnen plaats hebben. Eerst na een ernstige bespreking van de vooraanstaande leiders van liet centrum met den rijkskanselier zal kunnen worden vastgesteld, welke houding bet centrum in dc toekomst zal aannemen. Hierbij wordt er echter op gewezen, dat de eindbeslissing na tuurlijk bij de centrum-fractie in den Prui- sischen landdag wanneer deze zal zijn bij een gekomen ligt. De centrumfractie is in haar besluiten souverein. Ook wordt er waarde aan gehecht te ver klaren, dat naar de meening van het cen trum het initiatief voor welke onderhande lingen ook van do zijde der nationaal-socia listen moet uitgaan. IIet is niet voldoende, dat van nationaal-socialistische zijde ver klaard wordt, dat men tot onderhandelin gen bereid Is. Over do vooruitzichten van evcntueele on derhandelingen tusschen de nationaal-so cialisten en het centrum valt nog niets te zeggen. Het centrum heeft reeds verklaard, dat het bereid is met elke partij samen te werken, die zich op den grondslag van dc grondwet stelt. In verhand hiermede wordt cr van de zijde van het centrum dringend voor gewaarschuwd geen geloof te hechten aan allerlei geruchten over de voornemens en de onderhandelingen van het centrum. Bovendien is men van mecning, dat natuur lijk bij de onderhandelingen in Pruisen re kening moet worden gehouden met den toe stand in het gelïeelc rijk. Wanneer de in Mei bijeen te komen par tijdag van het centrum zal worden gehou den, staat nog niet vast. Een besluit hier over zal genomen worden na den terugkeer van den rijkskanselier. ~L o n d e n, 26 April. (V.D Financial News deelt mede, dat de uitslag der verkiezin gen in Pruisen in do Londensche City geen groote bezorgdheid heeft veroorzaakt. Men is van meening, dat het nationaal-socialis tische succes het Duitsche crediet niet zal schaden. Integendeel is alle vrees voor een in strijd met dc grondwet zijnde houding van Hitler's partij weggenomen en men acht dit een stap op den goeden weg naai de binnerlandsche pacificatie van Duitsch land. De positie van Duitschlands crediteu ren is hierdoor verbeterd. De nationaal-so cialistische overwinning heeft ook geenszins de vooruitzichten op overeenstemming te Lausanne verminderd. Indien Frankrijk te hoogc cischon zou stellen, zou Brüning deze altijd kunnen afwijzen met. de motivee ring, dat zijn regeering door de nazi's ten val dreigt te worden gebracht, indien hij zou toegeven. Van Fransch standpunt zou het daarom verstandig zijn afstand te doen van al te scherpe eisehen en de positie van Brüning te versterken door een tegemoet komende hoading, waardoor deze een aan vaardbare overeenkomst te Lausanne zou kunnen sluiten. De communisten willen een nat.- soc. regeering verhinderen. Londen, 26 April,, (H.N.) ^halmann, de leider der communisten, heeft aan den Ber- lijnschen correspondent van de Daily Mail verklaard, dat de communistische partij alles in het werk zal stellen om een natio naal-socialistische regeering in Pruisen te verhinderen. B er lij n, 26 April. (V.D.) Het centrale co mité der K.P.D. dementeert categorisch, dat Thalmann een onderhoud zou hebben gehad met den correspondent der Daily Mail. De situatie van Russische zijde belicht. Moskou ver- ;L_' wacht een fascistische dic tatuur. Moskou, 26 April. (V.D.) Naar aanlei ding van de Pruisische landdagverkiezin gen schrijft de Prawda o.a.: De verkiezingen hebben een buitenge woon gespannen politieke atmosfeer aan het licht gebracht en aangetoond, dat de in Duitschland heerschende crisis nog steeds ernstiger wordt. De bourgeoisie is er in ge slaagd een aanzienlijk gedeelte van do mas sa der kleine burgers, die weinig politieke ervaring hebben