DÉ EEMLANDEU JOH. DE HEER MEDEDEELING R HAGENBEEK BIJKANTOOR TE AMERSFOORT Dinsdag 3 Januari 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 159 HEVIGE GEVECHTEN TE SJANGHAI KWAN Piano's, Orgels, Radio HEVIGE AARDBEVING IN ZUID-AFRIKA FRANSCHEVL00TBASIS OP DE BALEAREN? BOERENBEWEGING IN STIERMARKEN Luidruchtige betoogingen Licht op 4 uur 32 min. ADVERTENTIEN ABONNEMENTEN AGENTSCHAP TE SOEST KERKPAD ZUID 49 J. LAMBRECHTS SOESTERWEG 107 L. J. LUYCX ZOON AMERSFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand f 0.75, per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/* Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513 PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f 0.25. Llefdadlghelds-advertcntlën voor de helft van den prijs. Kleine AdvertentUSn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 Gespannen verhouding tus schen Japan en de Vereenig' de Staten. Het vraagstuk van de onafhankelijkheid der Philippijnen. In de laatste dagen van het pas verstre ken jaar zijn de Amcrikaanschc Senaat en het Huis van Afgevaardigden het' eens ge worden over de formuleering eencr wet, waarbij den Pliilippijnen binnen een tijds bestek van tien jaren de onafhankelijkheid wordt toegezegd. Inmiddels behelzen be richten uit Washington, dat Hoover, of schoon tal van Amerikaansche politici en leiders van het bedrijfsleven, er met groo- ten nadruk bij den staatspresident op aan dringen, dat hij de wet zal onderteekenen, vermoedelijk over do bill zijn veto zal uit spreken. Waarom, zoo zullen de lezers vra gen, wil Hoover voorkomen, dat de wet van kracht wordt? Ofschoon de Amerikaansche staatspresi dent zijn voorgenomen stap niet heeft ge motiveerd, mag men waarschijnlijk niet zonder recht en reden aannemen, dat Hoo ker's besluit door buitenlandsch-politieke overwegingen is ingegeven. De voornaam ste oorzaak zal wel zijn gelegen in de min der goede betrekkingen tusschen Japan cn de Vereenigde Stalen, welke situatie ver band houdt met het expansiestreven van Japan, dat blijkbaar niets en niemand ont ziet. Nu zou in een overeenkomst kunnen worden vastgelegd, dat Japan de neutrali teit der Philippijnen niet zal schenden, maar te Washington heeft men den laat- sten tijd maar al te vaak moeten ervaren, dat Tokio zonder blikken of blozen, wan neer het in de kraam der Japansche regee ring te pas komt, de beloften schendt, zoo als die zijn belichaamd in internationale verdragen. Heeft Japan— getuige zijn op treden in China en Mandsjoerije niet op rückssichtslose wijze het Kclloggpact, het handvest van den Volkenbond en het ne- gen-mogendhedenverdrag met voeten getre den? De Philippijnen zijn niet alleen van groo te economische betcckenis, maar hebben bovendien voor de Amerikanen een belang rijke strategische waarde en wanneer de Japanners het in hun hoofd mochten krij gen ook deze eilandengroep in te palmen, dan zouden zij er een voor Amerika zeer gevaarlijk steunpunt voor hun vloot kun iian vestigen. Vandaar dat Amerika er-mo menteel naar streeft het bevrijdingsproces met betrekking tot de Philippijnen te ver tragen; pas wanneer de Amcrikaanscli-Ja- pansclie spanning is verdwenen, kan er aan worden gedacht rekening te houden met de wenschen der Amcrikaanschc volks .vertegenwoordiging. Ondcrtusschen is de Amerikaansche be duchtheid niet heelemaal ongemotiveerd In het afgcloopen jaar is de wereld er ge tuige van geweest, dat Japan, Volkenbonds- protesten en bedenkingen van buitcnlaiul- sche regeeringen ten spijt, de Chincesche soevereiniteit voortdurend heeft geschon den, den oorlog in Oost-Aziö heeft ontke tend en ten slotte practisch zich meester heeft gemaakt van Mandsjoerije. De laat ste onrustbarende berichten uit het Verre Oosten schijnen bovendien de geruchten te bevestigen, volgens welke Japan eveneens de hand zal leggen op Noord-China. Het doel van dezen veroveringsticht schijnt te zijn een nieuw wereldrijk te scheppen, dat