AMERSFOORTSCH
Bieeeelaed
Feuilleton
s Gsvolgen van een Operatie
Dinsdag 13 December 1932
31e Jaargang No. 142
TWEEDE BLAD
UIT DE STAATSCOURANT
RIJKSSCHOOLTOEZICHT OP
HET LAGER ONDERWIJS
BRILLEN
U VAN DE WEG, LANGESTRAAT 23
TWINTIG MILLE
VERDWENEN
DE P. C. HOOFT WORDT
TOCH GEDICHT
Kol. Landbouwschool.
Bij beschikking van den minister van Eco
nomische Zaken en Arbeid is met ingang
I an 1 Januari 1933 aan Th. van Schouwcn-
lurg op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend als onderwijzer in de tuinwerkzaam-
eden aan de Middelbare Koloniale Land-
ouwschool te Deventer.
Zeedienst.
Bij beschikking van den minister van De-
^nsie zijn de volgende plaatsingen gelast:
met 19 December 1932: de officier van
m marinestoomvaartdienst der 2e klasse
l. J. Maats bij de onderzeedienstkazerne te
Bvillcmsoord;
rnet 24 December 1932 de luit. ter zee 3e
1. F. G. H. v. Straaten aan boord van
|J. M's. Heemskerk;
met 2 Jan. 1933 dc kapitein der infanlc-
ie ged. bij het korps mariniers D. F. Ra-
Selli aan boord van II. M's wachtschip te
Jvillemsoord;
met 3 Febr. 1933: de officier van admini
stratie der 2e kl. K. .T. Vigeleyn Nikijuluw
an boord van II. M.'s wachtschip te Wil-
'.rosoord
is dc officier-vlieger der 2e kl. J. M.
(ïytenhoudt, dienendee bij het vliegkamp
c Kooy, den lien December 1932 ter bc-
ichikking gesteld.
Bij K.B. is overgeplaatst bij den Staf der
e Infanteriebrigade (Brigade Grenadiers
n Jagers) dc reserve-kolonel J. P. J. Vcr-
:rne van den staf der infanterie.
Bij K.B. is bevorderd tot officier in de
rde van Oranje-Nassau de heer L. II. Sme
ing voorzitter van de Nederlandschc Ver-
niging tot Hulpbetoon te Antwerpen en
|s benoemd tot ridder in dezelfde orde de
r W. van Roosendaal, onder-voorzitter
ier vereen iging.
Bij K.B. is bevorderd tot officier in de
rde van Oranje-Nassau E. R. D. Schaap
e Ankeveen, kunstschilder, voorzitter van
vereeniging „St. Lucas" te Amsterdam
n van het Nedcrlandsch Steuncomité voor
loodlijdcnde beeldende kunstenaars.
Bij K.B. is met ingang van 1 Februari
i33 aan A. H. F. van Oort, bouwkundig
mbtcnaar der eerste klasse in vasten
ienst bij den Rijksgebouwendienst, ter
tandplaats Alkmaar, wegens verandering
n de inrichting van het dienstvak, waarbij
ij werkzaam is, eervol ontslag verleend..
Bij K.B. is toegekend de aan de Orde van
ranjc-Nassau verbonden ccremedaillc, in
irons, aan J. C. Ticrie, lettergieter bij Joh.
Enschedé en Zonen Grafische Inrichting
V. te Haarlem en aan 1-1. J. van Oost-
een, kellner bij dc N.V. Mij. lot Exploita-
e van het Poolsche Koffiehuis „Hotel Po
li" te Amsterdam.
BRAND IN DRUKKERIJ
TE ZALTBOMMEL.
Z a 11 b o m rn c 1, 12 Dec. Hedenmiddag is
brand uitgebroken in de drukkerij van den
lieer H. Kaasjager, alhier. Hoewel de brand-
Iveer spoedig ter plaatse was, kon zij niet
Rerhindcren, dat de drukkerij met inventa
ris geheel uitbrandde. De belendende per
celen konden echter behouden blijven. De
lieer Kaasjager was slechts voor een klein
gedeelte verzekerd.
