„DE WITTE"
SPREKEND EN ZINGEND PAPIER
THEE COMPLET
Aniersfoorisch
DEN HAAG EN DE ZONDAGSLUITING
Gebruikt nu
Uw GESOIGNEERDE
a 60 CENT
VAN 2i/2-5i/2
Va Ti hei
10 JAAR
GARANTIE
|J.W.v. Achterbergh
HUISJESSLAKKEN
ZEGWIJZEN IN BEELD
„HET HUIS OP STELTEN ZETTEN"
OP HET HEERLIJKE TERRAS VAN
IZoi\dag
FAUTEUILS
w
Firma
WESTSINGEL 10-13
door
H. G. CANNEGIETER.
Toen ik veertien dagen geleden herinnerde
aan de algemeene behoefte om naar buiten
te gaan en er eens uit te zijn en besloot met
de opmerking, dat dit in onze naar gelijk
vormigheid strevende wereld steeds moeilij
ker wordt, heb ik niet gesproken over het
grootste bezwaar, dat aan de vlucht naar
bet vreemde en onbekende in den weg staat.
Aan dit bezwaar herinnerde mij heden de
huisjesslak, welke ik over het tuinpad zag
kruipen.
De huisjesslak had reeds een heelen weg
afgelegd. In den vroegen morgen had ze
haar nachtelijk verblijf verlaten en oen glib
berig spoor wees aan, hoever ze zich in den
loop der uren verplaatst had. Voor het zich
zoo traag bewegende beest was deze afstand
even ver als voor den automobilist of den
sneltreinreiziger een uitstapje naar het
Thüringerwoud.
Maar één ding onderscheidde dezen tra
gen reiziger van haar snelle genootcn. Zij
nam naar den vreemde haar huis mee.
Of is dit geen onderscheid tusschen haai
en ons Het is eerder een overeenkomst
Want wat doen wij anders, wanneer wij op
reis gaan Dit is ook bij ons het verdrie
tige, dat ons heele uitstapje vergalt en ons
onuitgerust weer terug doet kecren, onbe
vredigd over de mislukking van onzen tocht.
Wij wilden er eens voor een oogeribiik uit
zijn, uit onze gewone, dagelijksche om
geving, wij wilden bedrijf en gezin en woon
plaats eens een paar weken vergeten, maar
het ging ons en het gaat ons altijd weer als
de slaktegen wil cn dank nemen wij ons
huis mee.
Ons huis, we zijn er zóó aan gehecht, dat
het, gelijk bij de slak, met ons vergroeid is.
Waar wij zijn, is ons huis. Waar wij heen
trekken, wij dragen ons huis mee. Want
dat huis is een stuk van ons zelf. Wij zijn
dat huis zelf.
Wanneer men de slak van haar huisje
berooft, is hot geen huisjesslak meer. Zoo
zijn wij geen mensch meer, zoodra de band
met ons huis wordt doorgesneden. De slak
scheidt eerst van haar huis bij haar dood.
En zoo gaat het ook ons. Levend komen wij
niet los van ons huis. Ook al doen wij nog
zoo ons best, ook al trachten wij het te ont
vluchten, zelfs wanneer wij de sneltrein
door de vliegmachine vervangen en inplaats
van de Ardennen de Zuidpool uitkiezen tot
doel van ons uilstapje, ons huis raken we
niet kwijt. Wc zitten er aan vast, wc zijn
gedoemd het mee te sleepen tot het laatste
oogenblik van ons leven.
Want dat huis is niet liet pand, kadas
traal bekend als numero zooveel; niet de
woning, gelegen in die of die straat; zelfs
niet het gezin, met ons ingeschreven in het
zelfde boekje van den burgerlijken stand.
Deze zichtbare en tastbare omgeving kunnen
wij ontvluchten, maar de onzichtbare en
ontastbare gevoelens, welke ermee zijn ver
weven, nemen wij mee in ons hart.
Moeilijk valt het een moeder, zorgeloos in
den vreemde te genieten zonder de dagelijk
sche vraag „Hoe zou liet thuis met mijn
kinderen gaan Moeilijk valt het den man,
in zijn hotel ginds in de verte de krant te
laten liggen, waarin het laatste bericht om
trent het bedrijfsleven staat.