on wanhopig zijn tenge volge van de wereldcrisis, te misleiden. Zij is er ook in geslaagd een deel van het pro letariaat te misleiden. De bourgeoisie heeft hiervan geprofiteerd om zijn stellingen te gen de rcvolutionnaire arbeidersbeweging te versterken. De verkiezingen toonen een bijna volledige liquidatie van de vroegere BUITENLAND. De politieke toestand in Pruisen. (Eerste blad, pag. 1). BINNENLAND. Manifest van landbouw cn industrie in zake de uitvoerrnocilijkheden met Duitsch land. (Tweede Blad, pag. 2). Philips contra de Ned. Radiowerken. (Tweede Blad, pag. 2.) I-Iet collectief contract in het stucadoors- bè drijf. (Tweede Blad, pag. 1). Medegedeeld door het Kon. Ncd. Met. lust te De Bilt. Hoogste barometerstand 764.3 tc Vardö cn Brcslau. Laagste barometerstand 746.1 tc Blacksod. Verwachting: Meest matige Z. lot Z.AA wind, aanvankelijk betrokken met regen, later tijdelijk opklarend, iets zachter. De rug van hooge drukking, die gisteren over ons land trok, ontwikkelde zich vooral over Scandinavië. Dc depressie bij Ierland breidde zich tot ons land en Frankrijk uil. Spanje houdt hooge drukking, die met het. Azorengebicd samenhangt. Bij deze toestand zijn de temperaturen in de bovenlucht in Z.-Duitschland rc?ds ver gestegen. Blijkens de vliegtuigwaarneming zou hier to lande tijdens opklaringen hoogere temperaturen aan het oppervlak te verwachten zijn. De depressie brengt aan de Britsehe eilanden regen on een matige tot. krachtige wind, die heden tot ons land doordringt. Duitschland zal bij gedeeltelijk helderen hemel heden reeds hoogere temperaturen krijgen, terwijl tegen den avond in het W. ook regen kan volgen. Uit Scandinavië verdween de vorst.. Dc ochtendtemperaturen waren er nog on der normaal. Er viel regen op vele plaatsen, maar geen groote hoeveelheid. Alleen La Corunha.had 9 m.M. LAHGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 CREPE GEORGETTE fantasie, enorme verscheidenheid f 1,90, f 2,25, f 2,75, f 3,50 per meter. Varhensmarkt 5 Tel. 1303 Inruilen van instrumenten tegen zeer hooge prijzen. burgerlijke partijen en een aanzienlijke ver mindering van het aantal stemmen, uitge bracht op de sjciaal-democraten, hetgeen beschouwd moet worden als een tecken van het groeien der ontevredenheid over de on derwerping aan Frankrijk bij de buiten landsche politiek en als toeken van ontevre denheid over de politiek van honger en el lende in het binnenland. De resultaten van de verkiezing zullen de ontwikkeling van dc crisis niet kunnen tegenhouden. De Duit sche bourgeoisie bevindt zien voor het al lermoeilijkste probleem, weke de partij fracties zullen zijn, met behulp waarvan Bruisen en geheel Duitschland zullen wor den geregeerd. Een regeering op een meer derheidsbasis is onmogelijk geworden. Het gevaar groeit, dat de fascisten zullen po gen hun verkiezingssuccessen te eonsolidce- ren door daden van geweld, met het doel onmiddellijk een openlijke fascistische dic- tatuur op tc stellen. FRANSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN DUITSCH GEBIED. Trier, 26 April. (V. D.) Hedenmiddag vlogen twee Fransche militairo vliegtuigen boven het plaatsje Palzem (Boven-Moezel). Eén der beide vliegtuigen landde in dc nabijheid van het plaatsje op het open veld. Het tweede toestel, dat verscheidene malen boven de landingsplaats cirkelde, vloog ten slotte in de richting van de Fransche grens weg. Landjagers en agenten van politie namen den piloot, een onderofficier, gevan gen. Hij verklaarde, dat hij van Straatsburg kwam en uit den koers was geraakt. Een motordefect bad hem tot landen gedwongen*

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 1