DÉ eemlandeq
Nü DE KRUITDAMP IS OPGETROKKEN
G. BROUWER
LASTIGE TOESTAND ONTSTAAN
Belangrijkste
Nieews
Weerbericht
Licht
JOH. DE HEER
Dinsdag 2 Augustus 1932
Uitgave: VAIKHOFF Co. «s» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 28
HOE EEN KABINET
TE VORMEN?
Alles hangt af van
't centrum
KRUISKAMP 10 - AMERSFOORT
GENERAAL MA VALT IN
EEN GEVECHT
9 uur 21 min.
Piano's, Orgels, Radio
KANTON GETEISTERD
DOOR HOOG WATER
ABONNEMENTSPRIJS pis 3 maandcn voor Amersfoort 2.10, per maand I 0.7S, per
week (mei gratli verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/«.
Binnenland franco per post per 3 maanden f J.-, Afzonderll|ke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 5IJ
PRIJS DER ADVERTENTIEN van l-*re9e,s 1-0S met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Liefdadigheids-advertentie voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—Bewijsnummer extra f 0.05
Noch een rechtsche, noch
een linksche meerderheids
regcering mogelijk
De voorloopige officieele berekening van
de zetelverdeling in den-nieuwen rijksdag
geeft als resultaat de volgende samenstel
ling
133 (136).
229 (110).
89 (78).
Sociaal-democraten
Nationaal-socialistcn
Communisten
Centrum 75 (69).
Duitsch-nationalen 37 (42).
Duitsche Volkspartij 7 (27).
Economische partij 2 (21).
Staatspartij 2 (16).
Beiersche Volkspartij 21 (19).
Landvolkpartij 1 (16).
Cliristélijk-sociale volksdienst 2 (14).
Duitsche boerenpartij 2 (4).
Landbond 2 (3).
De opkomst der kiezers was nagenoeg ge
lijk aan die bij de laatste presidentverkie
zing en bedroeg 83.2
In de kringen der rijksregeering beooor-
'deelt men het resultaat der rijksdagverkie
zing zeer rustig. Dit blijkt reeds hieruit, dat
bijna alle leden van het rijkskabinet van den
godsvrede, die voor de verkiezing was afge
kondigd, gebruik willen maken om een kort
verlof te nemen.
In politieke kringen verklaart men, dat de
verkiezingsuitslag hét voortbestaan der hui
dige rijksregeering min of meer heeft be
vestigd, aangezien noch een linksche noch
een rechtsche mecrderheidsregcering kan
v orden gevormd. Het staat nog niet vast. of
de regeering voornemens is in nauwere
samenwerking te treden met eenige parle
mentaire groep. De eenige mogelijkheid, om
een tot regeeren in staat zijnde meerderheid
in den rijksdag tot stand te brengen, zou
bestaan in een samenwerking tusschen nati
onaal-socialistcn en centrum. Tn politieke
kringen wordt reeds verklaard, dat dc Beier
sche volkspartij bereid zou zijn een coalitie
met de rechterzijde te vormen, doch zelfs
dan blijft de mogelijkheid, om een parlemen
taire meerderheid te vormen, in handen van
bet centrum.
Zestig Nazi-leiders ziek gewor
den na een maaltijd.
Hannover, 30 Juli. (V.D.). Na een ge-
mecnschappelijken maaltijd, die bestond uit
gebakken visch en aardappelsalade, zijn
zestig vooraanstaande nationaal-socialistcn
uit de omgeving van Elannover ongesteld ge
worden. De gasten hadden last van onpas
selijkheid. terwijl bovendien de werking van
het hart werd gestoord, zoodat zij naar zie
kenhuizen moesten worden overgebracht,
waar meer dan de helft hunner ter verple
ging moest worden opgenomen. Vermoed
wordt, dat opzet in het spel is, aangezien uit
het onderzoek der spijsresten is gebleken,
dat de visch van goede kwaliteit was, maar
dat de salade misschien bestanddeelen heeft
bevat, welke tot vergiftiging hebben geleid.
Het onderzoek duurt voort.
De Rote Fahne verboden.