DE INDIE-VLUCHTEN.
Gezagvoerder Both met ma
laria in Allahabad achter
gebleven.
Dc K.L.M. deelt ons het volgende mede:
Van het Maandagmiddag uit Batavia
thuisgekomen K.L.M.-vliegtuig „Oehoe"
moest de gezagvoerder Both in Allahabad
achterblijven wegens een aanval van ma
laria. De tweede bestuurder Bax heeft liet
vliegtuig van Allahabad naar Mersama-
truh gevlogen. Hier wachtte gezagvoerder
Frijns die per „Rijstvogcl" Donderdag daar
heen vertrokken was. Onder commando van
Frijns, met Bax als tweede bestuurder, is
daarop de „Oehoe" in twee dagen van Egyp
te naar Amsterdam gevlogen. Dc heer
Frijns heeft dus tusschen Donderdag en
Maandag een lieen- en weerreis naar Egyp
te gemaakt.
Het aantal inspecties van
58 op 52 gebracht
Bij Kon. besluit is thans een nieuwe re
geling getroffen voor het Rijksschooltoe-
zicht op het Lager Onderwijs, welke rege
ling met 1 Januari 1933 in werking treedt.
Hieraan wordt het volgende ontleend:
Het toezicht over het gewoon lager on
derwijs het vervolgonderwijs, het uitge
breid lager onderwijs, het bcwaarschoolon
derwijs en het onderwijs aan dc inrichtin
gen tot opleiding van bewaarschoolperso-
ncel wordt uitgeoefend door: drie hoofd
inspecteurs, 52 inspecteurs en 11 school
opzieners.
Het toezicht over het buitengewoon lager
onderwijs wordt uitgeoefend door één in
specteur.
Het toezicht over het onderwijs aan de
inrichtingen tot opleiding van onderwij
zers en onderwijzeressen wordt uitgeoefend
behalve door de bovenbedoelde hoofdin
specteurs, door één inspecteur.
Het verstrekken van adviezen omtrent
den houw en verbouw van scholen voor la
ger onderwijs, de inrichting dezer scholen
en de inrichting der terreinen voor het on
derwijs in lichamelijke oefening aan dc la
gere scholen geschiedt door één inspecteur
die nevens de vorengemcldc ambtenaren, in
algemeenen dienst werkzaam is.
Het Rijk is voor het toezicht verdeeld in
drie hoofdinspectiën (thans 5). De eerste
hoofdinspectie omvat do provinciën Noord
Brabant, Gelderland en Limburg.
Do tweede hoofdinspectiën bevat de pro
vinciën Zuid-Holland, Noord-Holland, Zee
land en Utrecht.
Dc derde hoofdinspectie omvat dc pro
vinciën Friesland, Overijssel, Groningen en
Drenthe.
Hieruit blijkt, dat van dc tegenwoordige
tweede hoofdinspectie (Gelderland en Over
ijssel) de provincie Gelderland wordt ge
voegd bij de tegenwoordige eerste hoofd
inspectie en de provincie Overijssel wordt
gevoegd bij de tegenwoordige vijfde hoofd
inspectie, terwijl de bestaande derde hoofd
inspectie (Zuid-Holland en Zeeland) en
vierde hoofdinspcctief Noord-Holland en
Utrecht) worden samengevoegd lot één
nieuwe hoofdinspectie.
Voorts wordt het Rijk verdeeld in 52 in
specties (thans 58).
Van de bestaande inspecties vervallen
die te Veghel, te Sittard, te Nijkerk, te Al
melo, te Enschede, te Neuzen, te Franeker
en te Dorger, terwijl nieuwe inspecties wor-
den ingesteld te Boxmeer en te Hengelo.
Van de fabriek naar de cliënt is het goedkoopste. Brillen worden door vakkundig
personeel der fabriek gemaakt.
|Wij leveren op doktersrecept. Wij repareeren alle soorten brillen.
