ARTIFORT
FAUTEUILS
SYMPATHIE VOOR NEDERLAND
JACK PAYNE VOOR DE FILM
FIRMA J.W. VAN ACHTERBERGH
SAY IT WITH MUSIC
MAAND VAN GROEI
EN BLOEI
DE „HAARMENSCHEN"
10 JAAR
GARANTIE
ALLEENVERKOOP
MEUBILEERING-WESTSINGEL 10-13
ROMEINSCHE BRIEVEN
DE OPENING DER NIEUWE
„ACCADEMIA OLANDESE"
Vriendschappelijke verhouding
tusschen Ouddlolland en
Ouddtalië
Een goede beurt van
Mussolini
We hebben meer dan eens gezegd, dat
ons iand zich in de bizonderc sympathie
van Italië mag verheugen; bij voorkomen
de gelegenheden wordt het met respect
geDoemd en een welwillende glimlach
glijdt over het gezicht van den Italiaan als
hij hoort, dat hij met een „Olandese" to
doen heeft. We moeten ons er echter geen
illusie over maken, dat die vriendelijkheid
een ideëelen ondergrond heeft; overal heeft
ons land den naam een rijk land te zijn
cn de man, wiens beurs het best gevuld
is staat, vooral in dit zoo commercieele
milieu, het best aangeschreven. Dat Neder
land nu groote financiecle moeilijkheden
heeft en vele gezeten burgers zoetjesaan
geruïneerd worden; dat ons land op weg
is veeleer in de toekomst er financieel on
gunstig voor te staan welke Italiaan zou
dat gelooven, die liet nieuwe gebouw
van de „Accademia Olandesc" betrad,
toen dit met grooten luister in tegenwoor
digheid van den Duce geopend werd?
Het Historisch Instituut, dat dertig jaar
geleden op initiatief van den bekenden ge
schiedschrijver prof. Blok gesticht werd,
was aanvankelijk op zeer bescheiden voel
ingericht. Door dr. Gisbert Brom met veel
kennis van zaken bestuurd en langzaam
uitgebreid, mocht dit instituut, dat zich
tot taak stelt de connecties te bestudee-
ren en te documenteeren, die er van ouds
her tot op onzen tijd bestaan hebben tus
schen Italië en Nederland, aan belangrijk
heid toenemen.
Ruim twintig jaar geleden was de biblio
theek van het instituut gehuisvest in een
paar lage woonkamers in een donkere
straat van Rome; nu tronen archief en
boekerij in een vorstelijke woning van wel
ker loggia 't „oranje-blanjc-bleu" naast de
Italiaansche driekleur de Nederlanders
begroette, die in breede rijen zich opmaak
ten om bij de plechtige opening tegenwoor
dig te zijn van het nu zeer weelderige in
stituut dat nu den naam van „Accadcmia
Olandese" draagt.
De bibliotheek is onder leiding van den
geleerden dr. G. Hoogewerff en zijn collega
den eminenten archaeoloog dr. H. Leopold,
belangrijk vermeerderd. De tienduizend
deelen zijn opgesteld aan de wanden van
de groote zaal, waar Benito Mussolini
met groote belangstelling den wel
komstgroet van onzen gezant mr. Patijn
cn de openingsrede van den directeur, dr.
Hoogewerff, aanhoorde, die met smaak en
talent in elkaar was gezet. „Het bock
Rome", aldus onze landgenoot, bevat het
fundament van de westersebe beschaving,
elke generatie heeft er een bladzijde van
geschreven; als een volk zichzelf wil ken
nen moet het Rome hostudeeron". Spreker
wees op den invloed, dien de schilderkunst
in Holland ondergaan had door de Italiaan
sche school vice-versa; hoe nauw de han
delsbelangen met elkaar in betrekking
stonden; hoe er een gemeenschappelijke
draad loopt tusschen beide landen, die
steeds elkaar vriendschappelijk gezind blij
ven van den tijd af dat aan de Batavieren
onze voorvaderen als trouwe onderdanen
van Rome dc wacht op den Palatijnschen
heuvel werd toevortrouwd. Niet alleen
kwamen humanisten als onze Erasmus,
Agricola cn Wessel Gansevoort naar Italië
om contact tc krijgen met het Latijnsche
ras, maar onze dichtere zijn geïnspireerd
door dc lagunen-stad cn door de Romcin-
schc Campagne; dc architect Van Santen
bouwde de vorstclij"ke villa van kardinaal
Scipione Borghese c-n Hollandsche inge
nieurs beproefden in dc 17e eeuw de Pon-
tijnsche moerassen met behulp van dijken
en windmolens droog te leggen, een reu
zenwerk dat eerst, dank zij de energie \an
de huidige regeering, met goeden uitslag
bekroond werd. Zoo grijpen verleden cn
heden in elkaar. Handelsbetrekkingen ver
bonden in vroeger eeuwen onze zeven pro
vinciën met Venetië cn Napels met ^Messina
en Genua, terwijl Livorno in de 17e eeuw
de stapelplaats onzer kooplieden was aan
de Middellandschc zee.
