LEE REN en PEA U DE
DE EENLANDEU
ONDER 'T BEWIND VAN HITLER
Firma DUIM BURGER
Donderdag 20 April 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 249
WERING VAN NIET-ARIËRS
KAPITEIN ROBIANO
VERONGELUKT?
DE GOUDEN STANDAARD
IN AMERIKA
DE VEROORDEELING DER
ENGELSCHEN
REORGANISATIE DER VRIJ
METSELAARS-LOGES
OOK FASCISME IN
ENGELAND?
7 uur 35 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
L. J. LUYCX ZOON
/30NNEMENTSPRIJS f 3 °>aaod,:n voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/t.
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f 0.25 Llefdadlghclds-advertenttën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlén „KEITJES' bi) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Katholieken aangespoord lid te
worden der nat.-soc. partij
Berlijn, 18 April. (H. N.) De leiding der
katholieke vereenigirg voor nationale po
litiek heeft een oproep gepubliceerd, waar
in de katholieken aangespoord worden
zich bij de nationaG-socialistische partij
aan te sluiten, nu de kerkelijke au tori tei
len de opvattingen der nationaal-socialis-
tiscne partij geoorloofd hebben verklaard.
Er zullen propaganda-avonden worden ge
organiseerd, waar Leidende personen van
vereeniging en vin de nationaal-socia-
listischc partij het woord zullen voeren om
dc katholieken nadere ophelderingen te
verschaffen.
De arbeidsgemeenschap van Duitschc
katholieken heeft een oproep gepubliceerd,
waarin geprotesteerd wordt tegen sommige
uitlatingen van kardinaal Bertram, wien
verweten wordt, dat bij op noodlottige wij
ze godsdienst en politiek vermengt, verder,
dat liij do laatste jaren steeds een partij
ganger van de centrumspartij is geweest,
redenen waarom dc kardinaal niet als po
litiek adviseur voor de katholieke bevol
king kan gelden.
c r 1 ij n, IS April. (V. D.) Naar de Völ-
kische Beobachtcr meldt, wordt in het
rijksministerio van Dinnenlandsche zaken
het aangekondigde groote wetsontwerp
betreffende dc instelling van het Duitschc
rijksburgerschap voorbereid. In dit wets
ontwerp zullen de laatste consequenties
worden getrokken uit dc volkomen
„Gleichschaltung" van rijk en landen,
B e r 1 ij n, April. (V. D.) De Yülkischc
Beobachter schrijft inzake bet op dc agen
da van de kabinctszitting van Woensdag
staande wetsontwerp betreffende het weren
van vreemdelingen van Duitsche univer
siteiten en 6cholen het volgende: Dc ge
dachte, die ten grondslag ligt aan dit nieu
we wetsontwerp, is, dat niet-Aricrs, dus
hoofdzakelijk Joden, in den vervolge alleen
zullen worden toegelaten tot de studie aan
universiteiten, hoogcre scholen en middel
bare 6ciiolcn in percentsgewijze verhouding
tot dc totale bevolking van Duitschland.
Het definitief vaststellen van dit percen
tage wordt overgelaten aan den rijksminis
ter van binnenlands?hc zaken, dr. Frick,
die de noodige uitvoeringsbepalingen zal
uitvaardigen.
Maatregelen tegen misbruik van
de „Duitsche vrijheidsbeweging"
voor zakelijke doeleinden.
Berlijn, 18 April. «V. D.) In ccn bekend
making van de rïjksloiding van dc X. S. D.
A. p. wordt erop gewezen, dat de gehecle
organisatie van de N.S.D.A.P. zich volko
men verre moet houden van zakelijke on
dernemingen en betrokkingen. Den afzon
derlijken dicnstinstantics is liet streng ver
boden handelszaken van welken aard ook
tc doen. Hot gebruiken van insignes zoowel
als namen en symbolen der beweging ten
behoeve van zakelijke reclame worclt prin
cipieel verboden. Er wordt voor gewaar
schuwd benamingen als „N.S.-reisbureau",
N.S.-boekliandel" enz te gebruiken. De
rijksleiding der N.S.D.A.P. zal in ieder af
zonderlijk geval met de scherpste midde
Ion tegen dit misbruik van de Duitsche
vrijheidsbeweging voor zakelijke doelein
den optreden
Het Volkshuis te Bremen bezet
Bremen, 18 April. (V. D.) De politie
hepft Dinsdag het Volkshuis te Bremen
bezet. Iionige boeken zijn in beslag geno
men. Zes leden der S.P D. zijn gearresteerd
Auto's met hakenkruis-vlaggen
te Parijs?
