V 'erkoopingen
Tijdschriften
Dinsdag 19 Juli 1932
.DE EEMLANDER'
31e Jaargang No. 16
DERDE BLAD
M. A. J. BAUER t
DE DIETSE SPELERS
OP CURACAO
BIJKANTOOR
Amersfoortsch Dagblad
SOESTERWEG 107
Een Hollandsche beeldev van
Ooslersche schoonheid
"Amsterdam, IS Tuli. Op 68-jarigcn
leeftijd is hedenmorgen in het Maria Pa
viljoen te Amsterdam na een korte onge
steldheid overleden de kunstschilder M. A.
J. Bauer.
De hoer Bauer werd op 25 Januari 1S64
1e Den Haag geboren. Hij was een leerling
van S. van Witsen. Na zijn studie aan dc
Haagsche Academie ging hij in 18S5 naar
I Turkije. Verder heeft hij reizen gemaakt
naar Frankrijk, Egypte, Engelsch-Indié en
Rusland.
Bauer was vooral bekend als etser. voor
namelijk van Oostcrsche onderwerpen, hoe
wel hij ook etste te Amsterdam, o.a. de
Jezuietenkerk en het Centraalstation.
Zijn werken werden o.a. gepubliceerd on
der het pseudoniem Rusticus.
Een Hollander met een Oostcrschen ver-
hceldingsrijkdom zoo zou men hem mis
schien het best kunnen typeeren. In ieder
geval een Hollander, die het liefst medi
teerde, in lijn en toets, over een Oostersche
wereld.
Van jongsaf is hij een buitenbeentje ge
weest. In zijn studietijd vond „men', dat
Jiij te u einig werkte. Toen al, schijnt het,
gevolg van zijn hekel aan het teekenen en
schilderen „naar dc natuur". Liever dan
zoo te werk te gaan, fantaseerde hij om
zijn eerste impressies heen, vergrootte, ver
fraaide, verdiepte en vervaagde... Met de
Haagsche schilders had hij weinig gemeen,
al was hij een Hagenaar, en zijn „a-pictu-
valc" zin was iets ongehoords in die dagen.
Toch zal er altijd in zijn werk mcj. G
H. Marius heeft het al opgemerkt iets
van die Haagsche school blijven, iets van
dio onbedwingbare behoefte om ook in de
Oostersche wereld vooral naar atmosfeer,
naar innigheid, naar een fulpen droom te
zoeken.
Omstreeks 1S89, vijf en twintig jaar' oud,
schonk hij dc verraste wereld „in een wer
veling van etsen, sommige van enkele cen
timeters, een overvloed van indrukken, die
ons al naar den aard de groteske verterin
gen der Duizéiid-en-een-Nacht voor oogen
brachtén, of in de sublieme monumentali-
ie.it van gebouwen, van wijde ruimten met
kamcclen en verre steden het décor der bij
belverhalen suggereerden. Het waren stu
dies, indrukken, teekeningen, schilderstuk
jes van een bewegelijke menigte, van fel
groen, hard rose, van Indisch geel en Per
zisch blauw; lijnen van kleur, klcurkrab-
bels, waarin hij langzamerhand uit het ge-
embrouilleerdc lijnen- cn klcurengedoe, on
der het licht, dat met zijn gouden stof alles
illumineert, een straatje, oen ruiterij, een
optocht naar voren haalt, of weer in één
onontcijferbare harmonie van grijsblauw,
blauw-wit. rose-wit, blanke kleuren in ge-
dempten klank. Stamboul laat oprijzen in
blanke koepels, gelijk een kudde schapen
zich onrondend tegen een lucht van bleek
koper."
Romantisch was Bauer's visie in die ja-
reu, en eigenlijk is zijn visie steeds roman
tisch gebleven. Maar het bleef daarnaast
toch altijd weer getoetst aan de werkelijk
heid. Zijn verlangen is door hem zelf in
een brief aan den etser Zilckcn van 1892 al
dus uitgedrukt: „Om recht te genieten van
•Constantinopel, moet je een beetje verbeel
ding hebben, en steeds tien boel aanzien,
zooals het liceft kunnen zijn, cn zeker ook
geweest is vóór een paar honderd jaar."
