WORSTELINGOMDEONTWAPENING Dinsdag 1 November 1932 31e Jaargang No. 106 FRANKRIJKS VREES VOOR ZIJN VEILIGHEID HOOG WATER IN BELGIË HET NIEUWE BEWIND IN PRUISEN DE REIS VAN HERRIOT NAAR SPANJE DE HERVORMINGEN VAN VON PAPEN Uiteenloopend oordeel der Fransche pers over het ontwapeningsplan Erkenning der Duitsche rechts gelijkheid De Echo dc Paris schrijft, dat Herpiot dc ernst van den toestand juist heeft getec- kend, toen liij in de Kamer verklaarde, dat het niet meer ora het geld, doch om het le ven van Frankrijk's kinderen ging. De Volonté schrijft, dat Uerriot Frankrijk een onschatbaren dienst heeft bewezen, want voor de eerste maal sedert tien Jaar heeft een minister-president in de Kamer en voor het land de kwestie van veiligheid en ontwapening in al haar tragische betee- kenis behandeld. De ftépublique schrijft, dat de minister president dc Kamer de eerste mcdedeelin- gen heeft gedaan over een koen plan, dat ongetwijfeld goedgekeurd moet worden. Het Journal wijst op het diplomatieke beleid in dc verklaringen van Herriot. In uitvoerige artikelen schrijft Pertinax in de Echo dc Paris, dat Herriot's verkla ringen hiaten hebben getoond. Hij verwijt Herriot, dat hij slechts van het maximum plan heeft gesproken, doch niet van het minimumplan, dat in elk geval verwezen lijkt moet worden, nu het eenmaal uitge werkt is en overeenkomt met do huidige veiligheidsvoorwaarden. Pertinax consta teert, dat generftal Wcygand en maarschalk Pétain, die slechts met een adviscerende stem aan het onderzoek van het plan heb ban meegewerkt, er in geen enkel opzicht verantwoordelijk voor zijn. Er is altbaas geen enkele aanleiding om aan te nemen, dat de beide generaals zich voorstanders van het Fransche ontwapeningsplan hebben ge toond. De Petit Pari6ien schrijft, dat, wanneer het plan wordt verworpen, Frankrijk ten minste al het mogelijke heeft gedaan. On ophoudelijk zal het in den Volkenbond voor den opbouw van den vrede blijven werken. De communistische Humanité schrijft, dat het plan de strekking heeft de militaire kracht van Duitschland te breken en tege lijkertijd de bowapening van Frankrijk, zijn bondgenooten en zijn vazalstaten tc hand haven. Weygand en Pétain tegen het Fransche regeeringsplan? De Parljsche correspondenten van een aantal Londensche bladen weten nog bijzon derheden over het Fransche ontwapenings- pla mede te dcclen. De Parijsche correspondent van de Times verklaart, dat het voorstel tot vorming van een mobiele strijdmacht onder internatio nale controle een terugk&r beteekent tot het plan van Tardieu. Er is een minimum- en een maximum-program. Het consultatie ve pact geldt ook voor de Vereenigdc Sta ten. Het voorstel inzake do regionale over eenkomsten houdt voor Engeland geen ver plichtingen in, die verder gaan dan hPt verdrag van Locarno. De internationale strijdmacht zal als kern een internationale formatie van bombardementsvliegtuigen hebben. De rechtsgelijkheid van Duitsch land zal in een protocol erkend worden. Het maximumplan voorziet in de reorga nisatie van de legers, het sluiten van con sultatieve en regionale overeenkomsten en het instellen van wederzijdsche controle. In dien dit plan zou worden aangenomen, zou daarmede belangrijke vermindering der bc wapeningen verbondon worden. Het minimumplan voorziet in een bepaal 'do vermindering van dc legersterkte en het instellen van wederzijdschc contróle. In een bijzondere formule zal vastgesteld worden, dat Frankrijk, indien Duitschland zijn ver plichtingen niet vervult, de vrije hand houdt. Do vermindering van de legersterkte in Frankrijk bedraagt, naar Pertinax in de Daily Telegraph schrijft, volgens het mini muraplan 50.000. Generaal Weygand en maarschalk Pétain hebben dit plan niet aanvaard, er integendeel nadrukkelijk