Voorjaars nouveauté's ontvangen y
DË EÊMLANDEU
MEDEDEELING
R HAGENBEEK
BIJKANTOOR TE AMERSFOORT
JOH. DE HEER
Firma DUIM BURGER
Donderdag 23 Februari 1933
Uitgave: VALKHQFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 203
JAPAN OVERHANDIGT EEN
ULTIMATUM
TOEPASSING VAN SANCTIES
TEGENOVER JAPAN?
EEN OPROEP VAN HITLER
IN HET ZICHT VAN DEN
VIJFDEN MAART
AARDBEVING IN ZUID-
DUITSCHLAND
ADVERTENTIEN
ABONNEMENTEN
GENTSCHAP TE SOEST
erd. Huijcklaan 22
LAMBRECHTS
OESTERWEG 107
Schouwburg Atrichia"
BRUINTJE BEER
5 uur 55 min.
L. J. LUYCX ZOON
LODEN STOF
Piano's, Orgels, Radio
ABONNEMENTSPRIJS pt' 3 maa°dcn vo°' Amersfoort 2.10. per maand 1 0.75, per
weck (met gratis verrekering tegen ongelukken) f 0.177s.
Binnenland franco per post per 3 maanden 13.-. Afronderlljke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van regpU f 1.05 met inbegrip van een bewijsrummet
elke regel Lieer f0.25. Liefdadlghclds-advertentiën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regeli
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.— Bewijsnummer extra f 0.05
Dc krantenverboden in Duitsch-
land, Alleen de oppositioneele
pers wordt getroffen.
Wanneer men de telegrammen leest, die
verslag uitbrengen over hetgeen zich den
laatsten tijd afspeelt in Duitschland, waar
op 5 Maart verkiezingen zullen worden g
houden, krijgt men niet bepaald een gunsti-
geh indruk van de hooggeroemde tucht, die
den Duitschers anders eigen is. Dagelijks
vloeit er bloed en kloppartijen zijn schcrin,
en inslag. Feitelijk hccrscht er in Duitsch
land reeds geruimen tijd burgeroorlog. De
actie der nieuwe mannen in Duitschland is,
sinds Hitier aan het bewind is gekomen,
vooral legen 6ociaaal-democraten en com
munistcu gericht, doch ook het centrum i.s
niet rneer veilig. Katholieke vergaderingen
worden herhaaldelijk verstoord en dc sprc
kers zelfs mishandeld. Den laatsten tijd liep
dit zoo dc spuigaten uit, dat zelfs de rijks
autoriteiten zich genoodzaakt zagen er bij
hun volgelingen op aan te dringen zich
ecnigszins te matigen.
Een wapen, dat de regeering-Hitier vooral
met onverbeterlijke vaardigheid hanteert
het persverbod. Bij dc toepassing hiervan
wordt echter met twee maten gemeten. Ter
wijl de nationaal-socialistischc bladen on
gestoord hun tegenstanders zoo zwart mo
gelijk kunnen maken, wordt de persvrijheid
der oppositio voortdurend op niets ontzien
de wijze aangetast, zoodat haar de kans
wordt ontnomen in den verkiezingsstrijd
een levendige actie te voeren. Uit het feit
dat voor een verbod in de eerste plaats de
socialistische Vonvarts en het Acht Uhr-
Abendblatt in aanmerking kwamen wegens
berichten over dc bloedige gebeurtenissen
te Eislcben, terwijl dc Tempo eenzelfde lot
trof wegens het plaatsen van een beursbe
richt, blijkt, dat de pers-noodverordening
vooral op de oppositioneele bladen wordt
Koegepast.
B Zooals men weet, heeft het een haartje ge-
echeeld, of ook heel de centrumpers zou zijn
Verboden. Een desbetreffend verbod was
""reeds uitgevaardigd, maar het zou een
grove onbillijkheid zijn geweest, wanneer dc
katholieke bladen niet meer hadden mo
gen verschijnen, daar de oproep der katho
lieke bonden, waarin de regeering-Hitlcr
werd gekritiseerd en die de aanleiding was
voor het aanvankelijke verbod, niet door de
bladen zelf was geredigeerd, maar hun ter
publicatie was toegezonden. Zij lokten niet,
door zelf positie te kiezen, dén verbodsmaat
regel uit.