Later leerde hij Egypte kennen, in 1896
Engelsch-Indié, waarvan hij zijn indruk
ken kon verwerken in de illustraties bij
Akcdysscril van Villiers dc l'Isle Adam.
En dat hij dc illustraties maakte voor nieu
we uitgaven van Duizend-cn-een-Nacht
bet sprak welhaast vanzelf. Met zijn
prachtige, geniale etsen uit Voör-Indië be
haalde hij in 1900 tezamen met Whistier
en Zorn den „Grand Pri.v" op de Wereld
tentoonstelling te Parijs.
Het is begrijpelijk dat hij veel geleerd
liceft van Rembrandt, maar het uiterlijk
aanzien van zijn luchtige, vapourouze
werk stond misschien dichter nog bij Her
cules Seghers, al was het minder heroïsch,
minder mannelijk, eerder ietwat zwoel.
Naast Rembrandt, „den forschc in den die
pen zin", is Bouer terecht getypeerd als de
virtuoos der luchtige lijn, der schrijvende
lijn, der voortdurende, vechtstrecksche, on-
nuddelijkc bewogenheid".
Hoewel zijn werk steeds minder beant
woordde aan de verlangens van den tijd,
die van do vage lijn cn fumistischen at
mosfeer teruggreep naar den klaren con
tour en den schrandcrcn vorm, heeft Bauer
zijn werkwijze toch nimmer vaarwel ge
zegd. In de laatste jaren bereikte hij wel
iswaar niet meer de grootschhcijl, die hij
soms in zijn jonge jaren suggereerde, bo
vcndïcii kreeg men geleidelijk scherper oog
voor dc feilen, die zij li werk aankleefden
(in dc perspectief, in de teekening der fi
guur), maar zijn werklust scheen daardoor
weinig tc zijn aangetast, cn zijn naam in
liet buitenland bleef vrijwel ongerept.
Zijn bijzondere, exquise verschijning, die
inderdaad iets liceft van een fin dc sièclc-
figuur zal in de geschiedenis onzer schil
derkunst met groote eer voortleven, ook al
heeft hij dan ook weinig of geen school ge
maakt.
Hartelijke ontvangst en veel
welsprekendheid
Curacao is goed"
Men schrijft ons uit Curasao:
Woensdag 23 Juni kwam de „Cnjnssen"
's morgens vroeg gcpavoisccrd binnen, om
dat dit. KA'.S.M.-schip Willem van der Veer
met zijn gezelschap op Curagao bracht.
Een gedeelte van het bestuur der groep
Ned: Antillen van het Algemeen Neder-
landsch Verbond was ter begroeting aanwe
zig, want ouder diens auspiciën zijn dc Diet
se Spelers naar de West gekomen.
De eerste dagen werden verschillende of-
ficieelc bezoeken afgelegd o.a. bij Z. Exc.
Gouverneur van Slobbe, die liet gezelschap
Donderdagmorgen bijzonder hartelijk ont
ving en in een keurige rede dc groote natio
nale beteekenis voor Curacao van de komst
van dLit tooneelgezelschap uiteen zette.
Zaterdagavond dan was de openingsvoor
stelling met Van der Veer's jubileumstuk:
„Dc Medailles van een oude Vrouw". De
Dc Sladschouwburg was zoo goecï als uit
verkocht Dc clito Van Curagao was or aan
wezig, zoowel uit Willemstad en Emma-
stad als uit de districten. Van de burgerlijke
cn militaire autoriteiten (deze laalslen in
groot tenue) misten wij er weinigen. Het
strijkje I.D.O. van de C.P.I.M., dat voor dc
muziek zorgde, speelde liet AVilhelmus toen
Z.Exc. dc Gouverneur met familie binnen
kwam. Hierna opende dc heer Ir. J. de Pril,
voorzitter van het groepsbestuur van liet
A.N.V. dc voorstellingen.