geheel onder Japanschen invloed staat. Dat Amerika deze toomelooze expansiezucht der Japanners met leede oogen aanziet en als een bedreiging van zijn eigen bestaan be schouwt, behoeft niet heelemaal te bévreem .den. Ook mag niet vergeten worden, dat de Amerikaansche openbare meening de laat ste tijden is opgeschrikt door mededeelin- gen, die hierop neerkomen, dat Japan aan stuurt op verhooging zijner vloottonnage. Blijkbaar wil het de overeenkomsten, te Washington en Londen met Engeland cn Amerika aangegaan, te niet doen en een wijziging bewerkstelligen in de verhouding dpr vlootsterkten van genoemde staten. Kortom: de Japanners zouden een zee macht wenschen, die niet of nauwelijks on derdoet voor die der Engelschen en Ameri kanen. Onder deze omstandigheden behoeft het niet verwondering te wekken, dat de spanning tusschen de Japanners en Ame rikanen dagelijks toeneemt, zoodat de kan sen op conflicten steeds grooter worden. In allen ernst wordt dan ook reeds reke ning gehouden met een toekomstigen Ja- pansch-Amerikaanschen oorlog. Ook de Ja panners zijn van hun kant verstoord, dat Amerika den nieuwen staat Mandsjoekwo niet wil erkennen, terwijl het hun tevens een doorn in het oog is, dat er zeer on langs vriendschappelijke betrekkingen tot 6tand zijn gekomen tusschen China en sovjet-Rusland, dat tot overmaat van ramp, vermoedelijk door president Roosevelt in den loop van dit jaar officieel zal worden erkend. De opsomming dezer nuchtero fei ten is reeds voldoende om de geladenheid der atmosfeer in 't Verre Oosten aan to toonen. Waaromdat weet men nog niet precies Sjanghai, 2 Jan. (V.D.) Te Sjanghai Kwan zijn opnieuw ernstige gevechten gaande tusschen Japanners en Chineezen. De Japansche troepen zijn het versterkte Sjanghai Kwan binnengerukt, waar Maan dagavond bloedige straatgevechten hebben plaats gevonden. Het aantal dooden en gewonden is nog niet bekend. Waarom de nieuwe vijandelijkheden zijn uitgebroken staat nog niet vast. Volgens een bericht van liet Japansche hoofdkwartier zijn de militaire maatrege len der Japansche troepen getroffen, om dat Maandagochtend drie Japansche solda ten en een officier door Chineezen gedood zouden zijn. Volgens Chincesche berichten zouden de Japanners om onbekende reden het vuur op de Chineezen hebben geopend, die terug- vuurden. Volgens Japansche berichten heb ben Chineesche troepen een spoorbrug in de buurt van Sjanghai Kwan opgeblazen. De Japanners hebbon een eskader vliegtui gen naar Sjanghai Kwan gedirigeerd. Van semi-officiecle Chincesche - zijde wordt medegedeeld, dat de Japansche troe pen na langdurigen strijd liet station van Sjanghai Kwan hebben bezet. Verscheidene Japansche bommenwerpers hebben de stad gebombardeerd. Men verwacht, dat de Ja panners tezamen met de Mand6joerijsche troepen zonder verwijl de gchcele stad zul len bezetten. Italiaansch-Fransch incident te Sjanghai. In de amuscmentswijk van Sjanghai is het tot een bloedig vuurgevecht gekomen tusschen Italiaansche matrozen en Fran- sclie sbTda'ten. HêT vertnTtft dat daarbij twee personen om het loven zijn gekomen. Aan beide zijden zou geschoten zijn. Mi litaire patrouilles welke de vechtenden moesten scheiden, zouden aan het gevecht hebben deelgenomen. GEVLUCHT NA EEN VERDUISTERING. Danzig, 2 .Tan. (V.D.) De koopman Friedrioh Schuiz, houder van een bijkan toor van de Pruisische loterij en o.a. ho norair consul van Hongarije, is na ver duistering van 33.410 gulden gevlucht. HEVIGE STORM BOVEN ENGELAND. Negen personen verdronken. Londen, 2 Jan. (V.D.) Boven Groot Brit- tannië heeft een hevige storm gewoed, wel ke in liet bizonder aan de Oostkust van Schotland ernstige schade aanrichtte. De Schotsche stoomtreiler „Venetia" werd bij Stonehaven op de rotsen gewor pen. De uit negen koppen bestaande be manning heeft den dood in de golven ge vonden. Ook bij Holyhead is een stoomboot op een klip 'geloopcn. De equipage kon met een