AMroSFOOraSCH DAGBLAD
Woensdag 13 Juli 1932
.de eemlander:
31e Jaargang No. 11
TWEEDE BLAD
ALS HET ONWEER
WOEDT
INVOER VAN RIJWIEL
BANDEN
WETENSCHAPPELIJKE
BEDRIJFSECONOMIE
DE RIJNVAART
Fortinbras' Toovermacht
Te Gorinchem vier personen
door den bliksem ge
troffen
Woningen afgebrand
Roermond, 12 Juli. Tijdens een kort
doch hevig onweer werd hedenmiddag de
40-jarige wouw J., woonachtig te Klein-Leu-
ken door den bliksem getroffen en op slag
gedood.
Woningen afgebrand.
Den Bosch, 12 Juli. Hedennamiddag
ontlastte zich een hevige onweersbui boven
Oss en Nistelrode, die vergezeld ging van
harde slagregens. Te Nistelrode sloeg het
hemelvuur in de boerderij van L. van der
Heyden, in het gehucht Donzel gelegen. Het
geheele huis werd in korten tijd in de asch
gelegd. De geheele inboedel ging mede in
de vlammen op. Drie telefoonpalen braken
door den hevigen wind af, waardoor het
telefoonverkeer verbroken is. De draden
werden over den weg verspreid. Het te vel
de staande gewas leed ernstige schade door
de hevige slagregèns.
Onder de gemeente Hees werden de wo
ningen van Th. van Duinkerken en A. van
Duiflijk eveneens door den bliksem getrof
fen en brandden tot den grond toe af. Ook
hier gingen de inboedels geheel verloren.
Persoonlijke ongevallen hadden niet plaats.
Vier personen door bliksem
getroffen. Een honner gedood.
Gorinchem, 12 Juli. Hedenmiddag ont
lastte zich boven deze gemeente een hevig
onweder. Vier personen zochten een schuil
plaats onder een der kastanje boomen in
het plantsoen buiten de Waterpoort, waar
bij zij alle vier door den bliksem werden ge
troffen. Een hunner, de 22-jarige Frans Roo-
vers, was op slag dood. De toestand der
drie anderen Eckhart, Neerynen en van
Linsbee die naar het ziekenhuis werden
overgebracht, is niet ongunstig.
Eorenmijten verbrand.
Welleooi, 12 Juli. Tijdens een kort
doch hevig onweder is de bliksem ingesla
gen in een vijftal korenmijten, welke geheel
in vlammen opgingen. Een knecht, die bij de
korenmijten was gaan schuilen voor de he
vige regens werd door den bliksem getrof
fen en bewusteloos geslagen. Zijn toestand
is ernstig.
Treinstagnatie bij Velzen.
Amsterdam, 12 Juli (V.D.). Heden
avond is de bliksem ingeslagen in de elec-
trische geleiding van den trein tusschen
Velzen en Santpoort, tengevolge waarvan
de electrische treinen op dit baanvak slfechts
met enkel spoor kunnen rijden, totdat de
schade hersteld zal zijn.
MARINE-MUTATIES.
Bij beschikking van den minister van de
fensie zijn de volgende mutatiën gelast:
Met 11 Juli 1932: de officier van den
marinestoomvaartdienst der 2e klasse C. A.
Vos is geplaatst aan boord Hr. Ms. „Van
Speyk"; mét 15 Juli 1932: de luitenant ter
zee der 2e klasse J. P. Houteman is ge
plaatst aan boord Hr. Ms. Medusa; de lui
tenant ter zee der 2e klasse G. P. Kuiler is
geplaatst aan boord Hr. Ms. wachtschip te
Vlissingen; de officier van den marine
stoomvaartdienst der 2e klasse J. van Ot
teren is geplaatst aan boord Hr. Ms. „Schor
pioen"; de officier van den marine stoom
vaartdienst der 2e klasse H. J. van der
Heyden is geplaatst aan boord Hr. Ms.
