DËËEMLANDÊQ fer .v. rJ Woensdag 20 Juli 1932 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 17 DE JONGSTE AANSLAG OP Dr. LUTHER P00LSCH-RUSSISCH NIET- AANVALSVERDRAG 9 uur 47 min. L. J. LUYCX ZOON BECHSTEIN PIANO'S Fa. R. v. d. BURG I OAGBE ABONNEMENTSPRIJS pe» 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand f 0.75, per week (met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.17l/t» 'Binnenland franco per post per 3 maanden f J.-, Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 519 PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0.25. Llefdadighclds-edvertentlfcn voorde helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regcli 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 Noorsch-Deensche moeilijk heden. Groenland vormt den twistappel. Het botert den laatstcn tijd niet bizonder goed tusschcn twee Scandinavische staten: Denemarken en Noorwegen. Beide lan den hebben weer eens ruzie gekregen om liet bezit van Groenlandsch gebied. Zooals men zich misschien herinnert, heeft Noorwegen ongeveer oen jaar gele den, nadat het tot genoemd tijdstip niet het minste bezwaar ertegen had gemaakt, dat Denemarken de politieke heerschappij over Groenland uitoefende cn" nadat het er genoegen mee had genomen, dat het aan de Oostkust visscherij- en jachtrechtcn ver wierf, aan deze kust een inham bezet cn daar de Noorsche vlag geheschen. Om deze handelwijze te rechtvaardigen, verklaarde de Noorsche regeering, dat men hier had te doen met. z.g. „niemandsland". Er hebben daarop diplomatieke onder handelingen plaats gehad, waarvan de uit komst is geweest, dat Denemarken zich wendde tot het Hof van Internationale Ar bitrage te 's-Gravcnhage inet het verzoek een beslissing te nemen omtrent de recht matigheid van de beslissing. Tot dusver is de uitspraak nog niet gevallen. Intusschen hebben beide staten expedi ties uitgezonden, welker aanwezigheid niet weinig heeft bijgedragen tot verscherping der politieke tegenstellingen. Het feit, dat Denemarken aan de leiders van de laatste door het land uitgezonden expeditie de algemeenc politiemacht had overgedragen, dus eveneens over de Noor sche visschers, die aan de Oostkust van Groenland vertoefden, heeft dc Noorsche regcering, aangezien zij dit beschouwde als een poging om op de uitspraak van 't Haag- sche Hof vooruit te loopen, ertoe gebracht om op den 12den Juli opnieuw deelen van Oost-Groenland in bezit te nemen en wel geheel Zuid-Oost-Groenland van de Lin- denowfjord tot Imarsivik. Het gevolg hiervan is geweest, dat de op winding in Denemarken steeds grooter werd en de Decnschc regeering zich met een nota tot de Noorsche regeering wend de, waarin de rechtsgeldigheid van de nieu we bezetting zoo nadrukkelijk mogelijk werd bestreden cn het optreden van Noor wegen werd voorgesteld als een overval, die niet te pas kwam en als een rechts- schennis. De Noorsche regeering heeft daarop de aangelegenheid eveneens aan het Haagsche Hof voorgelegd en onder meer laten uitko men, dat zij volkomen in haar recht was, toen zij ook het bezette gebied onder de Noorsche staatssoevereiniteit bracht en het gebied beschouwde als Noorsch territori um. Tegelijkertijd heeft zij het Hof van Arbitrage verzocht voorloopig de Deensclio regeering ertoe aan te sporen tegenover Noorsche onderdanen, die in het betwiste gebied vertoeven, elke toepassing van ge weld na te laten. De Kölmsche Zeitung spreekt de hoop uit, dat het Hof, waaraan het geschil reeds een jaar geleden is voorgelegd, ten spoedigste zijn standpunt bepaalt, opdat de tegenstel lingen tusschen beide landen geen scher per vormen aannemen. De toestand is inmiddels zoo, dat Noor wegen zich liet bezit tracht, te verzekeren van de visscherij- en jachtgebieden in de Poolstreken, waarop het maar de hand kan leggen, terwijl Denemarken zich tegen dit streven naar expansie door scheepvaart- verboden en