Bad met Geijser ARTIFORT FAUTEUILS DEMOCRATIE IN HET TREINVERKEER Compleet f95.— Prima kwaliteit Aanleg billijk RNiërop alleenverkoop Firma J. W. van ACHTERBERGH meubileering - westsingel 10-13 HOE HAROLD LLOYD, HAROLD WERD 'n HACHELIJK AVONTUUR JJuvoEsm. OOJT£L,2BQ 10 JAAR GARANTIE 'AMERIKAAN SCI IF. NOTITIES MEN KENT GEEN KLASSE- INDEELING WEL „CLUB CARS' Het reizen is niet goedkoop maar uiterst huiselijk Attente conducteurs New-York, 22 April 1933. „Zin in oen spelletje bridge?" Ik keek van mijn krant op en bedankte voor de uitnoodiging met te verklaren, dat ik niet spelen kan en verdiepte mij verder in het ochtendblad van den volgenden dag, of schoon het nog geen middernacht was. We stonden stil, een eind buiten New-York, waar de oloctrischc locomotief plaats maakt voor een stoom dito en om 't late uur zat ik in een rook wagen, iets waar ik over dag geen moed voor heb, omdat die dan stampvol is en de rook er in partjes ge sneden kan worden. Met was stil in den langen wagen met aan eiken kant twintig banken voor twee zitplaatsen, gescheiden door een gang in het midden. Aangezien Amerikaansche treinen zonder uitzonde ring bestaan uit wat wij D-wagens noemen met een harmonica verb ihding tu6schcn el kaar, zoodat men van voren naar achteren en weer terug kan wandelen, is het reizen hier een huiselijke geschiedenis. Mijn on dervrager had meer succes met mijn ach terbuur, die er wel voor voelde en de vier de man vond zijn plaat6 met drie lui, waar van er 'twee locomoticfrnachinisten waren en de ander een overwegwachter van een plaatsje, waar ik tweemaal per dag langö kom. Ik herkende de machinisten niet al leen aan het feit, dat zij juist ingestapt waren op de plaats, waar we van locomo tief verwisselden cn waar een heel empla cement is, maar ook door hun eigenaardig gestreepte petten met ver vooruitstaande klep, zooals die altijd door hen gedragen wordt. De vierde man was misschien een collega of een zakenman, een dokter of een bankier. Waarmee ik maar zeggen wil, dat democratisch Amerika nog altijd geen le gende io, maar zuivere werkelijkheid. We kennen in Amerika geen trcinklassen, ten minste niet in den zin van eerste met rood, tweede met geel fluweelen* zittingen cn derde met houten banken. Over korte af standen, bijvoorbeeld een uur of twee, drie, kan eon millionair met den besten wil van de wereld niet ontkomen naast een Itali- aanschcn grocnlcnboer te zitten. Zoodat hij natuurlijk liever rnct zijn eigen auto cn chauffeur gaat! Maar in den trein, waarmee ik eiken dag heen en weer naar de stad ga, een rei6je van vijf kwartier over een afstand Amsterdam—Rotterdam, zie ik zulke gevallen overal om mij heen cn zit ik zelf naast menschen, die zeker een goedkoopcrc gelegenheid zouden kie zen, wanneer ze dat konden. Er is echter niets aan te doen cn ik moet eerlijk be kennen, dat liet allemaal wonderwel gaat. Ik ben allesbehalve een vurige vereerder van Amerika en evenmin iemand, i'ic neer kijkt op zijn eigen land, maar ik ben na een twaalfjarig verblijf tot de conclusie ge komen, dat een klassevcrdeeling in Europa even onmisbaar is als deze ondoenbaar en onnoodig zou zijn in de Vereenigde Staten. En toch is er wel degelijk ietö van dien aard door wagcn6 van grootere luxe te la ten meeloopen, de zoogenaamde parlor care en Pullman cars, waarin genoeg toeslag betaald moet worden om lieden met een bescheiden beurs er uit te houden. Wat het 6lapen in den trein betreft, wat in dit land van dagen reizen veel voorkomt, men kan dit doen zoo goed en zoo kwaad als het gaat in de gewone bankenwagens van overdag. Maar er rijden voornamelijk Pull- man-^ agens in die treinen mee. waarin men bedden kan krijgen; acht dollar voor een benedenbed en zes voor