I A.SCHOTERMAN Zn.
ST. EMILI
IBM
UITVAART KARDINAAL VAN ROSSUM
MAASTRICHT IN ROUW
GEDOMPELD
ECONOM. VOORLICHTINGS
DIENST
DE WAARNEMINGEN
BEGONNEN
WIJNHANDEL
HET CGNFLICT IN DE
KOOPVAARDIJ
Naar het einde?
DELGONEN IN T BOUW
BEDRIJF
L) zoekt aparte, moderne Meubelen tegen billijken prijs
Komt U eens bij ons zien en U zult verwonderd staan onzer
groote sorteering en de LAGE PRIJZEN.
A. H. VAN NIEUWKERK N.V. TEL. 543 AMERSFOORT
BEEKENST.LAAN 10
K. BEEKSTRAAT 6
uw adres voor complete meubileeringi
HUMORHOEKJE
Een persoonlijk voord van
Prof. dr. Feron
Maastricht, 3 Sept. In het oude Tricht
wa6 dezen Zaterdagmorgen reeds vroeg
een ongekende volte van vreemdelingen,
die de plechtige begrafenisdiensten van
den overleden kardinaal Van Rossum wil
den bijwonen. Reeds Donderdag en Vrijdag
waren eenige kerkelijke hoogwaardigheids-
bekleeders uit het binnen- en buitenland
aangekomen. Zij hebben allen bij het stof
felijk overschot van den kardinaal gebe
den in de „chapelle ardentc", welke inge
richt was in het groote voorportaal der St.
Servaeskerk, tegenover den St. Janstoren.
Hier is de z.g. „cntre royal'welke slechts
bij groote plechtigheden geopend wordt.
Vanmorgen werden in alle kerken en
op alle altaren van de grijze Servaeskerk
H. Missen van Requiem opgedragen voor de
zielerust van den kardinaal en wel door
een groote menigte buiten- en binnenland-
sche geestelijken, abten en prelaten, die
aanwezig waren.
In de stad hangen van alle openbare ge
bouwen, kerken en de meeste woningen der
binnenstad de vlaggen halfstok, de straat
lantaarns zijn met rouwfloers omhangen.
Te tien uur werden de laatste voorberei
dingen getroffen voor den grooten omme
gang met hot stoffelijk overschot, denzelf
den weg door de 6tad langs het groote
Vrijthof, waar jaarlijks de bekende St. Ser-
vaesprocessie trekt.
Precies half elf begon de plechtige stoet
van kardinalen, aartsbisschoppen, bis
schoppen, abten en prelaten te trekken, ge
volgd door een groote menigte priesters en
reguliere geestelijkheid, tallooze wereldlij
ke autoriteiten, en een enorme massa af
gevaardigden van godsdienstige en sociale
organisaties uit Limburg en de naaste ge
bieden van Duitschland en België.
De lijkbaar werd gedragen door broeders
van het klooster de Beiiaart te Maastricht.
De lijkstoet bewoog zich plechtstatig tus
schen dichte hagen toeschouwers, terwijl
alle klokken der ruim 30 kerken en kapel
len hare meerstemmige klanken over de
stad beierden.
In de kerk zelf, waar de stoet even over
elf uur aankwam, was het ruime priester
koor en bovendien een aanzienlijk deel van
het middenschip der kerk gereserveerd
voor de genoodigden en de aanwezige auto
riteiten. Het gebouw was in zwaren rouw
gestoken. Het knapenkoor der SL Servaes
kerk zong liturgische gezangen. De Ponti
ficale Mis van Requiem werd opgedragen
door Z. H. exc. mgr. J. Janssen, aartsbis
schop van Utrecht, daarbij geassisteerd
door mgr. de Bauduin, vicaris-generaal van
het bisdom Roermond en mgr. dr. Eras
(Rome) en pater dr. Drehmans. Verschei
dene missiepriesters assisteerden nog.
Op verschillende zijaltaren werden tege
lijkertijd H. Missen opgedragen.
