GRILLPARZER ALS LACHSUCCES
SCHOONMAAK
ARTIKELEN
Crêsue Gebak
LUNCHROOM VONK
LUNCHROOM VONK
K. DIKKESCHEY
RÜHMANN'S
CARRIERE
LETTERKUNDIGE KRONIEK
DE SCHEEPVAART IN
DE 19e EEUW
SCHRIJFMACHINES
Fa. H. ELZENAAR
VOOR
NAAR
H. M. WATELER—v. DIJK
Hebt U al eens kennis
gemaakt met
VONK'S BEROEMDE
BANKETKOEKJES?
Neemt U eens onze bekende
In vier smaken
Nougatine Mokka
Marasquin Sinaasappel
75 cent per stuk
Concertgebouw
„DE VALK"
P. GroenhuizenSchatorjé
DROGISTERIJ „DE GAPER"
Dameskapper
PERMANENT
FILMRUBRIEK
Herinneringen aan moeilijke
oogenblikken
Zooals alle komieken heeft ook Heinz
Rükmann zijn eigen stijl. Max Adalbert is
de met pathos „kijvende nurks". Otto Wall
burg stottert opgewonden. Felix Brcssart
radbraakt mopperende woorden en zinnen
Waarin ligt nu do artistieke bekoring van
Heinz Rühmann? Waarom meesmuilt het
publiek al, als zijn sympathiek jongensgc-
zicht op het witto doek verschijnt?
Rühmann's kunst ligt in den toon. Of
liever in zijn toon-loosheid. Tcedcre liefde
woorden zegt hij even onverschillig en
klankloos als een bevel of zooals hij in een
dronken bui dingen openbaart, die voor
mcnigen partner pijnlijk zijn. Deze droge,
onpathetischo humor van Heinz Rühmann,
tezamen met al de lichtjes in zijn snaak
sche, trouwhartige en open oogen, cn zijn
jongensachtig verlegen lachje, heeft iets on
navolgbaar komisch! Dus lacht het publiek
over al zijn goede moppen en woordspelin
gen en verheugt zich bovendien nog over
zijn sympathieke verschijning.
„Ik geloof, dat mijn levensloop weinig af
wijkt van dien mijner collega's", zegt de
jonge acteur na do begroeting met beschei
den reserve. 9
„U werd immers den 7cn Maart to Essen
geboren als de zoon van een hotel-eigenaar?
Doch uw ouders verhuisden weldra met u
naar Münchcn, waar u het gymnasium be
zocht?" vraag ik met mijn potlood klaar om
te schrijven.
Hij bewondert mijn „kennis", glimlacht
dan als bij een herinnering: „Ach, dat goeie
ouwe hok! Ik was een ontzettend luie jon
gen cn dus de beroemde nagel aan do dood
kist van mijn leeraars! Want ik droomde al
lang hoewel niet direct meer een kind,
van heldenrollen, van tooncclroem. Na mijn
schooltijd nam ik dadelijk vier maanden
les bij den bekenden hof-acteur Fritz Basil
en kreeg daarna rnijn eerste engagement.als
een jeugdige minnaar in Breslau. In liet
begin gaf men mij zeer onbeduidende rollen.
Doch ik leerde veel, van het begin af aan."
Spoedig daarna 6taat Heinz Rühmann op
het tooneel te Hannover. Daar ontdekt men
plotseling zijn schitterende humoristische
gave, als hij in het stuk „Die fremde Frau'
met geweldig succes de rol speelt van een
eigenaardigen tragi-komischcn kcllncr. Kort
daarop wordt hij voor drie jaar geëngageerd
bij Hermine Korncr aan den schouwburg te
München, zoodat hij een goed bestaan
kreeg bij de „Kammerspiele", die daar wer
den gespeeld. Hier trad hij veel op met
Maria Bard en het repertoire was meestal:
Fulda, Stcrnheim, Verneuil. In 1927 ging
hij naar het Reinliardt-loonecl te Borlijn.