Uit een postzak van het post
kantoor te Winschoten
Groningen, 12 December. Hedenmor
gen kwam men tot de ontdekking, dat uit
een postzak van het postkantoor te Win
schoten een aangeteekend stuk met een
geldswaarde van 20.000.— was verdwe
nen. Deze postzak was hedenmorgen per
trein van Winschoten naar Groningen ver
zonden. Het betreffende 6tuk was afkom
stig van den directeur van het postkan
toor te Winschoten en was bestemd voor
den directeur van het postkantoor te Gro
ningen.
Dc justitie heeft een onderzoek ingesteld
Zal hel wrak Woensdag naar
Pernis worden gesleept?
Gevaar voor het dok
Amslerdani, 12 Dcc. Do ondeV 'ei-
ding van den heer P. R. Fcnenga plaats
vindende werkzaamheden van de Amster-
damschc Droogdok-Maatschappij om het
wrak van de P. C. Hooft in het Hendrik
dok droog te zetten, zijn hedenmorgen met
hernieuwden moed hervat.
Hoewel men het dok voor een gedeelte
hoeft opgepomt, moest kort na den mid
dag het pompen gestaakt worden, aange
zien door duikers geconstateerd was dat
het wrak van onderen geheel is scheef ge
trokken, zoodat het onmogelijk is, het ge
vaarte recht op de kielblokken te krijgen.
Het verdere oppompen zou in dit verband
tot gevolg kunnen hebben, dat op bepaal
de punten van het dok te groote druk
wordt uitgeoefend, waardoor het dok zelf
gevaar zou loopen. De directie der Ams.ter-
damsche Droogdok-Maatschappij heeft zich
thans tot de havenautoriteiten gewend,
teneinde met elkaar te beraadslagen wat
er verder geschieden moet. De mogelijk
heid bestaat dat Je lékken in dat deel van
de rornp, hetwelk hij het oppompen boven
water is gekomen, zullen worden gedicht
en dat van het verder drbbgzetten van het
wrak zal wm-den afgezien.
Omtrent de situatie, waarin zich heden
middag het wrak der P. C. Hooft, bevond,
vernemen wij van deskundige zijde nog het
volgende:
Het wrak, dat 510 voet lang is, steunt in
het midden over cdn lengte van tweehon
derd voet op de dokblokken; het achter
schip raakt dc blokken wel, doch rust er
niet op, terwijl het voorschip over een
lengle van honderd en zestig voet vrij van
dc blokken is. Uit deze gegevens blijkt dus
dat het schip door den brand in het mid
denstuk is doorgezakt. Boven de blokken
bevindt zich nog vijftien voet water. Als
gevolg van het feit. dat het wrak niet over
de gehcele lengte op dc dokblokken kan
worden geplaatst, kan uit een oogpunt van
gevaar voor het dok dc „Hooftniet ge
heel drooggezet worden.
Voor liet geheel dichtmaken van het
schip levert deze situatie echter geen ern
stigc moeilijkheden op, aangezien duikers
geconstateerd hebben, dat, de onderkant
van de huid gaaf is cil de lekken, die af
doende gedicht moeten worden, zich thans
hoven de waterlijn bevinden.
Morgenochtend zullen door de Anister-
damsche Droogdok-Maatschappij alle prop
pen, waarmede dc gaten in de scheepshuid
zijn afgesloten, extra voorzien worden. Zij
zullen daartoe gelijk met de huid worden
afgezaagd, waarna er ijzeren reepen over
zullen worden bevestigd.