Onder de aanwezigen merkten wij op
Z.Em. kardinaal van Roey, primaat van
België (in kardinaalskleeding), de bisschop
pen van Nederland, mgr. J. Janssen,
Utrecht, mgr. Hopmans, Breda, mgr. Aen-
genent, Haarlem, mgr. Diepen, 'e Bosch,
mgr. Lemmens, Roermond, allen met hun
secretarissen, mgr dr. Eras, procurator van
het Nederlandsch Episcopaat in Rome,
mgr. J. Olav Smit6, mgr. Mculenberg (IJs
land). mgr. Brent. Denemarken, mgr. Hey-
len, Namen, mgr. Biermans, algemeen over
ste van de St. Jozef-6ocieteit Mill Hill, mgr.
Vogt, Aken, mgr. Muller (Stockholm), pa
ter dr. Leijdsman, 6ccretari6 van den over
leden kardinaal, was Donderdag telegra
fisch naar Rome ontboden, zijn functie
werd overgenomen door den oud-secretaris
pater dr. Drehmans, mgr. Joosten en mgr.
Bux (Finland).
^rder verscheidene vicarissen uit de
Neuerlandsche bisdommen en uit het bui
tenland, o.a.: Luik en Keulen, welke te
vens hunne bisschoppen en wijbisschoppen
vertegenwoordigden, die verhinderd waren
persoonlijk aanwezig te zijn.
De lange rij van andere geestelijke auto
riteiten, gemijterde abten en eenvoudige
priesters laat zich niet vermelden; elke or
de had hare afgevaardigden, elke congre
gatie was vertegenwoordigd; talloos waren
de werkers en bestuurders in missiegebie
den, die hier den kardinaal der missie de
laatste eer kwamen bewijzen. Treffend
was de aanwezigheid van mgr. Joosten, die
pas j.l. Zondag door den nu overleden kar
dinaal tot bisschop gewijd werd in het
Missiehuis te Sparrcndaal bij Vught.
Van de burgerlijke autoriteiten noemen
wij: graaf de Marchant et d'Ansembourg,
Gulpen, als vertegenwoordiger van H. M.
de Koningin, Z.Exc. de minister van staat,
jhr. mr. Ch. Ruj-6 de Beerenbrouck, Z.Exc.
minister van justitie mr. Donner, de com
missaris der Koningin in Limburg baron
van Hovell tot Wcstorflier, de leden van
Gedep. Staten, vele leden van de Eerste en
Tweede Kamer, de burgemeesters van
Maastricht en andere gemeenten in en bui
ten Limburg, de militaire commandant te
Maastricht, enz.
Wtderom een onafzienbare rij van depu
taties van missrevereenigingen en anaere
organisaties sloot zich hierbij aan. Het
kerkgebouw was tjokvol.
Na afloop van den plechtigen uitvaart
dienst, besteeg prof. dr. Feron den kansel
en sprak over den gestorven kardinaal eerst
een persoonlijkon indruk. Toen ik verle
den Zondag Z.Em. kardinaal Van Rossum
in vol ornaat de kapel zag binnenschrijden
van het Missiehuis Sparrendaal, stond mijn
hart een oogenblik stil. Was dat, die ge
bogen, bleeke wankele man, onze groote,
fiere, edele, energieke kardinaal?
Toen ik hem twee uur later, onder bet
„Te Deum", na de bovenmenschelijke in
spanning der heilige wijding, niet meer zag
staan vóór het altaar, maar werkelijk zag
rusten op het altaar, met diep neerhangend
hoofd en hijgende borst, als een uitgeleden
offerande leunend op het altaar van Chris
tus, stond mijn hart weer een moment st.it
Was die uitgeputte hoogepriester niet
waarlijk geworden tot iemand, wien mijter
en staf te zwaar was geworden en die met
Christus kon zeggen: Consummatum est,
het is volbracht!
Toen ik ruim een dag later vernam, dat
de hooge lijder in machteloozen toestand
was overgebracht naar het ziekenhuis
„Calvarienberg" in deze stad, werd weder
om een oogenblik van verstommende stilte
gelegd over mijn hart. Zou dan de dood
reed6 zoo dadelijk gaan dreigen?