een voorbehoud tegen gemaakt Bij het Fransche plan moet men twee be langrijke punten in het oog houden. Ten eerste de veiligheidsgarantie, die Frankrijk voor een bepaald aantal jaren eischt. Perti nax verwijst hierbij naar het protocol van Genève van 1024, dat o.a. dc verandering van do continentale legers in militie-legers inhoudt. De rijks weer zou afgeschaft moe ten worden. Tegelijkertijd zouden echter de staten, Duitschland inbegrepen, het recht hebben tot handhaving van bepaalde for maties van een militieleger. Bovendien zou elke staat maatregelen tot het onderhouden van bijzondere formaties en bepaald oor logsmateriaal nemen, om tc gebruiken te gen eventueclc aanvallers. Het tweede punt is, dat het minimumplan veel weg heeft van do aanbevelingen der onlwapeningsresolutie van 23 Juli. De Parijsche correspondent vin de Daily Herald schrijft, dat men zich thans in de hoofdsteden der wereld liet hoof 1 zal bro ken over het Fransche plan en zich zal af vragen, of het ernstig genomen kan wot den. Het is mogelijk, dat Duitschland zich bereid zal verklaren tot afschaffing van de rijksweer, Indien het daarvoor in dc plaats krijgt een militie met een korten diensttijd. Men kan zich echter niet voorstellen, dat Engeland zijn vrijwillig territoriaal leger zal ontbinden cn algemeenen dienstplicht zal invoeren. Het is daarbij gemakkelijk voor Engeland, dat het Fransche plan zich niet uitstrekt tot de koloniale troepen, zoodat men van het Engclsche leger op papier een voudig ecu koloniaal leger zou kunnen ma ken. Indien men dit deed zou het plan ech ter belachelijk worden. De News Chronicle wijdt aan de zaak een hoofdartikel onder den titol „Een geheime militaire afspraak tusschen Herriot en Ber lijn". Engelsche gereserveerdheid. Londen, 29 Oct. (VCD.) In Engclsche diplomatieke kringen neernt men een zeer ereservcerde houding aan tegenover het nieuwo Fransche ontwapeningsplan. Men kan eerst zijn mcening bepalen, wanneer de details van liet plan bekend zijn. Er zal o.a. aandacht aan worden geschonken, of Engeland geen nieuwe verplichtingen krijgt, die boven het verdrag van Locarno uitgaan cn of de mogelijkheid blijft bestaan voor eon weder deelnemen door Duitsch land aan de ontwapeningsonderhandelin gen. In dit verband wordt met voldoening geconstateerd, dat de Duitsche houding ten opzichte van het plan welwillend is en geen volkomen afwijzing beteekent, zooals men had gevreesd. Men betwijfelt echter, of de Franscho politiek Amerfka's houding tegenover Europa wel goed heeft ingezien. Over de Fransche voorstellen valt te praten, meencn de Duit- sckers. Berlijn, 29 Oct. (V.D.) In bevoegde kringen te Berlijn wordt verklaard, dat de rede van Herriot in zooverro interessant is, dat de Fransche minister-president daarin voor do eerste maal het standpunt heeft losgelaten, dat het verdrag van Versailles een „noli ma langere" beteekent. Onjuist is het, wanneer Herriot den Duitschen eisch tot gelijkgerechtigdheid identificeert met den eisch tot bewapening. Onjuist is ook, dat dc Duitsche aanspraak op een militie wordt opgevat als een bedreiging van de andere staten. De rede van Herriot is ten deele onduidelijk en ten dccle met zichzelf in tegenspraak. Als Frankrijk te Genève de besprekingen met Duitschland niet bad vermeden, dan had de geheeie zaak nu reeds opgehelderd kunnen zijn. Voor Duitschland komt het er slechts op aan, dat de ontwapeningsmaatregelen voor alle landen gclijkclij-k gelden. Opvallend is, dat Herriot in zijn rede de kwestie der veiligheid niet ean de orde heeft gesteld. Wat de afzonderlijke voorstellen betreft, moet men aaonemep, dat Duitschland niet met alles accoord knn gaan. Daar Herriot echter de mogelijkheid van onderhandelin gen open heeft gelaten, is tegen bespreking