Het herroepen van het verbod der cen
trumpers door Goering, den Pruisischen
minister van binnenlandsclic zaken,was on
getwijfeld het uitvloeisel van overwegingen
op het gebied der staatspolitiek. Opperprcsi-
dentcn van verschillende provincies toch
hebben ertegen gewaarschuwd de boog niet
te strak te spannen. Zoo moet opperpresi-
dent Lukasc.hek te Oppeln den minister on
middellijk telefonisch hebben medegedeeld,
dat hij in Oppcr-Sileziü, dus aan de Pool
sche grens, niet die bladen kon verbieden,
die in oprechten Duitschcn geest twaalf jaar
lang de Duitschc belangen hebben verde-
./digd tegen de Poolsche machtsbegeerte.
3Ook uit het Saargebied heeft onlangs de
machthebbers tc Berlijn dc waarschuwing
ijs bereikt den binnenlandsch-politieken strijd
niet te voeren zonder rekening te houden
met de hoogere belangen van den staat. l)e
f Neue Zurchcr Zeitung herinnert er in dit
verband aan, dat, toen vice-kanselier Von
R Papen en de minister van arbeid Seldte
onlangs het Saargebied bezochten, dc ver
tegenwoordigers der ccntrumbladcn en der
I sociaal-democratische kranten niet tegen-
i, woordig waren bij dc ontvangst der pers en
de beteekenis dezer demonstratie onder-
i streepten door b.v. tc verklaren, dat vijf
zesde der Saarbevolking een regeerings-
koers afkeurden, die neerkwam op een ter-
reurregiem tegen de „trouwste zonen" van
bet rijk.
Inmiddels heeft de rijksminister van bin-
ncnlandsche zaken tot de Bciersclie regec-
ring het verzoek gericht dc Mïinchcner
Neuesten •Nachrichten te verbieden; dit ver
zoek is tot dusver niet ingewilligd: in plaats
daarvan heeft de regeering een beroep ge
daan op 't rijksgerechtshof tc Leipzig. Ber
lijn heeft den eisch gemotiveerd met erop
tc wijzen, dat het grootc Münchcnschc blad
f een onjuist bericht had gebracht omtrent
een maatregel van den rijkskanselier, maar
het is waarschijnlijk, dat de Münchener
t Neuesten Nachrichten door liaar algemeene
politieke houding tegenover den nieuwen
koers in rijk en Pruisen zich de ontstem
ming van de regeering te Berlijn op den
hals heeft gehaald. Gezien het feit, dat
men tc München zeer gevoelig is, wat in
terventies van rijkswege betreft, moet het
thans bij het rijksgerechtshof aanhangig
gemaakte geval beschouwd worden als een
politieke gebeurtenis van den eersten rang.
De ontruiming van Jeliol
geeischl
Tokio, 22 Februari. (V.D.) Van de zijde
van het Japanschc ministerie van buiten
landsclic zaken \sordt medegedeeld, dat liet
Japanschc gezantschap tc Sjanghai de
Chineeschc regocring met liet oog op don
gespannen toestand in Jeliol licctt voorgc
stëld» de Chinoesche troepen binnen 24
uren uit de provjncie Jchol terug te trek
ken.
De Japanschc minister-president Saito
en de minister van builenlandsche zaken,
üesjiedu, liebben Woensdag in den gehei
incn raad een uiteenzetting gegeven der
bcurtenissen, welke de Japanschc reg
ring hebben genoopt tot de beslissing uit
den volkenbond te treden voor liet geval
de Volkenbondvcrgadcrmg de aanbevclin
gen van den Volkenbondsraad zou aan
nemen.
