amepsfoortsch oagklab
Binnenland
Dinsdag 6 September 1932
.DE EEMIANDER-
31e Jaargang No. 58
TWEEDE BLAD
UIT DE STAATSCOURANT
INBRAAK TE DEN HAAG
DE MUITERIJ OP HET
s.s. ROTTERDAM
Mariniers blijven aan boord
WERKLOOSHEID EN
DUIVENHOUDEN
Feuilleton
Fortiniiras' Teovermacht
versch gekarnd met 25°/o allerfijnste
Roomboter onder Rijkscontrole,
Holland's beste Standaardmerk
Onderscheidingen.
Bij Kon. besluit is toegekend de aan de
Orde van Oranje-Nassau verbonden eere
medaille, in brons, aan J. P. Ypelaar, ban
ketbakkersknecht bij de gebroeders Kamp
huizen, te Gouda;
is benoemd tot ridder in de Orde van
Oranje-Nassau T. Sabel, vice-voorzitter van
het bestuur der Centrale Ambachtsschool
voor de Zaanstreek te Zaandam.
Crisis-Varkenswet.
Bij Kon. besluit is benoemd tot regee-
yings-commissaris voor de uitvoering van
(\'e Crisis-Varkenswet 1932 (Staatsblad no.
374) ir. S. L. Louwes te Zwolle.
Rijksverzekeringsbank.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1 No
vember 1932 benoemd tot agent bij de Rijks
verzekeringsbank J. N. Voorbrood, thans
technisch ambtenaar bij de Arbeidsinspectie.
Belastingdienst.
Bij Kon. besluit is aan H. van Tarcl,
Ontvanger der directe belastingen en ac
cijnzen tc Zwcelo op zijn verzoek met in
gang van 1 September 1932 eervol ontslag
verleend uit 's Rijks dienst, wegens ver
andering in de inrichting van het dienst
vak, waarbij bij werkzaam is,
is aan M. E. van der Schaaf, Ontvanger
der directe belastingen, invoerrechten en
accijnzen te Dinxperlo op zijn verzoek met
ingang van 1 November 1932 eervol ontslag
verleend uit 's Rijks dienst;
is aan L. F. Louwe Kooijmans, verifica
teur der invoerrechten en accijnzen te Rot
terdam op zijn verzoek met ingang van 1
Januari 1933 eervol ontslag verleend uit
's Rijks dienst;
is met ingang van 1 October 1932 be
noemd tot verificateur de invoerrechten en
accijnzen a te Rotterdam, A. Ilumalda,
Kommies-verificateur der directe belastin
gen, invoerrechten en accijnzen aldaar; b.
to Utrecht, G. J. van Santen, kommies-veri-
l'icateur der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen aldaar.
Zeedienst.
F'ij beschikking van den minister' van
DeU-nsic zijn met 8 September 193*2 de luite-
nan ts ter zee der 3e klasse W. J. do Vries,
P. S. Agema, G. J. Dijkerman, J. Meerman,
J. B. Reiche, J. L. van Meeuwen, geplaatst
a/b. If. M. Hecmskerck, de luitenants ter
zee dor 3e klasse jhr. P. L. M. van Geen
cn J. F. Drijfhout van Hooff resp. a/b. H.M.
„Z. 1" tin H.M. „Z. 2" cn de luitenants ter
zee der 3e klasse Jhr. S. Roell en J. J.
Steensmti a/b. H.M. Wachtschip tc Willems
oord.
Posterijen, telegrafie en telefonie.
Bij beschikking van den Directeur-Gene-
raad der^ P.T.T. is met ingang van 1 Octo
ber 1932 aangewezen als beheerder van het
bij-P.T.T.-kantoor te Ginneken de commies
bij den P.T.T.-dienst R. J. Sonneveldt te
Breda postkantoor.
Landbouwonderwijs.
Bij beschikking van den minister van
Economische Zaken en Arbeid is te rekenen
van 1 September 1932 aan dr. J. D. Dorst,
cp zijn verzoek, eervol onslag verleend als
lecraar aan de Rijkslandbouvvwinterschool
te Leeuwarden.
