Sport
Sanatorium Hebron geopend
HERRIOT'S POSITIE IN
GEVAAR
DE HONGERMARSCH NAAR
WASHINGTON
A.D.V. I VERSLAAT O.G. I
LAATSTE BERICHTEN
GLASTRA'S VISCHHANDEL
Radiop rog ra m ma
VERPLEGING VOOR
104 PATIËNTEN
't Belang der arbeidstherapie
Als uitvloeisel van hel
schulden vvaagst uk
Parijs, 7 Doc. UN.: Aangezien de Ka
mer haar houdihg in het vraagstuk der
oorlogsschuldcn niet gewijzigd hoeft on
zelfs nog onvcrzottclijkcr is geworden, loo-
pen er geruchten, dat Hórriöt, dig zich naar
Engeland wil gedragen,door een motie
van wantrouwen ton Val zal worden ge
bracht. Daar echter de openbare meening
in dat geval zal eischoii, dat do samenstel
ling van een nieuw kabinet weder aan
Hcrriot zal worden opgedragen, verwacht
men in regceringskringen van een dcrgelij-
kon gang van zaken een versterking vail
IYankrijks positie togenovèr de Vereenig-
de Staten. Bij de besprekingen van heden
zal Hcrriot waarschijnlijk trachten Enge
land Cr toe te belogen op 15 December
niet to betalen, doch inch geeft hem daar
bij weinig kahs, dunr de Engclsclic rcgec-
ririg het, zooals bekend, niet op een weige
ring wil laten aankomen. Men wijst or to
Londen op, dat president Hoover in zijn
boodschap van gisteren wel is waar wei
gert uitstel van betaling te vcrlecnen, doch
aan den anderen kant verklaard heeft, dat
tie onderhandelingen nog voortduren.
Washington, 0 Dóe. WD.) Gisteren
heeft een troep van 3000 betoogde, dié doel
namen aan den hongcrmarsch naar Was
hing «en, vergeefs getracht toegang tot de
stad te krijgen. Een sterke politiemacht
hield do betoogers echter tegen en geen
wettige middelen mochten halen om tot de
stad to worden toegelaten. Do leider van
den 'hongcrmarsch, Herbert Benjamin, ver»
klaarde, dat-ondanks Ue weigering dor po
litie de werkloozen vandaag ol' morgen
voor liet Ka pi tooi en het Witto Huis zou
den demonstroeren.
New-York, G Dcc. (NX.) Mot goed
keuring van de politie hebben de ongeveer
3000 meest communistischo hongórbotoo
gers, die sedert Zondag huiten Washington
op het open veld kampeeren, een optocht
naar het congresgebouw gehouden, waarbij
zij onder toezicht van 1700 agenten stonden.
Hun werd niet toegestaan zich op hot plein
voor liet gebouw op tc houden en om het
kapltool te trokken. Een delegatie Van twee
peiscnóil werd toegestaan den vico-p'resi
dent Cui'tiss oen adres namens de Amori-
kaanscho werkcloozcn to overhandigen.
Daarna moesten do betoogers naar hun
kamp terugkecrcn. In den loop van don
nacht zullen zij do zoo ohgnstvrijo stad den
rug fookccren en wegtrekken.
WINTER IN SPANJE.
Parijs, 0 Deo. (II.N.). Volgens een be
licht uit Madrid is in Spanje roodst vorst
opgetreden, welke vooral m het Noorden
des lands met z\\ aren sneeuwval gepaard
gaat. In de Pyreneeën vertoonen zich wol
ven, die tot dicht bij de bewoonde plaatsen
dooi dringen. Men vreest, dat een priester
hun ten prooi is gevallen.
OPNIEUW CHINEEZEN DOOR RUSSEN
GEÏNTERNEERD.
Al o s k o u, 7 December (V.U. Officiéél
wordt medegedeeld, dat Dinsdag in den
loop Van den dag opnieuw Cliineoseho vrij
scharen de Russische grens hebben over
schreden. Ongeveer 30G0 nian werden door
de Russen ontwapend en geïnterneerd.
EOTSING TUSSCHEN COMMUNISTEN
EN FASCISTEN TE LONDEN.
