LEBROK PRESIDENT MN FRANKRIJK
DE EEMLANDED
Buitenlandsch
Overzicht
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
Licht op
PIANO'S-VLEUGELS
Woensdag 11 Mei 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhcmschepoortwal 2a j 30e Jaargang No. 266
GROOTE MEERDERHEID VAN
STEMMEN
DE RUSSISCH -TURKSCHE
CREDÏET0VEREENK0MST
FABRIEKEN OP ZOEK NAAR
HAAR EIGENAARS
8 uur 10 min.
L. J. LUYCX ZOON
Fa. R. VAN DEN BURG
JAPANS POSITIE IN
MANDSJ0ERIJE
ABONNEMENTSPRIJS 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
mmm~ week (met gratis verzekering tegen, ongelukken) f 0.17Vf
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een Dewusnummer
elke regel meer f0 25 Llefdadlghelds-advertentlën voorde
helft vnn den prijs. - Kleine Advertentlto „KEITJES bl) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke rtyel meer 10 cent, driemaal plaatsen f Bewijsnummer extra f 0.05
Brüning eischt gelijke rechten
voor Duitschland op. Zijn be
schouwingen over het vraagstuk
der herstelbetalingen.
De Duitschc rijkskanselier, dl'. Brüning,
heeft een paar dagen geleden op een
receptie van vertegenwoordigers der Duit
sckc provinciale pers een redevoering ge
houden, die ook in liet buitenland en
vooral Frankrijk zeer de aandacht heeft
getrokken, omdat zijn beschouwingen tegen
het verdrag van Versailles waren gericht en
hij zeer nadrukkelijk onder meer op het
stuk der bewapening gMijkc rechten voor
Duitschland opeischte.
Merkwaardig was ook hetgeen hij te
berde bracht met betrekking tot de herstel
betalingen. De rijkskanselier maakte hierbij
do opmerking, dat dc overtuiging, dat
Duitschland de geweldige betalingen, waar
toe men bet heeft verplicht, niet kan beta
len, gemeengoed is geworden van allen in
de wereld, die bun heldere verstand laten
spreken. Bovendien staat het bij velen vast,
dat deze betalingen er in beslissende mate
toe hebben bijgedragen de economische ver
warring in de wereld naderbij te brengen,
doz? dermate te vergrooten, dat zij ondra
gelijk wordt en elke mogelijkheid uit te
schakelen, dat de toestand zich verbetert.
Duitschland, zoo betoogde Brüning, heeft,
nadat het den oorlog heeft verloren, geleden
als stellig geen ander volk in de nieuwere
geschiedenis en ontzettende offers moeten
brengen, maar, aldus Brüning, eenmaal
moet er aan deze offers een einde komen,
eenmaal moït ook deze rekening als veref
fend worden beschouwd, wanneer werkelijk
de oorlog als geëindigd zal worden ver
klaard.
Ook over deze kwestie heeft Brüning te
Genève op een wijze, die niet kon worden
misverstaan, gesproken tegenover journa
listen en bij deze gelegenheid te kennen ge
geven, dat er wel-is-waar geen toestand van
oorlog meer bestaat, maar dat de vrede
evenmin een feit is geworden: er is een
„tusschentoïstand" in het leven geroepen,
waaraan in het belang der w-ereld ten spoo-
digstc een einde moet komen.
..In de onderhandelingen met de staats
lieden te Gcn.èye js hierover eveïieens ge
sproken en d.e stellage voor 't gebouw der
conferentie van Lausanne opgetrokken. Van
het resultaat hiervan zal afhangen, welk
lot niet alleen Duitschland, maar de ge-
heele wereld tegemoet zal gaan, of zij ver
der zullen wegzinken in ellende en zorgen
of weer vasten grond onder de voeten zul
len krijgen.