Do zitting heeft meer. dan twce-cn-ccn
half uur geduurd.
Tijdens dc zitting hebben dc leden van
den Staatsraad van de regecring- ophelde
ring geeischt betreffende den datum
waarop en den vorm waaronder Japan uit
den Volkenbond zou treden, zoomede .be-
tieffendo de kwestie, welke politiek Jupjin
in dc toekomst ter ontwapeningsconferen
tie zal voeren on ten slotte verdere ophel
dering betreffende dc militaire maatrege
len in .Tehol.
Do Staatsraad heeft hierin met alge
meene stemmen het besluit der regeering,
ventueel uit dón Volkenbond tc treden,
goedgekeurd
uitvoer naar Japan tc bespreken en China
zou dc gelegenheid moeten hebben hierbij
zijn standpunt uiteen tc zetten.
Dc liberale en Labour-oppositicpcrs blijft
vijandig gestemd tegenover Japan. Do libe
rale News Chronicle bevat tusschcn de
redact ioneelc kólominen in vetgedrukte
motto's „Geen wapens en geen geld meer
voor Japan'. De conservatieve bladen adv
sccrcn in het algemeen, het geduld niet tc
verliezen en dc verdere ontwikkeling rustig
af tc wachten.
Waarschuwend woord
van de Times
Londen, 22 Fcbr. (V. D.) In een hoofd
artikel over do gebeurtenissen in Jehol be
pleit de Times, dat dc Assembléc van den
Volkenbond zich ertoe zal bepalen de voor
stellen tot regeling van liet conflict bij de
betrokken staten aan te bevelen en dan uit
een te gaan zonder verdere besluiten te
nemen. Het zou dwaas zijn zich te verbeel
den, dat dc Volkenbondsmogendhedcn te
gen Japan zouden vechten om te voorko
men, dat de Japansche en Mandsjoerijsche
legers Jehol in bezit nemen. Dc moeilijk
heid is, dat als volgende stap voor den
olkenbond dc overgang van art. 15 naar
rt. 16, hetwelk dc sancties regelt, noodig
zou zijn. De last en het risico zouden daar
bij geheel komen te drukken op de mogend
heden, die in het Verre Oosten belangen
hebben. Deze mogendheden zouden te ge
legener tijd in Geneve kunnen bijeen komen
om de kwestie van het verbod van wapen-
Berlijn, 22 Febr. (V. D.) Adolf Hitler
heeft den volgenden oproep aan alle nazi
gepubliceerd:
„Provocccrcndc elementen trachten onder
den dekmantel dor partij door verstoring in
het bizonder van centrum-vergaderingen d
nat.-soc. beweging te belasteren. Ik ver
wacht, dat alle nazi's zich met uiterste dis
ciplino tegen deze voornemens zullen kee
ren. De vijand, die op 5 Maart verniet»
inoet worden, is het marxisme. Daarop
moet de geheclo propaganda en de geheel
verkiezingsstrijd worden geconcentreerd,
Wanneer het contrum in dezen strijd door
aanvallen op onze beweging het marxism'
steunt, zal ik zelf mij van geval tot geval
hiermede bezighouden en de aanvallen af
wijzen en onschadelijk maken."
Stegerwald slechts licht gewond.
K r c f e 1 d, 22. Fcbr. (V. D.) Van do zijde
van de centrumpartij tc Krcfcld wordt me
dcgcdecld, dat oud-rijksminister dr. Steger
wald, die gistoravond door politieke tegen
6tanders tegen den grond werd geslagen,
slccht6 eonige builen en schrammen heeft
opgeloopen. Stegerwald zal waarschijnlijk
vanavond weer in ebn verkiczingsvergade
ng te Aken spreken.
Hambu rg, 22 Fcbr. (V. D.) In den afge
loopen nacht ontstond oen schietpartij tus
schen naar huis terugkeerende S.-A.-lieden
n communisten. Politie maakte eveneens
van de vuurwapens gebruik. Of ei* gewon
den zijn, is nog niet bekend.