Londen, 7 Dcc. (WD.) Gisteravond ont
stond na afloop \ati een vergadering der
fase is leng roep. een vechtpartij met commu
nisten, waarbij oen aantaal mannen en
Vrouwen ernstig weikl gewond. Do politic
moest krachtig optreden om dc orde te
kunnen herstellen.
DREIGENDE SPOORWEGSTAKING
IN SPANJE.
M a d r i d, 7 Dcc. (V.D.) Eén vergadering
Van syndicalistische spoorwegarbeiders
heeft besloten de rOgocring een termijn te
stellen van twintig dagen, waarbinnen de
eischên tot verbetering der looiien inge
willigd moeten worden.
Indien dit niet geschiedt, zal do syndica
listische spoorw egboiul do algemccne sta
king afkondigen.
HEVIGE BRAND TE PORT SAID.
Port Said, 7 Doc. (V*. 'D.) Eén liovigc
brand heeft liet lioofdtnagnzijn voor le
vensmiddelen Van de Sucz-knnnalniaal-
maatschuppij verwoest. De schade wordt
geraamd op 1.350,000 franken.
FRUIT. EN GROENTEN VEILING
Veiling van 7 December.
Goudrcinét 13-^18 ct., bellefleur 10**15 ct.,
Sierappèl lo—21 ct., brédorodes 12—13 ct.,
spruiten G—12 ct., spinuzio 17 ct., schorse-
iiefr 10 ct.,; wortelen 6 ct., bloemkool 8 ct.,
gele koel 3—4 ct., roode kool 25 ct., groene
kool 24 ct., boerenkool 13—26 ct., knolsel
derij 2—3 ct,, prei 0—11, andijvie 12—27 ct.
DAMMEN
Een fraaie 135 overwinning ie
Utrecht na spannende
kamp behaald j
In hotel Schuurman te Utrecht heeft het
eerste tiental der „Amersfoorlsche Damver-
eèniging" gisteravond een zeer fraaie 13—5
overwinning welen to behalen op het
sterko tiental van „Ons Genoegen", aldaar.
Ouzo studgenooten hadden êen invaller
voor L. v. d. Wart, terwijl do Stichtschc
ploeg gehóel volledig was.
Reeds eerder hebben wij geconstateerd,
dat dc kracht van dc verschillende ploe
gen in de óefsló klassó L.P.D.B. elkander
dit jaar al bijzonder weinig ontloopen.
Daarvan kunnen dc meest verrassende uit
slagen liet. gevolg zijn en gisteravond is
hot beste bewijs Voor do juistheid van deze
veronderstelling wel geléverd. Do Ulrecht-
sehe vcreenigihg had dit seizoen roods een
drietal successen geboekt, zij het overwin
ningen niet een kleine cijformoefdcrheid.
Gisteravond is het den A.D.V.-ers gelukt
dio reeks van successen to onderbreken.
Mag dit op zich zelf reeds als een bijzon
der fraaio prostatic worden aangemerkt,
de overwinning stijgt nog in waarde door
bet feit, dat Ons Genoegen (met uitzonde
ring van liet voi'igo soizoen. toen ü.K.K.
uit Ba o rn met de Gér ging strijken na mi
niem verschil) jaren achtereen liet eerste
klasse kampioenschap iu de wacht wist to
sloepen en algemeen geacht werd on nóg
wordt als een in kracht niet to benaderen
'tichlal. In het nu bijna 3-jarig bestaan der
A.D.V. is het haar dan ook nog nimmer
gelukt een zege op deze Stichtenaren te
behalen, slechts één koor werd oen gelijk
spel bevochten.
De ovorw inning van gisteravond is een
zeer regelmatige geweest,, geen enkel
Utrechtsch hord ging dooi een blunder
verloren en nok flat strekt A.D.V. tot cere.
Door zuiver, wol-doordacht positiespel is
do winst na een uiterst spannenden kamp
van meer dan drio uron verkregen. Eén
partij moest orn kwart voor twaalven wor
den afgebroken en zal arbitrair boslist
worden. Waarschijnlijk zal dio partij re-
rniso worden, zoodat hot definitiefrosul
taat dan 116 voor A.D.V. zijn zal.
