BLUi BAm
AMERSFOORTSCH DAGBLAD 31e Jaargang No. 127
Binnenland
AVOND-, DINER- EN MID DAG JAPONNEN
Feuilleton
N. V. COMPAGNIE LYONNAISE
De Gevolgen van een Operatie
Vrijdag 25 November 1932
TWEEDE BLAD
WIJZIGING DER L.O.-WET
MAISON DE JAGER
DE INBRAAK BIJ
Dr. PHILIPS
7J i
WEET
WAT U EET!
s
UIT DE STAATSCOURANT
- TELEFOON 179 -
UTRECHTSCHEWEG 10 -
WIJ ONTVINGEN DE LAATST UITGEKOMEN MODELLEN IN
AMERSFOORT
BEKENDE COUPE EN KWALITEIT - LAGE PRIJZEN
TWEEDE KAMER
Bezwaren der socsdemocraten
De Kamer begon vanmiddag met de be
handeling van het wetsontwerp houdende
een garantieregeling voor de haringvis-
scherij.
De heer Drop ontkent dat de moeilijk
heden in het haringvisscherijbedrijf in
hoofdzaak aan de crisis zijn te wijten. Reeds
voor de crisis bestonden moeilijkheden bij
den afzet. De capaciteit der vloot is te groot
geworden voor het beschikbare afzetgebied.
Jn dit verband vreest spreker dat men hier
een tweede Kon. Hollandsche Lloyd ge
schiedenis begint.
De heer Schouten betoogt dat in nor
male omstandigheden de reeders een op
slag zelf zouden kunnen bekostigen. Dit
ontwerp is echter in verband met de crisis
noodig.
Minister Verschuur wijst er op dat
inderdaad de vraag of de capaciteit der
vloot niet te groot is, niet vergeten .mag
worden. Spreker zet uiteen dat bij de on
derhavige regeling het risico voor den
staat gering is. Het wetsontwerp werd
daarna zonder hoofdelijke stemming aange
nomen.
Aan de orde is" het wetsontwerp tot wij
ziging der Lager Onderwijswet 1920.
Mej. Westerman meent dat de Minis
ter te veel in één richting ziet. Vergrooting
van klassen vindt zij niet het eerste aange
wezen middel om te bezuinigen.
De heer K. ter.La.an constateert, dat
van het grootsche plan-De Visser, dat in
de l.o.-wet is neergelegd, niets is terecht
gekomen dan de stichting van dure gebou-
ven. Hét onderwijs zelf, vooral het volks
onderwijs, is niet verbeterd. Dit ontwerp is
opnieuw een aanslag op het peil van het
volksonderwijs.
Dit ontwerp bezuinigt alleen op het volks
onderwijs en is een stuk klasse-politiek. De
tijdelijkheid is slechts denkbeeldig en op
het stuk der boventallige onderwijzers
schuift het rijk lasten op de gemeenten.
De heer V a nW ij n b e r g e n heeft be
zwaar-tegen de voorgestelde gedifferentieer
de schaal. Do. minister keere terug naar de
45-schaal vari het rapport-.Rutgers.
D,e heer Zij Is tra zegt, "„dat' men de be-
tefekenïs van de leerlingcnschaal niet moet
overschatten. Aan een gedifferentieerde
schaal geeft spr. de voorkeur.
De heer. Van Za.del'hoff betoogt in
gelijken' trant als'de heer Ter Laan.
Deheer Sur i n g verdedigt het ontwerp.
Hij ziet-geen ander middel: en acht vol
doende lager onderwijs mogelijk bij de
thans voorgestelde leerlingcnschaal.
De vergadering wordt geschorst tot
avonds.
STEUN AAN DE GRIENDCULTUUR.
't Aangekondigde wetsontwerp
verschenen.
's-Gravenh age, 24 Nov. Ingediend is
het reeds aangekondigde wetsontwerp tot
LUNCHROOM
Ef.d. PAVERT
LANGESTRAAT 56. TEL. 113
VOOR ST. NICOLAAS
Groote sorteering luxe doozen
Marsepein,
Banketletters en Staven.
steun aan do griendcultuur. Voorgesteld
wordt "een'bijdrage in de kosten van het
schillen der teen te bepalen op 2 cent per
K.G. geschilde teen van den oogst 1932.
