DE WITTE
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Zaterdag 14 Januari 1933
31e Jaargang No. 169
DERDE BLAD
UITVAART GEN. MAJ.
A. DOHNA
GEMEENTEZAKEN VAN
HILVERSUM
PREDIKBEURTEN
LuitsGeneraal H. A. Seyffardt
voert het woord in het ont-.
vanggebouw op de den
de begraafplaats
Van uit dc Emmakliniek le Utrecht is
gistermiddag op de derde algcmcene be
graafplaats aan he Houtenscliepad al
daar ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van gep. gcneraal-tnajoor A.
Dohna, vroeger toegevoegd bij den gene-
ralen staf. Uit legerkringen was de belang
stelling zeer groot. Wij noemen generaal-
majoor H. G. Winkelman, commandant van
de 4e divisie der infanterie te Amersfoort,
en overste J. Harberts, chef van den 6taf
der 4e divisie, zoomede kapitein Nierstrasz;
kolonel I. H. Reijnders, inspecteur bij het
wapen der infanterie (Den Haag); overste
C. E. W. baron van Voorst tot Voorst, ka
pitein van der Lelie en le luitenant Scliae-
fer namens de Sc infanterie-brigade (Amers
foort); overste Doorman (Utrecht); overste
Becking en kapitein De Wolf, namens het
regiment genietroepen; majoor Driessen,
van het 18e regiment infanterie to Amers
foort; gep. kapitein Ritman en kapt. Brou
wer.
De generale 6taf was vertegenwoordigd
door den chef, luitenantgeneraal H. A. Seyf
fardt, die evenals luit.-kol. W. F. Sillevis,
in den familiesloot medekwam; voorts
door kolonel J. F, v. d. Vijver en kapt. H.
H. Thoden van Velzen.
De belangstellenden wachtten den rouw
stoet op in de groote zaal van het ontvang-
gebouw. De kist, die onder diepe stilte werd
binnengedragen, was bedekt met één enkel
bloemstuk van witte aronskelken en paarse
seringen.
Luit.-generaal Seyffardt trad hier
naar voren om als kameraad en vriend
uiting te geven aan de gevoelens, die hem
en velen met hem bezielen. Ik weet al
dus spreker het was zijn wensch, dat
er aan zijn graf geen lange redevoeringen
zouden worden gehouden, maar wèl dat
een enkel goed vriend een kort woord zou
spreken. Wij verliezen in Dohna. een edel
mensch, edel door -hart en 1 gemoed, groot
in zijn liefde voor zijn gezin en voor de
taak waaraan hij naast zijn gezin zijn leven
heeft gewijd. ITij was een voortreffelijk
stafofficier. Als zijn chef heb ik vele jaren
met hem samengewerkt, hebben wij vele
jaren aan dezelfde taak gearbeid. In dien
tijd heb ik zijn groote gaven loeren waar-
deeren, zijn scherp verstand en helder oor
deel, dat hij onbevangen gaf en in der.
eenvoudigstcn vorm uitsprak. Bovendien
toonde hij zich een opgewekt en prettig
kameraad, met gevoel voor humor en
scherts. Al deze eigenschappen maakten
hem bemind. Bovendien noem ik zijn groo
te bescheidenheid en eenvoud. Misschien is
hij wel wat al te bescheiden en eenvoudig
geweest; zeer zeker was hij dat in de oogen
van velen, die hem niet van nabij kenden,
en niet kenden de krachtige figuur en wer
ker die hij wa6. Bijna twee jaar geleden
moest hij den militairen dienst vaarwel
zeggen, daar een moordende kwaal hein
had aangegrepen, die hem soms mateloos
deed lijden. Dc onvermoeide zorgen van
zijn vrouw hebben zijn smart eenigermaie
verlicht, maar hem niet kunnen behoeden
voor een haast onduldbaar lijden, dat hij'
intusschcn gedragen heeft als een held.
Thans moge hij eindelijk do rust gevonden
hebben; ons blijft dc herinnering aan een
goed mensch; zijn vrouw blijft de herinne
ring aan veel moois; zijn kinderen is hij
een lichtend voorbeeld van karakter en
eenvoud. Wij, zijn kameraden, zullen hem
blijven gedenken als een der besten van
ons. Dohna, brave makker, vust in vrede."
