LENTEFEEST IN WERDER
NIEUWSTE GRAMOFOONPLATEN o a.
F. H. IÖIM8 - Utrechtschestraati 5 - Tel. 483
DE ELECTRISCHE FIETS
OUD- GERMAANSCHE GEBRUIKEN
IN DEN PINKSTERTIJD
ELECTRO- EH RADIO-TECHNISCH SUREAU
F. H.LOrVSANS - Utr.str.l5 Tel. 483
Wij vertegenwoordigen de bekende
DUC^EÏET en PHILIPS toestellen
Setsiing in overleg met den kooper
HAAGSCHE BRIEF
Een eerste rit.
Amsterdam hoeft, do primeur van do
clectrische fiets gehad cn ik meen zonder
cenige arrogantie tc mogen gclooven, dat
ik, via dit allermodernste verkeersmiddel,
op weg ben om beroemd te worden. Immers,
wat is het niet een bizonder voorrecht cn
een groote eer nog bovendien, om een der
eersten, zoo niet de allereerste, van het
milliocncnlcgcr Ncderlandschc wielrijder
tc zijn, en zoo maar op een achtermiddag
cn nog wel zonder toezicht te worden
losgelaten op het eerste Ncderlandschc elcc-
trische rijwiel? Ik kan u zeggen, het gevoel
te hebben gehad op een rinoceros of min
stens op een struisvogel, de goede, oude
Amstcrdamschc Overtoom tc berijden. Ik
ben geëscorteerd door een steeds groeiende
eerewacht van gewone- en motorfietsers cn
bij het gebouw van dc Simplex, ccn dei-
fabrieken, die dit laatste Philips-product,
voor zoover daarvan tenminste gesproken
kan worden, vervaardigen zal, en welke dit
proefexemplaar ook heeft geconstrueerd,
stond zich een menschenmassa te verdrin
gen, alsof :k niet maar met een allergcmoc-
delijkst gangetje met dit hagelnieuwe ros
gedurende slechts cenige minuten het
hoofdstedelijke asphalt had bereden, doch
kersvcrsch als cerstaankomendc in een Pc-
kingParijs-rit zoo juist dc finish had ge
passeerd. Maar daarvoor zijn het dan ook
Amsterdammers. Het is alsof zij het rui
ken, de Mokummers! U weet natuurlijk,
dat er hier al heel weinig bizonders kan
gebeuren of er zijn oogenblikkelijk hcele
volksmassa's op de been. ken dooie niusch
in een dakgoot, een verdwaalde houtduif
op een andermans plat of wel een verlo
ren „tramoverstappic", liet zijn alle voor
ons Amsterdammers zeer emotioneerende
gebeurtenissen, hoe onschuldig het onder
werp dikwijls ook is. En ik geloof ook niet,
dat men ergens beter do clectrische fiets
had kunnen lancccren dan juist in de
hoofdstad. Do taktiek van eerst eens zoo
even een geruchtje, dan een jaartje van
stilzwijgen en daarna plotseling nadere de
tails, is uit publiciteitsoverwegingcn toch
wel de meest voordcelige gebleken. Wij zijn
de laatste weken danig geprikkeld en ik
heb zoo'n flauw vermoeden, dat er hon
derdduizend Amsterdammers met het plan
in zich zelf hebben rondgereden om toch
maar, ieder voor zich, het nieuwe vehikel
't eerst tc ontdekken. En 't is bovendien
nog merkwaardig, hoe razend snel de Ani-
stcrdamschc slagersjongen, voor wien het
nieuwe rijwiel nu juist, niet bepaald het
vervoermiddel bij uitstek zal worden, zijn
grapjes klaar heeft cn die lanceert. Ik heb
er op liet korte tochtje onder het beleven
van deze geheel nieuwe sensatie ettelijke
moeten verwerken: ,,Scg, mot er geen \iei-
duitstuk in de meter?" of „Ken jc wol me
neer Philips, wor-jo-nic-moc?", bet zijn
slechts enkele voorbeelden van den Am-