een, waar men met een laddertje bij moet klimmen, wat voor corpulcnten of ouden van dagen eert onmogelijkheid is. Verder bezit elke wa gen 'wee privé kamertjes, die nog meer luxe cn dus nog duurder zijn. Goed be schouwd hebben wc dus hier al drie klas sen in het 6lapen cn in het bij daglicht rei zen over een verren afstand zijn er twee. De parlor-care zijn eigenlijk salons op wie len, tafels staan in het midden, clubfau teuils, die overal heen geschoven kunnen worden, zijn de zetels; dikwijls zijn het wagens, waar men een kleinigheid kan be stellen om tc eten of te drinken, echter niet te verwarren met de groote restaura tiewagens of „diners". Gaat de trein door een landstreek, die de moeite van het be zien waard is, dan wordt zoo'n wagen dik wijls achteraan geplaatst cn heeft dan een groot open balcon met stoelen er op. Deze zoogenaamde „observation car" is niet hee- lemaal een onverdeeld genoegen, omdat men '6 zomers op dat achlerbalcon heel wat stof te slikken krijgt, terwijl andere menschen er niet goed tegen kunnen zoo de wereld voor zich te zien wegglijden rnct een vaartje van 80 K.M. per uur. Wat wer kelijk iets bizonders is, dat, naar ik meen buiten Amerika niet bestaat, is dat men een heclc parlor-car kan afhuren, en zich zoo geheel van zijn medereizigers afge scheiden houden. Ik bedoel daarmee geen salonwagen van millionaire, die er ook bij honderden te vinden zijn, maar wagens die men veel in forensentreinen vindt. Bijv. in de buurt van New-York wonen massa's die eiken dag heen en weer naar hun kan toor reizen en steevast dcnzclfden trein nemen. Een clubje van een man of twaalf, dat graag kaart en rookt, dat op zijn ge mak gesteld is en het bekostigen kan, stapt dan naar do directie van de maatschappij toe cn huurt een „club car", die eiken mor gen en eiken middag achter aan hun trein te vinden is, die een negerbediende mee voert en.waar iemand alleen in mag rijden, wanneer hij een deballotagc heeft door staan cn kapitaalkrachtig genoeg is. Het i6 onmogelijk om bij vergissing zoo'n wa gen binnen tc 6tappen: bij elk station stelt de neger zich op post bij een open deur en dan hangt cr nog een bordje met» privé boven de vestibule. In de twee treinen, die ik meestal eiken dag neem, rijdt zulk een wagen jnee en muar dit hangt natuur lijk heelcmaal af van de clubleden bij feestdagen wordt cr ook in den wagen ge fuifd. Zoo hoorde ik van den conducteur, dat bier op den eersten dag de ronde had gedaan met de sigaren tijdens het bridge spel. Maar zooals bij ons het groote pu blick geen Istc reist, zoo gaat het aller grootste deel hier niet in club cars cn parlor cars, wel in Pullman slaapwagens. Ik beschik niet over de juiste cijfers, maar ik vermoed, dat er evenveel of misschien meer menschen reizen in een slaapwagen dan niet. Reizen is niet goedkoop cn iemand, die het doen moet, zal, indien mogelijk, die paar extra dollcrs voor een bed overheb ben. Er is een groote categorie van de bevolking, die nooit een slaapwagen ge bruiken kan en dat zijn de negers, die wel de bedienden en de kcllncrs in den restau ratiewagen zijn, maar onder geen omstan digheden toegelaten worden als publick. Men moet dit niet de spoorwegmaatschap pijen verwijten, maar de blanke bevolking zelf, die tot een boycot zou overgaan of erger dingen doen. Zoo komt het, dat een Al Capone of cm ongure kerel, die over geld beschikt, wel een bed boven u mag betrekken, maar een dokter, een jurist, een professor, een zanger als Roland Hayes een lange reis in étappes moet afleggen cn 's nachts in een bepaald hotel gaan, ook alweer omdat zijn huid donker is. De ver ontwaardiging tegen Hitier om zijn Joden vervolging past Amerika allerminst, maai de demonstraties op dat gebied, eenige