Toen ik 's anderen daags met onzen bis
schop, dien ik toevallig het voorrecht had
te begeleiden, het eerst mocht neerknielen
bij den overledene en daar den grooten
doode zag liggen, in allen eenvoud, zoo ge
woon en zoo bleek, in die erge stilte en die
angstwekkende kleinheid van den dood,
waarin alle menschen zoo klein en zoo ge
lijk zijn, voelde ik de aangrijpende tragiek
van dit onverwachte sterven met klemmen
de kracht in heel mijn ziel. Hij was dus
niet meer in de strijdende, zichtbare kerk
van Christus, hij. de groote leider der groot
ste strijders in dat rijk van Christus. Hfj
was dus weggegaan uit de F.euwige Stad
om in zijn vaderland te sterven. Hij was
dus den Euclïaristischen zegetocht door de
Noorsche landen gaan maken als een sym
bolischen afscheidstocht van zijn missie
wereld.
Hij was nu werkelijk naar Sparrendaa.
gegaan „meer 6tervend dan levend", om
als een uitgestreden Paulus nog gauw een
laatsten mede-bisschop te wijden en te zen
den. Hij had duö daar, toen hij bij het af
scheid met stokkende stem tot den nieu
wen bisschop zeide: „God zegene u en uw
werk, uw missie en uw missionarissen", ge
sproken niet meer alleen als prefect der
propaganda, maar tevens als bode des he
mels, die stond op den drempel der eeuwig
heid.
Hij was dus willen terugkeeren naar Wit
tem, het beminde huis zijner congregatie
om ddar zijn laatste offer te dragen en
daarna, doodmoe, van zijn medebroeders
afscheid te nemen. Hij was dus naar Maas
tricht willen komen, om daar, ver van
Rome, ver van den troon zijner waardig
heid en werkzaamheid, in zijn land, in de
stad der heilige bisschoppen, in de vest»
der groote geloofverkondigcrs te sterven!
Wij zijn inderdaad bereid en in staat om
bij de lijkbaar, nog vóór het graf gesloten
is, God te danken. In den geest der kerk,
die dan dag des doods een dag van ge
boorte heet, in den geest der Heiligen, die
ons bij monde van den grooten Basilius
vermanen niet te zeer te treuren over een
grooten doode, dien wij verloren hebben
maar veeleer God te danken, voor de groo
te gaven en de kracht des geloofs, welke
Hij ons in zulken men6ch had gegeven,
mogen en moeten wij den goeden God dan
ken, dat de kerk en wij hem hebben ge
had. In dien geest roep ik Nederland en
heel de kerk op den Koning der eeuwen te
danken, dat Hij ons kardinaal Van Rossum
heeft gegeven, een kerkvorst zóó groot, zóó
sterk, zóó edel, zóó wijs, zóó geleerd, zóó
vroom, zóó priesterlijk, zóó religieus, zóó
apostolisch; dat Hij ons zulk een kerkvorst
heeft behouden tot een leeftijd van ruim
zoven-en-zeventig jaren en hem in kracht
en rusteloosheid liet werken tot het uiter
ste einde.
Dan schilderde spreker den kardinaal als
kloosterling. De pau6 heeft daarvoor zelf
de allerschoonste getuigenissen afgelegd
Deze gepurperde volgeling van St. Alphon-
sus heeft in het leven de leer en het voet
spoor van den grooten stichter der Redemp
toristen-Congregatie gevolgd.
Als apostel was kardinaal van Rossum
een wereldfiguur. Als prefect van de con
gregatie de Propaganda Fide was hij, on
der den paus, de eerste apostel der kerk.
Als zoodanig droeg hij met den paus de
zorg voor alle kerken in het wereldgebied
der missie.
Een groot man is heengegaan en hij was
een der onzen. Want, deze prefect der con
gregatie de Propaganda Fide was een Ne
derlander! Al6 wij hier staan bij het lijk
van iemand, die in de laatste eeuwen wel
licht geen gelijke had onder zijn landge-
nooten wat wereld-invloed betreft, en die
wellicht in de eerste eeuwen zulk een ge
lijke ook niet meer krijgen zal, laat ons,
/ijn medetijd- en landgenooten dan God een
qogenblik met fierheid danken, ook als
Nederlanders! Zoon van Nederland en Ne
derlander was deze groote zoon der kerk
m merg on been. Ook als hooge burger van
Rome en van de stad van het Vaticaan
bleef hij dat en schreef nog uitdrukkelijk
„Aan mijn landgenooten". Hij droeg het
edele kenmerk van zijn 6tam rond als be
lichaamd in heel zijn wezen en werken.
