AMOJSFOOKTSGH DAGBIAD
Biiioeelaed
,en
Tijdschrlftee
Feuilleton
Vrijdag 27 Mei 1932
.DE EEMJANDER"
30e Jaargang No. 279
TWEEDE BLAD
HET WETSONTWERP INZAKE
DE GODSLASTERING
UIT DE STAATSCOURANT
Ijjtnn&n wij
RMISON DE JAGER
H. V. d. PAVERT
VANILLE IJS
IN BEKERS
B0TERSPR1TS EN VRUCHTENVLA'S
BOERDERIJBRANDEN
DE WIJZIGING VAN DE
INKWARTïERINGSWET
BIJKANTOOR
Amersfoortscli Dagblad
SOESTER W EG 107
DE GEHEIPmNIGE
INBREKER
TWEEDE KAMER
Z.h.s. wordt besloten na het wetsontwerp
i.z. godslastering aan de orde te stellen het
z.g. Clearingsontwerp.
Aangevangen wordt met de behandeling
van het wetsontwerp tot aanvulling van
het wetboek van strafrecht met bepalingen
betreffende voor godsdienstige gevoelens
krenkende uitingen.
De heer Eerdmaiis betoogt, dat het
wetsontwerp beter had kunnen blijven rus
ten. Het zal juist prikkelend werken. Zoo
lang er geen algemceno vaste Godsbegrip
pen bestaan, kan dat niet in de wet worden
opgenomen. Met onthoude zich van be
moeiingen met de godsdienstige ontwikke
ling van ons voik. Do ministers trekken het
ontwerp in.
De heer v. d. H c 1 d e heeft eveneens be
zwaren tegen het wetsontwerp.
Dit is alleen ontstaan door drie schend-
artikelcn in de Tribune en een plaatje. We
hebben hier een noodeloos staaltje van ge
legenheidswetgeving.
De heer v. d. Heide vervolgt: Doch
uitingen als in ,.De Tribune" zouden niet
kunnen voorkomen, als de werkelijkheid
zelve niet dikwijls een smalende Godslas
tering was. De werkelijkheid is gewoonlijk
veel erger dan elk woord over do werke
lijkheid.
Spr. kon aan deze gelegenheidswetgeving
niet meedoen.
De heer Visscher (a. r.)) betoogt dat de
regeering niet te vroeg is gekomen met dit
ontwerp, gelet op de algemeene ontkerste
ning van ons volk en op de Russische anti
godsdienstige razernij. Blasphemische
kunst in woord en beeld is inhacrent aan
het Marxisme. Het ontwerp is spreker niet
principieel genoeg.
Spr. zal zijn stem aan het ontwerp geven;
beter een half ei dan een leege dop.
Do heer T e u 1 i n g s (r. k.) bespreekt den
rechtsgrond van het wetsontwerp. Spr. zegt
dat de overheid op dit terrein kan en moet
ingrijpen.
De heer Wijnkoop (comm.) beschouwt
dit ontwerp als een stuk politiek van de
rechterzijde, om er straks den boer mede
te kunnen opgaan en om de communisti
sche. beginselen te lijf te kunnen gaan. De
godsdienst wordt in het ontwerp daarvoor
misbruikt. Ze heeft trouwens blijkens de
historie altijd de wetenschap in handen ge
houden.
De communisten ontkennen het bestaan
van een Opperwezen om maatschappelijke
redenen. Dit ontwerp heeft slechts politieke
bedoelingen.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
één uur.
dienaangaande nam de Maastrichtsche
rechtbank een beslissing. Dit deeg werd ge
maakt van Belgische tarwe, die echter van
mindere qualiteit moet wezen dan de onver
mengde bloem, welke de Nederlandsche
meelfabrieken leveren. Men zal nu in België
onvermengde tarwe uit Nederland invoeren
daarop komt slechts een laag invoerrecht.
Dit meel. beter van qualiteit dan het Bel
gische en ook dan veel Nederlandsche ge
mengde bloem, wordt in een grensplaats tot
deeg verwerkt en weer in Nederland inge
voerd. De prijs dezer tarwebloem is 2.25
per 100 kilo lager dan die, welke in Neder
land mag worden verwerkt. (Onvermengde
bloem mag geëxporteerd worden). Zoodat
men dus betere qualiteit voor minder geld
kan krijgen
Onderscheiding.