Berlijn 1 Aug. (V.D.). Het hoofdorgaan
der communistische partij tc Berlijn, de
Bote Fahne, is van 1 tot 10 Augustus ver
boden wegens het puhliceeren van een op
roep van het ccnlraal bestuur der K.P.D.,
waarin wordt aangespoord tot het ten val
hrengen van het staatsgezag
Verkiezingen voor den Thü-
ringschen landdag.
Weimar, 1 Aug. (V.D.). Gisteren werden
in Thüringen Iegelijk met de rijksdagver
kiezingen de verkiezingen voor den Thüring-
schen landdag gehouden. De officieele uit
slag luidt als volgt:
Sociaal-Democraten 225.637 15 zetels (IS).
Thüringsche landbond 77645, 5 zetels (9).
Nationaal-socialistcn 395.895, 26 zetels (6).
Communisten 149.939, 10 zetels (6).
Economische partij 10.542, 0 zetels (6).
Duitsche volkspartij 16.372, 1 zetel (5).
Duitsch-nationale partij 29664, 2 zetels (2).
Staatspartij en centrum 17313, 1 zetel (1).
Socialistische Arbeiderspartij 2062, 0 zetels
.(0).
Christelijk-sociale volksdienst 5321, 0 ze
tels (0).
Hitier: „Een ongekende zege is
bevochten".
München, 1 Aug. (V. D.) De nationaal-
6ocialistische leider heeft den volgenden op
roep aan zijn partijgenooten gepublicesrd:
E«n groote overwinning is bevochten. De
nationaal-socialistische arbeiderspartij is
thans verreweg dc sterkste partij in den
Duitschen rijksdag geworden. Deze in de
geschiedenis van ons volk nog nooit geziene
ontwikkeling is het resultaat van een reus
achtige krachtsinspanning en een nimmer
versagende volharding. Voor dit groote suc
ces van onze beweging kan niemand dank
worden gezegd, doch het legt ons allen
slechts den plicht op den strijd thans met
nieuwe en grootcre kracht te hervatten en
voort te zetten.
Voorts richtte Adolf Hitler den volgenden
oproep tot de S.A.- en S S.-mannen en tot
de nationaal-socialistische jeugd:
Een ongekende zege is bevochten. Vele
kameraden hebben hot door dc zwaarste
offers mogelijk gemaakt. De dooden leggen
ons de heilige verplichting op thans pas
goed den strijd voor Duilschlands vrijheid
voort te zetten.
Botsingen in het Duitsche rijk.
Berlijn, 1 Aug. (V.D.) Uit verschillende
streken van het rijk worden nog politieke
botsingen tijdes den verkiezingsdag gemold.
Te Xuwawes bij Berlijn ontstond een vecht
partij tusschen communisten en nat.-socia
listen, waarbij twee nazi's zwaar werden ge
wond. Te Langensalza word dc districts
leider der nationaal-socialistische partij
door communisten zwaar gewond. Te Blan
kenburg in den Ilarz werd een leider der
Reichsbanncnorganisatie door nationaal-
socialistcn doodclijk gewond, terwijl pen
tweede Reichsbanncrlid een schot in het
been opliep. In Halberstadt werden vier
communisten zwaar gewond en tc Neustet-
tin drie Stahlhelmliodcn. Te Maagdenburg
Neustadt werden Zaterdagavond 3 Reichs-
bannerliedcn en drie nazi's zwaar gewond.
Tc Schimsheim, niet ver van Worms, werd
een sociaal-democraat en leider van het
ijzeren front door den zoon van een natio-
naal-socialist doodgeschoten. Te Lübeck
werd een nationaal-socialist zoodanig met
messen bewerkt, dat hij korten tijd later
overleed. Te Hamburg werden twee politie
agenten in een steeg plotseling beschoten.
Een hunner kreeg een schot in den bulk cn
de andere een schot in het been. De schut
ters konden niet garrestoerd worden.
Berlijn, 1 Aug. (V. D.) Nu de einduit
slag van dc rijksdagverkiezingen bekend is,
wordt van de zijde van de rijksregeering ver
klaard, dat dc uitslag voor de regeering-
Von Papen geen verassing heeft gebracht.
De verkiezing bevestigt dc opvatting, die dc
regecring van den politieken toestand heeft
gehad. Dit geldt bijzonder dc communisten.
