AMERIKA
HET WORDT WINTER IN
Buitenland
Dinsdag 29 November 1932 AMERSFOORT SGH DAGBLAD 31e Jaargang No. 130
VRIEND VAN DE VALERA
GOUVERNEUR-GENERAAL
GYMNASIASTEN PLEGEN
EEN BOMAANSLAG
HET LIEVE LEVEN IN
BULGARIJE
TROTZKI SPREEKT TE
KOPENHAGEN
Nog geen beslissing
inzake de schulden
ENGELAND ZENDT AMERIKA
EEN NIEUWE NOTA
VIERDE BLAD
MOEILIJKHEDEN BIJ DE
REGEERINGSVORMING
i i gg
Londen, 26 Nov. (V.D.) Koning George
heeft den handelaar in koloniale waren
Donald Buckley uit het Iersche stadje
Maynnoth benoemd tot gouverneur-gene
raal van Ierland. De benoeming heeft
overeenkomstig de grondwet plaats gevon
den op voorstel der Iersche regeering.
Burckley heeft reeds heden den eed van
trouw aan koning George afgelegd.
Buckley is een vriend van De Valera en
heeft deelgenomen aan de Iersche Paasch-
revolutie van 1916. Hij is langen tijd ge
ïnterneerd geweest en sloot zich na zijn
invrijheidstelling weder aan bij het Iersche
republikeinsche leger. Hij word twee maal
gekozen tot afgevaardigde in den Ierschen
Dail en heeft in 1922 gestemd tegen het
Fngelsch-Iersche verdrag. De benoeming
van Buckley, die in Ierland zeer populair
Is, is een groote verrassing,
Weensche kunstenaars van naam schilderen op do maren en schattingen en op do
reclamezuilen groote plakaten, waarmede zij het publiek op den noodtoestand van do
knnst opmerkzaam maken,
Ber 1 ij n, 23 Nov. (V.D.) De moeilijkhe
den bij de regeeringsvorming duren nog
steeds voort cn ook heden schijnt men nog
geen oplossing gevonden te hebben. Het
schijnt dat slechts Von Papen of generaal
Von Schleicher in aanmerking komen voor
de functie van rijkskanselier. Alle andere
I combinaties schijnen op het oogenblik geen
kans meer tc hebben.
Behalve do kwestie der kabinetsvorming
houdt ook de kwestie van den politieken
wapenstilstand de aandacht gevangen, want
aan een tolereering door de niet in het ka
binet opgenomen partijen is niet meer te
denken. Men hoopt evenwel een wapenstil
stand tot stand te kunnen brengen tot het
aanstaande voorjaar, orn althans geduren
de den komenden winter den noodtoestand
te kunnen overwinnen. Het schijnt, dat be
halve de middenpartijen ook do sociaal
democraten sympathiek tegenover dit plan
staan, op voorwaarde, dat de 'regeering in
dion tijd de kwestie van rijks- en grond
wetsherziening laat rusten. Bij het centrum
staat men op het standpunt, dat hot ver
dwijnen van Von Papen niet voldoende is,
doch dat ook do sociale koers, die bekend
stond als „het systeem Von Papen" gewij
zigd moet worden cn dat het onrecht tegen
over Pruisen moet worden goedgemaakt,
zonder dat daardoor het oude dualisme tus-
schen liet rijk cn Pruisen weer hersteld be
hoeft te worden. De vooruitzichten voor
Von Papen of Von Schleicher zijn ongeveer
dezelfde, hoewel men gelooft, dat de natio-
naal-socialisten binnen het kader van den
politieken wapenstilstand tegenover Von
Schleicher een gematigder houding zullen
aannemen dan tegenover Von Papen. An
derzijds bestaat tegen het kanselierschap
van Von Schleicher het bezwaar, dat hij on
getwijfeld rijksweerminister zal blijven,
waardoor de rijksweer gevaar loopt weer
in den politieken strijd betrokken te wor
den.
Do besprekingen worden heden voortge
zet. doch een beslissing valt vandaag niet
meer te verwachten.