Rühmann werd nu zeer snel bekend, zoodat
het vcrwendo publiek alleen al kaarten
kocht om hem, cn de theater-directeuren al
ruzie om hem kregen. In 1930 strekte ook
de jonge toonfilm de hand naar hem uit.
Erich Poramer engageerde hem voor de
Ufa-toonfilm „Die Drei von der Tankslellc".
„Waarom hebt u meer pleizier, de film
of het tooneel?"
Rühmann denkt een oogonblik snel 11a.
„Ja, dat hangt heelcmaal van de rollen af",
zegt hij dan. „In de groole Ufa-toonfilm
„Ich und die Kaiserin" speel ik als partner
van Lilian Harvey onder de regie van
Friedrich Hollander een wat mallen
kapelmeester; van deze rol heb ik veel plei
zier beleefd. Niet het minst omdat hij de
gewoonte heeft, zijn manchetten vaak te
verliezen, wat hem natuurlijk in de meest
dwaze situaties brengt."
Eigenaardig Heinz Rühmann, dc gees
tige komiek van film en tooneel, om wie zoo
veel wordt gelachen, is in het dagelijksch
leven een ernstige, rustige, eenvoudige man.
Het is mogelijk, dat juist in deze opvallende
tegenstelling het geheim van zijn succes ligt.
Omdat zijn humor ontspruit uit zijn diepste
wezen-
Enkele herinneringen uit
Rühmann's loopbaan.
Het kan al heel wat jaren geleden zijn
de toonfilm bestond nog niet toen op een
avond in het Stadttheater „Des Meeres und
der Liebe Wellen" van Franz Grillparzer
werd gegeven. Première! Voor Hero, den
bekenden Berlijnschen gastspeler, was dit
niets nieuws of bijzonders. In do stampvolle
zaal een gezoem als in een bijenkorf. Lean-
der heeft echter minstens 39 graden koorts.
Wio is hij dan wel? Een beginneling, die
thans voor 't eerst een hoofdrol speelt. Een
klassiek-tragischP! held! Ziet hij er niet
prachtig uit met zijn olijfkleurig geschmink
te huid, in het onberispelijk passende,
sneeuwwitte tricot?
En nu hij voor Naukleros zijn trouwen
vriend staat, wuift er een reusachtige veder
bos op zijn lioofd. De Grieksche jongeling in
het parket declameert zuchtend lyrisch-
elegische verzen. Ilij smeekt de goden om
bescherming, neemt afscheid van zijn
vriend om nog eenmaal over den Hellespont
naar zijn geliefde te zwemmen. Het publiek
luistert ontroerd. Doch niet alleen de toe
schouwers zijn „bewogen" door Leanders
edel hcldenpathos zelfs zijn vederbos
wordt er door „bewogen". Zachtjes zwaait
hij heen en weer voor de oogen van den
olijfkleurige. Het is een komisch gezicht. Het
publiek lacht er om.
Doch do onvermoeid heen en weer slinge
rende paardenstaart aait hem koel en na
drukkelijk in het gezicht, dat gloeit van
schrik. Dc jonge Griek slingert met een woe
dende hoofdbeweging het paardchaar terug.
Doch onmiddellijk keeren zij terug en krie
beien hem overmoedig in den neus! Wat
een onuitstaanbaar gedoe! In de zaal wordt
men steeds vroolijker.
Plotseling vergeet Leandor zijn Hclleenseh
tragisch pathos. Op een onnavolgbare droge,
eentonige manier, zoo onverschillig alsof hij
over 't. weer sprak, draait hij Grillparzcrs
woorden tot het eind der scène af.
Dan volgt er een brullend gelach cn een
donderend applaus! Zoo bleef Lcander de
„hold" van den avond. Omdat het publiek
bij deze tragedie vele, zeer vele tranen over
hem had gelachen!
„Men moet zijn naam onthouden!" werd
er toen gezegd.
En Lcander rnet den noodlottigen veder
bos was niemand anders dan Heinz
Rühmann
Dat men echter ook bij de film onvrijwil
lig komische gebeurtenissen kan beleven,
bewijst het malle geval, dat Heinz Rühmann
gedurende de opnamen der film, welke nu
haar opvoering beleeft, „Ich und die Kai
serin", heeft meegemaakt.
