DE EÊMLANDEE
e
anna
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
Maandag 23 Mei 1932
Uitgave: VALKHÖFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 275
KRITIEKE TOESTAND IN
GRIEKENLAND
Bloedige straatgevechten?
PRUISISCHE REGEERING
TREEDT AF
Kabinet Braun exit
MEVROUW EARHART'S
CCEAANTOCHT GELUKT
NIEUWE EISCHEN DER
JAPANSCHE MILITAIREN
Een Kabinet Sato?
DE CONFERENTIE VAN
LAUSANNE
DE KNOEIERIJEN VAN
KREUGER
OOSTENRIJKS VERZOEK
OM HULP
9 uur 28 min.
L. J. LUYCX ZOON
TUINGEREEDSCHAPPEN
IBACH PIANO'S
Fa. R. van den BURG
AMERSFOORTSCH DAGB1AD
O X»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-, Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
pe. 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand
week (met grati» verzekering tegen ongelukken)
0.75. per
f 0.171/*.
elke regel meer f0.25. Liefdadighelds-advertentiën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent« elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Gespannen toestand in Grle-
kenland. De regeering-
Venizelos afgetreden.
Over Griekenland slaat op liet oogenblik
een ernstige stakingsgolf, liet zijn in de
eerste plaats do mcnschen, werkzaam bij
den P.T.T.-dicnst, geweest, die het bijltje er
bij neer hebben gelegd. De telegram- en
briefbestelling moest dientengevolge vrij
wel stop worden gezet. Wel heeft men nog
getracht hulpkrachten, die vooral uit de ge
pensioneerden werden gerecruteerd, aan te
werven, maar het bleef een janboel, daar
de tijdelijk aangestelden het briefgeheim
schonden, aangcteckende stukken verduis
terden, enz. Ook slaagde het, hulppersoneel
er blijkbaar niet in op een ook maar eenigs-
zins behoorlijke wijze het telegrafisch ver
keer weer te doen functionccren. Voor de
Grieksche regecring is het een zeer onaan
gename zaak, dat de staking van het
P.T.T.-personecl vrijwel algemeen is, waar
bij nog komt, dat de stakingsactie zich
voortdurend uitbreidt en ook dreigt over te
slaan op de ambtenaren bij de douane, be
lastingen en financien in het algemeen, ter
wijl er groote kans bestaat, dat de ambte
naren der overige ministeries zich eveneens
bij de actio zullen aansluiten. Reeds nu
wordt van deze zijde voor de stakers gecol
lecteerd, terwijl het voorts geenszins is uit
gesloten, dat ook het trampersoneel de wa
gens zal verlaten en voorts de overige ar
beiders een sympathicstaking zullen af
kondigen.
Het behoeft geen betoog, dat onder deze
omstandigheden de laatste dagen dc ern
stigste geruchten de ronde deden, waarvan
de juistheid moeilijk kan worden gecontro
leerd. Zoo is er sprake van geweest, dat in
Griekenland een militaire dictatuur zou
worden afgekondigd, dat de staatsgebou
wen door sterke troepcnafdeelingen ract
machinebeweren waren bezet, dat in ver
schillende Grieksche tabakscent^ opstan
den waren uitgebroken, dat tusschen de ge
wapende rebellen eener-, de politie en mi
litairen anderzijds bloedige straatgevechten
hebben plaats gehad, enz. Dc opstandige ac
tie, zoo werd bovendien gemeld, is over ge
heel Grieksch Thracië en Macedonië over
geslagen. De grenstroepen zouden zijn ver
sterkt en de 'Grieksche regecring zou zelfs
oorlogsschepen hebben gezonden om den
opstand den kop in to drukken.