Den I-I a a g, 5 Sept Zaterdagochtend
vroeg ontdekte een bewoner van de Eland
straat, dat van het perceel van zijn buur
man, den deurwaarder bij den Hoogen
Raad J. II. van Dalen, op nr. 10 in die
straat, de voordeur open stond. Hij stelde
daarvan de politie in kennis, die bevond,
dat een inbraak in het perceel had plaats
gehad, waarbij in het kantoor van don
heer Van Dalen de brandkast aan de ach
terzijde twee boorgaten vertoonde, en dat
langs dezen weg een deel van den inhoud
moest zijn gestolen De familie van D. was
nog met vacantie afwezig en zou Zaterdag
tegen den avond terug komen. De heer Van
Dalen zelf was in de stad gebleven, doch
had eenige nachten bij zijn familie gelcr-
geerd en enkele nachten in het huis aan
de Elandstraat geslapen. Vrijdagnacht was
hij niet in het huis geweest. Het kantoor
was overdag op de gewone uren open en
dan was er steeds personeel aanwezig. De
inbreker(s) was (waren) er vermoedelijk
achter gekomen, dat men in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag niet thuis zou zijn, van
welke gelegenheid gebruik is gemaakt een
goede slag te slaan. Do heer Van Dalen
is wel tegen inbraak, doch niet tegen geld-
inbraak verzekerd. De politie zette een ijve
rig onderzoek in. waarbij zij echter wordt
bemoeilijkt door de omstandigheid, dat de
inbrekers met gummihandsch >enen moeten
hebben gewerkt. Tot heden zijn inbrekers
en buit nog niet opgespoord.
DE SCHEEPVAART-SITUATIE TE
AMSTERDAM.
Amsterdam, 5 Sept. De toestand in de
Amstcrdamsche haven in verband met de
staking van zeelieden en officieren, onder
ging ook heden geen verandering. Alles
is rustig en geen enkel schip van de bij het
conflict betrokken maatschappijen kon uit
varen.
Een deel van de bemanning van de „Lin
gestroom" van de Hollandsche Stoomboot-
Mij, dat reeds voor het conflict voor 3 rei
zen had gemonsterd, is nog slechts beschik
baar om bet schip te bemannen. Het andere
personeel heeft na aankondiging te Am
sterdam niet opnieuw gemonsterd. Pogin
gen van di^lirectie om de bemanning aan
te vullen zijn mislukt, omdat niemand zich
voor de monstering aanmeldde. De beschik
bare bemanning is echter onvoldoende, zooij
dat ook de Lingestroom niet kan uitvaren.
Het schip zou hedennacht reeds
te Rotterdam verwacht
worden
Rotterdam, 5 Sept. Door den Centra
len bond van Transportarbeiders werd «»ns
in verband met de moeilijkheden aan boord
van de Rotterdam liet volgende communi
qué vorstrc.Kt
„I)e daad van de directie der Holland—
Amerika Lijn, gepleegd tegenover dc be
manning van het s.s. Rotterdam, verdient
een krachtig woord van protest.
Zeker, de Holland—Amerika lijn had for
meel het recht tc handelen gelijk zij deed.
De kapitein heeft, 's buitenslands zijnde,
het recht de reis te wijzigen. Daartoe heeft
de bemanning zich verbonden, en ware er
„cn gewoon geval van nood, aan zou de
bemanning geen bezwaar hebben gemaakt.
Maar hier geldt het een geval van staking.
De gansche bemanning haakte naar het
einde- der overeenkomst met de Holland—
Amerika Lijn. Zij was met verlangen be
zield den strijd tegen de directie aan tc
binden cn zich te voegen bij de stakende
kameraden. Daar komt de directie, deelt
aan de passagiers, niet eens aan de beman
ning, mede: „1-Iet schip gaat niet naar huis.
Wij houden het buiten "Nederland en daar
mede probeeren wij de bemanning der s.s.
Rotterdam tot onderkruipers te maken cn
gebruiken baar als hulptroep in den strijd
dien wij tegen de zeelieden voeren."
