50
NU DE NATTE DAGERAAD GLOORT.
FILM
VERLICHTING
Fa.G.A. BEENHAKKER
MODERNE
MEUBELEN
Fa. J.W. v. ACHTERBERGH
WESTSINGEL - MEUBILEERINGEN
HET BIERPROBLEEM
Goede
van Uw auto is 's winters
noodzakelijk.
Alle schijnwerpers,
bumperlampen,
gloeilampen
uit voorraad leverbaar.
St. Jorissenstraat4 - Tel. 1667
EIKEN- MET NOTENHOUT
'AMERIKAANSCHE NOTITIES
Een vereeniging van eetwagen*
houders gevormd
(Van onzen correspondent).
Amerikanen zijn verzot op het vormen
van vercenigingen. Zoodra er twee met een
idee rondloopen en ze ontmoeten een derde,
die er ook zoo over denkt, besluiten ze "n
bond te vormen. In ons land is men er ook
niet afkeorig van met een denkbeeld te ko
men en adbaesiebetuigingen in den vorm
van visitekaartjes te vragen ter oprichting
van een vereeniging; in Amerika gaat ech
ter alles in het groot. De meeste bonden
zijn in staat iets gedaan te krijgen, zooals
b.v. de Anti Saloon League, die voor een
groot deel verantwoordelijk is voor de
drooglegging. Toen de stemming ging om
slaan en men tot de conclusie kwam, dat
de wet een avercchlsche uitwerking had,
gingen er stemmen op om verandering en
oogenblikkelijk vormde men niet een, maar
meerdere bonden. Nu zijn we al zoover, dat
de herroeping van de Drooglegging een
kwestie van een paar maanden is gewor
den, tenminste wat bier betreft. Er komen
weer andere vraagstukken aan de orde, er
komen dus weer nieuwe vereenigingen. Een
daarvan i6 de Association of Dining Car
Owners (Bond van Eetwagenhouder6), die
bier wil tappen, zoodra het verkrijgbaar is
geworden. Het bierprobleem is moeilijker
dan men denken zou. Waar zal het ge
schonken mogen worden? Alleen maar bij
het eten? Zal het naar huis genomen moe
ten worden en daar opgedronken? Er is
geen twijfel aan of de toch al zoo getroffen
hotel-indu6trie en het restaurantwezen doen
hun uiterste best om de klanten van de
„speakeasy" terug te krijgen. Het is geen
geheim, dat de hotels en restaurants zich
sinds de drooglegging met de grootste moei
te hebben staande gehouden door de prijzen
te verhoogen en naar -verhouding de kwa
liteit van diners en lunches te verlagen
welke hotelhouder in Europa kan ontken
nen, dat de winst hoofdzakelijk gemaakt
wordt op de vloeibare consumptie? Het is
geen wonder, dat iedereen, die nu eetwaar
verkoopt, een gouden toekomstdroom heeft,
later bier, wijn en misschien sterken drank
te kunnen verkoopen. Zelfs de eetwagen-
houders hebben zich nu vereenigd om een
aandeel in dien buit te kunnen bemachtigen
ze willen bier hebben in plaats van de
melk en het roomijs van de laatste tien
jaar. De secretaris van de nieuwe vereeni
ging schat, dat er in en om New-York een
vijfduizend cetwagcns voor het publick
openstaan en de moesten daarvan geduren
de vier en twintig uur per etmaal, (zooge
naamde „all-night diners). Dit is nu een ty
pisch amcricani6me, waaraan geschied
schrijvers en studenten van het sociale le
ven nog maar weinig aandacht hebben be
steed. Ze zijn in het dagclijksch leven be
kend als lunch car, diner en zelfs als „night
owl" of nachtuil. Er bestaat een hemels
breed verschil tusschcn den Amerikaan-
schcn lunchwagon en wat wij een restaura
tierijtuig plegen te noemen. Het laatste heet
dining car. De lunch-wagon verstrekt even
goed diner als souper en ontbijt. Merkwaar
diger is, dat de lunch-wagon geen wagen
is, tenminste niet op wielen 6taat. Ilij heeft
de vorm van een kar, maar dat is ook alles
wat er van den oorspronkelijken eetwagen
is overgebleven. Vijftig jaar geleden reed de
eerste eetwagen door Worcester in Massa