Men ziet: dc toestand in Griekenland
wordt als zeer ernstig voorgesteld. Op een
afstand kan moeilijk worden beoordeeld,
wat waar is van al de wilde sensatieberich-
ten, maar dat het in Griekenland niet heele-
maal pluis is, kan worden afgeleid uit het
feit, dat inderdaad minister-president Vcni-
zelos zijn voornemen, om af te treden, in
een daad heeft omgezet. Over het algemeen
krijgt men den indruk, dat Venizelos tot
dezen stap genoodzaakt werd door den zeer
bedenkclijken economischen toestand van
Griekenland, terwijl als verdere oorzaak
van het aftreden van het Grieksche kabi
net wordt genoemd de felle tegenstand van
alle oppositiepartijen, die vooral bezwaren
hadden tegen de ontworpen perswet, die
zeer scherpe bepalingen bevat.
Welke regeering zal er thans te Athene
tot stand komen? Dit is thans nog moeilijk
uit te maken, maar wel kan gezegd wor
den, dat toen Venizelos zich gisteren naar
Zaimis, den president der Grieksche repu
bliek, begaf, hij den raad heeft gegeven een
coalitiekabinet in het leven te roepen, waar-
In de republikeinsche partijleiders een voor
aanstaande rol zouden moeten spelen, on
der meer Papanastasioe en generaal Kondy-
lis. De regeringsverklaring, die Venizelos
in de Kamer heeft afgelegd, maakt melding
van de hevige aanvallen, die door dc pers
der verschillende partijen op dc regecring
zijn gedaan en dia in het land een atmos
feer hebben geschapen, waardoor het der
regeering onmogelijk is geworden met het
noodige gezag ook verder zich te belasten
met de leiding van 's lands zaken, vooral
nu de slaking dc spanning nog meer heeft
verhoogd.
Zullen, nu een kabinetscrisis in Grieken
land is uitgebroken en de wensch reeds is
geuit een coalitiekabinet tot stand te bren
gen, ook de royalisten Hierbij worden be
trokken? Uilgesloten acht men dit in som
mige kringen niet heelcmaal, doch dc geest
verwanten van Venizelos zullen er stellig
voor zorgen, dat de monarchisten niet de
eerste viool krijgen te spelen. Hoe dit zij, dc
spanning in Griekenland heeft een zeer ge
vaarlijken kant en men zou zich niet behoe
ven te verbazen, wanneer vandaag of mor
gen in Griekenland een staatsgreep plaats
mocht vinden. Ook de instelling eener mili
taire dictatuur behoort geenszins tot dc on
mogelijkheden.
TWEE HONGAARSCHE OCEAAN
VLIEGERS VERONGELUKT.
Rome, 21 Mei (V.D.) De beide Hongaar-
sche oceaanvliegers, Magyar en Endres, die
voor de Zondag beginnende internationale
oceaanvliegersconferentie met hun vlieg
tuig „Rechtvaardigheid voor Hongarije'"
van Boedapest naar Rome waren gevlogen,
zijn bij de landing op het Romeinsche vlieg
veld verongelukt. Het vliegtuig, dat in glij
vlucht was gedaald, is over den kop gesla
gen en in brand gevlogen. Beide vliegers
vonden den dood.
Magyar en Endres hebben, naar inen zich
herinneren zal, den Oceaan in Juli 1931
van Harbour Grace met einddoel Boedapest
overgestoken.
Nader wordt in verband met hel bericht,
volgens hetwelk de beide Hongaarsche vlie
gers Magyar en Endres zouden zijn veron
gelukt, gemeld, dat Endres niet werd bege
leid door Magyar, maar door den navigator
Julius Bittay.
De regecring Veriizelos van het
tooneel verdwenen
Uit Athene meldt ecu II.N. bericht: De
Grieksche minister-president. Venizelos,
heeft in de kamer
aangekondigd, dat
do regecring beslo
ten heeft af tc tre
den.
Hij adviseerde een
nieuwe regeering uit
dc democratische
oppositie te vormen,
ten einde te voor
komen, dat een re
gecring door de mo
narchistische par
tijen zal worden ge
vormd.
Na afloop van de
zitting begaf Venizc- VENIZELOS
los zich naar den staatspresident, om het
ontslag van het kabinet in te dienen.