Gelderland"; met 1 Aug. 1932: de luite
nant ter zee der 2e klasse F. J. E. Krips
is geplaatst aan boord 1-Ir. Ms. „Van Speyk";
met 2 Augustus 1932: de luitenant ter zee
der 2e klasse jhr. F. E. de Koek, dienende
aan boord Hr. Ms. „Van Speyk" is ter be
schikking gesteld; met 12 Aug. 1932: de
officier van den marine stoomvaartdienst
der 2de klasse J. Dijkstra, dienende aan
boord Hr. Ms. „Schorpioen" is ter beschik
king gesteld; met 23 Aug. 1932: de luitenant
ter zee der le klasse P. A. Willemsen is
eervol ontheven van het bevel over Hr. Ms.
„Frisio" en geplaatst aan boord Hr. Ms.
„Gelderland" en de luitenant ter zee der
le klasse M. A. A. Winkler belast met het
bevel over Hr. Ms. „Frisia"; met 24 Aug.
1932: de luitenant ter zee der le klasse J.
C. H. Mackay, dienende aan boord Hr. Ms.
„Gelderlandis ter beschikking gesteld.
Het oordeel van de
Eerste Kamer
'"5
Bij het afdeelingsonderzoek der Eerste
Kamer van het wetsontwerp tot regeling
van den invoer van rijwielbuiten- en bin
nenbanden werd de opmerking gemaakt,
dat de maatstaf: 95 pet. over het gemiddel
de van den invoer in de jaren 1928, 1929,
1930 een groote onbillijkheid schept voor
dit importeurs, die eerst eind 1929 hun zaak
zijn begonnen en in 1930 een bloeiend be
drijf hebben gehad rnet een aanzienlijken
invoer. Er zijn, zoo werd betoogd, verschil
lende gevallen bekend, waarin daardoor
groote schade aan die nieuwe bedrijven is
toegebracht en zelfs het voortbestaan on
mogelijk gemaakt.
De leden, hier aan het woord, wenschten
dat bij volgende contingenteeringsmaalre-
gelen hiermede rekening zal worden ge
houden, le meer, daar ook inzake reeds
plaats gehad hebbende conlingenteeringen
soortgelijke ernstige bezwaren en groote
nadeclen zijn ondervonden.
NIET TEVREDEN MET ZIJN
VERDEDIGER.
Amsterdam, 12 Juli. Op 22 April
werd een banklooper door een tweetal per
sonen op de Binnenkant bij de Kalkmarkt
aangevallen. Zij bedreigden hem met een
revolver en poogden hem zijn tasch te ont
rukken. De looper hield zijn tasch echter
stevig vast 'en de beide aanranders moes
ten de vlucht nemen. Vandaag hadden een
los werkman en een timmerman zich voor
de vacantiekamer der rechtbank te verant
woorden, verdacht van poging tot diefstal.
Een der verdachten maakte, echter be
zwaar, verdedigd te worden door den hem
toegevoegden advocaat. Er bestond n.l. ver
schil van meening tusschen hem en zijn
verdediger hoe de zaak behandeld moest
worden.
Verd. verzocht de zaak uit te stellen en
hem een anderen verdediger toe te voe
gen. Na raadkamer werd aan liet verzoek
gevolg gegeven, de behandeling werd voor
onbepaalden tijd aangehouden.
Ds. JOH. DE VOOGD f.
's-Gavenh age, 12 Juli. Gisteren is hier
ter stede in den ouderdom van 63 jaar
overleden ds. Joh. de Voogd, emeritus-pre
dikant te 's Heer Arendskerke.
De overledene w as Ridder in de orde van
Oranje-Nassau.
Zouden niet al onze lezers en lezeressen deze warme dagen willen doorbrengen
op deze manier? Zomer en buitenlucht en zonneschijn hooron bij elkaar.
Bijzonderheden over het 5e Intern.
Congres te Amsterdam
Te Amsterdam zal op Maandag 18 Juli
door minister mr. T. J. Verschuur het 5e
internationale congres voor wetenschappe
lijke bedrijfsorganisatie worden geopend.
De voorgaande congressen werden' gehou
den le Praag, Brussel, Rome en Parijs en
hebben tot doel belangstelling te wekken
voor wetenschappelijke bedrijfsorganisatie
en den stand en den vooruitgang dezer we
tenschappen: vast te leggen.