Tal van bloedige schietpartijen.
Berlijn, 22 Febr. (V. D.) Tc Berlijn
Spandau ontstond vannacht een schietpar
tij voor een partijlokaal der K.P.D., toen
nationaal-socialisten daar trachtten binnen
e dringen. Een 20-jarig nationaal-socialist
werd door een kogel getroffen en gedood.
Ongeveer 1V* uur later kwam het te
Spandau opnieuw tot een schietpartij,
waarbij ccn nog onbekend persoon werd ge
dood, terwijl twee arbeiders ernstig in den
buik werden getroffen. Ook hier stelt de po
litie ccn onderzoek in.
Tenslotte drongen mui's gisteravond een
communistisch partijlokaal te Neukölln
binnen, waar een schiet- en vechtpartij ont
stond. Dc eigenaar van het lokaal werd in
dc borst getroffen. De politie doorzocht zon
der resultaat het gebouw naar wapenö.
ALGEMEENE MOBILISATIE IN PERU.
L o n d e n, 22 Febr. (H.N.) Uit Lima wordt
gemeld, djt de Peruaansche rcgcering do
algemeene mobilisatie heeft gelast.
Een verkiezingsbiljet van het strijdfiont zwart-wit-rood, dat de portretten laat zien
van Hugenberg, Von Papen en Seldte.
Vriendelijke woorden aan 't adres
van Hongarije
Boedapest, 22 Febr. (V.D.) Do Bud.
pesti Ilirlap publiceert ccn interview van
zijn Berlijnschen correspondent met rijk:
kanselier Hitler. Omtrent dc vooruitzie!
ten voor de rijksdagverkiozingen vci'klaar
dc de rijkskanselier to gcloovcn, dat de na
tionanl-socialistischo partij drie millioi
nieuwe stemmen zou winnen. Hitler voe:
de er aan loc,v dat de cijfers hem niet in
tnresseerden. De overwinning was zeker
volkomen zeker. Hitler zond „de dappere
en ridderlijke Ilongaarscho natie zijn
vriondschappelijksto goede wcnschcn". Hij
wees op de vriendschappelijke betrekkin
cn tusschcn de beide volken in de go
heclo geschiedenis en op hun gezamenlijk
lot na den wereldoorlog, waaruit gezu
menlijkc belangen voor de toekomst voor
vloeiden. Hij wees verder op den gemeen
schappclijkcn strijd der Ilongaarscho
Duitsche vertegenwoordigers te Gcnèvc.
Op do vraag of Hongarije ook in zij
cconomischen strijd op den steun van Hit
Ier zou kunnen rekenen, antwoorddo Hit-
Ier: „lk kan u verzekeren, dat ITongarlj
ten aanzien van zijn oude traditioneolo
vriendschap ook op economisch gebied op
den verst gaanden steun van Duitsche zij
do kan rekenen. Voor zoover het in ms
vermogen ligt, zullen wij met dc economl
sche wcnschcn van Hongarije steeds reke
ning houden. Natuurlijk dwingt ons de te
enwoordige economische toestand tot ve
lerlei maatregelen. Hongarije echter is an
derzijds als agrarisch land in vele opzich
ten in een gunstiger positie dan wij, aan
gezien bij ons bijvoorbeeld het Ruhrgcbied
beschouwd kan worden als één reusachti
ge metropool met milliocncn werkloozcn,
oor wie wij moeten zorgen, terwijl
Hongarije het volk met uitzondering van
en enkele meti*opool verspreid in de pro-
incio leeft en zijn levensvoorwaarden
tceds gunstiger worden. Er zullen echter
betere tijden komen en zoo spoedig als, ten
gevolge van onze maatregelen, Duitsch
land economisch weer geheel hersteld is,
zullen wij ook voor de hulp aan Hongarije
zorgen."
