AMERSFOORTSCH DAGBLAD
NU DE RUINES NOG ROCKEN
Donderdag 2 Maart 1933
31e Jaargang No. 209
RADIOREDE VAN
GOERING
Heimelijk gewroet der
communisten
Onze Postvliegers
onderweg
Radioprogramma
HET COMMUNISME
GEBREIDELD
COMMENTAAR OP DEN
RIJKSDAGBRAND
Nazi's stevig in het zadel
Waarom de nieuwe noodverordening
noodzakelijk ii'as. De terroris
tische plannen der K. P. D.
Berlijn, 1 Maart (V.D.) De Rijkscom
missaris voor het Pruisische ministerie van
Binncnlandscho Zaken, Rijksminister Goe-
ring, heeft Woensdagavond voor de micro
foon in opdracht der Rijksrcgccring medc-
deeling gedaan van de motieven, welke do
uitvaardiging van do Noodverordening
noodzakelijk hebben gemaakt. De redevoe
ring werd door alle Duitscho zenders ver
spreid.
Minister Goering verklaarde, dat de in
houd van deze verordening het geheele
Volk wel met een slag duidelijk zal hebben
gemaakt in welk een ernstig gevaar
Duitschland zich bevindt. De Rijksregec-
ring is zich er van bewust geweest, dat de
brand in den Rijksdag slechts het eerste
tcekon van een lange rocks gewelddaden
zou zijn. Geen noodverordening zou duide
lijk en scherp genoog kunnen zijn om dit
geweldige gevaar meester te worden. Aan
de hand van uitvoerig materiaal, dat de
politic den laatsten lijd in handen geval
len is, wees de minister er op, dat de com
munistische functionnarissen sinds begin
Februari op alle plaatsen een buitengo-
wonc activiteit ontplooien.
Men heeft kunnen constatceren, dat deze
activiteit de ontketening van een opstand
beoogde. Er werden, aldus Goering, weer
bare arbeiders aangeworven voor een roo-
dc massabeschermingsorganisatic. Deze in
stelling heeft met een zelfbescherming niet
het minste te maken, daar noch do sociaal
democraten, noch ook de communisten di
rect bedreigd werden, zoolang zij den lcga-
lcn weg bewandelden. Deze instelling be
oogde de massa's van revolutionnaire com
munisten mobiel te maken en deze op te
stellen in strijd tegen Volk en Staat.
Ik zou openlijk willen verklaren, aldus
Goering, dat wij geen afweerstrijd voeren,
maar over het geheele front tot den aan
val willen overgaan. Het zou mijn voor
naamste laak zijn het communisme uit ons
volk te doen verdwijnen. Daarom hebben
wij ook diegene der jonge krachten van
het nationale Duitschland mobiel gemaakt,
wier voornaamste taak zou moeten zijn liet
communisme te overwinnen. Goering deel
de mede, dat zekere doelen van het mate
riaal, dat men in het Karl Licbknechthuis
heeft gevonden, in het belang van dc veilig
heid van den Staat niet direct openbaar
kan worden gemaakt, maar zelfs het ma
teriaal waarvan de publicatie geschieden
zal, zal bewijzen lioc noodzakelijk de nieu
we noodverordening is geweest.
Terroristische groopen.
Op 15 Februari j.l. bijv. is vastgesteld,
dat dc K.P.D. bezig was met de vorming
van terroristische groepen ter sterkte van
tot 200 man. Deze groepen, aldus Goering,
hadden tot taak de S.A. uniform aan te
trekken en dan op auto's, warenhuizen,
winkels e.d. overvallen te ondernemen. Ook
op verbonden organisaties, zooals Stahl-
helm en nationale partijen, zouden over
vallen worden gepleegd. Men zou op deze
wijze de eenheid der nationale beweging
willen verstoren. Aan de andere zijde zou
den terreurgroepen in den Stahlhelm-uni-
form dergelijke daden bedrijven. Bij dc ar
restatie zouden valsche papieren worden
getoond. Voorts zijn tal van vcrvalsclite be
velen van S.A.- en Stahlhelmleidcrs gevon
den, waarin de S.A. op geheimzinnige wijze
werd opgewekt zich voor den nacht op G
Maart gereed te houden om Berlijn te be
zetten en wel onder gebruik van wapenen,
vernieling van voorwerpen e.d. Deze vcr
valsclite bevelen werden dan verspreid bij
autoriteiten en burgers ten einde het
schrikbeeld op te werpen van een natio-
naal-socialistisclien staatsgreep en de ar
beidersklasse in de noodzakelijke verwar
ring te brengen.