Bij Kon. besluit is toegekend de aan de
Orde van Oranje-Nassau verbonden Eere-
Medaille, in brons, aan: G. N. van Es. lood
gietersknecht bij de firma D. K. T. van der
Linden en Zoon te Rotterdam.
Burgemeester.
Bij Kon. besluit is aan H. P. A. Buijsing
Damsté op zijn verzoek, met ingang van 16
Juni 1932 eervol ontslag verleend als bur
gemeester der gemeente Oostvoorne.
Waterschappen.
Bij Kon. besluit zijn benoemd: tot heem
raad van het polderdistrict Circul van de
Ooij, C. J. Costermans, te Nijmegen en Chr.
Matser, te Ooij. gemeente übbergen; tot
plaatsvervangend heemraad van het polder
district Circul van de Ooij, P. W. Giesbertz,
te Nijmegen:
tot heemraad van den polder Waard en
Groet P. Brugman, te Winkel; tot dijkgraaf
van het hoogheemraadschap de Bernisse C.
de Snoo, te Geervliet; tot hoogheemraad
van het hoogheemraadschap De Vijfheeren-
landen W. Kool Tzn. te Everdingen; tot
heemraad van den polder Velgersdijk, ge
meente Zuidland, P. Lammersc Lzn. te
Zuidland; tot heemraad van den polder De
Generale Dijkagie van Stellendam D. Goe-
koop te Goedereede en A. Kreeft Azn. te
Stellendam.
DE STRIJD TEGEN 'T BELGISCHE
BROOD.
Nieuw verweer.
Men meldt uit Limburg aan het Handels
blad:
Ofschoon men weinig meer over den in
voer in ons land van het Belgische br-jod
hoort, verliep deze nog niet en zijn de bak
kers onzer grensstreek nog steeds in de
weer tegen deze zware concurrentie. Aller
lei middelen worden er tegen uitgedacht.
Tot de onberekenbare mogelijkheden, die de
Tarwe wet biedt, behoort het volgende, dat,
naar wij vernemen, nu door een groote
bakkerij in Zuid-Limburg zal worden in
praktijk gebracht.
Deeg mag ongehinderd worden ingevoerd;
HET BEZUINIGINGSRAPPORT
WELTER.
Naar wij vernemen zal het in de bedoe
ling liggen dat het tweede deel van hot
rapport der commissie Welter nog deze
week aan do regcering zal wordon aange
boden.
NEDERL. BACHVEREENIGING.
.Vaarden. Zaterdagavond 25 Juni
a.s. zal in de Groote Kerk, alhier, een uit
voering van Bach's Hohe Messe worden ge
geven, waaraan o.a. zullen medewerken
Vincent, Durigo, Walter, Ivloos en Caro,
met begeleiding van het Utrechtsch Stede
lijk Orkest.
Nadere bizonderheden geeft een annonce
in dit bind
awr
LUNCHROOM
LANGE STRAAT 56. TEL. 115
Onze weerkundige medewerker schrijft
ons:
De weersgesteldheid in de laatste zeven
dogen heeft zich vrijwel ontwikkeld volgens
de lijn, die in de vorige beschouwing werd
aangegeven maar het verloop was vooral
in het begin van die periode bijzonder snel,
Ken kleine depressie kwam snel uit het
Zuidwesten op onder den invloed van do
hooge temperatuur over hel Westelijk ge
deelto van het Vasteland. Nadat zij ons
land gepasseerd was kwam een koude
Noordelijke luchtstroom over West-Europa
door en bracht ons gedurende ecnige dagen
bijzonder koud weer De denressie, die zich
eerst over een groot gedeelte van de Noor
delijke helft van Europa had uitgebreid,
trok langzaam naar Z O.-Europa nf terwijl
zich over N.W. Europa een gebied van hoo
gen druk ontwikkelde. De algemeene luclit-
drukverdceling ten tijde van het opmaken
van deze beschouwing hooge luchtdruk
over N.W. en lage over Z. O.-Europa
was toen nog gunstig voor hot aanhouden
van den Noordelijken 1 lichtstroom doch in
Noord -Skandinaviö en hij IJsland (waar dc
temperatuur sterk gestegen was) wezen de
verschijnselen op het doorkomen van een
warmen Westelijken wind. Over het alge
meen wordt in meteorologische kringen
daarvan het doordringen van een worme
ren luchtstroom in West-Europa verwacht.