Terecht noemde Ir. .T. dc Piil dc avond
van heden een groot oogenblik voor dc groep
Antillen van het A.N.V. Mocht het laten
uitkomen van een Nederlandsch tooneelge
zelschap in Oost-Indic slagen, op Curagao
scheen zoo iets onbereikbaar. Maar het was
alsof juist de financieele achteruitging tot
een verhoogde krachtsinspanning aanzette;
cn gedachtig aan het Nederlandsch spreek
woord „Dc Oost gaet voor den baet uit"
wist hot bestuur, met kleinere kosten van
dc leden en grootcre van dc niet-lcden toch
de komst van een Nederlandsch tooneelge
zelschap door te zetten.
Men kan aldus spr. misschien on
tevreden zijn met enkele regelingen van het
rocpsbcstuur, zeker is het, dal dit niet is
uit een gebrék aan toewijding. Maar dc crl-
tick moge dan daarbij ook in acht nemen,
dat het beter ie, het goede tc doen, dan het
verkeerde te vermijden. Deze uitvoering zou
niet mogelijk geweest zijn, zonder onzen
stadsschouwburg. Daarom bracht spr. hulde
aan het schouwburgbestuur. „Hadden wc
die schouwburg maar in Amsterdam" had
een der spelers hedenmorgen gezegd.
Nu richtte spr. zich tot Gouverneur van
Slobbe cn bracht hem dank voor de woor
Do begralonis van den schoenenkoning Bata. Een opname tijdens de^orafxede
xan Jan Bata, den broer van den overledene.
den op de audiëntie tot dc spelers gericht
cn waarin hij dc groote beteckenis van dit
bezoek had doen uitkomen.
Ook de leider van het gezelschap W i 1-
1 c m van der Veer werd toegesproken.
Spr. heette hem hartelijk welkom cn wees
op de vele moeilijkheden, die dc leider tc
overwinnen liad, zooals dc ziekte van Kom
mer Kleyn, die daardoor op hst laatste
oogenblik verhinderd was om mee te ko
men. Maar daarom aldus dc hoer De
Pril waardceren wij uw komst des te
meer. Wij beschouwen uw komst niet als
die van een groep tooneelspclers, maar als
een bezoek van nationale beteekenis. Bij
zonder verheugend moet dan ook voor U
geweest zijn dc samenstelling van het ecrc-
comité, dat uw tocht moreel steunde. Meer
dan het moederland zoo eindigde spr,
waardceren wij uw komst.
Hierna nam Willem van der A^cei' het
woord, die zeide, niet onder woorden te
kunnen brengen zijn dank voor alles wat
men hier op Curacao voor zijn ontvangst
gedaan had. Vooral het groepsbestuur
bracht spr. dank. Spr. wilde echter zijn
dank omzetten in daden en beloofde het
beste van hun kunnen te géven cn daar
om zoo zeide hij is nu het woord aan
ons op het toonccl.
Beide reden, vooral ook het verschijnen
van Van der Voer, werden met een uitbun
dig applaus begroet.
Hierna opende zich het dock, met het
eerste tooneel van de „Medailles van een
oude vrouw" oen spel in drie bedrijven van
James U Barrie, waarover in de Nederland
schc bladen reeds genoeg geschreven is.
Na afloop van het spel verschenen dc
gezamenlijke spelers ten tooneele, omge
ven door het groepsbestuur van hot A.N.V.
Dc voorzitter bedankte dc spelers in recht
hartelijke woorden cn bracht bijzondere
hulde aan Willem van der Veer, die hier
op Curagao zijn 25-jarig jubileum begon.
In die 25 jaren was hij verbonden aan dc
verschillende Ncderlandsche tooncclgezcl-
chappen en werkte ook nog als tooneelspe-
ler drie jaren in Indic.
Als huldeblijk van het groepsbestuur
bood de heer dc Pril den jubilaris een al
bum met foto's van Curagao cn ccn groote
krans aan met dc Ncderlandsche kleuren.
Mevrouw Rika Iloppcr ontving ccn prach
tig bouquet rozen Aan Mevrouw Slobbe; de
andere dames keurige manden rnet bloe
men.