Men heelt thans bijna do liélft dor com
petitie voltooid, maar nog góénszins kun
een ploeg worden aangewezen, die met
den hoogsten titel zal gaan strijken. Voor
iedere vercéniging staat die mogelijkheid
nog open en A.DY., zal otidanks haar
tw'eo reeds geleden nederlagen goot)
doen steeds zoo volledig mogelijk te ver
schijnen on uiterste krachten aan te wen
den. om daarmee liuar rocelc kans le be
houden.
Rest ons tenslotte nog te w,ijze» op het
bijzondere feit, dat O.G. aan de hoogste
zes borden slechts twee van dc twaalf be
schikbare punten wist té veroveren en
dal door haar in totaal slechts óén partij
gewohnen werd.
L)o gedetailleerde uitslagen van den
strijd luiden als Volgt:
O.G. I V.D.V. 1.
1. E. van Roes—L KrOes 1—1
2. D. de Zwart—A. 1'. lieij 0—2
3. A. G. de ZwartRh. Rintcl 11
4. J. llollmnli—C. R. V. d. Reilt 02
5. R. W. Rergvclt—Th. Wordier 02
G. .1. B. Wind— v. d. Veiden 0—2
7. A. Rotters— C. V. Uerkcnhoscli 1—1
8. v. OöstcromI. Iloismeicr, afgebr.
9. 1J. Garms—A. Eloeg 2—0
10. G. van Beek—Th. J v. Darncvdd 02
5-13
P. C. HOOFT.
Nader wordt gemeld:
Een -lu-tül arbeiders vun de Stoomvaart-
Mij. Nederland en van do fa. WeismURcr
was ook hedenmorgen bezig met het leeg
pompen van het schip, welk werk nu reeds
langer dan oen weck duurt. Hot was gé-
bleken dat in oonigc tanks nog een groote
hoeveelheid water slaat. OlVi gemakke
lijker bij deze tanks te kómen, werkte men
met steekvlammen. In het dek vun.de lc
klasse .salon althans van de ruimte waar
deze eens geweest is, Werden gassen ver
brand, hieronder waren dc bcnzinc-tanké.
Mij deze werkzaamheden heeft men ook
oen stuk pijp van de oliclciding doorge
brand. Het schijnt dat zich in deze olie-
leiding nog olieresten bevonden, want
plotseling sloeg een lioogo steekvlam uit en
donkere rook van brandende oho sloeg
naar buiten. Toevallig bevond zich juist dc
commandant van do brandweer, dé hoer
Gordijn, aan boord van do P. C. Hooft. Do
heer Gordijn had van de Stoomvaart-Mij.
Nederland toestemming verkregen om
eenige voorwerpen van liet uitgebrande
zeekasteel te mogen uitzoeken, om doze bij
het brnndwooi-onderwijs te gebruiken. IIij
was daarvoor hedenmorgen aan boord ge
komen in gezelschap van don lioofdbraiub
meester on eenige manschappen.
Terwijl do hoeren van do brandweer aan
dék rondliepen ofloot plotseling ccn nood
signaal en slóeg do brand opnieuw' uit.
Terstond werd dc drijvende stoomspuit
..ïasón" gealarmeerd, die spoedig weer
langszij de R. C. Iloóft lag. Twee slangen
werden in hot fcchip gelégd en naar do
brandende ruimte govoérd. Do bunker-
ruimte- onder wat eens dc le klasse eet
salon was, staat thans weer in hellen gloed.
De vlammen slaan slechts een enkole koer
naar huiten, dóch hot vuur is, hoewel niet
groot van omvang, hevig en naar men ver
wacht hardnekkig. Te 12 uur was dc brand
weer het vuur nog niet meester*
Hol Sanatorium „Hobron" te Amersfoort aan den Utrcchtscheweg, dat beden officieel geopend is.
WAT ETEN WIJ MORGENi
Voor de koffietafel.
W'arih6 unsjovisbroodje*.
Bcrcidincr: Snijd van "sneedjes witte
brood de korstjes af, bak ze in boter en
laat zo op grauw punier Uitlekken. Hak dc
geweekte en van graten ontdane afisjóvis
(men kan ook een blikje ansjovisfilets no
men, zoo voor gébruik gereed) met wat pe
terselie en een hard gekookt ei fijn. Roer
hierdoor een Weinig boter.
