fOLL. MAATSCHAPPIJ VAN LANDBOUW
:n
f7
DRISISVERGADERING IN
NOORD-HOLLAND
Een urgentieprogram
in wording?
ONTPLOFFINGEN TE
OLDEBROEK
In den ochtend van 15 Dec,
UIT DE STAATSCOURANT
3
Dr. Lovink over onzen
Ned. tuinbouw
aandag 12 December hield de lloll. Mij
.andbouw in het Gulden Vlies te Alk-
r haar 134e algemcenc vergadering on-
presidium van den voorzitter der Mij. de
dr. Lovink.
)or den voorzitter werd met het oog op
100 jelangrijkc onderwerpen en de te ver
tte hten levendige discussie een slechts kor
ïlciding gehouden waarin hij de afgc-
en autoriteiten (o.m. een regee-
en svertegenwoordiger) verwelkomde,
oe- ilgens medcdeeling van den secretaris
da vertegenwoordigd uit N. II. 32 en uit
Holland 10 afdeclingen.
1 woord was vervolgens aan den inlei-
riü|pvei" Steun aan de Schapenliou-
ij. Deze inleider de lieer Govers gaf
orte toelichting op het bereids gcpubli-
ojjlie rapport.
'™ir cenige afgevaardigden werden vra-
csteld.
heer Govers als inl. de sprekers be-
ioordend, deelt allereerst mee, dat het
denkelijk (per 1 Januari a.s.) ongc-
f 350.000.zal bedragen,
ir de verdcehng is nog niet veel con
té zeggen. Wel kan spr. meedcelen, dat
en vrees voor behoeft te bestaan dat
[old zal worden aangewend voor de ex-
[Dit zou misschien wel mogelijk zijn ge-
indien dan de export in nieuwe ba-
:ou geleid kunnen worden.
\oorstcl om liet geld onder de scha-
meiers te verdeelcn zal volgens spr. wel
steun ondervinden,
de wijze waarop het geld van hot
zal worden aangewend in eerste in-
wel niet ieder zal bevredigen, acht
cr waarschijnlijk. Dat is een verschijn-
,t bij iedere verdeeling valt waar te
ii. Een consentverdceling onder de boe-
aauBvaarover door den afgevaardigde van
plaiiBlcn o.m. is gesproken, merkt spr. op;
(lelug niet ieder lam geschikt is voor
ceu»|''.ik. Ongeveer 30 pet. slechts kan wor-
Spr. \oorziet grootc moei
wanneer houders van niet voor ex-
nng.ftesdiiktc schapen ook zoudcji beschik-
metR^r consenten. Spr. illustreert dit door
lorbeeld uit Friesland,
oorzittcr brengt allereerst den inlci-
nk voor zijn uiteenzetting. Wat betreft
gccnlB. deelt spr. mee, dat liet college in
ligent zal zijn.
t ta|de orde is nu een korte inleiding over
aan de aardappelvcrbouwcrs, door
B-ci- Dorscr.
t zalJJ in hoofdzaak houdend aan de bc-
inleiding, gepubliceerd in ons num-
löBn vorige weck, zet spr. nog uiteen, dat
daanj de bedoeling ligt den omzet zooveel
ik tc conccntrccren.
|o uitwerking van dit stelsel zijn meer-
[oeilijkhedcn te overwinnen: de inven-
e, liet ongeschikt maken van voor
er bestemde aardappelen voor de
iptie, een vervoerverbod enz. De com-
zalBbeschikt in deze reeds over verschil-
sclio®egevens.
eelt voorts nog mee, dat uitgewerk-
Inen van de aardappel-commissie aan
Jsiscommissie zijn overgelegd. Spr.
*6 0P|lat het moge gelukken dat de rcgcc-
'id wordt gevonden ccn groot kwan-
Irdappelen uit don handel tc nemen
Jvoor veevoeder te bestemmen.
