GSniÉJLdJ
JOH. DE HEER
DE EEMLANDED
Donderdag 26 Mei 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30 e Jaargang No. 278
DE SCHULDEN AAN
AMERIKA
F0INCARE KRITISEERT
STRESEMANN
AFSCHUWELIJKE MISDAAD
DE HERVATTING DER
SCHULDBETALINGEN
MILITAIRE BESCHERMING
IN OOST-PRUISEN
WERKL00ZENRELLETJES
IN DUITSCHLAND
GEEN FRANSCHE LEENING
AAN POLEN?
KOERDEN TER DOOD
VEROORDEELD
Licht op
9 uur 33 min.
L. J. LUYCX ZOON
KINDERWAGENS
Piano's, Orgels, Radio
AMER SïöORTSCI 1 DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pe. 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»-
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip ven een bewijsnummer
«Ike regel meer f0.25. Llefdadighcids-odvertentiën voorde
helft vnn den prijs. Kleine Advcrtentlfcn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1,—. Bewijsnummer extra f 0.05
Nieuw kabinet in Japan tot stand
gekomen Het staat onder in
vloed der militairen.
Toen de Japanschc minister-président
Inockai door moordenaarshanden was ge
vallen nationalistische officieren waren
dc daders deed zich dc noodzaak voor het
aanzijn te geven aan een nieuw kabinet,
met welks vorming eerst Soczoeki. dc leider
van dc meerderheid in het parlement, werd
belast, doch deze stuitte op zooveel moei
lijkheden, clat aan een ander moest worden
opgedragen wat aan Soczoeki niet mocht
lukken. Deze eer viel daarop ten beurt aan
den gewezen gouverneur van Korea, admi
raal Saito. Terwijl Soezoeki er niet voor te
vinden was alle eischcn in te willigen van
dc militaristen, die hciri onder meer een mi
nister van oorlog wilden opdringen, wiens
mentaliteit beantwoordde aan dc hunne,
legde Saito grooter bereidheid aan den dag
om met de wensehen van het leger rekening
tc houden, llij is er in geslaagd zich zoowel
van den steun der conservatieve meerder-
reidspartij (Seijockdi) als dien der liberale
minderheidspartij (Minseito), waarvan Wa-
katsocki dc meest vooraanstaande persoon
is, te verzekeren, zoodat de kabinetsforma
teur een „nationale" regiering heeft kun
nen vormen, die echter geheel onder den
invloed der militaristen staat, hetgeen onder
meer hieruit blijkt, dat tot minister van
oorlog is benoemd generaal Ilajasji, die in
Korea inet het oppercommando is belast
Het nieuwe kabinet in Japan draagt dus,
ondanks het feit, dat baron Horanoema, een
aartsconservatief, die zich als premier
gaarne met dictatoriale volmachten zag be
kleed, niet met de regccringsvorming werd
belast, nu niet bepaald een vooruitstrevend
karakter.
Schijnbaar heeft Saito slechts ecri verge
lijk tusschen de parlementaire, hoofdpar
tijen 4ot stand gebracht, in werkelijkheid is
ook hij güzwicht voor het leger, dat overi
gens ook zijn hart heeft en dat met een op
lossing, die den invloed der militaristen zou
hebben uitgeschakeld, onder geen beding
genoegen zou hebben genomen.
Onder de omstandigheden van thans is dc
vrees niet ongewettigd, dat dc officieren, die
berucht zijn door hun lundhongcr en die er
niet voor terugdeinzen ernstige buitcn-
landsch-politiekc verwikkelingen in het
leven te roepen, do regeering zullen stuwen
in de richting eerier avontuurlijke staat
kunde. Dit beteskent, dat Japan vermoede
lijk in den vervolge op Mandsjoerijsch ge
bied zeer forsch zal optreden en nog meer
dan tot dusver zal doen, alsof Mandsjoerijc
een Japanschc kolonie is.