Neu stettin, 2 7 Nov. (V. D.) In den
nacht op Zondag werden de bewoners der
stad uit hun slaap gewekt door een hevi-
gen knal. Op den hoek van de Augusta- en
Moltkestrasse hadden verscheidene leerlin
gen van het Fürstin Hedwig-gymnasium,
die van een clubavond huiswaarts keerden,
voor de woning van „Studienrat" Thiede
een helsche machine tot ontploffing willen
brengen. De bom is waarschijnlijk te vroeg
geëxplodeerd. Een 18-jarigen gymnasiast,
Meinhart Mix, werd de linkerhand afge
rukt. De jonge man werd ook aan het ge
laat gewond. Ecnige kameraden kwamen
met den schrik vrij.
De gewonde werd naar het ziekenhuis
overgebracht, waar hij nog in den loop van
den nacht moest, worden geopereerd. Zijn
toestand is ernstig, doch niet levensgevaar
lijk. Het schijnt slechts een kwajongens
streek te zijn en niet een aanslag met poli
tieken achtergrond. Hoe de jongens in het
bezit van de helsche machine zijn gekomen,
zal uit het ingestelde politiè-onderzoek
moeten blijken.
ZETELVERDEELING IN DE
BELGISCHE KAMER.
Brussel, 28 November. (V.D.) De dcfi
ïiiticve verkiezingsuitslag luidt:
aantal zetels
Katholieken
Socialisten
Liberalen
Vlaatnsch Nat. j
Communisten l
Partijloos
vooruit
achteruit
3
a
De winter Is in Amerika dit jaar al zeer
vroeg ingetreden De particuliere orgait!-
saties tot hulpverleening, zooals bijvoor
beeld bet Leger des Hcils, doelen mede,
dat alle tocvluchtlokalen, nachtasyls en
noodverblijven tot de laatste plaats waren
bezet en dat vele duizenden geen onder
dak meer konden vinden. Men verwacht in
de komende wintermaanden vreeselijke el
lende, aangezien de werkloozen noch werk
loozen-ui tkeerinsr, noch ecnigen anderen
overheidssteun krijgen. De naar het warme
Zuiden vertrekkende leego goederentrei
nen cn automobielen nemen tienduizenden
werkloozen mee. In het barakkenkamp der
Nieuwe politieke moord:
aanslag ie Sofia
Sofia 2S Nov. (V.D.). Het aantal Mace
donische moordaanslagen te Sofia is weer
vermeerderd met oen aanslag der Proto-
gcrowi6tengroep, waarvan het slachtoffer
is de Macedonische afgevaardigde in dc
Sobranje, Phiiippoff. Philippoff had welis
waar mets. uitstaande met de illegale Ma
cedonische organisatie I.M.R.O., doch 6tond
als leider der Macedonische emigranten in
Bulgarije sympathiek tegenover den onaf
hankelijkheidsstrijd der Macedonische min
derheid. 's Avonds op weg naar zijn huis
werd Philippoff in een straat te Sofia door
een groep onbekenden overvallen en door
vijftien revolverkogels zóó ernstig gewond,
dat aan zijn herstel getwijfeld wordt. Zijn
bewaker, die hem begeleidde, werd door
het eerste schot gedood. De daders namen
de vlucht en wórden door tal van voorbij
gangers, w.o. een hoog politieambtenaar,
achtervolgd. Hij slaagde erin een der moor
denaars te grijpen, die op het laatste oogen
blik nog een handgranaat naar zijn achter
volgers wierp, waardoor echter geen scha
de werd aangericht. Tegenover de politie
verklaarde de gearresteerde dat hij had ge
handeld in opdracht van do Protogerow-
groep, die hem geld en wapens voor den
moord had geleverd.
In Macedonische kringen te Sofia heeft
de aanslag groote opwinding veroorzaakt,
aangezien ditmaal een legale leider erdoor
wordt getroffen, hoewel de aanslag blijk
baar als revanche is bedoeld voor de veem
moorden, die sedert eenige maanden met
kort tijdsverloop door de I.M.R.O. worden
geploegd op de illegale terroristen van de
Protogerow-groep. Deze strijd zal ongetwij
feld door den jongsten aanslag opnieuw
opvlammen en aanleiding zijn voor de I.