raket worden gered. DE IJSBREKER „MALYGIN" GESTRAND. Moskou, 2 Jan. (V.D.) De Russische ha venautoriteiten in Leningrad hebben een radiobericht ontvangen van den ijsbreker „Malygin", volgens hetwelk de ijsbreker 'bij Spitsbergen is gestrand. De ijsbreker „Sedow", die in de nabijheid was, heeft te vergeefs^ gepoogd het gestrande schip te helpen. De Sowjetregeering heeft thans op dracht gegeven aan den grootsten Russi- schen ijsbreker „Lcnin" uit Archangelsk te vertrekken en den „Malygin" te assistee- ren. LEVEND VERBRAND. P a r ij s2 J a n. (V. D.) De vroegere actrice Fanny Desgrande, die sedert eenige maanden geheel is verlamd en het bed moest houden, is gisteren in haar woning te Parijs op vreeselijke wijze om het leven gekomen. Uit de open haard in haar slaap kamer was een brandend houtblok geval len. Het vuur breidde zich langzaam uit en bereikte het bed, waarin de 71-jarige vrouw hulpeloos lag. Toen andere bewoners van het huis de rook bemerkten en de brand weer waarschuwden, was het reeds te laat. De ongelukkige vrouw was levend ver brand. Een soortgelijk ongeluk heeft zich voor gedaan te La Roebelle, waar een 60-jarig eantinehouder en zijn 6-jarig kleindoch tertje om liet leven kwamen, terwijl zijn vrouw en een tweede kleinkind ernstige brandwonden opliepen. Door tot nog toe on bekende oorzaak brak in de cantine van een fabriek brand uit. De eantinehouder en het gezin waren in een oogwenk door de vlammen ingesloten cn toen de brandweer arriveerde, konden nog slechts de vrouw en éón der beide kleinkinderen gered worden. ONZE KAMERPLANTEN. Nu het -winter is worden onze kamer planten bijzonder gewaardeerd. Nu, bijzon dere attentie mogen ze, ook wat de ver zorging betreft, thans wel hebben. Eerstens hebben onze planten in dezen donkeren tijd van het jaar behoefte aan daglicht. We komen ze hierin tegemoet doo ze zooveel mogelijk vopr onze vensters te plaatsen. Toch kunnen ze hier, juist in den winter ook wel eens gevaarlijk staan. Immers bij strenge vorst is dan de kans voor bevrie zen zeer groot; daarom zullen we des avonds de planten zoonoodig in veiligheid brengen, vooral waar ze door het sluiten van over gordijnen van de kamerwarmte worden af gesloten. Kleinere planten kan men dikwijls behoeden voor bevriezen door er couran tenpapier omheen te doen; voor grootere is dit niet uitvoerbaar. Ook hebben onze plan ten vooral in den winter van veel stof te lijden. Door het stoken van kachels is de stofplaag dan grooter dan in den zomer. Planten met gladde bladeren als: Palmen, Clivia, Aspidistra, Phalangium Brommelia- soorten e.a. worden dan minstens eens per week met een vochtige spons van stof ge zuiverd, waarbij we zorgen dat de bladeren niet beschadigd worden. Planten met fijne bladeren als Asparagus, Cocospalmpje, Ca- rex e.a., kan men met een fijne bloemen- spuit schoonsproeien. Dit sproeien is ook goed om het bezwaar van de droge kamer temperatuur te ondervangen. We doen het eerter steeds op ret midden -van den dag, opdat de planten 's avonds weer droog zul len zijn. Het te gabruiken water moet ka mertemperatuur hebben. Verder zorgen we dat de planten niet aan temperatuurschom melingen worden blootgesteld. Bijzondere aandacht vraagt het gieten in den winter. Door het weinige licht verdampen de bla deren weinig en dus moeten we vooral niet te veel gieten. Bovendien is er van groei bij de meeste soorten geen sprake, zoodal ook daarvoor geen vocht verbruikt wordt. Toch mag de aarde in geen geval te droog worden. Droge aarde neemt moeilijk vocht op cn de wortels zullen dan te veel lijden. Bij het gieten maken we! een uitzondering met de thans bloeiende pjanten als: Azalea indica, Cyclamen, Primula,obconica, winter- bloeicnde Begoniasoorten ea. Deze geven nu immers blijk van actief leven en zullen daarom juist nu veel vocht behoeven. Voor al een bloeiende Azalea moet men goed voertig houden. Cyclamen gieten we op een scrotcl aa voert