Ons huis zijn wij zelf. Gelijk aan het
lichaam der slak zich uit de sappen van het
leven een weefsel gevormd heeft en dat
weefsel heeft zich tot een huisje verhard,
zoo heeft zich aan ons innerlijk wezen
een gcvoelscomplex vastgehecht, dat even
eens gevoed is met al de sappen van ons
bestaan. En ook dat gcvoelscomplex heeft
allengs een vaste, onveranderlijke, duur
zame en harde gestalte aangenomen.
Wij kunnen ons verheelden, friscli en vrij
te ademen op een onbekend, nieuw gebied;
tijdelijk herschapen te zijn in een oorspron
kelijk, onafhankelijk wezen, maar inder
daad sleepen wij ons gewone, dagelijksche,
huiselijke zelf met ons mee, met zijn tot ge
woonten gestolde neigingen en tot vooroor
deel en verharde begrippen.
Soms kan dat onafscheidelijke slakken
huis ons geducht hinderen. Hoe graag wil
den we het eens een oogenblik kwijtMaar
toch raken we er weer mee verzoend. Want
wat zou er met de slak gaan gebeuren, als
ze geen huisje had
Kijk het ondernemend diertje hier op mijn
tuinpad Hoe ver heeft het zich van zijn
terrein gewaagd. Roekeloos strekt het zijn
rug en uitdagend steken zijn voelhorens
naar voren. Maar ik hoef maar een vinger
naar haar huis uit te steken, of de slak is
binnen haar huisje samengekrompen. Het
huis, dat wij meedragen op onzen verren
tocht door den vreemde,het blijft onze toe
vlucht. zoodra do vrijheid ons gaat benau
wen. Dan komen de vriendelijke gedachten
aan hetgeen ons nimmer verlaathet ge
wone, dagelijksche, bekende tehuis.
Teekening van D. VAN DRIEST
voor het Amersfoortsch Dagblad.
Spoedig geluidsfilmtoestellen voor de
huiskamer te wachten.
door Dr. FRANCIS MAC. LEOD.
Na de sprekende en musiceerende film
hebben we nu het sprekende cn zingende
papier gekregen. De ontwikkeling van de
radiotechniek cn de uitvinding van de ge
luidsfilm hebben er ongetwijfeld toe bijge
dragen, dat ook aanverwante gebieden,
zooals bijv. de gramofoonindustrie, geheel
in andere hanen werden geleid.
En nu komt daar zelfs een Wccnsche
maatschappij, die zich bezighoudt met het
vervaardigen van geluidsfilms, met een
uitvinding voor den dag, die in 6taat zou
zijn een groote concurrent voor de gramo-
foonplatenindustric te worden, daar zij
de eenmaal op een geluidsfilmstrook op
genomen klanken door middel \an het ge
wone boekdrukprocédé op gewoon papier
kan vermenigvuldigen, dus op ongeveer
dezelfde wijze als waarop een door ons op
genomen fotografie in een tijdschrift
wordt gepubliceerd. Om dit alles beter te
kunnen begrijpen, moeten wij ons eerst
even bezighouden met hetgeen er bij de
geluidsfilm eigenlijk gebeurt, alvorens
deze goluid kan géven. Het principe van
de meest gebruikelijke geluidsfilm, dus
die door middel van lichtintervallcn werkt
en niet met synchroon loopende gramo-
foonplatcn, berust, zooals bekend, in de
eerste plaats daarop, dat de klanken door
middel van een foto-electrisc'ne cel in
liehtteekens worden veranderd, cn op deze
wijze evenals de opgenomen beelden foto
grafisch worden vastgelegd. Wil men nu
de opgeteekende klanken weer hooren, dan
behoeft men de celluloidslrook enkel maar
door een dergelijk apparaat te laten af-
loopcn, waardoor de klankbeelden weer
in klanken worden terug veranderd. Zulk
een apparaat was echter voor het gebruik
in de huiskamer veel te duur cn daarom
heeft men bedacht ook van de origincele
filmstrook een cliché te laten maken, dat
in een drukkerij op papier wordt afge
drukt.
Wij beelden hierbij een paar van zulke
papierstrookjes af, die wij even nader
gaan bekijken. Wij kunnen duidelijk de
klan'k-rcgistraties zien, die zich in kleine
re en grootere uitslaande lijntjes kenbaar
maken. Zijn de uittandingen ver van el
kaar verwijderd, dan is liet een lage toon.