L'1 iüB^t niet, dan beteekent dat voor tal
t int
n is|
aan-
ïder-
berg
wingl
ij ck|
rber
Lchte,
loofd-
zijn
i uit-
t aanl
ootcnl
ïjti m
inge-
iddciv]
di?
in bet
politik
estatie
s doot|
st, g«
nd atë
rdappelverbouwers een totalen onder-
|ngcvccr 30.000.000 gulden zou er voor
leliën verloren gaan.
fccikoope aardappelen voor de con-
jn zouden de armoede op het plattc-
zeerstc doen toenemen.
[aanleiding van de hierop volgende
stelde de Voorzitter voor, een
lail te nemen, waarin den Minister
Jionhsche zaken wordt verzocht een
uii aardappelen uit den handel te
pin daardoor de aardappeltelers tc
Igeinccne instemming wordt hier-
Jtcn.
|de orde is nu: Het ere di et-
stuk.
jderwerp wordt ingeleid door den
-pel. Na het zqgi* uitvoerige rapport
ëerder.P1 commissie uitgebracht, heeft inl.
Jtrecb®el niet veel ter nadere toelichting
Le Am-
oor r,:flm Juni liet rapport is uitgebracht
paw^innd nog verergerd en dus een
ke regeling van het Landbouwcrc-
meer urgent geworden,
ek liiiBemoreert zeer beknopt wat in deze
deBlitenland is en wordt gedaan.
Hnoegen heeft de commissio gezien,
|p behandeling van de F.ijksbogroo-
le afdeelingen van de Tweede Ka-
verschillende leden het landbouw-
n voorkoming van executies is ter
bracht
verband memoreert spr. ook het
uiorie van antwoord door den Mi-
oogde.
Ie pachtwet Ebels uitsluitend voor-
belangen der pachters meent spr.
ok gewenscht ja zelfs noodzake-
[at thans ook iets wordt gedaan
[O'potheek-boeren die het niet min-
noodig hebben.
inleiding volgde een zcor lcven-
itvocrigc discussie. Konden voor
deel de sprekers zich in hoofdza-
wegen,
werden
politic
n Luik
ïiksche
On«
inspec-
cnboriii
nt her;
II
der ec:
Joor
lie bil
;d.
ashod«i
cn ve*
n ing*
ken vrijwel met den inhoud van het rapport
vcrcenigen, de heer Bultman was het er
heclemaal niet mee cons en stelde voor het
rapport terug te zenden aan do commissie
cn deze op te dragen een nieuw rapport
samen te stellen.
De heer Stapel beantwoordt hierna op bc
knopte wijze dc verschillende sprekers. Het
uitstel van de behandeling van het rapport
is niet zoozeer de schuld van het K.N.L.C.
maar wel van dc moeilijkheid van dc ma
terie.
Met den lieer Bosnia is spr. liet eens, dat
het zeer is af te keuren, wanneer in dezen
tijd nog zulke ongemotiveerd lioogo pachten
door pachters worden betaald.
Spr. betreurt het dat dc commissie niet
eerder de beschikking heeft gehad over do
plannen door den lieer Klein voorgesteld. Nu
was liet spr. niet mogelijk uitvoerig to oor-
declen over die voorstellen.
Tegenover het door den heer Bultman ge
sprokene, voert spr. aan dat cïe regeering
ten opzichte van de pachtboeren scherper in
het eigendonisrecht heeft ingegrepen dan
door de commissie in het belang van de hy-
potheekboeren wordt gevraagd.
Waar het tc veel tijd in beslag zou nemen
uitvoerig allo punten door den hoer Bult
man aangevoerd te weerleggen, bepaalt spr
zich tot een algemeene verdediging van het
door do commissie ingediendo rapport.
De voorzitter constateert, dat de heer Bult
man in zijn critiek op hot rapport der com
missie blijk heelt gegeven het er mee eens
te zijn, dat iets moet worden gedaan, alleen
hij wil het anders doen.