Dc film, waarin Rühmann met Lilian
Harvey, Mady Christians en Conrad Veidt
op het witte doek verschijnt, speelt in 1860
aan het Fransche hof van keizerin Eugenie.
Heinz Rühmann speelt de rol van een
„schussclig" kapelmeestertje. Op een avond
moet deze kapelmeester de ouverture van
een operette dirigccren. Op een kleine ver-
hooging staat hij voor een groot orkest,
Alle mannen kijken vol verwachting naar
bom cn zijn maatslokje. De muziek weer
klinkt. En wat voor muziek! Lieve deugd,
het is een waar helle-concert! Friedrich
Hollander, die voor 't eerst regisseert in
een toonfilm, is wanhopig. Nog geen vijf
minuten tevoren heeft hij den heeren mu
sici op !t hart gedrukt, dat zij zich niet be
hoeven te storen aan mijnheer Rühmann's
dirigeerstok! Mijnheer Rühmann mocht een
uitstekend acteur zijn, maar van dirigeeren
heeft hij geen notie! En hoe zou dat ook
kunnen! Dus weer opnieuw beginnen! Weer
maken dc handen van den tooncclspeler-
kapelmccster haar gebaren, elegant cn droo
merig, dan weer kort en krachtig. En liet
is alsof die handen een suggestievo kracht
uitoefenen, want dc arme musici vergeten
weer, wat de regisseur hun heeft bevolen.
Er zijn foutieve tempi; nu eens zet een
trompet lustig te vroeg in, dan komt er een
cello te laat, enzoovoort, enzoovoort. In één
woord: het is vrceselijk om aan te horen
Ook bij de derde repetitie klopt de zaak
niet. Het orkest is nu eenmaal gewend aan
een dirigent. Wat te doen? Deze moeilijke
scène stom op te nemen en het geluid later
nasynchroniseeren? Dat wil men niet! De
kapelmeester en zijn musici zouden mis
schien in den chaos van lonen een ongeluk
van 't lachen kunnen krijgen. Doch dat
is een schitterende inval! De beroemde
Friedrich Hollander zelf zal de zaak dirt
geeren. Natuurlijk alleen maar zichtbaar
voor de musici. En ook van oen podium af
dat achter den pseudo-kapelmee6ter is op
gesteld. Nu gaat alles op eens prachtig. Dc
verrukkelijko melodie klinkt vol cn zuiver.
Heinz Rühmann echter, dc z.g. kapelmees
ter, is over deze gelukkige oplossing zoo
enthousiast, dat zijn ccnc manchet plotse
ling cn geheel niet volgens voorschrift, in
de lucht vliegt. Doch omdat deze onvrijwil
lige toegift zoo'n oneindig komisch effect
rnaakt, had niemand er iets tegen, haar in
te lasschen.
Een bock zonder woorden Jo Spier,
Teekcningen. (Uitgave Andries
Blitz, Amsterdam 1933) met een
voorwoord van R. N. Roland-IIolst
Er zullen lezere zijn, die cr zich over ver
wonderen, dat wij een bock met teekeningen
bespreken in dc letterkundige rubriek. Zij
zullen misschien van hun verwondering be
komen, wanneer zij het bock hebben gezien
Zij zullen het dan met ons eens zijn, dat dit
boek is geboren uit een letterkundig senti
ment. Dit vast te stellen beleekent geenszins
dc uitnemende teekenkundigc lioedanighe
den van Spier miskennen. Maar het is niet
de lijn, de beweging alleen, die Spier's teeke
ningen verheffen tot kunst van de eerste
orde. Het is, in niet mindere mate de manier,
waarop Spier denkt. Deze kunstenaar tee
kent niet alleen voor het plezier van het tee
kenen, hij wil er ook iets mee zeggen, hij
geeft psychologie, bij geeft satire, hij raakt
met liet pincet van zijn gevoelig vernuft do
diepe, verborgene gebieden van ons zielc-
leven.