Hot scheen wel dat dit zeer zakelijke
overzicht betreffende de vricndschao-
pclijke verhouding tusschen Oud-Holland
en Oud-Italic, door den Ducc met bizonderc
belangstelling gevolgd werd misschien
wel omdat hij zooveel toespraken moet
aanhooren, waarbij hij niets nieuws hoort
cn to veel bewierookt wordt, wat hem ook
niet aangenaam is. De spontane, hartelijke
eerbiedsbetuiging die hem bij zijn binnen
treden door do Nederlanders gebracht
werd, heeft hij aangevoeld als een tceken
van waarachtige sympathie van vrije bur
gers, die niets van hem vragen of ver
wachten. Nadat de toespraken afgeloopen
waren, riep Mussolini een journalist bij
zich, wien even een instructie gegeven
werd en als gevolg daarvan werd in do
„Messagero" de inauguratie van de
„Accadcmia Olandese" met in het oog
vallende onderscheiding besproken. Aan
deze was niet meer of minder dan liet
hoofdartikel drie kolommen lang gewijd.
Onder het opschrift: „Olanda en Roma"
lezen we: „Do vermaarde historikus Hoo
gewerff verheerlijkt in een gloeiende toe
spraak de oudo en meer dan ooit warme
vriendschapsbetrekking tusschen Holland
en het fascistischo Italië."
Wij hebben dus ontegenzeggelijk een
goede beurt van Mussolini gekrcgcnl
Na afloop van de plechtigheid konden
wij het nieuwe gebouw zoowel van binnen
als van de buitenzijde in oogenschouw ne
men en bewonderon. Het ziet er deftig en
sober uit, terwijl het vooruitspringende
dak en de loggia er een zekere zuidelijke
elegantie aan geven, een gelukkige samen
smelting van Nederlandschen cn Italiaan-
6chen stijl mogen we zeggen. IIet kleino
paleis ligt op een heuvel; daarom zien wc
uit alle venstei'6 in het groen van de „Vale
Giulia", dc mooie buitenwijk van Rome aan
den zoom van Villa Boroghesc vlak bij
„Villa Giulia", waar dc interessante Etrus-
1 ischc verzameling is opgesteld. In deze
Nederlandsche Academie vinden nu ook
de jonge kunstenaars een goed atelier die
met de Prix dc Rorao begiftigd zijn en zoo
zij hier a1 niet origineclcr kunstenaar wor
den, dan ademen zij hier althans een fris-
schcr lucht in dan op de Stadhouderskade
te Amsterdam. Zo komen ook in een meer
cosmopolitisch milieu en van deze heuvels
af ziet men dc dingen ook meer op een
afstand; dat is nuttig voor elk mcnsch, cn
vooral voor een kunstenaar!
Toen den grooten man uitgeleide was
gedaan, ging er een zucht van verlichting
door de atmosfeer; gasthccren cn genoo-
digden waren blij dat alles zoo goed was
afgeloopen on Bcnilo weer veilig vertrok
ken was. Gedurende een paar uren door
zicht een vijftigtal geheime politic-agenten
alle vertrekken, den tuin cn de boschjes in
de omgeving. Het was 'n warme dag maar
van het oogenblik af dat de dictator uitge
stegen was, werden alle ramen op hoog
bevel gesloten cn dc deuren insgelijks. „11
capo del governo" wordt goed bewaakt cn
dat is noodig; we verwonderen onö zelfs
niet over het feit, dat hij bij dergelijke
inauguraties zijn eigen stoelen laat bren
gen en we daarom op alle kiekjes denzelf
den banalcn goud-omlijsten zetel zien het
geen er niet veel too doet als dc mensch
die er op zit een Benito Mussolini is!