Aan de groeve werd, nadat de kist lang
zaam in de diepte was verdwenen, waarbij
de aanwezige officieren een eerbiedig mili
tair saluut brachten, nog gesproken dooi
den zoon van den overledene, le luit.-adj.
bij de genie J. F. Dohna, die generaal Scyf-
fard dankte voor zijn warme woord, uit
het hart gesproken, en de andere hooge of
ficieren voor hun op prijs guste'de tegen-
voordighcid. Met een teedcr woord nam
hij mede namens zijn moeder, zuster en an
dere verwanten onder de diepste aandoe
ning afscheid van den dierbaren doodc.
AFDEELING WIJNHANDEL
TELEFOON 22
Constantino Port f 1.85
Vino Seco Sherry f 1.85
KWALITEIT ONGEËVENAARD.
l 'erschillende credieten
Hilversum, 13 Januari. Door een
toenemend gebruik van geysers, gaskachels
enz. zijn zoodanige drukvérliczen opgetre
den dat een behoorlijke werking der vcr-
bruikstoestellcn niet meer \crzckerd is. Ter
opheffing van dit bezwaar acht* de direc
teur der gemeentelijk lichtbcdrijvcn het
noodzakelijk dat t.o.v. het gasbuizennet ver
sterkingen, verbeteringen en verzwaringen
worden uitgevoerd.
Hiervoor vragen B. en W. een crediet lan
f 28000. In dit bedrag is ongeveer f 7000
aan arbeidsloon begrepen, exclusief een be
drag van ruim f 3000 voor straatwerk. Een
en ander ten laste van dc gasfabriek.
Ook wordt voorgesteld een verandering
te brengen in de verlichting van het ge
deelte der gemeente dat begrensd wordt
door den Neuweg, dc Boschdrift, dc Ko
ningstraat en de Gijsbrecht van Amstelstr.
enz. Hier zal dc nu bestaande verlichting
veranderd worden door het aanbrengen van
een z.g. hangnet waarbij de lantaarns mid
den boven de straat hangen. Dc aan de
uitvoering van deze verbetering verbonden
kosten bedragen f 2100, ten laste van het
electriciteitsbcdrijf, voor welk bedrag het
college eveneens crediet aanvraagt.
B. en W. declen tenslotte mede dat in het
vorige jaar 180 boomen welke door de
iepenziekte waren aangestoken, gerooid
zijn. Do kosten daarvai} konden bestreden
worden uit de begrooting 1932.
Het blijkt thans noodig in sommige la
nen en straten nog een aantal hoornen te
rooien daar de beplanting anders te ver
brokkeld zou worden. Vin de kleinere boo
men moeten nog tachtig stuks gerooid
worden, terwijl nog 100 boomen geplant
moéten worden. v
Hiervoor wordt een éfeüiet vanf 9G2 ge
vraagd.
Amersfoort
Zondag 15 Januari 1933.
Ned. Ilerv. Kerk.
Sint Joriskerk.
10 uur: Dienst
6 uur: Dienst.
Emma-Kcrk
10 uur: Dienst.
6 uur: Ds. Pannebakker.
Nieuwe Kerk.
10 uur: Ds. J. Visser, directeur R. O. G.
(Jeugddienst).
6 uur: Dienst.
Bcthelkerk.
10 uur: Kinderkerk.
Gastbuiskerk.
10 uur: Dienst
Wijkgebouw Monnikenpad
10 uur: Kinderkerk.
Gebouw „Het Sluisje."
10 uur: Kinderkerk.
Vrijz. Hervormden.
School Oude Soestcrweg 132.
7 uur: Ds. Dikboom.
Remonstrantscho Kerk.
6% uur: Ds. Micdcma.
Doopsgezinde Gemeente.
10uur: Ds. Hylkcma.
Evang. Lutbersche Kerk.
10uur: Ds. de Jongh.
Vrijz. Jeugdgemeenschap.
Thcos. Loge.
Geen dienst.
Geref. Kerk (Zuldsingel).
10 uur: Ds. Schouten.
5% uur: Ds. Popma.
Ger. Kerk (L. Vrouwestraat).
10 uur: Ds. Popma.
5uur: Ds. Schouten.