Ilct beeft reeds dc aaiulachtr getrokken,
clat het Japanschc leger vooral na den aan
slag op Inoekai een steeds levendiger be
drijvigheid in Mandsjoerij _v ontplooide en
vooral de laatste dagen draagt deze actie
een nog duidelijker karakter. Het meest
verontrustend clement van bet Japanschc
optreden is liet feit, dal, openlijker dan ooit
te voren, de Japanschc troepen de belan
gen der unie van sovjetrepublieken in
Mandsjoerijc gaan negeeren en onbekom
merd oprukken in de richting der Russi
sche grens, waaruit de pessimisten, die mis
schien wei eens gelijk kunnen krijgen, af
leiden, dat dc verscherping van den "politie
leen koers' Ie Tokio zeer goed kan uitloopen
op een weergalooze Russisch-Japaneche bot
sing.
Hervatting der betalingen
Washington. Ja Mei. "(V.D.) Het Ame-
rikaansche departement van .Ie schatkist
deelt mede, dat alle zestien mogendheden,
wier crediteur de er. St. zijn, /.ich bereid
hebben verklaard binnen li dagen offi
cieel een overeenkomst te teekenen. waarin
zij zich verplichten de door bet Hoover-
moratorium opgeschorte betalingen van
oorlogscbulden te hervatten in 10 jaarhjk-
sche termijnen en met betaling van i in
terest. De verplichting is in zoover il
lusoir, dat zij uitgaat van de veron
derstelling. dat de herstelbetalingen even
eens zullen worden hervat.
De Britschc regecring heeft gisteren haar
ambassadeur tc Washington reeds op
dracht gegeven de overeenkomst tc teeke-
nen.
NEGERPROCES TE SCOTTSBORO.
Washington, 24 Mei. (V.D.) De verde
digers van zes jeugdige negers tc Scotts-
boro, die ervan beschuldigd worden twee
blanke, meisjes te liebben aangerand en die
derhalve ter dood zijn veroordeeld, hebben
thans bij het hoogste rechtscollege in den
staat Alabama een verzoek om revisie van
het- vonnis ingediend
Parijs, 23 Mei. (II.N.) Dc Illustration,
die de mémoires van Stresemann publi
ceert, drukt ook een voorwoord van Poin-
caró af voor het hoofdstuk, dat thans ver
schijnt. Poincaré zegt daarin, dat Strese
mann niet de staatsman is geweest, die ge
tracht heeft Duitschland en Frankrijk tot
overeenstemming tc brengen. Stresemann
groot gebracht in den gedachtengang van
Bismarck en beeft dit niet verloochend. Hij
heeft echter erkend, dat het voor Duitsch
land onmogelijk is terstond al zijn eerzuch
tige bedoelingen te verwezenlijken en als
groote realpolitieus heeft Stresemann me
thodisch de toekomst voorbereid, waarnaar
hij streefde. Stresemann heeft met groote
handigheid dat vervuld, wat hij zijn plicht
als patriot achtte. Niemand kan hem daar
uit een verwijt maken, doch de Franschcn,
cl ie zich Stresemann als vriend hadden
voorgesteld, hebben zich vergist. Strese
mann bezat niet de heftigheid van de Duit-
sche nationalisten. Hij heeft de taal van
Hitler niet gebruikt, doch hij heeft getoond,
dat de meest gematigde en do verstandig
ste Duitschcrs, in den grond van do zaak
evenals de anderen denken. Frankrijk mag
zich derhalve geen illusies maken over de
gevoelens van zijn buurman Men moge dc
herinneringen van Stresemann lezen en
steeds opnieuw lezen Zij geven Frankrijk
het recht de oogen open te houden.
Daad van een krankzinnige?