Hier is een volkomen gemis aan fair
play. De bemanning vergadert. De beman
ning weigert. Zij wil naar Rotterdam. De
kapitein aarzelt, stoomt op dc thuishaven
aan. Maar daar grijpt de directie der Hol
landAmerika lijn in, blijkbaar in overleg
met de regeering. 25 gewapende mariniers
worden de Rotterdam tegemoet gezonden.
Provocatie van de ergste en ergerlijkste
soort waarbij het een wonder mag hceten,
als er geen ongelukken van komen.
Rotterdam, 5 Sopt. Naar wij verne
men lag het stoomschip „Rotterdam" van
de Holland—Amerika Lijn hedenmiddag te
4 uur nog steeds nabij het Belgische licht
schip „West Hinder" voor anker. De direc
tie van de Holland—Amerika Lijn deelde
ons mede, dat zij met den kapitein van de
„Rotterdam" voortdurend telegrammen
heeft gewisseld over hetgeen moet gebeu
ren. Een beslissing was hedenmiddag te
vier uur nog met genomen.
Wij vernemen voorts, dat het grootste ge
deelte van de bemanning, zoowel van het
machinekamer-personeel als van het ande
re personeel in staking is. Het schip schijnt
naar de directie ons bevestigde, geen stoom
te hebben en kan dus voorloopig niet meer
varen.
De directie sprak voorts de geruchten te
gen, dat er aan boord gewelddadigheden
zouden hebben plaats gehad. Wanneer dit
het geval zou zijn, dan had de kapitein daar
van zeker bericht gezonden.
Op de kade, waar de „Rotterdam" ge
woonlijk ligplaats neemt, heeft zich Maan
dagmiddag een groot aantal mcnschen ver
zameld. Hier .ging zelfs het gerucht, dat er
oorlogsschepen en onderzcebooten naar de
„Rotterdam" zouden worden gezonden. De
directie heeft ook dit tegengesproken.
Wij vernemen verder, dat de loodsboot,
die het detachement mariniers naar de
„Rotterdam" heeft gebracht, naar Rotter
dam terugkeert. De mariniers schijnen aan
boord van het stoomschip „Rotterdam" te
zijn gebleven.
Het stoer'schip keert naar
Rotterdam terug.
Naar wij vernemen, heeft de directie van
de Holland—Amerika Lijn besloten het
stoomschip „Rotterdam" in verband met de
moeilijkheden, welke aan boord zijn ont
staan, naar Rotterdam te doen terugkecren
Het stoomschip wordt Dinsdagochtend te
Rotterdam verwacht.
Het schip hedennacht te Rot
terdam aangekomen?
Wij vernemen nader, dat het s.s. „Rot
terdam" van de Holland—Amerikalijn reeds
in den loop van den nacht te Rotterdam
wordt verwacht. Maandagavond te ruim 8
uur heeft de „Rotterdam" die zooals men
weet nabij het Belgische lichtschip „West-
Hinder" geankerd lag, het anker gelicht en
koers gezet naar Rotterdam.
Voorts vernemen wij, dat het besluit van
de directie om de „Rotterdam" niet naar
Southampton, doch naar Rotterdam te la
ten opstoomen genomen is na overleg met
den kapitein.
Deze heeft do leden van de bemanning
nogmaals gevraagd of zij bereid waren naar
Southampton te gaan. Toen bleek, dat het
overgroote deel van de opvarenden bleef
weigeren en ook do werkzaamheden aan
boord niet wenschten to verrichten, heeft
hij zulks aan de directie van de Holland—
Amerika lijn medegedeeld, die daarop hel
besluit tot het laten terugkecren van de
„Rotterdam" heeft genomen.
Bij aankomst te Rotterdam zullen de le
den van de bemanning vermoedelijk on
middellijk van boord gaan en zich huis
waarts kunnen begeven.
UITVOERING TARWEWET.
De prijs van het product.
