RHAGENBEEK DE EÊMLANDEa MEDEDEELING BIJKANTOOR TE AMERSFOORT Maandag 2 Januari 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 158 BRUTALE BANKOVERVAL OP IJSLAND OUDEJAARSGRAF WEKT GROOT OPZIEN WORDT DE VALERA TEN VAL GEBRACHT? DE GERUCHTMAKENDE MOORD OP HENTSCH NIEUWJAARSGROETEN VAN PARTIJLEIDERS DIEF EN DIEFJESMAAT Licht op 4 uur 30 min. ADVERTENTIEN ABONNEMENTEN AGENTSCHAP TE SOEST KERKPAD ZUID 49 J. LAMBRECHTS SOESTERWEG 107 L. J. LUYCX ZOON PIANO'S - VLEUGELS Fa. R. VAN DEN BURG AMERSF00R1SCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS V*r 3 maande° voor Amersfoort 2.10, per maand f 0.75, per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17a Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 515 PRIJS DER ADVERTENTIEN 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0.25. Llcfdadlghcids-advertentlfcn voorde helft van den prijs. Kleine Advertentiün „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 Crisis in Ierland. Vorm\ag eener nieuwe partij. 'Aan het einde van 1932, ongeveer tezelf 'der tijd, dat in de Zuid-Afrikaansche unio een politieke crisis uitbrak, is ook de poli tieke toestand in den Iersclien Vrijstaat verscherpt. Den 6toot tot deze crisis gaf een persoonlijkheid, van wie men allerminst een ingrijpen in de politieke ontwikkeling had verwacht, n.l. van den Ierschcn sena tor Vincent, die tot dusver tot geen enkele partij behoorde. Vincent, een der rijkste menschen van Ierland, werd in alle kam pen gewaardeerd, vooral omdat hij op 't gebied der binnenland6che politiek steeds een volkomen onzijdigheid in acht nam. Korten tijd geleden schreef hij een open brief, waarin hij er bij alle partijen en groepen, die in politiek opzicht tegenstan ders zijn van de Valera en diens aanhan gers, op aandrong een groote nationale partij in 't leven te roepen. Deze oproep vond in de eerste plaats weerklank bij die zaken- en landbouwkringen, die door den Epgelscli-Ierschen liandclsoorlog ernstige sqhade lijden. .Onder leiding van den burgemeester van Dublin werd in liet raadhuis aldaar een groote vergadering gehouden, waaraan vooral vertegenwoordigers van handel en nijverheid deelnamen. In een resolutie werd aangedrongen op „de aaneensluiting van alle grondwettige krachten in den Ierschcn Vrijstaat." Naar uit de medcdcelingen van den burgemeester bleek, zijn genoemde krin gen voornemens 'n z.g. nationale partij te vormen met nagenoeg dezerfde richtlijnen, zooals de Zuid-Afrikaansche partij van ge neraal Smuts die heeft opgesteld. Daar een dergelijke partij het echter zonder don eigenlijken ruggesteun van de massa der bevolking, zal moeten stellen, zoolang zij niet de groote oppositiepartij van den vroegereii president Cósgravc op haar hand heeft gekregen, werden terstond pogingen in 't werk gesteld in nauwer contact met Cósgravc tc komen. Voor Cosgrave is de be slissing in zeker opzicht niet ecmoudig, daar zijn partij evenals die van De Valera wortelt in den vrijheidsstrijd legen Lngc land. B.eide partijen dateeren feitelijk van den Pua§chopstand in 101Ü en beide partijen hëbbe'ri na den oorlog gemeenschappelijk tegen de Kil gel sell cn gestreden. ïiiiiiweg ging pas uiteen naar aanleiding van moei lijkheden inzake het Engclsch-lerscbc ver drag van 1922. De Londcnsche berichtgever der Kólni6che Zcitung meldt thans, dal Cósgravc, die aan den ecnen kant een splitsing van zijn partij vreest in" verband met de nieuwe beweging en aan den an deren kant zichzelf moet beschouwen als den natuurlijken leider der voorgenomen nationale partij, verklaart in een brief, aan zijn aanhangers, dat het denkbeeld groote mogelijkheden voor het land in zich sluit; vandaar dat hij alle weldenkende staats burgers van elke klasse aanspoort zich hij de nieuwe partij aan te sluiten. Cosgrave, die dus practisch zijn goedkeuring aan de nieuwe partij heeft gehecht, heeft tegen morgen een fractiezitting bijeengeroepen, waarin zal worden beraadslaagd over de verder to nemen stappen. De moeilijkheden der