DE EEMLANDEQ Bultenlaiidsch Overzicht éA Bours&verzicht Belangrijkste Nieuws Weerbericht Licht op MANNBORG ORGELS Vrijdag 5 Augustus 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 31 DE NAZI'S EISCHEN DE MACHT OP DE MIJNWERKERSSTAKING IN HENEGOUWEN ERNSTIGE ONLUSTEN IN INDIANA HEVIGE GEVECHTEN IN MAFIDSJOERIJE 9 uur 17 min. HEVIG ONWEER IN ITALIË EN POLEN ABONNEMENTSPRIJS pt' 3 voor Amersfoort 2.10. per maand 1 0.75. per wMk (mal gratl» verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/r Binnenland franco per post per 3 maanden f J.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 515 TSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip von een bewijsoummef cikg regel meer f0.25. Llefdadlghelds-ndvertentlcn voor d« helft van den prijs. Kleine Advertentlfcn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05 De daden van terreur in Duitschland. Zal de re- geering-von Papen tegen de buitensporigheden optreden? Het gaat in Duitschland van kwaad tot erger: de politieke moord is er schering en inslag. Zoowel rechts als links vallen de slachtoffers van hetgeen men den „kleinen burgeroorlog" is gaan noemen. Noch do communisten, noch de nationaal-socialisten gaan vrij uit, al doen de laatsten alle moei te de links-radicalen verantwoordelijk to stellen voor de buitensporigheden, die Duitschland hoe langer hoe meer in op spraak brengen. Zal de regccring eindelijk en ten laatsto optreden tegen het politieke terrorisme? Het ontbreekt te dezen opzichte niet aan nadrukkelijken aandrang. Niet alleen heb ben leiders van de rijksbanier zich in ver binding gesteld met de regcering-Von Pa pen en deze duidelijk gemaakt, dat sinds de opheffing van het verbod der nationaal- socialistische stormafdeelingen (S.A.) de ex cessen op ontstellende wijze zijn toegeno men, maar ook de voormannen der sociaal democratische partij hebben er zich bij de rijksregecring over beklaagd, dat de repu blikeinen hoe langer hoe meer het slacht offer worden van aanvallen, die van clc na tionaal-socialisten uitgaan. Vooral in Oost- Pruisen en Sleeswijk-Holstcin, maar even eens in andere deelen van Pruisen en el ders in het rijk, bestookt men thans syste- matisch do republikeinen met bommen, granaten en andere barbaarsclie middelen. De soc.-dem. hebben er zich echter niet toe bepaald slechts hun beklag in te dienen; tevens hebben zij onomwonden te kennen gegeven, dat de republikeinen maatregelen ter zelfverdediging zouden nemen, wanneer de staatsmacht niet voldoende mocht blij ken de aanvallers in toom te houden. Ook de pers geeft met steeds meer na druk te verstaan, dat de toestand, zooals dere zich thans heeft ontwikkeld, ondrage lijk begint te worden cn dat de regcering niet langer in haar dadcloosheid mag vol harden. Inderdaad hebben de rijksministers gis teren te Berlijn vergaderd en de desbetref fende berichten uit de Duitsche hoofdstad behelzen, dat de regeoring-Von Papen van zins is zeer scherpe maatregelen tc nemen, wanneer binnen ongeveer een etmaal tijds geen kcèr ten goede is ingetreden. Be schijnt reeds een strenge noodverordening te zijn geredigeerd, met welker afkondiging men blijkbaar nog ccn klein oogenblikjo uil wachten, in de hoop, dat de buitenspo righeden van den laatsten lijd zich niet zul len herhalen. Mocht de toestand echter niet binnen zeer korten tijd een gunstige wijzi ging onderaan, dan wordt dc noodverorde ning van kracht, een noodverordening, die zelfs de doodstraf in kort geding in het vooruitzicht stelt. Onder meer wordt de vorming van buitengewone rechtbanken overwogen, teneinde te kunnen optreden te gen de