©tfiibrt
WAAROM DE REGEERING NIET VERSCHEEN
Be8danopNo.42
Stadsnieuws
IET&L1RQ VAN
ABONNEMENTS
GELDEN PER GIRO
Fa.M.R.N.OOSTERVEG
CR MOET WORDEN ONT
WAPEND
ZEILJACHT SLAAT OM
REUSACHTIGE BRAND
IN POLEN
HOKKAIDO GETEISTERD
DOOR OVERSTROOMING
RIJKSREGEERING OVER
DEN TOESTAND
Fa.J.W.van Achterbergh
Hebt U een
Taxi of Auto noodig?
AFSCHAFFING BEPLEIT
VAN DEN SENAAT
DUITSCHLAND NIET NAAR
GENEVE?
ERNSTIG GNGELUK IN EEN
STEENGROEVE
MAANSVERDUISTERING
WAAR DAHLIA'S PRIJKEN!
WAT ETEN WIJ MORGEI
Larogestraat 42 Tel.
ADM. AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAATSCHAPPIJ TOT
VAN 'T ALGEMEEN
Een nieuwe aansporing
van Henderson
Londen, 13 Sept. (V.D.) Onder liet op-
echrift: „gelijkheid der naties bij ontwape
ning", 6chrijft de voorzitter der ontwape-
nings-confcrentie Henderson een artikel in
de News Chronicle, waarin hij onder andere
zegt, dat de ontwaponings-confercntio na de
hervatting der zitting definitief tot hande
len verplicht is. Zij heeft verklaard, dat alle
naties vérstrekkende en voel omvattende
ontwapeningsmaatrcgelen moeten nemen.
Bij haar verdere onderhandelingen zal de
conferentie do drie volgende vastgelegde
principes hebben op te volgen: ten eerste
de resolutie van sir Johan Simon inzake
de kwalitatieve ontwapening, ten tweede de
door den Amerlkaanschcn vertegenwoordi
ger Giböon gedano voorstellen; ten derde de
noodzakelijkheid van voortgang ten aanzien
van het beginsel der gelijkberechtigdheid
op het gebied van de bewapening tu6schen
overwonnen en overwinnaarsstaten. Indien
op deze punten overeenstemming bereikt
zou kunnen worden, zouden de juiste ont
wapeningsmaatrcgelen terstond kunnen vol
gen. De kwestie der gelijkberechtigdheid
acht Henderson de belangrijkste en de
moeilijkste vraag. Wanneer men niet aan
neemt, dat de overwonnen staten in een
positio van minderwaardigheid moeton
blijven, dan dient te worden erkend, dat
elk dwingend systeem van vermindering
der bewapening slechts dan volledig kan
zijn, wanneer het steunt op gelijkheid van
rechten en Dlichtcn. Henderson besluit met
een optimistische beoordeeling van de voor
uitzichten der ontwapenings-conferentie.
GEDENKTEEKEN VOOR EBERT,
ERZBERGER EN RATHENAU.
Mannheim, 12 Sept. (H.N.) Te Zwei
brücken is gisteren bij een betooging van
den rijksbanier van Baden cn het Saarge-
bied, waaraan ongeveer 16000 personen
deelnamen, oen Ebert-Erzbergcr-Rathcnau
gedenkteeken onthuld. Dit gedenkteeken
zal door den rijksbanicr onderhouden wor
den, daar de gemeenteraad van Zweibrüc
ken dezer dagen op voorstel van de natio
naal-socialieti6che leden besloten heeft hei
gedenkteeken voor de stad niet te aanvaar
den.
Warschau, 13 Sept. (V.D.). De Poolsche
stad Ivolno bij Lonza is gisteren door een
reusachtigcn brand voor bijna de helft ver
nield. Tengevolge van den storm breidde het
vuur zich met razende snelheid uit.
Ongeveer 2200 bewoners zijn door den
brand dakloos geworden.
Drie slachtoffers
Waren, 12 Sept. (V.D.) Gistermiddag is
op den Muritzsee een zeiljacht tijdens een
stormvlaag omgeslagen. Drie van de zes in
zittenden vonden den dood in de golven.
MILITAIRE JUNTA IN CHILI?
Buenos Aires. 12 Sept. (V.D.) Uit San
tiago do Chili wordt gemeld, dat aldaai
geruchten de ronde doen, dat president
Davila als zoodanig zou aftreden cn dat hij
zou worden vervangen door een militaire
junta.
Tokio, 13 Sept. (V.D.). Tengevolge van
den voortdurenden regenval zijn op het
eiland Hokkaido alle rivieren buiten haar
oevers getreden. Volgens officieele mede-
declingen staat meer dan Zs van de opper
vlakte van het bebouwde land onder water
en meer dan 1-4.000 huizen zijn door het wa
ter omgeven.