Op dez3 conferentie zijn de blikken van
do goedgezinden onder alle volkeren ge
richt. Hopend en reikhalzend, ongeduldig
en eischend. De crisis gaat met reuzen
schreden haar weg en van dag tot dag
hoopen zich de zwaarste offers op. En de
staatslieden aarzelen. Aarzelen voor een
deel wegens den omvang der taak, voor een
deel als gevolg van het feit, dat de mee
ning hunner volkeren, wicn men na zoo
lange jaren van illusies de waarheid, de
volle, zij het harde, waarheid niet meent te
durven zeggen, op een dwaalspoor is gï-
bracht. Valt de bekentenis, zoo vroeg Brü
ning, makkelijker, wanneer men haar uit
stelt? Wil men wachten, totdat er niets
meer is te bekennen dan dat de hulp reeds
te laat komt? Terwijl de staatslieden aarze
len, neemt de afstand tusschen den nood,
die met grootc stappen voortschrijdt en het
slepend tempo der diplomaten steeds groo-
ter, steeds dreigender afmetingen aan.
Wie zoo vroeg voorts dr. Brüning als
vertegenwoordiger van een volk, dat den
wurgenden greep der economische crisis
feller dan andere volken heeft gevoeld,
maar zonder welks herstel ccn saneering
van Europa en ecu toestand van evenwich
tige economische betrekkingen in de wereld
uitgesloten is wie wil de verantwoorde
lijkheid dragen voor een verder treuzelen?
Ook in den verderen loop zijner uiteen
zettingen liet dr. Brüning uitkomen, dat het
beschamend pooverc resultaat der tot dus
ver gevoerde internationale beraadslagingen
do voornaamste oorzaak is, dat dc extre
misten cn dc revolutionairen een goede
kans krijgen. Ziet men niet, zoo riep de
rijkskanselier uit, dat uit de graven van dc
vernietigde verwachtingen der volkeren
demonische geesten van negatie cn vernie
tiging opstijgen? Wij kunnen, verklaarde
dr. Brüning aan het slot zijner rede, die
geweldige geestdrift wekte, niet men' wach
ten, omdat de volkeren niet meer willen
wachten cn niet meer zullen wachten. Wat
wij behoeven, A'ocgde hij hier nog aan toe,
is niet een vermeerdering der conferenties,
maar ccn zeer spoodigc cn een volkomen
daad. In het te ïken van deze daad moet
Lausanne staan, anders wordt het niet een
mijlpaal des levens, maar een richting
wijzer, die den weg naar de ineenstorting
aangeeft.
TEGEN DE VRIJDENKERS-
ORGANISATIES.
Berlijn, 10 Mei. (V.D.) De nationaal-
socialistische rijksdagfractic heeft heden
een voorstel ingediend, om do noodverorde
ning inzake het verbod der communistische
vrijdenkersorganisaties uit tc breiden ook
tot de sociaal-democratische organisaties
van denzelfden aard.
Op Paul Faure werden lid
stemmen uitgebracht
Tardieu dient zijn ontslag in
F a r ij s, 10 Mei. (V. D.) Anders dan bij
vorige presidents verkiezingen toonde Ver
sailles hedenmorgen nog niet het gebrui
kelijkc beeld dat men er gewoonlijk ziel
op den grootcn dag wanneer de nationale
vergadering bijeen komt voor het kiezen
van een president der republiek. De droeve
gebeurtenis, die de verkiezing t van een
nieuwen president noodig maakt, werpt
haar schaduw op dc plechtigheden die an
ders gepaard gaan met een feesldrukte, die
van den vroegen ochtend af Versailles vult.
Wèl zijn wederom de plaatsen in de voor
naamste restaurants besproken voor de
ambtenaren der ministers, dc leden van
het corps diplomatique en de .bcaumonde
van Parijs, doch ook in dc restaurants
heerschte een eigenaardige kalme, gedruk
te stemming. Eerst tegen den middag ver
anderde het beeld ccnigszins, toen regi
mentsgewijs dv, infanterie en de cavallerie
arriveerde en in groote kringen rondom
het slot, het plein en naaste omgeving af
zetten. De contróle was zeer streng en nic
mand kon zonder een op naam uitgegeven
legitimatie in de omgeving van het slot
komen. De stations tusschen Versailles en
Parijs werden door militairen in veldtenue
bewaakt.