ETIIA FLES.
FILMRUBRIEK
Een beslissend oogenblik in het
leven van Payne verfilmd
Zooals eertijds dc nadering van een post
koets werd aangekondigd door het hoorn
geschal van den postiljon, zoo herkennen
wij thans aan dc aanzwellende tonen van
het melodieuze „Say it with music", dat
Jack Payne en zijn hand een muzikalcn
show gaan beginnen. Millioencn luister
vinken over de geheele wereld stemden
regelmatig af op den radio-zender, waar
door muziek van Jack Payne en zijn band
werd uitgezonden, cn ze leefden op zoodra
zij zijn herkenningsmelodie hoorden. Zel
den werd een song gecomponeerd, welke
zooveel aantrekkelijks bezat, welke zoo
rechtstreeks tot liet hart spreekt, onmid
dellijk mild zich aanpast, opwekt en ver
heugt. „Say it with music" hezit de zeld
zame eigenschap, dat liet terstond een sfeer
van blijmoedigheid cn bereidwilligheid
schept, waarin het één groot genoegen
wordt te luisteren n^ar Jack Payne's bij
zondere prestaties in rythmische en tege
lijk melodieus-harmonische, moderne mu
ziek.
Dc talenten en het werk van Jack Payne
en zijn hand, die reeds millioenen men-
sclien deden genieten \oor dc radio, en de
zalen waar zij optraden, deden volstroo-
men, behoeven geen nadere aanbeveling of
zelfs bespreking, maar des te meer belang
zal men er in stellen te weten, hoe deze
entrëe-melodic „Say it with music" is ont
staan en welke voorname rol deze compo
sitie speelde in het particulier leven van
Jack Paync, ja zelfs van welken bc^lis-
6endcn invloed deze simpele melodie is ge
weest voor den componist zelf.
Jack Payne diende tijdens den wereld
oorlog als vliegenier aan het front, en in
de cantinc der officieren vermaakte hij zijn
kameraden door hen allerlei liedjes en
deuntjes voor tc 6pelen. Deze niet altijd
\olstrekt muzikale concerten, met boven
dien begeleiding van soldaten-zang, wa
ren een voortdurende ergernis voor een
jong, meer serieus componist en oorlogs
makker. Zijn ontstemming werd natuurlijk
een onuitputtelijke bron voor wederzijd-
sche plagerijen, tot ton slotte, na een be
toog dat modern-rythmische muziek min
stens zoo wetenschappelijk en technisch
verantwoord was als de klassieke, Jack
Payne zijn kameraad uitdaagde, en wilde
wedden, dat deze zelfs niet eens in staat
zou zijn een populair deuntje te componee-
ren, direct in het gehoor liggend cn tege
lijk muzikaal verantwoord. De wedden
schap werd geaccepteerd cn op een aftand-
sche cantine-piano improviseerde dc com-
oonist de muziek van het latere „Say it
with music". Verbaasd luisterde Paync loc,
en onmiddellijk voorzag hij hier een schla
ger-song. Hij krabbelde de melodie op een
oude enveloppe, en enthousiast verklaarde
hij de weddenschap voor hem verloren, cn
dat deze melodie den componist nog eens
rijk en beroemd zou maken. Doch een vij
andelijke luchtaanval verstoorde dc ver
dere .profetieën, en weinig later snelden dc
vliegeniers in hun ronkende machines den
aanvallenden Zeppelin tegemoet. In het
gevecht werd het vliegtuig van den com
ponist neergeschoten, cn deze bekwam
daarbij een hersenschudding. Schijnbaar
hersteld, keerde hij uit den oorlog terug,
werd musicus cn trouwde, doch zijn werk
cn gestel leed ernstig door den sloopenden
invloed van een geheugenstoornis, welke
hij uit zijn ongeval had overgehouden.