politieke fanatici, die op ongeoor loofde wijze wapens hanteeren. Ondertusschen vraagt men zich af, waar om de regcering-Von Papen zoolang treu zelt met een kras optreden tegen dc stich ters van wanorde. Vermoedelijk laat zij zich leiden door vrees en is zij vooral be ducht in moeilijkheden te geraken met de nationaal-socialisten, dc sterkste partij in Duitschland. Reeds nu heeft het. gerucht, dat Von Gayl, dc rijksminister van binncn- landsche zaken, voornemens is plaatselijk de S.A. te verbieden, een storm van veront waardiging doen opsteken in het nationaal- socïalistischc kamp, waar men blijkbaar de opvatting huldigt, dat alleen mag worden opgetreden tegen het „roodc moordenaars- gepeupel", dat door de nazi's ook reeds wordt aangeduid met den naam „verdier lijkte bloedhonden". De rechts-radicalen uiten dan ook reeds bij voorbaat zeer kras se dreigementen; h.i. dienen de communis ten op niets ontziende manier tc worden vervolgd, doch, wanneer ook de nazi s wor den getroffen door speciale regeeringsmaat- regelen, dan staan de leiders niet voor de gevolgen in. Zeer nadrukkelijk heeft de na- tionaal-socialistische Angriff de regeering- von Papen gewaarschuwd niet met vuur te spelen. Anders Ondertusschen is het te hopen, dat de rijksregecring zich niet laat in timideeren door de snoevende taal der nationaal-socia listen. Zelfs een blad als de Deutsche All- gemeine Zcitung, wier opvattingen bet meest overeenkomen met die der regcering- Von Papen, moet tot haar leedwezen toege- ven, dat ook de rechts-radicalen niet lan ger vrij uitgaan en verantwoordelijk moe ten worden gesteld voor de jongste aansla gen op het leven van politieke tegenstan ders, die vooral in Oost-Pruisen het gevolg W'aren van vooraf beraamde plannen. Een burgeroorlog in zijn meest ontstellende vor men zal niet kunnen uitblijven, wanneer een deel der terroristen moedwillig wordt gespaard cn een ander deel op zeer krasse wijze tot rede wordt gebracht. De regeering Von Papen metc niet langer met tw ee ma ten. GROOTE BRAND IN ENGELAND. Londen, 4 Aug. (V.D.) Tengevolge van een grooten brand is ongeveer de helft van de pier van Great Yarmouth vernield. Do danszalen cn het muziekpaviljocn, dat pas verleden jaar was gebouwd, brandden ge bed af. Waarschijnlijk is de brand veroor zaakt door het onvoorzichtig wegwerpen Fan een sigaret Buitengewoon felle aanval op Von PapenVon Gayl en Bracht Berlijn, 3 Aug. (V.D) Jn een artikel, getiteld „De nationaal-socialistische over winning"' bepaalt de leider van de nat.-soc. Pruisische landdagfractie op uiterst kriti sche en scherpe wijze zijn standpunt in zake den tegenwoordigen binnenlandschen politieken toestand en de houding van de rijksregeering. Kube zet o.m. uiteen, dat het feit, dat de rijkspresident, na Brüning en zijn regeering naar huis te hebben gezonden, den cen trumafgevaardigde von Papen cn den Duitsch-nationaal von Gayl aan de regee ring heeft gebracht, oorzaak is geweest, dat liet nationanl-socialisme is gesaboteerd. Von Papen beeft twee tot drie millioen stem men gered voor het Marxisme door zijn noodverordening en door het uitstellen van de rijksdag verkiezingen. Zonder door dc rijksregeering gehinderd to worden, hebben dc zwart-rooden met onbelemmerde dema gogie kunnen opruien tegen het nat.-socia- lisme. De houding van rijkscommissaris Bracht toont, dat deze centrumman bereid is tegenover de nat.-soc. de rol te spelen van een von Kahr. De eenige man in rijk cn Pruisen, die geen deel heeft aan het spel der centrummanncn, is de rijksweerminister \on Schleicher. De nat.