Het lid der Tweede Kamer de heer Ker
sten, heeft aan don Minister van Economi
sche Zaken en Arbeid gevraagd:
Is het den Minister bekend, dat de Gc-
westelijka Tarwe Organisaties (althans in
Zeeland) aan de „leden-aangeslotenen" heb
ben bericht, dat de gemiddelde uitbetalings-
prijs voor geleverde tarwe aanvankelijk niet
hooger zal kunnen zijn dan 9 per 100 K.G.,
hoewel aangenomen wordt, dat dc prijs min
stens 11 zal bedragen?
Acht de Minister 2cn inhouden van 2
per 100 K.G. voor vele landbouwers niet zoo
drukkend, dat zij dientengevolge in groote
moeilijkheden geraken, gezien ook dc uiterst
geringe prijzen van andere producten?
Is de Minister bereid t3 bevorderen, dat
voor geleverde tarwe direct de volle prijs
wordt uitbetaald?
De heer De Visser (comm.) heefi
in den Haagschen Raad
succes
's-G ravenhage, 5 Sept. Do Gemeente
raad van 'e-Gravenhage aanvaardde heden
met 21 tegen 19 stemmen een door B. cn W.
bestreden voorstel van den communist dc
Visser om prae-advies van B. cn W. uit
te brengen op een adres van dc 's-Graven-
haagsche Sier- en Postduivenvereeniging
„Ons Belang" houdende verzoek tot intrek
king van den door den Dienst van Maat
schappelijk Hulpbetoon getroffen maatregel
waarbij steun aan werkloozen wordt ont
houden, die geen gevolg geven aan den
hun gestelden cisch tot het wegdoen, van.
hun duiven.
Wethouder de Vries had betoogd dat
volgens art. 30 aer armenwet beroep op be
slissingen van dezen dienst bij den Raad
wordt uitgesloten cn dat hier slechts wordt
opgetreden tegen „duivenmelkcrij" door
werkloozen.
Verschillende raadsleden betoogden daar
tegenover, dat het hier geen persoonlijke
aangelegenheid betreft, doch een bepaald
systeem, dat ook degenen treft, die zuiver
uit liefhebberij er eenige duiven op na hou'*
den.
Het voorstel naar aanleiding van het door
Ged. Staten van Zuid-Holland toegezonden,
wetsontwerp betreffende de annexatie van
Voorburg en Rijswijk bij Den Haag ont
lokte den heer Joëls (V.D.) een motie om
een bepaalde strook tusschen Wassenaar
(Marlot) en Voorburg te handhaven.
De motie werd z.h.s. aangenomen, en het
v< orstel van B. en W. met 26 tegen 14 stem
men eveneens aanvaard.
De heer van Langen (S.D.) hield een
interpellatie over de voorgenomen verleg
ging van het eindpunt van lijn 3.
In de avondzitting kwamen verschillendo
klachten over de werking van do wettelij
ke winkelsluiting ter sprake, zoo ten aan
zien van de winkeliers in de omgeving van
het strand en de Joodsche winkeliers, die
op Zondag te weinig verkoopuren zouden
hebben. De commissie voor de strafverorde
ningen zal een en onder onderzoeken.
KLOMPENFABRIEK AFGEBRAND.
A me id e a. d. L e k, 5 Sept. Hedenmor
gen omstreeks 7 uur ontstond brand in do
klompenfabriek Trio te Ameide a. d. Lek.
Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat
men niet kon verhinderen dat de fabriek
cn het woonhuis van den heer Barten ge
heel uitbrandde. Ook de inboedel ging ver
loren. Een groote voorraad klompen, twee
automobielen en een groote partij hooi gin
gen eveneens in de vlammen op. De motor
spuit van Arneide was spoedig ter plaatse
en bestreed het vuur op krachtige wijze.
De bewoners van het huis konden zich tij
dig in veiligheid brengen. Alles is laag ver
zekerd. De oorzaak is vermoedelijk kortslui-
sluiting.
Grootmoedigheid vergeeft, lichtzinnigheid
vergeet.
Schleiermacher.
naar hot Engelse!) van William Locke
door J. E. d. B. K.
67
Ja, ik ben 't werkelijk, lachte Martin.
Wat zullen ze allemaal in hun schik
zijn, riep Grégoire. We hebben zoo dikwijls
over u gepraat cn naar uw terugkomst ver
langd. En nu, dat die ellendige oorlog er is.