Een der voornaamste karaktertrekken vun
Spier's kunst is: dat hij op geniale wijze de
dingen omgeeft met eenzaamheid. Dc reden,
waarom wij, menschcn zoo zelden tot bezin
ning komen, 1 ,t liierin, dat wij de wereld
om ons heen altijd ervaren in het verband,
dat de dingen hebben met elkaar. Breng
eens dc stilte om een afzonderlijk levensmo
ment, en ge ontwaart zijn geheim.
Het brengen van eenzaamheid om de din
gen heen, brengt met zich mede, dat men
tegenstellingen schept. En hier blijkt do
igenaardigc verwantschap, die er bestaat
tusschcn den humor en den diepslen ernst.
Laat datgene wat ge wilt ridiculi6eeren zien
in zijn automatischen, levenloozen vorm,
en gij hebt het doel der bespotting bereikt,
heeft Bergson ons reeds doen weten. Het
zelfde effect bereikt ge, wanneer ge de ge
beurtenissen van liet menschelijk leven,
klein van afmeting doet verschijnen temid
den van veel leegte. Ge ziet ze dan in hun
belachelijke en tegelijk verdrietige betrek
kelijkheid.
Wat is Hillegom? Een centrum van
bloembollencultuur, vóór de malaise van
wereldbeteekeni6.Maar datzelfde wereld
beroemde centrum dankt in laatsten aan
leg zijn reputatie aan* bet eenvoudige ple
zier, dat er voor den mcnsch gelegen is,
wat waaiende bloemen le aanschouwen voor
een paar boerenhuisjes. Aldus leert ons
Spier door de eenste prent in zijn boek.
Wat is een begrafenis? Een 0 zoo pom
peus gedoe, wanneer go haar van nabij ziet,
binnentrekkend door de poort van het kerk
bof. Maar een begrafenis die trekt over een
wijd, besneeuwd plein door de eindeloozc
leegte van het witte vlak, met de zwar
te mannetjes aan de lijkkoets geklonterd,
zij geeft ons het juiste besef van de wan
hopige verstorvenheid van een mensch, dat
naar zijn laatste rustplaats wordt gebracht
temidden van een wereld, waar niets aan
verandert, ondanks het feit, dat een be
wustzijn, dat die wereld kon opbouwen,
voorgoed gesloten is.
Kent gij een banaler schouwspel dan een
schaap, dat zich krabt met zijn poot? Spier
heeft ei* terstond een ironische verklaring
voor: Het ongelukkigste dier, is een schaap
dat-» geen wol op zijn lijf kan velen. Maar
tegelijkertijd heeft hij met een paar lijntjes,
oen cirkeltje in een punt den naamloozen
angst, verbeeld van het hulpeloos dier dat
zich door onverklaarbare natuurkrachten
(ook jeuk is~ecn onverklaarbare natuur
kracht; voelt gekweld.
Geen kunstenaar kan zich uitspreken
door contrasten, of hij moet het standvasti
ge vasthouden, tegenover de wisseling. In
het onverbiddelijk blijvende, tegen welke
achtergrond het leven zich wijzigt, ligt de
voorwaarde der ironie, en in dc ironie dc
voorwaarde tot levensbegrip. Dat blijvende,
ondanks dc woekering van den tijd, liet is
gelijk te stellen met. liet automatische, liet
starre, waar Bergson van spreekt.
Ziehier de verdienste van Spier's uitbeel
ding der Amsterdamsche reünisten. Hij
laat ons twee reeksen van drio mannenfl
gurun zien. De bovenste reeks geeft de por
tretten van drie jonge mannen, zooals zij
vijf cn veertig jaar geleden aankwamen
aan de Amsterdamsehc Universiteit. Dc on
derste, hoe zij terugkwamen. Maar de drio
oude heeren vertoonen dezelfde karakter
eigenschappen als de drie jonge mannon.
