DÉ ËÊMLANDEU
MODERNE STRUIKR 00 VERS
e
Licht op
JOH. DE HEER
Donderdag25Augustus 1932 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a j 31e Jaargang No. 48~|
GEZOND VOOR ZES
STUIVERS PER DAG
ENGELSCHE P00L0NDERZ0EKER
VERDRONKEN
FRANKRIJK BEZUINIGT
EEN OVERWINNING DER
REGEERINGSTROEPEN
8 uur 37 min.
Piano's, Orgels, Radio
NA DE UITSPRAAK TE
BEUTHEN
TSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 maandtn voor Amersfoort 2.10. oer maand 0.75. ncr
weck (met gratl» verzekering tegen ongelukkenl f 0.17'/r
Bln°"'a°3 f;^nco pcr P°!' P" 3 maanden f 1-. Afzonderl.jke nnmmers f 0.05.
POSTREKENING 47910
TELEFOON INTERC 51Ï
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels t 1.05 met inbegrip van c«n bewijsiiummff
elke regel meer 10.25. Llefdadighclds-ndverteotlün voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regelt
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer eatxa f 0.05
Een jaar nationale regcering
in Engeland. Verschillende
successen der regeering-Mac-
donald. De eerstvolgende
taak: oplossing van het
vraagstuk der oorlogsschul-
dcn.
Voor Engeland was het gisteren een be
langrijke dag, daar het toen juist een jaar
was geleden, dat de Labourrcgccring van
liet tooncel verdween en Macdonald dooi
den koning werd belast met de vorming
eener nationale regeering. In het eenc jaar
van crisis is, gelijk velen toegeven, verba
zend veel gepresteerd dank zij de nationale
concentratie der krachten. Op den weg
naar den wederopbouw en de gezondma
king van het bedrijfsleven zijn belangrijke
etappen gezet en reeds nu kunnen vele
mijlpalen worden aangewezen, die getui
gen van den wil en de kracht der Kngel-
echen. Deze mijlpalen zijn: saneering der
begrooting, sanecring van dc betalingsba-
MACDONALD,
de leider der „nationale" regeering in
Engeland.
lans, handhaving der koopkracht van het
pond, goedkooper maken van het staats-
crediet door de conversie der oorlogsleenin-
gen, Lausanne en Ottawa.
De grondslagen voor den vooruitgang in
Engeland zijn in elk geval gelegd en het
succes van het Britsche experiment wordt
feitelijk door heel de wereld erkend. On
dertusschen zou het onjuist zijn de vraag
Ie stellen, of het den Engclschen dan vver
kelijk nu reeds beter gaat dan in het jaar
tevoren. De Engelschen zelf hebben in hun
officieele uitlatingen nooit iets anders be
weerd dan dat het hun relatief gelukt is
de crisis beter te verduren dan andere lan
den.
Deze bewering is volgens de Deutsche
Allgemeinc Zeitung ongetwijfeld gemoti
veerd. Men moet zich in gedachten terug-
verplaatsen naar Augustus 1931 om te be
seffen welke vorderingen er in Engeland
zijn bereikt als uitvloeisel van de concen
tratie aller krachten. Een jaar geleden zag
het er allerbedroevendst uit met het Brit
sche staalscrediet, terwijl het thans moge
lijk is gebleken met gunstige resultaten
over te gaan tot het convertceren der oor-
logsleeningen: dc grootste financieele
transactie cler moderne financieele geschie
denis, en liet 6taatscrediet voor geruimen
tijd op een lager rentevoet te 6tabiliscercn.
Lang voor den vervaldag zijn de Engcl
schen erin geslaagd dc noodcrcdictcn, die
zij in 1931 hebben opgenomen, voor het
grootste deel weer terug te betalen en bin
nen korten tijd zal Engeland geheel bevrijd
zijn van deze credieten.
Do eerste belangrijke stappen ten gun
ste van de uitbreiding van den rijkshandel
zijn gedaan. liet pond is, allen sceptici in
Engeland zelf ten spijt, het pond gebleven.