Zonder stoornis arriveerden na elkaar de
auto's van-de leden van liet kabinet cn van
de nationale vergadering. Zooals gewoon
lijk waren in de groote hotels, doch vooral
in het Trianon-palais de ambassadeurs
en gezanten der vreemde mogendheden
bijeen. De spanning is thans veel kleiner ei.
ook do belangstelling geringer dan verle
den jaar bij den strijd tusschen Doumer en
Briand. Naast Lebrun zijn ook de socialïs
tischc afgevaardigde Paul Faure en de
communist Cachin, dio beide tengevolge
van den verkiezingsuitslag niet in de nieu
wc kamer terug zullen keeren, officieel can
didaat gesteld.
Om ongeveeh kwart voor twee waren di
meeste leden der nationale vergadering,
bestaande uit senatoren en kamerafgevaar
digden op hun plaats gezeten. Lebrun zelf
is als voorzitter van den Senaat ook voor
zifter der nationale vergadering.
Om twee uur trad hij binnen, vergezeld
van den secretaris-generaal van den senaat,
jen chef van'zijn kabinet en den militairen
commandant van den senaat en van 't slot
van Versailles. Na den voorzitterszetel te
hebben ingenomen, hield Lebrun een korte
openingsrede, waarin hij zeide:
De president der republiek is dood. Er is
een misdaad gepleegd, die Frankrijk in
rouw domopelt en de wereld met afschuw
vervult.
Toen Lebrun zijn rede begon, had
den dc aanwezige leden der nationale
vergadering zich van hun zetels verheven
cn het openingswoord werd staande aange
hoord. Vervolgens werd overeenkomstig de
traditie en getrouw aan de bepalingen van
het protocol den voorzitter een gesloten
woordenboek gpbracht. Lebrun stak een
briefopener in het boek on sloeg hot open
bij de letter M. De in alphabctische volg
orde plaats vindende stemming begon dus
5ij den afgevaardigde Malvy. De stemming
zelf duurde lang cn verloopt vrij eentonig
De verkiezing moet geschieden bij absolute
meerderheid van stemmen en men kan
slechts hopen dat de absolute meerderheid
reeds bij de eerste stemming wordt behaald
Uok de leden dor nationale vergadering
koesteren deze hoop, want een eventucele
herstemming volgt direct, op deze eerste
stemming en de leden zijn niet eerder van
hun plicht bevrijd dan nadat een candidaat
dc absolute meerderheid heeft behaald.
Te ongeveer ijf minuten over half vijf
werd"de uitslag bekend gemaakt.
P a r ij s, 10 Mei. (V. D.) De Fransche
nationale vergadering heeft hedenmiddag
bij eerste stemming Albert Lebrun\fot pre
sident van Frankrijk gekozen.
VJbert Francois Lebrun is op 29 Augus
tus 1871 geboren en is dus ruim 61 jaar.
Zijn eerste opleiding ontving hij aan het
lyceum te Nancy. Vervolgens bezocht hij dc
polytechnische school cn daarna de Ecole
Nationale des MiYics, waar hij zijn studie
als mijnbouwkundig ingenieur voltooide.
Dp lateren leeftijd wijdde hij zich aan het
onderwijs cn was geruimen tijd leeraar aan
de Ecole dos Hautes Etudes Commerciales.
In de politiek bracht hij het reeds spoedig
tot afgevaardigde in dc departcmrntale
vertegenwoordiging. Ilij maakte deel uit
van een der vele Fransche kabinetten en
vertegenwoordigde Frankrijk geruimen tijd
als gedelegeerde bij den Volkenbond. Ecni-
ge jaren geleden werd hij senator en volg
de. verleden jaar Paul Doumer bij diens
verkiezing tot president der republiek op
als president van den Senaat.
De oflicieele uitslag.
Dc officicclc uitslag van dc presidents
verkiezing te .Versailles betreft 820 stemge
rechtigden, die 767 geldige stemmen hebben
uitgebracht. Dc overige stemmen waren óf
blanco, een 40-tal, óf werden ongeldig uit
gebracht
Dc president van den Senaat werd rnet
633 stemmen gekozen.
