DE EEMLANDEU
Hitler in den Rijksraad
UTRECHTSCHE BOTERSPRITS
Vrijdag 3 Februari 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. «g» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 186
Vertrouwen in de
toekomst
WORDEN ENGELAND EN
PERZIË HET EENS?
Licht op
5 uur 18 min.
L. J. LUYCX ZOON
BECHSTEIN PIANO'S
Fa. R. v. d. BURG
BAKKERIJ „DE STANDAARD"
SOESTERWEG 71-73-75 - TELEFOON 995
De fijnste kwaliteit
ABONNEMENTSPRIJS raaanden voor Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per
weck (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17'
Bicneolaod franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0 25 Llcfdadlghcids-advertentien voor dt
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES' bi) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Nu Hitier aan het bewind is.
Hoe Frankrijk reageort.
Er is stellig aanleiding om te dezer plaat
se wat uitvoeriger ons bezig te houden met
derwijze, waarop Frankrijk reageert, nu
het rijkskanselierschap in handen is geko
men van den leider der nationaal-socialis-
ton, Adolf Hitler. Over het algemeen ach
ten de Franschcn het twijfelachtig, of hij
wel de talenten bezit, gelijk zijn Italiaansch
voorbeeld Mussolini, om èn staatschef èn
het hoofd cener autonome partij te zijn.
Ook in Frankrijk zijn er, die dc opvatting
huldigen, dat de proefneming met Hitier
wellicht noodzakelijk is om zijn beweging
uiteen te doen vallen. Van het standpunt
der Franschc veiligheid uit wordt het in
elk geval een voordeel geacht, dat Hitier
thans zijn gevaarlijk experiment onder
neemt en niet over een of twee jaren, wan
neer Duitschland over een gereorganiseerd
leger :.beschikt en in staat is om er op los
te slaan. Inmiddels ontbreken in Frankrijk
evenmin de waarschuwende 6temmcn; de
overdreven gevoelsuitingen en dc natio-
naal-socialistisclie mystiek, die Maandag
j.l. de begeleidende verschijnselen waren
van tiet in 't bezit nemen der macht door
Hitier, hebben tal van Franschcn veront
rust, daar de geschiedenis verscheidene
voorbeelden kent, dat een agitator, die niet
bij machte is zijn beloften op t gebied der
binnenlandschc politiek in vervulling te
doen gaan, het denken van het volk vooral
richt op de buitcnlandsch-politieke proble
men, zoodat voor tal van Franschen de
herziening van Duitschlands oostelijke
grenzen reeds als een onheilspellend spook
aan den politiekcn horizont opdoemt.
Onder deze omstandigheden valt het niet
al te zeer te verwonderen, dat momenteel
vooral de Fransche socialisten het moeten
ontgelden, die er prat op gaan een Euro-
pcesche vredespolitiek te voeren, maar er
niet voor terugdeinsden, ondanks het ge
vaar/dat volgens de Franschen in Hitler's
benoeming schuilt, hun deelneming aan de
rcgeering-Daladier onder meer afhankelijk
te stellen van een belangrijke verlaging der
oorlogsbegrooting. Voor de rechtschc pers
beteekent alleen reed6 het feit, dat »n
Frankrijk werd overwogen dc socialisten bij
de regeerings vorming te betrekken, terwijl
in Duitschland Hitler aan de macht kwam,
een enormiteit. Vooral iemand als Pertinux
ziet den toestand donker in. Hij is van oor
deel, dat het evenwicht op een voor Euro
pa noodlottige wijze kan worden verstoord,
nu de politieke ontwikkeling in Duitschland
en die in Frankrijk richtingen uitgaan, d.*e
diametraal tegenover elkaar staan. Perti
nax gelooft wel niet aan het genie Hitier
als staatsman, maar desniettemin heeft deze
dit grootc weten tc presteeren, dat hij de
Duitsche massa's ertoe heeft kunnen bren
gen haar goedkeuring te hechten aan een
autoritair regime, dat de straat en de
landsgrenzen met machinegeweren wil be
heerschen. Ilitler heeft in dezen zin een in
vloed in Duitschland uitgeoefend, die bo
ven alle partijen uitreikt. Den toonaange
venden machten de rijksweer en den
Stahlhclm, den industriemagnatcn cn dén
jonkers heeft hij het materiaal geleverd
voor dc dictatuur. Als de consequentie van
<le autoritaire republ.ek beschouwt Perti
nax liet herstel van het keizerrijk.