Daarom b'cn ik teruggekomen, zei
Martin. Hoe is het met Monsieur en Made
moiselle?
Beiden zijn wel. Wat zullen die twee
blij zijn om Monsieur Martin te zien.
De oude man met zijn rood gezicht, wit
haar, netjes geschoren, met wijd open
mond, gaf hem een slag op den schouder
M at bont u een flinke kerel geworden.
Vind je?
Ja, natuurlijk vond Grégoire het. Toen
bij een jaar geleden kwam, zag hij er zoo
slap uit. Wat is het toch goed om zoo eens
te reizen. En hij was nog wel in China ge
weest waar de menschen honden en katten
aten en dat kon toch geen goed voedsel
zijn. Als hij maar weer eens een veertien
dagen in Périgord goed vleesch en foie
gras had gegeten, zou hij er uitzien als een
reus. Wilde Monsieur niet instappen? Er
was niemand gekomen met den trein.
De omnibus reed al hobbelend over den
hekenden weg, door de bekende straten
met keien geplaveid, langs de bekende ka
den, vele welbekende gezichten voorbij. En
allen riepen hem een welkom toe, waarbij
de oude koetsier den toon had aangegeven.
Martin kreeg een gelukkig gevoel en :1e
tranen schoten hem in de oogen. Voor de
welbekende deur van het oude hotel hiel
den ze stil. Daar stond Baptiste, er ver
weerd cn ouder uitziende, met zijn groen
haaien voorschoot aan.
Goede hemel, bent u daar. Ilij schud
dc Martin de hand. En evenals vroeger bij
de terugkomst van Felise, toen hij zijn aan
doening niet baas kon, riep hij op den
drempel van de vestibule:
Monsieur, Monsieur, daar is Monsieur
Martin.
Qu' est-ce que tu dis IA? riep een stem
uit liet bureau.
C' est Monsieur Martin.
Martin kwam het huis in en ontmoette
Bigourdin in de vestibule.
Mais, mon vieux, riep de forsche man.
ben je daar eindelijk. Daar was de harte
lijke, verbaasde, vroolijke begroeting van
de twee bedienden. Martin werd aange
daan. Waaraan had hij dat verdiend? Voor
hij een woord kon uiten voelde hij twee ko
lossale armen om zich heen en op iedere
wang kreeg hij een kus. Toen-hield Bigour
din hem van zich af, bekeek hem eens
goed en zei evenals Grégoire, dat hij er zoo
stevig uitzag.
Enfin, je bent terug gekomen. Vertel
me hoe cn wanneer en waarom. Vertel me
alles.
Martin's oogen werden vochtig.
Goede hemel, zei hij. terwijl zijn stem
stokte, wat bent u een nobele kerel.
Heelemaal niet. mon cher. Wij zijn
vrienden en vriendschap is iets, dat heilig
is. Maar vertel me nu nom d' une pipe
alles over je zelf.
Ik was op weg, zei Martin, met zijn
gewone nauwgezette eerlijkheid, van Pe
nang naar New-York. In Marseille hoorde
ik voor liet eerst van den oorlog, waarin
Frankrijk betrokken zou worden en waar
over wij zoo dikwijls gesproken hebben. En
toen was er iets, wat weet ik niet, dat mij
hierheen dreef. Hier ben ik.
Dat is mooi van je. dat is heel mooi
zei Bigourdin ernstig. Kom, laten we naar
F él is e gaan.
Maar voor zc zich in beweging konden
zetten, kwam Euphémie aangerend uit
de keuken fn bijna had ze Martin omhelsd
on Joseph, clc vroegere bordenwaescher uit
het Café de 1' Univers, nu bediende in het
hotel, kwam bedeesd uit de salie A manger
en zijn oogen glommen net als zijn afge
dragen rok glom. Bigourdin zond hem weg
om Félise te halen. Ze kwam dadelijk,
maar zag erg bleek. Joseph had haar het
nieuws abrupt medegedeeld. Maar ze zag
Martin flink aan* en stak de hand uit.