Ook den pau6 zelf hoorde ik over hem spre
ken tot ons, Nederlanders, als over „onzen
grooten kardinaal."
De spreker eindigde met een aansporing
tot de katholieken van Nederland, om hier
de bloeiende rai6sie-actie krachtig voort te
zetten. Een welig groeiend missieleven zal
het beste en schoonste moment zijn. dai
voor de nagedachtenis van kardinaal Van
Rossum gesticht kan worden.
Nadat do absoute verricht was door de
verschillende aanwezige bisschoppen
kardinaal van Roey opende de lange reeks,
werd het lijk opnieuw overgebracht naar
de doodenkapel. om te drie uur overge
bracht te worden naar het klooster te Wit
tem.
Naar Wittem.
Klokslag vier uur zullen aan de kork van
St. Servaes alle autoriteiten weer verza
meld zijn voor de plechtige overbrenging
van het lijk naar de Kloosterkerk van de
paters Redemptoristen te Wittem (bij Gul
pen). Een zwaar omfloerste rouwwagen zal
de eenvoudige kist vervoeren, welke voor
afgegaan en gevolgd zal worden door vele
auto's waarin autoriteiten en genoodigden.
Op den breeden rijksweg Maastricht-
Aken zal de stoet even voorbij Gulpen op
gewacht worden door de kloostercommu
nitcit van Wittem. In de kerk zal de bis
schop van Roermond nogmaals de absoute
verrichten, waarna het stoffelijk overschot
bijgezet zal worden in den grafkelder.
Het was kwart over drie, toen Zaterdag
middag te Maastricht de klokken begonnen
te luiden en de begrafenisstoet aan de Zuid
zijde de kerk verliet. Voorop ging weer het
kinderkoor en een aantal biddende geeste
lijken, daarna de 'lijkwagen, waardoorheen
purperen strikken aan het lijkkleed zicht
baar waren, en daarachter een stoet van -12
auto's met familieleden. Molthezer ridders,
bisschoppen en hoogwaardigheidsbeklceders
overheidspersonen en pers.
Zeer langzaam ging het door de stad,
waar de vlaggen aan vele huizen halfstok
woeien, over de Wilhclminabrug langs den
rijksweg naar Wittem. In alle dorpen en
gehuchten stonden de schoolkinderen, de
schutterij in hun uniformen, muziekgezel
schappen en belangstellenden langs den
weg geschaard. De toeloop in Wittem was
overweldigend. Het aantal auto's was niet
te tellen.
Bij het gehucht Carthicls kwamen de pa
ters van Wittem den stoet tegemoet. Van
daar weid het lijk gedragen naar den graf
kelder, waar het onder het verrichten van
de gebruikelijke ceremoniën is bijgezet, om
dat eerst na de opening van het testament
in Rome zal blijken, of de overledene in zijn
laatsten wil een andere rustplaats ge-
wenscht heeft.
De benoeming van den heer
Lamping tot directeur
te wachten
Naar verluidt zal een dezer dagen de be
noeming afkomen van den heer A. T. Lam
ping tot directeur van den economischcn
voorlichtingsdienst.
De he=r I.amping, die een opleiding ge
noot voor den consulairen dienst, was
laatstelijk sedert 1927 werkzaam in Chili als
zaakgelastigde ad interim bij ons gezant
schap tc Santiago en tevens waarnemend
consul-generaal aldaar.
Tevoren was hij o.a. een paar jaren ge
detacheerd bij de directie van economische
zaken bij het departement van buitenland-
sche zaken.
liet Nederlandsch aerologisch
slation op IJsland
Reykjavik, 2 Sept. (V. D.) Het Neder
landsche Aerologiscb station nabij Rcykja
vik is beden met de .waarnemingen, die dit
station doet in verband met het Interna
tionale Pooljaar, begonnen.
Luitenant van #Giessen heeft heden zijn
eerste hooge vlucht gemaakt en bereikte een
hoogte van 5500 meter.
utrechtsch arbeider
verongelukt.
Zijn toestand zorgwekkend.
Dordrecht, 3 Sept. De werkman G.
uit Utrecht had hedenmorgen, toen hij be
zig was aan de Barendrechtsche brug, het
ongeluk van dc toog langs één der hefto-
rens naar beneden te vallen. De ongeluk
kige kwam op het hoofd terecht met het
gevolg, dat hij een schedelbreuk bekwam.