In de 50 jaren, die vèrloopcn zijn sinds
de eerste onderzoekingen van F. W. Taylor
in de fabrieken in Philadelphia, waarbij hij
den grondslag legde voor de bedrijfsorga
nisatie als wetenschap, heeft deze zich snel
ontwikkeld. Vooral de laatste jaren \an
den oorlog, toen vele arbeiders uit de fa
brieken weggeroepen waren, en voor de
groote legers en violen-ontzaglijke massa's
fabrikaten van allerlei aard noodig waren,
hebben daartoe den stoot gegeven. Ook de
jaren na den oorlog hield deze honger naar
producten nog een tijdlang aan. De'nieuwe
productie-methode maakte lage prijzen mo
gelijk, waardoor de vraag naar deze pro
ducten nog grooter werd eii.de massa-fa-
bricage aan den loopenden band ontston
den. Groote veranderingen hebben in het
bedrijf plaats gegrepen. Verschuiving van
arbeid is er liet gevolg van geweest, ten
deele is er ook werkloosheid uit voortge
komen. Vergeten mag hierbij niet worden,
dat liet productievermogen per arbeider
enorm is gestegen, volgens Amerikaansche
berekeningen is in de laatste 25 jaar de
productiviteit met 80 toegenomen. Ont
kend kan niet worden, dat de mensch te
genwoordig beter gevoed wordt, beter ge
kleed is en beter gehuisvest is dan 25 jaar
geleden.
De wetenschappelijke bedrijfsorganisatie
heeft zijn taak op het geheele gebied van
het bedrijfsbeheer, zoowel bij de bepaling
van de afzetmarkten bij de grootte van om
zet, financiering, uitvoeringsvorm, verpak
king van het product, inrichting der werk
plaatsen, kanschaffing \an machines en
transport-inrichtingen, als bij de voorberei
ding en uitvoering van bet werk tot in de
kleinste bewerkingen en handgrepen toe,
vindt zij haar toepassing. Beoefenaren van
alle takken der wetenschap vinden er hun
bestaan in. Psycliotechnici wijzen de juiste
menschen voor elk werk aan en en omge
keerd zorgen zij, dat elke arbeider het voor
hem geschikte werk verkrijgt. De verlich
ting wordt door natuurkundigen berekend,
de houding tijdens het werk en de ver
moeidheid worden door medici onderzocht.
Stond in den beginne de arbeider afwijzend
tegenover al deze maatregelen, langzamer
hand, is dat veranderd. Door tijdstudies en
studies van cle bewegingen wordt de tijd
bepaald, waarin hij zijn taak kan uitvoe
ren, en waardoor hem een rechtvaardig
loon wordt gewaarborgd. Vele hulpmidde
len verlichten hem het werk.
Op het congres worden een 12-tal onder
werpen besproken. Ken 106-tal prac-advic-
zen over deze onderwerpen zijn in het con
gresboek opgenomen, dat daardoor veel
studiemateriaal bevat. De onderwerpen zijn
zoowel van theoretischen. als practischen
kant bekeken, waardoor zoowel uit de prae-
adviczcn als uit do besprekingen op het
congres voor ieder die bij het bedrijfsleven
betrokken is, veel valt tc leeren.
REÜNIE OFFICIEREN.
's-Gravenhage, 12 Juli. Verzocht
wordt, mede te delen, dat. wegens bezwa
ren, verbonden aan uitstel, dc réunie van
dc op 11 Juli 18S2 aangestelde officieren.
zij het ook in een minder fccstclijkeii vorm,
toch door gaat op a.s Zaterdag. Dc vol
gende oud-officieren zullen zich daartoe
des middags om 3 uur niet hun dames in
het paviljoen der Witte Societeil te Schc-
veningen vereenigen: J. C. ten Xocver de
Brauw, J. A. do Bruyn, M. Ch. Buys Ballot,
C. IJ. Carbin, R. Dufour, G. A. v. Haeften,
Jhr. J. v. Heemskcrck van Beest. A. L. Hes-
ta, P. C. Mccrdink, J. C. M. Pompe, J. I.
Proost, D. M. E. de Ridder. W. C. Baron
Floèll v. Hazerswoude, Jhr. C. H. J. Storm
v. 's Gravensande, J. v. Swicten, J M. Vum-
mers en L. II. F. Wackcrs.
VROUWENLIJK AANGESPOELD.