Het schip wordt dus geheel zeewaardig
gemaakt. Woensdagmorgen hoopt men met
dit werk gereed te zijn. Ter verkrijging van
een certificaat van zeewaardigheid zal de
Scheepvaartinspectie dan een onderzoek
instellen, waarbij o.m. alle gedichte gaten
met een waterstraal van zes atmosfeeren
druk zullen worden beproefd. Wordt alles
in orde bevonden, dan zal nog dien zelfden
ochtend wind en weder dienende het
wrak door vier slecpbooten van de reederij
Goedkoop naar IJmuiden worden gesleept,
waarna drie grootere slecpbooten van het
Bureau Wijsmuller to IJmuiden het ge-
vaart o zullen „overnemen" om het naar
Pernis te transporteeren, waar liet zal
worden gesloopt.
Van morgenochtend af zal een hoot van
de brandweer bij het Hendrikdok ligplaats
nemen ter. beveiliging van de op het wrak
arbeidende werklieden tegen mogelijk ge
vaar.
Als alle9 naar wensch slaagt zal hot
wrak zich nog vóór de „Marnix van St.
Aldegonde", die Woensdag dc reis naar
Indië aanvaardt, buiten de IJmuider slui
zen bevinden.
EEN PAARD OP HOL.
De Krim, 12 Dcc. Terwijl de landbou
wer Ilofsink uit Slagharen zijn buurman
behulpzaam was bij het op diens wagen
zetten van een aantal melkbussen sloeg
plotseling het paard dat voor den wagen
gespannen was op hol. H. viel met bet
hoofd tegen den bevroren grond en werd
met een zeer ernstige schedelfractuur op
genomen. Eenige oogcnblikkcn later over
leed hij. De ongelukkige was gehuwd en
vader van twee kinderen.
DE TEXTIELCONTINGENTEERING
Toegenomen invoer en sterk
verminderde uitvoer!
Sprekende cyfers
In verband met de textlcl-contingentecring
vernncmt het Ned. corrcspondcntieburcaii
nog, dat dc invoer van texticl-artikelcn in
de laatste maanden sterk is tocgcnomon,
terwijl daaraan gepaard ging een aanzien
lijke vermindering van den uitvoer. Ter ver
gelijking mogen do volgende cijfors dienen:
dc invoer bedroeg in 1931 in totaal 3682 toil
met een waarde (in duizend gulden uitge
drukt) 12591.
Gedurende 11 maanden van 1932 was do
invoer reeds gestegen tot 3966 ton, met een
waardo van 9097.
De uitvocrcijfers geven nog een duidelij
ker beeld van de moeilijkheden waarvoor de
textielindustrie zich geplaatst ziet. Deze be
droeg in 1931 7994 ton met een waarde van
21036. Gedurende eerste 11 maanden van dit
jaar is onze uitvoer teruggeloopcn tot 3527
ton met een waarde van 8523.
DE VLIEGTOCHT VAN DEN HEER
VAN DER LEEUW.
Kampala, 12 Dec. (V.D.) De heer en
mevrouw van der Leeuw, die hedenmorgen
G 6.10 uur uit Juba zijn vertrokken, arri
veerden te 9.15 uur to Entebbe. Zij zuilen
twee dagen to Entebbe blijven.
RE BLUE BAN
•M7-020*
D GLIMLACH
Dc mensch kan niet genoeg over andere
feenschen denken. KANT.
Oorspronkelijke roman door Jan Walch.
55
In een vreemde verheldering besefte hij
dotseling, dat het alles anders was ge
veest dan hij het toen had gezien... En
cherp sprong naar voren die kwalificatie
'an Holy Helman, die hem ook toen al
/as opgevallen door den nadruk waarmee
e werd toegekend „Uw ziekt c-verlof'
iad dc secretaris-generaal gezegd En
lara had er op aangedrongen, dat hij zoo
poedig mogelijk weer eens naar dr. Marel-
■lan zou gaan.... Er wds iets met hem;
ets abnormaals; voor 't eerst had hij dat
anmorgen begrepenEn in den trein....
a. telkens was dat besef even weggeweest;
naar telkens ook was 't weer opgedoken....