Voorts deelt de voorzitter mee, dat morgen
(Dinsdag) van den minister mcdedeclingen
zijn te verwachten. Spr. heeft dc overtuiging
dat waar men het algemeen cr mee oens is
dat iets moet worden gedaan men ook een
weg zal vinden.
De vergadering gaat cr mee accoord, dat
het If. B. in dezen diligent blijft.
N'a een korte pauze wordt de vergadering
door den tweeden voorzitter heropend, die
begint met het woord tc geven aan den
voorzitter, de lieer dr. Lovink, tot het hou
den van zijn inleiding over steun aan den
tuinbouw
De lieer Lovink begint met te herinneren
aan dc belangrijke vlucht, die in de laatste
50 jaren de tuinbouw in ons land bcoft ge
nomen. Voornamelijk is ook deze ontwikke
ling gegaan in de cxport-richtin
Komende tot de algemeene crisis, die ceni
ge jaren geleden is uitgebroken, wijst spr
cr op, hoe ons land als exportland in sterke
mate is getroffen.
Dc noodtoestand daardoor ontstaan heeft
stcunmaatcrgclen voor do landbouw die ook
grootcndccls op export aangewezen was,
noodzakelijk gemaakt. En al is het niet
mogelijk geweest door steunregeling de
bedrijven looncnd tc maken, toch hebben
b.v. dc tarwewet en meer andere crisiswet-
ten althans dc hoogstnoodige steun ver
leend.
Aan dc hand van ecnigc grafieken schetst
spr. nu hoe het met den tuinbouw in ons
land is gesteld. Met name hier in N. H.
aldus spr. weet men maar al tc zeer hoe
ook hier de crisis op hoogst pijnlijke wijze
zich doet gevoelen.
Om ook eenigermate tegemoet tc komen
aan den nood der tuinders is een steunre
geling voor den tuinbouw ontworpen, wel
ke zoo men weet, bereids door dc Tweede
Kamer is aangenomen cn naar spr. hoopt,
deze week ook door de Eerste Kamer zal
worden aangenomen. Toch zal die steun
regeling naar overtuiging van spr. niet
voldoende zijn.
Aan dc hand van een volgens nieuwe ge-
gegevens bewerkte grafiek de invoer van
land- en tuinbouwproducten in Duitsch-
land betreffende, gaat spr. na, hoe zeer
het aandeel dat Nederland cn dc export op
Duitschland heeft gehad, is achteruitge
gaan.
In 't algemeen genomen is de conclusie
waartoe spr. komt dat het financieel resul
taat van dc I-Iollandschc export van tuin-
producten bedroevend is geweest. Grooten-
decls is dit te wijten aan de verminderde
koopkracht der afnemers. Waar de omzet
cn dc prijzen die men voor zijn waren ont-
angt zooveel minder zijn geworden doen
de rechten, al zijn die wat de tuinbouw
producten betreft dc laatste jaren niet ver
hoogd zich des te zwaarder voelen.
Nevens dc verminderde koopkracht met
name in Duitschland. doet zich ook nog
gelden het feit dat men de laatste jaren in
Duitschland met krachtige regeeringssteun
zich er op is gaan toeleggen de tuinbouw
in eigen land meer intensief te gaan be
oefenen. Zooals spr. is gebleken zijn die
bedrijven grootendeels naar Nederlandscb
oorbeeld ingericht.
Met nadruk wijst spr. op het groote be
lang, dat Nederland heeft bij Duitschland.
Nederland voorziet nog steeds voor 51% in
dc behoefte aan groenten van Duitschland.
Nederland dankt dat vooral aan de vakken
nis der Nederlandsche tuinders en aan de
gunstige ligging van ons land.
Kunnen wij aldus heeft spr. meermalen
gevraagd concurreeren met Duitschland
zelf cn met dc andere landen die trachten
in tc voeren?
Men heeft spr. dan steeds geantwoord,
dat het opzichzelf wel zou gaan, alleen de
prijzen vormen het bezwaar.