Ook politiebevelcn zijn verval6cbt, o.m.
voor de levering van pantserwagens. In een
op 18 Februari gehouden zitting der K.P.D.
was nadrukkelijk sprake van een aanvals-
actie der vereenigde proletariërs tegen dc
bourgeoisio en den fascistischcn staat. Op
denzelfden dag werd iemand gearresteerd,
die aan het hoofd stond van een colonne
welke opdracht heeft bruggen te laten in
de lucht vliegen. Deze man had grooto hoe
veelheden ontplofbare stoffen gestolen.
Spoedig daarna werd een organisatie der
K.P.D. ontdekt, welke met vergift zou wer
ken. Door de ontdekking van een gif-dief
stal te Keulen bleek, dat het vergift zou
worden gebruikt om in gemeenschappe
lijke maaltijden van S.A. en Stahlhelm te
worden gemengd. Voorts zouden vrouwen
en kinderen van vooraanstaande personen
gegijzeld worden om dan voor demonstra
tieve optochten te worden geplaatst als een
soort levende beschermingsmuur. Op 23 Fe
bruari werd door het Centrale comité het
parool uitgegeven de arbeidersklasse te be
wapenen. Voor terreur moet van ieder
werktuig en ieder wapen gebruikt worden
gemaakt. Er werd opgewekt tot massasta
kingen, solidariteitsstakingen zouden wor
den voorbereid. De minister besprak ver
volgens de brandstichting in den Rijksdag,
waaraan 6 8 personen moeten hebben
deelgenomen. Indien niet direct met alle
kracht zou zijn opgetreden, zou vandaag
misschien nog menige andere brand en me
nige andere aanslag zijn te vermelden.
Niettemin is het gevaar nog geenszins over-
wonnen.
Pelikaan
23—2
23o
24—2
25—2
26—2
07o
2S—2
1—3
Ijsvogel
Amsterdam
Parijs
Marseille
Rome
Athene
Mersamatruh
Caïro
Rutbawells
Bagdad
13
Boeshir
Dj ask
28—2
Karachi
Jodpoer
27o
Allahabad
Calcutta
Rangoon
26—2
Bangkok
25—2
Koh-Lak
Medan
24—2
Batavia
Bandoeng
24—2
Vertrek van het eerstvolgende post
vliegtuig van Amsterdam 9 Maart
STAKING BIJ DE OOSTENRIJKSCHE
SPOORWEGEN.
Ween en, 1 Maart. (H.N.) Op de Oos-
tenrijkschc bondsspoorwegen is vanmorgen
een proteststaking uitgebroken, welke 2 uur
zal duren.
De staklngsleldingen goar-
arresteerd.
Na 2 uur is dc proteststaking bij dc Oos-
tcnrijksche Bondsspoorwegen zonder noe
menswaardige incidenten geëindigd en is
bet werk hervat. To Weencn en in lal van
andere 6tcdcn zijn do stakingslcidingen ge
arresteerd. In verband met de staking is de
communistische „Rotc Fahno" in beslag ge
nomen.
In Tirol hebben militairen de stations en
belangrijke spoorwegemplacementen bezet.
Een groep communisten, die probeerde de
grooto hal van het station to Innsbruck to
bezetten werd door dc politic uiteen gedre
ven.
DE ECONOMISCHE WERELD
CONFERENTIE.
Ook Japan zal er aan deel
nemen.
Tokio, 1 Maart (V.D.) De Japan6che mi
nister van financiën Takahasji heeft in 't
parlement verklaard, dat Japan ondanks
het gebeurde in Gcnève in elk geval zal
deelnemen aan dc cconomischo wereldcon
ferentie.
Vrijdag 3 Maart.