tusschen de stengels rölffng van stengels en l löemkröppeif Teil gevolge heeft. Ook andere bloeiende plan ten kunnen we. op een schotel plaatsen en daarin gieten, Varkensmarkt 5 Tel. 1303 Onze orgels, piano's zijn juist iets beter dan andere en goedkooper. Londen, 31 Dcc. (V.D.) Volgens een be richt uit Johannesburg is heden in een groot gebied van de Zuid-Afrikaansche unie een aardbeving waargenomen. Deze aardbeving is waarschijnlijk do sterkste, die hier ooit heeft plaats gevonden. De he vigste schok duur rond 100 seconden. Het centrum schijnt op ongeveer 50 K.M. van Johannesburg te liggen. Het is nog niet be kend, of de beving slachtoffers heeft go- eischt. Op vele plaatsen ontstond onder de bevolking een paniek. Ongerustheid in Italiaan sche kringen Rome, 2 Jan. (H.N.) De Parijsche cor respondent van de te Turijn verschijnendo Stampa vestigt de aandacht op de reis van Malvy naar Malïorca, waarin hij een ver kenningsreis ziet, daar Malvy do man is, die Frankrijk steeds tot politieke en mili taire penetratie van Spanje heeft aangezet. De reis is volgens den correspondent een bewijs, dat de plannen tot oprichting van een voor Frankrijk bestemde vlootbasis op de Balaeren tamelijk ver gevorderd zijn Het is noodig de regeering te Madrid om inlichtingen te vragen en er op te wijzen, dat dergelijke plannen een buitengewone verschuiving .van het evenwicht in de Mid- dellandsche Zee ten gevolge zouden heb ben. Met knuppels gewapend, marcheeren de boeren naar de stad Wc en en, 2 Jan. (H.N.) Te Vorau bij Graz is het de laatste dagen tot botsingen tusschen de bevolking en de gendarmerie gekomen, waarbij verschillende personen in hechtenis zijn genomen. Do opwinding onder de bevolking is zoo groot, dat uit Graz een compagnie Alpenjagers en ook gendarmerie met machinegeweren naar Vorau gezonden is. Hoewel deze machts ontwikkeling onder do bevolking diepen indruk heeft gemaakt, schijnt deze toch van plan om morgen een demonstratieven optocht te houden. De „Landeshauptmann" van Stiermarken, dr. Rintelen, is voorne^ mens morgen persoonlijk naar Vorau te gaan, om de bevolking tot kalmte aan te manen. Deze eisclit de vrijlating van do gearresteerde personen. Toegezegd is, dat een rechter van instructie naar Vorau zal komen om een nauwkeurig onderzoek in te stellen. Nader wordt gemeld: In verband met de boerenbeweging in Stierfnarken zijn Vorau en Harzberg in Oost-Stiermarken door af deelingen van liet Bondslegcr bezet. De gen darmerie handhaaft de orde, terwijl de mi litairen geconsigneerd zijn. Te Vorau is in bet hoofdkwartier een mi litair draadloos station opgericht. Ook is een postduivendienst georganiseerd. De ochtenduren zijn te Vorau en Harz berg tamelijk rustig vcrloopcn. Tegen den middag kwam het te Vorau op het markt plein, waar zich honderden boeren \*erza- meld hadden, tot heftige demonstraties, welke nog voortduren. Het aantal demon stranten neemt voortdurend toe. Langs de wegen ziet men vele groepen boeren, die met houten knuppels gewapend naar de stad marcheeren. Sprekers roepen de boe ren op voor een opmarsch naar Graz en bet gebruiken van geweld. Een waarschijn lijk communistische agitator, Hiss gehee- ten, werd gearresteerd. De bewoging heeft zich verder uitge teld. licl gebied vnu du gccaeeutc Paella u heeft zich bij de beweging aangesloten; de beweging is ook over geslagen naar het grensgebied van Beneden-Oostenrijk. Ook vandaar zijn troepen naar Vorau gezonden. De onmiddellijke aanleiding tot de boe renbeweging in Stiermarken, de stiijd over de verplichtingen van den landbouw voor de sociale verzekering, is min of meer slechts toevallig. De werkelijke reden is meer, dat de boeren door de economische crisis aan den rand van den afgrond zijn gebracht. Er is bijna geen boerderij, waar de belastingen niet steeds door de overheid met geweld moeten worden geind. Tot tegen den avond is het te Vorau in Oost Stiermarken tamelijk rustig