chusetts, en een ondernemende caféhou
der verkocht hcete koffie en belegde boter
hammen aan menschen, die nachtwerk ver
richtten. Het zaakje liep op rollen in dub
bele beteekenis. En het duurde niet lang of
het vond navolgers in het liecle land. Op
het oogenblik is de exploitatie van de ect-
wagens een van de grootste ondernemingen
op restauratiegebied in het Oosten van het
land. Er zit een kapitaal in van 50 millioen
dollar, terwijl er elk jaar 62 millioen aan
voedsel wordt omgezet en ongeveer 20,000
menschen er hun bestaan mee verdienen:
Per weck wordt alleen reeds \oor 35,000 dol
lars aan koffie opgedronken! Deze cijfers
geven een duidelijk idee hoe iets kleins in
Amerika binnen ccnige tientallen jaren tot
een reusachtige instelling kan groeien. Hoe
wel ze wielcnloos zijn, kunnen de wagens
toch gemakkelijk neergezet of verhuisd
worden. liet interieur van elke diner is een
lang buffet, waarachter dc helpers, kachels
en eetwaar en vóór het buffet een lange rij
krukken of stoelen precies als in een bar.
Meen niet, dat er alleen maar koffie cn bo
terhammen verschaft worden! De chauf
feurs van vrachtauto's, de politic-agenten
of tramconducteurs cn dc duizenden ande
ren, verlangen stevige kost, hun 6teaks cn
chops, hun gebakken aardappelen, spiegel
eieren met ham cn koffie, heel veel koffie
(de Amerikaan drinkt gemiddeld acht kop
pen koffie per dag) cn appeltaart waar
mede ik volstrekt niet het hecle menu heb
opgegeven! En het wordt hen in de diner
heet uit dc pan voorgezet voor weinig geld.
Dc radio klinkt vroeger was het meestal
een aftandschc elcctrischc pianola, en dc
conservatie is algemeen cn niet te h >ogdra-
vend.
Dc diner is een van dc weinige plaatsen,
waar hoog en laag naast elkaar zitten,
want de pretmakende gemeente, die een
heelen nacht doorfuift cn tegen 'n uur of i
in den morgen aanstalten maakt om huis
toe te gaan, strijkt gewoonlijk in avondklce-
dij neer in zoo'n gemoedelijke eetgelegen
heid om er pannekoeken, spiegeleieren met
ham cn koffie te verorberen. Een van dc
voornaamste deugden van Amerika cn de
beste beteekenis van de uitdrukking „Het
Land der Vrijheid" is wel, dat een straat
veger zich niet minder voelt, zich niet min
der gedraagt cn dikwijls er niet minder uit
ziet dan een bankpresident en dc bankier
heeft er ook geen bezwaar tegen naast hem
in den trein te zitten vandaar, dat we
hier geen drie klassen hebben. Uitzonderin
gen zijn er altijd, dc upper ten houdt er van
met de neus in den wind te loopen, maal
ais regel gaat op, wat ik zoocven zei. Ik heb
in de Waldorf en in lunchwaggons gegeten
en met uitzondering van de entourage kan
ik niet zeggen, dat ik er een groot verschil
in vind men mist het Europeesche ge
voel van „zooveclste rang". Maar in allebei
miste men tot nu toe een glas bier of wijn,
en zoowel het New-Yorksche hotel als dc
lunch car doet een poging om in dc komen
de winst te dcelen. Eigenaardig genoeg zijn
de lunchwaggons meestal in handen van
genaturaliseerden, vooral van Griekschen,
Italiaanschen cn Balkan-afkomst. Ze kun
nen voortreffelijk eten klaar maken, zijn
harde werkers en spaarzaam, maar hun
landsaard en traditie hebben zich altijd ver
zet tegen melk bij een tartaarschcn bief
stuk. Daar was gedurende twaalf jaar niets
aan te doen, maar nu de natte dageraad be
gint te gloren cn alle cetwagcns hun repu
tatie hebben hooggehouden van goed voed
sel, goed publiek, goed voldoen aan alle ge
meentelijke cischen van hygiene cn orde,
nu willen zij helpen dc terugkomst van den'
verafschuwden kroeg tegen te gaan.