Daartoe zal een bedrag van 100.000 uit
's Rijks schatkist noodig zijn. In het plan
van uitvoeriing deelt dc Minister van Eco
nomische Zaken en Arbeid nog mede, dat
zal worden ingesteld een Centrale Commis
sie tot steun aan de griendcultuur, welke,
bepaalt welke perceel of partijen teen voor
een bijdrage in aanmerking komen en wel
ke toezicht houdt op den oogst, de bewa
ring, de verzending en de bewerking van
de teen. Een regecringscommissaris zal
ambtshalve voorzitter van deze commissie
zijn.
DE „PELIKAAN" NAAR INDIË.
Amsterdam, 24 Nov. Hedenochtend
om 5.45 uur is het K. L. M.-vliegtuig de
„Pelikaan" van Schiphol naar Indië ver
trokken. Er zijn twee passagiers met be
stemming voor Rangoon aan boord, bene
vens 271,664 K.G. post, 5 K.G. pakketpost en
36,15 K.G. lading.
De bemanning bestaat uit de heeren J. B.
Scholte, eerste bestuurder; F. M. Stork. 2e
bestuurder; P. Dunk, werktuigkundige, en
P. H. Pestman, radio-telegrafist,
BEGRAFENIS A. KNOTTENBELT.
B u s s u m, 23 Nov. Talrijke jonge en
oude vrienden hebben vanmiddag den zoo
jong om het leven gekomen tennisspeler
Anton Knottenbelt grafwaarts gebracht.
O.m. burgemeester De Bordes, eere-voorzit-
1er van de Bussumsche Lawntennisclub
het Spieghel, de volledige Senaat van het
Leidsche studentencorps, dr. J. Spijkerboor,
oud-rector en dr. W. Engelkes, rector van
het Lyceum, de heer Schoevers, bestuurs
lid van den N.L.T.B., de besturen van de
Bussumsche Lawntennisclub het Spieghel
en de Hockeyclub 't Gooi.
De praeses van het Leidsche Studenten
corps, de heer Van der Werk, bestuurslid
van de Bussumsche Lawntennisclub
't Gooi, de heer Schoevers namens den
N.L.T.B., en de voorzitter van de Hockey
club 't Gooi, de heer Van Gastel, hebben de
gevoelens van weemoed vertolkt, welke in
al deze kringen heerscht' door het ver
scheiden van den jongen studie- en sport
vriend.
De vader dankte diep onder den indruk.
REGELING INVOER TARWEBROOD
EN DEEG.
Wetsontwerp ingediend.
,'s-G r a v e n h a g e, 24 Nov. Ingediend is
een wetsontwerp tot regeling van - den in
voer van- tarwebrood en deeg van tarwe
bloem of tarwemeel. De contingenteering,
waartoe bij Kon. Besluit van 27 Oct j.l.
werd besloten, is thans opgedragen aan het
regceringsbureau voor de uitvoering van de
tar.wewet. Het-heffen van bedragen ter be
strijding van de aan deze contingenteering
verbonden onkosten is facultatief gesteld.
Het ligt in de bedoeling voorshands van
deze bevoegdheid geen gebruik te maken,
om de-contingenteering op de voor belang
hebbende importeurs minst bezwaarlijke
wijze uit te voeren.
Ook de tweede verdachte, de
Oostenrijker D., aanges
houden
's-Gravenhage, 2-1 November. Naar
wij vernemen heeft commissaris Paré, die
met de justitie het verdere onderzoek in
de zaak vari den juweelendiefstal bij de
familie Philips te dezer stede leidt, heden
middag uit Weenen bericht ontvangen, dat
ock de tweede verdachte in deze affaire, de
Oostenrijker D., daar ter stede is aangehou
den. D., die, naar men zich herinnert, bij
dr. Philips in betrekking is geweest, is te
Weenen aan de justitie overgeleverd en hij
zal zich daar voqi* het gerecht hebben te
verantwoorden, want óp grond van de Oos-
tenrijksche wet kan hij in een geval als het
onderhavige niet worden uitgeleverd.
Omtrent de arrestatie van M. Dinsdag
avond j.l., kan nog worden gemeld, dat de
politie eenige dagen te voren bericht had
ontvangen, dat M. wederom de grens was
gepasseerd, thans uit Duitschland naar Ne
derland. Van dat oogenblik af zijn de gan
gen van M. nauwkeurig gevolgd en met
name is gelet op het perceel aan den
Schenkweg, waarin M. destijds eenige ver
trekken had gehuurd toen hij hier ter ste
de nog gevestigd was als schoenmaker.