Spr. wijst er op, dat. de steun van de re-
gccring slechts kan zijn van tljdclijkon aard
cn alleen betrekking er op kan hebben
onze tuinders door een moeilijke overgangs
periode heen te helpen.
Wat Duitschland in de toekomst zal doen
eten we niet. Dankbaar mogen we er
oor zijn, dat door het krachtig optreden
an onze regeering de dreigende gevaren
spr. voor onze tuinbouw veel goeds ver
wacht.
Door den Minister is toegezegd con com
missie te benoemen, die een grondig onder
zoek zal instellen naar de wijze waarop
onze Nederlandsche tuinbouw zijn plaats op
do Duitsche markt zal kunnen handhaven.
Spr. zou dat onderzoek ook graag willen
uitgebreid zien tot Engeland, zulks vooral
in verband met do conferentie van Ottow
Duidelijk echter meent spr. zal het voor
ieder wel zijn, dat het thans onverantwoor
delijk zou zijn tc advisccren tot grootc pro
ductie.
Vervolgens brengt spr. ter sprake de Wie-
ringer-meerpolder, waarvan een gedeelte der
gronden zich ook uitmuntend leent voor
tuinbouw. In dit verband leest spr. een en
ander voor uit een verklaring van den Mi
nistcr daarop betrekking hebbend.
Het lijkt spr. alleszins dc moeite waard
speciaal ten behoeve van dc jongere tuin
ders grondige studie te maken van de mo
gelijkheid voor jonge tuinders zich daar te
vestigen. Voor kleinere landbouwers kan
het meent spreker ook ccn prachtige gele
genheid zijn.
Aan 't eind van zijn inleiding komt spr,
tot deze conclusie dat liet noodig is een
grondig onderzoek in te stellen naar den
stand van zaken in liet buitenland cn wal
wij voor onzen tuinbouw daarvan hebben
te verwachten in de toekomst.
Voorts acht spr. het voor de N. H. tuin
bouw in 't bizondcr cn do Nederlandsche
tcuinbouw in 't algemeen gewenscht, dat
zoo mogelijk voor kleine bedrijven dc gele
genheid worde geopend zich te vestigen op
een manier waardoor het mogelijk is dc
tuinbouw tc ontlasten cn toch staando te
blijven.
Spr. eindigt met de opwekking niet alles
tc verwachten van dc regeoring maar zelf
aan te pakken.
Voor gedachtewisseling geven zich ver
schillende sprekers op.
Do eerste spr. maakt bezwaren tegen dc
door inleider gepropageerde emigratie van
tuinders naar de Wieringermcer. Spr. ver
wacht daarvan weinig heil, omdat het toch
neerkomt op uitbreiding van cultuurgrond
daar wat dan zou moeten leiden tot ver
schuiving van tuinbouw naar akkerbouw in
dc thans bestaande bedrijven.
O
De volgende spreker is van tegenoverge
stelde meening en is van oordeel dat wc in
leider hebben dankbaar te zijn voor dc dui
dclijke uiteenzetting van zaken aan dc hand
van diverse grafieken gegeven. Wanneer
echter de koopkracht van onze Duitsche na
buren in zoo sterke mate is verminderd als
door inleider is aangetoond, dan volgt daar
uit toch even duidelijk, dat dc. ƒ5.000.000
door de regeering uitgetrokken, geen genoeg
zame compensatie kan zijn voor de vermin
derde koopkracht in Duitschland. De emi
gratie naar de Wieringermeer door inleider
vooigesteld, hebben wij tuinders niet noodig.
Er liggen in.de bestaande- tuinbouwdistric-
ten nog genoegzaam terreinen braak.
Dc 5.000.000 door do regeering uitgetrok
ken acht spr. een aanfluiting. Van het in
stellen van commissies acht spr. weinig heil,
men is daar nu zoo zoetjes aan beu van.