van deze voorstellen geen bezwaar. Ook over de internationale politiemacht valt te praten. Zij zou echter alleen zin hebben, als zij zoo sterk is, dat geen staat zich daartegen zou kunnen verzetten. Het vroe- ere Fransche plan is niet uit tc voeren, daar het do neiging heeft de sterke stoten sterker te maken cn de zwakken zwakker. Herriot heeft nu, naar het schijnt, dit stand punt opgegeven. Als Duitschland in gelijke mate als de andere mogendheden deel heeft.aan deze macht, is geen bezwaar te gen dit instituut. De arbitrage moet de ze kerheid bieden, dat ook politieke kwesties rechtvaardig en onpartijdig worden behan deld. Rcsumeerend kan geconstateerd wor den, dat, hoe onbepaald dc voorstellen ook zijn, toch meer dan vroeger rekening is ge houden met de belangen van andere mo gendheden. Bespreking van de Fransche voorstellen is in ieder geval mogelijk. Voor waarde is natuurlijk, dat de gelijkgerech tigdheid van alle staten, derhalve ook van Duitschland, is gewaarborgd. Herriot prijst te Poitiers zijn ontwapeningsplan aan. Parijs, 30 Oct. (V.D.) Herriot heeft Zon dag tc Poitiers een groots redevoering ge houden, waarin hij in het bizondcr kwes ties van hinncnlandsch politieken aard heeft bespraken. Hij wees op de moeilijke taak, waarvoor de regcering zich had ge plaatst bij het aanvaarden van het bewind cn herinnerde in dit verband aan Lausan ne, Genèvo cn Stresa. Op het gebied van de buitenlandsche politiek wees Herriot op den chaos, waarin de wereld zich 14 jaren na den oorlog bevindt en welke tot heden eer der is verergerd dan verbeterd. Met het Fransche ontwapeningsplan heeft Frankrijk een oproep tot de geheeie wereld gericht ten gunste van de gerechtigheid. Herriot besloot met den wensch uit te spreken, dat het plan ten minste het middelpunt zal zijn voor een aaneensluiting van alle moedige en goedwillende geesten. Herriot is des mid dags doorgereisd naar Madrid. Ontwapeningsplan door Boncoor toegelicht. P a rij s, 30 Oct. (V.D.) De minister van oorlog, Paul Boncour, heeft giste: avond eenige aanvullende mededeelingen gedaan over het Fransche ontwapeningsplan. Hij zeidc, dat het onderlinge verband der be wapeningen dc basis van dc Fransche these in Genève roods sedert vijftien jaar vorm de. Wat de noodzakelijkheid van een kolo niaal leger betreft, dit principe vindt men reeds in de voorstellen van den Amerikaan- schen president. Het Fransche plan hoéft du6 uitsluitend betrekking op het Europee- scbe landleger. Dc ontwapening van land leger, luchtvloot en marine moet in ieder geval parallel gaan, opdat Frankrijk niet alleen de kosten der ontwaüening drage Wat het landleger in het bijzonder aangaat, gaat het er om allereerst een gemeenschap pelijk systeem op te 6tellen. teneinde dan ook de legersterkte te uniformi9eercn. D clou van hot geheeie Fransche plan wordt gevormd doof het consultatieve vedrag, dat per terstond werd gedood', terwijl dc twee- do ernstig in den buik gewond neerviel, naderde een om den hoek staande politie agent in looppas, waarop de bandieten, zonder dc geldkist, die dc gewonde bank- looper had laten vallen, to kunnen grijpen, in hun auto vluchtten. Dc p olilicbeambte trok zijn revolver en loste zeven schoten op de auto, waarbij één der roovers ge wond werd. Dc politicwachtmccstcr sprong snel beraden op een in do nabijheid staand motorrijwiel en joeg achter do auto aan, die echter over een zwaren motor bleek (o beschikken, terwijl hot motorrijwiel in zijn snelheid sterk gehandicapt werd door de zijspan, zoodat de wachtmeester van verderr vervolging moest afzien. In middels was een Ueberfall-Kommando ere arriveerd, die d evcrvolging voortzette. De energieke wachtmeester mocht althans het genoegen smaken, dat hij het nummer van dc auto kon noteeren. Blijkens dit num mer is de wagen afkomstig uit Hamburg. De Amerikaansche Poolonderzocker Lincoln Ellsworth (links), die in 1928 met Amund sen en Nobile mot een lnchtschip over do Noordpool vloog, on de bekende piloot Bcrnt Balchen voor hun nieuwe vliegtuig, waarmee zij een Zuidpoolexpeditie zullen ondernomen. ook Amerika zou kunnen omvatten en dat er toe dient een aangovallon mogendheid moreelen en tot op zekere hoogte ook ra a te.