Hilversum:
8.00 V.A.R.A. Gramofoonplaten
10.00 V.P.R.O. Morgenwijding.
10.15 Gramofoonplaten.
11.10 P. J. Kers Jr.: Onze kcukciN
11.40 Voordracht door R. Numan.
12.00 Tijdsein A.V.R.O.-klok.
12.012.00 Lunchconcert door liet A. V4
R. O.-klein-orkest o.l.v. Nico Treep.
2.00—2.30 Causerie door R. Buisman. „De
voorjaars-behandeling van de roos, de ko
ningin der bloemen."
2.30—4.00 (3.15 prec.-tijd6cin). Het A.V.R.O.-
kamer-orkest o.l.v. Nico Gerharz.
4.00V.A.R.A.-Kleinorkest o.l.v. P. Du-
chant.
4.50 Voor do kindoren.
5.30 Vervolg concert.
6.00 Gramofoonplaten.
6.15 Orgelspel Joh. Jong.
6.40 Causerie over sovjet-Rusland. P. Tig-
gers: De muziek.
7.00 V.A.R.A.-Klein-orkest o.l.v. P. Du-
chant.
8.00 V.P.R.O. Ds. G. v. Duyl: Een half uur
samen lezen in den Bijbel.
8.30 Concert. To v. d. Sluys, sopraan, mej.
A. Woud, alt en F. dc Nobel, piano.
9.00 Ir. S. II. Stoffel: Do Industrie.
9.30 Vervolg concert.
10.00 Vrijz.-Godsd. Persbureau.
10.05 Vaz Dia6.
10.15 Ds. L. J. dc Wolf: „Tot Steun.
10.45 Gramofoonplaten.
11.0012.00 V. A. R. A. Gramofoonmuziek.
Huizen.
8.00 N.C.R.V. Schriftlezing.
8.15—9.30 Gramofoonplaten.
10.30 Morgendienst.
11.00 Concert door het Trio v. d. Horst,
m. m. v. Ch. Ilcngevcld, viool en gramofoon
platen.
12.15 Zangrecital door J. Meyer, bariton,
aan den vleugel P. v. Amstcl en gramofoon-,
platen.
1.00 Vervolg trioconcert.
2.30 Cbr. lectuur.
3.00 Causerie.
3.15 Concert door harpkwartet en gramo
foonplaten.
5.00 Postzegelpraatje.
5.30 Fotografenpraatje.
6.00 Landbouvvcauserie.
7.00 Litterair halfuur.
7.45 Causerie.
8.00 Concert door de Arnh. Orkestvereen.
o. 1. v. Spaanderman, m. m. v. A. de Swarte,
cello.
9.00 Causerie.
9.30 Vervolg concert.
10.00 Vaz Dias. Hierna vervoig concert.
10.30—11.30 Gramofoonnlaten-
zen en dc klagers werden veroordeeld in do
kosten van het geding.
De motiveering van deze uitspraak is
nog niet medegedeeld. In de meeste andere
gevallen waren Braun en Severing door dc
rechtbanken ten aanzien van dit plakkaat
in het gelijk gesteld.
Handgranaat in een ver
koopkiosk.
Te Koningsbergen hebben zich tal van in
cidenten voorgedaan. Op de Rossgarter-
markt werd in een verkoopkiosk een hand
granaat geworpen, die ontplofte, doch
slechts geringe schade aanrichtte. De dader
kon niet gepakt worden. Bij het hoofdsta
tion werd een S.A.-man overvallen en ern
stig aan het hoofd gewond.
Studenten eischen verwijde
ring van linksche bladen
uit leeszalen.
We en en, 1 Maart. (V.D.) De politic
heeft grootc hoeveplheden propagandama
teriaal, dat door dc Duitsche communisten
over de grens in Oostenrijk in veiligheid
zou worden gebracht, in beslag genomen.
Dc grenscontrole is verscherpt.
I Hoe het buitenland den toestand
beoordeelt
Dc Luüdciisclie bladen wijden uitvoerige
artikelen aan den toestand in Duitschland.
Gedeeltelijk wordt erkend, dat een nieuwe
periode is ingeluid, gedeeltelijk toont men
zich bezorgd over den gang der verdere ont
wikkeling.