M.R.O. om met nog meer kracht op te tre
den.
HENRY rORD GEOPEREERD.
Dotroit, 2 7 Nov. (V. D.) Henry Ford
heeft een spoedoperatie aan de blindedarm
ondergaan. Zijn toestand is goed. Tempera
tuur en polsslag zijn normaal..
oud-strijders in de buitenwijken van New-
York beerscht eveneens groote nood. De
meeste daar ondergebrachte gezinnen zijn
zonder eenig middel van bestaan en kun
nen zelfs hun woning niet verwarmen.
De winterstorm heeft groote vertraging in
het scheepvaartverkeer veroorzaakt. De
meeste transatlantische booten, o.a, het
Lloyd-stoomsehip Stuttgart, kwamen met
een halvcn dag vertraging aan.
Ter illustratie van wat do winter in
Amerika beteckent, publiceeren wij deze
photo van een ingesneeuwde auto in Tole
do, staat Ohio.
AARDBEVING IN DU1TSCHLAND
OPGETEEKEND.
Essen. 28 Nov. (V.D.) Hedenmorgen
vroeg werden de aardbevingen, die in Ne
derland werden waargenomen in Brabant
en in Limburg, geregistreerd door de seis-
mografen van het geologisch instituut te
Bochum, terwijl zij te Essen ook door ver
schillende personen konden worden ge
voeld. De ccrsto beving begon te 5.02 uur,
de tweede to 6.-12 uur C sec.
In beide gevallen begon na ongeveer
14 sec. de tweede beving, wat er op wijst,
dat de haard op een afstand van ongeveer
125 K.M. ligt, zoodat zij zich op Neder
landse]! gebied moest bevinden.
Kopenhagen, 26 Nov. (H.N.) Trotzki
heeft op zijn rei6 een verkoudheid opge
daan en moet daarom binnen blijven. Op
het oogenblik is het daarom nog onzeker,
wanneer hij zijn lezing over do Russische
revolutie voor de Dcensche studenten zal
houden.
Hij mag niet naar Noorwegen.
Oslo, 2-S Nov. (H.N.). Naar de bladen
melden, heeft de Noorsche minister van
buitenlandsche zaken afwijzend beschikt
óp liet verzoek van Trotzki, hem een visum
te verlecncn voor een verblijf in Noorwe
gen.
Kopenhagen, 27 November (V.D.) In
de groote zaal van het stadion van Ko
penhagen heeft Trotzki heden zijn met
groote spanning verwachte lezing gehouden
over het onderwerp: „Wat beteckent de
Octoberrevolutie
Trotzki begon met op timiden toon op te
merken, dat hij evenals in 1917 ook thans
nog bolsjewist is, want men wordt wel
ouder, maar niet beter. Spreker roept niet
op tot de revolutie, maar wil met de ob
jectiviteit van een anatoom over de revo
lutie spreken. Zijn geheclo lezing, die in
het tweede gedeelte een krachtigen retho-
rischen klank kreeg, was een verdediging
van het Rusland sedert 1917 en een onuit
gesproken verzoek aan het regimc-Stalin
hem weer in genade aan te nemen. Eenige
malen oogstte spreker bijval. Tijdens do le
zing stonden buiten eenigo duizenden men-
schen. Tot botsingen is het echter niet ge
komen. Do lezing werd in de Duitscho taal
gehouden.
Ook Polen en Tsjecho=Slowakije
moeten betalen
N e w-Y o r k26 Nov. (V. D.) Do Unl-
versal verklaart, dat nieuwe besprekingen
hebben plaats gevonden en trekt het bo-
richt van Vrijdag, als zouden Frankrijk en
Engeland betalen, in. Te Washington ver
luidt, dat president Hoover ondanks do ver
wachte oppositie in zijn opcningsboodschap
aan het congres de wederinstelling van de
Amerikaanschc schuldencommissie zal
voorstellen.