Dezo kamers waren, nadat M. was ver
trokken, aan een ander verhuurd, die met
de affaire M. niets te maken had en die in
de verste verte niet vermoedde, dat de
schatten van twee duizend ton onder den
vloer van zijn kamers waren verborgen.
Op listige wijze is M. tijdens de afwezig
heid van den nieuwen bewoner naar bin
nen geslopen en hij had daarbij eenige slo
ten te verbreken, die de nieuwe bewoner
veiligheidshalve had laten aanbrengen. M.
heeft toen den buit opgegraven en viel'op
het moment dat hij met een deel er van het
huis had willen verlaten,'in handen van
de'recherche.
DE VEENDAMMER HYPOTHEEK
BANK.
Procedure inzake volstorting der
aandeden.
Zekere de B. te Amsterdam, die houder
js geweest van een niet volgestort aandeel
in de thans gefailleerde Veendammer Hy
potheekbank, hetwelk hij onder de bewer
king van het op het stuk der Naamlooze
Vennootschappen nog ongewijzigd Wetboek
van Koophandel had overgedragen aan den
directeur der N.V. den heer Woltman, is
door curatoren aangesproken tot volstor
ting van dit aandeel met 90 De recht
bank zoowel als het liof te Amsterdam
hebben deze vordering toegewezen. Het te
gen laatstgemelde ingestelde cassatieberoep
heeft de Hooge Raad thans verworpen.
OVERTREDING DER LOTERIJWET.
VG ravenhage, 24 Nov. De Haagsche
politie heeft hedenochtend de geheele admi
nistratie van het Centraal Administratie
kantoor voor Hypotheken aan de Re^cn
tesselaan in beslag genomen. Het betreft
hier de z.g. centra loten, bij welke uitgifte
en verkoopen de loterij wet is overtreden.
1
.rtt
2p
Wanneer U aan tafel gaat
voor het middagmaal, weet
dan wat gij uw gezin voorzet.l
Laat dan alles gebakken, ge
braden en gestoofd zijn in
30 ci Blue Band Hollands beste
per standaardmerk - voor 100
half bereid uit de allerbeste
Pond grondstoffen.
V.rsch gekarnd met 25°/0 allerfijnste Roomboter onder Rijkscontr&la
2
o
Bij Kon. Besluit is met ingang van 1 Jan.
a.6. aan den heer G. Bokhorst, wegens het
bereiken van den pensioengerechtigden
leeftijd, eervol ontslag verleend, als bur-
gerondervvijzer bij de schojen tot opleiding
van het kader bij het regiment genietroe
pen.
Bij K. B. zijn benoemd tot reserve-offi
cier van gezondheid der tweede klasse bij
de landmacht de dienstplichtige vaandrigs
van de le compagnie hospitaal-soldaten J.
J. Bonke en .T. ten Kate, beiden arts.
Bij Kon. besluit is aan P. W. Maarleveld
op zijn verzoek met ingang van 1 Januari
a.s. eervol ontslag verleend als burgemees
ter der gemeente Biervliet, met dankbetui
ging voor de langdurige diensten door hem
in die betrekking bewezen;
is aan L. Wezeman op zijn verzoek, met
ingang van 1 April 1933 eervol ontslag ver
leend als burgemeester der'géméèriie Fer-
werderadoel;
is aan F. Wabeke op zijn verzoek, met
ingang van 16 December 1932 eervol ont
slag verleend als burgemeester der gemeen
te Wemeldinge, met dankbetuiging voor do
langdurige diensten door hem >n zijn be
trekking bewezen.
Bij beschikking van den minister van Fi
nanciën is de administratief ambtenaar der
2e klasse ter directie der Staatsloterij C. de
Wilde, Den Haag, met ingang van 1 Januari
a.s. bevorderd tot adm. ambtenaar le kl. bij
die idrectie cn is de adm. ambtenaar der 3e
kl. ter directie der Staatsloterij P. J. Jan
sen met ingang van denzelfden datum be
vorderd tot idem 2e klasse.
Bij Kon. besluit Is met ingang van 1 De
cember aan den commies bij den P.T.T.-
dienst H. P. Fortuyn Harreman op zijn ver-,
zoek eervol ontslag verleend.
I
Schaam U-niet voor de'mecning der men-
schen: blijf aan.de zijde der waarheid.
Oorspronkelijke 'roman door Jan AValch.