Genèv.e, 24 Mei. (H.N.) Te Vcvey is
een afschuwelijke misdaad aan het licht
gekomen. Zateydagnacht heeft een 21-jarige
arbeider zijn vader on diens vriendin tij
dens hun .slaap met eon bijl doodgeslagen,
nadat hij tevoren twist met zijn vader had
gehad. Na het begaan \un zijn daad sprak
de moordenaar nog met een Gl-jarigen
buurman, die bezorgd informeerde naar clo
oorzaak van het ongewone lawaai, clat Jiij
gehoord had. De moordenaar wachtte, tot
ook deze buurman in slaap'was geraakt en
trachtte toon ook licrn het leven tc bene
men. l)e buurman is gelukkig niet levens
gevaarlijk gewond. Vervolgens trachtte de
moordenaar in het ouderhuis brand tc
stichten, door vuur voor de bedden to leg
gen. doch dit vuur is vanzelf gedoofd. Zon
dagmorgen begaf de moordenaar zich naar
l.et naburige Terripet, vanwaar hij Maan
dag te voet naar Vevey wilde terugkceren.
Onderweg werd hij gearresteerd. Bij het on
derzoek is gebleken, (lat alcohol cn geeste
lijke minderwaardigheid een belangrijke rol
bij dit drama hebben gespeeld.
AUTO-ONGELUK TE BRASSACHET.
Door Nederlandschen wagen.
A n t w e r p e n, 24 Mei. (V.D.) Te Brassa-
chet werd een inwoner van Brecht, Lodc
üaerns, door een auto, welke bestuurd
werd door den Nederlander L. uit Slic-
drèchl overreden cn gedood. De chauffeur
werd door het parket, dat ter plaatse ccn
onderzoek instelde onder aanhoudings
mandaat gestold cn in de gevangenis inge
sloten.
CONGRES VAN OCEAANVLIEGERS.
Rome, 25 Mei. (V.D.) Ilct eerste congres
van Oceaanvlicgers te Rome heeft gisteren
een commissie ingesteld, teneinde de vel
schillende voorstellen tc onderzoeken en
dc mogelijkheid te bespreken Van de in
stelling van geregelde luchtpostdiensten
op de transatlantische routes, zoowel tus
schen Europa en Amerika alsvovor dvn
Stillen Oceaan.
BLOEDIGE BOTSING IN SAN PAOLO.
Rio de J a n e i r o, 25 Mei. (V.D.) Naar
aanleiding van de, staking in dc particu
liere bedrijven tc San Paolo als protest te
gen de tot nog toe mislukte pogingen lot
regccringsvorming ontstonden gistermid
dag in de binnenstad van San Paolo ern
stige onlusten. Stakers bestormden en be
schadigden de redactiegebouwen van ver
schillende dagbladen en doden een aanval
op de centrale van het revolutionair le
gioen, (lat zijn hoofdkwartier echter met
machinegeweren verdedigde. Er ontstond
een verbitterd gevecht, waaraan echter een
groote politiemacht een einde kon maken.
Verscheidene personen werden gedood en
gewond.
BOUW AANGEKONDIGD VAN NIEUW
KRACHTWERK IN DE WOLGA.
Viermaal zoo groot als
Dnjeprostroi.
Moskou, 25 Mei (V.D.j Thans worden
officieel nadere mededcelingen gedaan om
trent het besluit van de sovjetregeeri.ng
om over te gaan tot den bouw van een
grooten stuwdam met krachtcentrale in den
benedenloop van dc Wolga nabij de 6tad
Kamysjin. Het nieuwe krachtwerk zal on
geveer viermaal zoo groot worden als het
zoo juist voltooide krachtwerk Dnjeprostroi
en zal per jaar tien milliard kilowatt-uur
clectriciteit produceeren, terwijl het boven
dien ten behoeve van den landbouw be
stemd is voor do irrigatie van bet Beneden
Wolga-gebied.
De stuwdam bij Kamysjin zal 30 M. boot;
worden cn ongeveer 3 K.M. lang. De kosten
van het gehccle werk met de irrigaticwer-
ken in het Bencden-Wolgagèbied word an
geraamd op vijf milliard roebel. Een der
ontwerpers van het nieuwe werk, prof.
Tsjaplygin, deelde als voorbeeld van het
tempo, waarin men het werk hoopt uit tc
voeren, mede, dat men in de Vereenigdc
Staten voor dc irrigatie van een oppervlak
te van twee milliocn hectare tien jaar had
noodig gehad. De uitvoerders van het Wol-
gawerk hopen de irrigaticworken in een
tweemaal zoo groot gebied in vijf jaar tijds
gereed te hebben.