Eveneens loont het de moeite kennis to
maken met de inzichten van de Temps,
volgens welk blad nog bewezen moet wor
den, of de aanwezigheid van Hitler in de
regecring alleen reeds voldoende is om
wonderen tot stand te brengen. Volgens hot
persorgaan kan men zijn benoeming op
twee wijzen verklaren: óf Hindenburg luis
terde uit zwakte naar de raadgevingen van
zijn omgeving, óf hij wilde Hitler's positie,
door hem de regeeringsmacht te laten uit
oefenen, verzwakken. Voor de laatste mo
gelijkheid pleit do samenstelling van het
kabinet, waarin men den nationaal-socia-
li6tenfdc ondankbare taak heeft opgedra
gen dc orde te handhaven en de werkloos
heid te bestrijden. Aan den anderen kani
bestaat natuurlijk het gevaar, dat de „lei
der", die nu eenmaal de citadel is binnen
gedrongen, president Hindenburg en den
anderen ministers zijn autoriteit zal op
dringen. Alles hangt er van af, of Hitier al
dan niet iets anders is dan een agitator en
over karakter en een doctrine beschikt, om
naar het voorbeeld van Mussolini moedig
risico's en verantwoordelijkheden op zich
te nemen.
EEUWENOUDE GRAFWELVEN
GEVONDEN CP SICILIË.
Rome, 1 Febr. (V. D.) Naar uit Pa
lermo gemeld wordt, heeft men te Caltagi-
ronc ongeveer ter plaatse, waar onlangs
belangrijke archaeologische vonden werden
gedaan thans een onderaardsch gewelf
gevonden met een vijftigtal skeletten. Aan
verschillende schedels waren nog sporen
van verwondingen te herkennen. Men neemt
aan; dat diit de resten van gesneuvelde sol
daten zijn en dat dit gewelf dateert van on
geveer 2000 jaar vóór Chr. De afmetingen
van liet gewelf bedragen 2.50 M. X 2 M. X
14>0|M.; het bevindt zich onder een zand-
s teen on rots van vroeg-tertiaire formatie cn
men vermoedt, dat zich in de omgeving nog
meer graven bevinden.
Goering neemt maatregelen tegen
de communisten
Socialistische demonstratie
verboden
Berlijn, 2 Februari. (V.D.) In een zeer
druk bezochte plenaire bijeenkomst van
den Rijksraad, welke Donderdagavond in
dc zittingszaal van den Rijksraad is gehou
den, heeft Rijkskanselier Adolf Ilitler, die
in gezelschap o.m. van den Rijksminister
van Binnonlandsche Zaken Dr. Frick ver
scheen, zich aan de leden van den Rijks
raad voorgesteld.
De Rijkskanselier heeft van den voorzit
terszetel af de volgende toespraak tot de
leden van den Rijksraad gehouden:
Mijne Hoeren. Ik wensch U namens de
Rijksregeering tc begroeten. Wij hebben do
regecring overgenomen in een tijd, welke
misschien de moeilijkste is van de Duitsche
geschiedenis. Er ia een groot vertrouwen
noodig om in een uur als dit niet te wan
hopen, maar integendeel met hoop en ver
trouwen in dc toekomst tc zien. De mo
tieven, die ons daarbij bewegen, zijn de vol
dende drie: Ten eerste vertrouwen wij op
de kracht en de vlijt van het Duitsche volk.