Het oploopcn der prijzen is achterwege ge
bleven en van inflatie is in het geheel geen
sprake geweest. Veeleer heeft do wereld
markt met zijn goudprijzen zich bij de
waardevermindering van het pond moeten
aanpassen. Niets is meer in staat de vve-
reldbcteokenis van het pond duidelijker
aan te toonen, dan hetgeen geschied is rnet
het plotseling in nood geraakte cn naar be
neden gegleden pond.
Het behoeft dan ook niet te verbazen, dat
de Engel6chc bladen in hoofdartikelen ge
wagen van de successen, die in het eerste
jaar der „nationale" regeering zijn bereikt.
Zij wijzen erop, dat nog heel wat belang
rijke arbeid moet worden verricht. Nadat
het de nationale regeering gelukt is een
einde ie maken aan de herstelbetalingen,
heeft zij nu tot taak ook ten aanzien van
de oorlogsschulden een redelijke regeling
naderbij te brengen, daar het bij de Engcl
schen vaststaat, dat slechts een zoo sterke
regeering als hun eigen in staat is de we
reld. ertoe aan te sporen maatregelen te ne
men, die voorwaarde zijn voor haar sa
neering.
LONDENSCH AANTEEKENBOEK
Indigestie in Engeland een
nationale kwaal
(Van onzen eigen correspondent.)
Londen, 17 Augustus.
Dick Turpin, heet het, is opnieuw op de
wegen van Engeland verschenen. Langer
dan een eeuw is de reiziger of de wande
laar of de tourist, die zijn weg nam langs
de openbare heirbanen van het land, be
trekkelijk veilig geweest. Hij ontmoette er
niet de bandieten, die zijn geld eischten
of zijn leven, die pistolen voor zijn kwets
baar aangezicht hielden en hern met drei
gende misdadige oogen aankeken van ach
ter een masker of een rood stuk doek met
spleten er in. Een eeuw, zegt men, is aldus
het land veilig geweest. Geweest. Want nu
is Dick Turpin dan teruggekeerd in nieu
we gedaante, met nieuwe werkwijze. Wie
was die Dick Turpin? In het bewustzijn
"van het Engelsche volk leeft hij als de
grootste roover van het verleden van het
land. Een dichter heeft dezen bandiet niet
weinig romantische glorie gegeven. Het
was Harrison Ainsworth, die in een ro
man, Rockwood, een levendig verhaal
heeft gegeven van een bewonderenswaardi
ge rit van Dick Turpin, op zijn paard
Black Bless, van Londen naar York. Vooral
door dit verhaal leeft de fameuso struik
roover voort. Maar het is een verhaal van
dichterlijke verbeelding, dat nergens niet
de feiten van Dick Turpin's leven, een ge
woon en leelijk misdadigersleven, klopt.
Dick, die Richard was gedoopt, werd gebo
ren in 1706 in Ilampstead, waar zijn vader
een herberg had. Al vroeg bleek het dat hij
niet wilde deugen. Hij werd bij een slager
in de leer gedaan maar kon daar niet blij
ven, aangezien hij op veedieverij was be
trapt. Hij maakte zich uit de voeten en
sloot zich aan bij ean beruchte bende
smokkelaars en veedieven in Essex. On
der Turpin's leiding breidde deze bende
haar activiteit uit tot berooving van hof
steden en schrikaanjaging van vrouwen bij
afwezigheid van mannen en broeders.