sterdarnschen straathumpr,. welke in zck?r
ojtiicht toch niet tc evenaren is. Maai- ik
zou u verhalen van mijn belevenissen op
het elccti ischc rijwiel en mij li indrukken
daarvan. Dc Simplex-fabriek is er werke
lijk' in geslaagd een model fiets te behou
den, dat niettegenstaande de accu en den
motor met drijfwerk, allerminst plomp ge
worden i*. Ook niet ecil log zwaar ding, i*
dc clectrische fiets, rnaar handelbaar cn
betrekkelijk licht. Na een beetje gangma-
ken op dc alledaagschc wijze met dc trap
pers over een tamelijk kleine versnelling,
schakelt men den electromotor in door
nr-idel van een der handvatsels, welke
evenals een clectrische schakelaar steeds
in één richting verder gedraaid kan wor
den; aan cn af Dan practisch onmerkbaar
neemt de motor het werk over cn kan een
kind de wascli doen, om lief zoo maar eens
te »cggen. Eigenaardig is liet, dat slechts
één snelheid, n.l. die van 20 K.M. constant,
ontwikkeld kan worden cn men dus om
vaart te minderen den motor moet uit
schakelen en met de achteruittrap-rcm ver
der stoppen kan. Zoocven eens vooruit
schieten door wat aan te trappen of b.v.
met dc kleine pittige hakkepoffertjes, de
tegenwoordige zoo gewilde en kleine „mo
torvoertuigen"', wat gas bij te geven, is met
liet nieuwe rijwiel niet mogelijk. En luoi-
door en dal mag ik van mijn impressies
toch zeker niet verzwijgen biedt liet elec-
tri&cli fietsen weinig actie o< levendigheid.
Zo*,- sportieve heden of hardrijders zullen
mijns inziens hun gezellig ronkende motor
tjes of zwaardere bertzinepanrden dan ook
vooreerst nog wel trouw blijven, doch het
lijdt geen twijfel of voor het nieuwe pro
duct ligt en meer in het bizonder onder
d» ouderen en meer bezadigden, bij dc
menschen, die rustigjes nog door liet leven
villen gaan. een groot, vruchtbaar terrein
epen. Er zijn er toch nog altijd, die liet
risico van panne aan benzine-motoren, van
verstopic sproeiers cn vette bougies of
doorgebrande kleppen, maar liever niet
willen Ioopcn cn ongaarne hulpeloos zijn.
Welnu, voor hen lijkt mij liet nieuv.c rij
wiel een uilkomst. Andere zorg dan hot
laden der accu s 's nacllts door den gelijk
lichter, bestaai vrijwel niet. Voor langere
tochten zal wellicht in do toekomst, zooals
de heer van Erven Dorens, dc Simplcx-
•tirertour meende, liet vorwisselsystocm op
bepaalde punten, weer in eere hers.eld
women en zooais dan in vorige eeuwen de
postwagens en diligences op elke stopplaats
veischc paarden voorgespannen kregen,
zoo zal dan de reiziger per fiets van lie
den, zoo hier cn daar 11a verloop van een
SO K.M.. naar men schat, een frisch ba.te-
rljljc kunnen oppikken. „Het laatste woord
over liet clectrische rijwiel zal nog wol
niet gesproken zijn vervolgde dc heer \an
Erven Dorens, ook hierbij zal wel een ze
kere evolutie zich aandienen. Voorhands
zie ik echter, dat naast het motorrijwiel ert
de gewone fiets, hel eiectrischc rijwiel 111
ieder geval een kans heeft. Haar die kans
moeien wij het clan ook geven.
VAN S1EGEN.
RICHARD TAUBER, RiCHARD CROOKS, WILLY DERBY, KEES
PRUIS, DUO KOFMANN, BOB SC HOLTE, LILIAN HARVEY UND
WILLY FRITSCH, WILLY FORST, ENZ. ENZ.