Het succes der communisten heeft bewezen
hoe groot het communistisch gevaar is ge
wecst en waarheen de zaken zouden zijn ge
dreven, wanneer dc regecring niet had in
gegrepen.
De verkiezing bewijst overigens, dat in
den rijksdag geen meerderheid is en dat
geen der partijen het vooruitzicht lieeft een
meerderheid te kunnen vormen. Hieruit
blijkt, dat de regeering haar werk kan voort
zetten en dat de rijksdag tot zijn oorspron
kelijke taak, zakelijkcn arbeid te verrichten,
teruggebracht moet worden. Er kan niet
langer volgens partijpolitiek inzicht gere
geerd worden, doch er moet een zakelijke
staatspolitiek worden gevoerd. De regcering
ziet met gerustheid de parlementaire debat
ten in den rijksdag tegemoet, aangezien zij
ervan overtuigd is ,dat er niet gemakkelijk
een meerderheid tegen haar gevonden zal
worden.
De rijkskanselier en vele ministers gaan
met ingang van morgen voor acht dagen
met vacantie. Gedurende deze peridoe zullen
geen groote politieke besprekingen worden
gehouden,
De indruk in Engeland.
Londen, 1 Aug. (V. D.). De Engelsche
pers wijst erop, dat de Duitsche rijks verkie
zingen geen duidelijke beslissing hebben op
geleverd, zoodat dg voorwaarde voor het
voortbestaan van de reg'eering-Von Papen
aanwezig is. De Times schrijft, dat de ver
kiezingen hebben opgeleverd wat Von Papen
gehoopt heeft.
De Daily Telegraph schrijft, dat Hitler's
hoop voor goed vernietigd is. 1-Iij zou
een regeering kunnen vormen, wanneer hij
zich met andere groepen wenscht te ver
eenigen. Anders blijft hem niets meer over
dan den legalen weg te verlaten.
De liberale News Chronicle schrijft, dat
de nationaal-socialistische beweging over
haar hoogtepunt heen is en dat het in zijn
burchten in Oost-Pruisen reeds een aanzien
lijken teruggang toonde.
Dc socialistische Daily Herald acht de
daling van het nationaal-socialistische stern-
mental in eenige districten één der belang
rijkste verschijnselen van deze verkiezing.
„De regeering-Von Papen
heelt den slag gewonnen."
Parijs, 1 Aug. (V. D.). Slechts enkele
Parijsche ochtendbladen geven beschouwin
gen over den Duitschen verkiezingsuitslag,
voor zoover zij daarover reeds beschikten bij
het ter perse gaan van het blad. Terwijl men
algemeen een succes der nationaal-socialis
tcn en der Duitsch-nationalen had verwacht,
is men eenigszins verrast door dc verster
king der communisten cn het volledig fiasco
der kleine partijen.
De Petit Parisian schrijft o.a., dat de rijks
regeering zich evenmin voor den nieuwen
als voor den ouden rijksdag kan voorstellen
cu dat het centrum den doorslag zal moeten
geven.
Ook de socialistische Populaire is deze
meening toegedaan cn schrijft, dat de rijks
regeering haar wcnsch vervuld ziet, doordat
de verkiezingen geen tot regeeren in staat
rijnden rijksdag hebben gebracht. Op parle
mentair terrein heeft dc regeering Von Pa
penVon Schleicher den slag gewonnen. Dc
vraag is thans, of zij zich op buiten-parle
mentair terrein zal begeven.
Dc Ere Nouvelle is van meaning, dat de
ontevreden elementen van plaats zijn ver
wisseld. Dit feit alleen bewijst reeds, dat dc
rijksregeering den verkeerden weg heeft ge
volgd.
Amerikaanschc persstemmen
over de verkiezingen.
New York, 1 Aug. (V. D.). De New
Yorksclie ochtendbladen maken met groote
koppen melding van denfDuitschen verkie
zingsuitslag.
Dc New York Times wijst daarbij speciaal
HET TERRARIUM.