Besmeer do gebakkon sneedjes mot dit
mengsel en zot ze even iu den oven. Be
strooi ze daarna met wat cayennepeper en
dien ze zoo warm mogelijk op.
Voor de middagtafel
Gebakken zalm.
Sla.
Aardappelen.
Vanillcvla met bitterkoekjes.
DE BENG0D1GDE VISCH even bescellen bi]
UTESCHTSCHESTHAAT IX Tclcl. 92
II i 1 v 6 r'èli m.
Vrijdag 9 Docorabcr.
8.00 Y.A.R.A. Gramofoonplatcn.
10.00 Y.P.R.O. Morgenwijding.
10.15 V.A.R.A Gramoföonplaten
11.15 Onze Keuken door 1'. 1. Kor*. Ir.
11.15 Voordracht door R. Numuii
12.00 Tijdsein A.Y.R.O. klok
12.01—2.00 Lunchconcert door t A.\ .H O.
Klcin orkost .o.l.v. Nico Trc;»
2.00—2.30 Gramofoonmuzick
2.30—4.00 Het A.V.R O -Kamerorkest (3.15
Rrccisio-tijdsein) o.l v. Louis Sclimidt.
4.00 Gramofoonphit.'ii.
4.50 VoöT do Uiiidereii.
5.30 De Nolekrakers .o.l.v. D. Wins on
Gram. platen.
0.15 Orgelspel door Joh. Jong.
6.40 Causerie over Rusland door Dr. G.
G. von Dillen.
7.00 Orgelspel door Joh. Jong.
7.15 Do Notokrakers o.l.v. D. W ms en
Grain, platen.
8.00 V.P.RO. Causcrio door moj. dr. N. A.
Bruining.
8.30 Concert. Hans Gruys zang en F. do
Nobel, piano.
9.00 Lezing door Ds. J J. Tnomson.
9.30 Vervolg Concert.
10.00 Vrijz. Godbd. Persbureau.
10.05 Vaz Dias.
10.15 Voordracht door II. Stcggcrdn.
10.45 Gram. platen.
11.00—12.00 V.A.R.A. Gram. platen.
Huize li
S.00 N.C.R V. Schriftlezing.
8.15 Gram. platen.
10.30 Morgenwijding
11.00 Chr. lectuur
11.30 Concert, m.m.m.v het N.C.R.V. Da
meskoor en een kwartet o.l.v. Mcj L. Lau-
enroth.
I.15 Collorccitul door Bram Homcrik, rn
in. v. Mcj. D. Gerstcl, piano
2.00 Concert door mevr. G. do Knegt—
ter Haar zang, L. do Ruytcr viool on R.
Beu t o piuno.
3.00 Voor do Huisvrouw.
3.30 Vervolg Concort.
5.00 Cadèorio over postzegels.
5.30 Fotografisch praatje.
G.00 Landbouwhalfuur.
G.30 Lezing door A J. Herwig.
7.00 Ds. J. C. van Dijk bespreekt ..Offers'
van Top Naeff
7.45 M. K. \V. Gcrisch: „Gaat u een win-
terreisjc maken?"
8.00 Orgelconcert door Anton v. d. Horst
9.00 Lozing prof. dr. H. B. Dorgelo.
9.30 Concert door do II. Ov.V.< .o.Lv.x M.
Adam.
II.00 Vaz Dias.
11.00— 11.30 Gram. platen.
STADSNIEUWS
Gebouw, waarin de zwakken vail
geest een zonnig en frisch
verblijf hebben
Hedenmiddag heeft onder groote belang
stelling do officinale opening plaats geluid
vnii hol Sanatorium Jlebrqn aan _cl.cn
Utroclitsclicweg alhier. Dit nieuwo sanato
rium is oi-ii öhderafdecling Van dc NV;tl.
