AMEDSFOODTSCH dagblad
Macdonald over Lausanne
Woensdag 13 Juli 1932
,DE EEMLANDOL"
31e Jaargang No. 11
Naar industrieel
herstel
SCHEURING IN HET
DUITSCHE CENTRUM?
KONING GEORGE BIJ DE
VLOOTMANOEUVRES
AMERIKA ONTSTEMD
AMERIKA KANT ZICH TEGEN
ANNULEERING
IN DE BORINAGE
VOOR VERDAGING DER ONT
WAPENINGSCONFERENTIE
OPSTANDIGE ACTIE IN
BRAZILIË
HEVIG ONWEER BOVEN
ENGELAND
POOLSCHE OUDSTRIJDERS
CONTRA DUITSCHLAND
Afwachtende houding t.a.v.
het gentleman's
agreement
Engeland voor schulden
schrapping
Londen, 12 Juli. (V. D.) Alle beschik
bare plaatsen in het lagerhuis waren be
zet, toen minister-president Ramsay Mac
donald het woord nam om te spreken over
de onderhandelingen te Lausanne.
Hij werd hartelijk toegejuicht, terwijl
'zijn redevoering ook hier en daar door luid
applaus werd onderbroken.
Macdonald begon zijn uiteenzetting met
er op te wijzen, dat de conferentie en haar
resultaten kunnen leiden tot de regeling
van die herstelkwesties, welke de econo
mische moeilijkheden hadden veroorzaakt
en daardoor een verkeerd beeld hadden ge
geven van de nationale begrootingen in
verschillende landen en in liet midden van
Europa een land hadden geplaatst, welks
Jinanciccle positie de geheele wereld be
dreigde. Zoolang men de herstelbetalingen
doet voortduren, aldus Macdonald, zou geen
volkomen industrieel herstel mogelijk zijn.
Er waren talrijke plannen geweest en con
ferenties gehouden om deze economische
dwaasheden te behandelen.
De eerste moeilijkheid te Lausanne was,
'dat Duitschland herstelbetalingen deed,
maar dan ook alleen herstelbetalingen.
Frankrijk, Groot-Britanniö en andere be
taalden en ontvingen eveneens oorlogs
schulden. Ieder dezer drie groepen weiger
de zijn contractuecle verplichtingen na te
komen.
Er is, aldus vervolgde Macdonald, veel
geschreven over gentlemen's agreement.
Het schijnt dat zulks is voortgesproten uit
het antwoord, dat spreker Vrijdag in de
plenaire zitting heeft gegeven naar aanlei
ding van een vraag van rijkskanselier von
Papen of, indien hun plan zou mislukken,
gegarandeerd kon worden dat een andere
conferentie zou volgen. Spreker antwoordde
toen datzulks zeer zeker het geval zou
zijn.
In plaats van Duitschland .tot het Young-
plan terug te doen vallen, stemde men er
in toe, dat in een dergelijk geval de aan
gelegenheid opnieuw, zou wordenter hand
genomen. Men was er evenwel van over
tuigd, dat het plan niet zou mislukken. De
inhoud van het gentlemen's agreement is
Vrijdag bekend gemaakt. Er zonder zouden
de Britscho gedelegeerden in een moeilijke
positie zijn geraakt, indien de Italiaansche
en Franschc ertegenwoordigers zouden
zeggen: „Jullie zult je overeenkomst heb
ben, indien je ons al onze schulden kwijt
scheldt."
Dc Britsche delegatie had geantwoord:
Wij zullen afwachten en zien. Dc Britsche
regeering is er niet op uit eenig voordeel
te trekken van iets dat.het uit hoofde van
herstelbetalingen ontvangt, evenals uit
hoofde van oorlogsschulden en aan dezen
stelregel zal zij zich houden.
MACDONALD
De premier vervolgde: ten aanzien van
de kwestie der Ver. Staten raken wij een
gevoelige plek. Niemand kan dc Vereen.
Staten hun houding kwalijk nemen. Als wij
alles bij elkander zouden krijgen, zou ons
werk vereenvoudigd zijn, doch dc Ver. St.
meenden op hun stuk te moeten blijven
staan.
Groot-Britanniê is voor een algemcene
«schrapping der herstel- en oorlogsschulden.
Dat heeft men niet kunnen bereiken,
maar men heeft de gedelegeerden er wel
toe gekregen toe te stemmen in één laatste
betaling.