Jack Paync verloor door dc oorlogsom
standigheden zijn strijdmakker uit liet oog,
werd eveneens musicus en werkte voor zijn
hand het motief der compositie uil. Er wer
den woorden bijgeschreven, cn zoo ont
stond de 6clilager „Say it with music", zoo
als wij die nu kennen als speciale herken
ningsmelodie voor Jack Paync cn zijn
hand. Paync had intusschcn zijn vriend
niet vergeten, maar hoo hij ook zocht om
hem terug te vinden, al zijn pogingen wa
ren vergeefs. Payne werd een beroemd
man, en „Say it with music" had een groot
aandeel in zijn succes. Eu nog gaf Jack zijn
pogingen niet op, hij bleef zoeken, en ten
slotte vond hij zijn vriend door een bloot
toeval terug.
Deze ontmoeting, en hoc Jack Payne zijn
dankbaarheid betuigde cn zijn verloren
weddenschap betaalde, vooral hoe de com
ponist van „Say it with music" door Payne
zijn geheugen heeft teruggevonden, is het
historisch gegeven voor een filmwerk ge
worden, dat de N.V. United Artists tc Den
Haag zeer binnenkort in Holland zal iiu-
porteeren. In deze film, welke dan ook den
naam draagt „Say it with music", wordt
niet alleen alle gelegenheid geboden om
ten volle tc genieten van Jack Paync en
zijn beroemden band, maar niet minder
van het schitterend spel van Jack Payne
zelf al6 filmartist, in het verhaal van een
mooi gedeelte uit zijn particulier leven.
VAN ELLENDE EN ARMOEDE NAAR
RIJKDOM!
Henry Garat, de tooncel- en filmster, die
onlangs een langdurig contract tcckendc
bij Fox Film Corporation cn als zijn eer
ste Amcrikaanschc film „Adorable" zal
maken, met in dc vrouwelijke hoofdrol
Janet Gaynor, vertelde liet volgende uit
zijn leven:
Henry Garat werd geboren te Parijs op
3 April 1902, als zoon van doodarme ouders.
„In 1910", zoo vertelt Garat, „had mijn
vader geen 6ou meer. Verscheidene dagen
ging ik zonder eten naar school, hetgeen
echter niets nieuws voor mij was. Op een
goeden dag hoorde vader, dat een klein
gezelschap een jongen noodig had van mijn
leeftijd voor een rol in „Les deux Gosses"
Hij ging naar den regisseur, het geluk
diende, ik kreeg het rolletje cn we hadden
weer voor eenigen tijd te eten.
In 191 i brak dc oorlog uit! Ik zag mijn
vader, die reeds oud begon te worden, ten
strijde trekken. Mijn moeder nam een
baantje aan in een der vele hospitalen cn
ik werd ondergebracht bij een drogist, dio
voor me zou zorgen cn liet vak leeren. Ik
kreeg daar zóóveel 6laag, dat ik op een
goeden (lag wegliep. Mijn moeder kon ik
nergens vinden. Ik zwierf ongeveer drie
jaren door Parijs, kreeg het cene haantje
na het andere, kreeg hier en daar voedsel,
sliep op banken in de parken, tot ik on
oen gelukkigen dag mijn vader, die inmid
dels afgekeurd was, op straat ontmoette.
Samen zochten we moeder cn betrokken
toen een klein huisje van hot gespaarde
geld cn hel pensioentje van mijn vader.
Sinds dut kleine rolletje in „Les deux
Gosscs" was liet verlangen hij mij wakker
geworden, aan het looneel te gaan Ik
moest nu echter leeren voor clcclricien en
kwam in een kleine zaak. Het werk beviel
me cn weldra verwierf het vertrouwen
van mijn superieuren, die me zelfstandig
lieten werken. In mijn vrijen tijd bezocht
ik een theaterschool en werd spoedig ge
ëngageerd voor komische één-actere in dor
derangs-lhcatcrtjcs.
Langzamerhand kreeg ik aanbiedingen
van grootero theaters voor belangrijker
werk. Ik verliet toen mijn betrekking als
clcclricien om me geheel aan het tooneei
tc wijden.
Zoo had ik eens twee rolletjes te spelen
in twee verschillende theaters op denzelf
den avond.
Op een dag zag een agent mij "hollen
van het eenc theater naar het andere, dat
ongeveer anderhalf K.M. ver weg was. Na
tuurlijk dacht hij, dat ik wat gestolen had
cn hield me aan. Ik vertelde, wat de oor
zaak van mijn haa6t was. De agent vroeg*
,,Dus je bent acteur?"