Morv. stichting voor zenuw- oh geestes
zieken, welk gobótiwouöómplox eveiioetiö
aan den UtrechUchcweg, nabij do grens
van Soéslci'bcrg is gelegen. De .stichting
van dit nieuwe groote sanatorium, nog
geen fwco jaar na do opening van hot cer-
sló Ncd. Hervormde geslicht vcor zenuw
en geestesziek *n „Zon en Schild" is een
bewijs van dc energie, waarmede in dc
Ncd. Hervormde kerk wordt gunfftéid om
hen, die oen krankzinnigenverpleging iu
eigen sfeer weiiselicii. de/.<> gelegenheid tc
geven. Dit nieuwt; sanatorium is oen aan
gewezen inrichting, mot Wélkcr bouw
voortgang is gemaakt op aandrang vun dc
provincie ZUid-Ilollund, welk gewest niet
alleen vóór dezen bouw golden heeft ge
voteerd, doch tevens contracten heeft af
gesloten voor do verpleging van patiënten
uit deze provincie.
Hot sanatorium heeft het cachot van oen
kliniek; patiënten, kunnen iu observatio
worden genomen on na onderzoek in dto
inrichting worden opgenomen, welke zij
zelf wonschen. Dank zij dc welwillendheid
van het bestuur, dat ons dezer dagen in
de gelegenheid stelde om onder leiding van
dop directeur-geneesheer van Hebron, dr.
Maas, het nieuwe gebouw tc bezichtigen,
kunnen v ij nu, direct, na de officicclc ope
ning een en ander omtrent do inrichting
Van dit nieuwe sanatorium nicdédoeleii. Dc
verschillende toespraken, welke hedenmid
dag zijn gehouden, zullen wij in ons blad
van morgen ormcklen.
Do inrichting van hot gebouw.
Tiet gebouw is op ullo verdiepingen in
drie deelen verdeeld, n.l. in liet midden de
verblijven voor dc patiënten eerste en
twoedo klasse, terwijl de heide leugels
worden ingenomen door de vortiekken
voor de derde klasse-patiënten. Dc kamers
voor liet vérplégemf personeel zijn op de
bovenste verdieping ondergebracht.
Direct na hel binnentreden van hot go-
bouw. dat uiterlijk weinig architectonische
bijzonderheden hooft, wordt men getroffen
door den aardigen trnpopgnng, welke zijn
licht krijgt door ecu glas-in-loodraam, dot
het 'trappenhuis Ccn fleurig aatiV.t'pi geeft,
l inks en rechts vail den ingang hoéft mon
do gangen, welke lan de linkerzijde toe
gang geven tol de Verblijven der manne
lijke patiéitten en rechts tot die der mou-
welijke verpleegden. Direct naast den in
gang hoeft men links de wachtkamer en
rechts de kamer vail den genecshccr-direc-
tour.
In totaal kunnen in dit sanatorium, dat
een flinke oppervlakte beslaat, 50 mannen
en 54 \roüweu worden verpleegd. Dit. aan
tal lijkt voor hem, die het groote gebouw
nah do buitenzijde beziet, zeer weinig,
doch men mag hierbij niet uit het oog .ver
hezen, dat de verpleging van zenuwpatiën
ten in de iaatsto jaren belangrijk is ver
anderd. Men besteedt zeer \eel aandacht
aan de arbeidstherapie, een onderdeel,
waarvoor veol ruimto noodig is. Bovendien
wordt een vrij groote oppervlakte vun het
gebouw in beslag genomen door do ver
schillende klnsycverblljvcn, door do coii-
versatielokaliteiton en door de vertrekken,
welke noodtg zijn voor do huisvesting van
het, verplegend personeel.
Zoo lieeft men bijv, 6 eersto klasseka
mers, wélke ieder 1 patiënt herborgen; 4
kamers voor klasse 2 a; welke iéder plaats
bieden voor twee patiënten, S kamers vóór
klasse 3b en c, wélke ieder ruimte bieden
voor drio patiënten, terwijl men daar
naast dc slaapzalen heeft voor dc derde
klas-patiënten, welke in totaal plaats bie
den aan 6(5 bedden. Daarbij komen dan
nóg da verschillende lokaliteiten, wélke
overdag in gebruik zijn. Mij Vestigen in
dit verband o.m. de aandacht op do verblij
ven voor de dames dor tweede klasse,
waarin deze huar Work kunnen doen en
waarin tevens bergruimte is voor hetgeen
bij de arbeidstherapie noodig is; \oórts op
hot verblijf voor de dames der derde klussr*.