weken geleden, waren dan ook zuiver Joodsch-Ncw-Yorksch de bevolking van deze stad is voor 29 pCt. Joodsch. De ge wone alledaagsche treinrit in de normale „day coach", de D-wagen, die het eenige soort is, dat in Amerika rijdt van Mexico tot Canada, heelcmaal van staal, prachtig -voerend, met twee toiletten cn een fontein met ijswatcr, winter en zomer, is een typi sche ondervinding. Dikwijls zou ik op het rijtje af willen gaan en vragen, wie bent u, mevrouw, waar woont, u en wat doet u, meneer? Onder de reizigers, die geregeld met mij den trein van vijven s middags nemen, behoort een echtpaar, dat in Chap- paqua uitstapt cn dat er niet alleen rijk aangekleed uitziet, maar afgehaald wordt door een superbe auto met een chauffeur in livrei zonder twijfel, menschen, die op een mooie villa wonen, want personeel hebben is een uiterst dure aardigheid in Amerika. Maar een bank daarvoor of daar achter stapt in Plcasontvillc een spoorweg arbeider in, die op weg naar huis is en zijn overall aan heeft, een besmoezeld vrij- kaartje aan den conducteur laat zien, maar overigens in het minst geen aanstoot geeft door manieren of wat dan ook. Deze com binatic van wat wij 1ste cn 3de klas noe men is iets, waar ik me na een meer dan tienjarig verblijf -nog altijd over verbaas, want ik heb het langer tijd in het vaderland meegemaakt wat precies de „eerste klas houten banken" beteekent. Iets geheel an ders, dat ik ook alleen in dit land gevon den heb, is, dat het Amerikaansche type, zoowel van man als van vrouw, zulk een standaardsoort is, dat men nooit weet, met wie tc doen te hebben. Ik bedoel, dat een bepaald gezicht even goed bebooren kan aan een generaal als aan een dominee of een garagehouder. Do twee locomoticfrna chinisten, waarover ik het zoo straks had en die ik wel eens op hun ijzeren monster heb zien langsstormnn, zijn lieden waar mee ik graag een spelletjes kaart zou spe len als met bankiers, misschien nog liever. Ik keek na een half uurtje van mijn krant op en zag dat het viertal wonderwel aan papte. Het was nu tegen middernacht en bij de verschillende stations waren heel wat reizigers uitgestapt. Kijk, daar ging dat jonemcnsch, dat altijd om kwart voor acht in mijn trein stapt in Mount Ivisco 's morgens, maar groote genade, wat was hij ver boven zijn thee! Zou hij opgewacht worden of alleen naar huis moeten rijden? Een paar banken van mij af ligt een con ducteur met zijn becnon uitgestrekt op een voorbank zwaar te ronken, hij is ook op weg naar huis na afloop van zijn dienst; kunt u zich zoo iets bij ons indenken? Sla pen in den trein is een andere democrati sche kwestie. De conducteurs van den trein weten precies, wanneer die of gene moet uitstappen en letten moederlijk op. wan neer hun reizigers in slaap sukkelen. Per soonlijk overkomt het mij zelden, dat mijn oogleden dichtvallen, maar ik weet het vei lig te doen, want één station van te voren zal de conducteur me komen wakker schudden met do waarschuwing, dat ik cr bijna ben. Ik heb het menigmaal gezien cn een paar keer ondervonden. Reizen in Ame rika is een familie-kwestie, wij doen niet deftig en niet gewichtig, maar het is een rijdend huiselijk leven, dat iets heel bijzon ders is, iets heel \merikaansch cn waaraan de kersversche Europeaan zich met een paar verbaasde oogen onderwerpt. Lezer, stopt u ooit uw kaartje in het lint \an uw hoed ter controle, valt dan genocgelijk in den dut cn laat u vlak voor uw plaats van bestemming vaderlijk wakker schudden door een conducteur, die het uiterlijk heeft van uw patroon of uw burgemeester? Nee, immers! FILMRUBRIEK Manfred von Brauchitsch vertelt van zijn filmstart Geen scenario-schrijver ter wereld zou een beter idee voor een ouderwetsche gooi