Door het beëindigen van de herstelbeta
lingen heeft de industrie een kans op her
stel gekregen. „Gij hebt aldus Macdo
nald nooit een herstelbetaling ontvan
gen, of gij hebt er meer voor uitgegeven,
dan gij in ontvangst hebt kunnen nemen,
De verschrompeling gedurende twee jaren
in den uitvoer van do vier grootste handel
drijvende \olkcren»is tien maal zoo groot
als de maximum annuïteit, die in het laat
ste jaar verviel". Het voorbereidende werk
voor de tweede phase der conferentie is
reeds door den Volkenbond aangevat. Dc
V. S. hebben te kennen gegeven bereid te
zijn de economische wereldconferentie bij
te wonen. Spreker is persoonlijk niet van
mecning, dat 'deze conferentie in Gcnève
moet worden gehouden.
Zijn rede besluitende zeidc Macdonald,
dat Europa de overblijfselen van den oor
log nog moest verdrijven. Duitschland moet
teruggebracht worden in de gewone volks-
bctrekkingen. Het verheugde spreker te
kunnen zeggen, dat dc conferentie van Lau
sanne Britannic nader bij Frankrijk had
gebracht, terwijl Duitschland nader bij En
geland gebracht is. Men moet trachten dc
moeilijkheden uit den weg te ruimen door
steeds meer den volkenbondsgccst toe te
passen. Dc Britsche regeering zal voort
gaan in, deze richting te streven. Dc ont
wapening opent hiertoe grootc mogelijkhe
den.
Rechts stuurt hier op aan
Berlijn, 11 Juli. (I-I.N.) Naar vernomen
wordt, worden in rechtsche kringen po
gingen ondernomen om een scheuring inliet
éentrum te veroorzaken door de stichting
van een katholieke sociale nationale partij,
liet doel van deze poging is om een recht
sche meerderheid tot 6tand te brengen met
behulp van rechtsche kringen van het cen
trum. Het zou mogelijk zijn, dat von Papen
bij deze nieuwe regeerings-constcllatic niet
langer rijkskanselier blijft, in welk geval ge
neraal von Schleicher behalve rijksweermi-
nistcr ook rijkskanselier zou worden. Een
ander denkbeeld, dat overwogen wordt om
de verhouding der 6tcmmen in den rijksdag
ten gunste van de regcering te verbeteren,
is een verbod der communistische partij.
Londen, 11 Juli. (V.D.) Dc koning heeft
hedenmorgen in den koninklijken trein Lon
den verlaten. Hij vertrok naar Portsmouth,
waarbij hij aan boord zal gaan van luf. kj-
ninklijke jacht Victoria and Albert, waar
mede hij naar Weymouth zal varen om de
vlootmanoeuvres bij te wonen. De volgende
schepen van de Atlantische Oceaanvloot zijn
onder bevel van admiraal Sir John Kelly
to Wclmouth verzameld: de slagschepen
Nelson, Rodney, Warspite, Valiant en Ma
laya; de slagkruisers Hood en Renown; de
vliegtuigmocderschepen Courageous en Fu
rious; de kruisers Dorsetshire, Norfolk.
Exeter, York en Centaur; 3 eskaders torpe
dojagers, liet depotschip Lucia en het twee
de eskader onderzeeërs; 4.6 schepen met een
bemanning van ongeveer 1S000 koppen la
gen gisteravond voor anker. Dit getal is be
langrijk lager dan bij de bezoeken van den
koning aan dc vloot vóór den oorlog, terwijl
in Juli 1924 193 schepen van de Atlantische
en de reserve vloot te Spithcad aanwezig wa
ren. Het schrappen van vele schepen, zon
der ze te vervangen en de beperking van dc
vlootsterkte door achtereenvolgende verdra
gen, alsook door dc vertraging of het in
trekken van vlootprogramma's hebben tot
drastische vermindering geleid. Getrouw- aan
dc traditie zal de bemanning van de vloot
in overall gekleed zijn, wanneer de koning,
de prins van Wales en prins George heden
avond zullen aankomen; 21 saluutschoten
zullen worden afgevuurd en het gebruike
lijke eerbetoon zal worden gebracht, waarna
het koninklijke jacht voor anker zal gaan.
Morgen zal de koning verschillende oorlogs
schepen bezoeken én oefeningen bijwonen.