De vroegere socialistische afgevaardigde
I'aul Faure behaalde 114, Painlevó 12 en de
Communist Cachin 8 stemmen
De nieuwgekozen president der Republiek
is even na zessen, in gezelschap van minis
ter president Tardieu en geëscorteerd door
een eerc garde, te Parijs aangekomen Hij
heeft zich naar hot Elysée begeven ten ein
de den overleden staatspresident de laatste
eer te bewijzen.
Even voor vijven werd de zitting van den
Nationalen Raad hervat. De plaatsvervan
gende president van den senaat, .Teanncnin,
maakte hef resultaat der stemming bekend.
De president stelde do vraag of bezwaren
waren in te brengen tegen don uitslag. Aan
gezien zulks niet het geval was, verklaar
do hij „Ik proclameer den sciiaalspresidnnt
Lebrun tot president der Republiek". De
aanwezigen verhieven zich van hun zeiels
en juichten den nieuwgekozeno hartelijk
toe
Nog hedenavond zal minister president
Tardieu den nievwgekozen president de
pi'esidentswaardigheid over dragen, zoodat
Lebrun reeds morgen zijn functie zal kun
non uitoefenen.
De regeering-Tardieu afge
treden.
Nadat de nieuwe president van dc Fran
sche Republiek, Lebrun in het Palais
Luxembourg zijn werkkamers had betrok-
ken. overhandigde minister-president Tar
dieu hem de ontslagaanvrage van het ge-
hcele ministerie. De nieuwe president heeft
het ontslag verleend.
In de ontslagaanvrage welke premier
Tardieu bij zijn bezoek in liet Palais
Luxembourg voorlas, wordt verklaard dai
de regeering moet verzoeken haar niet bij
decreet, zooals dat gebruikelijk is, haar te
vragen de loopende zaken af te wikkelen.
Het verloop der Kamerverkiezingen heeft
aar.gctoond, dat de regecring niet meer het
vertrouwen der meerderheid bezit. De hui
tenlandsche politieke toestand evenwel ver-
cischt een autoritalicve regeering, welke
boven het geheele land staat. Besluiten
moeten worden genómen welke voor Inngo
jaren dc toekomst van. Frankrijk zullen
vastleggen. Vanzelfsprekend staan Tardieu
cn de ministers ook verder ter beschikking
vcor de behartiging der loopende werk
zaamheden. Evenwel verzoekt Tardieu de
tusschentijd tot de vorming van een nieu
we regecring zoo kort mogelijk te doen zijn.
De regeering Tardieu zal waarschijnlijk dc
zaken behandelen tot begin Juni, aangezien
Lebrun bezwaarlijk reeds stappen voor de
vorming ccner nieuwe regeering zal kun
nen doen voor dc nieuwe Kamer bijeen is.
Verkiezingsconflicten.
Te Versailles is het des middags in de
wandelgangen van dc Nationale Vergade
ring tot handtastelijkheden gekomen tus
schen afgevaardigden die bij dc laatste ver
kiezingen niet herkozen zijn en andere ge
deputeerden. Zoo gaf de soc. rep. afgevaar
digde Bourgot, die niet herkozen is, den
voorzitter dezer partij, senator Violette
eenige oorvijgen, daar hij hem zijn neder
laag weet. Violette zou hem bij dc verkie
zingen om persoonlijke redenen hebben te
gengewerkt cn daardoor zijn herkiezing on
mogelijk gemaakt.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Leuven, 9 Mei (V.D.) In den omtrok
van Leuven, n.l. te Terbank, heeft zich een
vreesclijke auto ongeval voorgedaan. Bij
het passeeren van twee auto's verpletterde
één daarvan een GO-jange vrouw, Maria
van Bever, die met haar twee kleinkinder-
tjos op de tram stond te wachten. De vrouw
en een negenjarig meisje werden gedood.
Het andere kind, dat vijf jaar oud is, werd
zwaar gewond naar het ziekenhuis overge
bracht. Het verkeert in levensgevaar.
DE STEUN AAN DE DUITSCHE
WERXLOOZEN.
Lcipart wendt zich tot Brüning.