andere maatregelen tracht te verweren. De Oostkust van Groenland is rijk aan visschen en pelsdieren cn heeft voortreffe lijke havens. Hier komt nog bij, dat in het land zelf belangrijke mineralen worden gevonden en dat het in dc toekomst mis schien nog van groote internationale be- tcekenis kan worden als station voor het luchtverkeer met. Amerika. W DE BOTSINGEN DUREN VOORT. Weer een buitenstaander gedood. Messeling (district Keulen), 19 Juli. (V. D.) Maandagavond is het tot een bot sing gekomen tusschcn nationaal-socialis- tcn en communisten. Verscheidene perso nen werden gewond. Twee nationaal-socia- listcn werden gearresteerd. De overigen reden naar Bonn en brachten rapport uit fan hun partijvrienden. Korten tijd later arriveerde een met nationaal-socialisten be zette vrachtwagen in Messeling, uit welk voertuig tien schoten werden gelost. Een der kogels trof een arbeider, die met de botsingen niets uitstaande liad. De man werd op slag gedood. Er kon nog niet vast gesteld worden wie het schot had gelost. INCIDENT IN DEN NATIONALEN RAAD. Een lid ernstig verwond. We en en, 19 Juli. (V. D.) Tijdens de beraadslagingen van de financieele en be- grootingscornmissie van den Oostenrijk- schen Nationalen Raad werd Dinsdag de sociaal-democratische afgevaardigde dr. Bauer door den afgevaardigde van liet Ilei- matblok Ilainzl een stcenen lucifers standaard naar het hoofd geslingerd, ten ge volge waarvan dr. Bauer ernstig werd ge- ,\vond. De zitting werd afgebroken. De beklaagde Rosen legt verklaringen af B e r 1 ij n, 19 Jul i. (V.D.) Voor het sche pengerecht Berlijn-centrurn is heden het proces begonnen tegen den vroegeren advo caat Max Roosen en den Staathuishoudkun dige Werner Kertscher, die op den avond van den Ssten April op het station Potsdam den aanslag pleegden op den president van do rijksbank Dr. Luther, die zich juist in den sneltrein naar Bazel wilde begeven. Dr. Luthccr is als neven-aanklager toegelaten. Eerst gaf dc 59-jarigo Dr. Roosen een overzicht van zijn avontuurlijk leven en schetste daarna zijn uittreden uit dc N.S. D.A.P. in October 1931. Roosen verzocht daarop zijn onmiddellijke invrijheidstelling, welke echter door het gerecht werd ge weigerd. De 59-jarige dr. Roosen, die op 8 April een aanslag pleegde op dr. Lulher, 6tamt uit een Hamburgsche patriciërsfamilie. Hij is te Buenos Aires geboren en promoveer de te Heidelberg. Daarna was hij een tijd lang assessor bij het landgerecht en ten slotte is hij tot 1926 als advocaat bij het Hanseatische gerechtshof te Hamburg werkzaam geweest. Roosen heeft zich groo- tendeels bezig gehouden met economische kwesties. Hij verklaarde Dinsdag te Berlijn voor het schepengerecht, dat hij altijd het standpunt heeft ingenomen, dat geld ver dienen wel heel makkelijk, maar ontzet tend vervelend is. Eenige jaren geleden is hij lid geworden van den bond van natio- naal-60cialistisclie juristen en economen, die was gesticht door den rijksdagafgevaar digde Frank. Hij heeft zich toen bezig ge houden met de oplossing van liet werkloos heidsvraagstuk en met het vraagstuk van het weer op gang helpen der economische machine. In dien hond heeft hij zijn mede plichtige Kertscher leeren kennen. Roosen meende, dat voor een goede op lossing van het crisisvraagstuk een kapi taal van twaalf milliard noodig zou zijn. Zijn voorstellen hebben echter bij de N.S. D.A.P. weinig instemming gevonden. Al leen Kertscher, die vroeger de rechterhand van Hclfferich is geweest, was het met hom eens. Daarom ook zijn hij en Kert scher in October 1931 uit de partij getre den. Dit uittreden heeft hij schriftelijk be vestigd in een brief, waarin hij schrijft, dat de N.S.D.A.P. het historische oogen- blik voor het overnemen van de macht had verzuimd cn haar taak niet had begrepen. Roosen constateerde, dat dit schrijven niet door hem, maar door de N.S.D.A.P bij de acten van het gerecht