GROOTE SORTEERING HARMONI CA-, ORGEL-, MARSCH- EN
HAWAII-MUZIEK
VRAAGT DE NIEUWSTE SORTEERING
BRIE VEN UIT BERLIJN
Al te lang hebben we op dc nieuwe lente
gewacht. April is bitter koud geweest in
Duitschland. Sinds J017 herinneren we ons
niet meer, een zoo lato lente meegemaakt
tc hebben. Nog geen veertien 1 if^ i gele
den lag groezelige sneeuw nog in sommige
straten en in de boschrijke omgeving Een
felle Noordwester maakte bot verblijf jn de
open lucht onhoudbaar. Midden in April
liepen we in het toch n! zoo koude Berlijn
nog huiverend in onze overjassen. En de
weerberichten gaven geen sprankje hoop.
Sinds een dag of drie is het nog wel geen
lente, maar de voorboden melden zich toch.
liet eerste jonge groen is er, struiken en
boomen botten uit, straks zullen de serin
gen dc anemonen komen aflosser.; en kijk.
achter in mijn tuin wazigt rozekleurig de
cersic pracht der blocsemdragende vrucht
boomen! Die wekken een traditioneele, jaar
lijkschc herinnering op, en zijn een belofte
voor bel telkens wederkccrendc lentefeest
der Berlijners Wcrder!
YVerdcr is een stadje, dat niet ver achter
Potsdam ligt. En Potsdam alweer, de be
roemde ex-zomerresidentie der Duitsche
koningen en keizers, is een kleine 30 K.M.
buiten Berlijn gelegen. In drie kwartier
kunnen we Wcrder met dc auto, in twee
uren met de motorboot bereiken, in een
goed uur met den trein. Dat octeekent voor
ons, Berlijners, die vaak meer dan een uur
aan één stuk in detram moeten zitten
om de city te bereiken, een peuleschil.
Is het een wonder, dat de Berlijncr, die
op alles wat „natuur" heet, verzot pleegt
te zijn, geen grooter genot kent dan zijn
jaarlijkse!! uitstapje naar dc „Wcrdcrsche
Baumblütc", waaraan voor allo rechtge
aarde ocr-Berlijners zoo tullooze jeugdher
inneringen verbonden zijn?
Wie van mijn lezers in deze weken naar
de Duitsche rijkshoofdstad komt, moet niet
verzuimen. Wcrder tc gaan genieten. Ik
weet wel, dal \oor don Hollander dc aan
blik van blocicn.lo appel-, peren- en kerse-
boom'cn nu nier. bepaald een sensatie be-
to.okent. Wij hebben ons Weslland, onze
geestgronden, dc Betuwe en vele andere
i-lckjes, de tulpen- en hyacinthenvclden niet
to vergeten, dié -Zich terecht fn internatio
nalen bekendheid "rvfögctt verheugen. M'naV
het beeld van Wcrder liébbcn -wc toch hiel!
Dit stadie is, wat de oudere, zeker reeds
bijna 1000 jaar oude, wijken betreft, op
een schiereiland gebouwd, dat zich uit
strekt in een van de taPoozc schilderach
tige, aan natuurschoon zoo rijke -Alaski-
sche meren, die dc omgeving van Berlijn
tot een bij vreemdelingen nog veel te wei
nig bekende idylle ronder weerga maken.
Rondom en achter het stadje verheffen zich
dc groene en ten deele met zware bosschcn
bedekte heuvels waardoor deze meren den
indruk \an Klein-Zwitserland weten Noor
fc tooveren. En overal op de berghellingen,
maar ook langs de oevers en temidden van
de oude huizen en dc schilderachtige an
tieke kerken staan sinds 600 jaren dc
vruchtboomen geplant, terwijl nog tot in
den regeeringstijd van Frederik don Gtoo-
tc de wijuslok 's zomers in vollen bloei
placht te staan.