en smijtcomedic kunnen verzinnen dan de klucht die Harold Lloyd maakte tot de komiek met een wereldreputatic, en die door het Noodlot zelf voor h.em in scène ge zet werd. De hoofdrolspeler was volkomen onbe wust van wat cr aanstonds zou gebeuren. En wat er gebeurde was een verrassing, zoo overrompelend en bruut als het in een smijter maar kan voorkomen. Maar voor Harold Lloyd was het bijna fataaLgeworden. En dat is waarom hij zich een hoornen bril opzette cn de besluitelooze onhandige jongeman werd, die in „Movic Crazy" van het eenc dwaze avontuur in het andere rolt. Jaren geleden was Harold Lloyd een vol komen onbekende voor het bioscoop-pu blick. Zeker, men kende Lonesome Luke, een komiek met overgroote schoenen, af zakkende broek cn een raar snorretje eigenlijk een zoutelooze imitatie van Char lie Chaplin, die in iedere twec-actcr waarin hij optrad minstens drie maal een room taart in zijn gezicht gekwakt kreeg. Op een dag hield Lonesome Luke een bom in zijn hand. De groote mop, waar de comedic op uit moest draaien, was de ex plosie van de bom. Dat zou een geweldige schlager worden, dachten dc producers van het primitieve filmpje. Dc bom, naar ieders meening een kun stige imitatie, verscheen ten looneel als deus ex machina. Op het onverwachtste explodeerde het ding mot een ontzettende slag. Dc wanden van het studio trilden. Aan alle kanten stortten décors in. liet gla zen dak bezweek cn stortte met donderend geweld naar beneden. Werklieden cn acteurs werden bedolven onder het val lend puin. Lonesome Luke werd onder dc puinhoo- pen uitgetrokken, en meer dood dan levend naar een ziekenhuis .getransporteerd. Drie dokters waren uren lang koortsachtig in dc weer om hem weer*bij kennis te bren gen. Doch liet duurde negen maanden voor Lonesome Luke weer dc oude was. De bom bleek inlusschen een echte ge weest te zijn, die voor een andere film aan gekocht was, cn die per ongeluk onder dc nagemaakte verzeild was geraakt. Lloyd vond dat de beste smijter waar hij ooit in gespeeld had, cn tevens dc laatste. Hij had er glad genoeg van. En toen hij eindelijk het hospitaal kon verlaten, had hij zijn plannen kant cn klaar. Geen afge zakt costuum en geen snorrebaard meer, was zijn ultimatum. In het vervolg zou hij het zonder die attributen stellen cn pro- bceren om toch grappig te zijn. Zijn eenige hulpmiddel werd de hoornen bril. Mijn lilmstait Wanneer 's avonds, en dikwijls ook pas diep in den nacht, de schijnwerpers, die onder regie van Erich Schönfeldcr mijn eerste film „Rivalen" belicht hadden, wer den uitgedaan, was ik vaak zóó moe cn af gejakkerd, alsof ik tien ronden scherpe training gehad had op den Nürburg-ring of op den Avus. Toen ik er aan begon, leek het me een korte, onbeteekenende race, die ik met groot 'gemak kon winnen. Wat weet een sterve ling, die hoofdzakelijk coureur is, ook eigenlijk van de film en van het leven ach ter de coulissen0! Ik geef toe, dat ik tot dan toe geen geregeld bioscoopbezoeker geweest was, niet bepaald uit gebrek aan belang stelling, maar meer uit gebrek aan tijd. Ten slotte is autorennen cn het trainen daarvoor, zwaar, lichamelijk, zcnuwsloo- pend werk, dat als tegenwicht veel rust cischt. Slechts wie goed uitgeslapen is, zal ook den volgenden dag goede trainingsron den kunnen maken. Na mijn overwinning in de groote race op den Avus op 22 Mei in de klasse der groote wagens, heb ik in nog menige race mijn „Mercedes S.S.K." naar de overwinning ge stuurd; mijn film liet me wel den strijd maar niet de overwinning. Orn maar bij 't eind te beginnen: mijn wagen verbrandt ten slotte en ik kom er nog net levend vanaf, gered door het moe dige ingrijpen van mijn rivaal in den strijd en in dc liefde. Ik kon hem helaas mijn