Parijs, 18 April (V.D) De Matin van
hedenmorgen brengt op alarmcercnde wijze
het bericht, dat alle politieposten te Parijs
ervan in kennis zijn gesteld, dat door de
Fransche hoofdstad twee uit Duitschland
komende aulobomielcn rijden, die een ha-
kenkruiswimpöl voeren. De politie zou
oDdracht hebben de inzittenden op tc spo
ren en de beide auto's in beslag te nemen
Joodsch professor verzoekt ontslag.
G 5 11 i n g e n, IS April. (V. D.) De direc
teur van het tweede natuurkundige in
stituut van de universiteit te Göttingen,
prof. dr. James Franck, heeft den minister
voor wetenschap, kunst cn volksopvoeding
om onmiddellijk ontslag uit zijn functie
verzocht
Kranten uit den Elzas verboden.
Karlsruhe, 18 April. (II. N.) Verschil
lende Duitsche couranten, die in den Elzas
verschijnen, zullen voorloopig niet meer in
Duitschland toegelaten worden.
Het incident te Motz. Wijzi
gingen in den dlplomatieken
dienst. Cbertbuste verwijderd.
P a r ij s, IS April. (II. N.) Het Duitsche
gezantschap heeft uit Berlijn opdracht ont
vangen ccn onderzoek in te stellen naar
het incident te Metz, waar, zooals gemeld,
nationaal-socialisten lastig gevallen zijn.
Berlijn, 18 April. (II. N.) Naar verluidt,
zullen er binnenkort belangrijke wijzigin
gen in den diplomaliekcn dienst plaats vin
den. Von Neuralh zou als minister van
buitcnlandsche zaken vervangen worden
door von Papen. Von Neuralh zou dan we
der gezant tc Londen worden, terwijl de te
gen woordige gezant von Hoesch van plan
moet zijn zijn ontslag uit den cliplomatie-
ken dienst te nemen. Verder zou dc tegen
woordige gezant te Moskou, von Dirksen.
gezant tc Tokio worden, terwijl hij tc Mos
kou opgevolgd zou worden door Nadolny,
die leider van de Duitsche delegatie op de
ontwapeningsconferentie is.
Berlijn, IS April. (II. N.) Op last van
dc autoriteiten is de buste van wijlen pre
sident Ebcrt uit liet Berlijnsche stadhuis
verwijderd.
De bijeenkomst te Rome.
Rome, IS April. (V. D.) Op de feestelijke
bijeenkomst, welke te Rome is gehouden
naar aanleiding van het bezoek der Duit
sche ministers aan Rome. cn waarbij dc a.s.
verjaardag van den rijkskanselier werd ge
vierd, hebben zoowel rijksminister Gocring
als vicc-kanselier v. Papen het woorcl ge
voerd.
Goering schetste in zeer algcmecne be
woordingen het werk van Hitler in de af-
geloopcn jaren. Von Papen dankte Goering
\oor diens woorden, waarin hij het nieuwe
Duitschland volgens v. Papen zoo treffend
liccft geschetst.
De bijeenkomst werd besloten met een
kort woord van den Duitschen ambassadeur
tc Rome, v. llassell.
London, 19 April. (V.D.) Gevreesd
worul, dat de Italiaanschc kapitein-vlieger
Robiano bij zijn poging ccn nieuw vliegre
cord EngelandAustralië to vestigen om
liet leven is gekomen. Robiano is zoek
s.nrjj, hij Vrijdagavond van Calcutta naar
Bó ma is vertrekken. Üp lint eiland Char
ta:; doe aan de iiust van Bengalen is Hians
ccn lijk aangtspoeld, dat men voor dat van
Robiano houdt.
DE „VALSCHE S.A.-MAN" ORLOWSKI.
Du ss el dorp, 19 April. (V.D.) Dc natio
naal socialistische Volksparolc meldt, dat.
de Zondag op het landgoed van Hitier ge
arresteerde S.A.-man Orlowski sedert ceni-
gen tijd in relatie zou staan met de han-
dcisvertegcnwoordigmg der sovjets tc Ber
lijn en door haar bemiddeling jarenlang
materiaal zou hebben geleverd voor dc
K P D Orlowski is van beroep chemicus
en zou volgens de Volksparolc in verbin
ding staan m.et handelaars in bedwelmen
de middelen, tc-rwijl hij zelf morfinist zou
zijn.
Thans officieel verlaten?