HOE MAAKT MEN GELUID?
Onthullingen van een Holly-
woodsch geluid-regisseur.
Marcel Didder heeft te Parijs voor het
tijdschrift „Filmliga" den lieer Cuteli, een
der vermaardste geluid-regisseurs van Hol
lywood, geïnterviewd.
Mr. Cuteli legde vooral den nadruk op
het feit, dat dc natuurgeluiden zóó weinig
op natuurgeluiden gelijken wanneer de
microfoon ze transporteert, dat men ge
noodzaakt is ze door imitaties te vervan
gen, die one:ndig rcceler aandoen:
Het getrappel van paarden is b.v.
door dc microfoon opgenomen meer het
springen van granaten dan iets anders,
liet echte geluid van een galoppeerend
paard krijgen wij dan ook veel beter door
het tikken met cócosnootdoppen op zacht
hout, respectievelijk op biljartlaken al
naarmate de rossinant over plaveisel dan
wel gras galoppeert. Omgekeerd wordt het
springen van een bom door de geweldige
gcluids-expansic, die de microfoon niet
kan verwerken, tot een zonderlingen dof
fen slag, die nergens op lijkt. Dit spekta
kel wordt door ons op geheel andere wijze
verkregen, door het mixen van wel vijf
verschillende geluidselementen. Ook een
pistoolschot is er, wanneer in natura op
genomen, hopeloos naast. Wij innteeren
het op verschillende manieren ik voor
mij, geef altijd de voorkeur aan het met
den vingernagel knippen tegen een ge
spannen trommelvel (behoorlijk electrisch
versterkt natuurlijk). Geweervuur daaren
tegen maak ik het liefst, door met een
wandelstok op een lecren fauteuil te slaan
Het gcruisch van oen woclenfle zee was
langen tijd een probleem. Do natuur geeft
een hopeloos cn ondefinieerbaar mixtum
van „babbling noises" wij hebben een
excellent fascimile gevonden door een
handvol hagel, dichtbij de microfoon, heen
cn weer le laten rollen over het gespan
nen vel van een from. U herinnert u zon
der twijfel de scène uit Mamoulian's „City-
Streets", waar Gary Cooper en Sylvia Syd
ney hun tccder onderhoud hebben aan dc
zeekust die prachtig ruischcnde zee heb
ik op dezelfde manier gemaakt! Voor een
ander probleem stond ik in „Anna Chris-
tfe", waar liet verblijf op de schuit voort
durend vergezeld gaat van het zachte ge
klots der binnenwateren tegen den wand
van dc schuit en later bij „An American
Tragedy", waar de titels in surimprëssion
zijn opgedrukt over een rimpelend water
vlak, hetgeen hetzelfde acoustische ver
schijnsel eischic. In beide gevallen maakte
ik gebruik van u raadt het nooit van
een simpel doosje lucifers, waarmede ik
zachtjes cn voorzichtig heen en weer ram
melde. Voor het geluid van een groote loco
motief gebruik ik verschillende middelen:
blazen door een pijpesteel voor den ont-
snappsnden stoom, geaccompagneerd door
het geraas van hagel in een ballon van
goudvlies. Ook het straatrumoer, dat u van
dc geluidsfilm in zoo'n gelukkige repro
ductie kent, is meestal een ingenieuse na
bootsing. Evenals bij andere dergelijke ge
compliceerde effecten, is ons eerste werk,
het geluid te ontleden. Een microfoon bo
ven een werkelijke straatmenigte gehangen,
geeft een ridicuul resultaat: verward, on
duidelijk en misleidend. Wij geven dus als
acoustischen achtergrond een wirwar van
stemmen meestal op een gramofoon-
plaat aanwezig. Daarin mixen wij karak
teristieke geluiden als den roep van een
venter het getink van eentrambel
den claxon van een autoO, ja ook
dat soort phenomenon maak ik zelf. Dc
sirene van een stoomschip b.v. fabriceer
ik met mijn mond, na mijn gezicht eerst
met een doek afgedekt le hebben.