Met kan echter wel minstens een paar da
.gen duren voordat dc toevoer van koude
lucht naar onst land heeft opgehouden en
bet is daarom twijfelachtig of het. weer vóór
Zondag veel warmer zal worden hoewel
men kan rekenen, dat de koele periode al
weer ten einde loopt.
(Nadruk verbodenV
DOOR DE SCHROEF GERAAKT.
Arm van een korporaal ver-
brijzeld.
Kampen, 26 Meir Toen hedenmiddag
eenige militaire watervliegtuigen van den
Dissel' zouden opstijgen sloeg hij het aan
slaan van een der motoren de schroef te
rug, met het gevolg,, dat een der militai
ren, eèn korporaal, door den propel lei-
werd-geraakt. Een zijner armen werd vrij
wel, verbrijzeld. In het Stedelijk Ziekenhuis
is het slachtoffer hclihhdold. In'een spe
ciaal daartoe gezonden vliegtuig Is de man
later naar Niéuwe' Diep overgebracht.
Ontstellende cijfers over een tijdvak
van slechts zes maanden
Uit een zoo juist door ons ontvangen pu
blicatie van do Ned Vèrecniging tot Be
scherming van Dieren vernamen wij de
navolgende ontstellende cijfers:
Van November 1931 tot eind April 1932
(dus in zes maanden) zijn in Nederland
verbrand: 106 paarden, 425 koeien. 76 kal
veren. 147 varkens, 11 schapen, 3 geiten,
900 kippen, 12.000 kuikens, 4 honden en 15
konijnen.
Bij al deze bocrdcrijbranden was de dood
van al deze dieren uitsluitend te wijten
aan onvoldoende inrichting der stallen.
In haar publicatie wekt Dierenbescher
ming dan ook op van rcgceringswege maat
regelen te nemen om tot andere boerderij-
inrichting tc verplichten.
Memorie van Antwoord aan
de Eerste Kamer
Blijkens de Memorie van Antwoord Is
het niet aan gegronden twijfel onderhevig,
dat de door ecnige leden bepleite vrijstcllinj
van dc verplichtingen, voortvloeiende uit dc
Inkwartieringswct, geen steun vindt ui art,
183 der Grondwet. Het Grondwetsartikel ge
waagt slechts van vrijstelling van den
krijgsdienst. Uit dc geschiedenis van dc tot
standkoming van dit artikel kan daaren
boven worden afgeleid, dat de wetgever niet
verder wcnschtc te gaan.
Wonscht men dit alles echter daar te la
ten, dan nog zouden tegen vrijstelling van
den inkwartieringspliclit op grond van ge
wetens- en gemoedsbezwaren ernstige be
denkingen bestaan on. do wet, dergelijke
vrijstelling eischcnd, zoo billijk mogelijk toe
tc passen, zouden onderzoekingen noodij
zijn op uitgebreide schaal, welke de instel
ling zullen noodig maken van tal van com
mission. De verplichtingen, waarvan som
mige ingezetenen zouden worden vrijgesteld,
zouden door dc overige moeten worden
overgenomen. Ook zou he( niet gemakkc
lijk zijn een equivalent te vinden voor dc
lasten van inkwartiering en alleen reeds
om misbruiken tegen te gaan, lijkt dit toch
onontbeerlijk.
Alhoewel dc uitbesteding van krijgslieden
uiteraard gemakkelijker zal vallen aan wel-
gestelden dan aan minder gegoeden, zoo is
het verschil tusschen het inkwartierings-
geld en het voor uitbesteding te betalen be
drag toch niet zóó groot, dat alleen eerst
genoemden van de gelegenheid tot uitbeste
ding gebruik kunnen maken.
BRAND TE AMSTERDAM.