W a s h i n g t o n, 19 April. (V.D.) Dc
president der Vcrocnigde Staten, Roosevelt,
lioeft verklaard dat de dollar niet gestabi
liseerd zal worden voor den terugkeer van
Engeland tot den gouden standaard. De
gouduitvocr zal verboden worden, behalve
voorzoover reeds is toegestaan. De inflatie
zal gevolgd worden door ccn stijging van
dc goederenprijzen cn zou het gemeen
schappelijke cconomischo plan der naties
kunnen vergemakkelijken.
Woodin over het uitvoer
verbod van goud.
W a s li i n g t o n, 19 April (WD.). Staats
secretaris Woodin zeidc in een verklaring
over het uitvoerverbod van goud, dat de
Vereenigdc Staten thans ook officieel den
gouden 6tandaard hebben verlaten, het
geen niet-officiccl reed6 G maanden gele
den geschied was.
HET VINDEN VAN HET WRAK
VAN DE AKRON.
N e w-Y o r k, IS April. (V. D.) Inzake het
vinden van het wrak van de Akron kan
nog gemeld worden, dat dc duikers het
wrak van het luchtschip in vele stukken
gebroken gevonden hebben. Het ligt op een
diepte van 30 M. op zandgrond. Ilct weer
is goed.
GROOTE STAKINGSACTIE TE
BARCELONA.
Barcelona, 18 April. (II. N.) Tc Barce
lona dreigt weder een stakingsbeweging;
35.000 bouwvakarbeiders zijn reeds tot sta
king overgegaan. De politie heeft verschei
dene personen in hechtenis genomen, waar
onder enkele communistische bestuurs
leden.
De veroveringszucht der Japan
ners. Steeds uitgebreider
Chir.essch gebied wordt inge
palmd.
Sinds Japan den Volkenbond den rug
heeft toegekeerd, schijnt de bezorgdheid
dergenen, die de vrees uitten, dat genoem
de Oost-Aziatische staat zijn veroverings
politiek nog ongcbrcideldcr dan tot dusver
voort zou zetten, te worden bewaarheid.
Den laatslen tijd liccft het in twee rich
tingen een nieuw offensief ingezet. In het
Noorden draagt dit meer een dinlomaliek-
politiek karakter: door het storen van hot
doorgaande verkeer op den Oost-Chinoc-
schen spoorweg, door de aanhouding van
sovjet-Russische spoorwegambtenaren en
door het bezit van spoorwcgmateriaal lot
een twistpunt te maken, tracht Japan
klaarblijkelijk een conflict uit te lokken,
waarvan het doel is den spoorweg geheel
in eigen bezit te krijgen, al wordt, tenein
de de wereld tc verblinden, dc door Japan
geschapen en geprotegeerde staat Mand-
sj'oekwo belast met liet opknappen van dit
karweitje.
Daar genoemde spoorweg dc beste en
kortste verbinding tusschen Moskou cn
Wladiwostok vormt, zou het overgaan er
van in Japansch bezit de sovjet-Russische
kustprovincie nog meer isoleeren dan reeds
is geschied door Japans verovering van
Noord-Mandsjoerije. Men krijgt dan ook
hoe langer hoe meer den indruk, dat de
dagen van den Russischcn invloed op den
spoorweg weldra geteld zullen zijn; zelfs
schijnt iapan al is dit bericht nog niet
bevestigd reeds onderhandelingen over
den koopprijs tc hebben ingeleid.
Terecht merkt dc Kölnischc Zcilung op,
dat, wanneer tegelijkertijd Japansche troe
pen van dc hoogten van den Grooten Muur
Zuidwaarts dc vlakte der provincie Tsjili
binnendringen, dc grensplaatsen bezetten,,
in de eerste plaats de belangrijke haven
plaats Tsjingwangtau en bovendien zelfs
Japansche bombardementsvliegtuigen zijn
verschenen boven Toengtsjan, dat niet ver
van Peiping (Peking derhalve) is gelegen,
dan is dit alles moeilijk le vereenigen met
de verklaringen, die Japan tot nog toe
heeft afgelegd cn die hierop neerkomen,
dat zijn doeleinden zich niet verder uit
strekken dan Mandspoerije en de daarbij
behoorende' provincie Jehol.
Wel-is-waar heeft de Jajanscho zaakge
lastigde te Peiping de verzekering gegeven,
dat dc militaire operaties in Noord-China
slechts ten doel hebben de Cliinceschc aan
vallen bij den Grooten Muur tot stilstand
te brengen cn dat de Japansche troepen
weer terug zouden worden getrokken,
wanneer liet gevaar voor verdere Chinee-
sche aanvallen zou zijn geweken, maar
men heeft do waarde van soortgelijke Ja-
panscho verklaringen reeds voldoende lce-
ren kennen.