- ricelen steun to verleenen. Londen, 31 Oct. (V.D.) Ofschoon zij geen scherpe critiek oefent, toont de En gelsche pers toch ook weinig geestdrift \oor het Fransche ontwapeningsplan, tor- wijl tegen enkele punten zelfs bepaalde be- zwuien worden gemaakt. De Times schrijft, dat thans nog geen definitief antwoord op het voorstel kan worden gegeven, aange zien de bijzonderheden pas later bekend zullen worden gemaakt Het Fransche voornemen ten aanzien van artikel 16 moet tot uitvoerige onderhandelingen lel den aangezien dit artikel wegens de auto matische sancties, die het inhoudt, den Angelsaksische» landen altijd nogal heeft tegengestaan. Tegen de gedwongen arbi trage cn liet internationale onderzoek naar do nationale bewapening kan men echter weinig bezwaar rnakt-n. Aangezien Duitsch land geen koloniën bezit, kon de kwestie van de rijksweer lot moeilijkheden leiden. Met het oog echter op het Duitsche verlan gen naar een militie opent, het plan perspectieven voor een ym-geïijk. Duitsch land kan niet verwachten, dat de rest van de wereld er mee accoord gaat, dat hel zoowel een op den algemeenen dienstplicht gebaseerd leger als een beroepsleger er op na blijft houden. Men moet zich er van bewust zijn, dat geen ontwapeningsplan succes kan hebben, dal geen rekening houdt met de groote bezorgdheid van do meest© Europccschc staten voor dc hand having van den status quo tegen geweld dadige verstoring. De Daily Telegraph schrijft, dnt^ er be zorgdheid bestaat, dat het systeem van re gionale overeenkomsten onderhandelingen over wijziging van het territoriaal bezit knn verhinderen. Do Daily Mail schrijft, dat Frankrijk zijn fout heeft erkend, Duitschland een be roepsleger op te dwingen. Ilct lijkt op den vos, die zijn staart in den val had verlo ren en toen oen conferentie bijeenriep om voor te stellen, dat alle vossen hun staart zouden afsnijden. Brussel, 30 Oct. (V.D.). In de omgeving van Brussel is de Senne buiten de oevers getreden, waardoor groote schade is ont staan. In Forest zijn verscheidene fabrieken overstroomd, terwijl ook de spoorbaan on der water staat. In Remblai is de spoordijk bezweken, waarbij de seinpalen eveneens vernield werden. Tal van huizen staan on der water. Dc bewoners moeten door de brandweer van levensmiddelen worden voorzien. Ook in Vlaanderen zijn verscheidene ri vieren builen de oevers getreden, zoodat uitgestrekte velden onder water staan. B e r 1 Ij n, 31 Oct. (V.D.) Heden zal de of ficleele lijst van do nieuwe samenstelling der commissariale regeering van Pruisen worden gepubliceerd. Zij zal er al6 volgt uitzien: financiën: dr. Popltz, dia tevens is be noemd tot rijksminister zonder portefeuille. landbouw: de rijksminister voor do le vensmiddelenvoorziening von Braun; arbeid en nijverheid: staatssecretaris Ernst; onderswijs: prof. dr. Kaehlcr; justitie: staatssecretaris Hoelscher. Berlijn, 31 Oct (V.D.) Dc rijksraad Is op 10 Nov. a.s. bijeen geroepen. Waarschijn lijk zal ook de kwestie der souvercine rech ten van het Pruisischo staatsministcric- Braun aan do orde komen. FRANSCHE KUST DOOR STORM GETEISTERD. Par ij s, 31 Oct. (H. N.) Boven het Kanaal heeft Zondag een hevige,storm ge woed. Het scheepvaartverkeer aan de Fran sche kust moest worden gestaakt. In de haven van Brest is een jacht bij het bin nenvaren op dc pier geworpen en vernield De reddingsboot, die assistentie wilde ver leenen, geraakte eveneens in nood en werd door den storm op een rots geworpen. Een sleepboot lipeft de opvarenden van beide schepen gered. Bij Cherbourg konden ten gevolge van de storm drie schepen de haven niet binnenvaren wegens den beogen zee gang en moesten buitengaats blijven. Van verscheidene schépen in het Kanaal wer den S.O.S.