LILIAN HARVEY,
LILIAN HARVEY IN HOLLYWOOD.
De Ilollywoodscho boulevardpers heeft
zich met wellust meester gemaakt van elk
nieuwtje, omtrent do charmante Lilian, die
zich van haar kant ook niet onbetuigd
laat, om de couranten volop van al haar
„stunts" te laten genieten.
„Of ik rolschaatsen rijd'?..-; Natuurlijk!..,
Dat deed ik al, toen ik nog in de kinder
schoenen was. Daar heb ik in Londen een
eerste prijs mee gekregen.
Pianospelen?niet kwaadmaar
het klassieke genre ben ik oon beetje bui
ten gebleven."
De bewondering steeg echter ten top, toen
Lilian met een suikerzoet stemmetje ver
telde, datkoorddansen haar grootste
liefhebberij was.
„Koorddansen houdt het lichaam jong en
gezond, traint de spieren en geeft een zeker
harmonieus gevoel van evenwichtigheid.
Ik heb een huis gehuurd in Beverley
Hills cn heb daar een complete koorddans-,
installatie voor men dagclijksche ocfenim
gen laten maken.
Ik getrouwd met Willy Fritsch? Hoe
komt U er bij? Die groote ring heeft met
een verloving niets te maken! Zelf ver
diend door!
Haar eigen witte racewagen in de garage,
haar eigen modetcekenaar die mee mocht
naar California
Harvey is begonnen met de opnamen van
„My Lips Betray" (de nieuwe titel voor
„His Majesty's Car").
Het scenario werd gemaakt door Ilans
Kraly naar het tooncelstuk van Attila De
Orbak.
De manneliiko hoofdrol wordt vervuld
door John Boles, dc regie is in handen van
John Blystonc.
Een Sheer, die een grooten boekwinkel
dreef, kwam me op zekeren morgen vertel
len, dat er in zijn zaak iets niet in orde was.
Hij had al een paar maal een kastekort
ontdekt en dat wel, nadat even te voren
alles in orde was bevonden. Bij het sluiten
van de zaak werd namelijk clc kas opge
maakt en die sloot als een bus; in het kas
register werd dan een zeker bedrag gela
ten, dat den volgenden dag direct als kas
geld moest dienen en 's morgens ontbrak
een groot deel van dat geld, merkwaardi
gerwijs niet alles.
Aan inbraak kon niet gedacht worden,
eerstens omdat een inbreker niet de be
leefdheid heeft om in de kas een gulden of
tien achter te laten en dan was er ook niets,
dat op inbraak wees. Dc winkel was des
nachts met de noodige Lipsslotcn verzekerd,
maar een der winkelbedienden was in het
bezit der sleutels, omdat zij 's morgens de
zaak opende en nu trof het, dat ook dit
meisje 's avonds afrekende.
Het vermoeden rees, dat dit meisje, na
afgerekend te hebben, een deel van het geld
dat werd klaargelegd, in den zak 6tak; ja,
de mogelijkheid bestond zelfs, dat zij des
avonds laat in den winkel terugkeerde om
geld uit het kasregister te nemen. Daarte
genover stond echter, dat de patroon nooit
eenige reden had gehad om het meisje, dat
al jaren in zijn dienst was, van oneerlijk
heid te verdenken; zij had een goede be
trekking, leefde eenvoudig en woonde bij
haar ouders, heel fatsoenlijke menschen,
zoodat,, voorzoover men kon nagaan, geld
gebrek ook geen drijfveer kon zijn. Maar
hei meisje had een verloofde, althans een
jongen met wien ze ging en dit scheen niet
Baar den zin der ouders te zijn, want die
jóngen zou niet van de soort zijn, waaruit
men graag verloofden betrekt. De patroon
had al eens van terzijde vernomen, dat het
meisje den jongen financieel steunde.
„Hoor eens", zei de patroon, dien ik zeer
goed kende cn die me meer in mijn kwali
teit van kennis dan als politieman opzocht,
,.je moest dat eens voor me uitzoeken, als 't
kon, maar je begrijpt, ik wil dat meisje niet
vervolgd hebben, als ze schuldig is cn als
ze. liet niet is, zou ik voor geen geld willen,
dat ze ooit bemerkte onder verdenking te
hebben gestaan, 't Gaat niet om dat baga
tel geld, maar je voelt wel, dat 't heel on
aangenaam is te weten, dat je bestolen
wordt."
Dat was dus een delicate opdracht cn ook
een lastige. We komen wel eens meer voor
gevallen te staan, waar dc menschen graag
een politioneel onderzoek wenschen po
litioneel zegt men gewoonlijk en m. i. ton
onrechte zonder de consckwcntics daar
van te aanvaarden, want als politieman
kan je maar niet zoo dc zaakjes in den
doofpot, stoppen en ik behield mij dan ook
het recht voor, eventueel een strafvervol
ging in te stellen.
Toen wc het dus op dat punt eens waren,
overdacht ik het g'eval. Ja, dat een inbre
ker dc helft van het geld in de kas zou la
ten liggen, was zeer zeker niet aannemelijk,
maar dat sloot toch nog niet uit, dat er
een vreemde in het spel kon zijn. We had
den hier te doen met iemand, die herhaal
delijk uit de kas putte en nu was het ook
best mogelijk, dat dc dader veronderstelde,
dat dc diefstallen niet ontdekt zouden wor
den, als de kas maar gedeeltelijk werd leeg
gehaald; hij kon er dan een melkkoetje van
maken.
Dat die juffrouw zou gappen, leek me on
waarschijnlijk. Ik zag het meisje er eer
stens niet voor aan en tweedens was zij dc
aansprakelijke persoon, maar ja zoo'n
vrijer, die had soms veel invloed. Ik kende
wel meer jongelieden, die er meisjes op na
houden om er beter van te worden en het is
opmerkelijk, hoe meisjes zich door slam
pampers geld laten afzetten. Ik moest ech
ter mijn oordeel over den jongen opschor
ten, omdat ik hem niet kende en ik begin
een onderzoek liever bij de zaak, dan bij
een persoon; van dit laatste heb ik te veel
narigheid gezien.
Ik moest dus eerst weten, hoe het met de
kas stond, als het meisje de zaak had ver
laten. Ik kreeg den sleutel der zaak cn nau
welijks was liet meisje weg of ik ging dc
kas controlceren en die bleek steeds in orde,
terwijl er een paar dagen later 's morgens
door het meisje weer een tekort werd ge
constateerd. Nu moest ik nog weten, of zij
het 's morgens niet wegnam om dan te zeg
gen, dat er een tekort was cn daarom ging
ik 's avonds controleeren en 's morgens even
voor zij kwam en wat bleek me toen op
een morgen? Dat, terwijl 'savonds de ka6
klopte, daarin 'smorgens een tien gulden
ontbrak, waarmee dus was bewezen, dat er
s nachts iemand in den winkel was ge
weest.
Nu hadden wij den bewuslcn vrijer des
avonds al een paar keer bij den winkel ge
zien als hij het meisje kwam halen; hij nam
dan haar taschje over en wij veronderstel
den reeds de mogelijkheid, dat hij er de
sleutels uitpikte, om daarmee naar den
winkel te gaan; zoo iets was meer voorge
komen. Wc bespionneerden daarom den
winkel tot '6 avonds laat, maar den jongen
man zagen wij niet.
Niettemin was op een goeden morgen
weer tien gulden uit dc kas cn daar moest
ik dan toch het mijne van hebben; daarom
kregen twee rechercheurs opdracht 's avonds
ongemerkt den winkel binnen te gaan om
er den gehcclcn nacht tot 's morgens kort
voor het meisje kwam, te vertoeven. Zoo
iets lijkt zoo heel eenvoudig en gemakke
lijk, rnaar dat is het daarom nog niet. Ik
heb er ook een nacht aan gespendeerd en
ondervonden, dat je stijf van de kou en den
slaap de expeditie verwcnscht; bovendien
scheen het of alle steekmuggen van Am
sterdam het zich tot taak hadden gesteld
ons gezelschap te houden, zoodat we daar
een vinnigen strijd hadden te voeren tegen
die onzichtbare vijanden, die ons niettemin
bont cn blauw beten. Dan heb jö nog dat
malle, geheimzinnige gekraak 's nachts in
een huis, zoodat je elk oogenblik denkt, dat
er iemand aan 't slot morrelt. Je grijpt
naar je revolver, van welke beweging een
venijnige mug gebruik maakt om je in je
nek te steken, zoodat je groot gevaar loopt
je zelf met de revolver voor het hoofd te'
slaan. En natuurlijk werd er die nachten,
dat wij er zaten, niet gestolen.
„Hoe lang moet dat duren?" zeiden de
rechercheurs, die er tabak van begonnen te
krijgen, denkende, dat toch, ondanks al
onze voorzorgsmaatregelen, iels omtrent
hun verblijf was uitgelekt.
„Ja", zei ik, „dat weet ik ook niet, maal
laten we het nog maar een paar dagen vol
houden". En zij vertrokken weer naar het
muggena6yl.
Toen dc hoop op slagen bedenkelijk het
nulpunt naderde, ging ik, om ze weer wat
aan te wakkeren, nog eens een nacht mee
en we zaten weer met ons drieën als een
stel verveelde winkelbedienden in een
klantloozen winkel achter dc toonbank. Het
stad6gedruisch verflauwde meer en meer;
de toren van de oude kerk had al vele ma
len het speelwerk zijn vaderlandsch lied
over de daken doen klingelen, nu en dan
klonk de stap van den surveilleerenden
agent; de stad lag in diepe rust. We spra
ken niet veel, doodden den tijd met het ver
orberen van vele boterhammen en het be
gon al te gloren, terwijl dc eerste geluiden
van de ontwakende 6tad tot ons doordron
gen. We zuchtten: alweer een verloren
nacht.
Maar hoor! Alle drie veerden we op. Daar
kwam een vreemd gerucht. Wat was het?,
Waar wa6 het? 't Was niet aan dc deur;
ook niet aan een raam, maar 't kwam van
achter. We tuurden in 't schemerduister cn
doken achter dc toonbank, toen we zagen,
dat een luik in den vloer van het achter
vertrek langzaam naar boven ging. Daar
zou je 't hebben! En jawel! Er verscheen
een hoofd in het keldergat en langzaam ver
rees daaruit de gestalte van een man, die
uit het gat kroop en blijkbaar, niets kwaads
vermoedende, zijn schreden naar het kas
register richtte. We sprongen op en de in
dringer zal de stuipen op het lijf gekregen
hebben, maar in zijn zucht naar zelfbehoud
greep hij een flcsch inkt van de toonbank
en wierp die in onze richting, waarna hij
het gat zocht te bereiken, maar dat geluk
te hem natuurlijk niet en voor de overmacht
zwichtend gaf hij zich over.
Wie was het? Dc vrijer van het meisje?
Geenszins, 't Bleek een jonge man te zijn,
die werkzaam was op een kantoor boven
den winkel cn die ontdekt had, dat van
dat kantoor een trap leidde naar den kel
der onder den winkel cn daar rondsnuffe
lend had hij het kelderluik ontdekt, waar
na het plan bij hem was gerijpt orn nu en
dan zijn berooide kas wat aan te vullen
met geld uit die van den boekhandelaar.
Het spreekt, dat de zaak nu niet in den
doofpot ging. Men ziet hieruit, dat de theo
rie, dat een inbreker alles meeneemt, wat
binnen zijn bereik komt, ook al weer niet*
altijd opgaat, wat deze theorie met zooveel
andere theorieën gemeen heeft.
H.