Japan tocli beantwoordt eiken tegen
stand met de bezetting van verdere Chi-
necsche gebieden en het ligt voor de hand,
dat het evenmin halt zal houden voor do
poorten van Tientsin cn dc hoofdstad van
het oude keizerrijk: Peiping.
Het moge desnoods juist zijn, dat het er
niet aan denkt. Noord-China permanent in
tc lijven bij het veroverde Mandsjoerijsclie
gebied, maar niettemin versterkt bet op
deze wijze zijn druk op de regeering tc
Nanking, om deze ertoe te nopen elk ver
zet op to geven cn te gaan onderhandelen
op den grondslag van den status quo, hot-
gcan neer zou komen op de capitulatie van
China.
Aangezien de Volkenhond, ondanks het
feit, dat hij een nieuwe bemiddelingscom
missie heeft ingesteld, een volkomen lijd
zame houding aanneemt cn ook geen der
groote mogendheden eraan denkt Japan
moeilijkheden in den weg tc leggen, dient
er rekening mee tc worden gehouden, dat
Japans politiek binnen korter of langer tijd
met succes zal worden bekroond.
Een verzoek om gratie
wordt ingediend
Londen, 19 April. (V.D.) Dc beide tot
gevangenisstraffen veroordeelde Engclschcn
MacDonald cn Thornton zullen, naar uit
Moskou wordt gemeld, door bemiddeling
van hun vertegenwoordigers Donderdag
gratie verzoeken bij dc Russische Centrale
Executieve Commissie.
Dc Metro Vickcrs Cy verwacht dat de
heeren Monkhousc, Cuslvny cn Nordwall
morgen uit Moskou zullen vertrekken cn
Zondag in Engeland zullen aankomen. De
maatschappij bevestigt, dat alle bedragen
welke door de Sovjet regeering tot nu toe
aan haar verschuldigd waren, betaald zijn.
De Britsclie handel op Rusland.
Met betrekking tot het embargo op Rus
sische goederen wordt medegedeeld, dat de
invoer van Russische goederen in Engeland
verleden jaar iets minder dan 20 millioen
pond sterling heeft bedragen, d.i. meer dan
30 pet. van den gehcclcn Russischcn uit
voer. Dc Britsche uitvoer naar Rusland
heeft ongeveer 10'A millioen pond sterlin;
bedragen. De cijfers zijn gedetailleerd voor
dc belangrijkste artikelen als volgt; Petro
leum 2.200.000 pond sterling, ruwe katoen
390.000 pond sterling, boter 1.235.000 pond
sterling, tarwe 1.G05.000 pond sterling cn
hout 5.S53.000 pond sterling.
Do straf nog niet ondergaan.
Mosko u, 19 April. (V.D.) Dc vrijgelaten
Engelscben Monkbousc, Cushny cn Gregory
hebben na op vrije voeten te zijn gesteld
hun passen gekregen van de Gcpcoc. Zij
zullen uit de Sovjetunie vertrekken. Op
voorstel van den Engclschcn zaakgelastig
de hebben do autoriteiten besloten, dat de
be'de veroordeelde Engelschcn Macdonald
cn Thornton voorloopig hun straf nog niet
behoeven to ondergaan.
Na overleg met de bonds-
directies en de Rijks-
re geer ing
Ilannover, 19 April. (V.D.) Do natio
nale groot-loges van vrijmetselaars heb
ben na voorafgaand*» onderhandelingen
met de bondsdirect-ies zoowel van de Gro?sc
nationale Muttcrlogc zu den 3 Weltkugeln
als ook van de groote landslogc cn verte
genwoordigers der rijksregeerhig het be
sluit genomen alle bij ben aangesloten Jo-
hannis-logcs te ontbinden.
Van vooraanstaande zijde der Loge zu
den 3 Weltkugeln vernemen wij in dit ver
band- De Grosse nationale Muttcrlogc /u
den 3 Weltkugeln, welke gesticht is do<.r
Frcdcnk den Groote, heeft zich thans ge
reorganiseerd tot een nationale christelijke
orde. Sinds 200 jaren heeft zij dc haar ten
grondslag liggende christelijke principes
gehandhaafd en Joden niet toegelaten voor
het lidmaatschap. Ten einde thans aan
alk misvattingen ccn einde te maken, heeft
do groote nationale Mutterloge, de aandui
ding Vrijmetselaars laten vallen. Van nu
al aan noemt zij zich: Nationaler Christli-
cher Ord:n Friedrich der Grosse.