Het leven heeft ze weliswaar murw ge
maakt, cn bitter, cn welgedaan, maar wat
ze toén wilden, zouden ze nü wéér willen
als ze nu weer aankwamen. Zij hebben bet
leven lecren dulden, zij hebben hun kansen
leeren veroveren, maar iets aan het leven
veranderd hebben zij niet.
Er bevinden zich teekcningen in dezen
bundel, waarin liet ironisch effect der ver
strakking en automatizeering onmiddellijk
werkt. Wij denken aan de „Voorjaarsaan
bieding van den reiziger van Hagenbeek,
waar een klein mannetje uitgebeeld is te
midden van reusachtige houten speelgoed
dieren. Kan mon raker het. grotesk cn
wreed gedoe der wildebeeslen-vcrtooningcn.
de schennis van het majesteitelijk natuur
leven karikaturiseeren dan op deze wijze?
Telkens opnieuw treft ons de fijne in
tuïtie, waarmee dezo kunstenaar dc levens
tragedie aangrijpend weet aan te duiden
door de schijnbaar levcnlooze voorstelling.
Door alleen dc bijzaak te geven, doet hij de
kern verstaan. Een leckcning, die het on
derschrift: „Mijnramp" draagt, vertoont
ons niet anders dan twee bespijkerde laar
zen, neerliggend op een baar, cn de mach-
telooze beonon, die incn aan die laarzen
verbonden weet, zijn bedekt met een doek.
Dat is alles. Onder een teekcnïng vindt
men liet woord: „Manoeuvres" geschreven.
Wat brengt zij in beeld. Een reeks mili
taire jassen, met petten cr boven, naast
elkander gehangen aan een kapstok. Maai
de combinatio van jassen cn petten, die
telkens in combinatio een levcnlooze per
soonlijkheid suggereeren. geven zulk een
eindcloozen indruk van vermoeienis, dat
men het effect der manoeuvres uit deze
combinaties van cquipementstukken beter
bcgTijpt, dan indien de teekonaar een tafel
vol vermoeide officieren gegeven had.
Des teekenaars ironie stijgt tot satire in
de prent, die als onderschrift heeft: „Jose
phine Baker komt aan Daar ziet men in
de verte de menigte zich verdringen bij don
trein die de lubricke danseres in dc hoofd
stad brengt. Op den voorgrond een een
zame, dikke juffrouw van het stations-
werk, temidden van leegte. De juffrouw,
die alleen reizende meisjes tegen verleidin
gen moet behoeden. Maar dezelfde samen
leving, die de juffrouw van het stations-
werk uitzendt, haalt do verleiding, die de
mannen tot bodroigers van jonge meisjes
maakt, binnen met een duizendvoudig
enthousiasme!
Wij* zullen niet voortgaan met. deze toe
lichtende beschrijving van J6 Spier's voor
treffelijk teekenwerk. Zij zou er ons toe
drijven, in vele kolommen, dat werk, al
schrijvend na le genieten, waartoe ons de
ruimte ontbreekt. Maar wel willen wij, eer
wij voor lieden afscheid nemen van onze
lezers, nog even nader uiteenzetten, lioo
het verband is tusschcn dergelijk teeken
werk en de literatuur.
Onze proza-literutuur beweegt zich in de
richting der directe zegging. Alle overtol
ligheden gaan uit bet proza weg in dezen
tijd van stalen meubelen. Daardoor nadort
de literatuur heel vaak het aforistische,
den enkelen, alles zeggenden volzin. Deze
volzin wacht op het beeld. Daarom is de
toenemende gewoonte, het literaire boek te
illustreeren, geen toevalligheid, maar een
gedachte, die ligt in de lijn van den lijd.
Het werk van Spier heeft ons opnieuw er-
an overtuigd, dat cr con nieuwe kunst
aan het ontstaan is, een samenwerkend
streven tusschcn literatuur en beeldende
kunsten. Nu de literatuur, ontstegen aan
het impressionisme, haar „schilderachtig"
karakter gaat verliezen, en aan den ande
ren kant, het visueelo sterk spreekt tot
het modern bewustzijn, wordt er uit de ar
tistieke noodzakelijkheid zelve een combi
natie geboren tusschcn literaire gedachte
en picturale uitbeelding.