Ten tweede vertrouwen wij op dc capacitei
ten van dit volk en op zijn genialiteit, wel
ke in de geschiedenis steeds en steeds w eer
wegen heeft gevonden tot lijfsbehoud en
tenslotte zien wij ondanks alle crises en
ondanks alle catastrophes en moeilijkhe
den nog onveranderd voor ons de Duitsche
aarde, dc Duitsche levensruimte, den Duit
schcn bodem. Indien het vroegeren genera
ties mogelijk is geweest uit deze drie kracht
bronnen door wisselvallige lotgevallen
heen ten slotte dit groote Rijk te organi
seeren, dan moet het en dat is de over
tuiging van deze nieuwo regeering ons.
omdat wij deze tradities achter ons weten
mogelijk zijn, op dezolfdc basis ook dezelf
de grootheid weer te doen kecren.
Daarmede, zouden wij evenwel met alleen
>p deze eeuwige fundamenten van on9
volksbestaan willen bouwen, maar natuur
lijk ook op al datgene wat zich in den loop
van deze lange geschiedenis heeft gevormd
aan werken, aan tradities e.d. en wij zou
den deze werken en tradities niet alleen
willen zien op het gebied onzer cultuur ol
zelfs van ons bedrijfsleven, maar natuur
lijk ook op het gebied van ons staatkundig
loven en op onze staatkundige ontwikke
ling. Wij willen niet in de fouten vervallen
te reglemcnteeren en te centrali6eeren, wat
men kan reglementeeren en centraliseo
ren. maar wij willen ons 6tecds voor oogen
houden, dat eensgezind datgene gemaakt
moet worden wat onvoorwaardelijk nood
zakelijk is.
Wij zullen daarbij natuurlijk gaarne re
kenen op dc medewerking der landen, doch
wij willen daarbij niet alleen ideeel, maar
ook feitelijk worden gesteund, precies zoo
als wij vast besloten zijn alles te doen, wal
ebeuren kan om de historische bouwstee
nen der Duitsche natie en van het Duit
sche Rijk te behouden. Ik geloof dat zulks
des te eerder en des te gemakkelijker zal
gelukken naar mate het Rijk en de landen
in dc groote erkenning van den dwingen-
den nood van onzen tijd aaneengeschaard
staan.
Wat door ons en door mij kan geschic-
den, dat zal en moet geschieden. Ik kom
uit het Zuiden, behoor als staatsburger tot
een Noord Duitschen staat, voel mij Duit-
scher, leef in de Duitsche geschiedenis en
zou niet willen heenloopen over de groote
en historische daden en prestaties van
deze geschiedenis. In tegendeel, ik zou alles
respecteeren, dat kan ik U beloven, wat
vroegere generaties ook in de geschiedenis
van onzen 6taat presteerden, in de hoop
dat eens later generaties misschien ook dat
zullen respectceren, wat wijzelven denken
Ie prestoeren. Ik begroet U, mijne hoeren,
en ik verzoek U hartelijk mede te werken
den zin, welke de nood van het heden
van ons land eischt.
Dr. Brocht dankte namens de leden van
den Rijksraad.
Maatregelen van Goering te'
gen de communisten.
Het per politieradio verspreid decreet
van Goering aan de politie-autoriteiten,
waarbij alle demonstraties der KPD en haar
neven-organisaties worden verboden, houdt
o.m. in, dat ook vergaderingen der commu
nisten in afgesloten ruimten zorgvuldig
moeten worden geobserveerd, in het bizon
der met het oog op de in den laatstcn tijd
herhaaldelijk van communistische zijde
uitgegeven parolen voor de algemeenc sta
king. De politie-autoriteiten kunnen, wan
neer hun zulks doelmatig voorkomt, huis
zoekingen lnten doen bij functionnarissen
der Communistische partij, in partijlokalen
e.d. Voorts wordt den politie-autoriteiten
aangeraden de verrichtingen der commu-
jnistische sportycrceiiigingcn gade te slaan
Eventueel aan te treffen wapenmateriaal
dezer vercenigingcn moet in beslag worden
genomen
Do demonstratie der Sociaal-
Democraten verboden.
De op Zondag vastgcstcldo demonstratie
der S.P.D. in den Lustgarten is door den
politiepresident verboden.