regeeringDo Va lera vloeien echter niet alleen voort uit do nieuwe politieke beweging, maar ook uit de houding van de afgevaardigden der ar beiderspartij, van wier steun het lot der re geering afhangt. Een afvaardiging der arbeiderspartij heeft De Valera reeds opgezocht om verzet aan te teekenen tegen de salaris- en loon- kortingen der lagere ambtenaren en arbei ders in overheidsdienst. De Valera kwam met een compromisvoorstel voor den dag door zich bereid te verklaren de oorgeno men verlagingen slechts voor de helft te verwerkelijken, maar de arbeiderspartij nam hiermee geen genoegen. Haar leider, die van den moeilijken binnenlandscli-po- litieken toestand van De Valera natuurlijk profijt trekt, heeft voor het geval, dat deze niet wil toegeven, gedreigd tegen de r<?gee- ring te stemmen en haar ten val te bren gen, zoodra het parlement weer bijeen komt. Er zal voor De Valera vermoedelijk dan ook niets anders op zitten dan tege moet tc komen aan de wenschen der ar beiderspartij, hetgeen voor dc financien van den Ierschen Vrijstaat, waarmee liet in verband met den Engelsch-Ierschen ta- ricvcnoorlog toch al niet al te best is ge steld, een nieuwe beproeving bctcekent. Dat de Icrschc handel een harden dobber heeft, blijkt o.m. zeer duidelijk uit de pas gepubliceerde cijfers voor don handel in November j.l., die van 7,5 milliocn pond sterling in November 1931 is gedaald tot 5.3 milliocn pond sterling, wat neerkomt op een vermindering van 29 procent. Een oude ambtenaar bewusteloos geslagen R e y k j a v i k, 31 Dec. (V.D.) Voor dc eerste maal sedert menschenheugcnis heeft op IJsland een bankoverval naar Wild-West model plaats gehad. Des avonds omstreeks 5 uur verscheen een tweetal jonge lieden in het Visscherijkantoor, dat ondergebracht is op de derde verdieping van dc Deensche rijksbank.' Alleen een 70-jarige ambtenaar was daar aanwezig voor het uitbetalen van de loon gelden. De roovers wierpen hem een regen jas over het hoofd, sloegen hem tegen den grond en bonden hem vast. Nadat zijn familie tot 's avonds 8 uur te vergeefs op hem had gewacht, begaf de zoon zich naar de bank, waar hij zijn vadei bewusteloos vond. De kas met 2100 kronen was gestolen. De ambtenaar heeft door den overval zooveel scl ade aan zijn gezondheid geleden, dat hij zijn functie waarschijnlijk niet meer zal kunnen uitoefenen. De roo vers zijn ontkomen, zonder heikcnd te zijn. „Helsche machine" gedeponeerd voor een spaarbank Wc en cn, 31 Dec. (V.D.) Een Oudejaar* grap heeft te Wcenen groot opzien gebaard In den afgeloopen nacht liecft een waker voor het gebouw van dc postspaarbank een kist. gevonden, waarin duidelijk liet tikken van een wekker was waar te nemen.' liet opschrift „Voorzichtig, gevaarlijk"! cn een zwarte hand cn zwart gezicht, die op de kist geschilderd waren, maakten dc zaak nog bedenkelijker: Draden, dicfuit de kist staken, wekten den indruk, dat het hier een helsche machine betrof. Desondanks had dc waker den moed, hel apparaat naar liet midden van een park, 'dat zich VooMiot gêbouw uit strekt. te dragen, waarna hij de politie .op dc hoogte braclit: Een deskundige van hot ministerie van oorlog werd uit zijn bed ge haald, waarna de kist naar zijn laboratorium werd gebracht. Dc wachtpost voor het ge bouw werd intussch'cn belangrijk- versterkt. In den loop van den dag is het resultaat der onderzoekingen bekend geworden, liet' welk zeer verrassend bleek te zijn. De in houd van de kist bleek tc bestaan uit" zaag sel, een geluksvarkentjc, een schoorsteen vogerspalc cn een nieuwjaarswcnsch voor do postspaarbank! AMERIKAANSCEE RECHTEN OP EOLEN. Washington, 30 Dec. (V.D.) Op grond van een beslissing van den procureur- generaal Mitchell hoeft de minister van financiën Mills verordend, dat de ingevoer de steenkool uit Engeland en Duilschland aan invoerrechten onderworpen is cn wel 10 cent per 100 pond. Canadeesche steen kool is voorloopig vrij van rechten. JAPAN S OPTREDEN IN MANDSJOERIJE. Chineesche kritiek. Genève, 31 