GROOTE KEUZE MA
DE EEMLANDÉÜ
Licht op
Donderdag 27 April 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. «g» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 255
DUSTERBERG UIT ZIJN
FUNCTIE ONTHEVEN
M0REELE VEROORDEELING
VAN DUITSCHLAND
HET PROCES TEGEN
DE INGENIEURS
NEVILLE CHAMBERLAINS
BEGROOTING
DE STRIJD IN HET
VERRE OOSTEN
7 uur 47 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
L. J. LUYCX ZOON
ZIJDEN KOUSEN
MINISTER BENESJ TEGEN
HERZIENINGSPOLITIEK
ARNHEMSCHE WEG 26
AMERSFÜORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Pcf 3 maaBdta v°°' Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukkenl f 0.17'/,.
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. JIJ
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummef
elke regel meer f0.25. Llefdadlghclds-advertentlën voord#
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regel»
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseD f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Belangrijke mededeeling van
Norman Davis te Genève.
Het vraagstuk van het toe
zicht op de ontwapening.
Wcl-is-waar zijn begin dezer week te
Genève de besprekingen over de ontwape
ning hervat, maar het is dc laatste dagen
nog niet gelukt spijkers met koppen te
slaan. Dc oorzaak hiervan is o.a. gelegen
in de omstandigheid, dat men feitelijk
rnpet wachten op dc uitkomsten der be
raadslagingen te Washington, waar juist
zeer belangrijke onderdeden van het
vraagstuk dor ontwapening bestudeerd
worden door Macdonald, Roosevelt en'Har
riot.
Niettemin heeft het er den schijn van,
'dat rpen met wat meer vertrouwen de toe
komst tegemoet kan gaan. Aanleiding tot
•dit optimisme vormt een verklaring van
don Amerikaansdien gedelegeerde Norman
Davis in de hoofdcommissie van de ont
wapeningsconferentie, die dus de inzichten
weergeeft van den nieuwen president der
Vcreenigde Staten: Roosevelt. De strekking
van Norman Davis' betoog kwam, kort sa
mengevat, hierop neer, dat ecnerzijds de
aanvalswapenen dienen te worden afge
schaft, terwijl aan den anderen kant de
vredeskanseii versterkt dienen te worden
door een doeltreffend en voortdurend toe
zicht. M.aw.: Amerika spreekt zich uit voor
krachtige controlemaatregelen, mits een
permanente en omvangrijke ontwapening
een feit wordt. Uit den aard der zaak heeft
Norman Davis, daar de Washingtonsche
besprekingen nog niet definitief haar be
slag hebben gekregen, nog geen bindende
beloften "kunnen afleggen, maar niettemin
valt uit zijn woorden af te leiden, dat de
regcering van Roosevelt bereid is zooda
nige toezeggingen te doen, dat daardoor
tegemoet wordt gekomen aan de verlangens
der Franschen op het stuk der veiligheid.
i NORMAN DAVIS.
ïn Fransche kringen te Genève heeft Nor
man Davis' verklaring dan ook een gun6-
tigen indruk gemaakt. Inderdaad worden
nu nieuwe perspectieven geopend. Frank
rijk toch heeft do vermindering zijner be
wapening steeds afhankelijk gesteld van
waarborgen ten behoeve zijner veiligheid.