Dc derde spreker, ccn vollegrondskweekcr
uit den Bccmster, acht evenzeer in het door
den inleider gesprokene heel veel dat aan
vechtbaar is. Voor dc overgroote meerder
beid der tuinders acht spr. het onontkoom
baar dat zij gedurende wellicht langen tijd
cm te kunnen voortbestaan op steun zullen
zijn aangewezen. In 'n maatschappij van een
costructuur als dc onze, acht spr. dc toe
komst uiterst donker. Veel grooterc bedragen
en gedurende veel langoren tijd zullen noo
dig zijn om onzen tuindersstand voor onder
gang te behoeden. De regeering kan aldus
spr. ons helpen en moet ons helpen want
men beschikt in ons land nog over groote
rijkdommen zooals blijkt uit het overteekend
zijn van verschilende lecningcn. Er zal dus
moeten uitgezien worden naar middelen om
tot betere hulp te komen.
Spr. verzoekt de medewerking, inzonder
heid van alle tuinders, tot verwezenlijking
an een beknopt stcunprogram, houdende
in hoofdzaak voor alle tuinders wier inko
men is gedaald tot beneden ƒ20.per week,
anvullendc steun tot dat bedrag;
executie verbod en verbod tot uitzetting.
Do daarvoor bcnoodigde gelden zouden ver
kregen moeten worden door beffing ineens
cn afschaffing althans belangrijke inperking
an de uitgaven voor leger cn vloot.
Meer doeltreffende steun dan thans gebo
den wordt zal voor boeren cn tuinders nood
zakelijk zijn. Daartoe zal echter een krach
tigc aandrang van dc betrokkenen zelf moe
ten uitgaan.
Een volgende spr. is e\cnmin bevredigd
door het door de regeering uitgetrokken be
drag van 5.000.000 en geeft daaraan uiting
in het stellen van een tiental vragen aan
den voorzitter.
Dc inleider de heer Lovink de sprekers be
antwoordend begint allereerst met de vra
gen van den laatsten spr. Inleider betoogt
dat de commissie-Lovink inderdaad kwam
tot een bedrag van 20.000.000, doch dat was
in liet voorjaar. Voorts neemt spr. de kamer
leden van verschillende richting en ook den
minister in bescherming. Spr. betreurt het
dat het zoo lang heeft geduurd voor men
met een steunregeling voor den tuinbouw is
gekomen. Kamer en regeering echter hebben
olgens nadrukkelijke verklaring van spr.
gedaan wat zij op 't oogenblik konden. Aan-
vullcndo voorstellen zullen zeer zeker ko
men. Spr. heeft in deze volkomen vertrou-
en in de deskundige commissie en den
'egeeringscommissaris, den heer Yalstar.
Wat door vrager is gezegd inzake de ver
houding tot het buitenland, getuigt, aldus
spr., dat inen niet algemeen beseft de groote
moeilijkheden waarvoor men inzake de bui-
tenlandsche aangelegenheden altijd staat.
Spr. brengt hulde aan het krachtig optreden
onzer regeering ten opzichte van Duitsch
land (applaus van de vergadering).
Verder kan onze regeering in deze' niet
gaan, zou volgens spr. ook niet gewenscht
zijn.
Ten slotte geeft spr. in dit verband nog
au scherpe contingenleering voor 't pogen- zijn goede verwachting te kennen van de
blik zijn uit den weg geruimd. Er is thans I samenwerking met andere kleine landen,
een streven naar samenwerking, waarvan Wat betreft de door een der sprekers voor
gestelde. steunregeling, daar meent spr. af
wijzend tegenover te moeten staan. Wat we
in dezen tijd noodig hebben is bovenal, dat
wij trachten ons zelf door de moeilijkheden
heen te slaan.
In verband met opmerkingen door ande
ren gemaakt, wijst spr. op de enorme tech
nische vorderingen, ook op liet gebied der
tuinbouw, waarmco terdege rekening dient
tc worden gehouden.