Ieder die na een boschwandeÜng thuis
kwam met een mooie Varen, Mosje of wel
een of ander interessant cn mooi gekleurd
diertje, als Hagedis, Hazelworm of Vuur-
salamander slaakte wel eens dc verzuchting,
„Wat moet ik nu eigenlijk met deze zaken
beginnen?' Gewoonlijk worden dc diertjes in
een jampot gedaan en sterven den honger
dood, omdat ze er niet uit kunnen en ook
niets willen eten. De plr -tjes doet men in
een klein potje en behandelt men gewoonlijk
ook verkeerd.
Een mooie oplossing voor een cn ander is
nu het Terrarium. Het lijkt uitwending op
een aquarium, maar behoeft niet waterdicht
tc zijn. Alleen de bodem moet liefst van zink
zijn of een ander hiervoor geschikt metaal,
om doorroesten te voorkomen. Op den bodem
brengt men eerst een laagje van ongeveer
3 c.M. fijne potscherven of fijne puin, waar-
tusschen men in een hoekje een klein bakje
of schoteltje met water brengt. Dit dient voor
het drinken of in sommiye gevallen ook
voor hel eieren leggen van b.v. de Vuursala-
mander. De jongen hiervan komen namelijk
in het water uit en brengen hierin zoolang
door, tot ze pootjes hebben. Op het laagje
puin brengt men een laag van ongeveer 5 c.M.
aarde en wel een mengsel van zand, turf
molm, of fijn blad en wat klei, of leem. Men
neemt er gelijke doelen van, en mengt het
goed door elkaar, er water bijvoegend, om
dat vooral de turf zeer droog is, en anders
moeilijk water opneemt.
Wc gaan nu aah het verzamelen en zorgen
er vooral voor de plantjes die we medebren
gen inet wortel en al uit te steken of uit te
trekken.
Men plant zc dan thuis netjes in het grond-
laagje, ervoor zorgend dat de worteltjes goed
uitgespreid worden cn alle goed door grpnd
omringd zijn.
Een rijke oogst zal men zeker hebben in
de buurt van den Stompert bij station Soest-
duinen, waar we allerlei merkwaardige mos
sen en varentjes zagen. Kleine Hcide-plantjes
komen ook in aanmerking en zelfs ook merk
waardige onkruiden, zooals het Duivelsnaai
garen, wat met zijn roode draadjes zich om
de Heide-planljes woelt. Wil men eens een
goed effect maken dan schaft men een paar
Selaginellas aan, die met haar mosachtige
blaadjes een zeer fleurig effect zullen maken.
De Mannetjes varen, die wc zeker ook zullen
vinden is ook bij uitstek geschikt en wordt
gemakkelijk verplant. Bekermosjes met haar
roodachtige blaadjes zijn ook steeds een ver
rassing en mogen zeker niet ontbreken.
De Veronica zal mooi den bodem bedek
ken met haar platte blaadjes, terwijl de
Hondsdraf voor meer vroolijkheid zal zorgen
met haar mooi getint blad.
De liefhebbers van Cactussen kunnen kleine
exemplaren met veel succes uitplanlen in het
terrarium, terwijl een enkel bloeiend Kas
plantje, zooals b.v. de Blauwe Lobelia zeker
erg zal opvroolijken.
Men moet ook eens probeeren een „Vlie-
genvangertje" te bemachtigen met haar kle
verig. behaard, blad. Ieder zal weer wat
anders meebrengen. Elk plantje heeft iets
merkwaardigs cn zal het od deze manier goed
bestudeerd kunnen worden.
J. O. W. F. RENS.
Wenscht ge 't beste voor Uw tuin
Bloemen en ook planten, beide?
Kiest 't betrouwbaar adres
KWEEKERIJDE „H0RSE WEIDE"
op dc winst van de partij van Brüning en
de communisten.
Dc New York Herald Tribune wijst voor
al op het feit, dat de nationale partijen geen
meerderheid hebben gekregen. Het blad ver
wacht, dat Von Papen zal trachten een op
nationaal-socialistcn, Duitsch-nationalen cn
centrum berustende coalitie-rcgcering te
vormen.
De percentages der partijen.