De nieuwe afdeel ing, waarmede bet
Ncdcrlandsch Historisch Schecpvaart-Mu
scum aan de Cornell's Schuytstraat verrijkt
'is en welke geheel is gewijd aan de 19c
eeuw, is Donderdag onder veel belangstel
ling geopend door den Commissaris dor
Koningin in Noord-Holland, Jhr. Mr. Dr.
A. Röell.
In verband met dit heugelijk feit, dat een
aanleiding moge zijn tot een hernieuwde
belangstelling van stad en land voor het
zoowel interessante als belangwekkende
materiaal, hetwelk vooral dank zij den on
vermoeiden arbeid van den op het gebied
onzer maritieme historie bij uitstek des
kundigen directeur van het museum, den
heer W. Voorbeytcl Cannenburg, in het ge
bouw is bijeengebracht, herinneren wij er
aan dat het museum in 1922 met een groot
aantal bruikleencn, hoofdzakelijk van het
Rijk, werd geopend. De eigen verzameling
nam in de daarop volgende jaren nog snel
toe cn reeds spoedig was de ruimte dan ooli
te klein geworden. Wel kwam in 1931 ten
gevolge van de teruggave der Rijksbruik
leenen ecnige ruimte vrij, maar toch niet
voldoendo en daarom werd het jaar daarna
besloten ook de tweede verdieping van het
gebouw voor expositieruimte in ie richten
en daar de 19e eeuw onder te brengen.
Deze hoogste verdieping, welke oor
spronkelijk als zolderruimte dienst deed
do plannen voor dc stichting van een nieuw
cn grootcr museum, zijn als gevolg der
tijdsomstandigheden geheel op den achter
grond geraakt beeft haar oorspronkelijk
karakter van bergruimte geheel verloren
de wijzo waarop zij naar de plannen van
den heer Cannenburg is bcsehoten en het
profijt dat daarbij is gemaakt van de gla
zen dakbedekkingen heeft aan deze ruimte
het stempel gegeven van oen expositiezaal
bij uitnemendheid. Deze nieuwe aanwinst
bracht tevens het voordeel mede dot voor
werpen van de periode der 19e eeuw uit dc
bcido andere zalen konden worden verwij
derd waardoor tegelijkertijd een meer sys
tematische opstelling der verzamelingen
mogelijk werd. Wat thans is tentoongesteld
is, op een paar uitzonderingen na, het eigen
dom van liet museum.
Ook konden nu verschillende belangrijke
aanwinsten uit latere jaren worden geëx
poseerd. Voor do benedenzaal, waar een
zeer belangrijke verzameling Nedcrlandsche
17e eeuwscho cartografio bijeen is, kan in
dit verband worden gewezen op de Langren
globe van 1589 (het eenig bekende exem
plaar), de groote wereldkaart van Blaeu ui
1648, eveneens een unicum in dezen com
pleten staat, dc beide grooto globes van
denzelfdon uitgever en de zoo uiterst zeld
zame wandkaarten van Frederik dc Wit
die zeer onlangs door een belangstellende
aan het musoum zijn geschonken.
Ook op de eerste verdieping zijn verschil
lende nieuwe aanwinsten tcntoongelstckl.
o.a. een groot getuigd model van een koop
vaardijschip uit 1747, een der laatste groote
scheepsmodellen, die in ons land nog ïn
particulier (bezit waren. Verder een «tel
wandkaarten van Covens on Mortier, da
teerend van omstreeks 1750, die oveneens
onlangs door een belangstellende ten ge
schenke werden gegeven en waarvan tot
nog toe geen tweede stel bekend is.
Van de dit jaar verworven schilderijen
trekken een groot stuk van Abraham Ver-
wer, dat den tocht naar Cadix voorstelt, en
het mooie portret van Schout bij Nacht
Willem van der Zaan met zijn echtgenoote.
dadelijk de aandacht.
De nieuwe afdceling.