Wij zullen evenals in vroegere tijden
krachtig weer de handen uit dc mouwen
moeten steken.
We moeten daarom aldus spr. zeer
goed op dc hoogte zijn van hoe het in 't
buitenland is gesteld, om daardoor te weten
welke richting wo moeten uitgaan.
Met enkele woorden licht spr. nog nader
toe zijn bedoeling met de emigratio naar den
Wieringermcer. Wc moeten aldus spr.
economisch bezuinigen door in ons eigen
land voort te brengen wat met mogelijkheid
kan worden voortgebracht ter voorziening
van onze Hollandsche behoeften.
Krachtig applaus gaf blijk van instem
ming van do vergadering met het door den
voorzitter gesprokene. Door een der aanwe
zigen werd dit ook in woorden tot uiting
gebracht.
Door den heer v. d. Marei werd hierna nog
ccn korte toelichting gegeven op een door
Bodegraven ingediende motie, luidende
De afdecling Bodegraven cn Omstreken
van do Ilollandscho Maatschappij van
Landbouw in vergadering bijeen, besluit de
navolgende Motie tor kennis van dc Alge
meene Vergadering te Alkmaar tc brengen.
Dc wenschelijkheid uitsprekende dat de
onderstaande punten, indien maar eënigs-
zins mogelijk, op dezelfde Algcm. Vergade
ring worden behandeld.
1. Het instellen van ccn Ministerie van
Land- en Tuinbouw.
2. Afschaffing van do grondbelasting
(ongebouwd).
3. Tijdelijke ontheffing van dc socialo
lasten wat betreft hot zegeltjes plakken voor
hen, welke minder als f 1500.inkomen
hebben.
•i. Herziening van do Pachtwet, opdat, cr
rechtsgelijkheid komt tusschcn pachter en
verpachter.
5. Stoun aan de Polderbesturen voor-
onderhoud van wegen cn dijken.
6. Afschaffing van dc Vlceschaccyns.
7. Steun aan de hypotheken, zooals op
dc Algem. Vergadoring zal wordon besloten
na de inleiding van do Crodiet-commissic.
Wat door de afd. Bodegraven is voorgc-
steld, aldus spr., wonscht men tc zien be
schouwd als ccn streven om te komen tot
ccn urgentio-programma.
Do voorzitter dankt den afgev. voor diens
uiteenzetting en deelt mee, dat er verschil
lende voorstellen bij zijn waarvan spr. weet,
dat het H.B. volkomen kan aceoord gaan.
Spr. geeft echter in overweging dat hot II.B.
de voorstellen in studie neemt cn dan zijn
mconing daarovor publiceert.
Spr. dringt hier op aan, om niet de ver
gadering tc stellen voor het nemen van over
ijlde besluiten.
Door den heer Kenedy wordt er op aan
gedrongen dat bij punt 3 worde toegevoegd,
dat de rogccring dc kosten daarvoor op zich
neemt
Een der andere sprekers dringt aan op
premie-vrij staatspensioen.
Door den afgevaardigdo van Bodcgrtivcn
wordt meegedeeld dat men accoórd wil gaku
met het door don voorzitter voorgestelde,
mits dan ook binnen 14 dagen dc mocning
van hot II.B. is kenbaar gemaakt
De voorzitter zegt zulks toe.
Bij de rondvraag voeren nog enkele spre
kers het woord.
Op voorstel van een der aanwezigen wordt
besloten dat de vei—adoring adhacsic be
tuigt mot het vou:olel tot afschaffing van
den zomertijd. Hiervan zal door den voor
zitter in de Kamer medcdeeling worden ge
daan.
Voorts wordt nog aangenomen ccn motie
waarin bij dc regeering wordt aangedron
gen op handhaving van den tanveprijs. en
intrekking van de voorgestelde beperking.
Do vergadering wordt hierna door den
voorzitter gesloten.