De geluidsterkte richt zich daarentegen
naar de hoogte van de verschillende uit
tandingen. De breedte van de strook be
draagt slechts 6 m.M. Ondanks deze ge
ringe breedte vinden wij twee rijen, waar
op liet geluid is opgeteekend, die achter
#lkaar kunnen worden afgespeeld. Elke
papiciTül is 300 M. lang en bevat dus door
de dubbele klankrij 000 M. klankstrook,
hetgeen overeenkomt met ongeveer 20 mi
nuten muziek. Komt daarbij nog de keer
zijde van de papieren strook, dan kan het
apparaat bijna drie kwartier onafgebroken
in werking blijven, hetgeen ontegenzegge
lijk een voordeel bcleekent tegenover de
gramofoonplaat, die het tot hoogstens zes
of zeven minuten brengt.
Het w ccrgave - apparaat bezit cenigc
overeenkomst met onze gramofoon. maar
inplaats van één schijf zijn er twee aan
wezig, die er uitzien als de schijven van
een gewoon telegraaftoestel, waarop in
morseteckens een telegram wordt gere
gistreerd en die de geluidsstrool; resp. op
en afwinden. Bij dezen gang van zaken
wordt de 6trook langs een clectrischc
lamp en een taslcel geleid. Door een een
voudige optische werking valt de straal
op de cel en al naar dat de uittandingen
op de papierstrook de lichtstraal door-
Iaten.sncl of langzaam, in meerdere of
mindere mate, beïnvloedt hij de selcniurn-
ccl, die op haar beurt weer de lichtstraal
in elcctrische trillingen omzet.
Op de vele voordeden van dit nieuw
systeem behoeft eigenlijk niet te worden
gewezen. Op liet oogenblik is de filmmaat
schappij, die voor deze uitvinding zorgde,
bezig ook de fotografieën op een even goe
de en goedkoopc wijze te reproducceren,
zoodat spoedig in geen enkel huis een ge
luidsfilmtoestel £al ontbreken
''ygjt'Fï'' r/ï '-;f2
De sprekende papierstrook.
IIA AG SCH E BRIEF
Nu de nieuwe winkelsluitingswet, die
voor een groot deel Zondagsrust en Zon
dagsheiliging beoogt, in werking is getre
den, blijkt, dat vrijwel niemand daarover
erg verrukt is, behalve dan misschien de
genen, die ze hebben doorgedreven. Daar
waren op Zondag al winkels genoeg geslo
ten en die open bleven, deden dat spe
ciaal met het oog op bijzondere Zondags-
eisclicn der klanten. Door de nieuwe ver
ordeningen staan de klanten nu voor de
merkwaardigste uitzonderingen. Je mag
b.v. op Zondagmorgen in een winkel die
open mag wezen gedurende enkele uren
van den dag wèl melk komen koopen,
maar geen boter. Een leek vraagt: „waar
om niet, als de winkel toch open is?" Daar
is natuurlijk wel de een of andere onna
speurlijke, ingewikkelde reden voor, die
geen enkel gewoon mensch begrijpen kan.
Fn dus moet die zich maar tevreden stel
len met een simpel: het mag niet. En
daarmee basta.
Er wordt van ons beweerd, van ons Ne
derlanders in het algemeen, dat we bui
tengewoon sterk zijn in het ontduiken van
wetten, belastingen, douano cn al derge
lijke instellingen. Maar van die Nederlan
ders spannen waarschijnlijk de Hagenaars
nog do kroon cn zoo dat nu nog misschien
niet het geval is, dan zal het toch niet
lang meer duren, want ieder traint zich
op werkelijk onnavolgbare wijze om de
nieuwe winkelsluitingsbepalingcn te ont
gaan zonder de politie de kans tc geven
lusschcnbcide te komen.
Om te beginnen schaft iedere winkelier
die het maar ccnigszins doen kan en
zelfs zij die het eigenlijk niet doen kun
nen zich een automaat aan. Wat men
niet in den winkel koopen mag, is in de
automaat te vinden. Zoo'n eerlijke, gewone
automaat heeft, dat spreekt van zelf,
niets tc maken met het ontduiken van de
wet, zelfs niet, al verschaft hij je in plaats
van toffee en chocolade en pepermuntjes,
zooals vroeger een automaat deed, thans
huzaren- cn haringsla, Russische eieren,
hallen gehakt en meer van dat lekkers.