De Times schrijft, dat bij den tcgenwoor-
'digen toestand in Europa de spanning to
Berlijn een gevaar voor den internationalen
vrede is. Het blad stelt de vraag hoe de
voorbereidingen voor dc brandstichting in
'den rijksdag konden'ontgaan aan het oog
'der bewakers en rijksdagbeamblcn. Naar
aanleiding van dc maatregelen van Goering
geeft het blad loc, dat dc communisten con-
tramaatregelcn hebben uitgelokt. Het op
treden tegen de sociaal-democraten wordt
door de Times echter minder zachtmoedig
beoordeeld. Waarschijnlijk gaat Duitsch
land dc afschaffing van het parlementaris
me en een dictatuur tegemoet. De regee-
ring6vorm is natuurlijk dc eigen zaak van
bet Duitsche volk. Wat Engeland en dc
andere landen interesseert, is dc geest,
waarin do nieuwe rijksregccring de ver
schillende moeilijkheden zal oplossen. Het
dient openlijk gezegd tc worden, dat de aan
wijzingen, die men tot nog toe had over de
bedoelingen der rijksregeering, niet al te
geruststellend zijn. De geruchten omtrent
leen te verwachten zuivering van Berlijn
door dc nalionaal-socialistcn zijn waar
schijnlijk ongegrond en misschien heeft men
look wel overdreven bij het beschrijven van
dc groeiende spanning lusscben de rijks-
iegeering en de Zuid-Duitscbe landen.
De Daily Telegraph schrijft, dat de Duit-
ischc communisten thans slechts een betrek
kelijk gering gedoelto ondergaan van de
onderdrukkingsmaatregclcn waarmede zij
zelf elke andere partij hebben bedreigd. Dc
rcgecring heeft het volle recht maatregelen
te harer bescherming tc nemen, terwijl de
ruïnes' van den rijksdag nog rooken.
Oerconservatieve Morning Post stelt
Vast, dat dc positie der nazi's in weinige
Sveken gevestigd is.
De Daily Express schrijft, dat de verorde
ning tegen het communisme de triomf van
Hitler over zijn tegenstanders volkomen
maakt en een nieuwe periode in Duitsch
land inluidt*
Dc socialistische Daily Ilerald schrijft,
dat thans in Duitschland de terreur in volle'
kracht is losgebroken en roept alle arbei
ders .-op om dc Duitsche kameraden in dezen
moeilijken tijd te steunen.
Zooals tc begrijpen is, wijdt ook de Fran-
sche pers groote aandacht aan dc gebeurte
nissen in Duitschland.
De Echo dc Paris schrijft, dat de rijksre
geering terecht de bewering van den gear
resteerden brandstichter niet heeft geloofd,
dat hij op eigen initiatief had gehandeld en
tot de overtuiging is gekomen, dat de com
munisten mede verantwoordelijk zijn voor
deze daad van terreur.
De Oeuvre wijst de veronderstelling, dat
men hier met een geprovoceerde daad tc
$loen zou hebben, beslist af.
De Parijschc correspondent van de Petit
Parisien is van meening, dat de brand van
'den rijksdag slechts als voorwendsel moet
dienen om de oppositie, „monddood" to ma
ten. De communisten hadden eedert 16 jaar
In dc Berlijnschc universiteitsbibliotheek
verscheen een aantal natioriaal-socialisti-
schc studenten, die met het oog op liet ver
bod der sociaal-democratische pers verwij
dering der socialistische bladen uit de bi
bliotheek en leeszalen eischtc. Do leiding
dor bibliotheek heeft aan dezen cisch ge-
boor gegeven. Behalve de socialistische
pers werden ook de uitgaven van Ullstein,
Moseo en de Berliner Bórsenkuricr verwij
derd.
KIJKJE OP DE RUÏNES VAN DE PLENAIRE ZITTINGSZAAL IN HET
RIJKSDAGGEBOUW,
FOTO, GENOMEN TIJDENS DEN BRAND
IN HET GEBOUW VAN DEN RIJKSDAG.
in dc Duitsche polilick geen beslissende rol
gespeeld en waren nooit een gevaar voor
den staat geweest. Sedert llitle»', Von Pa
pen en Ilugenberg aan bet bewind waren,
bad men echter voortdurend over bet com
munistisch gevaar gesproken.