De aftredende regeering is besloten den
strijd tegen de stakende ambtenaren onver
biddelijk voort te zetten. De staking is nog
in vollen gang. Een uitbreiding ervan is
zelfs mogelijk, daar ook de bakkers cn het
'spoorwegpersoneel zich voor staking hebben
uitgesproken. De toestand moet als kritiek
worden beschouwd.
Sofia, 21 Mei (V^D.) Sedert Vrijdagnacht
komen alhier moeilijk te controleeren be
richten binnen, volgens welke in Grieken
land een algemecnc staking zou zijn uitge
broken on in verband daarmede bloedige
straatgevechten zouden zijn voorgekomen in
sleden van Grieksch Macedonië en Thracic,
die het gevolg zouden zijn geweest van on
lusten, uitgebroken onder bewapende ta
baksarbeiders.
Het tc dezer stede verschijnende dagblad
Wreme bericht, dat het te Xanthi, Drama,
enz. tusschen dc politie en de militairen aan
den ecnen kant en gewapende arbeiders
aan den anderen kant tot bloedige barri-
cadengevechten is gekomen. Binnen een
uilerst kort tijdsbestek zijn de aanvankelijk
plaatselijke, centraal geleide, onlusten op
het geheele gebied tot Saloniki overgesla
gen.
Volgens berichten van de Bulgaarsche
grenzen zijn de Grieksche grenstroepen over
de geheele lengte versterkt. Iedere desbe
treffende inlichting wordt echter geweigerd.
Uit Griekenland in Sofia aangekomen
verkeersvliegtuigen melden eveneens een
groote uitbreiding van de staking.
De verkiezingsperiode van den
landdag ten einde
Berlijn, 21 Mei (V.D.) De Pruische mi
nister-president Braun heeft den president
van den landdag een schrijven gezonden,
waarin hij mededeelt, dat de Pruisische
staatsministers hunne functies ter beschik
king stellen, nu dc verkiezingsperiode van
den ouden landdag op 20 Mei is afgeloopen.
ITct schrijven, dat 10 Mei is gedateerd, bevat
noch een motiveering, noch de mededee-
ling, dat liet kabinet Braun dc loopende
zaken zal afwikkelen.
Het kabinet Braun is dus formeel afge
treden. ITct schrijven zal bij de bijeenkomst
van den Pruisischcn landdag door den
voorzitter worden voorgelezen.
DRIE FABRIEKSGEBOUWEN
DOOR BRAND VERNIELD.
Berlijn, 22 Mei. (V.D.) Een groote brand
heeft in den afgeloopen nacht te Spandau
drie waardevolle fabriekscomplexen van de
Duitsche Induslriewerken vernield. De ge
bouwen, welke een oppervlakte van
10.000 M2 beslaan brandden geheel uit. Eerst
na drie uren gelukte het de brandweer
verdere uitbreiding tegen te gaan. Eenige
brandweerlieden liepen lichte verkondin
gen op. I)e oorzaak van den brand kon nog
niet worden vastgesteld. Het bedrijf zal in
andere gebouwen worden voortgezet.
Afstand in recordtijd afgelegd
Londen, 21 "Mei. (V.D.) Mevr. Amalia
to Londonderry in Ierland gc-
Earhart is
land.
Mevr. Earhart heeft den afstand van New
foundland naar Londonderry afgelegd in
den recordtijd van 15 uur en 39 minuten.
De afstand bedraagt ruim 2062'/* mijl. Bij
haar aankomst weigerde Amalia iets tot
zich te nemen. Zij werd onmfddellijk per
auto naar Londonderry gebracht, waar zij
haar intrek heeft genomen in een klein
hotel.
P a r ij s, 21 Mei. (V.D.) Het bericht, dat
mevr. Earhart te Londonderry in Ierland
was geland, heeft op het vliegveld van Pa
rijs onder het in grooten getale aanwezige
publiek groote teleurstelling veroorzaakt.