Inderdaad, zelfs de meeste Berlijners, die
niet in de eerste Dlaats om dc bloesems,
maar om den koppigen vruchtenwijn naar
Wcrder plegen te gaan. weten niet. dat in
vroeger eeuwen Werder en omgeving heu-
schen wilton wijn opleverden. Met is de
zelfde „alte Fritz"' geweest, die in een rc-
georingsdecrect aan deze echte wijnproduc
tie een eind maakte op grond van-do over
weging, dat do Wcrderwijn in qualilcit met
Fransehe wijnen en met de heerlijke pro
ducten van Rijn, Moezel. Saar, Nahe en
andere later wereldberoemd geworden cen
tra toch niet langer concurreeren kon. De
Werdersche wijnoogst had loen echter reeds
een roemrijke geschiedenis achter zich.
Reeds in 1317 kochten de Cisterciehor mon
niken van het klooster Lchnin, waarvan de
ruines nog lieden tot talrijke uitstapjes van
de hoofdstedelingcn lokken, dc ,vlck Wcr
der" met haar i7 hoeven, liuar bergen, wei
den en uitgestrekte watervlakten. Do grond
was zandig en onvruchtbaar, gelijk bijna
overal in de „Mark Brandenburg". Maar de
nijvere monniken, echte harde Pruisen
blijkbaar, kenden geen rust voordat zo dc
berghellingen voor het aanplanten van den
wijnslok geschikt gemaakt hadden. De wijn,
dien zij voortbrachten had een goudgelen
glans cn moet goed gesmaakt hebben. Maar
ook de kersonboomeaarden, die zij aanleg
den en die nog heden een middelpunt van
de productie vormen, leverden prima fruit.
Al kunnen de kersen van Werder naar mijn
bescheiden mcening nog altijd niet met die
van onze Betuwe concurreeren. De Berlij
ners echter, die op dit gebied niet ver
wend zijn. geven zeeT terecht aan hel fruit
van Werder de voorkeur boven de kersen,
die andere. Duitsche dreven opleveren en
ook naar dc millioonenstad uitvoeren.
Omslrceks 1300 was Werder als centrum
van den wijnbouw in Brandenburg algemeen
bekend, on de regecring kon er zich in ver
heugen, dut deze productie voor den fis-
rus niet onbelangrijke bedragen ging op
brengen. In 1697 kreeg Werder zelfs het
recht, a .-jit oen bepaalde brug in Berlijn, die
voor haar gereserveerd.bleef, niet schuiten
aan to leggen om Werderschen wijn cn
Werdersclic vruchten aan den man te bren
gen. Pas in 18-10 slaagde do concurrentie
er in. aan deze bijzondere oorrechten een
eind te maken. En eerst in 1932 wordt weer
overwogen. Werder als middelpunt van
wijnbouw m eere tc herstellen!
Voorloopig echter zullen- wc .onze pel
grimstochten naar lit .schilderachtige stad
je voortzetten om de bloesempracht en cm
de zeer smakelijke, maar door hun koppig
heid niet ongevaarlijke vruchtenwijnen.
De „Obsweïu" bonoort - naast bet „Bock
bier" tot de allergrootste attracties van den
Berlijnschcn middenstand cn de arbeiders
klasse. Over liet algeman is dc Berlijncr
matig. Hij kan lie«*l wat bier door zijn keel
<at laten verdwijnen, maar tot dronken
schap laat hij zich eigenlijk maar zelden
verleiden. In Werder echter is hij over 't
algemeen een ander monseli. Wie in zulke
Jan Steen tooneeltjes belang stelt, moet een
warmen Zondag in de eerstvolgende 3 tot
weken uitzoeken. Dun is Werder voor
rustig, natuurlievendc mcnschcn eenvoudig
ongenietbaar! o\erstroomd met tiendui
zenden Berlijnsche families, die per trein
cn tram, por. omnibus cn boot naar dit Eldo
rado van den vruchtenwijn gestroomd zijn
'om daar gewoonlijk binnen oen half uur
mit Kind en Kegel" onder de alcohol tc
zitten cn grenzeloos dronken tc zijn. Wut
voor zuidelijke volkeren en voor den Rijn
lander Carnaval is, voor de bergbocren in
Zuid-Duitschland dc ..Rau-Nacht", dat is
voor de Berlijners de „Worderschc Baum
blütc". Een uitstapje, dat in hoofdzaak ten
doel heeft, beschonken to zijn en dc dage-
lijksche zorgen cenige uren volkomen te
vergeten.