40
Dus gingen zij, na voorafgaande brief
wisseling, een dagje naar Den Bosch^toe;
en dc nog steeds jongensachtig onbezofg-
de. Henri neuriede van 't „lieve, zeete
Gerritje." Het was, aardig, het was
vroólijk; maar het was ook een beetje on-
noozel. En weer dacht ze, zittende in den
tréin, en uitziend over het wijde water
land na Dordrecht,, het schildersland, in-
éénen: „Kees". Hij was het complement
dat faalde in hun samenzijn.
Oom Sextius ontving hen hartelijk als
steeds in zijn villatje aan-den Vugtschcn
Weg. Het was tegen koffietijd, toen zij er
aankwamen; hét was altijd tegen, of
liever al even óver koffietijd,-als gasten
uit Holland daar verschenen, en de geur
van koffie én van een speciale soort lich
telijk verwarmde Bossche broodjes, die
uit de keuken door de lange gang den be
zoekers al bij de deur zoel tegemoet \yoei,
was de eerste indruk dien ze van het gast
vrije ouderwets-gezellige huis plachten te
ontvangen. Het gesprek begon dan, als
als steeds, aan de koffietafel; en oom Sex
tius, die een'fijn psycholoog was en als
zoodanig een met ontzag bejegende uit
zonderingsfiguur in de rechterlijke we
reld, merkte uiteraard onmiddellijk, dat
zijn neef Henri niet alleen in opvallende
mate van manieren veranderd, maar ook
van geest méér dan „veranderd' was; en
bepaald buiten het normale geraakt. Clara
zag. hoe zijn hartelijke bonhomie, de gul
heid waartoe zijn fijne glimlach zich al
pratend verbreedde, telkens even bij Hen
ri'swoorden betrok; een goedmoedig knik
ken bleef-ervan over,-maar daarbij priem
de een onderzoekende, het scheen bijna
een wantrouwende, blik telkens tersluiks
naarden zoo ongemeen onbevangen pra-
tenden jongen man. Het gaf haar 'n zekere
geruststelling: zoo vormde zich al vanzelf
een soort gemeenschap tusschen oom en
haar; zij zou die slechts met een enkel
woord van uitleg behoeven te bevestigen,
en wist dan zeker, dadelijk in hem een
bondgenoot te hebben, die, wat hij ook
voor raad mocht geven, in elk geval zou
spreken met inzicht, en begrip, en meege
voel. Ze wist ook, dat zij zich nu de her
sens niet, behoefde te pijnigen om de gele
genheid tot een apartje met Oom uit te
denken; die zou daar zelf wel voor zorgen.
Dat deed hij ook; schertsend zeggende,
dat hij voor de gewichtige aangelegenhe
den waarover ze hem wilden spreken, na
tuurlijk ten volle beschikbaar was, maar
eerst moest Henri hem eens een plezier
dóen, op de studeerkamer „het Madera-ge
val" in orde brengen. Verrast keek die op;
dat was een leuke herinnering uit zijn stu
dententijd, toen liij in de vacantie soms
weken bij den gezelligen oom-celibatair
logeerde, die hem nu en dan na de koffie
tafel een onwaardeerbaar privatissimum
over strafrecht gaf; waaraan het-schoolsch
karakter ontnomen werd, doordat het
werd begoten met een glaasje van de ex
cellente oude Madera, die op een bijzondere
plaats in -dén kelder werd bewaard; en
bovendien doorgeurd met een lekkeren Ha-
vannah; in een speciale bureaulade ge
borgen. Oom, die niet alleen een geleerd,
maar ook een wijs man was, versmaadde
namelijk geenszins de goede .gaven der
aarde. En het was in die verre vacantie-
tijden gewoonte geworden, dat hij, als hij
zich een middag tot zoo'n colloguium doc-
tum gesteld voelde, Henri eenvoudig aan
de koffietafel de vraag stelde: „Zin in een
juridisch babbeltje?" Waaraan, op het
steeds bevestigend antwoord, werd toege
zegd: „Zet jij dan maar vast het Madera-
geval klaar"; welke woorden vergezeld
gingen van twee hoogst belangrijke sleu
teltjes. Ook nu werden die sleuteltjes te
voorschijn gegrabbeld, en toegereikt. Clara
begreep den toeleg niet dadelijk, en zei:
„Kan ik hei niet doen?" Waarop Oom Sex
tius haar dédaigneus aankeek, en zei:
„Wat verbeeld jij je wel?! Jij blijft bedaard
bij mij", en daarbij keek hij haar even
aan op een wijze, die haar ineens deed be
grijpen. En oom bleek het juist te hebben
ingezien; de tien minuten, benoodigd voor
de installatie van 't Madera-geval, waren
voldoende tijd voor de zoo gewenschte in
lichtingen vooraf; die Clara voortdurend
wel gehoopt had te kunnen geven; maar
waartoe de gelegenheid haar had ontbro
ken.