Geref. Kerk in Herst. Kerkverband.
10 uur: Ds. C. Vcrmaat van Baarn.
5 uur: Ds. C. Vermaat.
Christ. Geref. Kerk.
10 uur: Ds. de Groot
5uur: Ds. de Groot
Geref. Gemeente.
Gebouw C. J. M. V. Stoovestraat.
10 uur: Godsdienstoefening.
5% uur: Godsdienstoefening.
Vrije Geref. Gemeente.
(Muurhuizon 53).
9% uur: Godsdienstoefening.
5 uur: Godsdienstoefening.
Oud-Kath. Gemeente.
('t Zand 13).
10 uur: II. Dienst.
Universccle Ecredienst (Soefi-bewegipg).
Gebouw der Theos. Vereeniging.
11 uur: Dienst; behandeling van het on«
derwerp „Dc vrees voor den dood."
Vrije Kath. Kerk.
(Theos. Loge, Regentesselaan 21)'.
8 uur n.m.: Lof.
Leger des Heils (Langestraat 91).
10 uur: Heiligingsdicnst.
4 uur: Openluchtsamenkomst.
8 uur: Openbare samenkomst.
Christian Science ('t Laantje 3).
10% uur: Hollandsche dienst
Dc Amersfoortsche Bergkapel.
Regentesselaan 21.
Ds. G. W. C. Vundcrink van Zeist.
BUITENGEMEENTEN.
Baarn en Eembrngge.
10 uur: Ds. Kievit.
G uur Ds. Blaauwcndraad.
Barneveld.
9% uur: Ds. Batelaan.
5 uur: Ds. van Montfrans.
Hoevelaken.
9% uur: Ds. van Boven.
2 uur: Ds. van Boven.
Hoogland.
10 uur: Ds. Warners.
Leusden.
10 uur: Ds. Hofstede.
N IJ k e r k.
9% uur: Ds. Holland.
5 uur: Ds. v. d. Graaf.
ScherpenzeeL
914 uur: Ds. Warmolts.
6 uur: Ds. Warmolts.
Soest
Oude Kerk.
10 uur Ds. Groeneveld.
6 uur: Ds. van Schaick.
Emma Kerk.
10 uur: Ds. v. Schaick.
6 uur: Ds. Groeneveld.
S o e s t d ij k.
Vrijz. Godsdicnstigen
Geen opgave ontvangen.
Soesterberg.
Geen opgave ontvangen.
De Vuursche.
10 uur: Ds. den Hollander van Amersfoort.
Woudenberg.
9% uur: Ds. Klomp.
6 uur: Ds. Klomp.
XIV. (Slot).
Het was in den ouden tijd een veel voor
komend gebruik om belangrijke gebeurte
nissen men zou ze tegenwoordig feiten
van den dag" noemen in dichtvorm te i
spreken. Zoo is ook over het muilen op de
„Nyenburg" een gedicht gemaakt, dat wc
hieronder laten volgen en als een specimen
kan worden beschouwd van 18c ceuwsche
krantenkopij.
Een Niéuw Lied, wegens liet Af.oo-
pen van het Oostindies Compang-
nies schip Nyenburg. Schipper Jacob
Ketel, benevens het Ombrengen van
verscheidene Officieren. Uitgevaren
den 8sten Mey 1763.
Stem: Daar was een Magctje vol benouwen.
Wat hoord men niet al droeve mare!
Behalven in ons Amsterdam
Van menschcn die de Zee bevaren
.Wat onluk dat hun overquam!
Niet door het razen van de Golven
Of door het stooten op een klip
Maer hoe een pary Avond Wolven:
Een onracd bragten op liet Schip.
liet Schip dat voer hier uit van Hooi?n
Was Nyenburg genaemt te regt
De Kapitein dacr op verkooren
Was Ketel, zoo dc Courant ons zegt.
En voor die Kamer uitgevaren
Den agsten Mey voorlcedcn Jacr
En na 't gezworven op de baren;
Wicrd men de Muytcry gewacr.
Met zy aen kaep de Hoop belanden
Van Duytzers Mof en Poep bemand
Zag men liet yver vuur ontbranden
Van menig snoode Dwingeland:
Zij zaem gerot met groolc hoopen
Hebben met yssclvk geweld
Het schip zoo dadelijk afgeloopen
Zooals ons dc Courant vermeld.