-soc. hebben geen reden in rijk of Pruisen eenige rekening te houden met von Papen, Bracht of von Gayl. Wij hebben geen lesje noodig van Bracht over hetgeen wij te doen hebben en hetgeen de staatsnoodzakelijkheid eischt. De rijks dagverkiezingen zullen met de ontzaggelijke overwinning der N.S.D.A.P. niet alleen de nieuwe ordening der dingen in het rijk tot stand moeten brengen, maar ook een defi nitieve regeling van de Pruisische staats- aangelegenheden. Wij Pruisen zijn gewend ons zelf te regeeren. Ook het centrum ge lieve er notitie van te nemen, dat wij niet tien jaar lang den felsten strijd gestreden bobben om als eindresultaat een kabinet van zoogenaamd neutrale bcstuursaristo- cralcn het bewind van het rijk in handen te geven. Het „succes" van von Papen en Bracht is alleen het toenemen van de com munistische partij sedert de Pruisische landdagverkiezingen met 729.000 stemmen. De bijna li millioen, die op 31 Juli nat.-soc. gestemd hebban, oischon thans het over geven van dc staatsmacht aan het nat.-so cialisme. Wair burgerlijk geregeerd wordt, triomfeert liet Marxisme. De rijksbanier eischt maat» regelen tegen de terreur. Berlijn, 3 Aug. (V.D.) De bondsvoorzit ter van de rijksbanier Hoeltermann en do plaatsvervangende bondsvoorzitter Lemmer hebben, naar in de Berlijnsche bladen wordt gemeld, tijdens een onderhoud met den rijksminister van binnenlandsche zaken von Gayl dezen materiaal overhandigd be treffende do terreur, uitgeoefend jegens rijksbanierledcn en republikeinen. Zij we zen er o.a. op, dat de rijksbanier sedert de opheffing van het S.A.-verbod 15 dooden cn 104 zwaar gewonden tc betreuren heeft, van welke laatsten nog een groot aantal in levensgevaar verkeert. De rijksbanierleiders eischten zeer scherpe maatregelen tegen het dagelijks grooter wordende aantal da den van terreur. G 1 e i w i t z, 4 Aug. (V.D.) In den afge- loopen nacht werd tc Sossnitz door den duo rijder van een passecrend motorrijwiel op twee patrouilleerende politie-agcnten ge schoten. Een agent werd in het heen ge raakt, do. andere werd levensgevaarlijk in den buik gewond. Bomaanslagen in Duitschland duren voort. Koningsbergen, 4 Aug. (V. D.) In den afgeloopen nacht werd te Ortelsburg uit een auto een brandbom geworpon naar liet huis van den koopman Robert Neu mann, waardoor aan den voorkant een begin van brand ontstond. Verder werd een bom aanslag gepleegd op het kantongerecht te Mehlauken, waar onbekenden een bom in den kelder van het gebouw hadden ge plaatst cn te voren van een lange lont had den voorzien. Tegen 2 uur vannacht ont plofte de bom. Dc materieele schade is vrij gering en ook persoonlijke ongevallen kwa men niet voor. M n c h e li, 4 Au g. (V. D.) In den afge loopen nacht ontstonden wederom botsin gen tusschen* communisten en nazi's. Een S.A.-lid werd door een schot in de borst zwaar gewond. De daders wisten te ontko men. H a 11 e, 4 Aug. (V. D.) Te Wiehe vond de politie gisteren bij een huiszoeking in het communistische partijlokaal acht zeer explosieve bommen. De eigenaar van het lokaal en zijn zoon zijn gearresteerd. Het rijkskabinet vergadert. B e r 1 ij n, 4 Aug. (V. D.) Hedenmorgen kwamen de te Berlijn gebleven rijksminis ters in kabinetzitting bijeen ter beraadsla ging over den binnenlandschen politieken toestand en in het bijzonder tot het nemen van maatregelen om de rust en orde in het land te verbeteren. Vod Papen met vacantie. Saarbrücke, 4 Aug. (V. D.) Rijks kanselier Von Papen is gisteren in het dorp Wallerfangen in het district Saarlouis aan gekomen, waar hij zijn vacantie zal door brengen. Vorscherpta maatregelen. B e r 1 ij n, 4 Augustus (V.D.) De te Ber