was gevoegd. Ilij was het ook niet eens geweest met de anti- semietische clausule in de partij, omdat hij op het standpunt stond, dat de levens kracht van het Duitsche Jodendom voor Duilschland van belang is. Roosen's ver zoek om onmiddellijk in vrijheid te worden gesteld, werd echter, gelijk reeds werd ge meld, door het gerecht geweigerd. Bij het verdere verhoor van Roosen kwam het herhaalde malen tot disputen tusschen Roosen cn den president. Roosen vertelde vervolgens hoe hij dr. Luther had aangesproken en hoe Kert scher op dat oogenblik had geschoten. Hij, Roosen, had den indruk, alsof dr. Luther van meening was, dat het een hij vergis sing gelost schot betrof. Voorts vertelde hij hoe Kertscher cn hij zich zelf bij de politic hadden aangemeld. Berlijn, 19 Juli (V.D.) Dan wordt uit eengezet, dat Dr. Roosen over financieele vraagstukken 111 stellingen had opgemaakt, waarin hij zich uitliet over de geldtech- niëk van Duitschland en daarmee van de gehcele wereld. Deze stellingen heeft hij ?<an de Rijksregeering gezonden, n.l. aan Brüning en Dr. Luther. Daar zijn bemoeiin gen zonder resultaat waren, is hij daarna begonnen met dc voorbereiding van zijn aanslag. ITij had in een schrijven beweerd, dat dc Rijksbank het volk sedert negen maanden bestal, want ze gaf bankpapier uit tegen schoorsteenwisscls. ITet volk was op deze wijze bestolen voor een bedrag van ongeveer twee milliard, het was uitgemer geld door ambtenaren cn groote banken. Dat is een misdaad die boven de wet staat en die daarom slechts door een daad kan worden verhinderd. Om die beweegredenen had hij op den Rijksbankpresidcnt gescho ten. VRIJWILLIGE ARBEIDSDIENST IN DUITSCHLAND. Dr. Syrup rijkscommissaris. B e r 1 ij n, 18 Juli. (V.D.) Op grond van de verordening inzake den vrijwilligen ar beidsdienst d.d. 1G Juli 1932 heeft de rijks kanselier namens de rijksregeering op voor stel van den rijksminister van arbeid den president van het rijksinstituut "voor werk- erschaffing en werkloozenverzekering dr. Syrup benoemd tot rijkscommissaris voor den vrijwilligen arbeidsdienst, KOUDE JULIDAG TE LONDEN. Londen, 19 Juli (VD). Na de zeer war me dagen van de vorige week had Londen Maandag den koudsten Julidag sinds vijf jaar. De maximum temperatuur bedroeg slechts 59 graden, hetgeen 12 graden lager is dan het gemiddelde. - „V, W- "1 Kaye Don, de Engelschman, die met zijn motorboot Miss England III bet wereldrecord weer aan Groot-Brittannië bracht. DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE VANDAAG GEËINDIGD? De toestand buitengewoon ver scherpt voor de Duitsche delegatie Een illusoir verbod tot bommenwerpen G e n v e, 19 Juli. (V.D.) Volgens mede- deelingen van Amerikaansche zijde hebben de onderhandelingen tusschen Ilerriot en de Engelsche en Amerikaansche delegaties tot een definitief resultaat geleid. In de beide nog open vragen betreffende het bommen werpen en de vermindering van de aanvalstroepen is een formulcering gevonden, die rekening houdt niet dc Fnn- sche wenschen. Het bommen werpen zou slechts buiten de slagvcldzóne worden ver boden. Hoe die zóne zalworden aangege ven wordt niet gezegd, zoodat het verbod van bommen werpen volledig illusoir is. Woensdag sluiting? G e n v e, 19 Juli. (V.D.) De Fransche mi nisterpresident Ilerriot begaf zich lieden naar den president der Ontwapeningscon ferentie Henderson om hem mede te doe len dat dc door hem met dc leiders der Amerikaansche en Engelsche delegaties ge voerde onderhandelingen over de resolutie, waarbij de conferentie zal worden ver daagd, een bevredigend verloop hebben. In verband hiermede is het waarschijn lijk dat Henderson dc algemcene commis sie van de conferentie op Woensdag zal bijeen roepen. Verscherpte toestand voor Duitschland. Genève, 19 Juli. (V.D.) Ilerriot bracht hedenmorgen een bezoek aan Henderson. De Hoofdcommissie der conferentie zal waarschijnlijk