Dc volgende stap wordt van Europeescho
zijde verwacht. Dc zakenwereld houdt reke
ning met mogelijke Amcrikaansche conces
sies, althans zoover Engeland betreft. Men
vermoedt, dat Amerika zal afzien van den
termijn van drie maanden, om daardoor
tijd te winnen voor een nieuwe regeling
der schulden tot na de conferentie te Lon
den. Vastgesteld wordt, dat de Engelscho
regeering geen voorbereidingen voor een
betaling in December heeft getroffen. Men
verklaart, dat het Engelsche goudbezit op
Amcrikaansche banken niet groot is.
Washington, 2 7 Nov. (V. D.) Het
departement van staat heeft thans aan
Polen cn Tsjecho-Slowakije nota's gezon
den, waarin wordt verklaard, dat geen aan
leiding bestaat om betalingsuitstcl tc ver-
leencn.
Een speciale commissie van de Handels
kamer der Vereenigde Staten heeft zich
togen iedere schrapping van schulden ver
klaard, doch niet tegen een tijdelijke ver
lenging van het moratorium. Een herzie
ning kan slechts plaats hebben, indien de
Europeesche mogendheden ontwapenen en
in het bizonder op het gebied der invoer
rechten concessies doen.
Betalen of Insolvent verklaren.
Washington, 27 Nov. (V. D.) Met be
trekking tot het feit, dat door de landen-
debitcuren nieuwe nota s worden voorbe
reid aan de Vereenigde Staten, wordt in
kringen, die in nauw contact slaan met de
regeoring, opgemerkt, dat de beslissing over
de kwestie der betalingen vast staat. Pres!-
dent Hoover kan niets meer doen dan hri
congres bet instellen van een commissie
tot onderzoek der schulden voor te stollen,
hetgeen het congres waarschijnlijk zal af
wijzen. De landen-debiteuren moeten half
December de vervallende annuïteiten be
talen of zich insolvent verklaren.
In regeeringskringen verwacht men, dat
dc landen-debiteuren met Roosevelt, wan
neer deze eenmaal zijn functie zal hebben
aanvaard, contact zullen zoeken in verband
met verlaging der schulden.
Griekenland kan ntet betalen.
Washington, 28 Nov. (V. D.) Do
Grieksche regeering heeft het Amcrikaan
sche staatsdeparternent thans definitief
medegedeeld, dat Griekenland beslist niet
in staat is om het op 15 December a.s. ver
vallende bedrag van 440.000 dollars van
den schuldentcrmijn te betalen.
riLMGEZELSCHAP INGEVROREN.
„Wij rijn Ingevroren —Van".
Dit laconieke telegram werd in de Metro
Goldwyn studio's ontvangen van den regis
scur W. S. van Dyke, die in de IJszee bezig
is met de opnamen voor do film Eskimo.
Het beteckent, dat de schoener Nanuk, waar
op zich een expeditie van 35 operateurs en
technici bevindt, thans ingesloten is door
het ijs cn hiermede voortgedreven zal wor
den tot de lente dc boot weer vrijmaakt.
VECHTPARTIJ NA EEN VOETBALMATCH
Glasgow, 28 Nov. (V.D.). Na afloop van
eenvoetbalmatch* tusschen tweo juniores-
clftallen ontstond gisteren te Glasgow een
vechtpartij, waarbij de toeschouwers het
veld opliepen en elkaar met steenen en
stokken te lijf gingen, waarbij een twin
tigtal personen werd gewond. Do pol'tie
slaagde er tenslotte in de menigte to ver
spreiden.
JACHT OP AUTODIEF.
Saarbrückcn, 27 Nov. (V.D.) In heC
centrum van de stad reed Zaterdag een
man, die oen auto gestolen had, met don
wagen langzaam door de stad, toen hij toe
vallig den bestolen eigenaar voorbijroed.
Deze sprong op do auto en wilde den man
dwingen naar een politieposthuis te rijden.