VLOOTMANOEUVRES AAN DE
SPAANSCHE KUST.
Een kruiser gezonken en een
beschadigd.
Madrid, 12 Juli. (V. D.) Bij dc aan de
Spaansche kust ten N.W. van Kaap Finis-
terre gehouden manoeuvres dpr Spaansche
vloot, is de 472-5 ion metende kruiser „Las
dc Lezo",. welke dc gojf van Coreubien
moest verdedigen, op een onder den zee
spiegel liggende rotsgeloopen en na kor
ten tijd gezonken. De. bemanning werd ge
red. De bergingswerkzaamheden werden
direct aangevangen.
De Spaansche kruiser „Mendez Nunes"
is op dcnzclfdcn rots geloopen, maar werd
slechts licht beschadigd.
DR. FRICK TEGEN LAUSANNE.
Münchon, 12 Jqli (VD). Dr. Frick heeft
gisteren in een NSDAP-vcrgadering te Mies-
bach nopens liet resultaat van Lausanne
verklaard:
„Wij nationaal-socialislen verklaren reeds
vandaag, dat wij den wissel van drie mil
liard, welken dc heer von Papen te Lausan
ne heeft geteekend, niet zullen inlossen",
OOK KLOPPARTIJEN IN STIERMARKEN.
Graz, 11 Juli. (H.N.) To Goess, het cen
trum van de Heimwehrbeweging in Stier
marken, is liet tot een ernstige kloppartij
gekomen tusschen socialistischo arbeiders
en Heirnwehr-aanhangcrs, welke laatsten
een oefening hielden, waarbij het station zou
worden bezet. De Hcimwchrliedcn werden
ten ölottc uit het station verdreven. Vier
arbeiders zijn door mes- en dólksteken ern
stig gewond.
i,Een reusachtige zwendel van
Europa ten nadeele van de
Ver. Staten
New-York, 11 Juli. Het bericht, dat er
te Lausanne een geheim gentleman agree
ment is gesloten, volgens hetwelk de over
eenkomst van Lausanne eerst geratificeerd
zal* worden, nadat de Europeesche staten,
die met Amerika overeenkomsten voor do
oorlogsscliukl getroffen hebben, met de V.
S. onderhandeld hebben, heeft in politieke
kringen te Washington een zeer ongunsti
ger! indruk gemaakt en men spreekt zelfs
van een reusachtigen zwendel van Europa
ten koste van de V. S. Dc Herald Tribune
drukt den tekst van dit gentlemen-agree
ment af, waarvan ook rijkskanselier von
Papen een afschrift moet hebben ontvan
gen.
Staatssecretaris.Stimson beperkte er zich
in zijn officieele toelichting toe, dc volgen
de drie punten vast te stellen: le. De regee
ring der V. S. draagt officieel geen kennis
van een gentlemen-agreement; 2e. Geen en
kele buitenlandsche diplomaat heeft bij dc
Amcrikaansche regeerihg desbetreffende in
lichtingen trachten de verkrijgen; 3e. geen
vertegenwoordiger der regcering' van dc
V. S. heeft aan de beraadslagingen over liet
gcnllainen-agreemcnt deelgenomen.
In den ouderdom van 77 jaar is te New-
York gestorven de bekende fabrikant
van veiligheidsscliecrmessen Gillette.
Aan zijn propaganda is het te danken
dat heden ten dage het grootste deel
van de mannenwereld zichzelf scheert.
W a s h i n g L o n, 12 Juli. Volgens een
particuliere enquête in deii senaat zijn van
de 90 leden van den senaat 39 republikei
nen en 39 democraten tegen annulcering
der oorlogsschulden der geallieerden. Vier
senatoren weigerden medetleeling van bun
standpunt te doen en 1-4 waren afwezig.
Van dc afgevaardigden van het Huis
verklaarde zich eveneens de meerderheid
tegen annuleering.
Deze enquête geeft duidelijk dc algemec-
nc. stemming weer, die in verband met de
geruchten over geheime overeenkomsten te
Lausanne des te bitterder is. Dc leider der
republieken in den senaat gaf de volgen
de verklaring- „Ik zal dc oorlogsschulden
noch schrappen, noch herzien, onverschil
lig welke beloften in Lausanne zijn gedaan
of welke overeenkomst is getroffen. Ik ge
loof niet, dat het Amerikaansclie congres
de geallieerde schulden ooit zal herzien of
verminderen."