Vele sportvrienden en bewonderaars waren
reeds in den ochtend naar het vliegveld ge
gaan om bij de landing tegenwoordig tc
kunnen zijn. Dc politie had reeds uitge
breide maatregelen genomen om het vlieg
veld vrij te houden cn de van uur tot uur
aangroeiende menigte op een afstand te
houden. Omstreeks twaalf uur was ook de
Amerikaansche ambassadeur Edge aange
komen.
De regeiringsformatie te Tokio
bemoeilijkt
Tokio, 21 Mei. (VJ).) De minister van
binnenlandsche zaken Soezoeki heeft Vrij
dag nogmaals een bespreking gevoerd met
den chef van den generalen staf prins Ka-
nin, in tegenwoordigheid van den Japan
sehen minister van oorlog Arakl en den
vice-chef van den generalen staf generaal
Misaki.
Naar thans hekend wordt, hebben de Ja-
pansche militairen nieuwe cischen gesteld
waardoor do kabinetsformatie zeer bemoei
lijkt wordt. Deze eischen schijnen betrek
king te hebben op de buitcnlandsche poli
tieke betrekkingen van Japan ten opzichte
van het Verre Oosten cn ten opzichte van
de Vereenigde Staten. Men acht het dan
ook zeer twijfelachtig of Soezoeki thans
nog bereid zal zijn een kabinet tc vormen
aangezien men verwacht, dat hij niet in
staat zal zijn genoemde eischen der mili
taire partij te aanvaarden.
Saito mei regeeringsvorming
in Japan belast.
Dc kabinetscrisis te Tokio heeft een on
verwachte wending genomen.
Na een bespreking met den „ouderen
staatsman" prins Sayongi heeft admiraal
graaf Saito zich bereid verklaard een na
tionaal kabinet te vormen. Zondag is graaf
Saito door den keizer in audiëntie ontvan
gen. In welingelichte kringen verluidt, dat
graaf Oesjida minister van Buitcnlandsche
Zaken zal worden cn Takahasji minister
van Financiën.
Het verstrekken van de opdracht een ka
binet te vormen door den keizer aan admi
raal Saito kan beschouwd worden als een
compromis tusschen de eischen van het le
ger en die van de Seiyoekaipartij welke de
meerderheid in het parlement heeft. De lei
der dezer partij, Soezoeki, heeft verklaard
dat hij voor het geval hij met de regeerings
vorming zou worden belast, opnieuw een
partijkabinet zou samenstellen.
Of een kab.net Saito een meerderheid in
het parlement zal kunnen vinden, is do
vraag. Er wordt reeds gesproken van par
lemen tsontbinding.
Londen, 21 Mei. (V.D.) Te Londen is
niets bekend van onderhandelingen tus
schen de Fransche en Engelsche regecring
ter voorbereiding van de conferentie van
Lausanne, zooals in de Fransche pers wordt
bericht. Integendeel wordt verklaard, dat
tot dusverre van Fransche zijde geen enkel
voorstel aan Engeland is gedaan, of ook
maar de wensch is geuit voor het houden
van besprekingen. Wat de houding van
Engeland betreft, heeft noch de Engelsche
ambassadeur te Parijs, noch een andere
instantie instructies ontvangen over deze
kwestie met de Fransche regcering te spre
ken. Engeland neemt voorloopig een af
wachtende houding aan, hetgeen het ge
volg is van den binnenlandschen politieken
toestand in Frankrijk.
GEWEZEN POOLSCH PREMIER
DOOR STUDENTEN
GEMOLESTEERD.
Warschau, 20 Mei. (IT. N.) De vroe
gere minister-president Bartel, dio thans
hoogleeraar aan de Polytechnische School
te Leinberg is, werd vandaag bij het ver
laten van deze instelling door een groep
studenten aangevallen, die hem o. a. met
rotte eieren bekogelden. Aanleiding daartoe
was het gisteren door den senaat genomen
besluiten, om twee studenten van de land-
bouwhoogeschool tc Publany bij Lemberg,
welke tot de polytechnische school behoort,
te verwijderen wegens hun deelneming aan
de antisemitische opstootjes. Bartel had
over deze zaak rapport aan den senaat uit
gebracht.