Mosley's bezoek aan Rome
Londen, 18 April. (V.D.) Naar aanlei
ding van de Paaschbczoeken van Von Pa
pen, Guering cn het Engelsclie Lagerhuis
lid en vroegere Labourafgevaardigdc sir
Oswald Mosley aan Rome schrijft de socia
listische Daily Herald in een hoofdartikel,
dat het fascisme thans een internationale
beweging is geworden. Ongetwijfeld zijn hel
fascistische Italië en het nationaal-socialis
tischc Duitschland voornemens ten aanzien
der buitcnlandsche politiek nauw samen te
wérken en het fascisme ook in andere lan
den te helpen bevorderen. Oostenrijk en
Hongarije zijn bereid bun plaats in de
fascistische entente in te nemen. Mussolini
heeft zich door zijn viermogendheden-voor-
stel van de welwillende neutraliteit van
Macdonald willen verzekeren. I)e aanwe
zigheid van den Engelscben fascistcnleider
sir Oswald Mosley tc Rome wijst erop, dat
BUITENLAND.
De Dollar officieel los van het goud?
(Eerste Blad, pag. 1.)
Onder liet bewind van Hitler.
(Eersto Blad pag. 1).
BINNENLAND.
Militaire Bclangen-Vcrccnigingen. Do
Minister geeft ccn reglement.
(Tweede Blad pag. 1).
Ilct arbilragcvcrdrag met Ja«pan geteo-
kend. (Tweede Blad, pag. 1.)
Gistermiddag is ccn auto in het Voorn-
scho Kanaal gereden. Van de zeven inzit
tenden verdronken er vijf.
(Tweede Blad, pag^ 2.)
Vergadering der Eerste Kamer.
(Tweede Blad, pag. 2).
Dc Tweede Kamer neemt de machtigings
wet geamendeerd aan. Zij geldt alleen voor
rundvee, bloembollen cn strookarton.
(Tweed© Blad, pag. 2.)
STADSNIEUWS.
Willem de Zwijger-herdenking in de
Markthal.
(Eerste Blad pag. 2).
Lezing over de rol van do autoriteit in
het kinderleven voor 't Nut.
(Eerste Blad pag. 2).
Succesvolle opvoering van „Circus Knie."
(Eersto Blad pag. 3).
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. In
stituut tc De Bilt.
Hoogste barometerstand 771.8 te Vcslma-
nör.
Laagste barometerstand: 751.5 tc La Co-
runa.
.Verwachting: Zwakke tot matig© N. tot
O. wind, half tot zwaar bewolkt of betrok
ken, weinig of geen verandering in tem
peratuur, afnemende kans op nachtvorst.
Het gebied van hoogen luchtdruk in liet
W. neemt langzamerhand in beteckenis af.
Tegelijkertijd werden do depressies in het
Z. dieper en vulden die in het O. op. Even
wel verscheen een nieuw minimum in het
hooge Noorden. Bij deze luchtdrukverdec-
ling houdt d© strooming van koude lucht
uit het N.O. over geheel centraal cn West-
Europa aan cn is tot in dc Alpen de atmos
feer zeer koud. Bij het toenemen der voch
tigheid werd echter dc bewolking plaatse
lijk zwaarder en verloor het weer zijn buiig
karakter, al bleven de neerslaghoeveelhe
den van weinig beteckenis. Alleen ver in
het Z. kwamen zwaardere neerslagen voor.
Bij dezen toestand zal het weertype van
guur voorjaarsweer met nachtvorsten nog
aanhouden en is nog geen omslag naar
vaster weer in het vooruitzicht.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
VOSSEN
Zilvervos, - Blauwvos, - Poolvos.
Verder goedkoope vossen vanaf
f 20.00. Pracht sorteering.
hij naar Mussolini's steun voor zijn anti
democratisch© doeleinden streeft. Merk
waardig is ook een uitlating van het Bruine
Huis (c Münchcn, dat men dc beweging van
Mosley als een verheugend teeken be
schouwt. Hiermede is do fascistische bewc
ging in Engeland over dc period© heen,
waarin men haar nog als „dwaze sensatie'
kon boschouwen. Zij kan do vergaarbak
voor de anti-democratisch© elementen in
Engeland worden. Men mag dit niet ver-,
wanrloozen, doch dient de beweging tc be
strijden, vóór zij gevaarlijk wordt.
In tegenstelling tot dit hoofdartikel
schrijft de liberale News Chronicle, dat
Europa geen reden heeft om zich ongerust
to maken. Mussolini toont, voor het bezoek
van Mosley slechts een zeer beperkte be
langstelling. Italië heeft nooit een tegen
Engeland gerichte politiek gevoerd.
DAM ES-MO DE ZAAK
ARNHEMSCHE WEG 26