Dr. Bok, uit Barendrecht, die onmiddellijk
ter plaatse was, verleende de eersto hulp
en achtte directe overbrenging naar het zie
kenhuis te Rotterdam noodzakelijk. Zijn
toestand is zorgwekkend.
LAFFE STREEK.
Drie jongens uit Leiden, onder wie zich
de 15-jarige S. beyond, hadden, zoo meldt
de „Rott." met elkander een weddenschap
aangegaan, die hierin bestond, dat zij op
hun reis per rijwiel van Leiden naar de
Bloemenveiling te Boskoop, af en toe limo
riade zouden drinken vermengd met ster
ken drank; wie niet dronken werd zou dp
weddenschap gewonnen hebben.
Het laffe bij deze z.g. weddenschap was.
dat de beide anderen, genoemden 15-jarige
alleen vermengde limonade lieten drinken,
terwijl zij zelf onvermengde dronken, wel
ke zij in een andere flescli bij zich droegen
De gevolgen bleven niet uit. Toen de jon
gen in de veiling kwam was hij bijna be
wusteloos, en moest het personeel van de
veiling toeschieten, om de behulpzame
hand te bieden en den jongen, die het erg
benauwd had, helpen en verplegen.
Het vermoeden is gewettigd, dat de limo
nade met spiritus was vermengd.
De Boskoopsche politie werd in deze
zaak gemengd, die aanstonds overging tot
het opmaken van proces verbaal.
Algemeen was men ter veiling zeer ver
ontwaardigd over deze laffe daad.
114 000 K.G. TOMATEN VERNIETIGD.
Gedurende de maand Augustus zijn aan
de Coöp. Fruit- en Groentenveiling te
Naaldwijk 1.853.813 k.g. tomaten aange
voerd, waarvan 114.525 k.g. tomaten als on
verkoopbaar werden vernietigd.
GEVESTIGD 1878 UTR.STRAAT 17
TEL. 145
per flesch f 1.45. per anker f 58.50
Een onderhoud met den
heer Brautigam
's-Gravenhage, 3 Sept. Hedenmorgen
heeft de Rijksbemiddelaar, Mr. S. de Vries
Czn., inzake het conflict in bet scheep
vaartbedrijf geconfereerd met den Chr.
Bond van Fabrieks- en Transportarbeiders
en met den R.K. bond en daarna met do con
tactcommissie. De Rijksbemiddelaar heeft
aan beide groepen nadere voorstellen van
den Bond van Werkgevers in de Koopvaar
dij voorgelegd. De vertegenwoordigers van
Leide bonden verklaarden zich bereid in
hun hoofdbesturen zich met de voorstellen
accoord te verklaren. Er is nog geen vol
ledige overeenstemming verkregen tusschen
den Bond van Werkgevers en de Contact
commissie, van welk feit telefonisch is me-
dedeeling gedaan aan den Bond van Werk
gevers. Wel hebben enkele reederijen zicb
bereid verklaard tot 31 Maart 1933 de loo-
nen van het afgeloopen collectief contract
te handhaven, doch de contactcommissie,
vertegenwoordigende den Cenlralen Bond
van Transportarbeiders en do Centrale van
Officieren ter Koopvaardij eischt deze be
reidverklaring van alle lijnreederijen, be
houdens enkele uitzonderringen van een
enkele kleinere boot, alvorens het parool
tot opheffing van de staking te geven, en
do onderhandelingen over de andere ge
schilpunten aan te vangen.
De Rijksbemiddelaar wacht nog nader
antwoord van den Bond van Werkgevers.