'n dan had liet geleken, of cr even een
Teemde lichtschijn doorkierde over zijn
e-staan... Hij had dat méér ervaren; bij
'oorbeeld, toen hij pas student was; in-
énen niet meer kind-in-huis, maar een
elfstandig mensch, nu ja, min-of-meer
elfstandig; maar toen had hij op een
ehemeravond op zijn kamer ook ineens
at inzicht gekregen: dat ander6-zien
an de heele wereld om hem; van al die
•n6chen, die draafden om iets te verwer
•nj het was ook een collega in 't Ro-
meinsch recht geweest, dat hem dat gevoel
toen 't morgens al even had gegeven;
't contractrecht behandelde dc professor
dat jaar; en haalde cr telkens parallellen
bij uit dc tegenwoordige maatschappij
Ja ja; precies zich voor den geest halen,
wat hij toen gevoeld had, kon hij niet; maar
't was iets als nu... Wat \vés er dan met
hem? Nee, hij verbaasde zich nu niet meer,
dat Knipseheor weinig zei, en niets over
zijn werk; cn als hij op 't punt 6checn iets
te zeggen; cn zich al half omdraaide op
zijn boot-achtig stoeltje, ineens weer terug
draaide, cn zijn mond vol brood-en-worst
stopte Ér stond hem weer iets heel
onaangenaams te wachten; dat voelde hij
heel duidelijk; hij zou weer weg moeten;
net als bij 't departement; net als bij de
Overschiesche Bank Nu ja, die was
failliet gegaan; maar nu ineens al aar
zelde hij, het heelemaal te aanvaarden,
omdat hij 't toch ook nog niet recht begrij
pen kon, ineens besefte hij: hij moest
toen ook iets heel, heel bedenkelijks heb
ben uitgehaald; dat hij door dat rare in
zijn hoofd, door zijn onbegrijpelijke onnoo-
zelheid, niet had kunnen vermijden
Hendrik dc portier kwam en ging, als
steeds, mét zijn zelfden bedaarden stap;
zeker cn rustig als liet. noodlot. Maar nu
kwam hij binnen zonder kranten-en-brie
ven in zijn hand, en op z'n gewone sloome
manier zei hij het, met zijn suffe zakelijk
heid, die zich nooit bekommerde orn 't we
zen van dc boodschappen welke hij over
bracht:
Of u bij de hoofdredactie komt
Ze zaten nu beiden in hun gewone situa
tie; volkomen in de verhouding van een
rechten hoek. En Rinders scheen van den
binnenkomende heel geen notitie le ne
men; bleef althans met zéér turende oogen
de talrijke over zijn bureau flodderende
papieren bekijken. Maar te attenter was
Drinkwater. Al toonde zich die aandacht
niet in een dadelijk aanspreken van den
binnengekomenc, hij had toch, zoodra deze
de deur achter zich sloot, een korten, scher
pen blik op hem geworpen; liet hem eeni
ge oogcnblikken met welberekende noncha.
lanche wachten, zei toen, zonder vocatief,
hard cn droog:
U hebt ons daar een aardig koopje
geleverd. Weet u, dat er vanmorgen al een
aantal abonné's hun abonnement hebben
opgezegd
Henri kon dat moeilijk weten. Maar hij
was op allerlei ergs voorbereid, en dus%ook
niet verbaasd. Dat abonné's bedankten was
heel erg; dat wist hij wel; en dat dit heel-
ergc dadelijk bij den aanvang van het ge
sprek op dezen toon naar voren werd ge
bracht, scheen wel de onmiddellijke aanloop
tot ccri ontslag. Ilij was. na al zijn pijnlijke
overwegingen van den ganschen morgen, al
weinig op verweer voorbereid, cn deze aan
spraak was niet geschikt om hem het zelf
gevoel, waarmee hij locli nog dezen zelfden
ochtend zijn werk herlezen had, weer te ge
ven. Zoo was het met do verlegen stem cn
in do houding van een volkomen schuldbe
wuste, dat hij antwoordde:
Neen meneer".