lijn aanwezige Rijksministers hebben zich Donderdag in een kabinctszitting bezig ge houden met de nog steeds aanhoudende daden van terreur in de verschillende dec- lcn des Rijks. Het verluidt, dat de Rijksregeering voor nemens is onverwijld verscherpte bepalin gen uit tc vaardigen, indien geen merkbare wijziging intreedt. Ook het Pruisische staatsministerie heeft zich met deze aange legenheid bezig gehouden. Naar wij nader vernemen, zal het van de gebeurtenissen der eerstvolgende IS uur (het is thans te Berlijn zeven uur) afhan gen of besloten zal worden de verscherpte bepalingen tot bestrijding van daden van terreur, waartoe door bet Rijkskabinet reeds is besloten, bij noodverordening van den Rijkspresident van kracht te verkla ren of niet. Tot de nieuwe bepalingen zou o.m. bc- hooren de doodstraf, welke in kort geding uitgesproken wordt. DE OORLOGSSCHULDEN. Borah bepleit opnieuw her ziening der regeling. N c w-Y o r k, 4 Aug. (H. N.) Senator Borah heeft in den staat Minnesota voor de universiteit een rede gehouden, waarin hij opnieuw ccn herziening .van de oorlogs schulden bepleitte. Daarmede voldoet hij aan zijn belofte om liet Amorika'ansclie volk in te lichten over het vraagstuk der schul den in verband met dc politiek cn de ont wapening. Zouden we over het diepste punt der depressie heen zijn, is dc vraarf, die thans allerwegen gesteld wordt, voorzichtig gesteld wordt, zooals men doet, als men informeert naar den toestand van een ernstige zieke, waar zich de eerste teckenen van beterschap voordoen. Men durft het eigenlijk niet eens hardop te vragen, is bang door de vraag den toestand weer te verergeren. Volgens som mige, de optimistische, economen is de ken tering in het getij ingetreden. De financieele ebbe, die na de financieele springvloed is in gevallen heeft haar laagste punt bereikt. Het schijnt dat deze gebeurtenis parallel gaat met het nolitieke gebeuren in de wereld. Want tegelgkertijd, dat men op de beurzen weer wat opleving begint te bespeuren is, blijkens de Zondag gehouden verkiezingen van den Duitschen Rijksdag, de opmarsch der Natio naal Socialisten, dc even gevaarlijke antipode der communisten gestuit. Hitier schijnt op zijn hoogste punt te zijn gekomen, en blijkt 37% van het Duitsche volk tot zijn volge lingen te kunnen tellen. Dat is nog ver van de helft af en zelfs met de hem zeer na staande Duilsch Nationalen. die even 6% van de uitgebrachte stemmen hebben inge palmd, blijft de op dictatuur gestelde meer derheid nog vijf procent onder de helft. Dit is allerwegen in de centra van de wereld politiek en op de beurzen als een gunstig teeken beschouwd. Het wijst op het einde van de langdurige ongerustheid, die in Duitschland geheerscht heeft en het begin van een ordelijken opbouw van het economi sche leven. Deze uitslag wil echter niet zeggen, dat de moeilijkheden nu met één slag verdwenen zijn, want ten eerste beperken de moeilijk heden zich lang niet alleen tot Duitschland en ten tweede kunnen wij nog wel eens voor verrassingen geplaatst worden in dat land Maar in elk geval heeft de stijging van, verschillende aandeden die wij dc vorige week reeds aankondigden aangehouden en zagen we deze week het wonder gebeuren, dat aandeden Philips zich hoven pari wisten uit te werken. Voorwaar een prestatie' Dat had men enkele maanden geleden in Eind hoven ook niet gedacht. Ook is het een be wijs ervoor hoe weinig aandacht het ge- interesseerde publiek schenkt aan schend- blaadies. waarvan er een de laatste weken een laa* hij de grondsche pronaganda tegen het Philins-concern voert. A's uitgever van dit blaadje gedacht