B c r 1 ij n, 9 Mei. (V.D.) Dc voorzitter van
den algemeenen Duitschen bond van vak-
verccnigingen, Theodcr Leipart, heeft, naai
de Vorwarts meldt, heden aan rijkskanse
lier dr. Brüning een brief gezonden, waarin
hij onder verwijzing naar de bcraadslagin
gen van het rijkskabinet het standpunt uit
eenzet var. de vakverecnigingcn inzake de
nieuwe regeling van den werkloozensteun.
Hij stelt o.a. in het licht, dat de vakverceni
gingen het als een groot onrecht zouden
moeten beschouwen, wanneer eventueel ten
gunste van de buitengewoon overschatte en
overdreven bezuinigingsmogelijkheden de
rijksregeering zou willen afzien van de in
standhouding der werkloozenverzekering.
Meskou, via Kuinó; 9 Mei. (V. Naar
verluidt, zijn de economische onderhande
lingen tusschen Turkije en Rusland lot nu
toe nog niet beëindigd. Er werden slechts
zekere schikkingen getroffen, welke nog
door de beide rcgecringen moitcn worden
bekrachtigd Het gaat voorloopig om het
volgende:
(1). De sovjetregpering verstrekt Turkije
ccn lecning tot een bedrag van 17 millioen
goud-roebels.
(2). In deze lecning zijn inbegrepen ere
dieten \oor de levering van Russische ma
chines en textielwaren aan Furkijo.
(3). Een klein deel wordt do Turksche
regeering in goud uitbetaald.
(4). De overeenkomst heeft een zuiver fi
nancieel karakter en brengt geen politieke
verplichtingen moe.
(5). Van Russische zijde werd de wensch
uitgïsproken den Russischen uitvoer uit te
breiden, hetgeen thans ten decle geschiedt
door de leveringen van machines, textiel- cn
andere waren.
(6). Moskou behoudt voorts het naphtamo-
nopolic in Turkije. De voorwaarden inzake
het verder bestaan van het monopolie wor
den later opgesteld.
(7). De sovjetregeenng verplicht zich een
zeker quantum Turksche waren te betrek
ken, dat in verhouding tot de voorafgaande
jaren grnotcr wordt.
(S). De leening moet in 15 jaren worden
terugbetaald.
Ismct Pasja huistoe.
M oskou, via Kofno, 9 Mei (V. D.) De
Turksche delegatie is onder leiding van
Ismet Pasja Zondag via Sebastopol naar
Turkije teruggekeerd. Op het station was de
geheele Russische regecring, onder leiding
\an Molotof, aanwezig. Litwinof reist met
het gezelschap mede tot Sebastopol. Hij
neemt dc gelegenheid tc haat om de onder
handelingen inzake de bizonderheden voor
een Turksch-Russische samenwerking tc
beëindigen.
Oslo, 9 Mei. (V.D.) De vier voornaamste
Noorschc lucifersfabrieken zijn reeds sedert
eenigen tijd op zoek naa- haar eigenaars.
Eenige jaren geleden werden deze fabrieken
door Krcugnr of beter gezegd door The In
ternational Maton Corporation overgeno
men. Dezer dagen werd te Oslo een bespre
king gehouden tusschen de directie der
vier Noorschc lucifersfabrieken en verte
genwoordigers van de International Match
Corporation, waarbij bleek, dat niemand
ook maar het geringste idee er van had,
in wiens bezit het grootste gedeelte van de
aandcelen der lucifersfabri >ken kon zijn.
Men vermoedde, dat zij ergens in Ncw-York
gedeponeerd waren, doch dit vermoeden
bleek onjuist. In de laatste dagen zijn tele
grammen gewisseld met bijna alle groote
banken in alle deelcr van -Je wereld, doch
tot nog toe is men er niet achter gekomen
waar de aandeelcn zich bevinden.
ENGELSCHE TARIEVEN O? ZIJDE.