Dc lieer Drinkwater had een ander optre
den verwacht. Die soort hoeren, die zich de
luxe permitteerden van dergelijke geestig
heden ze waren bij de redactie van De
Middenweg nog vrijwel niet voorgekomen,
dat is waar maar enfin, hij had zich die
toch altijd me een zeker revolutionnair zelf
bewustzijn voorgesteld; en was dan ook
dienovereenkomstig opgetreden. Dit was nu
een beetje mis; de man scheen vol berouw
en in elk geval ontsteld over hetgeen hij,
misschien in een dolle bui maar dan toch
in elk geval een hoogst onbehoorlijke bui
had uitgericht. Tja maar
De stemklank van den heer Drinkwater
vertoonde ecnigszins dc verzachte nuancee
ring die paste bij zijn veranderd inzicht.
Niet meer als tot een vijandigen, maar als
lot een berouwhebbenden rebel zei hij; even
wel zeer streng:
Het heeft ons wel verwonderd, dat u.
terwijl wij over uw vorig werk tevreden
waren, plotseling zulke bijzondere rare din
gen is gaan doen. Ik hoef u niet te zeggen,
dat dit al een heel zonderlinge, en per
mitteer me 't woord onhebbelijke manier
is om het vertrouwen dat we in U hadden
gesteld, te gebruiken te misbruiken.
Henri's stilzwijgen noodzaakte hem voort
te gaan.
Werkelijk, ik begrijp niet begon hij
upnieuw, terwijl de loon der beredeneering
het allengs won van dien der berechting,
„hoe u zooicts in uw hersens hebt gekre
gen. We droegen u een zeer delicate zaak
op. Dat was een onderscheiding. Het was,
omdat u tot-nog-toe, in het eenvoudiger
werk, had voldaan. We dachten dat u die
gelegenheid zoudt gebruiken om u voorgoed
in de positie, die we u, op aanbeveling, heb
ben gegeven, te bevestigen de heer
Drinkwater had van zijn voorvader diens
eigenaardige ethisch-oratorische neiging ge-
erfd; een soort uitvoerige welsprekendheid,
welke vooral diende om anderen van spre
kers zachtaardige en nobele bedoelingen te
overtuigen.
Maar", ging hij voort maar d® zij
het nog altijd nobele verontwaardiging
moduleerend „wat doet u? U gaat een*
voudig de autoriteiten en dc.do men-
schen, die u te woord wildo staan, voor
den gek houden! En erger! U houdt niet
alleen die industrieelen, die de geïncrimi
neerde leveranties naar Duitschland hebben
gedaan, voor den gek; maar u ontziet daar
bij niet den goeden naam van ons vader
land!" het woord „vaderland" sprak hij
met een zekere verheffing uit; welke toon
mede een erfenis was van den grooten
voorvader.
Het was duidelijk, dat 11a deze stijging, in
een uitroepteeken geëindigd, een rust rnoest
volgen; die den hoorder gelegenheid gaf,
zich van de hem voorgelegde gevoelens te
doordringen, en in dit geval Henri van
Hoghen Lugt vrijwel vernietigen. Doch dit
resultaat bleef uit, en werd door een geheel
ander vervangen. Want wel was hij geko
men met een bewustzijn van abnormaliteit,
en bereid, toorn cn verweten, zooal niet be
grepen, toch als verdiend te aanvaarden,
maar toen de heer Drinkwater, traditie-ge
trouw, aan de moraliseerende redeneerin
gen was begonnen, had ITenri toch uiter
aard den rosen draad van deze rede-
necringen gevolgd; cn het was natuurlijk,
dat hij nu, abnormaliteit-vergeten, protes
teerde tegen de conclusie. Zeggende:
Maar mijnheer Drinkwaterl Hoe kunt
u dat zeggen: Ik heb toch in de eerste
plaats geschreven, dat het hier alleen om de
waarheid ging; dat u mij nog uitdrukke
lijk had meegedeeld, dat ik die vóór alle®
moest vermelden
XWordt vervolgd),