A rn s t c r d a m, 26 Mei. Tegen half
twee in den afgcloopen nacht roken de be
woners \an de eerste verdieping van per
ceel 36 in do Tichelstraat brandlucht. Het
bleek, dat op dc tweede verdieping, hij den
koopman Dc Bakker brand was uitgebro
ken. Reeds had liet vuur zoo ernstig om
zich hoon gegrepen, dat con oogenblik later
de vlammen uitsloegen. Op dat oogenblik
kwam de man thuis. Zijn vrouw was laat
in den avond naar haar moeder gegaan.
Een verklaring, waardoor de brand was'
ontstaan kon niet gegeven worden. Op hot
bovenhuis en op den zildcr was veel kapok
en watten opgeslagen, waarin het vuur
gretig voedsel vond. Met drie stralen werd
le brand gcbluscht. liet bovenhuis brandde
geheel uit en ook het voorgcdeclte van den
zolder werd door het vuur verteerd.
CB2
SPORT EN CRISIS.
Bravo. Amersfoortsche „trappers*
Trap dc crisis er maar vut.
Laat het bruine leder rollen
En forceer een ensis-duit.
Help al trappende dc stakkers
die getrapt zijn door den tijd.
Nu dc sport in dienst gesteld aan
Stccd'lijke menschlievendhcid!
„Sport staalt spieren" heett' het altijd,
Nu staalt sport naar 'k hoop een „kas"
Die door beukende malaise
Anders heel gauw ledig was!
Nu een match waarbij het „doel" niet
Enkel maar drie palen zijn,
Maar als doel in dezen strijd geldt:
Lenigen van nood en pijn!
I'eit'lijk speelt hier dus de „armoe'
Tegen echte monschlijkheid,
l'n ik v -ot het: het wordt zeker
Een geweldig zware strijd.
Doch menschlievendhcid móet winnen
k Heb nadrukk'lijk dat gevoel.
Mits \v' ons maar massaal postccren
In het grootsche, mooie doel.
Allen hier voor „keeper" spelen
En ik zweer u dat er dan
t Werk'lijk sterke „clftal-armoc"
Niet een goaltje maken kan.
En als triumphator komt ei-
Met 100 uit dezen strijd
Ongeslagen kampioen dus
Stccd'lijke menschlievendhcid!
Brave voetbal-ménschcnvrienden,
Of go er verliest of wint.
Hoofdzaak is dat ge na afloop
Heel veel gold in 't. laadjc vindt.
Dat 's do allergrootste zege
Die u dun geschonken wordt.
Want veel leed wordt dan bestreden
Door uw mooie voetbalsport.
GROEGOE.
(Alle rechten voorbehouden).
Baarn. Woensdag 8 Juni. Hotel
Central". Verkoop van winkelhuis (Ver
lengde Dalweg 24) en woonhuizen (Verlengd
de Dalweg 22 en Elisabcthstraat 41). 8
uur.
Woensdag 8 Juni. Hotel „Central' Ver
koop van twee winkelhuizen (Brinkstraat
15a en 17). 8 uur.
Donderdag 16 Juni. Hotel „dc la Prome
nade'. Verkoop villa „Dennenhorst", Eem-
nesserweg 62. 8 uur.
Geeft daar uw Keitje
of Advertentie op
Zonder prijsverliooglnp
abonnementsprijs
17'/, CENT PER WEEK
EE NIGS T DAGBLAD
Meest actueel blad ter plaatje
Het Mei-nummer van „Artsilk".
Als altijd is ook thans weer het, Mei-num
mer van „Artsilk" op bijzonder goed wijze
verzorgd. Voor de lezeressen bevat het zeer
veel interessants, hetgeen reeds blijkt als
wij slechts een bescheiden greep uit den
inhoud doen.
Dr. Jac. P. Thijssc schrijft over „het Naar-
dermeer", waarvan ook een bijpassende foto
op de eerste pagina van het maandblad
voorkomt. Over „Jong leven on de wei" (hoe
zou een dergelijk artikel kunnen missen in
een Mei-nummer?!) schrijft R. J. Stoppclaar,
terwijl daarentegen (ten bewijze van dc
veelzijdigheid van het tijdschrift geven wij
het aan) Willem Hunsche aandacht vraagt
voor zijn: „Historie van den Amstcrdam-
schen Schouwburg."