Toen die bende op gewelddadige wijze,
door vechten onder elkaar, ontbonden
werd, werd Dick Turpin compagnon van
een berucht struikroover. Om arrestatie te
ontgaan, vluchtte hij tenslotte uit Essex
weg naar het noorden, waar hij in 1739 we
gens diefstal van paarden tot den strop
werd veroordeeld. Dat is, zeer kort, de ge
schiedenis van Dick Turpin, die dan nu in
Engeland is teruggekeerd.. Een struikroo
ver, een bandiet, van den weg, heet in En
geland een highwayman, een footpad of een
Dick Turpin. In het begin van deze week
zijn automobilisten in den avond op een
zame wegen opgehouden, aangevallen en
beroofd. In één geval gold de aanval een
lange-afstands-omnibus, vol met passa
giers. In een donker laantje verschenen in
het licht van de lampen plotseling twee
gemaskerde met knuppels gewapende ke
rels. De beduusde bestuurder gaf gevolg
aan een teeken om te stoppen. En toen de
bus tot stilstand was gekomen, begonnen de
roovers het voertuig te beklimmen. Het
geluk wilde echter dat er toevallig een po
litic-patrouille per motor naderde en dit ge
zicht deed dc schurken besluiten hun oor-
nemen op te geven. Op 'n weg in de buurt
van Dunstable stopte in den nacht een
automobilist uit Londen voor een man, die
in het licht van zijn koplampen stond te
zwaaien. Toen dc auto stilstond kwarn een
andere kerel uit een heg te voorschijn en
sloeg don automobilist met een ijzeren
staaf op het hoofd, zoodat hij zijn bewust
zijn verloor. Hij werd uit zijn auto ge
sleept en de boeven zochten met het snelle
en keurige wagentje een goed heenkomen.
In een ander geval was een werkloos werk
man het slachtoffer. Deze was in den la
ten avond op weg naar zijn woning. Hij
had een korten en eenzamen weg gekozen.
Zijn aanvaller, gemaskerd en met een re
volver gewapend, vi-jcg zijn geld. De mah
had geen geld en de teleurgestelde boef
loste drie schoten op hem, waarvan er een
hem ernstig in den buik wondde. Het zijn
een paar voorbeelden van het optreden van
de moderne Dick Turpins, die in het al
gemeen de hoffelijkheid van den boef der
verbeelding die begint met. geld te
eischen missen. De moderne Dick Turpin
schiet of slaat eerst zijn slachtoffer buiten
kennis en helpt daarop zichzelf.
Voedingsvraagstukken trekken in Enge
land steeds algemeene belangstelling. Dat
komt omdat ze zooveel leden der bevol
king, die aan slechte spijsvertering lijden,
rechtstreeks aangaan. Indigestie is een na
tionale kwaal die moet zijn ontstaan uit
het traditioneel dieet, waarin vlecsch over-
heerscht, en waarin cle „high tea" een be
langrijk aandeel heeft. Op het vasteland
van Europa drinkt men natuurlijk niet de
Engelsche „afternoon tea" Aan uw kant
van het Kanaal is dit Engelsche maal een
licht en fijn thee-uurtje geworden, dat in
geen enkel opzicht met het inhccmsche,
oorspronkelijke cetgebruik kan worden
vergeleken. Dc middagthee van de Engel
schen is een volledig maal van brood en
boter, jam, jam-gebak, visehpastci en ma-
telooze hoeveelheden vruchten-cakes van
veelal ondeugdelijke samenstelling. Deze
zaken worden weggespoeld met meestal te
sterke thee.
Al het lichamelijk lijden, dat voorkomt
uit zulk onoordeelkundig eten, kan gemak
kelijk worden voorkomen. Een geneesheer,
die sprak op een medische jaarvergade
ring, heeft niet alleen raad geschaft, welke
opgevolgd aan de „chemists" driekwart
van hun omzet zal ontnemen (n.l. den ver
koop van middelen tegen slechte spijsver
tering), welke voorts van Engeland een
land zal maken vol gezonde magen, maar
welke tevens met één slag een oplossing
moet geven voog de netelige politieke, eco
nomische en maatschappelijke vraagstuk
ken, welke den landsbestuurders zooveel
hoofdbrekens kosten. Met dieet, dat deze
wonderen kan bewerken, bestaat uit ha
ring, havermout en kool. Voor zes stuivers
per hoofd per dag kan men er zich ge
noeg van aanschaffen om het lichaam op
do beste wijze in stand te houden. Het is
niet de eerste maal, dat do haring dc
menschheid wordt voorgehouden als de ge
condenseerde zegen harer inwendigheid,
als een pakhuis van bindweefsel stalende
vilaminen, als een stapelplaats van calo
rieën. Maar de Engelschen beschouwen de
haring als voedsel voor halfbeschaafde vol
ken en zijn niet te bewegen dit zee-banket
tot hoofdschotel aan hun tafels te bevor
deren. Men moet helaas vreczen, dat zij de
aanzienlijke voordeden voor hun lichame
lijk cn geestelijk heil, welke schuilgaan in
dit diëtisch advies van een geleerde, niet
zullen weten te \yaard,eere_n. En kan men
het him kwalijk nemen? Zou de dood
geen verlossing zijn, indien men werd ver
oordeeld "de verscheidenheid van zijn ~da-
gelijksch voedsel te beperken tot kool en
havermout en haring?