Het resultaat van het onderzoek
S t o c k h o 1 m, 2 0 Mei. (V. D.) De com-
raissio van onderzoek in de Krcugcraffaire
stelt in haar hedenavond gepubliceerd slot-
rapport o.a vast, dat de bedriegerijen van
Jvar Krouger op zijn minst in 1924 zijn be
gonnen. liet onderzoek heeft uitgewezen,
dat de Kreuger cn Toll maatschappij op
Ivar Kreuger, resp. diens erfgenamen, vor
deringen bezit ten bedrage van ruim 200
millioen kronen. Kreuger's persoonlijke
schulden bedragen ruim 500 millioen kro
nen en de door hem op zich genomen ga
ranties minstens 400 millioen kronen. De
activa zijn weliswaar voor een gedeelte
waardevol, echter in hoofdzaak beleend, ter
wijl zij in totaal ook maar een gering ge
deelte der verplichtingen dekken.
Wat de belangrijkste dochterondernemin
gen betreft, is dc commissie van onderzoek
tot het volgende resultaat gekomen:
Bij de luciferstrust, Svenska Tandsticks,
bestaat hoop met de crediteuren een ac-
coord te treffen voor dc ierstvolgende drie
maanden, waardoor een reconstructieplan
mogelijk zal worden gemaakt, waardoor de
Zvveëdsche cn buitenlandsche luciferspro
ductie bijeen gehouden kan worden.
Verrassend gunstig beoordeelt dc com
missie van onderzoek do positie van de
groote Zwcedschc tclefoontrust L. M. Erics
son. Een essentieel gedeelte van het actieve
kapitaal van deze dochteronderneming van
Kreuger kan volgens het rapport worden
gered, wanneer de liquidatiemoeilijkheden
overwonnen worden. Daar de maatschappij
Kreuger en Toll failliet zal worden ver
klaard (door middel van een bijzondere lex-
Kreuger), verklaart dc commissie van onder
zo?k baar taak voor beëindigd.
Nog geen resultaten te
Genève bereikt
Genève, 20 Mei. (V. D.) De vertrouwe
lijke besprekingen, welke heden in de ga
rantie-commissie voor Oostenrijk inzake
het verzoek om steun van dat land hebben
plaats gevonden, hebben tot geen practische
resultaten geleid. Naar verluidt, is van
Oostenrijksche zijde de wensch tot uiting
gekomen voor een nieuwe aan Oostenrijk
te verstrekken leening van 100 millioen
schilling. De vertegenwoordiger van Frank
rijk heeft echter garanties der vier
Oost-Europccscho mogendheden Roemenië,
Tsjecho-Slowakije, Hongarije en Joego
slavië als voorwaarde voor ccn dergelijke
leening gccischt, terwijl de Britsche ver
tegenwoordiger zich uitsprak tegen het ver
strekken van een nieuwe leening aan Oos
tenrijk. De meeningen der deskundigen zou
den nog al uitecnloopen. Terwijl eenerzijds
wordt gewezen op de noodzakelijkheid eener
directe leening aan Oostenrijk, wordt door
andere deskundigen verklaard, dat de eenig
mogelijke uitweg een transfer-moratorium
is. De vertegenwoordiger van Tsjccho-Slo
wakije viel de Oostenrijksche regcering fel
aan. Hij verweet haar, door eigen schuld in
den huldigen noodtoestand gekomen te zijn
immers de Oostenrijksche regeering heeft
het aannemen van het bekende plan-
Ta rdieu verhinderd.