Hierna kreeg Willem van der Veer het
woord. Nogmaals wilde hij zijn dank bren
gen voor de ontvangst op Curagao. Vrien
den in Holland hadden leclijk over Curagao
gesproken, maar wanneer hij terugkomt in
Nederland dan zal hij niets zeggen, maar
naai' den radio-omroep ,£aap cn liet door
den aether uitschreeuw'cn hoe goed Cu
racao is; hoe men bem daar heeft ontvan
gen cn hoeveel gastvrijheid licni hier ge
boden is.
Onder luid applaus viel liet scherm maar'
het werd nog eens. opgehaald om op uit-
noodiging van Willem van der Veer allen
uit volle borst het Wilhelmus te laten zin
gen.
liet was zeker oen avond van nationale
beteekenis.
RJJWITLPADVEREENIGING
„WEST-VELUWE."
Jaarvergadering.
Bar nevel cl, 16 Juli. Gisteravond heeft
do Rijw ielpadvcrccniging „West-Veluvve"
op het terras van het hotel „'t Hooghuys" te
Kootwijk, haar jaarvergadering gehouden.
Do heer .T. Westrik, burgemeester dezer
gemeerde, heette als voorzitter do aanwe
zigen welkom en wel in dc eerste plaats
den vertegenwoordiger van den A. N. AV. B.,
den heer Lor jé, uit Den Ilaag. Verder
sprak hij er zijn blijdschap over uit, dat ook
zoo vele anderen "er een urenlange reis
voor hadden over gehad, om zich op dezen
mooien zomeravond naar liet kleinste
dorpje van Nederland op te maken, ter bij
woning van de vergadering van „West-Ve-
luwe", die zich ten doel stelt, door het aan
leggen en onderhouden van rijwielpaden,
cle schoone Veluwe meer en meer voor dc
touristeDschaar open tc leggen.
Aan het jaarverslag, uitgebracht door
den heer M. v. d. Broek alhier, ontleencn
we, dat in 1931 de bestaande paden zijn on
derhouden en nieuwe zijn aangelegd, zoodat
dc totale lengte dezer paden thans 65 K.M.
bedraagt. Voorts zijn tal van paddestoelen
geplaatst en andere verbeteringen aange
bracht.
Hierna werd de reeds eerder door de com
missie nagoziene en in orde bevonden reke
ning van den penningmeester, den heer J.
Lampier te Voorthuizen, goedgekeurd. Do
ontvangsten hebben bedragen f 4297.10 en
de uitgaven 3353.G4, zoodat de rekening
sloot rnet een batig saldo van 943.46.
Do penningmeester deelde echter mede,
dat de toestand der kas niet zoo gunstig is,
als rnen uit de cijfers zou kunnen opmaken.
Op 31 Dec. j.l. stonden namelijk nog ver
schillende rekeningen tc betalen, waardoor
liet kassaldo sedert dien is gedaald tot f 200.
De Voorzitter deelde nog mede, dat het
bestuur zich tot den Minister van Water
staat heeft gewend, mpt verzoek voor ter
tiaire wegen ecnigen steun uit hot Wegen
fonds te mogen ontvangen, doch op dit ver
zoek werd afwijzend beschikt.
Daarop werd besloten cenigen tijd te pau-
zceren, om een bezoek te brengen aan het
geheel gerestaureerde Ned. ITerv. kerkje te
Kootwijk, welk miniatuur bedehuisjc er
thans keurig uitziet. Vervolgens werd de
in den torenmuur aangebrachte, zeer don
kere, wenteltrap beklommen. Zij die echter
hadden verwacht vanaf dit torentje een
mooi uitzicht te zullen hebben, werden te-.
De Sovjet kan 't ookl Rusland zendt dit reusachtige vliegtuig, dat over 40 zitplaat,
sen beschikt en bovendien 2000 Kilo pelzen aan boord heelt, naar Berlijn.