dankbaarheid niet meer toonen, omdat je daar, als je met zware brandwonden te bed ligt, om te beginnen weinig zin in hebt cn bovendien de film ook reeds geëindigd was, tenminsto volgens de aanwijzingen van liet „draaiboek". Daarom zij mijn fai- ren tegenstander, Herr Schncl, bij dezen mijn hartelijken dank betuigd, omdat hij mij niet heeft laten omkomen. Ik wilde getuigen, dat de arbeid van de filmspclers, waarvan ik voorheen niet veel afwist, me enorm geïmponeerd heeft. Dat is zeker geen kinderspel; dat loopt zeker niet altijd zoo gemakkelijk als wanneer het draait op het witte doek. In het begin van de film moet ik even een bad in de Wannsec nemen. Waarom ook niet in den zomer? Maar om op een onvriendelijk kouden Octobcr-dag alsof 't een pretje is, zoomaar in het vreeselijk koude water te springen! Men doet het ter wille van dc film, maar naderhand heeft men een heet bad noodig om de onaange naam koude ledematen te warmen, cn ette lijke cognacjes om ook van binnen weer wat op temperatuur te komen. Het was niet altijd makkelijk voor mij, om me in te stellen op alle situaties. Nu eens opgewekt glimlachen en dan weer somber kijken. Schönfclder, do regisseur, zal zoo nu en dan wel heel wat met me te stellen hebben gehad. Gezegd of getoond heeft hij dat echter nooit. Maar ik kan het me indenken: een coureur is niet direct een volmaakt tooncelspeler. Wc hebben, van tc voren den toestand besproken, onze aanwijzingen gekregen, en dan geoefend: zeven maal, acht maal, negen maal dezelf de scène, totdat ze goed was. Ik heb daar bij vaak meer getranspireerd, dan bij dc hevigste bandenpech. Ja. als men de hccle film, zooals die later in den bioscoop op het witte doek loopt, achter elkaar kon afdraaien! Scène één, twee, drie enz. tot 3000. Dan kon men zich zoo langzamerhand in het spel inwerken: men start, trek los cn stuurt naar het ein de en de overwinning toe. Maar dat is on mogelijk, om technische cn economische redenen, zooals men mij zei. Deze concern tratic is mij niet altijd makkelijk gevallen, dat moet ik bekennen, vooral niet in het begin, later kreeg ik al meer routine, wat men tenminste, als men voor het eerst in zijn leven voor de camera en den micro foon gestaan heeft, routine noemt. Daar was b.v. het wisselen van costuums schoon race-pak, sportpak, blauwe overall bij elke scène iets anders, rnaar altijd snel, snel. De racewagen, die aan het eind van de film verbrandt, heeft mijn broer Harald ge leverd. Eenigen tijd daarvoor overkwam mijn broer op een tocht van Italic naar Duitschland in de nabijheid van Bozen een ernstig ongeluk met zijn S.S.K.. dat geluk kig voor hem nog goed afliep, maar voor den wagen des te slechter. Mijn broer reed den wagen op een stikdonkeren nacht met een 130—150 K.M. snelheid, toen op den weg, die talrijko bochten had, uit een zij weg cn bovendien nog aan den verkeerden kant, een met groote steenblokken beladen en onverlichte, door een paard getrokken wagen hem tegemoet reed. Ofschoon hij onmiddellijk remde, suisde de auto toch nog op den wagen in en tilde hem op, zoo dat een regen van stecncn op den auto neerdaalde. Op een paar schaafwonden na waren de koetsier en mijn broer ongedeerd, maar de zware stcenen maakten den auto onbruikbaar, die later weggesleept moest worden. En 't is eigenaardig: maar precies zooals deze „broederlijke" auto er uitzag, ziet de machine er uit, waarmee ik aan de film zoo'n „ongelukkig einde" maak. Geduldige toeschouwers. Bij de wereldpremière wordt een film niet voor de eerste maal vertoond. Afgezien van het aantal malen dat iedere opname afgedraaid wordt, onmiddellijk na het af drukken cn ontwikkelen, wordt de com plete film gemiddeld veertig keer in de studio's vertoond voor het