-rocpen ontvangen. DE ROOFOVERVAL TE ERFURT. Geen geld buit gemaakt. Omtrent de roofoverval voor het ge bouw van het Rijksbankfiliaal te Er furt is reeds medegedeeld, dat de bandie ten geen buit hebben gemaakt. Bij de eer ste schoten, waardoor de eene kasloo- Veronderstellingen en tegenspraken Parijs. 30 Oct. (V.D.). De Madrileensche reis van Herriot wordt in do Parijsche bla den met groote belangstelling besproken. Men protesteert vooral tegen de in de bui tonlandsche pers opgeworpon veronderstel ling, dat Herriot met Spanje een geheim bondgenootschap nastreeft cr. onderhandelt over vrijen doortocht van Fransche kolo niale troepen door Spanje. Deze veronder stellingen, die tendentieus genoemd worden, worden desondanks ook in een deel der Fransche bladen aannemelijk geacht. Zoo schrijft het weekblad La Guépe, dat Frank rijk als tegenprestaties voor den vrijen doortocht der koloniale troepen zou willen afzien van zijn rechten op Tanger. De ge ruchten over een ruil van dc Tanger--rech ten tegen de Spaansclie bezitting Rio del Oro zouden slechts in dc wereld gebracht zijn om het ware doel van dezen ruil te ver bergen. De overige bladen noemen het be zoek van den premier een zuiver vriend schappelijke daad. Herriot zelf heeft nog voor zijn vertrek uit Poitiers verklaard, dat slechts de kwade wil van zekere kringen het ware karakter van zijn bezoek heeft verwrongen. Hij hoop te, dat de Spaansch-Fransche vriendschap het symbool en het voorbeeld zou worden van een vriendschap, dat alle volkeren be hoorde tc binden. Madrid, 31 Oct (V.D.) Do Fransche minister-president Herriot is hedenmorgen te Madrid aangekomen. Aan het station werd hij door tal van ieden van de Spaansche regeering verwel komd. Hij overhandigde den president der Spaansche republiek het grootkruis van het legioen van eer. Communistische agitatie. Zondag zijn de communisten een cam pagne begonnen, welke gericht is tegen het bezoek van den Franschcn minister-presi dent Herriot. Verscheidene personen zijn in verband hiermede gearresteerd. Herriot's reis naar Madrid is van dc Fransch-Spaansche grens af een ware triomftocht voor den Fnanschen minister president geworden. Toen de trein aan bet Spaanscho gronsstation Irun stopte, werd hij ontvangen door een duizendkoppige menschenmenigte met dc kreet „Leve Her riot". Het stationsgebouw cn de trein waren versierd met Fransche en Spaansche vlag gen. De Spaansche minister van arbeid, de Fransche ambassadeur té Madrid en de Spaansche ambassadeur te Parij9, die tij del ij k te Madrid vertoeft, waren Ilcrriot tot aan Irun tegemoet gereisd. Eenige Spaan sche meisjes boden Herriot bloemen aan, Herriot verdeelde eenige tabakspijpen on der de aanwezige mannen cn na een kort oponthoud zette de trein zich onder het ge juich der bevolking weer in beweging. ALESSANDRI TOT PRESIDENT VAN CHILI GEKOZEN. Santiago de Chili, 31 Oct. (V.D.) Bij de verkiezingen in Chili, welke rustig ver.loopen zijn, is Alessandri. met absolute meerderheid tot staatspresident gekozen. Het resultaat der parlementsverkiezin gen is nog onzeker. Men rekent er op, dal de conservatieven en de uiterste linker zijde zullen vooruitgaan. De nazi's oefenen scherpe kritiek München, 30 Oct. (V.D.) De nationaal- socialistischo partljcorrcspondcnlie merkt op, dat het aan geen twijfel onderhevig Is, dat de heer von Papen nog zoo veel com missoriale