Senator Reed verklaarde, dat hij eeuwig
tegen schrapping of vermindering der oor
logsschulden is.
DE BERLIJNSCHE UNIVERSITEIT
WEDER GESLOTEN.
Berlijn, 12 Juli. (V. D.) In aansluiting
op vorige berichten wordt .medegedeeld,
dat liet, hedenmiddag tot een vechtpartij
kwam tusschen dc verschillende politieke
groepen van de studenten. De politie greep
in, de rector heeft, de voorloopigc sluiting
der universiteit gelast.
NIEUWE GRONDWET VOOR BRAZILIË
IN VOORBEREIDING.
Rio dc Janeiro. 11 Juli. (V.D.) Presi
dent Vargas heeft een besluit 'ondcrleekcnd,
waarbij 30 leidende mannen en vrouwen
worden bijeengeroepen tot het uitwerken
van een nieuwe grondwet.
Een foto van de staking in dc Borinagc in België. Een groepje stakers dat de
gebeurtenissen van den dag staat te bespreken.
Christelijke syndicaten sluiten
zich bij socialisten
aan
Interpellatie in de
Kamer
Bergen,. 12 Juli (\.U.). In de streek van
Bergen is het schijnbaar kalm. Te Charleroi
blijft het woelig; behalve dc gendarmen
doorkruisen afdeelingcn grenadiers met
au'to-mitrnilleuses dc, stralen dor stad. waar
herhaaldelijk groote groepen stakers trach
ten dc winkels to plunderen.
Do Christelijke syndicaten van Charleroi
hebben zich hij dc socialisten aangesloten.
Op enkele modaliteiten na'stellen zij dezelf
de cischcn als dc socialisten. Op een der
pleinen te Charleroi, waar dc communisten
onlusten verwekten, n.l. voor het Acht
Urcnhuis' werden ruim 100 bctoogers aan
gehouden. In den loop der vergadering van
den algcmecncn Raad der Belgische werk
liedenpartij, die zich zonder voorbehoud so
lidair verklaarde met.cje stakende arbeiders
werd hedenmiddag. be^lotcp ,'aan. dc regee
ring verschillende cischcn te sicllen, o.m.
onmiddellijke cn volstrekte stopzetting van
alle verlaging van loon of van wcrkloozen-
steun; doelmatige steun aan niet-verzekerde
werklieden en verdeeling van den arbeid
op den grondslag van een 40-urige werk
week. Indien aan dezp cischcn niet zal wor
den voldaan, zal waarschijnlijk dc algemce
ne staking worden geproclameerd.
De staking in het mijngebied.
Heden lieeft de werkstaking zich uitge
breid tot dc kolenmijnen van dc bekkens
van Luik cn Seraing. Een drietal mijnen
uitgezonderd, werd overal het werk neer
gelegd.
Brussel, 12 Juli (V.D.). In de Kamer
werd door den socialist Dclatlrc geïnterpel
leerd nopens dc incidenten in het kolen-
mij ngebied van Henegouwen.
De minister van Arbeid, Ileyman, ver
klaarde dat de oorzaak der staking gezocht
moet wórden «enerzijds in gemis aan psy
chologisch doorzicht cn. voorzichtigheid en
anderzijds aan een ophitsende campagne,
welke'door communisten wordt op touw
gezet. Ilij verklaarde vol goede hoop.to zijn
dat de onderhandelingen tusschen dc werk
gevers cn de werknemers uit het stakings-
gebicd zullen worden hervat.
Londen, 11 Juli. (V.D.) De Britsche mi
nister van buitenlandsche zaken, sir John
Simon, die heiast is met de taak om een
ontwerp-declarafie inzake de ontwapening
samen le stellen, welke verklaring vijf
maanden werk to Geneva inhoudt, lieeft
gisteren den gehëelen dag met de gedele
geerden overlegd betreffende den vorm. Ge
meld wordt, dat liet ontwerp haast gereed is
cn waarschijnlijk DonderdagCfan de alge-
mecne ontwapeningscommissie zal worden
overhandigd. Volgens 'berichten in dc bla
den zal de conferentie, wanneer voldoende
overeenstemming is bereikt en het ontwerp
is aangenomen, verdaagd worden lot No
vember. Simon, lord Londonderry en sir
Herbert Samuel zullen vanavond naar Lort
den terugkeeren, om de kabinetzitting', van
morgen bij te wonen. Simon zal Woensda,
weer naar Gcnève vertrekken.