lcurgesleld. Immers, de spits blijft nog aan
zienlijk beneden de kruinen dor den toren
omringende lindeboomen, die thans in vol
len bloei stonden en een heerlijken geur
verspreidden. Om dit gemis aan uitzicht te
vergoeden, werd besloten zich gezamenlijk
to begeven naar den op een kwartier afstand
staanden uitzichttoren van het Staatsbosch-
beheer, welke toren dienst doet om even-
tueclon boschbrand to ontdekken en tevens
daarvan de plaats tc kunnen aanwijzon. Op
dezen 22 M. hoogen toren is namelijk een
van cijfers voorzien metalen bord met ver
schuifbare wijzer aangebracht. Dc man, die
met het uitzicht belast is. heeft slechts den
wijzer in de richting van den brand tc bren
gen on bet cijfer, dat wordt aangewezen,
mede to doelen aan don boneden zijnJen
persoon, die dan aanstonds op de kaart kan
nagaan, waar de brand in de houtvesterij
is uitgebroken. Onnoodig zeker te zeggen,
dat deze toren over dc ganschc Veluwe een
schitterend uitzicht biedt.
Na dozo uitstapjes werd do geschorste
vergadering hervat cn werden tot bestuurs
leden herkozen dc hoeren A. v. d. Berg te
Putten, on II. Govcrts te Terschuur.
Uit de bestuursinedcdcelingcn bleek nog,
dat het gemeentebestuur van Hoevelaken,
dat vorige jaren steeds een subsidie aan
AVest-Vcluwe" heeft verleend, dit thans,
zonder dat het vaïi een besluit om daar
mede tc eindigen kennis heeft gegeven, wei
gert,
Dc aanwezige leden vonden deze handel
wijze onbegrijpelijk en droegen het bestuur
cp, de noodige stappen tc doen dit bedrag
alsnog te innen.
De afgevaardigden van Putten stcldeu
voor om ccn rijwielpad aan te leggen tus-
schcn Garderen cn NJjkcrk, .welk voorstel
het bestuur verder zal uitwerken.
Ten slotte klaagde dc afgevaardigde van
Kootwijk, do heer Scharcnburg, over ver
nielingen, door ruiters toegebracht aan het
dcor „AVest-Vcluwe" aangelegde rijwielpad
Vossen—Oud-Milligcn. Volgens spreker zijn
het echter niet alleen dc rijwielpaden, dio
van paardenhoeven hebben tc lijden, doch
zelfs dc proefvelden van het Staatsbosch-
beheer worden door deze Zondagsruiters
niet ontzien. Meermalen worden deze proef
velden gebezigd 0111 er een cross-country
door to maken.
Besloten werd tegen deze vernielzucht
met de uiterste gestrengheid op te treden.
Daarna sluiting der vergadering.
SOIREE DER AMUSEMENTSCLUB
SOESTERBERG.
Gezellige opgewokle avond.
Socsterberg. Dezer dagen hield de
alhier kort geleden opgerichte Amuse-
mentsclub „Soestcrberg" haar eerste soiree
voor leden cn genoodigden, in de groote
zaal van „Huis ten Halve" alhier. Er
hcerschte den ganschen avond een prettige
stemming, zooals men onder jongelui ver
wachten kan. Van de gelegenheid tot dan
sen werd druk gebruik gemaakt, tot half
drie in den morgen, afgewisseld met het
zingen van een paar leuke cabaretliedjes
en het uitvoeren van eenige dansen op het
tooneel door cnkclo leden der club. De
soepele, natuurlijke uitbeelding, ook van den
sierlijken rhyfhmischen dans door ccn
der darnes had grooten bijval.
De beide bands van Soesterberg cn Socst-
dijk deden goed hun best en lieten bij af
wisseling den ganschen avond hun wellui
dende muziek hooren. Do K.L.M. marsch
sloeg voor de zooveelsto maal in cn deed
do zaal weer meezingen de woorden uit de
populair geworden revue „Hallo Soester
berg".
In de pauze bad nog een verloting plaats
ten bate der club. Het was een gezellige,
opgewekte avond, die in alle opzichten ge
slaagd is.
Geeft daar uw Keitje
of Advertentie op
Zonder prljsverhooging
ABONNEMENTSPRIJS
17'/. CENT PER WEEK
EENIGSTDAGBLAD
Meest actueel blad ter plaatse
Amersfoort. Woensdag 20 Juli,Ver
kooplokaal Muurhuizen 47. v.m. 9J< uur,
verkooping van een inboedel.
Venduhuis, Nicuwstraat 9, n.m. 1%-uur,
verkoop van meubilaire goederen.