publiek er iets van te zien krijgt. Na dc eerste montage van de losse op namen wordt dc film nog een groot aantal malen vertoond voor regisseur, productie leider en de voornaamste medewerkenden, waarbij telkens kleine veranderingen wor den aangebracht. Zijn de makers eindelijk tevreden, dan gaat de film naar een afge legen plaats, om in een klein theater voor het gewone publiek te loopen. Uit de reactie van de toeschouwers op bepaalde scènes krijgt men dikwijls aanwijzingen om nog een laatste verandering aan te brengen voor de eigenlijke première plaats vindt. Een filrn als „Dr. Jekyll and Mr. Hyde" werd in de Ilollywoodsche Paramount stu dio's zélfs vijf en zeventig keer in haar ge heel vertoond voor de regisseur, Rouberi Mamoulian, zijn „O. K." gaf. HERRIE IN HET HOTEL. Langzaam sijpelen berichten door, aldus schrijft „Filmliga", die wel een zeer eigen- aardigen kijk geven op de atmosfeer van vrede en vriendschap, waarin „Menschen im Hotel" verfilmd werd. Naar immers dezo geruchten willen, is het niet veel minder dan levensgevaarlijk, de beide heeren Barrymore aan eenzelfde filrn te laten medewerken, vanwege een eenigszins nadrukkelijke incompatibilitó d'humeur. Voorts doet zich het merkwaar- digo verschijnsel voor, dat ieder in deze film eens anders rol begeerde: Lionel Bar-, rymore wenschte den Director Preysing, aan Beery gegeven, te spelen. Deze ein delijk eens los willende komen van zijn. marqué-emplooi vertoonde een sterke en prijzenswaardige inclinatie naar het sym pathiekere genre cn richtte zijn verlangens cp Lionel's „Kringclein". Ten slotte had Jcan Hersholt, de portier uit „Grand-Hotcl", zijn zinnen gezet op den Doctor Oltern- schlag van Lewis Stone. Alleen deze laat ste, wiens nobele placiditeit hem tot een tweede natuur geworden is, toonde zich met zijn rol tevreden. Het ergste was het evenwel gesteld met de beide vrouwelijke hoofdpersonen. „Da werden Weiber zu llyanen...De corres pondent van „Ciné-Magazine" weet te be richten, dat de uiterste, schoon vcrgeefsche, moeite werd gedaan om Greta Garbo en Joan Crawford nimmer gelijk to laten re- petceren. Vooral do laatste scheen tegen over „die Göttliche" een agressiviteit aan den dag tc leggen, welke naar blasphemio zweemde. Voortdurend bleek zij, wanneer Garbo eveneens in de studio werkte, een dringende behoefte tc hebben aan inspiree- rende muziek, tot welk doel zij gramofoon- platen met de luidruchtigste schlagers liet afdraaien. Men houdo daarbij in het oog, dat Garbo alleen bij de volmaakstc stilto kan- werken... Iedere gelegenheid nam de kleine en aimabele „Flammchon" te baat om de reeds zoo zwaar bezochte Gruschinskaja te belee- digen cn te irriteeren. Volgens denzelfden oorlogscorrespondent legden haar meest krasse venijnigheden het echter volledig af tegen de hautaine onaandoenlijkheid van haar tegenstandster, wier legendaire zwijg zaamheid aldus iot verpletterende strate gie werd. Alleen bij het proefdraaien 's avonds van de opgenomen fragmenten luchtte Mrs. Fairbanks Jr. haar opinies omtrent Garbo's talenten en persoonlijke eigenschappen op een wijze, welke de meest vooraanstaande critici beschaamd maakte. Maar ook in dit geval bleek het resultaat niet evenredig aan de moeite.., Garbo ver scheen nimmer. Toer. de laatste meter gedraald was, moet de regisseur Goulding ten overstaan van den Hollywoodschcn sterrenhemel, die hem van nu af aan zulk een symboliek afgrij zen inboezemde, verklaard hebben, zich nimmer meer aan zulk een experiment te wagen. Maar waar was de Dréville, die al dit kostelijk spektakel in een sarcastisch „Autour detersluiks vastlegde? „Her rie in het Hotel" ware een wereldsucces ge-* worden!

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 13