Verder bevat het blad nog veel lezens
waardigs, zelfs niet alleen voor de damesw
Niet iedereen kan zich onderscheiden
door groote daden, maar wel kan en moet
iedereen medewerken tot bet algemeen wel
zijn.
r Uit het Engelsch door A. TREUB.
64
Spencer keck hem door half gesloten
oogleden aan, en hij betreurde het gevoel
van medelijden dat in zijn hart opwelde
voor dit snauwende beest, dat den trap
had ontvangen, welken het zoo ten volle
verdiende. Hij liep langzaam om de tafel
heen, tot hij voor den baronet stond, tikte
hem op den schouder en stak hem de weg
gegooide jas toe.
Brace, zei hij kalm.
Sir Peter zag op naar het bleeke gezicht
voor hem, en zag daar geen medelijden,
alleen een onverbiddelijke vastbesloten
heid. Hij keek met lichten weerzin naar
de jas, en toen weer in Spencer's harde
oogen.
Ik voel me nogal ziek, Brace, ik denk
dat ik naar bed zal gaan. Leg, als het je
belieft, mijn pyama uit, gebood Spencer.
Wat? Er klonk geen toorn in dien
eenen lettergreep, alleen een wensch, om
te weten of het verzoek gemeend was.
Och, ik wilde, dat je niet altijd met
w a t aankwam, Brace. Leg, als bet je be
lieft mijn pyama uit.
Sir Peter bleef een oogenblik staan en
trachtte tevergeefs eenige orde in zijn ver
warde gedachten te brengen; toen nam hij
zwijgend dc jas, draaide zich zonder een
woord om en liep langzaam naar de deur
van den salon.
De drie anderen zagen hem met verschil
lende gewaarwordingen verdwijnen. Spen
cer zuchtte zacht, en zonk in den dichtst
hij staanden stoel, zijn gezicht doodelijk
bleek door cle langdurige poging de flauw
te meester te blijven, die zijn pijn verwek
te: en, toen Nina in een schrillcn lach
schoot bij het sluiten van de deur, flik
kerden zijn oogen woest.
Loop naar de hel, snauwde hij drif
tig, toon het meisje opstond van don Ches
terfield en naar hom toekwam met beval-
ligen tred en een inncmcndcn glimlach.
Marker schudde zich heftig, en lachte
onnoozel.
Hoofdstuk XXVni.
Voor het overige van den dag en het
grootste deel van den volgenden dag, ver
stoorden de werkzaamheden der politie in
hooge mate den gewonen gang van de huis
houding der Braces. Geheimzinnige en
haastige auto's vlogen naar het hek en vlo
gen ook weer weg; en een steeds wisselen
de groep van ernstige mannen stond op
verschillende punten in den tuin, en bere
deneerde de hoeken van waar een man met
succes kon aangevallen worden, als hij
naast de deur der garage stond. Twee man
nen onderzochten zorgvuldig dc kleine
groef in het goed onderhouden grasveld bij
het voorportaal en vonden een kogel, een
stomme getuige, dat M_eadp.wb.ank in .het.
ivildc geschoten had waarschijnlijk na
dat hij getroffen was. De motregen, die ge
stadig viel, deed niets om hen te helpen
in hun zoeken naar voetstappen, die zij niet
verwachten te vinden en de sporen van de
worsteling op het grintpad boezemden hun
alleen belangstelling in als bewijs dat Eric
Aimsbury niet gelogen had.
Er was slechts één houdbare theorie aan
de zaak de Decker had moord gevoegd
bij zijn andere misdaden!
De manier waarop, was een kwestie, die
zij niet oplossen konden. Was Mcadowbank
van dichtbij getroffen of op een afstand,
en hoe? Mannen, wier namen de harten
der meest verstokte misdadigers doodclijke
angst aanjoegen, schudden, zonder iets los
tc laten het hoofd en peinsden ernstig. Man
nen, die nieuw waren in het onderzoek van
groote misdaden, schudden het hoofd en
verkondigden op luiden, overtuigenden
toon dwaze theorieën. Alleen Clinton waag
de geen theorie over de zaak hij leed
van de sarcastische opmerkingen van zijn
chef en ging denken dat het detectivewerk
niet de romantische bezigheid was, die het
hem toescheen, toen hij over zijn daden
blufte voor een bewonderende menigte in
de eetzaal.