Dec. (V. D.) Wellington Koo, de vertegenwoordiger van China in den Volkenbondsraad, heeft aan den Raad en de daarin vertegenwoordigde landen een nieuw memorandum doen toekomen niet betrekking tot het Chineescjl-Japaiisch con- xiict. China verklaart daarin nimmer een ten opzichte van het buitenland vijande lijke politiek tc hébben gevolgd; verder wordt verklaard, dat van een volkswil van de Mandsjocrijsche bevolking niet kan wor den gesproken. Japan heeft dc internatio nale verplichtingen terzijde gesteld cn geen vertrouwen in den Volkenbond gehad. DOOD VAN EEN POLITIEK VLUCHTELING. Wcenen, 30 Dec. (V.D.) De Italiaan Marcello Ferrari, die wegens antifascis tische agitatie uit Italië gevlucht was en in Oostenrijk een toevlucht had gevonden, was in verband met herhaalde politieke ac tiviteit, die tot incidenten met do politie geleid had, uitgewezen en zou lieden over de grens gebracht worden. Voor de trein echter aan de grens was gekomen, verwij derde hij zich uit de coupé, waar hij met de politieambtenaren zat cn sprong uit den rijdenden trein. Hij werd door een voorbij rijdenden expresstrein gegrepen en op slag gedood DE CHINEESCHE PREMIER KUURT TE TUBINGEN. Tubingen, 30 Dec. (V.D.) De Chinee sche minister-president Wang Sin Wei is te Tübingcn aangekomen voor een kuur. Hij heeft zijn eigen bedienden en zijn kok medegebracht en zal waarschijnlijk drie maanden te Tübingcn doorbrengen. De rijksregeering heeft maatregelen geno men om hqt den hoogen gast in Duitsch- land zoo aangenaam mogelijk tc maken. HET NAAMSCHILD VAN DE EMDEN. Het zal weer aan Dultschland worden overhandigd. Melbourne, 31 Dcc. (V. D.) -De Australische regeering zal binnenkort het naamschild van den uit den wereldoorlog bekenden Duitscken kruiser Emden, dat tot nog toe stond opgesteld in het parlements gebouw te Canberra, als teeken van goede verstandhouding overdragen aan de Duit- sche rcgecring. Het schild is reeds te Lon den aangekomen, waar de Australische vertegenwoordiger te Londen, Bruce, als hij van zijn Kerstverlof zal zijn teruggekeerd, het Duitschland zal doen toekomen. Het staat nog niet vast of hij het den Duitschen ambassadeur te Londen ter hand zal stel len of dat Bruce het zelf tc Berlijn aan president Von Hindenburg zal overhandi gen. Ernstige meeningsverschillen met de arbeiderspartij Dublin, 31 Dec. (V.D.) In den binnen- landschen politieleen toestand van Ierland is groote spanning ontstaan door een drei gende breuk lusschen de arbeiderspartij, die tot nog toe achter de rogeering stond, en minister-president; Dc Valera. Do ar beiderspartij verzet zich met kracht tegen de door dc regeering voorgenomen korting op dc salarissen, en looncn van het over heidspersoneel. Gisteravond had de "Labour- délcgatie een onderhoud met dq Valera, waarna het kabinet in buitengewone zitting bijeen kwam .Tegen midicrnacht deelde de regeering mede, dat zij bepaalde categorieën lagere salarissen slochtis met de helft van dc aanvankelijk, voorgenomen verminde ring zou korten: De leider der arbcidcrspar lij Norton achtte dit voorstel echter onbe vredigend. Hoewel, men in sommige krin gen niet kan aannemen, dat dc arbeiders partij de rcgcering-Dc Valera zal laten val len, waardoor zoo goed als zeker Cosgrave opnieuw aan het bewind. zal komen, is de toestand zeer critick. Een nationaaUsocialislische beschouwing Dresden, 30 Dec. (V.D.) De editie van Zaterdag van het nat.