Op enkele plekken zouden ook nog eeni
ge personen zijn verdronken.
ZEIL VLIEGER VERONGELUKT.
Darmstadt, 11 Sept. (V. D.) De 39
jarige politiecommandant Jans uit Darm
stadt Is heden bij het zeilvliegen te Linden
feld in het Odcnwald verongelukt, doordat
tengevolge van den sterken wind een vleu
gel van zijn toestel brak. Jans stortte van
150 meter omlaag op de rotsen en was op
slag dood.
GROOTE DORPSBRAND IN ZWITSER
LAND.
Zürich, 13 Sopt. (V.D.). Het dorp Blit-
zingen in het kanton Wallis is door een
hevigen brand geteisterd, waarbij tien hui
zen en tien schuren in de asch werden ge
legd. De matericelo schade is zeer groot
Slechts tweo huizen waren verzekerd. Men-
schenlevens zijn gelukkig niet te betreuren
Eerst moet de ontbinding en de
ontstane positie erkend
worden
Zelfde feiten als in 1924
Berlijn, 13 Sept. (V. D.) Officieel wordt
medegedeeld' De president van den Rijks
dag heeft den 12en September de voorlezing
van liet door den Rijkspresident uitgevaar
digde ontbindingsdccreet verhinderd en
heden den Rijkspresident medegedeeld dat
volgens zijn opvatting de ontbinding van
den Rijksdag pas rechtsgeldig is geworden
na do gehouden stemming. De commissie
tot handhaving van de rechten van het
parlement heeft eveneens dc rechtsgeldig
heid der stemming beweerd. De Rijkspresi-
dent en de Rijksregeering doelen deze
zienswijze niet. Over het feit op welk tijd
stip de Rijksdag wordt ontbonden, beslist
slechts de Rijksprcsidcnt. De ontbinding
kan geschieden of door voorlezing van het
decreet voor den Rijksdag of door do ter
handstelling van het decreet aan den Rijks
dagpresident. Op het oogenblik der over
handiging wordt de ontbinding van kracht.
De van kracht wording kan niet afhankelijk
worden gesteld van het goeddunken van
den Rijksdagpresident.
De Rijksregeering heeft zich bereid ver
klaard te onderhandelen met de overeen
komstig art 35 van de Rijksgrondwet be
staande commissies. Zij moet evenwel, al
vorens hiertoe over te gaan, er volkomen
van overtuigd zijn, dat de nog aanwezige
instanties van den Rijksdag, dat zijn het
presidium cn de beide bij art. 35 van de
grondwet Ingestelde commissies de door den
Rijkspresident voor de stemming afgekon
digde ontbinding van den Rijksdag cn de
daarenboven voor do Rijksregeering ont
staande positie erkennen.
Zonder deze erkenning is de uitnoodiging
aan de Rijksregeering om te verschijnen
voor de commissie tot handhaving van de
rechten van het parlement, evenals voor de
commissie voor buitenlandsche zaken, in
strijd met zich zelve. Wanneer het besluit
van den Rijksdag, waarbij deze de Rijks
regeering zijn vertrouwen opzegt, rechtsgel
dig zou zijn, dan zou deze regeering nog
slechts tot een enkele ambtshandeling
grondwettig -gerechtigd zijn, n.L tot afre
den. Het zou dan zaak zijn van den Rijks
president haar met het verder voeren der
FAUTEUILS
s»
10 JAAR GARANTIE
WESTSINGEL 10-13
Een actie der Fransche
socialisten
Parijs, 13 Sept. (V.D.) De Fransche so
cialistische partij heeft in verband met de
komende verkiezingen voor een derde ge
deelte van den senaat een verklaring ge
publiceerd, waarin, wordt gewezen op de
noodzakelijkheid van afschaffing van den
senaat. Het gaat niet aan, dat de senaat
door een reeds lang verouderde wet het
••echt heeft do werkzaamheden van do Ka
mcr te belemmeren door sommige wets
voorstellen eenvoudig tegen te houden, ten
einde tc voorkomen, dat zij ln do Kamer
worden afgehandeld. Zoolang do senaat
niet geheel is afgeschaft, moet alles in het
werk worden gesteld om in dit lichaam een
meerderheid tc krijgen, die zorg draagt voor
een betere toepassing van deze verouderde
wet.
zaken te belasten. Zoo lang dit niet geschied
was, kon de Rijksregeering geen ambtshan
delingen van welken aard ook verrichten.