Berlijn, 1 Aug. (V. D.). Dc in totaal
uitgebrachte 36.S45.279 st. zijn percents
gewijs als volgt over dc partijen verdeeld:
sociaal-democraten 21,6%; nationanl-socia-
lislen 37,2%; communisten 14,3%; centrum
12.4% Duitsch-nationalen 5%; Duitsche
Volkspartij 1,2%; economische partij 0.4%;
staatspartij 1%; Beiersche Volkspartij 3%;
Landvolkpartij 0.2%; Christelijke sociale
volksdienst 1%; Duitsche Hannoveranen
0.1%; socialistische arbeiderspartij 0.2%; ra-
ricalc middenstand 0.2%; Wurtcmbcrgschc
wijnbouwers 0.2%; Duitsche Boerenpartij
0.4%.
Aanslagen met handgranaten.
Hamburg, 1 Aug. (V.D.) Hedenmorgen
vroeg werden op verschillende plaatsen in
het district Pinncberg en in Noord-Dilh-
mawcficn door onbekenden aanslagen met
handgranaten gedaan op de filialen van de
coöperatieve „Produktion*In de stad Pin
ncberg werd een handgranaat uit een open
auto-naar het huis geslingerd, waarin zich
de winkel cn het kantoor van dc sociaal
democratische coöperatie bevindt.
Hetzelfde geschiedde tc Elmshorn, Barm-
stedt, Uctcrsen en drie andere plaatsen in
Noord-Ditmarschen.
Er kwamen geen persoonlijke ongeval
len voor, doch op sommige plaatsen werd
vrij veel matcricclc schade aangericht.
Een langdurige strijd in
Mandsjoerije
Een United Press-telegram uit Mockdcn
d.d. 31 Juli, opgenomen in Do Courant-Het
Nieuws van den Dag, behelst:
Bij gevechten, die gisteren hebben plaats
gehad te Ankoesjcn ten noordwesten van
Charbin, tusschen Japansche troepen en
troepen van generaal Ma Sjan-sjen is dc
generaal gedood. Ook tweehonderd man
van Ma Sjan-sjen's garde zijn gedood. Het
lijk van den generaal is gevonden onder
een aantal gesneuvelde soldaten; het was
doorzeefd van machinegeweer-kogels en om
ringd door de lijken van leden zijner garde,
die blijkbaar hebben gevochten, tot zij door
hun tegenstanders werden gedood.
Ma Sjan-sjen, zoo tcckcnt het geciteerde
blad aan, werd in 1896 in de provincie Tsjili
geboren en is dus 36 jaar oud geworden.
Hij werd op de artillerie-school en de mili
taire academie van de Mandsjoerijsche pro
vincie Heiloengkiang opgeleid, leerde vlie
gen cn werd leider van de militaire lucht
vaartafdeel ing tc Moekdcn. Later werd hij
overgeplaatst naar het luchtvaart-departe
ment. te Peking cn in 1927 benoemd tot lei
der van de aanschaffings-afdeeling voor de
luchtvaart in het ministerie van oorlog. Hij
keerde echter weldra naar Mandsjoerije te
rug, thans als gouverneur van de provincie
Heiloengkiang cn opperbevelhebber der Chi-
neeschc troepen in Mandsjoerije. In deze
functie stond hij direct onder Tsjang-Hsoc-
liang.
Toen de Japanners in den herfst van 1931
gedeelten van Mandsjoerije bezetten, werd
generaal Ma's machtgebied het eerst hier
door getroffen. In November begon hij den
strijd tegen de Japanners, maar kon geen
stand houden tegen de technisch veel beter
toegeruste Japansche strijdkrachten. Na de
nederlaag van zijn troepen aan de Nonni-
rivier werd zijn houding tamelijk dubbel
zinnig. Eenerzijds verluidde, dat hij den
strijd tot het einde toe zou blijven voeren,
maar anderzijds werd bekend, dat hij het
met de Japanners op een accoordje had ge
gooid en minister van oorlog zou worden
in het nieuw in te stellen bewind in Mand
sjoerije. Na ecnigen tijd van onzekerheid,
bleek dit laatste bericht onjuist te zijn. Ma,
die zijn houding tegenover de Chineesche
openbare meening, die hem al6 een verra
der was gaan beschouwen, verdedigde door
te zeggen, dat hij slechts beoogd had achter
de Japansche plannen te komen, hervatte
den strijd, die thans met zijn dood i6 ge
ëindigd.