Thans zal een kleinere financicele com
missie, bestaande uit vertegenwoordigers
der Europeesche mogendheden Italië, Frank
rijk, Engeland, Duitschland en voorts
België. Zwitserland cn Nederland, waaraan
nog eenig? ambtenaren der economische in
stanties van den Volkenbond zullen worden
toegevoegd, bet Oostenrijksche verzoek om
steun onderzoeken, waartoe zij zich naar
Weenen zal begeven, teneinde daar den fi-
nancieelen toestand van het land na te
gaan. Men verwacht, dat morgen in de zit
ting van den Volkenbondsraad vastgesteld
zal worden, dat Oostenrijk zijn internatio
nale verplichtingen niet meer kan nakomen
Overigens zullen de besprekingen uitslui
tend betrekking hebben op de instelling van
de sub-commissie.
STADSNIEUWS.
Dc gemeentcleening van 2.000.000.— niet
volteckend.
(Eerste Blad, pag. 2.)
B. en W. willen de laatste bezwaren voor
do verbouwing van Amicitia uit den weg
ruimen.
(Ecrsto blad, pag. 2),
Dc Broederschapsfederatie in conferentie
bijeen.
(Eerste blad, pag. 3).
Congres van dc Unie van Speeltuinver-
ccnigingen.
(Eerste Blad, pag. 2.)
SPORT.
Fcyenoord slaat P. S. V. met 60.
(Derde blad, pag. 2),
Enschedé wint met 3—1 van Veendam.
(Derde blad, pag. 2).
De Eerste loop door Amersfoort.
(Derde Blad, pag. 1),
11. V. C. wint met -i2 van U. V. V.
(Derde Blad, pag. 1).
Elinckwijk klopt Amsvordo met 3—1.
(Dorde Blad, pag. 2).
Hoogste barometerstand 767.1 te Jan
Mayen.
Laagste barometerstand te Skudesnacs.
Verwacht wordtZwakke tot matige Z. tot
W. wind, zwaar bewolkt met tijdelijke op
klaring, waarschijnlijk regenbuien, weinig
verandering in temperatuur
Do depressie heeft zich op dc Noordzee
verdiept en trok daarna N.O.-waarts. De
hóogo drukkingen in N.W. en Z.W. hebben
zich bijna vercenigd, zoodat dc koude lucht
stroom uit het N.O. zich over Frankrijk,
Engeland, ons land en een groot deel van
Duitschland uitbreidde en daar overal
regenachtig weer hcoracht.
Alleen O.-Duitschiand heeft nog tempera
turen boven normaal met groote kans op
onweer. In Scandinavbic is de temperatuur
tot ver onder normaal gedaald. Hornösand
heeft een sneeuwstorm.
In Denemarken stormt het uit Z.W. Bij de
verplaatsing van het depressiegebiod en de
Z.W. hoogc drukking naar het O. is voor de
eerste dagen nog koel weer met afnemende
regenkans tc wachten.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
LIEVE STOFJES VOOR
KINDERJURKEN
vanaf 40 cent per M.
Grasmachines, scharen, tuinslang
e. a. sproeiartikelen.
Slijpen en repareeren van gras
machines,
sri
Cr.noiÉsnm. 9O:n>r^2S0
Voortreffelijk in elk opzicht.
Vraagt catalogus cn condities aan
bij den vertegenwoordiger
ARNH.STRAAT.
AARDBEVING IN MIDDEN-AMERIKA.
Washington. 21 Mei (V.D.) Volgens
berichten uit Midden-Amerika heeft zich
aldaar een hevige aardbeving voorgedaan,
welks centrum Salvador was en die ook het
omliggende land over groote afstanden
heeft geteisterd. Tot dusver wordt als aan
tal doodon zes opgegeven.
ALWEER EEN KABINETSCRISIS
IN PERU.
Lima, 21 Mei. (V.D.) Het Peruviaansche
kabinet, aan het hoofd waarvan Don Louis
Florcs staat, is afgetreden. Het kabinet was
slechts vijf weken aan het bewind.
JAPAN'S ONTRUIMING VAN
SJANGHAL
Tokio, 21 Mei. (V.D.) Volgens berichten
in Japansche bladen zal de ontruiming van
Sjanghai door de Japansche troepen op 4
Juni a.s. zijn geëindigd.
Slechts een mijnenlegger met kleine bei
manning zal te Sjanghai aohterbliJvcB»