Hoe het Engelsche publiek
reageert
Londen, 25 Mei (V.D.j Het besluit van
de Engelsche regeering, om de hervatting
der schuldbetalipgen aan de Voreenigdc
Staten voor te bereiden, wordt in het alge
meen door de groote Londenschc bladen
scherp gecritisecrd.
Financial News. ziet er een betreurens
waardige zwakheid van de regecring in,
wanneer dit besluit inderdaad bcteekent,
dat zij geen stappen zal doen tot verlichting
van de bctalingslastcn, doch eenvoudig de
bestaande schulden zal aflossen Wanneer
geen ernstige pogingen worden gedaan om
onderhandelingen over deze schulden met
Amerika te openen, is in Engeland een
krachtig verzet te wachten. Overigens blijft
voor de houding der regeering slechts de
betreurenswaardige verklaring over, dat zij
gelooft, dat ook na de beëindiging van liet
Hoovermoratorium cn na dc conferentie van
Lausanne de herstel- en oorlogsschuldeu in
den een of anderen vorm in stand zullen
blijven. Het blad verklaart niet te bepleiten,
dat Engeland zijn schulden aan Amerika
zÖïïMer voorafgaande onderhandelingen
geheel, of gedeeltelijk zal weigeren, doch
men behoeft'niet zonder verzet het stand
punt der regecring te dcelcn.
De Daily Herald wijst in dit verband 'op
de groote gevaren, die Duitschland bedrei
gen. Hot zal niet lang meer duren, of
Duitsóhland zal bet voorbeeld van Oosten
rijk moeten volgen cn een transfermorato
rium moeien afkondigen. Helaas wordt dooi
de staatslieden niets gedaan om clcze ramp
af te wenden.
Deze zal worden uitgebreid
Koningsbergen, 25 Mei. (V.D.) Het
districtscommando I van de rijkswecr tc
Koningsbergen deelt mede, dat de voortdu
rende bedreiging der van het rijk geschei
den provincies het rijksweerministerie aan
leiding liceft gegeven om de verdedigings
capaciteit van genoemde deelen binnen liet
kader van het door liet verdrag van Ver
sailles toegestane te verbeteren De hier
voor ter beschikking gestelde middelen zul
len worden gebruikt voor dc versterking
van den z.g. „ITeilsberger driehoek", tenein
de bet defensie-systeem der provincie een
stevigen ruggegraal te geven. De verster
king en verbetering van terreinen zullen
voor bet grootste deel worden aanbesteed
bij provinciale bouwondernemingen, terwijl
waarschijnlijk ook een vrijwillige arbeids
dienst zal worden ingesteld. Afgezien van
het doel der versterkingen, zijn deze werk
zaamheden ook in het belang van de werk
verschaffing toe te juichen. .Het districts
commando voegt er echter aan toe, dat deze
versterkingen geenszins verband houden
met een verscherping van de bedreiging dei-
provincie, zoodat er voor de bevolking, die
binnen het gebied der stelling woont, geen
enkele reden is om aan tc nemen, dat zij
aan speciale militaire maatregelen bloot
staat.
DE TOESTAND TE BOMBAY.
Londen, 24 Mei. (V.D.) Volgens berich
ten uit Bombay verbetert de algemecne
toestand in de stad geleidelijk. Alle spin
nerijen zijn weer geopend en het werk Is
hervat, hoewel, eenige fabrieken met min
der menschen werken. De winkels zijn open,
maar de groote warenhuizen en beurzen
zijn nog steeds gesloten.
DE WERKLOOSHEID IN DUITSCHLAND.
Berlijn. 24 Mei. (V.D.) Het aantal werk-
loozen in Duitschland bedroeg volgens of-
ficiëele gegevens op 15 Mei 5.675.000, d. i.