Een acsthctisch gezicht biedt dit volks
feest in Werder natuurlijk allesbehalve!
De vruchtwijnen, die men in vijf, z°s ver
schillende soorten bestelt, worden in wijn-
flesschen op tafel gezet, en vooral dc aard
beienwijn smaakt voortreffelijk. Deze wij
nen hebben alle het bckcnd-zoctigc karak
ter, dat aan limonade herinnert. Men drinkt
ze. zonder erg, of welbewust, gaarne in
groote hoeveelheden. Maar staat men na
twee of drie glazen even van tafel op. dan
merkt men, dat ze uiterst verraderlijk in
hoofd en beenen geslagen zijn! En wie liet
waagt, een heelc flesch uit te drinken, kan
niet meer zonder hulp don weg naar liuis
vinden. Dc bevolking van Werder heeft dan
ook drastische maatregelen genomen om
dc Berlijners na afloop van den feestdag
naar huis tc krijgen. De talloozo uitspan
ningen cn zomertuinen bobben... hellende
vlakken, die uitloopcn op goederenwagens
van den locaalspoonvcg of op de daar op
gestelde vrachtauto's. En of men het gcloo
ven wil ot' niet, ik verzeker u uit eigen
waarneming, dat men de dronken hoofd
stedelingen met, hun familie, voor zoover
die ook niet meer loopen kan, langs de hel
lingen naar beneden rolt en als stukgoed
in spoorwagens en vrachtauto's opeensta
pelt.
Op weekdagen echter is het beeld niet
zoo afstootend. Dan komen in hoofdzaak de
kalm'* bewonderaars van het werkelijk
sprookjesachtige beeld der roze bouquettcn
van bloesems, die langs dc oevers cn tegen
de berghellingen geplant zijn. Men drinkt
ook zijn glaasje appelwijn, maar met mate.
En de stemming is voortreffelijk. Het fris
sche lenteweer, de zon, die dun al aardig
branden kan. de honderden zeilscheepjes op
de meren, de stoomboolen, die met lustige
muziek komen aanschroeven, het zingen
van de schoolkinderen, de knappe Worder
schc meisjes, die bedienen
Dat is de lente van Wcrder!
Kunt u zich voorstellen, dat ik cr mij
al bij voorbaat op verheug?
door
Dr. H. Westerman.
De beleekenis van dc oude volksgebrui
ken voor de konnis der geschiedenis is de
laatste tientallen jaren meermalen op den
voorgrond gesteld, nadat men het materia
lisme van het einde der negentiende eeuw
had overwonnen. De beschavingsgeschiede
nis van een volk moet dikwijls uit do
kleinste aanwijzingen worden opgemaakt.
Voor den geleerde zijn onopgemerkt geble
ven of slechts orn hun romantische schoon
heid geprezen kinderversjes, sprouken, klee
derdrachlcn, enz. de meest waardevolle
bronnen, die zonder.van buitenaf beïnvloed
te zijn, hef wezen van lang vervlogen tij
den vasthouden, zoodat men uit die een
voudigo dingen soms zeer belangrijke din
gen kan opmaken omtrent het innerlijk
leven van een volk in de opeenvolgende
tijdperken der geschiedenis. Om die reden
zijn ook de oud Germoanscho gebruiken -van
den Pinkstoriijd voor ons nog van belang.
Volgens der Germaanschc sagen was do
berk een heilige boom en wie zijn huis cr
niet mee versierde, zou het gcbcclo jaar
geen geluk en voorspoed 'genieten. Het
Christendom slaagde er niet in, hot boe
kenfeest of Meifeest te verdrijven en kwam
daarom tot een compromis, dc Meimaand
werd de Mariamaand en velo oude Maria-
iiederen werden gezongen op oude hei-
densche fccstwijzen. Verstandige vorsten
hebben later getracht, de berkenvcrsicrin-
gtn af te schaffen, 'omdat aan do bosschcn
groote schade werd toegebracht door het
omkappen van do vele benoodigde jonge
berkenstammetjes. Frederik do Groote
vaardigde dan ook in 1749 oen scherp ver
bod daartegen uit cn schafte „do .schadelij
ke gewoonte van het berkenfeest tegen den
eersten Mei tegm Pinksteren" af, doch
zelfs in het voor feestdagen zoo weinig voe
lende Pruisen mocht zijn edict niet balen.