Decze vervloekte rot genootcn
Hebben den Schipper in kajuyt
En Opperstuurman opgeslooten!
Een naer hun boos en hels besluyt
Den Onderstuurman aangegrepen
En Officieren omgebragt!
Terwijl zy rnet haar hclsclie knecpen
Het schip dus kreegc in haar magt.
Sy na Cajcnne zig begaven
En 't Anker lieten vallen voort
By dc kaep du Nord of Oranje haven
En aen de zuyd zy van deez' boord
Gekomen van dit Eyland even
Zijn eenig volk met Silver, Goud
Uit 's Schip in sloep en Boot gedreven
En weg gevlugt zoo jong als oud.
Dog hondert man van decze hoeven
Zijn in Cajcnne gearrestoert:
En vast gezet met yzere schroeven
Om dat men had uit hun geleert
Dat liet by zig had Goude Platen
Waar voor zij goederen veel'er ley
Zig inliet om te koopen laten;
Waer door dat hunne Die very.
Nu is ontdekt en hun wandaden!
Geworden dadelijk opcnbacr,
IIoc 't gaen zal ik niet wel te raden
Men wagt het nadei van dit Jaer.
En mogelyk schiely k God doen lukken
Dat men lien straft voor al haer kwaed;
Kn haer bedreevc boozc stukken!
Die zy uitvoerden opstinaet.
Texel.
Op 10 Februari 1764 arriveerden wij te
Texel, waar wij met de gevangenen zoo lang
moesten blijven, tot de Hooge Krijgsraad ar
riveerde; den 17den Maart kwamen dc beu
ren hier aan mot twee jachten van dc Com
pagnie, namelijk één van de Kamer Hoorn
on dc andere van dc Kamer Enkhuizen. Do
Hooge Krijgsraad bestond uit de volgende
leden:
Luitenant-Admiraal E. Schrijver,
Schout-bij-Nacht Van dc Waayer.
de Kapiteins Vlak, Dc Haan, De Beer,
Binkes, Hartogs, Vis, Van Gennep, en
den Advocaat-Viscaal" Galle.
Don 19don Maart hield de Krijgsraad op
ons schip de eerste zitting die nog door ver
scheidene andere zittingen werd gevogld.
Dc Opperstuurman, dc derde stuurman en
nog twaalf anderen werden oji vrije voeten
gesteld, terwijl zes rebellen gevangen ge
houden en schudig verklaard werden. Eind
April kwam de Scherprechter met zijn
knecht uit Leeuwarden bij ons aan boord
en werden eenigc van de rebellen gepijnigd,
terwijl op 1 Mei dc andere rebellen op de
pijnbank werden gelegd.
..Den 7dcn Mey scyde de Advocaat Viscaal
„vier van de rebellen dc dood aan onder een
„wel gepaste en treffende aanspraak. Óp 8
„Mev wierd haar de senten tic voor gelesen.
„Op ons schip on met een commando soida-
„ten in con lootsschuyt na de Helder gebragt
„en van daar met een waagen na Kykduyn,
„alw aar de galg stond en alwaar zy des rmd-
„dags om één uur aan kwamen; die vier die
„op gehangen wierden, waaren Jacob Boos,
Simon Alberge, Johan Michiel Heydenveld
„en Jacob Koot; na dat zij dood waaren,
„wierden zij één voor één van de galg gc-
„noomcu en in yseren banden om het lyf.
„hoofd, hals, armen en beencn gedaan, en
„met keetens wederom op gehangen, omdat
„zij ter langen duur ter gedagtenis konden
„blyven hangen.
„Eene Fred Styscl stond met de strop om
„den hals onder de galg en wierd daarna
„gegezcld en gebrandmerkt met een galg op
„de rug en uit dc Zeven Provintien geban-
„nen; cn Antoni Stainc wierd gegezcld en
De roode vlag waait! Dat wil zgggen: „daar wordt justitie gehouden"
De Eendragt" tijdens één dier ruave 18c eeuwsche strafoefeningen
't kielhalen, -
„vrydom gegeven om te gaan waar hy
„wilde."
Den 9den Mei vertrok dc Hooge Krijgsraad
weer uit Texel.