Nu Amerika, bij monde van Norman Davis,
tc kennen beeft gegeven, dat het zich niet
langer wil onttrekken aan de medewerking
bij de organisatie van een toezicht op het
nakomen der ontwapeningsconvenlic, zijn
uit den aard der zaak de Fransche bezwa
ren voor een gedeelte opgeheven. Aan den
anderen kant zullen dc Franschen er mis
schien wel een beetje van schrikken, dat
de Amerikanen, die nu het beginsel van
internationale controle schijnen te hebben
aanvaard, den duur van den tijd, geduren
de welken dc ontwapeningsconventie op
grond van Macdonald's plan zou gelden,
willen uitbreiden van vijf tot. tien jaar,
zoodat den staten een decennium lang de
gelegenheid zou worden benomen zich tc
herbewapenen. Norman Davis heeft blijk
baar overwogen, dat, indien de geldigheids
duur zich slechts tot vijf jaren beperkte,
na afloop van dezen termijn dc staten op
nieuw zich krachtig zouden kunnen gaan
bewapenen, wanneer de landen alsdan niet
tot overeenstemming mochten komen over
de voorgenomen verdere ontwapening hun
ner weermachten. Afgewacht dient thans
te worden, of Frankrijk, dat in elk geval
zijn zin schijnt te krijgen met betrekking
tot een effectieve internationale controle
op de uitvoering der ontwapeningsbcpalin-
gen, hiermee genoegen zal nemen. Reke
ning moet men natuurlijk blijven houden
met de mogelijkheid, dat Parijs deze waar
borgen nog niet voldoende acht en boven
dien blijft staan op het tot stand komen
van een Europeésch vciligheid6pact. In elk
geval ziet dc wereld met spaaning toe, of
thans het doel, een werkelijke en progres
sieve ontwapening, eindelijk zal worden
bereikt, nu Amerika op zoo'n bemoedigen
de wijze over dc brug is gekomen.
I
Van tweeden voorzitter der
Stahlhelmorganisatie
Berlijn, 2 6 April. (V. D.) Woensdag
middag tegen half vijf is op het bonds-
bureau van den Stahlhelm dc leider van de
afdecling Groot-Berlijn van den Stahlhelm,
gepensionneerd majoor v. Stcphaui ver
schenen, die den tweeden honds voorzitter
Dusterberg in opdracht van den eersten
bondsvoorzitter bet volgende schrijven
overhandigde:
Berlijn, 26 April 1933.
„Bund der Frontsoldaten"
der 1. Bundesfuehrer.
Aan de kameraden
Kolonel Dusterberg
Majoor v. Stcphani.
Ik onthef den tweeden bondsvoorzitter
kolonel Dusterberg van zijn functie en be
paal, dat hij zich van iedere activiteit in
den Stahlhelm moet onthouden.
DüSTERBERG.
Met dc overhandiging en ten uitvoerleg
ging van dit hevel belast ik persoonlijk don
leider van de afdeeling Groot-Berlijn, kame
raad v. Stcphani.
Front-li cil!
w. g. Franz Seldte."
De tweede bondsvoorzitter, kolonel Dus
terberg, heeft kennis genomen van deze
mededeeling cn de volgende afscheidsgroet
gezonden aan den Stahlhelm, hond van
Frontsoldaten:
„Gedwongen leg ik om der wille van de
toekomst van den Stahlhelm, Bond van
Frontsoldaten, waarvan ik sinds November
1919 de eer heb gehad lid tc zijn, al mijn
functies in den Stahlhelm neer.
Ik richt tot alle kameraden, die den
Stahlhelm in dc veertien afgeloopen ern
stige jaren tot op het laatst trouw zijn go-
bleven, de vermaning deze voorbeeldige
trouw ook verder jegens het vaderland in
acht te nemen cn zich, zooals ik, zonder
oorbehoud te plaatsen onder de politieke
leiding van rijkskanselier Iïitler.
Zooals tot nu toe, weiger ik ook in de
toekomst iedere functie in staatsdienst.
Het laatste Front heil!
w. g. Dusterberg.
Berlijn, 26 April 1933.
Verklaring van bondsbureau.
B e r 1 ij n, 2 6 A p r i 1. (V. D.) Het honds-
bureau van den Stahlhelm geeft het vol-
gede officiecle communiqué uit:
„Om de eenheid der leiding en de geslo
tenheid van den Stahlhelm, bond van
Frontsoldaten, voor den grooten strijd om
de toekomst, de vrijheid cn de eenheid van
het nieuwe Duitschland tc verzekeren, heeft
de eerste bondsvoorzitter van den Stahl
helm, kameraad rijksminister Franz Seldte,
besloten de leiding van den hond alleen
op zich te nemen. De noodzakelijke rege
lingen hebben plaats door bemiddeling van
do Stahlhelm-ïstanties.
De twreedc bondsvoorzitter van den Stahl
helm, kolonel Dusterberg, heeft de pers
medegedeeld, dat hij al zijn functies in den
Stahlhelm heeft neergelegd.