Maar dan zijn er nog de allernieuwste aulo-
maten-met-mcnschehjke hulp. Dat gaat
niet zoo eenvoudig meer als de eerste da
gen, toen een vernuftig winkelier-eenvou
dig een houten raam met een aantal vak
jes in zijn deur maakte, boven de vakjes
opschriften plaatste, zelf er achter ging
zitten cn het verlangde naar buiten schoof,
nis het geld door een gleuf in een van de
vakjes werd gedeponeerd. De politie
maakte al heel gauw uit, dat do man geen
automaat was en liet spelletje was uit. Nu
hebben andere vernuflelingcn er weer
wat op gevonden. Ergens in een winkel
staat iemand, waarschijnlijk is het meneer
of mevrouw zelf, aan de deur en houdt
met de would-be klanten, aan wie niet ver
kocht mag worden, een gemoedelijk praat
je over v.at ze wel graag zouden willen
hebben, als ze het koopen mochten en hoe
veel dat zou kosten. Het bedrag moet al-
lijd op een geschikt getal uitkomen van
wege de automaat. Maar dat is geen be
zwaar, want als dat niet het geval is geeft
dc juffrouw of de meneer er wel een klei
nigheid bij, zoodat het precies uitkomt.
Als clan uitgemaakt is wat de klanten wel
zouden willen, dat er in de automaat
kwam, gaat de gedienstige geest naar bin
nen cn begint dc automaat te voorzien.
Daar kan niemand iets tegen hebben. In
ons eigen huis mogen we gelukkig zelfs
op Zondag, nog min of meer doen wat we
willen. Door een gelukkige inspiratie komt
er juist datgene in de automaat wat dc
klanten wenschen te koopen. Dezo gooien
het geld in de gleuf, trekken het machien
open cn heide partijen zijn gelukkig cn te
vreden. Dat het fncer werk geeft dan het
vroegere simpele verkoopen op Zondag, nu
ja, wie vraagt daarnaar! Aan de wet
wordt voldaan!
Cafés en uitspanningen voelen op Zon
dag ook de moeilijkheden van de wet,
maar ook daar is men slim en weet
wat op tc vinden. Zoo waren we op een
Zondagmorgen ergens binnen- of liever bui
ten gevallen voor een ochtendlijk kopje
koffie en een van de dames ontdekte dat
ze geen sigaretten bij zich had. Voor een
Haagsche is dat tegenwoordig erger dan
vroeger voor een man, al heb ik den laat-
stcn tijd bij ultra-mondaine reünies eenige
ultra-moderne vrouwen ontdekt, die niet
rookten en daardoor veel meer opvielen,
dan vroeger een barer zustcren, die het
wel deed. Maar dit cn parenthese.
De dame in kwestie wou sigaretten heb
ben en liep even naar binnen, naar het
buffet om te zien of haar merk er was.
Daar deelde men haar mede, dat er geen
sigaretten verkocht mochten worden. Om
dat het Zondag was. Ze was maar een leek
en niet doorkneed in de Zondagswetgeving
cn daarom kon ze volstrekt niet begrijpen
welk verschil het maken kon of de meneer
achter het buffet zijn hand uitstak naar
een schaaltje klontjes om er daarvan drie
op een schoteltje te leggen of naar een
stapel doosjes sigaretten om er daarvan
ccn binnen het hereik van haar hand te
dcponceren. De meneer begreep het zelf
ook niet, maar enfin, liet was zoo. Ilij
troostte haar echter met de verzekering*
dat ze wel bij den kellner, als ze weer
op haar plaats zat, sigaretten zou kunnen
bestellen. Maar dat was ook mis. Mocht
niet. Ilij bood haar in plaats van de siga
retten, die met iedere verstrijkende secon-
dc een onmisbaarder factor voor haar levens
geluk werden, een taartje aan! Dat mocht
wèl. Maar dat wou ze niet.
De man kreeg medelijden met haar
cn fluisterde met een discreet kuchje, dat
het in orde kwam. Nog even informeerde
hij belangstellend welk merk ze gewend
was te rooken cn verklaarde, dat dit een
heel goed merk was, cn dat hij het toeval
lig zelf ook rookte. Twee minuten later
stond hij met ccn uitgestreken gezicht ach
ter haar stoel cn tikte haar op den schou-
der.