VIJF GEWONDEN BIJ EEN OPSTOOTJE
IN ELBERFELD.
W p p c r t h a 1, 12 Juli. (V.D.) In Elbcr-
feld heeft' Maandagavond bij een botsing
tusschen leden van verschillend» politieke
vercenigingen een jong nationaal-socialist
vijf pistoolschoten gelost. Vijf personen
waaronder een vrouw, zijn vrij ernstig ge
wond. Dc dader werd gearresteerd. Hij bc
weert in noodweer tc hebben gehandeld*
NIEUWE BERICHTEN OVER. HOOG
WATER IN ALLGAU.
M n c h c n, 12 Juli. (V.D.) Ilier komen
nog steeds berichten binnen over hoog wa
ter in het Beierscho Oberland pil in Scliwa-
b'en. In dc stad Weiier in Allgau, die tot nu
too grootendeels van lioog water verschoond
was gebleven, is het water Maandag tenge
volge van licvigo onweerregens gestegen tot
een hoogte, zooals dis sedert 200 jaar niet
is voorgekomen. Door de hoofdstraat bruist
een beek die een menigte boomstammen
meevoert. IIcclo akkers zijn door dc water*
massa's verwoest. De brandweren uit de orn-
gsving cn dc plattelandspolitio zijn do be-
tlrcigdo bewoners te hulp. gekomen. Ook uil.
de streken aan den Bodcnsee in do buurt:
van Bregenz wordt schade door lioog water
gemeld.
Londen, 12 Juli. (II.N.) Volgens belich
ten uit Rio do Janeiro- treft de Braziliaan-
scli'c regcering omvangrijke maatregelen om
den opstand in San Paolo to onderdrukken.
Uit de andere staten zijn groote afdeelingen
troejaen geconcentreerd, die voor den op-
raarsch gereod zijn. liet vliegtulgênverkeër
naar het Zuiden is voorloopig gestaakt. Dc
haven van Santos is door dc regeering ge
sloten. De regecringstroepen, die van drie
zijden tegen Sail Paolo oprukken, hebben
Harare, liet. spoqrwegknooppunt aan do
grens van Son Paolo en Rarana, bezet. Do
kruiser Rio Grande do Sul brengt marine
soldaten naar Santos. Bestigd wordt, dat de
opstand zeer waarschijnlijk Is uitgegaan
van dc militaire politie in San Paolo en dat
allo garnizoenen in dezen staat zich bij do
opstandelingen hebben aangesloten. De op
standelingen zijn ook in het bezit van CO
afweer-kanonnc-n.
Geduchte regenval het begeleidend
verschijnsel
Londen, IJ Juli. (V.D.) Boven de Brit-
schc eilanden heeft zich op vele plaatsen
een hevig onweer ontlast, dat waarschijnlijk,
't einde van de hittegolf zal brengen.
Op vele plaatsen is door het onweer
groote scluidc aangericht. De regenval was
in vele districten geweldig. Op vele plaatsen
sloeg do bliksem in, .waardoor schade .werd
veroorzaakt. In het N. gedeelte van.Londen
viel de regen als een gordijn cn op vele
plaatsen werden overstrooniingen veroor
zaakt. -
W a i' s c h a u, 11 Juli. (V.D.) Hedenmiddag
is tc dezer stede een groote vergadering ge
houden van oud-strijders, waar geprotes
teerd werd tegen de Duitscjie, actie tot her
ziening van de Poolsch-Duitsche grenzen.
Door dc 25.000, aanwezigen werd een motie
aangenomen, waarin tot uitdrukking wordt
gebracht, dat een lier-annexatie der Pool-
sclie provincies door Duitschland gelijk zou
staan met de economispho ruïne van het
lancl en waarin 'de overtuiging wordt uit
gesproken, dat het geheele volk dc'verde
diging der nationale grenzen, zoo noodig
met de wapens jn de hand, zal'ondernemen,
teneinde iedcrcn aanslag op de territoriale
eenheid van het land af te slaan. Verder
wekt de motie op kalm cn koelbloedig te-
blijven tegenover 'dc Duitsctic aanvallen.
Na de vergadering w'erd ',cen optoclit ge
vormd, die zich naar de Duitsche legatie
wilde begeven, doch "door dc politie hiérva*
werd afgehouden.