's-Gravenhage, 12 Juli. Aan het strand
Noord te Scheveningcn is hedenavond
uur aangespoeld het lijk van een onbekende
vrouw, naar schatting 26 jaar. Het signa
lement luidt: donkerbruin of donkerblond
haar, vermoedelijk bruine oogen; gave tan
den, slank postuur, lengte ongeveer 1.70 M.;
klceding- zwart zijden japon, lichte onder
jurk, rose directoire, donkerbruine kousen,
zwarte lage, nieuwe schoenen.
De commissaris van politie afd. C. te
's-Gravenhagc, verzoekt le worden bekend
gemaakt met de identiteit.
Een bespreking van belang:
hebbenden
's-Gravenhage, 12 Juli. Op Keder-
land's initiatief had heden een bespreking
in den Haag plaats van vertegenwoordigers
der belanghebbenden bij de Rijnvaart der
gezamenlijke oeverstaten.
Deze bespreking betrof den liuidigen nood
toestand der Rijnscheepvaart en de verschil
lende plannen, welke verbetering in dezen
toestand ten doel hebben. Ter verdere uit
werking der plannen op internationale ba
sis stelde de vergadering een studiecommis
sie samen, waarin de belanghebbenden bij
de Rijnvaart der gezamenlijke oeverstaten
vertegenwoordigd zijn.
Een spoedige aanvang van den arbeid de
zer studiecommissie kan worden verwacht,
liet secretariaat dezer commissie wordt
waargenomen door het secretariaat van het
Centraal Bureau voor Rijn- en Binnenvaart
Stationsweg 147, Den Haag.
INVOER VAN PORSELEIN EN
AARDEWERK.
Afdeelingsonderzoek der Eer
ste Kamer.
Het afdeelingsonderzoek inzake het ont
werp van wet tot regeling van den invoer
van porselein, fijn en sanitair aardewerk
en muur- cn wandtegels gaf enkelen leden
aanleiding tot de opmerking dat zij den
voorgesteïden maatregelen toejuichten,
maar dat zij meenden dat de bedrijven
daarvan niet die baat zullen ondervinden,
welke ermede wordt beoogd en gewenscht
is. De percentages naar de waarde der
goederen, welke voor invoer zijn toege
staan, zijn n.l. zoo hoog gesteld, dat. in ver
band met het dalen van de koopprijzen 100
pet. van den tegenwoordigen invoer zal
blijven toegelaten. Daarbij komt nog dat
tengevolge van de belangrijke verminde
ring van den bouw van huizen hier te. lan
de de binnenlandsche afzet van sanitair
aardewerk sterk is ingekrompen.
Opgemerkt werd voorts, dat de. ervaring
heeft geleerd, dat contingcntecring van
den invoer van glaswerk evenzeer noo
dig is.
VERDRAG BETREFFENDE INTERNA
TIONALE TENTOONSTELLINGEN.
Blijkens het voorloopig verslag inzake
het wetsontwerp tot goedkeuring van het
verdrag met bijbehoorende protocollen, be
treffende internationale tentoonstellingen
\an 22 Nov. 1928 werd in de afdeelingen
der Eerste Kamer vrij algemeen de aan
dacht gevestigd op de traagheid waarmede
de bevordering der indiening er van en het
verdere verloop der behandeling van de
zijde der rcgecring zijn geschied. Voorts
zou men gaarne vernemen of het juist is
aat een vertegenwoordiger der Nedcrland-
sclie regcering bereids zitting heeft geno
men in den Raad van Beheer van het In
ternationale Tcntoonstellingsbureau en zoo
ja, hoe de aanwijzing van dien vertegen
woordiger mogelijk is geweest, terwijl het
verdrag dezerzijds nog niet was bekrach
tigd.
AFLOSSING NED. INDISCHE PONT
STERLING-LEENINGEN.
Blijkens het eindverslag der Fierste Ka
mer over liet ontwerp van wet tot voorzie
ning in de behoefte aan geldmiddelen in
verband met aflossing van de Ned. Indi
sche pond stcrlingleeningen 1921 C en 1023 B
stelden ccnigc leden de vraag, of de gren
zen, welke gesteld waren van het overne
men van ponden, wel ruimte genoeg lieten.
Deze leden zouden het in het belang van
Ned. Indic hebben geacht, indien ten deze
met meer breedheid ware opgetreden.
Wij kunnen de 'booze gedachten niet
weren, maar wel verhinderen, dat zij in ons
w'ortel slaan en in ons booze daden bren
gen.
naar het Engelsch van William Locke
door J. E. d. B. K.