Stuttgart, 21 Febr. (V. D.) Om 16
ur 48 is te Stuttgart een zeer krachtige
aardschok waargenomen. Tc IIcchlingen
zijn om 13 uur 40 een lichte, en om 16 uur
45 en 16 uur 49 telkens een krachtige schok
gevoeld. Dc richting was van Zuid naar
Noord.
Karlsruh e: Dinsdagmiddag om 16 uur
16 uur 49 en 3 a 4 minuten later zijn te
Karlsruhe drie lichte bevingen waargeno
men. Tc Pforzheim waren dc schokken
zeer hevig, in het bizonder in het hooger
gelegen gedeelte der stad. Er is geen scha
dc aangericht. Te Rastalt is de beving niet
aargenomen.
Karlsruhe, 21 Febr. (V. D.) liet epi
centrum van de geregistreerde aardbeving
zou gelegen zijn op een afstand van 50 tot
80 K.M. Te Pforzheim en Hechlingen zijn
thans krachtiger bevingen waargenomen
dar. op 8 Februari.
en
worden ook aangenomen
door ons
en ons
BUITENLAND.
Japan eischt ontruiming van Jehol.
(Eerste Blad, pag. 1).
Do international iseering der burgerlijke
luchtvaart.
(Eersto Blad, pag
BINNENLAND.
Do moordzaak Eschauzler.
(Tweede Blad, pag 2).
SPORT.
Het Nederlandse!» Bondsolftal wint met
S5 van Swindon Town F.C.
(Derde Blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
Nabetrachting over den gemeenteraad.
(Eerste Blad, pag. 3.)
Lezing van den lieer .1. Ilogewind voor
Oost cn West.
(Eérsto Blad, pag. 3.)
Woensdagmiddag 1 Maart 2 uur
KINDER OPERETTE
Zie advertentie van a.s. Zaterdag.
Verwachting: Zwakke, uanvankclijk
meest N., later veranderlijke wind, gedeel
telijk bewolkt, waarschijnlijk eenigo
sneeuw, lichte tot matige vorst des nachts,
overdag in het N.W. lichte dooi, in het Z.O,
om het vriespunt.
Dc hooge drukgebieden over N.-Scandi-
navic cn IJsland bleven vrijwel onveran
derd stand houden. Over dc Britsche eilan
den is de barometer dalende. Dc depres
sie over de Middellandsche zee vulde een
weinig op, liet lage drukgebicd in het Z,0.
beeft ziel» N- en W.-waarts uitgebreid.
Tengevolge van dc luchtdrukdalingen ia
het W. zal ton onzent dc zwakke wind naar
het N. krimpen en later veranderlijk wor
den.
Het is nog moeilijk te zeggen hoo do
weei'stoestand zicli verder zal ontwikkelen,
doch het aanhouden van den vorsttoestand
is voor dc eci'stvolgcnde 24 uur wel waar
schijnlijk. Daarbij zal nog wel eenige
sneeuw vallen.
Nog steeds is over geheel W.-Europa do
temperatuur beneden normaal. Do vo»*st is
streng over Scandinavië, matig over
Duitschland en Oost-Frankrijk, terwijl over
West-Frankrijk, Engeland cn Schotland
lichte vorst voorkwam. Ook op de Spaan-
sche hoogvlakten komen temperaturen be
neden het vriespunt voor.
In ons land had Maastricht hedennacht
een minimum van minus 7° C., De Bilt
van minus 6° C. Over bijna het geheele
waarnemingsgebied is liet rustig weer, met
uitzondering van de Fransche Rivièra,
aar nog steeds een koude misti-al waait
cn Z.-Scandinavië waar O-winden waaien.
Veel stations melden sneeuw. Het
sneeuwdek strekt zich van de Pyreneeën
tot het hooge N. uit. Alleen in Frankrijk
aren echter de hoeveelheden, die in 't af-
geloopen etmaal vielen, van eenige betee
kenis.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
140 c.M. breed
f 2.75, f 3.50, f 4.50 p. meter.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Wjj leveren alle merken
DAMES-MODEZAAK
ARNHEMSCIIEWEG 26