Pruisischo ministère kan benoo- men, nog zoo veel rijksministers kan belas ten met het beheer van dc Pruisische aan gelegenheden, maar dat de rogeering-Braun Severing daardoor geenszins wordt aan getast in haar constitutioneel bestaan, in. ieder geval niet zoolang de fungcerendc, doch afgetreden regcering niet door den Pruisischcn landdag is vervangen door een nieuwe op reglementaire wijze gekozen re geering. De nieuwe Pruisische ministers bij do genade van Von Papen zullen eerst dan een landsregeering kunnen vormen, indien zij het vertrouwen verwerven van den Prui sische landdag. Ten slotte wordt verklaard: Wij verwerpen dc rijkshervorming van don heer von Papen en den eersten stap daartoe, ten eerste, omdat zij ongrondwettig is, ten tweede, omdat zij slechts een door zichtige actie is met het dool te verhinde ren, dat het nationaal-socialismc zich ver heft en ten derdo omdat deze rijkshervor ming, zooals zij tc Berlijn wordt opgevat, - op zich zelf geen stap vóóruit, doch een stap achteruit beteekent. Wij willen geen Dultsch rijk van eerste en tweede klasse, geen Noord-Dultsch rijk met een Zuid-Duitsch aanhangsel, wij willen een Groot-Duitsch rijk, organisch van laag tot hoog samenge steld uit landen met gelijke rechicn, gedra gen door den geest van do Duitsche volks gemeenschap cn nationale eenheid. DE ECONOMISCHE WERELD CONFERENTIE. Do voorbereidingscommissie kiest Mr. Trip tol voorzitter. i Mr. L. J. A. TRIP. Genève, 31 Oct. (V. D.) Hedenmorgen is dc commissie van deskundigen tot voor** bereiding van de economische wereldcon ferentie te Genève bijeengekomen. Tot voor zitter werd gekozen de president van do Ncderlandscho Bank. de heer L. J. A. Trip, dio als vertegenwoordiger van de bank voor internationale betalingen aan dn bespre kingen deel neemt. In het verdere verloop van do zitting be sloot do commissie tot voorbereiding van do economische wereldconferentie, om ook eenige vertegenwoordigers van dc interna tionale kamer van koophandel :te Parijs en van het internationaal landbouwinstiluut to Rome aan haar werkzaamheden te laten deelnemen. Vanmiddag zal de commissie met do eigenlijke werkzaamheden beginnen. Het eerste gedeelte zal waarschijnlijk 14 dogen in beslag nemen. De commissie hoopt in December haar slotzitting te houden, waar in dc officieele agenda der economische we reldconferentie definitief zai worden vaat* gesteld. BANDIETENOVERVAL TE MÜNCHEN. München, 31 Oct. (V. D.) Op klaar lichten dag hebben bandieten te München vanmorgen een brutalen overval gepleegd. Twee gemeentelijke kassiers werden voor het bureau voor socialen steun in het Noor den der stad door twee mannen aangval- len. Een der kassiers werd legen den grond geslagen en een zak met tienduizend Mark. in zilver, die bijna 100 K.G. woog, afhandig gemaakt. Dc tweede kassier, die eveneens cenigo krachtige slagen opliep, kon zich echter verweren, zoodat hem de tweede zak met geld niet afhandig kon worden ge maakt. Voorbijgangers, die de kassiers wil den helpen, werden met revolvers ts* dwang gehouden, waarop de beide bandie ten, die tusschen de 24 en 30 jaar oud waren, er met hun buit in een in den loop van den nacht gestolen auto vandoor gin gen. VIER JAPANSCEE VLIEGERS VERONGELUKT. L o n d e n3 1 Oct. (H. N.) In Mandsjoe* rije zijn twee Japansche bombardeervlieg* tuigen met elkaar in botsing gekomen en neergestort. De vier inzittenden zijn om het leven gekomen. Do vliegtuigen werden gc-. hooi vernield DE NIEUWE STAKING IN LANCASHIRE Londen, 31 Oct. (V.D.) Tengevolge van de verwerping van de loonsvoorstellen door de arbeiders, is hedenmorgen de nieuwe staking In de katoenspinnerijen in Lan cashire uitgebroken. Ongeveer 60% der spinnerijen is sopgezet.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 5