20
Hij kon heele bladzijden van Victor Hogo,
Alfred de Musset en. Theodore de Banville
opzeggen. Wanneer het aangedaan was.
kréég zijn stem een verontrustende klank.
In den maneschijn réciteerde hij den Zang
van Fortunio en den Zang van Barberine.
En Corinna hield den adem in, terwijl kou
de rillingen haar langs den rug liepen. Te
rillen was een nieuwe gewaarwording voor
Corinna, te rillen bij het hooren van ee»
mannenstem
Mais j' airne trop pour que je dis*
Qui j' ose aimer,
Et je vcux rnourir pour ma mie
Sans la nommer.
Ze was naar bed gegaan, terwijl die
woorden haar als muziek in de ooren klon
ken. En wel beschouwd was het veel pret
tiger om met Bigourdin te praten dan om
huishoudles te nemen bij Félise.
Eindelijk brak de dag aan waarop ze
moed vatte om Martin te vragen verant
woording te doen van zijn beheer. Hij
trachtte er zich af te maken door eenige
bankbiljetten voor haar oogen heen en
weer te zwaaien. Ze hadden nog hoopen
geld om net zoo door te blijven gaan. Met
vrouwelijke vasthoudendheid hield Corin
na vol. Had hij wel alles opgeschreven?
Natuurlijk had de methodische Martin dit
gedaan. Waar waren dan de notities? Al
tegenstribbelend trok hij een vies opschrijf
boekje uit zijn zak, en naast elkaar geze
ten aan een klein tafeltje op de veranda,
terwijl haar blonde haren tegen zijn bruine
wang króezelden, zaten ze de cijfers op te
tellen en te deelen en de uitgaven om te
slaan cn eindelijk konden ze de balans op
maken. Corinna was voor één franc vijf en
zeventig centimes bij Martin in de schuld.
Ze bezat geen stuiver. Ze had een franc
vijf en zeventig centimes minder dan niets.
Met witte lippen stond ze op.
Dat,had je me moeten zeggen.
Waarom? vroeg Martin. Er is genoeg
in de gemeenschappelijke kas.
Er is noo't een gemeenschappelijke
kas geweest.
Ik dacht van wel, beweerde Martin. Ik
dacht dat we dit met Fortinbras hadden
afgesproken. In alle geval is er dan nu een.
Dat is niet waar, riep ze verontwaar
digd. Denk je dat ik van jouw geld wil
leven? Voor wat soort meisje zie je me
aan?
Voor een onconventioneel meisje, zei
Martin.
Maar zeer fatsoenlijk, als je belieft!
Het mag onconventioneel zijn om zoo op
je vrijheid te staan, alleen in Parijs te wo
nen en met jou door Frankrijk te dolen.
Maar het is heel iets anders voor een jong
meisje om te leven van het geld van een
jongmensch en het niet terug te geven.
Ze bleven een poos aan het redetwisten
en konden elkaar niet overtuigen. Zij gaf
hem ongelijk. Martin had iederen dag moe
ten afrekenen. Hij kwam weer aan met de
gemeenschappelijke kas; waaraan zij haar
goedkeuring had gehecht.
Kom aan, zei Martin eindelijk, er is
niets oneervols in om geld te leenen. Je
kuni mij een schuldbekentenis geven. Dat
is een wettig document.
Maar hoe derik je dan, dat ik je dat
ooit terug kan betalen?
Dat kan me geen lor schelen, mijn
lieve Corinna, antwoordde hij.
Woedend keek ze hem aan.
Weet je wat, jij bent? Zal ik je dat
eens vertellen? Je bent de meest zelfzuch
tige man op de .wereld.
En weg rende ze door de leege salie
manger en liet Martin staan, den blik ge
richt op de eeuwige heSvelen \an le Li
mousin.
Ik bied aan, zei hij, om mijn laatsten
stuiver in eer en goede kameraadschap te
deelen rnet een lid van het andere geslacht,
die ik altijd met de meeste fijngevoeligheid
behandeld heb: dat niets voor me is, dat
niet met me zóu'willen trouwen, net zoo
min als ik met haar, dat me allerlei min
achtende scheldnamen heeft toegeworpen
ik bied haar aan niijn laatste stuk brood
mei baar te deelen en zij noemt mij een
egoïst. Eeuwige Heuvelen, lost gij dit raad
sel op.