Het Engelsche volk wordt eiken 'dag
overstelpt met vocdselwenkcn cn voor
schriften. De onvergankelijke waarheid,
dat men van brood alleen niet kan leven,
wordt er bij veronachtzaamd. Hoe zeer is
dit gedaan door dezen liaring-mout-kool
kampioen? De man heeft niet alleen be
wezen geen mcnschenkcnnis te bezitten,
ook zijn inzicht in economischo verschijn
selen moet zeer slecht zijn. In plaats van
zes stuivers te kosten zouden de schotels,
die hij aanbeveelt, met geen goud te beta
len zijn indien hot gansche volk.er zich
aan begon te vergasten. Zoodat ook dit
visioen van een voor een kleinigheid ver
zadigde natie, die onverschillig kan zijn
voor een voedselbelasting door Ottawa aan
gekondigd, en voor graan-quota's, voor de
eischen van den fiscus, voor die van het
huishoudelijk budget, die geen zorg behoeft
te hebben voor de toekomst cn dokters en
apothekers kan afdanken, zoodat ook dit
visioen al weer zeer bedriegelijk blijkt to
zijn.
Men moet er zich altijd weer over verba
zen, dat uitspraken als de hier geschetste,
blijkbaar alleen om het schijntje zin in den
onzin, zooveel openbaarheid krijgen. Ze
hebben geen praktisch nut, hoezeer ze met
klaarblijkeüjkcn ernst worden voorgedra
gen door menschen, die, getuige hun posi
tie, goed bij hun verstand zijn.
H. G. Wat kins, een veelbes
lovend expeditieleider
Londen, 24 Augustus (V.D.). Naar uit
Angmagsalik op Groenland gemeld wordt,
is dc leider ccner Britsche Poolexpeditie,
de 25-jarige II. G. Watkins door een kano
ongeval tijdens een jacht op zeehonden
verdronken. De vorige maand was Watkins
met een Amerikaansch-Britsche expeditie
van Londen vertrokken ten einde de moge
lijkheid van een vliegverbinding ie onder
zoeken tusschen Canada cn Engeland.
Watkins was reeds op 23-jarigen leeftijd
leider van een Britscho expeditie naar
Groenland. Hij ontving voor zijn verdien
sten tijdens deze expeditie dc medaille van
de Britscho Geographischc Vereeniging.
Op 20-jarigcn leeftijd ondernam hij met
twee metgezellen reeds een expeditie naar
Labrador en toen hij 19 <jaar oud was, had
hij reeds verscheidene bergen in Zwitser
land bestegen, o.m. heeft hij drie maal de
Mont Blanc beklommen.
Parijs, 24 Augustus. (V.D.) Naar ge
meld wordt zal Donderdag in het Staats
blad een besluit gepubliceerd worden, waar
bij alle bestuursuitgaven in Frankrijk met
5 procent zullen worden verminderd. Dit
besluit zal 1 October in werking treden. Het
heeft betrekking op de tractementen van
alle burgerlijke en militaire ambtenaren.
BRAND OP EEN SCHEEPSWERF TE
KOPENHAGEN.