had dot hii hierdoor dc beurs kon beïnvloeden dan heeft hij toch wel heel verkeerd de zaak bekeken. Ook dc andere aandeclen kobben geprofi teerd van het koe-terende Philios-zonnctje en mochten zich alle «n een "aste stemming verheugen, een Uchfe koersstijging werd zoo hie- en daar zelfs geconstateerd. Hopen we slechts dat deze rfoede stem ming ook na de vacantie zal bliiven voort duren en niet meer teniet zal worden gedaan als de hoeren diplomaten weer aan het werk fiigen. Want die hebben totnutoe meer be dorven dan goedgemaakt. Slecht onthaal van het bemiddelingsvoorstel De correspondent der N. R. C. te Brussel meldt: Woensdag is zoowel in dc Borinage, te Bergen als in het bekken van Charleroi het voorstel van minister Heyman tot bij- legging van het mijnwerkersconflict be- spioken in de vergaderingen der mijnwer kerscentrales. Het voorstel van den minis ter voorziet, dat de directie van elke mijn alleen de laagste loonen zal herzien met medewerking van lokale verzoeningscom missies. De rcgccnng zou door de mijncom- missie verzocht worden alles in het werk te stellen om een algemcene verbetering in de mijnindustrie te bereiken. Ten slotte zou de herziening van de loonovereen- komst in de mijnindustrie, om dc loonen tc verbeteren, toevertrouwd worden aan een sub-commissie, bestaande uit drie werkgevers en drie arbcidersvertegenwoor- digers. De toepassing van de overeenkomst is ondergeschikt aan de werkhervatting. Gen enkele centrale heeft een besluit ge nomen cn het voorstel werd verwezen naar de plaatselijke afdeelingen, die vanavond vergaderen. In arbeiderskringen hcerscht do stemming, dat de mijnwerkers het mi- nisteericele voorstel zullen verwerpen. In het bekken van Charleroi zal eerst Donder dagavond dc plaatselijke afdecling zich over het voorstel uitspreken. Vermoede lijk gaat men naar geen oplossing. Vrijdag wordt te Brussel een nationaal mijnwer kerscongres gehouden en men vreest sterk, dat op dit congres zal worden getracht ook dc uitroeping van de staking in dc Luik- sclic en Limburgsche bekkens te verkrij gen. De staking blijft in de Henegouwsclio mijnen algemeen. In een vanavond gehouden ministerraad is het mijnconflict ook onderzocht. Minis ter Ileyman heeft zijn voorstel toegelicht De ministerraad hield zich ook bezig met de conlingenteeringsmaatregclen en, rfaai wij vernemen, is een besluit genomen, hou dende dat de contingenteering van den lioutinvoer zeer gematigd zal zijn. De re geering heeft ook besloten de premielee- ning van een milliard franks van liet ge meentelijk crediet door den staat tc waar borgen. Botsingen tuschen stakers en werkwiligen N e w - Y o r lc3 Aug. (V.D.) In het mijn- district Terrhaute (Indiana) zijn ernstige onlusten uitgebroken. De gouverneur heeft troepen laten aanrukken en den staat van beleg afgekondigd; 5000 mijnwerkers, die in vakverecnigingcn zijn georganiseerd, be legeren een mijn, waarin zich een groep van S0 niet georganiseerden heeft verschanst. Beide partijen zouden sterk bewapend zijn. Tijdens een schietpartij zijn drie personen gedood en talrijke anderen gewond. Gouverneur Leelie heeft twee vliegtuig eskaders tegen de rebellen uitgezonden. De vliegtuigen worden met gasbommen uitge rust. Zij moeten bovendien voedingsmidde len en munitie voor dc belegerde niet-geor ganiseerden naar beneden werpen, daar deze reeds 35 uur zonder voedsel en zonder water zijn. New-York, 3 Aug. (V.D.) In Bicknell, in liet stakingsgebied in Indiana, hebben hedenmiddag de georganiseerde mijnwer kers de gebouwen van een steenkolenmijn, waarin niet-gcorganiseerde arbeiders werk zaam waren, in