OPSTAND IN CHINEESCH TURKESTAN.
Tokio, 26 April (V.-D.) Gemeld wordt,
dat het den opstandige» troepen in Chi-
neesch Turkestan is gelukt dc hoofdstad
Tihua van Cliineesch Turkestan, te bezet
ten. Dc opstandelingen hebben dc regeerin;
van de provincie gearresteerd. Ilct lijkt
waarschijnlijk, dat do gehcele staf van de
provinciale regcering ter dood zal worden
gebracht. Bij de inneming van Tihua had
den zware straatgevechten plaats. Meer dan
100 Chineesche burgers zouden hierbij zij
gedood cn gewond. De algemeene toestand
in Cliineesch Turkestan blijft zeer gespan
ncn. Naar aanleiding van bovenstaand uit
Japansche bron komend bericht, wordt van
Chineesche zijde medegedeeld, dat de be
richten over de bezetting van Tihua in
strijd zijn met dc feiten.
G e n v e, 25 April. (V.D.) In zijn vergade
ring van Maandag j.l., waaromtrent pas
thans nadere bijzonderheden bekend wor
den, heeft het bestuur dor interparlemen
taire unie een aanvankelijk streng geheim
gehouden resolutie aangenomen. I-Ioewel
besloten was, dat deze resolutie in geen
geval in de pers zou komen, bevat het
Journal des Nations van heden den tekst,
die een moreele veroordeeling van Duitsch
land inhoudt.
In de resolutie wordt gezegd, dat de in
terparlementaire unie ondanks 'de ernstige
bedreiging van net parlementaire regime in
den laatstcn tijd, die het bestuur met leed
wezen moet vaststellen, opnieuw haar on
wankelbaar geloof in het parlementaire stel
sel als uitdrukking van den volkswil en als
controle van do hoogste staatsmacht uit
spreekt, de parlementaire onschendbaar
heid en het recht van oppositie eischt en
opnieuw den nadruk legt op het beginsel
van democratische rechten, vrije meenings
uiting cn vrijheid van vergaderen.
Londen, 25 April (V.D.). In antwoord
op vragen in het Lagerhuis deelde sir John
Simon mede, dat de vier ingenieurs van
Metro Vickers, die reeds in Engeland waren
gearriveerd, op het departement van bui-
tcnlandsche zaken waren jndervraagd. Zij
hadden daarbij met veel klem naar voren
gebracht, dat Thornton en Macdonald even
onschuldig waren als zij zelve. Sir John
Simon voegde hieraan toe, dat hij, nu hij
do ingenieurs gesproken had, cr van was
overtuigd, dat dc tegen hen ingebrachlo
beschuldigingen slecht gefundeerd waren
cn dat dc actie van de Britsche regeerin;
rnct betrekking tot het geheele proces vol
komen gerechtvaardigd was.
DE ARRESTATIES TE KEULEN.
Keulen, ^6 April. (H.N.) De arrestatie
der leden van het vroegere bestuur der
Görresliaus A.G., consul-generaal Maus en
dr. Stocky, is, zooals men weet, geschied
naar aanleiding van handelingen, bij de
stichting der vennootschap begaan. Bij de
stichting in 1930 werd verklaard, dat het
aandcelenkapitaal 6 millioen mark bedroeg,
in contanten gestort, terwijl bij het onder
zoek is gebleken, dat ter storting van het
kapitaal goederen zijn ingebracht, wat vol-
gens het wetboek strafbaar is. De curator
is van opvatting, dat het bankroet der on
dernoming hierdoor veroorzaakt is.
ONGEREGELDHEDEN IN SPANJE.
Madrid, 25 April. (V.D.) Te Lucena in
de provincie Cordova hebben stakende land-
rbeiders een gendarmcriepost aangevallen.
De gendarmes maakten van de vuurwape
nen gebruik. Een arbeider werd gedood.
Tc Almeria werd bij een straatbetooging
an werkloozen een aantal politie-beambten
in het nauw gedreven. Dezen maakten van
de vuurwapenen gebruik. Eén persoon werd
gedood cn vier weiden gewond. In Barce
lona is Dinsdagochtend een verkeersstaking
itgebroken.