Londen, 10 Mei (IT.N.). Bij de bcgroo
tingsdebatten heeft Neville Chamberlain,
de kanselier van de schatkist, verklaard,
dat rekening zal worden gehouden met de
bezwaren van de zijde- en kunstzijde-indu
strie en eer. aanvullend invoerrecht voor
zijde en kunstzijde zal worden voorgesteld
Voorts deelde Chamberlain mede, dat hij
de tariefcommissie opdracht heeft gege
ven, een onderzoek in te stellen naar den
toestand van de zijde-industrie cn een
„wetenschappelijk" tarief uit te werken
De Engelschc regeering begroet met in
stemming de stijging van de groothandels-
prijzen, welke nauw verband houdt met
den goudprijs. Een goudconferentie achtte
de regeering niet gewenscht, aangezien
het beoogde doel ook zonder conferentie
kan worden bereikt. De regeering wenscht
niet, dat het pond sterling boven den te-
genwoordigen koers zal stijgen. Neville
Chamberlain verwacht een tijd van goed
koop geld, wat bij zal dragen tot verleven
dïging Nan den handel.
EEN BOTSING IN NICARAGUA.
Washington, 10 Mei (V.D.). Het Ame-
rikaansche departement van marine meldt
uit Managua, dat Amerikaansche marine
soldaten in Nicaragua in gevecht kwamen
met inhêeemsche opstandelingen, bij ^velk
gevecht vier opstandelingen werden ge-
jlooct
BUITENLAND.
Do instortingsramp to Lyon.
(Derde Blad, pag. 1).
Aardverschuiving in Savoyc.
(Derde Blad, pag. 1).
Lebrun president van Frankrijk.
(Eersto Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Crisiscongres der R.K. Werkgevers Ver-
oeniging te den Haag.
(Derde Blad, j
IIet baanvak Gouda—Rotterdam.
(Derdo Blad,
Een zweefvliegclub te Amsterdam.
(Twccdo Blad, pag. 3).
Zitting der Tweede Kamer.
(Tweede Blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
Opvoering van het Icokcnspel .,\Vlj wil
len niet."
(Eerste Blad, pag. 3).
De groentenveiling gaat eieren vellen.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het Kon Ned. Inst, te
Do Bilt.
Hoogste barometerstand 76S.3 to Toulouse.
Laagste barometerstand 739.8 tc Ilelsing-
fors (Finland).
Verwachtin g: Zwakke tot matige, Z.
W. tot Z. wind, half tot zwaar bewolkt,
aanvankelijk eenige regen in het Zuiden, in
het N. weinig of geen regen, warmer.
Do depressie in het Oosten trok naar Fin
land en verliest haar invloed op het weer
in onze omgeving. Dc depressie op den oce
aan breidde zich vooral naar het Z. uit en
deed de barometer bij do Azorcn 20 m.m.
dalen. Intussclien trok de hoogste druk van
Spanje naar Z. Frankrijk en zijn do baro
meters in O. Duitschland regelmatig stij
gende. Dozo veranderingen in do luchtdruk-
verdeeling zullen on9 geleidelijk in een
strooming var. warme lucht uit hét Z. W.
brengen en zullen het buiïg weertype doen
eindigen. Met uitzondering van Scandinavië
vielen in liet geheele waarnemingsgebied
nog regenbuien, die weer weinig, doch
plaatselijk grootere hooveelheden 4 regen
brachten.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
WOLLEN BADCOSTUUMS
Merk Goldfisch en anderen.
Zeer voordeellg. Badmutsen, en
Schoentjes. Badmantels.
ARNH-STRAAT.
Importeurs van:
Bechstein, Blüthner, Grofrian Steinwog
Zending van nieuwe troe
pen overwogen
Tokio, 9 Mei. (V.D.) De Japansche re
geering overweegt, naar uit bevoegde bron
verluidt, haar troepen in Mandsjoerije te
brengen op een totale sterkte van 50.000
man, teneinde de „vrij6charen"-beweging
volkomen te onderdrukken Japan rekent
er op, dat militaire acties zullen moeten
worden ondernomen In Mandsjoerije gedu
rende het geheele voorjaar en den zomer.
Waarschijnlijk zullen ook eenige beproefde
troepenafdeelingen uit Sjanghai naar Mand
sjoerije worden gedirigeerd. In Japansche
militaire kringen is men nog steeds van
meening, dat de „vrijscharen"-beweging on
der het geheime opperbevel staat van maar
schalk Tsjang Kai Tsjek, die zich weer in
het bezit van Mandsjoerije zou willen stal'
len.