Maar de heuvelen hadden zich gehuld in
purperen herfsttinten en verwaardigden
zich niet in tc gaan op beuzelachtige men
sch cnvragen.
Zonder iets verder te zijn .gekomen, slen
terde hij door eetzaal en vestibule en voor
het hotel zag hij de rammelige omnibus en
den magereri ouden omnibusknol, triestig
en verlaten staan. Om den tijd te verdrij
ven, schudde het paard, af en toe den kop,
zoodat de koperen bellen rinkelden en de
vliegenkwast tusschen zijn ooren op cn
neer danste. Martin ging naar het dier toe,
streek liet over den bek en legde het 't
raadsel voor. Maar het paard, dat blijkbaar
een lekker hapje verwachtte, werd onge
duldig, wendde boos het hoofd op zij en
wilde blijkbaar naar die gekkepraat niet
luisteren. Met viol Martin op, boe weinig
belangstelling in de zonderlinge humeurig
heid van de vrouw cn heuvelen én paar
den aan den dag legden.
Toen trad uil de deur naar buiten een
blozende Corinna, gelaarsd en gespoord
voor avonturen. Het behoeft niet gezegd te
worden, dat bij een vrouw „gelaarsd en
gespoord" meer van toepassing is op haar
hoofd dan op haar voeten. Corinna had het
hoedje op met liet faizantenveertje, dat ze
sinds Parijs niet meer gedragen had. Een
roode vlek brandde op iedere wang.
Martin, gewend om allijd te vragen:
waar ga je heen? wilde dit nu ook doen,
maar haar ijskoude blik hield hem terug.
Klaarblijkelijk wilde ze niets met hem te
maken liPbben. Ze liep hem voorbij cn daal
de met vluggen tred den heuvel af. Martin
keek liet zich verwijderende figuurtje na
tot een buiging van den weg haar aan zijn
blik onttrek, en toon ging hij naar zijn ka
mer cn verdiepte zicii in Montaigne, wat
hem doorFortinbras was aangeraden-
Aan het diner ontmoetten zc elkaar weer
voor het eerst en ze knikte liem vriendelijk
glimlachend toe. Ze vroeg excuus voor
haar onhcuschheid en zei op vriendelijkcn
toon, dat ze graag voor korten tijd wat geld
wilde leenen. Wat voor boodschap ze had
gedaan met dat parmantige hoedje op, ver
telde ze niet. Maar gevat vermoedde hij,
dat zij naar Postos et Télégraphes (Post- en
Telegraafkantoor) was geweest, maar hij
was er mijlen van af dat ze naar Bordeaux
had getelegrafeerd.
Tiet middagmaal, onder zulke voorteeke-
nen begonnen, werd verder zeer verleven
digd door een zeer ergerlijk gedrag van den
verloopen bediende Polydore. Hij had den
laatsten tijd zooveel reden tot ongenoegen
gegeven, dat hij, wanneer chique auto's
voor liet hotel stil hadden gehouden, ver
vangen werd door het kamermeisje en
door Fclise. Eens, toen Martin, door de
deur, die op het terras uitkwam, F'élise had
zien zwoegen om laat gekomen en honge
rige Amerikaansche gasten van het noo-
dige le voorzien, was hij haar met innige
pret te hulp gesneld. De gasten, die hem
\oor den onder-directeur aanzagen, deel
den hem in slecht Fransch hunne wen-
schen mede. Félise dankte hem, verlegen
stamelend, en Bigourdin zeido voor de hon
derdste maal den dienst op aan Polydore,
die als 'bordenwasscher ongelooflijk veel
kapot gooide. En nu moet over Polydore de
waarheid gezegd worden. Met al zijn zon
den van slordigheid, domheid en vuilheid,
beging hij nok nog dc zonde van zich te be
drinken. Hij was bijna altijd aangeschoten.
Maar doordat dc grootmoeders voedster
kinderen waren geweest, had Bigourdin
met die onvolmaaktheden genoegen geno
men. Nog eenmaal trok hij het ontslag in
en nog eenmaal was Polydore een paar da
gen nuchter. Toen viel hij weer terug en
dien avond bij het diner, was zijn val groot.
(Wordt vervolgd^.