Rotterdam, 3 September. Naar aan
leiding van liet bericht, dat de Contact
commissie een afwijzende houding heeft
aangenomen tegenover de nieuwe voorstel
len van den Rijksbcmiddelaar, hebben we
hedenavond een onderhoud gehad met den
voorzitter der Contact-commissie, den heer
J. Brautigam. Deze heeft ons daarbij mede
gedeeld, dat het grootste bezwaar \an de
Contact-commissie gelegen is in punt 3 van
het voorstel dat de lijnreederijen, behalve
de vijf, die -de afeloopen contracten tot 31
Maart willen handhaven, gelijk gesteld
zullen worden met de vrachtvaartmaat
schappijen. De Contact-commissie heeft zich
bereid verklaard er aan mede ie werken,
•lat onderhandeld zal worden over maatre
gelen, die de vrachtvaart kunnen helpen.
yA} deed dit op grond van de verwachting,
.lat men hier zal kunnen komen tot een
werkverruiming, waarvoor men rnet reden
een beroep op de regeering zou kunnen
doen. Voor de lijnreederijen is zulk een
hulp uitgesloten, want bekend is, dat dc re
geering afwijzend staat tegenover het denk
beeld van steun aan lijnreederijen. Indien
men dus de positie van de lijn vaart in dc
onderhandelingen betrekt, wordt dus het
principe, waarop de bereidverklaring der
Contact-comm'ssie berust, teniet gedaan.
Op het bericht, dat dc Holland-Amerika-
Lijn het s.s. Rotterdam van Boulogne sur
Mcr weer naar Southampton zal dirigeeren,
om daar de lading te lossen en dan vau
daar het schip weer naar New-York te laten
vertrekken, waardoor voorkomen zou wor
den, dat de bemanning opnieuw zou moe
ten aanmonsteren, hetgeen tot moeilijkheden
aanleiding zou kunnen geven, heeft de heer
Brautigam ons nog medegedeeld, dat inder
daad de bemanning verplicht is te blijven
varen, zoolang het schip geen Ncderlondsche
haven aandoet. Al zou het schip verschei
dene reizen BoulogneNew-York en terug
maken, dan nog zou de bemanning niet ge
rechtigd zijn het schip te verlaten, zonder
zich schuldig te maken aan desertie.
De Contact-commissie heeft, zoodra zij
kennis kfecg van dezen maatregel zich in
verbinding gesteld met de buitenlandsche
organisaties, opdat deze zouden verhinderen,
dat het schip van bunkerkolcn zou worden
voorzien. Of deze pogingen kans van slagen
hebben, zal moeten worden afgewacht. Ten
slotte heeft de heer Brautigam nog meege
deeld, dat gebleken is, dat in don Bond van
werkgevers ter koopvaardij verschil van op
vatting bestaat, dat zelfs zoo diep is, dat de
afwijzende houding van de Contact-com
missie wel eens tot gevolg zou kunnen heb
ben, dat verscheidene reeders uit den Bond
zouden treden.
Besturen der werknemersorganU
saties zouden bereid zijn een
verlaging van 8 pet. te
aanvaarden
Het Handelsblad meldt:
Nadat de vergadering van den Bondsraad
van den Algemeenen Ncderlandschen Bouw
arbeidersbond inet algemeene stemmen
verworpen had het voorstel der regeering
het loon uit de landelijke collectieve ar
beidsovereenkomst voor dc bouwbedrijven
met 10 pet. tc verlagen, is den volgenden
dag een vergadering gehouden van de be
sturen der algemeene cn confessioneele ar
beidersorganisaties waarin besloten is aan
de werkgeversbonden in het bouwbedrijf to
berichten dat de besturen wel genegen zijn
huhne leden te adviseeren een verlaging
van 8 pet. te aanvaarden, onder voorwaarde
dat de bestaande overeenkomst alsdan ver
lengd wordt tot 1 October 1933.
Het is nog niet bekend of dit eonige ver
andering zal brengon in het beslaande plan
der werkgeversorganisaties, die een verla
ging van 10 pet. noodzakelijk achten.
Indien tusschen de wederzijdsche organi
saties geen overeenstemming wordt bereikt,
beteekent dit dat einde Februari 1933 do
thans bestaande arbeidsvoorwaarden een
einde nemen.
VERHOOGING MARGARINEPRIJS.
In verband met de verhooging van den
accijns op margarine en de stijging van den
prijs der wettelijk bij te mengen boter zal
de prijs van margarine een verhooging on
dergaan.
AbonnC (dien morgen voor de tiende maai verkeerd
aangesloten)„Nee. u spreekt niet met de Internatio
nale DloempoLlenmaatsciiappij U spreeki met Moster
en Co.. Moster Moster I M van moord, o van om
brengen s van sterven, t van tergensmoe, e van ezels
veulen en r van revolver I" (Humorist)