Besiudeering van de voort:
planting van bet getuid
liet Persbureau Vaz Dias verneemt van
het Koninklijk Nederlandsch Meteorolo
gisch Instituut tc De Bilt het volgende:
In den vroegen ochtend van 15 December
a.s. zullen te Oldebrock vier ontploffingen
worden teweeggebracht, telkens met" 3t)0 k.i
ontploffingsmiddcl, ter bestudcering van de
voortplanting van. het geluid tot in zeer
hoogc lagen der atmosfeer. n
Men zal zich herinneren, dat ccn eerste
dergelijke proef in October 1922 eveneens lc
Oldebrock is genomen, loon echter met
5000 k.g. Eon volledig verslag daarover ver
scheen als „Modedeelingcn cn Vcrliandelin
gen" van het Kon. Nod. Meteor. Instituut.
Nadien zijn talrijke dergelijke proeven in
het buitenland verricht, n.l. in Frankrijk
Duitschland cn Engeland, cn vooral in do
laatste beide landen heeft men door con
structie van gevoelige ontvangtoestellen
het zoover gebracht, dat met ladingen van
300 k.g. tot op grooten afstand registraties
worden verkregen. Men zal zich roeds uit
den oorlogstijd herinneren, dat het geluid
of dc trilling, behalve in do naaste omge-
ring \an dc ontploffing tot afstanden van
20 k 50 k.m. al naar weer cn windrichting,
ook dikwijls waargenomen wordt buiten een
kring met 150 a 200 km straal, wolk geluid
olgens dc tegenwoordig het meest aangc
nomen opvattingen tot hoogten van 40 a 80
km in de atmosfeer doordringt, en dan naar
aarde terugkeert. Het is vooral de be
doeling van dc proefneming om den toe
stand in die zeer hoogo luchtlagen uit .de
proeven af tc leiden, en nu in verband mei
het Internationale Pooljaar waarnemings
stations ook binnen den poolcirkel aanwe
zig zijn, worden gelijktijdig met de ontplof
fing te Oldebroek ook zwaardere ladingen
(5001000 kg) op-Nova Zembla tot ontplof
fing gebracht. Men heeft alle reden om te
ormoeden, dat tijdens den Poolnacht ge
heel andore toestanden in de zeer hoogc
atmosfeer zullen heerschen, zoodat de
•aarnemingen in de Poolstreken heel an
ders kunnen uitvallen dan in onze omge
ing.
Van ons land ligt slechts een klein deel
in het Z.W. en Z. buiten een cirkel met 150
km. straal om Oldebroek, zoodat de kansen,
dat men in de groote steden iets vernemen
zal, vrij gering zijn. Waarnemingen mot in
strumenten zullen verricht worden te Lei
den, Waalsdorp en Vlissingen, in Duitsch
land is een heele reeks waarnemingssta
tions ingericht in een gordel tusschcn 150
cn 200 km en langs een lijn West-Oost tot
op 500 km en ook in België, Frankrijk cn
Engeland zullen waarnemingen worden ge
daan.
Ofschoon het' uiterst onwaarschijnlijk is,
dat hier te lande iets van de ontploffing
op Nova Zembla zal-worden bemerkt, ver
melden wij even, dat het geluld omstreeks
Yk uur noodig zou hebben, om langs den
koristen weg ons land te bereiken.
Van Oldebroek heeft het normale geluid
ongeveer 1 min. per 20 km. noodig, het
abnormale geluid komt dikwijls ettelijke
minuten later dan met deze berekening zou
overeenkomen.