Woensdagmiddag vergade ren. De Ontwapeningsconferentie zal naar het plan der leiding Zaterdag zonder ter mijn verdaagd worden, wanneer in den loop van vandaag het vcrdagingsbesluit van Benesj zal tot stand komen. In dit be sluit zal men alleen in zooverre rekening houden met de Duitsche belangen, dat de afzonderlijke delegaties ook verder nog voorstellen kunnen indienen. De situatie heeft zich sinds het persoon lijk ingrijpen van Herriot voor de Duitsche delegatie ongetwijfeld buitengewoon ver scherpt. De sedert vijf maanden steeds weer uitgestelde beslissing omtrent de Duit sche gelijkgerechtigdheid cn de ondubbel zinnige vaststelling of het toekomstige ont wapen ingsaccoord ook de grenzen aangeeft voor de Duitsche bewapening, en of verder dc ontwapeningsbotalingen van Versailles alleen voor Duitschland van kracht blijven mag onder geen omstandigheden verder uitgesteld worden. Een langer op sleeptouw houden van deze beslissing, aldus wordt van Duitsche zijde beweerd, zou de op het oogenblik zeer moeilijke en gevaarlijke si tuatie van Duitschland op de ontwape ningsconferentie zoozeer verergeren, dat de bevrijding van Duitschland van de boeien waarin het tot nu toe was geklonken, zeer dubieus zou worden. DE FRANSCH-ENGELSCHE OVEREENKOMST. Polen bereid toe te treden. Londen, 19 Juli. (H.N.) De Poolsche czarit heeft op het ministerie van buiten- landsche zaken een nota overhandigd, waar in Polen zich bereid verklaart toe te treden tot de vertrouwelijke overeenkomst tus schen Frankrijk en Engeland. HET DEMONSTRATIEVERBOD. Berlijn, 19 Juli. (V.D) Naar van goed ingelichte zijde verluidt, is dc afkondiging van verdere verordeningen door de rijks regeering, onder andere betreffende een snellere en strengere bestraffing van hen, die onbevoegd wapenen dragen, voorloo pig nog niet te verwachten. De rijksregee ring wil eerst de werking van het demon stratieverbod afwachten. TERUGKEER VAN AMBASSADEUR EDGE NAAR PARIJS. Parijs, 19 Juli. (V.D.) Do Amerikaansche ambassadeur te Parijs, sir Walter Edge, die sinds- eenige weken in de Verccnigde Staten vertoefde cn over wicn te Parijs al lerlei geruchten in verband met een even tueel aftreden werden verspreid, zal heden, Dinsdag, met de Leviathan naar Frankrijk torugkeeren. Londen, 19 Juli. (V.D.) Uit Genève wordt gemeld, dat de onderhandelingen, die daar zijn gevoerd tusschen Litwinof en den Poolschen minister van buitenlandschc zaken Zaleski, hebben geleid tot een be sluit, dat het Russisch-Poolschc non-agres- sic-pact binnen li dagen te Moskou zal worden onderteekend. De Poolsche regce ring heeft zich bereid verklaard het ver drag niet voor de winterzittlng van hel Poolsche parlement te ratificcercn, om Roemenie gelegenheid te geven er zich bij aan te sluiten. Geen Japansch-Russisch non- agressiepact. Tokio, 19 Juli. (V.D.) De Japansche minister van builenlandsche zaken graaf Oesjida heeft verklaard, dat de Japansche regeering een Russisch-Japansch non- agrc6sie'pact onnoodig acht, daar de be trekkingen tusschen dc beide landen nor maal zijn cn de vrede verzekerd is door het Kelloggpact. Het Japansche antwoord zal in den loop van deze weck door den gezant aan dc sovjet-regeering worden overhandigd. BOTSING TUSSCHEN TRAM EN RAN- GEERENDE LOCOMOTIEF. Parijs, 19 Juli (VD). Te Marseille heeft Maandag op een spoorwegoverweg een bot sing plaats gehad tusschcn een tramwagen en een rangeerendc locomotief. De tramwa gen, waarin zich vele passagiers bevon den, werd eenige meters meegesleurd. Ze ven personen werden zoo ernstig gewond, dat zij naar 't ziekenhuis moesten worden overgebracht. GEEN LICHTING VAN DE PROMETHEE Parijs. 