Het verbod wordt aldus gemotiveerd, dat
Zondag a.s. tezelfdertijd in de Lustgarten
de bijzettingsplechtigheid zal plaats vinden
vanuit den Dom van den doodgeschoten
Schupo-bcambte Zauritz en den S.A.-leider
Maikowski, en dat de autoriteiten het wen
schelijk hadden geacht slechts één van
deze beide gebeurtenissen toe te staan.
De sociaal-dcinocratische betooginrr in de
Lustgarten zal nu waarschijnlijk Dinsdag
a.s. worden gehouden.
Een oproep van Hitlor aan
de N.S.D.A.P.
Adolf Ilitler heeft den volgenden oproep
tot de N.S.D.A.P. gericht:
Partijgenooten! S.A. en S.S.-mannen'
Dertien jaren hebt gij mij in discipline
gevolgd' De Communistische moordor
ganisatie hitst sinds dagen op onver
antwoordclijke wijze tegen dc nationale
herleving op. Niemand verliczc zijn ze
nuwen! Handhaaft rust en discipline!
Laat U niet door spionnen en provo
cateurs afbrengen van het nakomen
van dit mijn bevel. Het uur van de on
derdrukking van dezen terreur komt.
DEFINITIEVE REGELING DER
OORLOGSSCHULDEN
Een nieuw pleidooi van
de Times
Londen, 1 Febr. (V.D.) In politiek"1
kringen verwacht men, dat de Engelsche
ambassadeur te Washington, sir Ronald
Lindsay, die gisteren naar Engeland is ver
trokken, ongeveer een week tc Londen za'
blijven ter bespreking van de Enge lach
Amerikaansche schuldenregeling. Volgens
een hoofdartikel in de Times komt het in
de eerste plaats er op aan opheldering te
brengen omtrent dc wijze, waarop de onder
handelingen met Amerika zullen worden ge
voerd. Het zou te ver gaan, als men than*
reeds wilde spreken van een begin dei
eigenlijke schuldenonderhandclinpen. Men
verwacht, dat weliswaar gelijktijdig, doel»
overigens van elkaar gescheiden, zal wor
den onderhandeld over dc oorlogsschuldep
en over de financicele en economische we
rcld vraagstukken.
De Times maakt bezwaar tegen het denk
beeld de onderhandelingen tc doen aauvan
gen door deskundigen, aangezien deskundi
gen noodzakelijk tot tegenstellingen moeten
komen. In zakelijk opzicht herinnert de
Times nogmaals aan den principicclcn En
gelschcn eisch van een definitieve regeling
der oorlogsschulden en de handhaving van
de overeenkomst van Lausanne, want er
mag geen sprake van zijn, dat men van
Duitschland weer herstelbetalingen zou
gaan eischen, nadat deze te Lausanne defi
nitief het leven hebben gelaten.
Teheran, 1 Febr. (V.D.) In antwoord op
de verklaring van sir John Simon in Ge
nève omtrent de afwezigheid van veilig
heid in de streken der concessie van de
Anglo-Persian Oil Cy, 6chrijft het blad
Chefagc: „Wanneer wij de intriges en de
activiteit van de agenten van de maat
schappij aan de kaak zouden willen stel
len, welke cenige jaren geleden wanorde
lijkheden veroorzaakten in Zuid-Perzic, zou
sir John Simon genoodzaakt zijn zich voor
de geheele beschaafde wereld te veront
schuldigen.
De Perzische regeering heeft zich niet
bereid verklaard tot het waarborgen van
veiligheid in de streken der concessie, daar
gevreesd werd, dat de onderneming verlie
zen zou voorwenden, teneinde vervolgens
schadevergoedingen te kunnen eischen".
G e n v e, 1 Febr. (V.D.) Ten gevolge van
dc tusschcnkomst van Benesj, den rappor
teur van den Volkenbondsraad, welke hel
geschil tusschcn Groot Britannié en Perziê
in zake de opzegging der olieconcessic heeft
behandeld, is voorloopige overeenstemming
bereikt. Verklaard wordt, dat het ontwerp
verzoeningsverdrag Donderdag of Vrijdag
aan den Raad zal worden voorgelegd.