Zij kon dus de politiek van het Rijk voor
de genoemde commissie niet vertegenwoor
digen. Zoolang de Rijksdagpresident en de
commissies op het standpunt staan, dat de
Rijksregeering rechtmatig ten val is ge
bracht, kunnen zij onmogelijk verlangen
dat diezelfde regeering voor dc commissies
verschijnt. Ook om deze reden moet dc re
gepring er op staan dat de Rijksdagpresi
dent en de commissies uitdrukkelijk toe
geven, dat de op 12 September ten uitvoer
gebrachte stemmingen nietig zijn. Erken
ning hiervan is voorwaarde voor het zen
den van vertegenwoordigers door de Rijks
regeering naar dc commissies. Wanneer het
vandaag in de commissie aangenomen voor-
Mcl-Wcgmann protesteert tegen de ontbin
ding van den Rijksdag, aangezien een con
cretc aanleiding tot ontbinding ontbreekt,
gelijk deze in artikel 25 van dc Rijksgrond
wet gecischt zou worden, moet daarop wor
den geantwoord dat artikel 25 paragraaf I
de ontbinding volledig stelt in dc vrije be
oordeeling van den Rijkspresident. Dat
blijkt zonder twijfel uit den tekst, waarin
geen enkel voorschrift wordt gegeven over
het karakter van do aanleiding tot ontbin
ding. Ook volgens den geest moet het den
Rijkspresident volkomen vrij staan den
Rijksdag te ontbinden ter voorkoming van
dreigend gevaar.
Even ongemotiveerd is de verdere bewe
ring in de motie-Wegmann, dat de ontbin
ding inbreuk maakt op art. 48, par. Ill, ali
nea II. Het spreekt van zelf, dat dc Rijks
president bevoegd is den Rijksdag te ver
hinderen door ontbinding ten dezen in het
algemeen toekomend recht uit te oefenen,
wanneer deze uitoefening dreigt te leiden
tot een in gevaar brengen van het welzijn
van het Duitsche volk. De beslissing of dat
het geval is, ligt alleen in de bcoordeeling
van den Rijkspresident.
Overigens kan er aan herinnerd worden
dat de eerste Rijksdag van de Duitsche re
publiek op 13 Maart 1924 door Rijkspre
sident Ebert ontbonden is met de volgende
motiveering: „Nu de Rijksregeering vastge
steld heeft, dat haar verlangen do op grond
van de machtigingswet van 13 October en 8
December 1923 uitgevaardigde en door haar
van vitaal belang genoemde verordeningen
op het oogenblik onveranderd te laten
voortbestaan, niet de toestemming van de
meerderheid van den Rijksdag vindt, ont
bind ik op grand van paragraaf 25 van de
Rijksgrondwet den Rijksdag."
Dc feiten waren dezelfde als die van 12
September 1932. Ook toen ging het er om
dat het gevaar bestond dat de Rijksdag ge
bruik zou maken van zijn recht tot ophef
fing van verordeningen. Evenmin als op 12
September j.l. had toen voor de ontbinding
een stemming plaats gevonden. De ontbin
ding werd zonder tegenspraak erkend.
Berlijn, 12 September (V.D.) Het Rijk
kabinet heeft in verband met dc binnon-
landsche politieke gebeurtenissen van hc
den nog niet zijn standpunt kunnen b«-pa
len ten opzichte van het Fransche ant
woord. Hiertoe zal in. de eerstvolgende da
gen gelegenheid zijn.
In kringen der Rijksregeering verklaart
men echter, dat con eerste kennisneming
van dc Fransche nota reeds thans doe
zien, dat de Fransche. regeering den Duit
schcn eisch inzage gelijkgerechtigdheid nie
erkent en dat de poging, om tc komen tot
directe Duitsch Fransche besprokingen, als
mislukt moet worden beschouwd. De Rijks
regeering zal dientengevolge haar verdere
besluiten moeten rcservceren. Men acht
hot zeker, dat do Duitsche regeering niet
zal verschijnen op dc op 21 September vast
gestelde zitting van het bureau der ent
waponingsconf eren I ie.
Vijf dooden en zes zwaar
gewonden
Madrid, 13 Sept. (V.D.). In een steen
groeve bij Doiras in de provincie Oviedo
kwam ccn dynamietlading, die werd
bruikt, om een steenmassa te doen springen
te vroeg tot ontploffing. Elf arbeiders wer
den onder het vallend gesteente bedolven
vijf hunner waren op slag dood, terwijl zes
zoo ernstig werden gewond, dat zij in le
vensgevaar verkceren.