Dc radicaal-socialistische Ere Nouvelle
schrijft, dat do „leider" zal probeeren
'Duitschland wijs te maken, dat dc Neder
lander het rijksdaggebouw heeft aangesto
ken. Hij zal zich echter zoo weinig om de
mecning van het democratische Duitsch
land bckommcron, dat hij zich zelfs niet dc
moeite zal geven dc waarheid ie verbergen.
De Rcpubliquc verklaart, dat de aanslag
op liet rijksdaggebouw schijnt tc zijn ge
daan om Hitler's taak tc vergemakkelijken.
Hij i6 juist op tijd gekomen om dc onder
drukking der socialistische en communisti
sche pers mogelijk tc maken. In het belang
der communisten was het geweest dézen
aanslag te voorkomen. In liet belang van
Hitler was het echter, dat deze aanslag zou
plaats vinden.
Dc socialistische Populaire beschouwt
den brand in het rijksdaggebouw als een
directe provocatie. Meer dan ooit moeten in
dit uur van vreesclijk beproeving do Duit
sche arbeiders de activiteit en broederlijke
solidariteit der proletariërs en republieken
aller landen om zich voelen.
Aanklacht in kort geding tegen
het „Twee millioen Mark"-plak-
kaat te Liegnitz afgewezen.
Dc civiele Kamer van het landsgcrccht te
Liegnitz heeft de aanklacht in kort geding
van de Pruisische regcering-Braun tegen
de nationaal-socialistische partij wegens
het verspreiden van het bekende verkie
zingsplakkaat, waarin Braun en Severing
ervan beschuldigd worden twee millioen
Mark te hebben gestolen, behandeld. Na
een langdurige behandeling besliste de
rechtbank, dat de aanklacht werd afgewe
Munchen, 2 Maart (V.D.) Van bevoeg
de zijde wordt medegedeeld:
Met bet oog op den huidigen toestand
beeft dc Bcierschc regeering de politie
autoriteiten per radio opdracht gegeven op
scherpe wijze alle ter bestrijding van het
communistische gevaar tot nu toe reeds
uitgevaardigde decreten ten uitvoer te leg
gen. In het bizonder wordt in dit radiobe
richt gewezen op: bescherming der open
bare gebouwen en vitale bedrijven, verster
king van de patrouillcdicnsten en derge
lijke algemecnc veiligheidsmaatregelen van
politiewege. Voorts is bevolen communisti
sche bladen te verbieden, communistische
plakkaten en vlugschriften in beslag te
nemen, communistische vergaderingen tc
verbieden en de in hechtenis stelling van
communistische opruiers.
Hiermede heeft de Bcicrsclie regcering,
welke, zooals bekend, langen tijd alleen in
Duitschland den strijd tegen het commu
nisme op scherpe wijze had gevoerd, haar
optreden nog meer verscherpt. Verwacht
wordt,' dat in Beieren ook verder dc orde
ep dc rust zullen kunnen, worden gehand
haafd cn daden van terreur zullen kunnen
worden tegengegaan.
Verzoek van Frick aan de
landsregeeringen.
Officieel wordt medegedeeld: De Rijks
minister van Binnenlandsche Zaken heeft
op grond van de verordening van den
rijkspresident tot bescherming van Volk en
Staat d.d. 28 Februari 1933 tot alle lands
regeeringen het verzoek gericht allo com
munistische periodieken tot nader order te
verbieden, evenals alle vergaderingen en
optochten der KPD, ook vergaderingen in
besloten ruimten. Hij heeft voorts de lands
regeeringen verzocht alle communistische
drukwerken,met inbegrip van vlugschrif
ten en plakkaten direct in beslag te nemen.
Wij vernemen van bevoegde zijde, dat de
schadeloosstellingen voor de communisti
sche Rijksdagafgevaardigden, welke van
daag hadden moeten worden uitbetaald,
zijn ingehouden.