„Ja", zei ik, „en wat 'u beste"!
Dc „6terkc arm" lachlo en zei: „Ik hoop
je naam over eenigen tijd in lichtletters
op de Moulin Rouge te zien!".
Jaren gingen voorhij en de naam van
Henry Garat 6lraalde vanaf de Moulin
Rouge.
Ilenry Garat vertelt verder.
„Dc eerste stappen naar succes heb ik tc
danken aan miss Hoffmann. Miss Hoff
mann had me gezien in een kleine revue
cn engageerdo me als haar partner voor
dans en zang. Ik begon toen direct Engelscl»
tc leeren cn kon al heel spoedig „lviss mo"
en „I love you" zeggen. Overal reisde ik
met Miss Hoffmann heen. Bij een verblijf
in Paiijs zag Mistinguctto ons. Zij enga
geerde mij direct als haar partner in „Ca
c'cst Paris". Hierna volgde een seizoen in
het Casino dc Paris, waarna een contract
volgde voor Nëw-York. Bij mijn terugkomst
in Parijs kwam ik weer hij Mistinguctle,
waar dc bekende regisseur E. A. Dupont
mij zag cn me een contract gaf voor de
Fransclio versie van „Two Worlds".
Door deze film bezorgde Erich Pommer
mij ccn langdurig contract en maakte ik
de Fransche versie van „Drie met óén ben
zinepomp", „Ilare Hoogheid beveelt", „Het
Congres danst" cn vele anderen.
Hierna volgde een contract hij Fox Film
cn binnenkort zullen de opnamen begin
nen van „Adorable", met in dc vrouwelijke
kjofdrol Janct Gaynor.
ilenry Garat is zeer sportief. Hij zwemt,
rijdt paard, rijdt schaatsen en loopt ski.
Maand van groei en bloei, maand van ont
spruitend leven in volle overvloed, dut is
Mei toch wel allermeest. Want ook al is
Mei dc Xoorschc Mei, waarvan de Génestet
spreekt, arm soms aan zonneschijn cn vol
van koude, gure Novcmbervlagen, de groei
en de bloei gaan toch evengoed hun gang.
De bollenvelden toonen hun laatsten bon
ten tooi ook onder den grauwen hemel van
sommige dagen cn de appelboomcn zijn één
groot bloeiend wonder van teere rose pracht
ook dan wanneer de zon er niet in rijkdom
van glanzen over schijnt. Ons genot wordt
cr minder door, onze vreugde erover kan
niet zoo ongedwongen zijn als de winterjas
er hij aan moet cn de paraplu erbij op,
maar maand van groei en bloei blijft Mei
ondanks alles toch. En telkens weer zullen
cr ook in deze weken, voor ons in Maart cn
April door voorjaarszon cn vroeg lente
leven verwenden, dc dagen zijn waarop in
zon cn onder blauwen hemel van Meipracht
zal kunnen worden genoten.
Dan zullen wij het zien, dicht hij huis of
ver in de velden, dat Mei in waarheid den
naam Bloeimaand met roem en eer draagt.
Want overal, waarlijk overal, bloeit het nu!
In de tuinen zijn het de tulpen en de serin
gen, dc prunussen nog en de Meidoorns al,
Schoevers' Talen Revue.
Van bovenstaand tijdschrift verscheen
dezer dagen het Mei-nummer. Het bevat dit
maal twee vrij lange verhalen (Engelsch cn
Duitsch), waarvan het Engelsche ons
ecnigszins tegenval!- Dit verhaal hangt
van allerlei toevalligheden aan elkaar.
Neen, cr hebben betere „stories" in gestaan.
Voorts vindt men er ecnigc korte Hólland-
sche schetsen, do geschiedenis van de be
kende Amsterdamscbe „Bisschop" (thans
geheel uit liet stadsbeeld verdwenen), een
tweetal Fransche opstellen, dit alles afge
wisseld met vele foto's en illustraties. Zij
die geboren zijn tusschen 21 April en 20
Mei (en Engelsch lezen kunnen) vinden iu
dc rubriek „Wat dc sterren zeggen" al hun
eigenschappen (goede zoowel als kwade) op-
acsomd. Beslist interessant.
die met zoovele anderen mee het kleurig
lenteblooikleed weven.