-soc. blad Freiheits- kampf legt er, verwijzende naar do over- lijdensannonce van de moeder van den ver moorden Hentsch, den nadruk op, dat alle publicaties betreffende deze aangelegen heid ten doel hebben de N.S.D.A.F. ook tegenover het buitenland voor te stellen als ..moordenaarspartij" en door valsche bewe ringen deze partij te schaden. „Wij keeren ons af van iederen gcmeèncn moord en ver afschuwen dezen als een misdaad te allen tijde. Zoolang het onderzoek in de zaak- Hentsch echter nog niet geëindigd is, de motieven en verbanden.dicntcngcvolgo niet bekend kunnen zijn en dus nog niet vast gesteld is, wat geleid heeft tot deze daad, die op zich zelve veroordeeld moet worden, zoolang kan een principieels houding in dit opzicht nog niet worden aangenomen. De vermoedelijke daders zijn nog niet ge hoord. Van dit verhoor echter zal do op heldering alleen afhankelijk zijn." Berlijn, 31; Dec. Jlugenbci-g, de ieidcr van de Duitsch-nationale Volkspartij publiceert bij de wisséling des jaars een artikel, waarin hij o.a. schrijft: Het jaar 193$ zal nieuwen strijd brengen. Wat in liet afgeloopen jaar veroverd werd, moet verdedigd word.cn tegen iederen achteruit gang en worden uitgebreid in den zin van een reorganisatie van het Duitsche rijk. I)o economische en sociale nood van liet Duitsche volk, veroorzaakt door de onza lige politiek van het vroegere systeem, moet door een organische» cn uniformen opbouw van liet economische systeem wor den verholpen, liet afgeloopen jaar heeft daar een begin mede gemaakt. Het bleef echter onvoldoende, daar hier de eenheid van wil ontbrak. Prelaat Kaas, de voorzitter van dc Duit sche centrumpartij, publiceert een artikel, waarin hij o.a. schrijft: Duidelijker dan vcor de laatste verkiezing van 1932 staat .thans voor den nuchtercn waarnemer vast, dat geen extreme richting in Duitschland gemotiveerde kans heeft op de verovering van een solitaire meerderheid. Het is zelf bedrog, wanneer een politieke richting de redding van Duitschland als een monopo lie beschouwt cn denkt, dat de politieke Messias der Duitsche toekomst slechts uit haar kamp te voorschijn kan komen. De leider dor Duitsche Volkspartij schrijft: De verschillende verkiezingen heb ben ons diepe wonden toegebracht, de laat ste verkiezing heeft echter getoond, dat de weg weer vooruit cn omhoog gaat, dat de gedachte der nationaal-liberale staatsop vatting opnieuw aan kracht wint in het Duitsche volk. Ons werk gaat verder, nieu we strijd staat voor do deur. Wij willen geen strijd om den strijd, alles kan er slechts op gericht zijn de politieke bezin ning te bevorderen cn het scheppende bur gerdom weer een bréède basis in het poli tieke spel van krachten te verschaffen. GEBR. SASS IN VRIJHEID GESTELD. V.D. meldt uit Berlijn dat de bekende in brekers, de gebroeders Sass, die Vrijdag wer den gearresteerd. Zaterdag weer op vrije voeten zijn gesteld. DIENSTBODE DOOR INBREKERS GEDOOD. Keulen, 1 Jan. (H.N.) Inbrekers drongèn vanmorgen de woning van een weduwe bin nen, die naar een ziekenhuis was gegaan om haar dochter te bezoeken. De dienstbode werd door de misdadigers door messteken gedood. De buit die den in brekers in handen viel, was slechts gering. AUTO GESTOLEN ONDER 'T OOG DER POLITIE. Washington, 31 Dec. (V.D.) Automo- bieldicvcn hebben kans gezien, onder het oog der politie de auto van den secretaris van den Amerikaanschen senaat, Thaver bij het C.apitool te stelen. Dc wagen werd den volgenden dag teruggevonden in een greppel nabij Richmond in den staat Vir ginia. Praagsch juwelier bedrogen. Ken bekende juwelier tc Praag, aldus De Telegraaf, kreeg dezer dagen bezoek van éen keurig gekleed heer, die vergezeld werd door een generaal in uniform. De heer liet zich ettelijke kostbare sieraden toonen en koos tenslotte een paar bril janten oorringen ter waarde van ongeveer twintigduizend gulden. Hij zcide, dc oor ringen als kerstgeschenk voor zijn vrouw te willen koopen; hij wilde ze haar echter eerst laten zien. De generaal zou zoolang in den winkel wachten. De juwelier ging hierop in. Na verloop van een half uur bekendo de generaal, dat hij een oplichter was cn zich niet zou verzetten, wannéér de jUwciier hem door do politie zou laten halen. Op dat oogen blik kwam cr juist een agcrit voorbij en de juwelier riep hem naar binnen. Na gehoord tc hebben wat er gebeurd was, arresteerde de politieman den gene raal en maakte aanstalten, hem naar het bureau te brengen. Tenslotte leek het hem echter toch cenigszins bezwaarlijk, met een generaal in uniform door dc straten van Praag te loopen en hij verzocht