Oom Sextius had echter wel meer dan
tien minuten noodig om van de tragi-co-
mische gewaarwordingen te bekomen, die
de mededeelingen omtrent de leugenloos-
heid yan zijn neef bij hem hadden opge
wekt. Een verdrietig medelijden was dc
hoofdtoon van zijn gevoelens; want hij
mocht zijn knappen neef graag, al was die
hem de laatste jaren wat te zeer ver-
haagscht naar zijn zin. En nu hem als etui
soort psychischen patient te zien, dat
smartte hem; 't comische van 't geval ont
ging iemand als oom Sextius allerminst,
maar zijn glimlach erover was vol pijn.
Goddank dat'het, volgens den dokter, maar
een tijdelijke toestand scheen te zullen
zijn
En nu komen jelui mijn hulp inroe
pen?" zei hij. „Enfin, dat vertellen jelui
me dan dadelijk wel Maar 't spijt me,
Clara, dat je me niet van-te-voren even
hebt ingelicht, én over Henri's toestand,
cn dan, lie.st ook over hetgeen jeiui me
vragen wilt. Een gesprek met hem in deze
omstandigheden over enfin, over wét
dat weet ik nog niet, maar over alle
mogelijke min of meer maatschappelijke
aangelegenheden, is moeilijk; en ik
dénk, dat daar eenige voorbereiding wel
noodig voor. was geweest".
Clara bloosde; de eigenlijke - reden van
den plotselingen overval, namelijk, dat zij
gehoopt had, zóó, persoonlijk, een wat
minder ontmoedigend antwoord te krijgen,
kon ze moeilijk zeggen; het was dat
voelde ze nu ze tegenover oom zat, ineens
wel heel duidelijk wel wat heel kinder
achtig gedacht, en ook een beetje beleedi
gend voor zijn welwillendheid, die nooit
moeite zou schuwen, als hij zijn neef hel
pen kon. Maar het antwoorden werd haar
bespaard; want daar stond Henri al in de
deur, en in berichtte met een gezelli
gen wenk-naar-boven-: „Het Madera-geval
wacht", 'Wat éórdig van oom, om hem,
naar den ouden trant, die praeparatievcn
op te dragen!
Nu, dan moeten we er maar heen",
zei deze, ernstiger dan hij zich vandaag
nog had had getoond, en dan in overeen
stemming was met het gezclligheidje van
T „Madera-geval". En ook Clara keek ern
stig
Wat hebben jelui?" vroeg Henri 'n
beetje ontsteld.
Niks", zei Clara. En oom voegde erbij;
„We spraken over de moeilijke omstandig
heden". Wat niet onwaar was.
In het studeervertrek, de mooie, zaal-wij
de, rustig, getinte boven-achterkamer, die
verre water- en rietrijke velden overzag,
zaten en praatten ze, Het was dan eerst
Henri's inleiding; over zijn aanstaande af
vloeiing als ambtenaar - oom Sextius knik
te begrijpend; Clara had met ecu enkel
woord reeds de commentaar geleverd, mèt
een korte aanduiding van het geval te
Straatsburg; zoodat oom niet al te ver
baasd was, dat een zoo knap, en, nu ja,
ook zoo hiërarchisch ambtenlijk voelend
ambtenaar reeds in de eerste reeks voor
afvloeien in aanmerking was gekomep.
Toen in 't kort het wedervaren aan de
Bank; de slot-scène was overbodig, waar
het ontslag, ook zonder die, een afgedane
zaak was geweest; trouwens, oom was na
tuurlijk al van het éclat-verwekkend fail
lissement op de hoogte. En zoo was men
al spoedig tot het lieden genaderd, dat,
naar men weet, ieder oogenblik in de toe
komst overgaat; en do toekomst was dan
ook het naaste element van het gesprek;
gelijk ze het doel daarvan was. En zoo
kwam men tot do quaestie van een moge
lijke carrière in de rechterlijke macht; en
wat oom daarvan zou denken. B
Wordt vervolgd,