De oude Gorinaansche traditie was te sterk
gebleken.
Reeds in de oude Indische mythologie
vindt men het idee van een Meiboom, die
den overvloed van kracht en de levensvol
heid voorstelt, welke de aarde in hot voor
jaar weer vervult In alle Indo-Germaan»
sche landen vindt men soortgelijke gebrui
ken. Vooral in Engeland berust het feest
der meiboomen op een oude traditie.
Andere historici brengen dil feest in ver
band met het oude Meigcricht, dat op 1
Mei werd gehouden en waarbij de rechter
in een kunstmatig prieel onder den boom
zat Doch dan zijn andere figuren, die niet
liet Meifeest onafscheidelijk verbonden
zijn. de dikke monnik, do ruiter op zijn
schimmel en de draak moeilijk te verkla
ren. Meer aanncmclijK is do veronderstel
ling, dat liet feest plaats had ter eere van
Robin Hood, wiens dng nog tegen liet einde
van de zestiende eeuw gevierd werd Bis
schop Latimer deelt ergens mede, dat hij
op een van zijn reizen in een dorp voor den
eersten Mei een prcdicalic had aangekon
digd. doch dal hij tot zijn groote verbazing
do dorpskerk gesloten "ii leeg had gevon
den, hoewel anders een groote menigte naar
zoo'n' bisschoppelijke toes Draak kwam luis
teren. Hij informeerde naar do roden en
vernam, dat het de dag van Robin llood
was. Robin Houd moet een vogelvrij ver
klaarde zijn geweest, die in 'l begin van do,
dertiende eeuw met zijn volgelingen in de
bosschcn van Sherwood leefde.
in vele strek.-u van Duitschland herin
neren dc paardenrennen in de maand Mei
uun do bcteekenis, dio het paard voor dc
oude Gei manen had. Saxo Gramatious ver
telt iets dergelijks van dc oude Slavische*
stammen. In d buurt van Sangerhauseu
werd een wedren gehouden, waarbij de win
naar tot belooning een nieuwen hoed kreeg.
Doze hoed zou con symbool zijn van do
wolken, die „de hoed van Wodan" werden
genoemd. Gewoonlijk liet men bij dergelijke
wedstrijden ook oon schimmel verschijnen,
die don zomer symboliseerde. De historicus
Kuhn vermeldt, dat ..in Noord-Duitschland
oen jongen enkele zeven op de borst en op
den rug worden gebonden. Aan de voorste
zeef wordt een korte stang bevestigd, waar
op 'n daartoe speciaal van jaar op jaar be
waarde paardekóp wórdt gestoken. Over do
zeven werden twee witte bertdelakens ge
spannen, zoodat 't; geheel duidelijk den in
ch tik maakte van'*h sehinunél itili 'n ruiter
daarop. Op sommige plaatsen werd aap de
onderkaak van het paard een louw beves
tigd. zoodat de ruiter door liet" aantrekken
cn loslaten daarvan een .klapperend geluid
kon voortbrengen".
Oor elders vindt men d. rgplijkc gebrui
ken, die steeds weer herinneren aan het
oude Germaanscho feest, juist in den tijd,
waarin hel Pinksterfeest valt,' dc herden
king van dien dog, waarop de discipelen
vervuld werden met den Heiligen Geest en
in do talen van alle volkeren tegon dc liei-
denschc goden getuigen.
Deo Haag is een zomerstad.
De Scheveningsche magneet
werkt weer. Geen speelzaal, toch
oen groote andoro attractie.