Schade van 1 mlllioen kronen
Kopenhagen, 24 Augustus (V.D.). Op
de scheepswerf te Nakskow woedt momen
teel een hevige brand. Een in aanbouw zijnd
motortankschip, groot 14.000 tort, is reeds
gedeeltelijk door het vuur vernield.
De schade wordt tot nu toe geschat op
meer dan 1 millioen kronen.
HET EERSTE VONNIS VAN DE
SPECIALE RECHTBANK TE BERLIJN.
Berlijn, 24 Augustus. (V.D.) De speciale
rechtbank te Berlijn deed heden uitspraak
in de zaak tegen twee verdachten, die te
recht hadden gestaan wegens landvrede-
breuk en geweldpleging tegen personen.
Een der verdachten werd veroordeeld tot
tien jaar tuchthuisstraf, de andere werd
vrijgesproken.
Van het strijdtooneel
in Brazilië
Buenos Aires, 24 Aug. (V.D.). Vol
gens officieele berichten van de Brazili-
aanscho regeering uit Rio do Janeiro heb
ben de Brazil iaansche rcgecring6troepcn
een groote overwinning behaald op dc op
standelingen aan het Zuidelijk front van
Sao Paulo. De opstandelingen hebben zich
met zware verliezen over een afstand van
15 K.M. teruggetrokken. Volgens deze be
richten was dit gevecht do grootste slag,
die ooit op Zuid-Amerikaaii6chcn bodem is
uitgevochten en waaraan meer dan 10.000
man deel namen.
Een'II. N:-tclogram uit New York d d.
24 Aug. behelst nog: Het gevecht had met
dc meest moderne wapenen over een front
van 8 mijl plaats. Aan beide zijden zijn
zware verliezen geleden. Talrijke opstande
lingen zijn gevangen gcnonïcn. Onder de
gevangenen bevindt zich ook de zoon van
den vroegeren president Washington Luiz.
I-Iet regccringsleger bevindt zich thans op
marsch naar Sao Paolo, waar onder dc ar
beiders groote ontevredenheid moet heer-
schcn over het bewind der opstandelingen.
HITTEGOLF TE LISSABON.
Lissabon, 24 Augustus. (V.D.) Momen
teel heerscht er te Lissabon een hittegolf,
waarbij de temperatuur op heden tot 38
graden Celsius was gestegen. Er is gebrek
tan water. Verscheidene theaters moesten
gesloten worden, daar de brandweer bij
eventucele brandgevallcn niet over heb
noodigo water beschikt.
KOLENDIEFSTALLEN TE DORTMUND
Dortmund, 24 Aug. (II.N.). Do kolen-
diefstallen in de haven nemen grooten om
vang aan. Zoo hebben dezer dagen onge
veer 10 personen zich met gestolen liclv
ters naar dc opslagplaats van het kolen
syndicaat aan de haven begeven, waar zij
niet minder dan 5 ton kolen stalen. Zij wer
den echter door een bewaker opgemerkt,
zoodat de politie gewaarschuwd werd. Met
behulp van den politiehond gelukte het 4
der dieven te arresteeren, die beweren, dat
zij uit nood gehandeld hebben.
AANSLAG OP ITALIAANSCHEN
GEZANT.
Re val, 24 Augustus. (V.D.) Dc Italiaan
se ie gezant in Estland, graaf Tosti Val
minoeta werd heden door een zijner ambte
naren in de zalen van het gezantschapsge
bouw aangevallen. De aanvaller, zekere
Ferraris, bracht den gezant met een scheer
mes ecnige ernstige doch niet levensgevaar
lijke sneden in het gelaat toe. De gezant
zou Ferraris ernstig berispt hebben, dat hij
een der vrouwelijke bedienden van het gc
zantschap een klap om de ooren had ge
geven. Tijdens het onderhoud stortte Fer
raris zich op den gezant. Dc dader is Itali-
aansche onderdaan, doch behoort niet tot
het corps diplomatique. Hij is door de poli
tie aangehouden.
HET CONFLICT IN DE ENGELSCHE
KATOENNIJVERHEID.