De ongewisheid blijft in de wereld hoogtij
vieren, in politiek, zoowel als in economisch
opzicht, het is alles onzekerheid, wat wij
te zien krijgen. Zoo juist hebben we weer
twee kabinetscriscs achter den rug, één in
Duitschland en één in Frankrijk, die beide
op wonderlijk snelle wijze zijn ..opgelost."
In Duitschland is het er eindelijk toch van
gekomen, dat Hitler de post van rijkskan
selier betreedt, ofschoon niet met die onbe
perkte macht bekleed, waarop hij zoo dik
wijls in verkiezings- en andere vergadeun-
gen heeft gezinspeeld. In zijn kabinet heeft
hij elementen moeten opnemen, die hij vroe
ger ernstig heeft bestreden. Het spreekt
dus vanzelf, dat hij het zuiver nationaal-
socialistische programma niet ten uitvoer
nag en kan brengen cn het kon daarom
ook geen verwondering baren, dat hij ver
klaarde zich niet te bewegen op het terrein
van monetaire experimenten, lnlusschcn is
Hitier er niet in geslaagd een meerderheids
kabinet te vormen, want het Centrum toon
de weinig genegenheid op het bekend ge
worden programma met hem samen te wer
ken. Er bleef dus alweer niets anders dan
Kijksdagontbinding. Voor de zooveelste
maal zal het Duitsche volk naar de stem
bus trekken, voor dc zooveelste maal zullen
honderdduizenden Rijksmarken worden be
steed aan verkiezingspropaganda en verkie
zingsorganisatie. Alsof die niet beter waren
tc besteden geweest. Wc hebben er kennis
van kunnen namen, dat Hitier na acn 14-ja-
rig Marxistisch wanbeheer door middel van
een viar-jaren-plan (men concurreert met
de communistische vijf-jaren-leuzc) den
Duitschen boer uit zijn ellende zal verlos
sen en de werkloosheid definitief oplossen.
Excusez du peu! Maardan zal de Duitsche be
volking zich ook moeten uitspreken, dat
het van de nalionaal-socialistische idee ge
diend is, waarvoor het reeds 5 Maart gale-
geuhcid krijgt. Wat zal deze verkiezing ons
weer brengen, nog meer onzekerheid en
verdeeldheid of eindelijk acn gezonde basis,
waarop regeeren mogelijk is. Het nieuwe
ministerie hoopt en vertrouwt op het laat
ste cn vooral de nalionaal-socialistische le
den daarvan gelooven het aantal nationaal-
sociahstische zetels weer op tc voeren. Of
dit gelukken zal? Hitler heeft vier weken
den tijd om te toonen, wat hij in zijn
mars heeft, lnlusschcn is het reeds op ver
schillende plaatsen tot heftige botsingen
gekomen cn talrijke dooden zijn reeds ge
vallen. Het was weer te lang rustig geweest.
In financieele kringen neemt mcu ten op
zichte van de ontwikkeling in Europa een
nog afwachlender houding aan dan voor
heen, ofschoon men niet verwacht, dat er
erg opwindende dingen zullen gebeuren.
Maar deze kunnen we op het oogenblik al
lerminst gebruiken. Het financieele gebouw
staat nog steeds uiterst wankei al doet men
a.Ilerwegcn moeite het zoo goed mogelijk te
stutten. Helaas het blijft bij stutten; ingrij
pende, noodzakelijke verbouwingen om in
deze beeldspraak te blijven voortgaan, blij
ven achterwege.
Het is daarom begrijpelijk, dat er ter
beurze nog steeds niets noemenswaard om
gaat, dat de koersen eerder neiging tol da
len dan tot stijgen bezitten. Da kleine
schommelingen, die wel eens door bijzonde
re oorzaken plaats vinden, zijn van geen en
hoogstens van zeer voorbijgaand belang. En
zoo sukkelen we dan maar weer verder cn
wachten wachten.
GOEDKOOPE ROOKARTIKELEN.
Een beminnelijke proefneming
in Italië.