Heden (Woensdag) 14 September is er een
bijna totale maansverduistering, die van
20 u. 38 m. tot 0 u. 2 m. duurt. Daar de
maan al kort na 19 uur opkomt, is het ver
schijnsel hier te lande goed te zien. Er zal
te 22 u. 20 m., als dc verduistering zoo groot
mogelijk is, slechts een zeer smal randje
boven aan de maanschijf onverduisterd
blijven.
De uren zijn in zomertijd gegeven.
13 Sept. A. A. N.
Tentoonstelling door ouddeerlingen
van tuinbouwcursussen in
Het Boompje
De oud-leerlingen van tuinbouwcursussen
hebben iets te zeggen gehad en gedach
tig aan dc spreuk: „say it with flowers
wilden zij hun woorden weergeven met bloe
men. Zij hadden, als nog maar drie maan
den bestaande vereoniging, te vertellen, dat
ook jonge vakmonschen in staat zijn iets
oeds, iets aantrekkelijks to leveren op
ïlora-terrein. Lessen in het binden van bloe
men en alles wat daarmee samenhangt
tondon hun niet ten dienste en toch heb
ben zij kans gezien als jonge organisatie
met iets fraais voor den dag te komen,
waarbij het geheel volgens eigen smaak en
inzicht gearrangeerd werd.
In clc tuinzaal van café „Het Boompje"
aan den Heiligcnbcrgerwcg is hedenmorgen
door genoemde oud-cursisten een dahlia
tentoonstelling geopend, die er wezen mag
lal van soorten staan er in onderscheidene
kleuren opgesteld, zoowel in manden als
vazen en in den vorm van phantasie-stuk-
kcn. Bijzondere aandacht vragen hierbij
een propaganda-bord voor de verecniging
en het Amersfoortscho rood-witte wapen,
geheel in de genoemde bloemsoort uitge
voerd.
De veertig jonge mcnschcn, dio het hun
ne bijgegcLragen hebben tot deze expositie
mogen tevreden zijn. Het ziet er alles even
xcurig verzorgd en van goede smaak ge
tuigend uit. Wij twijfelen dan ook niet of
\cien onzer stadgenootcn zullen vanavond
of morgen hun schreden naar „Het Boomp
je" richten om zich deze bijzondere gele
genheid tot het aanschouwen van bloemen
rijkdom niet te doen ontgaan.
De tentoonstelling, die tot cn met morgen
duren zal cn den gchcelen dag geopond is,
mag ongotwijfold een groot bezoek waardig
gekeurd worden. Dc yereeniging heeft bo
vendien nog zorg gedragen voor enkele
aardige inzendingen van fruit en cactussen,
Ter opluistering dezer expositie treft men
er voorts nog op liet. tooneel een gccom
jineerde dahlia-inzending van bloemisten
evenals een soortgelijke fruit-stund. Beiden
zullen niet nalaten een groote aantrekkings
kracht op liet publiek uit te oefenen; zij
zijn fraai on smakelijk samengesteld. Ten
slotte kan nog vermeld worden, dat piuno-
spel ter afwisseling ten gehore gebracht
worden zal.
Koffietafel.
Hollandsche ansjovis uit blik.
Middagtafel.
Koude varkensfricandeau met ravigj
saus.
Artisjokken.
Aardappelen.
Griesmeel met bessensap.
Bereiding ravigotiesaus.
Maak volgens het bekende recept mal
naisc en roer daar op het 'aatst een -,ï
eetlepel zeer fijn gehakto groene kru:|
door (peterselie, kervel, dragon) en eenf
geraspt uitje.
HONING-TENTOOMSTELLING.
In hotol Monopole.
Evenals vorig jaar zal ook dit jaar weder
om in Hotel Monopole alhier een honing-
tentoonstelling worden gehouden, welke ge
organiseerd zal worden door dc Centrale
marktcommissie van de ring Amersfoort en
omstreken van do verecniging tot Bevorde
ring dor bijenteelt in Nederland. Het succes
an or;g jaar is aanleiding gowee-st om
thans wederom liet Hollandsche product ten
toon te stellen, tomeer waar de imkers ge
steund worden door de regeering, die hun
hot Rijks honingmerk heeft gegeven cn voor
hen het Nederlandsche honing controle
station heeft opgericht. Aan deze expositie
zal een attractie worden verbonden n 1. liet
houden van een tombola, waarvoor flacons
honing als prijs zijn beschikbaar gesteld.
De datum waarop deze tentoonstelling
zal worden gehouden zal nog nader worden
bekend gemaakt.
Weder geregeld voorhanden
bekende kwaliteit
SPECULAAS
V/2 K.G. f 1.10.