brand gestoken. Alle ge bouwen zijn tot den grond toe afgebrand M o e k d e n, 4 Aug. (V.D.) Op tal van plaatsen vinden ernstige gevechten plaats lusschen de gecombineerde .Tapansche en Mandsjoerijsche troepen cn de ongeregelde Chineesche troepen. Dc Chinecsche vrijwil ligers «hebben op verschillende punten een aanval gedaan op dc omgeving van Xoesjwang, een belangrijk centrum aan de golf van Liaotoeng. Aan beide zijden wer den ernstige verliezen geleden. DRIESTE ROOFOVERVAL. B e r 1 ij n, 3 Aug. (V.D.) In de nabijheid van den Schlesischen Tor is lieden een drieste roofoverval gepleegd. Drie gemas kerde mannen drongen de woning van een huisbewaarder binnen, dien zij met den revolver in de hand dwongen tot overga ve van in het huis aanwezige huurgelden ten bedrage van verscheidene duizenden R.M. Zonder herkend te zijn verdwenen de roover*- BUITENLAND. De nationaal-socialisten eisclïcn de mach6 op. (Eerste Blad, pag. 1). Slakingsongercgeldhcden in Indiana. (Eerste Blad, pag. 1). Bolivia en Paraguay mobilisccrcn. (Eerste Blad. pag. 2.) BINNENLAND. IIcl zwccfvliegkamp te Egmond. (Tweede Blad, pag. 2> UIT DEN OMTREK. Dc A.M.I.T.O. tc Zeist geopend (Tweede Blad. pag. 3). STADSNIEUWS. De veiligheid van hot verkeer (Kantonge recht). (Eerste Blad, pag. 3). SPORT. Dc Olympische Spelen. (Derde Blad, pag. 1 en 2). Wedstrijden op dc stadionbaan. Schlc- baum kampioen der stayers. (Derde Blad pag. 2.) Medegedeeld door hel Kon. Ned. Met. In stituut tc Dc Bilt. Hoogste barometerstand: 768.6 tc Biarritz. Laagste barometerstand: 752.9 tc Hapa- randa. VerwachtingZwakke tot matige Z.W. tot W. wind, zwaar tot half bewolkt, waar schijnlijk weinig of geen regen, iels war mer. De depressie, die gisteren met haar kern ten Z. van IJsland lag, heeft zich O.-waarts verplaatst en ligt thans voor de Xoorsche kust. Ten W. van IJsland vertoont zich ccn nieuw lage drukgebied. De depressie die gisteren over Polen lag, heeft zich naar Finland verplaatst. De hooge druk in liet Z.W. bleef vrijwel onveranderd. In onze omgeving is de lucht thans zwaar bewolkt lot betrokken tengevolge van het overtrek ken van een ondiepe secundaire depressie. Waarschijnlijk zou de invloed hiervan mor gen, weer verdwenen zijn, zoodat. afnemen dc bewolking cn iels hoogcrc temperatuur mag worden verwacht. Het toonaangevende fabrikaat. Complete collectie. FIRMA R. VAN DEN BURG, Arnh.straat. Gevestigd sedert 1887. Talrijke personen door den bliks sem gedood. Rome, 4 Aug. (V.D.) Gisternacht heeft een hevig onweer, dat boven Milaan woed de, groote schade aangericht. Uit Omegna, in Piemont, wordt gemeld, dat drie geestelijken door den bliksem wer den getroffen en gedood. Warschau, 4 Aug. (V.D.) Gistermiddag werd Warschau cn omgeving geteisterd door een hevig onweer, dat vooral boven het district Lukow woedde. Door het in slaan van den bliksem werden in totaal vijf personen gedood en 12 ernstig gewond. In het dorp Gronzowka sloeg de bliksem in een groep van acht kinderen, waardoor een werd gedood en de zeven andere ernstig werden gewond. Warschau, 4 Aug. {V. D.) In de nabij heid van het dorp Powursk in Wolhynië werd een afdecling Poolschc soldaten, dio van een oefening terugkeerden, door een z?er hevig onweer verrast. De bliksem sloeg in het groepje, waarvan zes soldaten op slag werden gedood cn zes zwaar gewond. DE FRANSCH-ITALIAANSCHE HANDELSBETREKKINGEN. Parijs, 3 Aug. (II.N.) De handelsbelem meringen tusschen Frankrijk en Italië zijn cenigszins verlicht, zoodat beide ianden grootere contingenten voor den invoer heb ben toegestaan.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 1