G4.000 minder (Jan ultimo,ApriL
Zwickau, 24 Mei. (V.D.) Bij liet uitbe
talen der steunuitkeering aan vverkloozen
op het Wohlfahrtsamt tc Planitz weigerde
een aantal werkloozen de verlaagde steun
bedragen in ontvangst te nemen en verhin
derde dc uitbetaling aan dc andere stcun-
trokkenden. Ongeveer vijfhonderd personen
hielden het lokaal bezet, terwijl de werk
loozen door cenigen hunner werden toege
sproken. De burgemeester sprak de werk
loozen toe, doch zonder resultaat. Dc politie
ontruimde tenslotte met den gummistok bet
bureau. Naderhand vormden zich samen
scholingen van werkloozen op de markt cn
in de aangrenzende straten, waarbij de po
litie, die de menigte trachtte uiteen te drij
ven, met steenen werd bekogeld en van
haar vuurwapens gebruik maakte. Een com
missaris van politic werd door een steen
worp vrij ernstig gewond. Verscheidene per
sonen zijn gearresteerd.
Parijs, 25 Mei (H.N.). Omtrent het on
derhoud, dat gisteren in het Elyséc heeft
plaats gevonden, meldt dc Temps nog, dat
daarbij ook do groote lccning ter sprake
is gekomen, die Frankrijk aan Polen tot een
bedrag van 250 ii 300 milliocn francs zou
verstrekken. Tardieu .stelde zich op het
standpunt, dat de aftredende regecring deze
leening niet meer kan verstrekken, daar zij
slechts opdracht heeft de loopende zaken af
te doen. De socialistische en sommige radi
calo bladen verzetten zich tegen het toe
staan van deze leening en verklaren, dat
Polen cn de overige landen van Oost- en
midcn-Kuropa slechts door ccn gemeen
schappelijke actie van clc groote mogendhe
den geholpen kunnen worden. Minister
Flancljn heeft Herriot een overzicht, vnn den
toestand van dc schatkist gegeven. Voorts
heeft Tardieu nog de overwegingen cn de
bijzonderheden van zijn Donauplannen uit
eengezet.
Stamboel, 24 Mei. (H.N.) In Aduna
hebben 700 Koerden terecht gestaan wegens
deelneming aan den opstand- in het Ararat-
gebied van twee jaar geleden. Wegens het
groote aantal beklaagden, wordt het proces
groepsgewijze gevoerd. Daar geen zaal groot
genoeg was, is een moskee tot gerechtszaal
ingericht. Hot eerste vonnis betrof 200 per
sonen, van wie er 44 ter dood zijn veroor
deeld. terwijl de overigen vrijgesproken zijn.
Van de veroordeelden hebben er drie de
vlucht genomen, terwijl er tien minderjarig
of grijsaards zijn, zoodat het vonnis slechts
tegenover 31 veroordeelden ten uitvoer kan
worden gebracht.
AMELIA EARHART BIJ DEN PRINS
VAN WALES.
Londen, 25 Mei (V.D.) Gisteren heeft
de Amerikaansche Oceaanviicgstcr mrs.
Amelia PutmanEarhart in het St. James
Palace een bezoek gebracht bij den prins
van Wales, dat ongeveer ccn half uur duur
de. De prins vroeg dc Oceaanvliegster tal
van bijzonderheden over haar tocht en na
afloop deelde zij cenigen journalisten mede,
dat. zij geheel informeel over vliegtuigen
cn allerlei andere dingen hadden gepraat.
Amelia Earhart heeft een felicitatietelogram
ontvangen van den koning cn de koningin.
Vermoedelijk zal zij haar plan. om in Rome
nog een gedeelte van het congres van
Occaanvliegcrs bij te wonen, opgeven en zal
zij Vrijdag of Zaterdag een bezoek aan Pa
rijs brengen.
UITBREIDING DER POSTSTAKING
IN CHINA.
Peking, 25 Mei. (V.D.) De poststaking
te Sjanghai begint zich thans uit tc brei
den tot Tientsin en tal van andere ste
den in de provincie Iloepei, zoodat bet
postverkeer in geheel X. China dreigt te
worden stil gelegd.