De methode der diefstallen was zeer dui
delijk. De Decker had met zijn gewone bra
voure een kaart aan sir Peter gezonden
en was haar na zulk een korte tusschen-
poos gevolgd, dat de politie geen tijd had
gehad om naar het huis te komen voor
dat hij zijn misdadig bezoek gebracht had.
Hij had een gunstig oogenblik gekozen om
het licht af te snijden juist toen Spen
cer op het punt stond naar zijn kamer te
gaan had mogelijk verondersteld, dat
sir Peter de studeerkamer zou verlaten om
de zaak te onderzoeken; was verrast juist
toen hij het pak genomen had en had het
onder bedekking der duisternis in den
stoel geworpen, van plan er hij een gunsti
ge gelegenheid voor terug te komen, zoo
hij ontsnapte aan den kogel, dien sir Peter
beloofd had- had een wanhopigen sprong
naar het raam gedaan en was zoo gelukkig
geweest over Eric te struikelen, die juist
binnen kwam, miste daardoor den kogel,
die bijna den ander gedood had en was er
iri geslaagd tc ontkomen. Dat hij den vol
genden ochtend zou teruggekeerd zijn, was
in overeenstemming met zijn reputatie. Hij
had het huis behoorlijk bewaakt gevonden
door Mcadowbank, had hem op een of an
dere onverklaarbare manier vermoord,
overtuigd, dat alle andere politiebeambten,
die in het huis en den tuin mochten zijn,
zich onmiddellijk zouden vertoonen; was
ir. het nauw gebracht toen Spencer had
verkozen in de studeerkamer te blijven;
had het waarschijnlijk noodig gevonden
naar zijn schuilplaats terug te koeren, toen
P.nid en Eric uit de voordeur gekomen wa
ren en Clinton naar liet huis teruggekeerd
was inplaats van den tuin tc doorzoeken;
had besloten een wanhopigen kans te wa
gen en had sir Peter de kaart hij dc deur
overhandigd, zorg dragend om binnen dc
hall te gaan. zoodat zijn gelaatstrekken niet
te onderscheiden zouden zijn tegen den ach
tergrond van open lucht, was toen naar
den zijkant van het huis geslopen en het
open raam op handen en voeten binnenge
komen. Zijn welgeslaagde ontmoeting met
dc-n niets vermoedenden Eric was het las
tigste punt van de gcheele zaak. Als de
jonge man zijn oogen gebruikt had, zoo
als de bedoeling was, dat zij gebruikt wer-
dep, zou hij gekeken hebben waar hij heen
ging inplaats van in het kreupelhout te zoe
ken naar een man, die ho.m op den open
weg had aangevallen!
Er was slechts een kleine aanwijzing, dio
ecnige inlichting kon geven omtrent do
richting, waarheen de moordenaar na zijn
aanval op Eric gegaan was.
Niemand had het hek liooren dichtslaan
en dc muren waren te hoog om zonder
ladder ta beklimmen!
Maar dat hij ontkomen was. was voldoen
de om dit buiten beschouwing te laten ei\
het zoeken naar voetafdrukken in cL
bloembedden was bijna sleurwcrk.
Dc moord wees op een machtige beweeg
reden én toen dc politie hoorde dat de ge
stolen papieren op bijna een kwart millioen
pond geschat werden, zochten zij in aller
lei zijwegen.
ITenry Aimsbury bracht een onrustig uur
door met een mannetje met listige oogen
te overtuigen dat dc obligaties werkelijk
zijn eigendom waren en hij gaf een geheel
onjuist verslag van de wijze, waarop hij zo
verkregen hacï. Hetzelfde mannetje met de
slimnTè oogen bracht een merkwaardig sof-
fieuurtje met Marker door en vroeg aan
het slot het contract, voor de leening te
zien. Talrijke onderzoekers zagen daarna
in do zaak Ryan-interesten oen mogelijken
grond, waarop een krachtig zaad van per
soonlijke vijandschap tegen sir Peter kon
opgroeien, alleen om voor een blanken
muur te komen, die minder wraakzuchtige
onderzoekers ontmoet hadden.
Wordt vervolgd.