Mevrouw, zijn dat misschien uw siga
retten? Een dame heeft ze hier gisteren la
ten staan en ik meende, dat u liet geweest
bent.
Het was een nieuw doosje, er mankeerde
geen enkele sigaret, alleen het was opcn-<
gemaakt. De dame herinnerde zich met bc-
minnelijke hypocrisie, dut ze inderdaad gis-»
teren toen ze heel ergens anders geweest
was hier haar sigaretten had laten
staan, bedankte vriendelijk, dat men ze
voor haar bewaard had en gaf, toen er af
gerekend moest worden een fooi, als dank
voor de attentie, die precies het bedrag
was, dat ze voor hot doosje betaald zou
hebben, plus nog iets.
liet was een charmante kleine comedie,-
dic werd opgevoerd en het zou me niet
verwonderen, als in den aanstaanden win
ter de dilcttanlentooneelgezelschappen tot
een ongekende bloei kwamen. Breng
iemand eenmaal den smaak voor tooneel-
spelen bij cn hij is or niet meer af te hou
den. Éénmaal in de week groote generale
repetitie, door de geheele stad. Op Zondag l
Nu hebben we bij het ongerief van de
Zondagswinkelsluiting gelukkig gedurende
liet Zomerseizoen althans, nog één uit
komst, en dat is Scheveningcn, de bad
plaats Schcveningcn, wel tc verstaan. Daar
mógen allerlei winkels open zijn, den ge-
lieelcn dag of een gedeelte van den dag, al
naardat de wetgever ze in meerdere of min
dere mate onmisbaar heeft geacht voor het
lieil der badgasten. De winkels van het
dorp Schevcningen blijven van die gunsten'
verstoken, met dit gevolg natuurlijk, dat
de dorpelingen in do badgastenwinkels
gaan halen, wat ze hebben willen en dat is
voor de winkeliers van liet dorp behalve
heel onvoordeelig ook heel onaangenaam*
Daar zijn ook al hevige protesten opgeste
gen over deze bevoordeeling van enkelen
cp Scheveningcn. maar dergelijke enkel
voudige noodkreten zijn altijd voorbeschikt
om niet gehoord of in ieder geval gene
geerd te worden cn het zal tot een georga
niseerde, algemeene actie moeten komen*
wil het helpen tegen het volgende jaar*
Voor dit seizoen zijn de kansen volslagen
verkeken, dat spreekt vanzelf en do win
keliers zullen hun verliespost eenvoudig
hebben te boeken.
Het zijn voornamelijk do winkels van
eetwaren, die door de nieuwe verordening
gedupeerd worden, vruchtenwinkels, ban
ketbakkers, bakkers, winkels waar choco
lade, bonbons of koekjes verkocht worden
cn dergelijke. Zoowel de Zondagsmenschen
die naar het strand trekken als Schevenln-t
gers snoepen graag en wat in dergelijke
winkels op Zondag ontvangen wordt, staat
vaak gelijk met een recette van de heele
week. Nu kan men zeggen, dan moeten de
menschen dat maar op Zaterdag koopen*
maar dat doen ze niet, zoolang er enkele
winkels zijn, die op Zondag open mogen
wezen ten gerieve van de badgasten*
Wat nu? Nóg weer een paar bepalingen
maken, dat daar alleen aan badgasten ver
kocht mag worden, om het tooneel te be
reiden voor nog meer coraediespel? Of
maar eenvoudig het standpunt innemen,
dat verordeningen en bepalingen er zijn
om ontdoken te worden en de bepalingen
langzaam en geleidelijk laten verzinken in
een zachte vergetelheid? Zoo zijn er wel
meer.
WILLY PÉTILLON.
IN DEN AETHER, DOOR DEN AETHERI
De „Sudfunk" te Stuttgart zal dezen
herfst een reportage geven, die niet alleen
voor Duitschland van gewicht is, maar
voor heel Europa. De radioreporter zal per
vliegtuig de reis Stuttgart-Génève-Marseil-
le-Barcelona maken. Hij neemt een zender
mede, die op de korte golf het gesprokene
zal weergeven en Stuttgart zal op de lange
golf deze reportage relayeeren.