Bonjour, Martin, ik ben blij om je
weerom te zien.
Ik ook, zei hij, ik ben meer dan blij.
't Is of ik bij eigen familie terug kom.
Ze hief haar hoofdje op cn vroeg met iets
van bravoure: Hoe is het met Lucilla?
Hij kreeg een schok, maar toonde het
niet. Hij glimlachte. Ik weet het niet, sinds
Maart heb ik niets van haar gehoord.
Ik ook niet, zei ze, niet sinds Januari
Ze schijnt een trekvogel te zijn, die dooi
het leven van andere menschen vliegt.
Bigourdin lachte en schudde met zijn
wijsvinger.
Ik verwed er wat om, dat dit geen
uitdrukking van jou is, maar dat je dien
ouden philosoof van een vader napraat.
Ze bloosde en zei wat uitdagend: Ja, dat
beken ik. Maar het is toch maar waar.
En hoe is het met dien besten Fortin
bras? vroeg Martin, om van het netelige
onderwerp af tc stappen.
Best! We verwachten hem elk oogen-
blik. Ik heb hem hier laten komen. Mor
gen kan ik opgeroepen worden. Frankrijk
zal meer noodig hebben dan het staande
leger cn de reserve-troepen. Ze zullen ook
dc landweer noodig hebben Ik hoor bij
het territoriale leger. Hij sloeg zich op dt
borst... Er 6tond geschreven, dat ik even
als mijn voorvaderen voor Frankrijk zou
strijden. Doch als ik weg ben, wie moet dan
zorgen voor mijn kleine Félise en voor het
Hótel des Grottes? 't Is altijd goed om
klaar te zijn. Als de mobilisatie wordt af
gekondigd, zullen er geen treine voor ge
wone burgers beschikbaar zijn.
En wat denk je van den oorlog, Félise
vroeg Martin.
Ze sloeg haar handen in elkaar.
Ik zou mijn ziel geven om een man te
zijn, riep ze.
Bigourdin omhelsde haar.
Dat is een echte dochter van Frank
rijk. Ik ben trotsch op onze kleine meid.
Net een kleine Jeanne d' Are. Maar waar ie
de vrouw, die niet voelt zooals de Maagd
van Orleans?
Maar ondertusschen, mon oncle, zei
Felise, zich uit zijn omarming los makend,
Martin ziet er zoo stoffig en hongerig uit
en niemand heeft voorgesteld hem naar
zijn kamer tc brengen om zich wat op te
knappen cn wat te eten.
Bigourdin keek haar met bewondering
aan.
Zij is er eentje, ze denkt overal aan.
Baptiste, breng alles van Monsieur Martin
naar de chambre d' honneur.
Maar, beste vriend, zei Martin, geef
me toch mijn oude kamer, waar ik zoo lek
ker sliep.
Doch Bigourdin wilde hier niet van hoo-
ren. Martin was de verloren zoon, riep hij,
we hebben juist een heerlijken kalfskop
voor het dejeuner. Mijn buurman heeft het
dier vetgemest.
Martin vcrfrischte z'ch in de beroemde
badkamer en trad de eetzaal binnen. Een
paar handelsreizigers met bezorgde gezich
ten waren de eenige gasten. Behalve één,
waren het oude bekenden. Hij schudde hun
de hand.
't Is de laatste maal, zeiden zij, mor
gen worden we gemobiliseerd.
Ze verlangde er niet naar om te vechten,
maar als ze sneuvelden, nu, dan sneuvel
den ze. Ze hadden een soort kalme, fata
listische vaderlandsliefde. Ze waren één
met Frankrijk. Het was heel eenvoudig.
Martin verliet hen en zat met Bigourdin
en Félise aan hun tafel in den hoek bij do
deur. I-Iet was de eerste maal dat dit ge
beurde. Félise at weinig en was heel stil.
Af en toe, wanneer hij vertelde van zijn
wederwaardigheden in het verre Oosten,
zag hij haar groote donkere oogen hem
aankijken en hij glimlachte onbegrijpelijk
blijde. Maar zij zag dadelijk weer voor zich.
(Wordt vervolgd).
BBG2-C