gebleven. In de massa-bijeenkomst der boeren is het evenwel weer tot luidruchtige betoogin gen gekomen. Zoo nu en dan was de toe stand uiterst gespannen, daar de boeren tegen de enkele aanwezige gendarmen met knuppels optraden, zoodat militairen moes ten worden geconsigneerd om eventueel met traangasbommen op te treden. In de bijeenkomst der boeren verklaarde een spreker dat de boeren hun eischcn niet zul len terugnemen, ook al zou het tot een bloedigen strijd komen. Tegen zes uur van avond bevonden zich te Vorau nog sieeds 1500 mensclien op straat. De boerenverga- dering had een delegatie gekozen, welke te Vorau met de rcgeeringscommissie onder handelt. Toen des avonds te Vorau bekend werd, dat de onderhandelingen van de vertrou wensmannen der boeren met de rcgeerings commissie een wending ten gunste namen, gingen de boeren geleidelijk uiteen. De te Vorau verblijvende rechter van instructie heeft bevolen, dat de gearresteer de boeren in vrijheid moeten worden ge steld, zoodat het schijnt dat de voornaamste eisch der boeren is ingewilligd. LETLANDS PREMIER GEWOND. Bij een auto-ongeval. Riga, 2 Jan. (V. D.) Op den avond van Nieuwjaarsdag is tusschen Mitau en Riga de auto van den Letlandschen premier, Skoejeniek in een greppel terecht gekomen. De minister-president, die zelf chauffeerde, liep slechts lichte schaafwonden op, terwijl zijn vrouw er ernstig aan toe was. Zij waren op weg naar Polen, waar zij een door den Poolschen staatspresident aange boden jachtpartij zouden bijwonen. UIT HET RAAM GEVALLEN EN GEDOOD. Frankfort, 2 Jan. (V. D.) Een 76- jarige gepensionneerd postbeambte, die gistermiddag bet raam van zijn kamer wil de openen, had liet ongeluk daarbij uit de derde verdieping op straat te vallen. Hij werd ernstig verwond en overleed korten tijd later aan de gevolgen. BUITENLAND. Gevechten in SjanghaiRwan. (Eerste Blad, pag. Ij. Boerenbeweging in Stiermarken. (Eerste Blad, pag. 1). Aardbeving in Zuid-Afrika. (Eerste blad, pag. 1). BINNENLAND. Overleden de gep. vicc-admiraal J. Sou- tendam. (Tweede Blad, pag. 2). Betalingsverdrag Nedcrland-Duitschland. (Tweede Blad, pag. 2). Nieuwjaarsrede van Ir. Damme. (Tweede Blad, pag. 1), De staking te IJmuidcn. (Tweede Blad, pag. 2). Medegedeeld door het-K. N. M. I. te De Bilt. Hoogste barometerstand: 776.4 te We-enen. Laagste barometerstand: 695.5 te Reyk javik. Verwachting: Krachtige tot matige Z.W. tot W. wind, betrokken tot Z.W. of half be wolkt, waarschijnlijk eenige regen, iets kou der. STORM WAARSCHUWINGSDIENST. Geseind van De Bilt 3 Jan., des morgens te 7.45, aan alle posten: Wcest op uw hoede. De hoogte barometerstand in Centraal- Europa cn de laagste bij IJsland verschil len thans meer dan 80 mM. In het gehcelo gebied van de Oostzee tot dicht bij IJsland wordt een luchtdrukvcrval van ruim 3 mM. per 100 K.M. gevonden. De strook van storm achtig weer uit Z. of W. heoft thans een breedte van ruim 2000 K.M. Op den Oceaan zijn do winden naar W. gedraaid en gaat de storm gepaard met sneeuwbuien. Terwijl vanuit het W. de kou de luchtmassa's naderen, zijn de luchtma6- sa's, die thans over de Golf van Biscaye. en de kustlanden van W. Europa naar Scan dinavië en het Poolgebied strooiden nog uitermate zacht. Het gebied van zware regen verplaatste zich van Engeland naar Z. Noorwegen. In het centrum van het gebied van hooge luchtdruk is het weer nevelig cn windstil met temperaturen onder het vriespunt aan den grond, doch atmospheertemperaturen boven 0° tot boven 2000 M. hoogte. De koude uit het W. die na de zware regen der laatste twee dagen afkoeling en opklaring brengt in Frankrijk, zal ook tot onze omgeving doordringen en een einde maken aan de periodo van buitengewoon zacht weer. en worden ook aangenomen door on* en ons LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 GROOTE BALANS OPRUIMING Spotkóopjes in alle Afdeelingen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 1