Den volgenden dak kregen wij de drie ge
vangenen van kapitein Honsdorff aanboord,
die eerst zoolang bij kapitein Riemersma in
de boeien hadden gezeten, omdat wij zooveel
gevangenen hadden; deze knapen waren
namelijk te Lissabon gedeserteerd cn wer
den nu bij ons in dc boeien gesloten.
Op 24 Mei werd een kaag rae.t 47 zieken
naar Amsterdam gezonden, waarvan er 20
voor het gasthuis bestemd waren; de ande
ren konden gaan waarheeen zij wilden.
Den 25sten Mei ging ik naar het schip van
den Graaf van Bylandt, alwaar onze drie
deserteurs werden gevonnist; een van hen
werd driemaal gekielhaald, terwijl hij 120
slagen met een kort dik touw in ontvangst
had to nemen. De twee anderen moesten
driemaal van de raa vallen en kregen ver
volgens vijftig slagen met het dikke touw.
Degene, die gekielhaald was, moest voorts
drie jaar zonder gage bij kapitein Cromiyn
varen en dc anderen moesten dienst nemen
bij den Graaf van Bylandt.tcrwijl de gage,
die zij tegoed hadden, werd ingehouden.
Op 9 Juni 1764 werd onze bemanning „af
gedankt" en ik ging met ecnige officieren
en onderofficieren met de kaag naar Ara
sterdam; wij konden echter dienzclfden
avond niet meer in deze stad komen en lie
pen te Durgerdam binnen. Ik en nog ecnige
andere officieren wilden den nacht aan
boord van dc kaag doorbrengen, maar twee
anderen gingen aan wal en bespraken in
een der grootste logementen alle slaapplaat
sen, waarop zij terugkwamen en ons tracht
ten over te halen mee te gaan. En of wij
wilden of niet, wij moesten mee naar dat
logement, waar de tafel al gedekt stond;
salade, carbonade, ham en de noodige fles-
schen wijn. Wij lieten ons niet onbetuigd
cn het werd een vroolijke partij, die tot laat
in den nacht voortduurde. Wij dronken ver
scheidene malen op eon goede nachtrust in
een ledikant en op 't afscheid van de kooien
en hangmatten. Eindelijk werd het echter
rustig en wij sliepen tot laat in den morgen.
Het kostte den schipper heel wat moeite om
ons aan boord te krijgen, aangezien wij wil
den wachten op een goeden wind. De schip
per zeide echter, dat hij ons wel met lavee-
ren naar Amsterdam kon brengen, waarop
wij antwoordden, dat wij al genoeg gelaveerd
hadden. Wij gingen toch maar aan boord
en arriveerden den 18den Juni te Amster
dam
Hiermede zijn wij aan het slot gekomen
van het verhaal van Joannes Veltkamp.
Opper Hcol- en Geneesheer ten dienste van
de Admiraliteit van Amsterdam, die ons bij
het lezen van zijn dagboek van Amsterdam
uit interessante reizen heeft laten maken
naar de landen rond de Oude Wereldzee,
naar Madeira en naar ons haast vergeten
koloniaal bezit St. Eustatius. Hij heeft ons
verder doen kennis maken met het leven
aan boord van een 18-eeuwsch oorlogsschip
en wij hebben met zijn ups and downs, zoo
als hij ons die verteld heeft, meegeleefd.
Mochten al ecnige tooneelen den lezer door
hun ruwheid welging hebben ingeboezemd,
hij nuide het ons niet ten euvel. Wij hebben
V eltkamp s verhaal meerendeels ongewijzigd
gelaten, ook in zijn realiteit, om daarmede
een zuiveren indruk van het 18-eeuwsch
leven te geven. En verder ruwheid en zee
mansleven waren toentertijd onafscheidelijk.
Nu zijn we weer in Amsterdam en de rei
ziger Veltkamp laat zijn dichtader nog een
maal den vrijen loop en besluit zijn journaal
met
„Ik schik mij naar den tijd, 't zoek overal
mijn vrinden,
„Ik wil my aan geen plaats verbinden,
,,'t Is waar. de zeelucht is wel frisch,
„Maar somtijds heeft het land ook iets wat
streelend is
EINDE.