Als dc blaadjes aan de boomen komen,
als de zon zoo goed gehumeurd is, dat zo
minstens een boelen dag onafgebroken wil
schijnen, dan bemerkt men eerst recht het
karakter van 's-Gravenhagc. Dan leeft do
residentie op, dan weten we zeker dat Den
Haag een zomerstad is, die den winter noo-
dig heeft om op krachten te komen, 's Zo
mers dan werkt onze stad als een sterke
magneet, want dan is er inderdaad iets to
beleven, "s Winters vinden velen de ooic-
vaarsstad een uitgestorven dorp, waar men,
om liet eens heel populair tc zeggen, met
zijn zi*l onder z'n arm loopt. Dat we na
tuurlijk niet zeggen, dat wc hier niet onze
vermakelijkheden hebben in den vorm van
bioscopen, dancings en café's. Genoeg,
meer dun genoeg volgens sommigen. Maar
toch is Den Haag in den winter niet een
stad, waar men uitgaat, zooals in Amster
dam. Amsterdam lééft in den winter, Don
Haag houdt een winterslaapjo. Natuurlijk
wordt er hier ook aan tooneolleven gedaan,
het gaut zelfs uitstekend cn boter dan in
onze hoofdstad, waar een ceuwigdurendo
tooneelcrisis bestaat en oen theaternood
heerschte ook voordat het Palcis voor Volks
vlijt en het Floratheater waren afgebrand.
Dit alles kent Den Haag niet, het theater
loven loopt gesmeerd en als Fritz Hirsch den
Princesseschouwburg bespeelt zijn cr daar
bijna altijd volle zalen. En toch lijkt. Den
Haag in den winter uitgestorven
Doch dit alles verandert als bij looverslag
als het lente wordt cn de Scheveningsche
boulevard in zonneschijn baadt. Dan trek
ken tienduizenden naar dc zee, niet om de
zee zelf, dat. is juist het typische van het
geval, maar om gezien tc worden, om op
café-terrassen tc zitten cn in de Scheve
ningsche dancings te gaan dansen. Lang
vóórdat het seizoen het officieele strandsei-
zoen, begonnen is, openen verschillende
Scheveningsche vermaaks-gelegenhcden en
zitten al dadelijk vol mcnschcn. Hier
uit blijkt dat Schcveningen de spil is waar
alles om draait en het denkbeeld, dat laatst
eens geopperd werd, orn van Schcveningen
ook een wintorbadplaats te maken, is dan
ook zoo dwaas niet bedacht. Want zoodra
Schcveningen aan bod komt, dan is er op
leving. Men kan nu reeds nierken, dal de
magneet begint tc trekken. Met Hemel
vaartsdag was het op Schcveningen bijna
even druk als op een zonnigen zomerdag.
Men zag langs de boulevard honderden au
to's rijden uit alle hóeken van het land, die
eerst langs de bloembollenstreek waren ge
reden cn uit dien hoofde ook met. kleurige
bloemenslingers warén getooid, om toch
vooral de parel der Nederlandsche bad
plaatsen niet tc vergelen. Doch niet alleen
auto's cn autobussen uit ons eigen land wa
ren daar aanwezig, er waren ook zeer vele
Belgische benzincwagens en wat ons ver
wonderde ook enkele Duitsche auto's cn
autobussen. De bloembollenveldon bezichti
gen en Sclievcningen aandoen, dat staat op
elk buitenlandsch touristenprogramma.
Het spreekt vanzelf, dat op Schcveningen
nog niet alles geopend is en dat het voor
baden nog veel te koud is. Toch waren er
op dien zonnigen, maar toch vrij kouden
Hemelvaartsdag enkele optimisten in bad
pak te water, zelfs enkele kinderen waren
aan hot pootjebaden. Straks, als de zon
ecnigc weken op onze kust gestoofd heeft,
dan is liet cr over een lengte van bijna tien
kilometer zoo vol, dat men bijna geen stukje
strand meer kan onderscheiden, dan is alles
door de zee- en zonnebaders ingenomen. Een
groot gedcelto van deze strandbezoekers be
slaat uit Hagenaars. Hagenaars leven gedu
rende den zomer te Sclievcningen cn zoe
ken hun woningen in de stad alleen maar
op om le eten en te slapen. Dit lautsto zou
den ze misschien ook nog graag aan het
strand doen, doch dit is bij politieverorde
ning verboden. 's-Avonds na tienen moe
ten alle tenten opgebroken zijn In de open
lucht slapen is toegelaten, doch dit is zelf?