Tijdstip der Ontploffingen-
De ontploffingen te Oldebroek vinden
plaats in twee groepen van twee. De eerste
ontploffingen van beide groepen zullon pre-
6 u. cn 7 uur Wcst-Europeeschcn tijd
plaats vinden, dc tweedo conigc volle mi
nuten na G uur cn 7 uur M.E.T. Het juiste
verschil wordt met opzet niet bekend ge
maakt, om verwarring met storende golui-
den zooveel mogelijk uit to sluiten. Ter
herleiding op Amsterdamschen tijd telle
men hierbij 19 min. 32.13 sec. op, en luistere
dus van enkele minuten vóór tot 10 k 15
minuten na het oogenblik, waarop naar
schatting in do zeer liooge atmosfecrlagcn
hot minimum der temperatuur bereikt
wordt (de zon gaat daar veel vroeger op).
Do tweede is, dat in den vroegen morgen
storende verkeersgeluiden minder zijn te
duchten.
Waarnemingen, die niet althans op cciv
enkele seconde nauwkeurig zijn, kunnen
voor libt wetenschappelijk onderzoek niet
dienen. Er worden daarom vlak voor do
proefneming uit Munster in Westfalen op
golflengte 1090 m. tijdsoinen gegeven iu
Middcn-Europeesclien tijd, waarvan de juis
te inrichting, hieronder volgt. Ook de zen
der tc De Bilt zal op 1470 m- tegen 6 uui'
Amsterdamschen tijd en tegen 8 uur Am
sterdamschen lijd een tijdsein geven, be
staande uit een aantal rocptcekend, gevolgd'
door ccn lange streep, die precies 1 minuut
vóór liet volle uur eindigt, cn dan togen
het volle uur vijf kortcro strepen, waarvan
do laatsto precies op het volle uur eindigt.
Berichten over waarnemingen*
Wie op doze wijze een nauwkeurigo tijds
opgave kan doen en het geluk heeft iets te
vernemen, zonde zijn waarnemingen aan 't
Koninklijk Nederlandsch Motcorologisch
Instituut met nauwkeurige vermelding van
naam, plaats cn van tijden tot in seconden
waargenomen geluiden (trillingen), waarbl)
de sterkte is tc onderscheiden in sterk (2),
matig (1) on zwak (0). In de omgeving van
Oldebroek, waar de ontploffingsgeluiden
duidelijker kunnen zijn cn in verband met
wind cn weer ccn onsymmetrisch hoorbaar-
heidsgebied te wachten is, zijn ook minder
nauwkeurigo waarnemingen bruikbaar, al
zullen wij ook hier nauwkeurighoid zeer'
op prijs stellen. Wie geen radio heeft, trach-
te het licht van de ontploffing waar te ne
men en telle op het horloge den tijd, did
tusschen licht cn slag of slagen verloopt.
Tijdseinen van Munster in West-Europee-
sche.n tijd.
15 December 1932.
Rocpteekcns (k.) Tijdteekcns
5.205.29.30 5.30—5.35
5.50515 L30 5:556.40
G.50—6.54.30 6.557.40
De tijdteekcns zij strepen'van ongeveer
J »c tijdteckens zijn streken van ongeveer
sceundc, die oii dc even socundcn begin
nen. Voer de volle minuut wordt ook do
59e secunde aangegeven, zoodat dan 3 stre
pen bijna ineensmelten.
Tijdteekcns
50 52 54 56 58 0 3 4 sec
Naar Amsterdamschen tijd komt dus het
eerste roepteeken op 5.39 rh. 32 s. 13, het
eerste tijdtcckcn op 5.49 m. 32 s. 13.
Bij K.B. is Mr. H. Blom, Oost-Indiicli
ambmnaar, laatstelijk adjunct-inspecteur
an Financiën in Nederlatidsch-Indië, tijde
lijk benoemd tot administrateur van Finan
ciën in Suriname, ingaande met den dag
van vertrek naar evengenoemd gewest.
MR. A. A. DE VEER. v
Zijn opvolger ln de Eerste
Kamer.
Als opvolger van Mr. De Veer komt voor
de Eerste Kamerzetel in aanmerking Jhr.
Mi\ II. A- M. van Asch van Wijck, te Doorn,
die onlangs benpemd is tot buitengewoon
lid van Ged. Staten van Utrecht,