dal aan de achterzijde is uitgebouwd. Dit
i*. meel* te beschouwen als een soort lees
zaal; de patiënten hebben lilcr een aardig
uitzicht op het hoschrijkc terrein achter
liet sanatorium, terwijl zij bovendien ccn
overzicht hebben over het lonnisveld cn
het voetbalveld, welke ton gerieve -Yah do
patiënten der stLdiling zijn aangelegd, liet
Is wel aaVdig er 'lier eens oven op Ie Wij
zen, dat Zon cn Schild het eerste-gesticht
\ooi- Z'/naw- en gèostèsziëfcéri Js waar de
patiënten gelegenheid 'bobben voor spórt-
beócf'-ning. Ivoetballer- spol'en zelfs in
Ue ermïpétitio vail deh Chr. voetbalbond.
Naast de- liiorbOM-ti genoemde vórblijv.-'n
inden wij in Hebron nog een afzonderlijke
w ci'k-eetkatnör voor do putlëntdrt eefsté
klasse on bij dohccrcn-afdeeling och -Ver
blijf waar zij zelfs kunnen biljarten.
In den linkervleugel heeft men een zie-
kenza-il voor tic mannelijke pntieuteh;
deze komt. uit op ••••n bordes, dnt gedeelte
lijk door glas is overkapt, zoodat do pa
tiënten, zoodra hun gezondheidstoestand
dit toelaat, buiten Kunnen kuren. In deh
hoek van deze ziekenzaal is do kamer
voor O"n verpleegster, dio door oen venster
het overzicht heeft over dc zuul, hetgeen
vooral-'snachts oon belangrijke factor is.
In dezen linkervleugel is tevens een bad
kamer aangebracht* speciaal ingericht voor
pormanmto badbohundeling. Do installatie
voor liet bad is van do nieuwste snufjes
voorzien; men heeft hier bijv. oen alarmoer-
llil'icliting, welke in werking wordt ge
steld, zoodra het bodwater een tempera
tuur van 37 graden heeft bereikt.
Zoowel op de eerste- als op de beneden
verdieping beeft men een keurig inge
lichte convcrsatickamcr voor eerste klasse
patiënten, waarvan die op dc eerste verdie
ping tevens dienst doet als con ersaticka-
n'icr voor dc zusters.
Aangezien hot in dit sanatorium ook kan
voorkomen, «lat patiënten geïsoleerd moe
ten worden in verband met hun optreden
als gevolg van den/foealand hunner zenu
wen, heeft men in don lir -vleugel een
paar isoleerkamors ontworpen. Men heeft
hierbij volkomen afstand gedauij vnp het
cel-idee, doch deze verblijven geheel het
aanzien gegeven van een Kamer. Zoo liccft
bijvoorbeeld de stconcn vloer plaats moe
ien maken voor een houten, terwijl do ge
traliede vensters zijn vervangen door mat
glazen ruiten van groote dlkl.*
De architecten, do hoeren Mens ink uit
Apeldoorn ou Van Moogevest alhlrr, heb
ben bij den houw van deze inrichting ex
tra rekening gehouden met het doel: veel
licht en lucht. In allo zalen kan gedurende
den goheelen dag het zonlicht vrijelijk
binnentreden, terwijl do kleuren van de
verf in de vorploégruiintcn, zeer licht zijn
gehouden. Ken andere belangrijke factor is,
dat men er bij den bouw rekening moe
hééft gehouden, dat reparaties aan clectri-
scho geleidingen en deze zijn er, in ver
band met het uitgebreide net van de alar-
mcerinrichting en het eloctrisch net zéér
veel, geen breekorij mag veroorzaken.
Men heeft nu op enkele plaatsen in den
wand luiken gemaakt welke toegang ge
ven tot de ruimto tusschen het plafond en
den vloer der daarbovengelegen verdieping,
zoodat men, gemakkelijk hij do leidingen
kan komen. Dit is oen maatregel, welke
grooto practische voordeden biedt.
Zij tenslotte nog vermeld, dnt het sanato
rium is gebouwd door dc aannemersfirma
v. cl. Bijl uit Zeist,