In den zomer een vrij koude liefhebberij, dio
rhcumathiek en andere kwalen tot gevolg
kan hebben.
Sclievcningen is ontwaakt. Men is druk
in cle weer om alle consumptictenten weer.
op tc zetten. De badhokjes cn badkoetsjes
krijgen een nieuv^ verfje cn worden weer
naar het strand gebracht, wair zij tot be
gin October blijven staan Maatschappij
Zeebad zorgt als steeds weer voor de noo-
dige attracties, want als men het alleen van
de zee moest hebben, dan kon men do ho
tels wel gesloten houden. Schcvonineen is
een mondaine badplaats, met don nadruk
op het woord mondain. ITot is berekend op
een select publiek. De hotelaccomodatic kan
wedijveren met het beste, wat cr op dit ge
bied in het buitenland bestaat. Toch is cr
een gelegenheid, dio vele buitenlandsche
mondaine, hadplaatsgeneugtenzoekcrs hier
zullen missen. Dat is een Casino. Er bestaat
in Scheveningen wel een Casino, doch dat
is een dancing cn Americanbar cn heeft
met speeltafels niets te. maken. Vele exploi
tanten in Scheveningcn hebben het denk
beeld van een speelzaal geopperd, maar zoo-
als men weet is dat hasardspel bij de wet
verboden, evenals het wedden. Er schijnt
altijd een categorie menschen te zijn, dio
voor het herstel hunner gezondheid niets
beters weten te doen, dan te gokken. Nu is
in Ostcndc, zooals men weet een speelzaal
cn hierdoor worden vele badgasten gelokt,
die misschien anders naar het ongetwijfeld
mooiere Schcveningen zou gekomen zijn.
Het vorige jaar heeft men hét geprobeerd
met een speelschip, dat de territoriale wa
teren ligplaats had moeten kiezen en dat
dan door middel van motorsloepen de ver
binding met den vasten wal had willen on
derhouden. Doel» dc onderneming, die deze
gokaffaire zou financieren, was al over den
kop voordat er nog oen schip gecharterd
was. Schcveningen heeft het 't. vorige jaar
zonder speelgelegcnhcid moeten stellen en
zal het ook dit jaar cn komende jaren zon
der een casino moeten stellen. Want liet is
niet waarschijnlijk te achten, dat men cr in
Nederland ooit toe zal konion het hasard
spel weer in eere te herstellen.
Trouwens, wat voor nut zou zulk ceu
speelgelegcnhcid op liet oogenblik hebben.
Scheveningen zal het dit jaar hoofdzakelijk
van cle Nederlanders zelf moeten hebben en
men is daarom ook al begonnen met een
grootschccpschc campagne orn dc Neder
landers naar het eigen Noorclzee-strand te
lokken. En ofschoon men in Nederland niet
geheel wars is van een klein gokje, een
twintigje in de Staatsloterij of iels derge
lijks, van een speelbank is ons volk huive
rig. Daarbij komt nog, dat de beroemde
of beruchte speelbanken in het buiten
land met groote moeilijkheden te kampen
hebben en zelfs met verliezen werken. Doch
we hebben dezen zomer iels veel mooiers
in Scheveningen, een attractie, die ver boven
die van een casino uitsteekt. De/.e attractie is
de Koloniale tentoonstelling in liet Wcst-
brockpark, tien minuten van het strand. De
monumentale gebouwen van rleze. tentoon
stelling zijn bijna geheel gereed. Men hoopt
op 15 Mei de poorten te kunnen openen, als
tenminste de stucadoors, die in staking zijn
gegaan en méér loon cisclUcn, weer aan het
werk gaan.
Den Haag leeft op, want Sclievcningen ls
jntwaakt,!