Moekdcn, 1 Aug. (V.D.). Het bericht,
dat generaal Ma tijdens een driedaagsch
gevecht tegen Japansche troepen onder be
vel van generaal Tanaka an den oever der
Soengari-rivier op 55 K.M. ter O. van Char
bin is gevallen, wordt door het Japansche
hoofdkwartier te Moekden bevestigd.
AUTOCAR IN BOTSING MET WAGEN.
Dooden en gewonden.
Parijs, 1 Aug. (H.N.). Zondag is in de
buurt van Toulon een autocar in botsing
met een met paarden bespannen wagen ge
komen en omgeslagen. Van de 15 inzitten
den zijn er 2 gedood en 7 gewond, van wie
sommigen ernstig.
BUITENLAND. -
Uitslag Duitsche verkiezingen.
(Eerste Blad, pag. 1 en Eerste
Blad, pag. 2).
Generaal Ma gesneuveld.
(Eerste Blad, pag. 1).
Kanton door overstroomingon geteisterd.
(Eerste Blad, pag. 1).
Italiaansch pleidooi voor Duitsche rechts
gelijkheid.
(Eerste Blad, pag. 2).
Chineesch—Japansche moeilijkheden.
(Eerste Blad, pag. 2).
Oorlog tusschen Bolivia cn Paraguay?
(Ecrsto blad, pag. 2).
BINNENLAND.
De moeilijkheden in de bouwvakken.
(Tweede Blad, pag 1)4
Minister Verschuur over do contingentee-
ring. (Tweede Blad, pag. 2).
SPORT.
De Olympische Spelen.
(Derde Blad, pag. rj.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. Inst.
te Dc Bilt.
Hoogste barometerstand 767.5 te La Co-
runa.
Laagste barometerstand 746.2 tc Isa fjord.
Verwachting: Zwakke tot matige W. tot
Z.W. wind, half tot zwaar bewolkt of be
trokken, aanvankelijk weinig of geen, later
weer toenemende kans op regen, weinig
verandering in temperatuur.
De depressie over Scandinavië vulde een
weinig op. terwijl haar kern zich N.O.-
waarts verplaatste. De barometerdaling op
IJsland bleef aanhouden, heeft zich daar
een vrij diepe depressie gevormd, die zich
reeds tot de Brilsche eilanden uitstrekt en
daar snelle barometcrdalingcn veroorzaakt.
(In Stornoway 3 m.M. in drie uur). In het Z.
bleef de hoog* druk stand houden. De hier
boven geschetste luchtdrukverdecling en
hare veranderingen doen verwachten, dat
wij na een korte weersvcrbetcring weer
spoedig onder invloed van de N.W. de
pressie zullen komen. Ook de N.W. bewe
ging van de Cirraswolken in Noord-Enge-
land en Schotland wijst hierop. Men mag
dus eerwachten, dat morgen in den loop
van den dag dc bewolking zal toenemen,
terwijl na den middag de regenkansen groot
zijn. In de temperatuur zal weinig verande
ring komen.
Varkenscnarkt 5 Tel. 1309
Inruilen van instrumenten
tegen zeer hooge prijzen.
Tientallen slachtoffers
Nanking, 1 Aug. (V.D.). Tengevolge
van den hevigen regenval zijn de buiten
districten van Kanton door groote over
stroomingen geteisterd. In totaal zijn 200
personen verdronken. Vele huizen stortten
in en op verscheidene plaatsen ontstond
brand.
De schade wordt geschat op meer dan
een millioen dollar.
DE KOSTEN DER JAPANSCHE
EXPEDITIES IN CHINA.
Tokio, 1 Aug. (V.D.) Volgens officieele
opgaven van het Japansche ministerie van
financiën bedroegen de onkosten voor de
Japansche expeditie van het vorige jaar
naar Sjanghai buiten de budgetaire credie-
tcn ongeveer 100 millioen yen, terwijl de
gezamenlijke kosten der militaire expedi
ties naar Mandsjoerije en Sjanghai in totaal
475 millioen yen bedroegen. Suppletoir werd
nog een crediet van 164 millioen yen voor
dit doel toegestaan. Gedurende het loopendc
jaar bedragen de militaire uitgaven ruim
40% van de totaal uitgaven der Japansche
staatsregccring.