VERLAAGT DUITSCHLAND HET
INVOERRECHT OP BOTER?
Berlijn, 24 Mei. (H.N.) Naar verluidt,
wordt in regeeringskringen overwogen bet
invoerrecht op boter geleidelijk tc vermin
deren. Daarbij doet do overweging zich i
gelden, dat het invoerrecht op boter den
landbouw geen hulp heeft gebracht en aan
den anderen kant door de verhooging van
het invoerrecht de Duitsche uitvoer, voor
al naar de Noorschë landen, belangrijk be-
nadoeld is. O. a. zijn door de vermindering
van den uitvoer ook landbouwmachines
getroffen, wat weder tot gevolg heeft ge
had. dat de binnenlandsche koopers van
landbouwmachines, dus de landbouwers,
daarvoor hoogere prijzen moesten betalen.
BUITENLAND.
Fameuze vechtpartij in den Pruisischen
Landdag. (Eerste Blad, pag. 2).
Opstandige Koerden ter dood veroor
deeld. (Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Prinses Juliana in de Wieringermeer.
(Tweede Blad, pag. 2).
Vergadering van den Kath. Boeren- en
Tuindersbond inzake don nood in den land
bouw. (Tweede Blad, pag. 2).
De Tweede Kamer heeft liet wetsontwerp
lot. steun aan de melkveehouderij aango-
nomen. (Tweede Blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
Nabetrachting over den gemeenteraad.
(Eerste Blad, pag. 2).
V. V. Y. bezoekt den O. L. Vr. toren.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het Kon. Nod. Meteor.,
Instituut te De Bilt.
Hoogste barometerstand' 770.0 te Abisco.
Langste barometerstand 752.0 te Mün-
chen.
Meest zwakke N.O. tot X.W. later moge
lijk verder krimpende'wind. half tot zwaar
bewolkt, weinig of geen regen, lichte nacht
vorst, overdag iets zachter.
Bij IJsland bleaf de gisteren reeds ge
noemde daling aanhouden. Dc depressie
over Duitschland verplaatste zich een weinig
oostwaarts. Die over Zuid-Frankrijk trok
naar liet N.O.
In de golf van Biscayo vormde zich een
nieuwe kleine depressiekern.
In Zuid-Scandinavic waait het krachtig
uit Noord tot Oost.
Vcrcler waaien in het. gehccle waarne
mingsgebied slechts matige winden.
In de depressiegebicden viel zware regen.
Toulouse en Binrilz imeldden il en 30 m.M.,
Stettin cn Berlijn 33 en 28 m.M.
Over het algemeen steeg over geheel
West-Europa dc temperatuur, toch is zij ge
middeld nog onder normaal.
Dc luchtdrukverclecling en haar verande
ring wijzen op een krimpen van do wind.
Waarschijnlijk zal do temperatuur over
dag iets toenemen, terwijl des nachts kans
op lichte nachtvorst bestaat.
Dc kans op regen is betrekkelijk klein.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
SPARVA
Effen en bedrukt voor alle doel
einden Wasch en Zon-echt
75 en 85 ct. p. meter
Fabrikaat v. 4. WERVEN, Meppel
v. Delft, Tilburg
Zeer lage prijzen.
Prima afwerking.
Groote keuze.
L/uvoiexrxi. OOJTez.200
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Alleen betere merken.
ONTEVREDEN OUD-STRIJDERS.
N c w Y o r k, 25 Mei (V.D.). Ongeveer 400
oud-strijders uit Caseyville in den staat In
diana wilden gisteren een protcst-demno-
stratie naar Washington ondernemen, ten
einde te protesteeren tegen het uitblijven
van de betaling der hun toegezegde uitkee-
ringen. Een aantal zakenlieden uit St. Louis
had zes vrachtauto's ter beschikking der
oudstrijders gesteld, doch de gouverneur
van Indiana ontbood eenige compagnieën
railitietrocpen, teneinde het vertrek der de
monstranten to verhinderen.