den win keiier even te wachten; hij zou met een auto van het commissariaat terugkomen. Spoedig reed er inderdaad een auto voor cn de agent en zijn arrestant stapten in. De auto is echter niet op het politicbu rtau aangekomen cn de politie zoekt thans naar den keurigen heer, den generaal in uniform en den discreten agent. BUITENLAND. De positie van het kabinet-De Valera be dreigd. (Achtste Blad, pag. 1) De leening aan Oostenrijk definitief ge waarborgd. (Zesde Blad, pag. 1). BINNENLAND. Spoorwegongeval bij Abcoude. (Tweede Blad, pag. 1.) Overleden Prof. dr. J. C. Kluyver. (Tweede Blad pag. 2). LEENING AAN OOSTENRIJK DEFINI TIEF GEGARANDEERD Parijs, 30 Dec. (V.D.) De Fransche Se naat heeft het niet noodig geoordeeld nog een gedachtenwisseling vast te knoopen aan de uitvoerige debatten, welke in de Kamer zijn gehouden met betrekking tot het toe staan van een garantieleening aan Oosten rijk en zich er toe bepaald de door Paul Boncour gestelde vertrouwenskwestie te be amen met 144 tegen 68 stememn. Hiermede is de leening aan Oostenrijk definitief ge garandeerd. We en en, 30 Dec. (V.D.) Ter gelegenheid van een soort Nieuwjaarsreceptie van de vertegenwoordigers der buitcnlandsche pers heeft bondskanselier dr. Dollfuss een toe spraak gehouden, waarin hij de hoofdpun ten der Oostenrijksche politiek noemde: het vertrouwen in de eigen valuta en liet eigen bedrijfsleven te herstellenen het buiten land er van te overtuigen, dat Oostenrijk alles doet om trouw te blijven aan zijn af spraken. Dr. Dollfuss heeft als zijn mee ning uitgesproken, dat een loyaal werken in de richting van een overeenstemming met andere staten, in het bizonder in den Volkenbond, veel eerder tot resultaat leidt dan een eenzijdige actie. De dag van gis teren (de stemming in de Franscóe Kamer) heeft het bewijs geleverd dat een politiek, waarbij rekening wordt gehouden met het vertrouwen in den Volkenbond, niet ver- geefsck is. Medegedeeld door liet K. N. M. I. te Do Bilt, Hoogste barometerstand: 774.3 te Memel. Laagste barometerstand: 712.2. 16 Vestmanoer. Verwachting: Matige, tijdelijk wellicht tpenmeonde, Z.O. tot Z. wind, gedeeltelijk bewolkt, aanvankelijk droog weer, later in het W. ecnige kans op regen, iets zachter. De tegenstelling tusschen het windstille cn mistige weer met liooge barometerstan den en temperaturen even beneden liet vriespunt in het binnenland van Europa cn de zware storm met hooge temperatu ren op den Oceaan en in het W. van ons werelddeel blijft aanhouden. In do kern van het dcpressicgebied, dat stationnair ten W. van Ierland ligt cn zijn invloed niet verder dan de Noordzee doet gevoelen, ko men buitengewoon lage barometerstanden voor cn minima waarschijnlijk beneden 700 m.M Over de Britsche eilanden, de Noorsclie zee cn Scandinavië stropmen in een bed ding van ruim 1000 K.M. breedte warme luchtmassa's uit.de subtropen naar de Pool zee. Allerwege hecrscht zacht weer. Vorst van betcckcnis komt alleen voor in Lap land. In een strookvormig gebied, reiken de van de kust van Portugal over Ierland tot de Farocr, viel zware regen. Verder naar het O. werd do regenval geringer. Het is te verwachten, dat deze regenzóne zich langzaam naar het O. zal verplaatsen en wellicht later ook aan deze zijde der Noordzee lagere wolken en regen brcncen zal. WERKLOOSHEID IN DUITSCHLAND. Berlijn, 30 Dec. (V.D.) Dc Duitsche ste- dendag deelt mede, dat er in Duitschland de maand November 2.310.000 „erkende" crisiswerkloozen zijn geweest, die door de gemeenten gesteund worden. Daarbij ko men nog 400.000 tot werken m 6taat zijnde werkloozen, die eveneens door de gemeen ten gesteund worden. Voorts zijn er 1.600.000 invalide arbeiders, die van de gemeenten^ 6teun ontvangen. en worden ook aangenomen door ons on ons LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 GROOTE BALANS OPRUIMING Spotkoopjes in alle Afdeelingen. Arnh.straat. Importeurs van Bechsteln, Blüthner Grotian Steinweg.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 1