Londen, 23 Aug. (V. D.) Vertegenwoor
digers van werkgevers en werknemers in
de katoenindustrie van Lancashire hebben
heden de uitnoodiging aanvaard van den
burgemeester van Manchester voor een ge
zamenlijke vergadering op morgen. In ver
band met deze gunstige ontwikkeling van
het conflict waren de textielaandeelen he
den belangrijk hooger genoteerd ter beurze.
DE WERKLOOSHEID IN DUITSCHLAND.
Berlijn, 2 3 Aug. (V. D.) Het aantal
werkloozen op 15 Augustus j.l. bedro.0
5.383.000, d.w.z., dat het aantal in het tijd
vak van 1 tot 15 Augustus met 10.000
teruggeloopen.
BUITENLAND.
Dc doodstraf tegen Sanjurgo gcëischt
(Derde Blad, pag. 1).
Frankrijk bezuinigt.
(Eerste Blad, pag. 1).
De Engelsche poolondcrzocker H. G. Wat
kins verdronken.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Memorie van Antwoord van ir. Albarda
over zijn wetsontwerp inzake mobilisatie.
(Tweede Blad, pag. 2).
Een wetsontwerp ingediend inzake de
contingenteering van vlecsch.
(Tweede Blad, pag. 2).
De moord te Naaldwijk v.oor het Haag-
<*che hof.
(Tweede Blad, pag. 1).
Relletjes te Rotterdam.
(Tweede Blad, pag. 1.)'
Krachtvoederfabrlek bij Zaandijk afge-*
brand.
(Tweede Blad pag. 1.)
SPORT.
Het Utrechtsch elftal verliest van de Hon
jaren.
(Derde Blad, pag. 2)<
UIT DEN OMTREK.
Gemeenteraadsvergadering te Hoevclakonu
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het K.N.M.I. te de Bilt*
Hoogste barometerstand 771.7 to Lerwickd
Laagste barometerstand 752.1 te Vardó.
Verwachting: In het Z. zwakke tot ma
tige wind uit O. richtingen, licht tot half
bewolkt, droog weer, iets warmer overdag.
In het N. zwakke tot matige, N. tot O.
wind, half tot zwaar bewolkt, weinig of
geen regen, iets warmer..
Hel hooge drukgebied breidde zich over
Scandinavië en N.-Duitschland uit en in
het N.W. cn Z.W. vertoonden zich baro-
mclcrdalingen, zoodat in onze omgeving
reeds heden O. winden de overhand kre
gen cn dc zonneschijn toenam. Ook voor de
volgende dagen lijkt de weerstoestand gun«
stig en zal do temperatuur moer gaan stij-»
gen zonder dat nog zeer hoogo tempera-i
turen te wachten zijn. Alleen N.-Scandina-<
viö heeft nog regen onder invloed van een
depressie in het N.O. Overigens is in bijna
het gcheele waarnemingsgebied het weer
droog. Z.-Frankrijk heeft echter kans op
onweer.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Een goede raad eerst even bij
ons komen kijken.
ïetoogingen te Breslau
Brcslau, 2 3 Aug. (V. D.) Nadat hel
reeds hedenmiddag in de binnenstad tot be
toogingen was gekomen tegen de vonnissen
van Beuthcn, waarbij de politie gebruik
moest maken van den gummistok en acht
nat.-soc. arresteerde, werden in den loop
van hedenavond de protestbetoogingen her
haald. Een groote menschenmenigte trok
door de straten en riep: „Laat onze kame
raden vrij, weg met het doodvonnis van
Bcuthen, weg met de Papenregeering". De
politie was zeer gereserveerd, maar trachtte
toch op enkele plaatsen den stoet to ontbin^
den.
DE GOUDUITVOER IN ZUID-AFRIKA,
Kaapstad, 24 Aug. (V.D.) In de afge-
loopen week werd in totaal 214.920 ons
goud ter waarde van 914.031 naar Groot-
Brittannie uitgevoerd.
Naar Holland werd aan goudspecie iet
waarde van 4000 geëxporteerd. —x