Donderdag 21 Juli, Hotel „de Zwaan." Ver
koop van woonhuizen, perceel en Zuidsingel
9a en 9b (met werkplaats), alhier, en Stou-
tenburgerlaan 281 te Hoevelaken. 8 uur.
Dinsdag 2 Augustus, Hotel dc Zwaan,
Utrechtschestraat, n.m. 8 uur, verkoop van
een huis, waarin gevestigd een Mclksalon
(Langcstraat 99).
Hoogland. Woensdag 20 Juli, „dc
Faam", verkoop van pcrceelen rogge cn
haver. 7 uur.
So est dijk. Woensdag 3 Augustus.
Hotel Trier, Verkoop van de buitenplaats
„Middelwijk" tc Soest. 11 uur.
Het Vliegveld.
De hoofdschotel van hef Juli-nummer
van het maandblad Het Vliegveld, uitgave
van A. J. G. Strcngholt to Amsterdam,
wordt gevormd door bijdragen, welke be
trekking hebben op bet bezoek van de Graf
Zeppelin aan Twente cn Waalhaven. J.
den Outer beschrijft de landing op hot Rot-
tcrdamsche vliegveld, terwijl de bekende
sportvlieger J. E. van Tijen zijn ervaringen
tijdens ccn nachtelijkcn tocht met den
„Zepp" vertelt.
J. M. Corsten geeft een interessante bij
drage over luchtfotografie en luchtkaartee«
ring, terwijl wij voorts bijzonderheden aan
treffen over de Lockheed „Orion", het nieu
we toestel dat in dienst genomen is op de
lijn ZürichMünchcnA\recnen van do
„Swissair". Tenslotte noemen wij nog do
bekende overpeinzingen van „Eddy" als
mede hel In Mcmoriam C. A. Weemhoff
van de hand van Van den Vijver.
Natuur en Techniek.
Het Juli-nummer van Natuur en Tech
niek, uitgave van Elsevier te Amsterdam,
opent met ccn artikel van dr. G. L. dc Haas-
Lorcntz over de vraag: „AVat zit er in den
grond", waarbij een groot aantal teekenin
gen den tekst nader toelichten. Dr. E. Rit -
ter schrijft over holen in Anatolië, terwijl
S. S. Hoogtcrp het heeft over de charme der
vergrooting. Dc lieer A. Spaans, chef der
radio-afdeciing van het rijkstelcgraafkan-
toor te Amsterdam, schrijft een bijdrage
over „Een jaar becldrudio. Dr. J. A. Schröe-
der behandelt „Olympische schoonheid cn
ware cultuur. Prof. dr. Zwikker heeft een
artikel geschreven onder den titel „Op weg
naar een nieuwe lichtbron", II. Drijfhout
schrijft over de clans der golven, waarbij
oen aantal zeer fraaie foto's, terwijl dr. H.
Engel schrijft over „De wereld in een drup
pel water".
Tenslotte betoogt Martin Zeilden in een
korte bijdrage, dat het klimaat ons vacan-
tie-oord rnoet bepalen.
Natuur en Mensch.
Als voorizetting van hot reeds bestaande
tijdschrift Dc Natuur is bij de uitgeverij C*
A. Alees te Santpoort verschenen „Natuur
en MensclT' onder redactie van dr. Z. Ka
merling, privaat-docent aan de Rijks Uni
versiteit. te Leiden. De Juli-uflevering bevat
ccn artikel van dr. J. AV. Sandstroem over
golfstroom en weersgesteldheid, voorts een
bijdrage van onzen medewerker A. Joman
over paddenstoelen, van M. N. Acket. over
het wondergezwel, van dr. II. J. Oosting
over het blikseragevaar bij eiken en beu
ken. Onze stadgenoot K. Scheringa geeft
een beschouwing over de belangrijkste
richting van ons natuurwetenschappelijk
onderzoek, terwijl dr. Z. Kamerling het
heeft over het faillissement van het monis
me. J. C. Alders behandelt dc Kataskoop,
terwijl Chr. A. C.'Nell tenslotte onze aan-i
dacht vraagt voor zijn bijdiago over da
practische toepassingen der meteorology j,