Oitze bij den GIRO-DIENST aangesloten abon-
né'o wijzen wij op de bestaande gelegenheid
om de abonnementsgelden voor het Amers-
foortsch Dagblad ieder kwartaal AUTO
MATISCH van hun giro-rekening te doen af
schrijven. Deze automatische afschryving
brengt met zich een besparing van incasso
kosten, geen geloop met de kwitantie aan de
deur en voor ons een vereenvoudiging van de
Administratie.
Abonné's, die ons ingaande 1 October willen*
machtigen abonnementsgelden automatisch
van hun postrekening te doen afschrijven,
verzoeken wy opgave van hun naam en adres,
opdat wij een machtigings-formulier ter invul
ling kunnen toezenden.
Het programma voor het
komende seizoen
Verschenen is het winterprogram van!
departement Amersfoort van dc Maats ril
pij tot Nut van 't Algemeen. In de mf
schouwing van dit program lezen wij :j
het volgende:
„Eenigen tijd geleden heeft een y&iI
leden \an ons departement het vooJ
gedaan, dit jaar alle of enkelo avonikl
laten vervallen en in plaats daarvanI
daardoor beschikbaar gekomen gcldrJ
besteden aan den zorg voor de werklwy
«•cn voorstel, dat geboren is uit den (dj
Nutsgecst, dien wij ook in ons departesj
nog sterker zouden wcnschen.
Wanneer wij U dan tóch eon prograa
met een zestal belangrijke avonden
bieden, dan is dit allerminst, omdat wj
die Nutsleden in 't gevlei willen Los
.lie alleen maar vragen: „Wat krijg iM
inijn vijf gulden contributie"?, doch orJ
wij ervan overtuigd zijn, dai óok vcorö
avonden het doel van onze Maalschd
wordt hovordord cn zeker in dezen wul
menigeen, temidden van al zijn zorgen f
hoefto zal hebben aan avonden van r
ontspanning of ontwikkeling.
Bij de samenstelling is zooveel nrnsd
de zuinigheid betracht en gepoogd J
heel goeds tc geven. Bovendien mankt!
restauratic van Amicitia de maatregel f
dubbele avonden te geven overhodigj
verband met deze restauratie zal dc H
avond in de Markthal worden gegeven j
13 October: Lezing over dc
ra ..Faust" met muzikale illustratie i
A. Alt uit Bolsward.
16 November: lezing van Dr. A.
born uit Bussum over „Rusland oudl
nieuw". 1
28 December: Kindermiddag, filnwi
stelling. j
17 Januari: Lezing van Dr. A. Grol
veld uit Amsterdam over „De rol vanl
autoriteit in het kinderleven".
17 Februari: Filmavond.
16 Maart: Lezing met lichtbeelden'
Prof. Iluib Luns to Delft over FJoren«,|
stad cn hare kunstschatten.
EEN NIEUW DROSTS'S ALBUK-
Ball in bedfl
De N.V. Drote's cacao- cn chocoladel j|
ken te Haarlem hebben een nieuw aftf
het licht doen zien, welke het mooie fl'-f
Bali als onderwerp heeft. Evenals het
album „Indië" is ook deze uitgave weert
stekend verzorgd. Het geheel is gevat in|
keurig uitgevoerd kanonnen omslag,
alleen, dat van dit album de kleurige Pi
jes ccn groote attractie zullen zijn, o I
inhoud is ten volle dc aandacht waard.I
tekst is geschreven door den beer l|
Lamster, conservator van het kolonissj
stituut te Amsterdam. Dit op zichzelf
waarborg voor do deskundige verzorr
van dit album, dat niet alleen voor dejj
geren, doch ook voor vele ouderen veel 1
tensvv aardigs bevat. De teekeningen I
plaatjes in de tekst zijn van den heer GJ
Fernhout. Wanneer wij tenslotte nogy
uieldcn, dat tekst en plaatjes tezamen rj
90 bladzijden beslaan, moge dit ccn
zijn van de uitvoerigheid van de bc^'J
ving van dit prachtige eiland met
kunstzinnige bovolking. Wij twijfelen pr1
ook niet aan of deze fraaie reclame ui#l
zal bij velen een cerc-plaats in de
verzameling gaan innemen.
DE ZWEMSCHOOL GESLOTEN.
Dc temperatuur van het water in
zweminrichting bedroeg hedenochtend
graden.
Hedenavond zal de zwemschool voor"
jaar 1932 gesloten worden.
RIJWIELDIEFSTAL.
Gisteravond is een damesrijwiel
vreemd, dat geplaatst was voor een Pefl"
aan den Vlasakkervveg.
Men zij nog eens gewaarschuwd!