Rome, 1 Febr. (V. D.) De Italiaanschc
regeering heeft besloten, bij wijze van
proef, de prijzen voor tabak in alle ver
schillende vormen nu en dan aanmerkelijk
te verlagen en wel speciaal ter gelegenheid
van de verschillende nationale, religieuze
cn andere belangrijke en algemecne feesten.
Indien het experiment slaagt, wil men dezen
maatregel op den duur ook op andere ge
notmiddelen toepassen. Het publiek zal al
tijd tijdig in kennis worden gesteld van de
eerstvolgende gelegenheid tot het verkrij
gen van goedkoope sigaren, cigaretten en
tabak. De eersto termijn zal waarschijnlijk
n:2t het aanstaande carnaval worden ge
combineerd, zoodat ook de vele buitenlan
ders, die in dezen tijd van het jaar de Ri
viera cn de wintersportplaatsen plegen te
bezoeken, mede kunnen orofiteeren.
BUITENLAND.
Ilitler in den Rijksraad.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Grootc brand over het IJ tc Amsterdam.
(Tweede Blad, png. 2).
Zitting der Tweede Kamer
(Tweede Blad, pag. 2),
STADSNIEUWS.
I)e ijzeren handen van Bacchus (Kanton
gerecht). (Eerste Blad, pag. 3).
Veldwachter door strooper neergeslagen.
(Eerste Blad, pag. 2).
Vertooning van de Palestina- en Lutber-
film door de Paulusvereeniging.
(Eerste Blad, pag. 2).
Medegedeeld door het K.N.M.I. tc Dc Bilt:
lloogsto barometerstand: 770.0 to La Co-
runa.
Laagsto barometerstand: 725.3 tc Ingö.
Verwachting: Zwakke tot matige, Z.W.
tot ZO. wind, half tot zwaar bewolkt of
betrokken, aanvankelijk weinig of geen, la
ter toenemende regenkans. KoucTo voor
nacht, later zelfde temperatuur, overdag
waarschijnlijk iets zachter.
De depressie nabij Scandinavië heeft zich
verder O. tot N.O.-waarts verplaatst. Zij
wordt over Zweden cn 'Noorwegen gevolgd
door sterke barometerstijgingen. Ook over
Duitschland en ons land stijgt de luchtdruk
nog. Over IJsland cn Ierland kondigen nieu
we dalingen de nadering van een uitge
strekt lager drukgebied aan welke kern
tusschcn 50 en 55 gr. N.B. on op ongeveer
30 gr. W.L. is gelegen, hoewel do scheeps
berichten weinig talrijk zijn en dus een
boweging van dc depressiekern moeilijk is
na to gaan, is het toch waarschijnlijk, dat
haar invloed zich in het eerstvolgende et
maal bij ons doet gelden. Zeer groote wind
snelheden uit N.W. cn W/N.W. die heden
morgen zoowel tc De Bilt als te Aken in do'
bovenlucht werden aangetroffen, wijzen op
de mogelijkheid van het optreden van zeer
snelle veranderingen. Men mag een krim
pen van den wind tot Z.O. verwachten,
waarbij dan de voornacht koud zal zijn ter
wijl later bij eenige ruiming de regenkan
sen toenomen. In het Z. houdt de hooge
drukking stand. Over Frankrijk, Duitsch
land cn dc Britsche eilanden is het rustig
weer. In Frankrijk en Z. Engeland, met be
trokken luchten is hier en daar regen ge
vallen. Over Z. Scandinavië cn N. Duitsch
land stormt het nog meest uit het W. Over
het geheele waarnemingsgebied, uitgezon
derd Z. Frankrijk, Denemarken cn Noord-
Scandinaviö is de temperatuur gedaald.
Dc neerslag was minder zwaar cn zeer ver
spreid. Zürich had 9, Karlsruhe R cn Andii-
nes (aan de Noorsche kust) 7 m.M
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Dames, costumières,
U vindt bij ons niet alleen een uit
gebreide collectie STOFFEN, maar
ock alle bijbehoorende garneering
en fournituren.
Met ideaal van den waren muziek
liefhebber. De vertegenwoordiger
ARNH. STRAAT
alléén bij: