HEI PORCELEINHUIS
DE WITTE
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Binnenland
NIEUWE VOORJAARSCOSTUMES
Feuilleton
BRILLEN
i 34
IA Donderdag 9 Maart 1933
31e Jaargang No. 215
TWEEDE BLAD
MOTIE ALBARDA
VERWORPEN
s
M. H. VAN RAALTE
M. H. VAN RAALTE
UIT DE STAATSCOURANT
1 Goed en Goedkoop. Rechtstreeks van de fabriek.
J A. van de WEG - LANGESTRAAT 23 - AMERSFOORT
BEGROOTING VAN BINNENL.
ZAKEN
W yzigingsontwerp
ingediend
Onze Postvliegers
onderweg
Fa. Kalleveen
HALVE PRIJZEN
ZWAAR KRISTAL
N.V. COMPAGNIE LYONNAISE JU
REEDS ONTVINGEN WIJ DE EERSTE 25ENDIN»
De roode Vulpenhouder
1AA
'Th
TWEEDE KAMER
!.d
Behandeling der interpellatie
Vliegen
Aau do agenda worden eenigc ontwerpen
toegevoegd, o.m. dat houdende een bevrach-
tingsrcgeling voor de binnenvaart, nadat
verworpen was met CG tegen 12 stemmen
een voorstel-Knottenbelt om dit ontwerp
voor de 'nieuwe Kamer te laten liggen.
De motie-A lbarda omtrent de wensche-
lijkheid van een wijziging in do rechtsple
ging bij de zeemacht betreffende rechtskun
digen bijstand aan voor een krijgsraad in
het rijk buiten Europa terecht staande be
schuldigden, wordt verworpen met 50 tegen
30 stemmen. Voor stemden de soc.-democra-
ten, de vrijzinnig-democraten en communis
ten.
Aan de orde is daarna de interpellatie-
Vliegen over do door den minister.van
Defensie uitgevaardigde order, waarbij aan
militaire ambtenaren der land- en zeemacht
verboden ie aangesloten te zijn bij of op
eiënigerlei wijze steun te verlcencn aan
groepen of verccnigingen van personen op
sociaal-democratischcn grondslag.
De heer Vliegen merkt op, dat hij de
vrijheid van ieder volk om een bepaalde
regeeripg te critisecren opeischt. Een ver
bod als hier is uitgevaardigd bevat een
element van vervolging van anders denken
den. Hij acht het verbod ook in strijd met
art. 9': der grondwet en wijst erop dat het
niet; bepaalde verqenigingen geldt, maar dat
het gericht is tegen een sociaal politiek be-
g;msel, dat in geen enkel verband staat met
de krijgstocht.
De minister keert zich tegen een beginsel
en niet tegen handelingen van verccnigin
gen. Spr. meent dat in fatsoenlijk regceren-
de landen do regeering buiten den verkie
zingsstrijd moet blijven, hetgeen hier niet
is gebeurd. Intcrpcllant vraagt of militaire
ambtenaren ook niet mogen stemmen op
soc.-democratische candidaten, zoo neen,
hoe moet dit gecontroleerd wordon?
Spr. stelt een aantal vragen, die door mi
nister Deckers beantwoord worden. De
minister zegt, dat piet, ieder verbod con
aanranding van de vrijheid is. De vrijheid
neergelegd in art. 9 der grondwet, kan door
de overheid beperkt worden.
De minister zet verder uiteen, dat de
Wet op de Krijgstucht en de Mil.-Ambtena-
remvct verbieden, dat militairen in dien&t
staan van vcreeniglngen, die handelen in
strijd met de krijgstucht. De Cambo-bonden
zullen hervormd moeten worden, omdat
vakvereenigingen niet passen in de weer
macht. Onder hevige interrupties van de
soc.-democraten zegt de minister, dat den
laatsten tijd duidelijk de revolutionaire ge
zindheid der S.D.A.P. aan den dag is ge
treden.
De Arbeiderspers heeft hier het hare toe
bijgedragen.
De heer Vliegen repliceert onder veel
rumoer van de Kamer.
De' heer Boon flib.) betoogt, dat de weer
macht van een infectie moet worden gezui
verd.
De heer Til anus (c.h.) voelt do uitge-
AMERSFOORT
LANGESTRAAT 34-36
Specialiteit
in Wollen, Zijden en
Katoenen Stoffen
Wij ontvingen 'n overvloed
van Nouveauté's
in Voorjaars Mantelstoffen
Wollen Japon-stoffen
Angora en Composé-stoffen
Wollen fancy-mousselines
In voorraad
de nieuwe collectie
TOBRALCO'S
EN VLISCO'S
in zeer mooie nieuwe
dessin-keuze
vaardigde legerorder als geboren uit den
nood der tijden.
Do heer van D ij k (a.r.) betoogt, dat het
machtsinstrument van de overheid te allen
tijde bruikbaar moet zijn.
De heer A 1 b a r d a (s.d.) wcnscht een dui
delijke omschrijving van het begrip „bc-
hoorend tot de gewapende macht".
Do heer do Visser (Comm.) zegt, dat
men van den Nederland6chen staat een fas-
cistischo dictatuur poogt to maken.
Do heer Duys (s.d.) betoogt dat de zui
vering der weermacht moet geschieden in
hoogere regionen.
De minister dupliceert. Do militaire
ambtenaren-wet omschrijft, wie militaire
ambtenaren zijn.
De interpellatie wordt gesloten.
Verschillende kleinere wetsontwerpen
worden z.h.st. aangenomen.
Do vergadering wordt verdaagd tot Don
derdag één uur.
Dij K.B. is benoemd tot Didder in dc Or
de van Oranje-Nassau: M. B. B. Nieuw kerk,
zich noemende en schrijvende M. B. Nij
kerk, voorzitter van het Bestuur der Ver-
eeniging tot oprichting en instandhouding
van lagere nijverheidsscholen te Amster
dam;
is toegekend dc aan de Orde van Oranje-
Nassau verbonden Ecre-Medaillo, in brons,
aan: J. de Koning, bloemist, knecht in
dienst van de familie Zandbergen, tc Rijns
burg.
JOHN. E. GREVERS OVERLEDEN.
Amsterdam, 8 Maart. Hedenmor
gen is te Acrdcnhout overleden de heer
John E. Grevers, oud-lector aan de Univer
siteit te Utrecht en oud-lector aan de Uni
versiteit tc Amsterdam. De overledene was
ridder in do orde van Oranje Nassau. De
begrafenis zal plaats hebben Zaterdag op
Zorgvlied.
De Kweekschool voor vroedvrouwen
te Amsterdam. Nieuwe
vleeschdestructor
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging en vorhooging van bet vijfdo hoofd
stuk der rijksbegrooting (Binncnlandscho
Zaken) voor 1933.
Aan dc memorie van toelichting ontlee-
nen we, dat met 75.000 verhoogd is het
bedrag voor den bouw van het nieuwe gou
vernementsgebouw tc Maastricht, ter be
spoediging daaryan.
Voorts is bij de werkzaamheden der com
rpissie drinkwatervoorziening westen des
lands de wcnschclijkheid gebleken orn een
opderzoek in te stollen naar het zoutgehal
te der grooto rivieren, die vermoedelijk een
belangrijke rol bij dc toekomstige drink
watervoorziening van ons land zullen spe
len. Hiervoor is maximaal 500 noodig.
Op dc begrooting wordt alsnog een me-
moriepost gebracht voor een subsidio aan
de stichting.
Do Kweekschool voor vroedvrouwen te
Amsterdam, die, te rekenen van 1 Januari
1933, heeft opgehouden' tc bestaan als rijks
instelling, zal als particuliere instelling
met subsidie van rijk, provincie en gemeen
te worden bestendigd. Het rijk zal gedu
rende 10 jaar subsidie verleenen tot een
totaal bedrag van 100.000. Dit subsidie
zal mot de jaarlijks door lrct rijk uit tc be
talen wachtgelden worden verrekend. Daal
de eerste jaren dc wachtgelden vermoede
lijk meer zullen bedragen dan 10.000, kan
worden volstaan mot een mcmoricpost.
Met betrekking tot dc N.V. Nederland-
schc Thermo-Chemischc Fabrieken wordt
meegedeeld, dat het overleg over de ver
strekking van bedrijfskapitaal leidde tot
de slotsom, dat centralisatie der destructie
voor een groot gebied meer economisch is
dan decentralisatie en dat een gecentrali
seerd groot bedrijf hygiënisch betere waar
borgen kan geven dan een aantal kleine
bedrijven. Deze en dergelijke overwegingen
hebben de regeering na rijp beraad doen
besluiten, verder gevolg te. geven aan den
in dg Tweede Kamer geoefonden-aandrang
en met do N.V. in onderhandeling tc tre
den.
Het resultaat is een overéénkomst, met
do N.V. gesloten onder voorbehoud van
medewerking van de Statcn-Gchernal.
Door het oprichten van een nieuwe N.V.
is ervoor gezorgd, dat. de nieuwe destruc
tor, indien bet rijk daarvoor geld geeft,
geen financicelen band heeft met de N.V.,
die den destructor tc Bergum exploiteert,
zoodat dc minder gunstige exploitatie-uit
komsten van dezen destructor geen invloed
kunnen oefenen op de financieele uitkom
sten van den destructor te Woerden, waar
voor de leening wordt verstrekt.
Het wetsontworp bevat oen post van
1.080.000 als rentedragend voorschot aan
deze N.V.
EERSTE KAMER
Eerstvolgendo vergadering
14 Maart.
De Eerste Kamer is in openbare vergade
ring bijeengeroepen tegen Dinsdag li Maart
des nam. half twee uur.
Behandeld zal worden het wetsontwerp
tot wijziging van de wet van 25 Juli 1932
(St.bl. no. 393) strekkende tot voorziening
in de behoefte aan geldmiddelen in ver
band met de aflossing van de Nederlandsch-
AFDEELING WIJNHANDEL
TELEFOON 22
Constantino Port f 1.85
Vino Seco Sherry f 1.85
KWALITEIT ONGEËVENAARD.
Indische pondsterling-lccningen 1921 C en
1923 B.
Dc voorzitter is voornemens:
a. aan do centrale afdcellng voor te stel
len in dc afdeelingen te doen onderzoeken
onmiddellijk na de openbare vergadering
verschillende wetsontwerpen, o.a. do Suri-
naamsche Begrooting voor 1933 en dc Indi
sche Begrooting, wijziging van de Crisis
pachtwet 1932.
b. aan dc orde te stellen in ecno op
Woensdag 15 Maart, des voorm. to elf uur
te houden openbare vergadering, de wets
ontwerpen: Hljksbcgrooting voor 1933:
Hoofdstuk VI (departement van onderwijs,
kunsten en wetenschappen), hoofdstuk VIII
(departement van defensie), vestingbegroo-
ting voor 1933; begrooting van het staats
bedrijf der artillerie-inrichtingen voor 1933;
Rijksbegrooting voor 1933 (departement van
buitcnlnndscho zakenl.
GÉÉN STEUN AAN EEN FASCISTISCH
CANDIDAAT.
Naar wij vernemen heeft mr. dr. Wester
man. die döor enkele fascistische organisa
ties in Nederland is aangezocht een candi-
datuur te aanvaarden voor verkiezing van
leden voor de Tweede Kamer der Staten-
Generaal op 26 April a.s., geïnformeerd bij
den leider der Nationaal-Socialistische Be
weging in Nederland, den heer Ir. A. A.
Musscrt tc Utrecht, of hij bij het aanvaar
den van- een candidatuur kan rekenen op
den steun van genoemde Beweging Hem is
daarop toen geantwoord, dut dc N. S. B.
haar eigen weg gaat en officieel geen steun
zal toczcggpii aan welke partij-candidatuur
ook.
H. O. V.-BRIEFJES.
Proces-verbaal wegens overtre
ding der loterijwot.
G roning e n, S Maart. De politie te Gro
ningen heeft aangehouden den 31-jarigen
L. Btc Groningen, hoofdagent van de
llaagsche Ongevallenverzekering, een en
ander in verband met het feit. dot hij II.
O. V.-briefjes verkocht of voorhanden had.
In een advertentie stond vermeld, dat deze
briefjes koninklijk waren goedgekeurd,
hétgeen in strijd was met dc waarheid. De
geheele voorraad is bij den hoofdagent in
beslag genomen, terwijl bij verschillende
winkéliers te Groningen eveneens voorraden
van deze briefjes in beslag werden geno
men.
Tegen B. is proces-verbaal opgemaakt,
waarna hij weer op vrije voeten werd ge
steld.
MATSOEOKA VERLAAT
DEN HAAG.
's Graven h age, S Maart. Met den och
tendtrein van hedenochtend heeft de heer
Matsoeoka, hoofd van de Japanscho dele
gatie hij den Volkenbond, den Haag ver
laten en zich naar Brussel begeven. De
heer Matsoeoka werd op het station uitge
leide gedaan door den Japanschcn gezant
en dc verdere leden der Japonsche legatie.
HiviV
Oho«
2—3
Amsterdam
•2—3
Parijs
Marsei.le
3-3
Rome
Athene
Mersamatruh
4—3
Cairo
Rutbaw-ells
5—3
Bagdad
8—3
Boeshir
6—8
l)j ask
7—3
Karachi
7—3
.lodpoer
C—3
Allahabad
8-3
Calcutta
o 8
Rangoon
1—3
Bamrkok
Koh-Lak
Medan
3—3
Batavia
3—3
Bandoeng
Vertrek van het eerstvolgendopost-
\licgtuig van Amsterdam 16 Maart.
LANGESTRAAT 2 TEL. 525
VAN
FRAAI GESLEPEN. ZIE DE ETALAGE
NOODLANDING OP ZEE.
Bemanning dor „Vosta" redl.
A m s t o r d a m. 8 Maart. Gisteravond :a
in het Kanaal een Engelsch vliegtuig op
zee gedaald, waarbij dc bemanning door
het s.s. Vesta van dc K. N. S. Mkapitein
de heer H. Beuker, is gered Het betreft hier
het Dritscho instructievliegtuig G. A. B. E.
P., bemand 'mot een bestuurder en een
passagio,!*. De geredden betoonden zich bui
tengewoon dankbaar jegens do opvarenden
van de Vosta, welk schip zich in de buurt
had bevonden. De belde Kngelscben heb
ben zich reeds naar Schiphol begeven om
nog met het toestel van 1.15 naiir Londen
af te reizen.
GEVAARLIJK APIOL.
Het lid der Tweede Kauaer mevrouw van
I tall ievan Embden heeft den Minister van
Binnenla'ndsche Zaken gevraagd.
Is het den Minister bekend dat nog steeds
vergiftigingen voorkomen met apiol, en dat
o.a. in December 1932 te Groningen en in
Februari 1933 te Middelburg gevallen van
polyneuritis zijn vastgesteld ton gcvolgo
van-bovengenoemd middel?
Is de Minister niet van oordeel dat. even
als dit in het buitenland geschiedt, de ver
koop van zoodanig raiddel moet worden
onmogelijk gemaakt?
UTRECHTSCHEWEG 10 TEL. 179 AMERSFOORT
Alleen die zaak is verloren, die men op
geeft.
Geautoriseerde vertaling naar 't Engeiscli
van Molly Thynne,
door A. W. v. E.—v. R.
„Niet den man, die zo bracht", zei ze. „Dat
is te lang geleden, maar ik herinner mij den
inan au avond weghaalde. Ziet u.
omdat hot de avond van don moord was en
zulk vreeselijk weer. en daarbij mijn zuster
en haar man uit Carlisle kwamen overnach
ten, staat mij die avond helderder voor den
geest dan andere. Dan waren er dien dag
hoel weinig menschen geweest, zoodat eeu
vreemdeling wel opviel. Niet. dat ik hem
werkelijk zag, begrijpt u.
Favre begreep het niet, "maar hij toomt
een voorbeeldig geduld en liet haat haar
geschiedenis op haar eigen manier vertellen.
,.Ik herinner liet mij. alsof liet, gisteren
was", ging zij voort. „Mijn zuster zat met
mij aan den lessenaar tc praten, en wij
zagen hem binnenkomen. Zooals ik zei. was
hij de eenigc, die we dien middag hadden,
en-daarom stelden we er natuurlijk belang
in; en maakten cenige opmerkingen over
hém. Hij sprak over do auto en kwam
toer. nryir den lessenaar om zijn rekening
te betalen. liet trof mij, dat hij zijn auto-
bril in het geheel niet afzette. U weet de
manier waarop dc meeste mensclien hent
op het voorhoofd zetten, als ze hem niet af
zetten, maar hij nam daar zelfs niet de
moeite toe. liet was zoo'n heele grooto bril
met een neusflap, en hij bedekte bijna zijn
heele gezicht. Daarom zei ik, dat ik hem
eigenlijk niet gezien had. Mijn zuster maak
le er later grapjes over."
„Wat voor een man was het?" vroeg
Fay re.
„Iemand van goeden doen, zou ik zeggen.
Lang en mager, $11 hij had een dikke auto-
jas aan en een pet op met een klep. Dot
herinner ik me, omdat die en dc bril bijna
zijn heele gezicht bedekten."
„U liebt zeker niet op zijn stem gelet?"
„Neen. Ik geloof niet, dot hij sprak, be
halve om de rekening te vragen. En dat
heeft hij misschien nog niet eens gedian.
Vele menschen blijven staan wachten tot ik
ze liun geef. Hij moet zijn naam hebben
opgegeven, toen bij dc auto bracht, waut
die staat in het.boek. Page, is het niet
Haar man knikte.
„Hebt u niets anders aan hem opgemerkt?
Ik tref het. dat ik iemand met zoo'n goed
opmerkingsvermogen heb gevonden als u",
zei Foyre glimlachend.
„Ik ben iemand, die altijd overal belang
in stelt, en daar er hier zoo velen in en uit
gaan, verbaas je je wel eens over hen. Nu u
het zegt, herinner ik me iels zijn handen.
Hij deed zijn handschoenen uit om de reke
ning te betalen en het viel mij op. hoe smal
ze waren en toch zoo gespierd. Ik was in
hef manicurc-vak, voor ik trouwde, en ik
denk. dat ik daarom zoo op handen let. Mijn
man lacht er mij altijd om uit. Ik zei er
dien avond bij het eten iets van, en ik her
inner me, dat ze er allen om lachten.
„Dot is waar", viel haar man in. „Ik her
inner bet mij nu ook. We maken cr altijd
gekheid over, maar dien avond plaagden
wc haar buitengewoon, inet allerlei dingen,
en dat was er één van. Er was nog een
andere grap, die Lotty dien jvond vertelde
ovqr een flc.sch, weet je dat nog?"
„ZekerDat was ook over dien cigon-
aar.digeu man. Toen hij zich van den lesse
naar keerde, kwam zijn jas tegen de punt
aan en iets zwaars gaf een geweldigen klap
tegen het hout. Lotty zei„Hij heeft zijn
borrel in elk geval hij ziel.", want ze dacht,
dat het klnftik, alsof het een flesch was.
Daarom lachte ze bij het eten. Zij houdt
veel van grapjes en maakt ze overal over.
„Wel, dank zij u heb ik er nu eenig idee
van, hoe de man er uitlag. Misschien is hij
wel d^geen, dien mijn vriend zoekt. Page
heet hij dus, en hij is lang en mager en
heeft een flesch in den zak En als mijn
vriend hem vindt, krijgt hij misschien ziju
gebroken lantaarn vergoed. Het ziet er niet
erg hoopvol uit, vindt u wel Maar ik ben
u tóch zeer dankbaar. Ik wou, dat ieder
een zoo'n goed geheugen had als u
„Het spijt mij van dat nummer", zei ze
berouwvol. „Ik vergeet niet dikwijls iets,
maar dat kwam zeker, omdat ik met mijn
zuster bezig was
Met zeer verdeelde meening over den ge
heimzinnige mr. Page en Gregg keerde
Fayre naar Staveley terug. Hij was ge
neigd, van die twee den dokter te verden
ken, die meer en meei bij dc heele zaak
betrokken scheen tc raken, en voor wiens
goede hersenen hij reeds grootcn eerbied
had. De andere was waarschijnlijk alleen
maar een ongevaarlijke automobilist, die
haast had gehad zijn-auto'terug tc halen en
het slechte weer te weerstaan.
Hij vond Cynthia in de huiskamer bezig
met brieven schrijven, en gaf haar een kort
verslag van zijn bezoek aan dc garage.
Zij klemde zich aan het gebeurde met
Page vast met een geestdrift, die Fayre
droefgeestig stemde. Ilij zei ronduit, dat hij
dat van.ondergeschikt belang achtte.
„Bedenkt, dat er .omstreeks dien tijd meer
menschen hun auto's uit garages hajen.
Iets anders zou h"t zijn, als w ij het nummer
van de auto op liet spoor waren gekomen.
Alleen dc grootte beantwoordde aan dc be
schrijving."
„Toch is die het eenigc, waarop we af
kunnen gaan, oom Fayre, en de tijd klopt.
Hij kan best in de buurt van miss Allen's
huis zijn geweest en de boerderij hebben
bereikt op den tijd, dat dc landlouper hem
zag. Ik weet dat. omdat ikzelf het in mijn
auto gedaan heli."
„En dan was. d? flesch in zijn zak zeker
de revolver?" lachte Fayre, wetend, wat
een teleurstelling het voor haér zou zijn,
als de heele zaak op niets uitliep en vast
besloten haar niet met een valsche hoop te
vleien.
„Waarom niet?" vroeg zij ernstig. „En
waarom hield hij al dien tijd zijn bril op?
Die vrouw had gelijk: dat i9 iets onge
woons!"
„Goed, beste meld, wij zullen hem op on
ze lijst van verdachten zetten, maar ik be
grijp niet goed, wat we cr verder aan doen
kunnen."
„Ik wel," antwoordde Cynthia beslist.
„Ik ben van plan alle garages in Carlisle
aan een nauwkeurig onderzoek te onder
werpen. Ik wil wedden, dat hij daar over
bleef, als hij naar het zuiden ging, en dan
rnoot hij de auto hebben gestald."
„Maar ik heb je toch verteld, dat ik laatst
al in Carlisle heb rondgekeken, liet was ho
peloos!"
„Wat deed u?" barstte zij toornig uit. „U
ging naar drie of vier van de groolc, in het
oog vallende garages. Daar zou ik mijn auto
niet stallen, als ik in alle stilte weg wóu
komen. Wacht maar,, oom Fayre. Als.hij er
geweest is, zal ik hem vinden, dat zult u
zienf
„En wat denk je dan tc doen? Je kunt
niet zelf in Carlisle rondsnuffelen. Ze jen
nen je daar heel goed en cr inag niet over
gepraat worden."
„Ik ga niet zelf. Ik laat Tubby «aan.**,
„Tubby Campbell?" mompelde Fayre hul
peloos.
„Als u niet zoo'n armzalige fietser was,
zou u zijn naam van Brooklands kennen,"
hoonde zij „Hij trouwde met de dochter van
den domine in Gaiston, en zij hebben zich
in Carlisle gevestigd. Ik heb al zoo dikwijls
beloofd bij hen te koinén logoeren. Ik zal
lien opbellen en een paar dagen naar h^n
toe gaan en zien, wat Tubby kan doen. Als
er iemand raad op weet, is het Tubby. Het
is een schitterend idee, oom Favre, dat
moet u toegeven!"
„Waarschijnlijk zul jij het grondiger aan
pakken dan ik gedaan heb, dat geef ik toe.
Maar laat je niet door je geestdrift van de
wijs brengen. Vergeet niet. dat het waar
schijnlijk op niets uitloopt!"
Als u dat denkt, boteekent dat. dat u nog
iets anders achter de mouw hebt was Cyn
thia's scherpzinnig en onverwacht ant
woord. „Wat is het? Dokter Gregg?"
Dat overviel Fayre onverhoeds.
(Wordt vervolgd}