In dc stadsparken geven dezelfde bloe
men en heesters als in dc tuinen, geven dc
muurbloemen ook en dc vergeet-mij-nieten,
de sleutelbloemen en de groote madelieven
met de vele, ook andere soorten, schoon
heid in bonten, vcelzijdigen overvloed. Inde
weiden is het één rijke weelde van wit cn
geel van paardebloemen en madelieven, van.
't zachte lila der pinksterbloemen en van
allerlei wat minder algemeene hloeisels
meer. In 't lage vecnland is het nu een
lust te dwalencn cr den daar wat later
komenden groei en bloei te zien. In de sloo-
ten is het leven ontwaakt cn in het duin
tooit een schat van schoonheid de hellingen
cn de lage valleien.
Het bouwland ligt versch omploegd en
alom nu bezaaid, nog kaal en schijnbaar
zonder leven, te wachten onder zon cn
regen op 't voortgaan der dagen, maar on
der de oppervlakte kiemt en groeit het cn
streeft het omhoog en langs de randen van
dc bermen der nog leeg staande akkers
schiet het bloeiende leven vol en welig o|>.
Overal is Mei bloeimaand hij uitstek, be
halve misschien in de bosschen, waar 't
licht onderschept wordt door 't al dichter
wordende groen en waar de anemonen en
de wilde hyacinthen van April niet meer
bloeien. Toch is cr ook daar nu nog onder
het schaduwende loof van den boschgrond
bloei genoeg: van Salomonszegel cn fluilc-
kruid straks, van 't lelietje der dalen hier
cn daar cn andere gewassen.
Neen, over den naam Bloeimaand bêhoc-»
ven wij niet te aarzelen, die komt aan de
\ijfde maand van 't jaar, kleurige schakel iu
de reeks van twaalf onbetwist toe. Zang-
rnaand zou trouwens ook een goede naam
zijn goweest, het is dc tijd immers der dui
zend geluiden, der klanken, roepen en flui-
ten wijd en zijd in 't roed.
Wat dc naam Mei betreft, over den oor-i
sprong daarvan verschillen weer de mce-
ningen. Sommigen willen het woord van
Mei, bloemtak afleiden, zooals in den Bijbel
staat, dat bij Jezus' intocht de mcnscbmi
de „Meien" rukten van dc hoornen. En als
het een naam is, die uit het Latijnsche
Ma jus is ontstaan, dan kan nog óf nan
Ma ja, de moeder van Mercurius worden
gedacht, aan wie in dezen tijd offers werden
gebracht, óf aan dc Majores, dc ouderen,
aan wie do maand gewijd zou zijn, zooals
Juni aan dc juniores, do jongeren, toege
wijd was. Ovidius geeft deze afleiding. Bij
Bloeimaand past de maand Ouderenmaand
dan weer weinig. Wij zouden liever van
Jeugdmaand spreken, maand van don jon
gen bloei en het Jonge, volle, rijk gescha
keerde leven. De aarde is des Ilcercn mits
gaders hare volheid, zegt de Psalmist, van
die volheid van jong leven getuigt geen
maand zoo uitbundig als deze maand, de
bloeimaand Mei.
A. L. B.
Dc oerbewoners van Japan,
Omtrent dc Ainoc's, de oudste bewoners
van Japan, is in Europa zoo goed als niets
bekend. Dc Ainoc'6 zijn van Ari6chen, d.
w. z. Indo-Gcrmaanschen oorsprong. Licha
melijk wijken de Ainoe'6 van het Mon-
goolsch-Japansche ras af. Doordat zij zoo
zwaar behaard zijn, niet alleen op gezicht
en hoofd, maar over heel het lichaam, wor
den zij dikwerf met den naam van „haar-
menschen" aangeduid. In hun uiterlijke
verschijning herinneren zij aan zekere
Russische boeren typen. Zooals de Indianen
van Noord-Amerika, zijn dc oerbewoners
van Japan lui, worden door zekere ziekten
gedecimeerd en zijn zoo goed als aan het
uitsterven. Zij bewoonden, vóór het Mulei-
Bche ra6 uit het Zuiden cn de Mongolen
van Korea uit, naar Japan gekomen wa
ren, bet pansche land, maar werden door
de andere, in het land gekomen volken hoe
langer hoe meer terug gedrongen. Nu leven
zij nog maar in kleine dorpen.