19 Juli. (H.N.) De vroegere chef- ingenieur van de marine Faure heeft even als de Engelsche ingenieur Cox en ongun stig advies uitgebracht over de mogelijkheid, om de gezonken duikboot Promethée te lich ten. Dientengevolge zal thans wel definitief worden afgezien van een poging lot berging van de duikboot. ERNSTIG AUTOBUS-ONGELUK. Een doode en 14 ernstig ge wenden. Boekarest, 18 Juli. (V. D.) In de om geving van Ploesti is een autobus, waarin 15 personen waren gezeten, naar de helling gereden, omdat dc chauffeur in slaap was gevallen. Een vrouw werd gedood, terwijl dc veertien anderen ernstig gewond wer den. DE ENGELSCHE DELEGATIE TE OTTAWA. Londen, 19 Juli. (V.D.) De Empress of Britain is Maandag met dc Engelsche de legatie voor de conferentie te Ottawa te Quebec aangekomen. Ook de leden der Zuid-Afrikaansche delegatie bevonden zich aan boord. Een groote menigte juichte de gedelegeerden bij aankomst toe, DE LEENING VOOR OOSTENRIJK. De groot-Duitsche partij te gen Lausanne. Weenen, 17 Juli. (V.D.) De Groot- Duitsche Volkspartij heeft een resolutie aangenomen, waarin ten scherpste wordt geprotesteerd tegen de resultaten van Lau sanne cn vooral tegen het feit, dat het daar bereikte verdrag volgens opvatting van Herriot beteekent, dat Oostenrijk voor •^20 jaar afziet van den Anschluss. BUITENLAND. De dader van den aanslag op 'dr. Cuther voor het gerecht. (Eerste Blad, pag. 1)'< Wordt de ontwapeningsconferentie hedcü verdaagd?. (Eerste Blad, pag. 1). De parlementsverkiezingen in Roemenie. (Eerste Blad, pag. 2). BINNENLAND. Minister Ruys spreekt voor de radio. (Tweede Blad, pag. 1). Begrafenis Jhr. mr. W. II. de Savornin' Lohman. (Tweede Blad, pag. 2)< De opheffing van Rijkskweekscholen. (Tweede Blad, pag. 2)< Concept-program der R.-K. Staatspartij* (Tweede Blad, pag. 3)« liet postvervoer per nachttrein. (Tweede Blad, pag. 3)'. UIT DEN OMTREK. Een rekest van bewoners langs de lijrt Utrecht—Baarn aan den Minister. (Eerste Blad, pag. 2). Medegedeeld dooi het Kon. Nod. Met. Insfc* te Dc Bilt. Hoogste barometerstand: 769.1 te Lacoruna* Laagste barometerstand: 717.8 to Haparanda* Verwachting: Zwakke tot matige wind uit W. richtingen, meest zwaar bewolkt of betrokken, waarschijnlijk regenbuien, iets koeler. De kans dal hot gebied van hoogen druk' in het Z.W. zich over West-Europa zqu uit* breiden schijnt voorloopig verkeken. Do depressie in het N.O. blijft vrijwel onver anderd ter plaatse liggen, doch bij het een weinig naar het Z.W. aftrekken van den hoogen druk daalde over Schotland de druk. Een doorwerken van deze daling over het Noordzeegebied zal in ons land waar schijnlijk regen brengen en eenige afkoe ling. In het afgeloopcn etmaal viel ma tige regen op enkele plaatsen op dc Brit* sche eilanden, terwijl zware regens klaar blijkelijk onweersregens vielen op een paar stations in Scandinavië. Over het gcheele gebied zijn do temperaturen laag en de verschillen betrekkelijk klein. Een tempe ratuur van 20 gr. is op het geheeld kaartje niet to vinden. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 Nieuwe aanvoer Badschoentjes. Reductie op Zwempakken en BADMANTELS. Ilct ideaal van den waren muziek liefhebber. Dc vertegenwoordiger ARNH. STRAAT DE LEIDER DER VOLKENBONDS COMMISSIE ERNSTIG ZIEK. Tsingtau, 19 Juli (V.D.). Dc Volken bondscommissie voor Mandsjoerije, die reeds sinds maanden in Oost-Azië vertoeft, is Maandagmiddag aan boord van het s.s. Sjisjiboe Maroe in de haven van Tsingtau aangekomen. De voorzitter der commissie lord Lytton is zeer ernstig ziek. Zijn toe stand is zoo slecht, dat hij in Tsjingtau aan land moest worden gedragen. De Volkenbondscornmissie is des avonds zonder haar voorzitter via Tsinanfoe naar Peking doorgereisd. De toestand van Lord Lytton zeer ernstig. Londen. 19 J u 1 i. (V. D.) Naar uit Tsingtau wordt gemeld, is de toestand van Lord Lytton zeer ernstig. Hij is per bizon deren trein van Tsingtau naar Tsinanfoe overgebracht. Van daar zal hij met het par ticulier vliegtuig van Tsjang Hsoe Liang naar het Rockefeller ziekenhuis le P_eking worden yervoerd. --

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 1