Op de tweede verdieping is nu, zooals ge
zegd, voor de 19e eeuw een geheel nieuwe
zaal ingericht. Schilderijen, teekeningen cn
prenten herinneren cr aan de belangrijke
maritieme gebeurtenissen uit dc 19c eeuw
en daaronder ook het schilderij dat den Ad
miraal Prins Hendrik, den Oom onzer Ko
ningin, bij zijn huwelijk met Prinses Marie
van Pruisen door dc Marine werd aangebo
den en dank zij dc medewerking van den
Duitschen eigenaar voor goed naar ons land
kon worden teruggebracht
Van de scheepsmodellen valt een prachtig,
tot in alle bijzonderheden uitgewerkt romp
model op van Zr. Ms. „Koningin der Neder
landen", dat in 1842 voltooid werd op een
der Marinewerven en waaraan eenigo jaren
werd gewerkt. Vergelijkt men in dezo afdec-
ling het model van een Amerikaansch klip
perschip uit het laatst der 19e eeuw met
Tromp's vlaggeschip in de benedenzaal, dan
blijkt wel duidelijk, hoe de evolutie van het
zeilschip in dien tijd niet hcc-ft stilgestaan.
Van dc vele scheepsafbceldingen zijn die
der eerste stoomschepen zeker merkwaardig.
Evenals de eerste automobielen slechts rij
tuigen waren, waarin een motor was ge
plaatst, zoo heeft het ook lang geduurd vóór
men zich bij het ontwerpen van stoomboo-
ten geheel los heeft weten te maken van het
oude zeilschip en de stoomboot een eigen
lijn van ontwikkeling ging volgen.
Schrifturen en watervorfteekeningen, de
laatste van den luitenant ter zee D. G. A.
Wolterbeek Muller, waaraan in deze afdce
ling een plaats is ingeruimd, geven den be
zoeker een indruk van een merkwaardig
feit uit onze maritieme historie: het feit n.l.
dat, in het midden van dc 19e eeuw van
Japansche zijde de hulp werd ingoroepen
oor de vorming van een eigen Japansche
marine, welke deze mogendheid toendertijd
nog niet bezat. Gedurende enkele jaren zijn
achtereenvolgens de luitenant ter zee Pels
Rijcken en dc kapitein-luitenant ter zee, rid
der Huyssen van Kattendijke op het eiland
Decma werkzaam geweest.
Zoo moge dan de 19e eeuw uit een kunst
oogpunt minder bieden dan de 17e, belang-
ekkend is zij zeer zeker en in 'n maritiem-
historisch museum mocht zij dan ook niet
ontbreken.
Vermelden wij tenslotte, dat aan het Mu
seum een uitgebreide bibliotheek is verbon
den, welke thans niet minder dan dertien
duizend deelen bevat
Momenteel enkele zeer
voordeelige kocpjes.
Langestraat 84 Telefoon 528
DROGISTERIJ.
Apoth. Ass.
Hendr. v. Viandenstr. 30.
Tel 1313.
Telefoon 281
Groote en kleine zalen
disponibel
voor feesten, partijen enz.
BANKETBAKKER-KOK
UTR.WEG 53 TEL. 336
CHOCOLADE PAASCHEIEREN
GEVULDE LUXE EIEREN,
MANDJES EN CHOCOLADE
PAASCHFIGUREN
VRAAGT NAAR ONS EIGEN FABRIKAAT
Nougat slagroomeieren
Baisers (gev. slagroom)
Slagroom, vruchten gebakjes
Gebakjes Paaschidee
Fantasie Paaschgebak enz.
Aanbevelend,
P. GROENHUIZEN-Schatorjé
Utr.weg 53 Tel. 336
VACANT
JULIANAPLEIN 4. TELEFOON C35
NAAST APOTHEEK HAAN
In voorraad:
Deveo-Occnlta Spatader- en Steun-
kousen zonder gummi en
Lasticilor elastieken kousen met
gnmml. Pracht kousen, welke aan
alle verwachtingen voldoen per paar
18.75.
H. v Viandenstraat 20 Tel. 1681
Vertronwd en vakkundig adres
voor Uw