ZWITSERLAND HANDHAAFT DEN
GOUDEN STANDAARD.
Bern, 25 April (II,N.). Dc Zwitscrsche
bondsraad heeft vandaag beraadslaagd
over den toestand, door het opheffen van
den gouden standaard in dc Ver. St. ont
staan. De raad kwam tot het besluit, dat
er voor Zwitserland geen aanleiding be
staat om zijnerzijds den gouden standaard
op te heffen.
HEIMATSCHUTZ-LEIDERS NAAR DE
N. S. D. A. P.
Ween en, 25 April (V.D.). Ter gelegen
heid van een leidersbijcenkomst van den
Duitsch-Oostcnrijkschen Ileimatschutz in
Linz verklaarden 32 plaatselijke groepslei
ders van den tot dusverre tol Starlicmbcrg
behoorenden Opper-Oostcnrijkschen Heimat
schutz, gezamenlijk te willen overgaan
naar den Duitscli-Oostenrijkschen Ileimat
schutz, d.w.z. zich onder de leiding to
plaatsen van Iïitler.
Deficit van 32 millioen wordt
door leeningen gedekt
Londen, 25 April. (V.D.) De minister van
financiën, Nevillo Chamberlain, heeft in het
Lagerhuis zijn begrooting ingediend en toe
gelicht. De minister zeide, dat het deficit
ten bedrage van 32 millioen uit leeningen
zal worden gedekt. Er wordt geen rekening
gehouden met betalingen, welke gedaan
zouden kunnen worden aan Amerika, even
min als met betalingen, welke verricht zou
den worden door debiteuren.
NEVILLE CHAMBERLAIN*
Voor de verdediging wordt VA millioen
pond meer vereischt. Chamberlain raamde
daarentegen dc inkomsten uit het accijns
op suiker hooger dan verleden jaar, terwijl
hij verwachtte, dat de inkomstenbelasting
113^ millioen minder zal opbrengen. De be
lasting op aandeelenkapitaal wordt tot V:
pet. verminderd. De verlaging der rechten
op bier zal 14 millioen kosten. De begroo
ting sluit met een bedrag van 69S.777.000
aan inkomsten en 697.4S6.000 aan uitga
ven, zoodat er een surplus van 1291.000
kan worden verwacht. De minister weigerde
de directe belastingen te verminderen ten
koste van een niet sluitende begrooting,
welke, naar de in de wereld opgedane on
dervinding doet zien, nimmer de vereischte
resultaten oplevert.
Do kanselier van de schatkist deelde nog
mede, dat dit jaar in de begrooting geen
post, was opgenomen voor aflossing van
schulden, daar in deze tijden van werkloos
heid en depressie naar zijn mecning het
geld verstandiger cn met meer profijt kon
worden gebruikt. Hierbij moet men echter
wel doen uitkomen, dat dc schuldaflossing
geschieden zal, wanneer de tijden weer be
ter geworden zijn.
Nieuwe Japansche bomharde
menten; Amerikaansche
missie getroffen
Sjanghai, 25 April (V.D.). Het bericht
an het telegraafagentschap, volgens het
welk Natianmin door de Japansche troe
pen zou zijn bezet, wordt door Chineesche
berichten tegengesproken. Deze melden, dat
ondanks de heftige Japansche aanvallen dc
Chineezen hun stellingen op liet front Nan-
tianmin-Badao Lunsi hebben weten te
handhaven, waarbij zij groote verliezen
hebben geleden.
Peking, 25 April. (V. D.) Ondanks de
Japansche verzekering, dat de luchtaanval
len boven Noord-China zouden ophouden, is
gisteren opnieuw dc omgeving van Sliih
Hsia gebombardeerd, waarbij de Ameri
kaansche methodistische missie door bom
men is getroffen. Vanmorgen vroeg had het
methodistische hoofdkwartier te Peking nog
geen bericht ontvangen omtrent de uitwer
king van het bombardement, zoodat men
zich ernstig ongerust maakt over het lot van
deze missie, die een der oudste missies in
Noord-China is. Het bombardement heeft
groote verontwaardiging gewekt in de krin
gen der buitenlanders te Peking en de span
ning te Peking en Tientsin is er aanzienlijk
door toegenomen. De Amerikaansche legatie
acht een volledig rapport af alvorens stap
pen tc doen.