De man vluchtte echter oen huis binnen.
Toen hij zich echter door de politie ach
tervolgd zag, sprong hij uit de derde ver*
dieping op straat Hij was op slag dood.
Pleidooi voor herziening
der schuldregeling
Londen, 28 November. (V.D.) In hot La*
gerhuis is medegedeeld dat den 15 Decem
ber aan Amerika zou moeten worden be'
taald 30 milliocn dollar op den kapitaal-
dienst en 65.550.000 dollar op den ronte-
dienst. Dc betaling op den kapitaaldienst
kan onder dc huidige ovoreenkomstcn voor
niet langer dan tweo jaren worden uitgo-
stcld, tenzij 90 dagen van tevoren kennis ei'*
van is gegeven.
Londen, 28 Nov. (V.D.) Gisteravond
hebben Macdonald, sir John Simon, Neville
Chamberlain en Baldwin het antwoord op
dc jongste nota van. Amerika inzake de
schuldenkwcstie opgesteld. In de ant
woordnota worden de motieven uiteenge
zet, die Engeland aanleiding hebben gege
ven om uitstel te vragen voor don op 15
December a.s. vervallendcn termijn der
schuldenbetaling. De vraag of Engc>rid
op 15 December zal betalen, wordt in dit
antwoord niet aangeroerd, aangezien men
in het kabinet van mecning is, dnt eerst
de. indruk van deze nieuwe Engelsche nota
rnoet worden afgewacht. De Engelsche rc-
gecring hoopt spoedig het Amcrikaansche
antwoord te ontvangen.
De Times weet een aantal mededeelingen
omtrent den inhoud der nieuwe nota te
doen. In het algemeen wordt de kwestie
van de herziening der schulden orin be
handeld. De moeilijkheid was uit de groote
hoeveelheid bewijsmateriaal de motieven te
zoeken, die op den gemiddelden Amerikaan
het overtuigendst zouden werken. Een be-
lastingverhooging in Engeland zou hem
niet interesseeren. Amerika wordt echter
direct getroffen door cventuecle aantasting
van de Engelsche valuta, wat dircctcn in
vloed heeft op den internationalen handel,
want door een daling van het pond zou
de Amerikaansche uitvoer verminderen.
Nog ernstiger zou het zijn, wanneer de
overeenkomst van Lausanne ongedaan zou
worden gemaakt, waardoor hot vertrouwen
geschokt zou worden, nadat het reeds
eenigszins was versterkt. De economische
wereldconferentie zou geen enkel uitzicht
cp succes meer hebben. Indien Amerika
echter betaling zou blijven eischen, zou
Engeland ondanks de verstrekkende en
schadelijke gevolgen betalen.
De Daily Telegraph schrijft, dat Ameri
ka ervan overtuigd moet worden, dat de
groote goudvoorraden de oorzaak zijn van
de groote prijsdaling, het tekort op de be
grooting. de werkloosheid en de crisis. Het
is noch in het belang van Engeland, noch
van Amerika, ora het pond verder te la
ten dalen.
De Morning Post stelt voor, het verschul
digde in goud to betalen. Bij de betaling in'
goud zou men slechts 20 millioen pond
noodig hebben, tegenover 28 millioen bij
een betaling in ponden sterling. De twin
tig millioen pond in goud zouden onge
veer overeenkomen met de vermeerdering
van den goudvoorraad van do Bank van
Engeland in de laatste twaalf maanden.
ZELFMOORD NA EEN OVERWINNING,
Parijs, 28 Nov. (V.D.). De bekende Fran-
sche jockey Albert Pavée, die gisteren bij
do races to Vincennes een prachtige over
winning boekte, op het paard Estime, keer
de na afloop naar zijn woning terug en
pleegde daar zelfmoord. De aanleiding hier
toe is onbekend.
Xn de Amerikaansche brouwerijen, worden cp het oogenblik de bierflesschcn weer uit
de kelders gehaald on gereinigd, om voor bereid te rijn, «Is de „n(itto tijd" weer komt.