Douanekanton te Tsjingwang-
tau door Japanners bezet.
Mock den, 26 April (V.D.) liet Japan
sche oppercommando deelt mede, dat het
douanekanton te Tsjingwangtau door do
Japansche troepen is bezet. Het zal niet in
handen worden cgstcld van dc Mandsjoo-
ijsche autoriteiten.
BUITENLAND.
Dusterberg afgezet a!s tweede voorzitter,
van dc „Stahlhelm".
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Het te Berlijn bereikte resultaat.
(Derde Blad, pag. 2).
De kosten van het levensonderhoud.
(Derde Blad pag. 1).
OMTREK. 5
Verkiezingsuitslagen in do provincie.
(Tweede Blad, pag. 1). 1
Medegedeeld door het R.N.M.I. tc Do Bilt;
Hoogste barometerstand 770.8 te Reval.
Laagste barometerstand 745.6 te Storno*
way.
Verwachting: Zwakke tot matige, Z. tot
W. wind, gedeeltelijk bewolkt, aanvankelijk
cenigc regen met kans op onweer, weinig
verandering in temperatuur.
De depressie, die in het W. van het waar
nemingsgebied is gelegen, blijft nog steeds
stationnair, In het hooge Noorden stijgt de
barometer zelfs flink, hetgeen er op wijst,
dat het lage drukgebied zich voorloopig niet
naar deze richting zal verplaatsen. Over
het Kanaal ligt een secundaire minimpm
met scherpe wind tegenstellingen. In onze
omgeving waait het uit het Zuiden, in Zuid
Engeland uit W.N.W. Waarschijnlijk zal
het naar mate de koudere luchtmassa's in
het W. verder O.-waarts doordringen, ten
onzent lot regen met kans op onweer ko
men. Hot. hoogo drukgebied in het O. en
het mazimum in het Z. zijn in beteekenis
afgenomen. Vcoral in Frankrijk is in de
laatste dagen vrij veel neerslag gevallen. In
Ierland cn Midden-Zweden werd het wat
kouder. In het overige gebied steeg de tem*
peratuur een weinig.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
75 ct. f 1.10, f 1.50
fil m. zijde f 1.10
f 1.25, f 1.75
Praag, 25 April. (V.D.) In de plenaire
zitting van het Huis vo.n Afgevaardigde
heeft de minister van buitenlandsche zaken
dr. Bencsj, een lange redevoering gehouden
over den politicken toestand. De vraag is te
berde gebracht, of wij in Europa voor een
gewoon conflict staan. Tegelijkertijd is de
evisiekwestie opgewerpen. Voor Italië, al
dus Benesj, is de revisiepolitiek een middel
om een wijziging der Europeesche toestan
den ten gunste van Italië te bewerken.
Italië moet er evenwel rekening mede hou
den, dat de oude midden-Europeeschc poli-
iek van Duitschland niet meer mag worden
gevoerd. Daarom is Italië tegen den
„Anschluss". Geen zelfstandige staat zal
daarom toelaten, dat een ander over zijn
gebied beschikt. Wanneer iemand zoo iets
met Tsjecho-Slowakijc zou willen uithalen,
dan zou hij daartoe zijn leger moeten ge
bruiken. Wij zullen Tsjccho-Slowakijo we
ten te verdedigen.
MINISTER DR. FRANK BENOEMD TOT
RIJKSCOMMISSARIS VAN JUSTITIE.
Munchen, 26 April. (V.D.) Rijkspresï-
dent von Hindenburg heeft den Beierschen
Minister van Justitie dr. Frank benoemd
tot Rijkscommissaris voor dc „Gleichshal-
tung" der Justitie in dc landen en voor de
reorganisatie van het rechtswezen. Minis
ter Frank heeft zich reeds voor het voeren
van besprekingen naar Berlijn begeven.
