RUIME KEUZE MANTELS_y
G. BROUWER
DE EEMLANDEU
Bialteelaedscli
Overzicht
Buitenland
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
L. J. LUYCX ZOON
Firma DUIM BURGER
Dinsdag 16 Mei 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsehepoortwal 2a 31 e Jaargang No. 271
DE OPMARSCH DER
JAPANNERS
KRUISKAMP 10
AMERSFOORT
DR. SCHACHT OVER DE
SCHULDENKWESTIE
„ER MOET GEWERKT
WORDEN"
9 uur 17 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS f*' 3 »»*ndtn voor Amenfoort 2.10. per mmd i 0.75, per
™kIc (mt' vtrxcktrlng tegen ongelukken) I 0.17'/,.
PÓSTRVKFN.^'00,1 3 maudt,, 1 3- Afl°nd",l|k' 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515
PRIJS DER ADVERTENTIEN vao 1-4 «O*1* 1«05 met inbegrip van een bewijsnummer
eikeregel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertenüën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regela
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen 1.—Bewijsnummer extra f 0.05
Fransche polemiek tegen
Daitschland. Het derde
rijk volkomen geïsoleerd.
De Parijsche correspondent der Néue
Zurchër Zeitung stelt vast, dat dc open
bare meening in Frankrijk ten zeeistc ver
rast ie door het feit, dat Hitler den rijks
dag in den loop-dezer-week'bijeen heeft
geroepen. Dat de verklaring van den rijks
kanselier en do verdere beschouwingen, die
ten beste zullen worden gegeven, dc poli
tiek van Duitschland aok maar iets zullen
wijzigen, aebt men onwaarschijnlijk. Som
migen nemen aan, dat Hitler op Von Neu-
rath's stramien voort zal borduren en te
kennen zal geven, dat bet derde rijk soeve
rein tot bewapening zal overgaan, aango-
zién Duitschland niet de volledige rechts
gelijkheid is toegekend. Dit zou, naar de
Franschen van oordeel zijn, neerkomen op
een eenzijdige opzegging van 't verdrag
van Versailles. In verband met do isolee-
ring van Duitschland op het gebied der
buitcnlandschc politiek, zijn anderen van
gevoelen, dat Hitier integendeel van zins
is opnieuw in den rijksdag te verklaren,
dat Duitschland vredelievend is en dc
laatste voorwaarden zal formuleeren, waar
van Duitschland zijn verdere medewerking
aan do ontwapeningsconferentie afhanke
lijk stelt. In beide gevallen, zoo meent men
te. Parijs, zal Hitler de kloof verdiepen,
die tusschon het nationalistische Duitsch
land cn de wcroldmeening gaapt.
De Temi>s maakt de opmerking, dat liet
feit, dat Hitier het noodzakelijk acht in
den rijksdag te verschijnen, welks aanwen
hij heeft ondermijnd, het feit derhalve, dat
hij genoopt is steun te zoeken bij de open
bare meening die hij heeft onderdrukt, be
wijst, dat men zich te Berlijn rekenschap
geeft van den ernst der nederlaag, die de
buitcnlandschc politiek van het derde rijk
hoéft geleden. Deze politiek heeft Duitsch
land in minder dan drie maanden geïso
leerd op een wijze, al6 het sinds 1920 niet
meer heeft beleefd. In elk ander land zou
een regeoring na een dergelijk experiment
zijn veroordeeld.
Ook Lóón Blum onderstreept- in de Po
pulaire de bekentenis der Duitsche régee-
ring, dat een dictatuur in crisisdagen hét
niet kan stellen zonder het overblijfsel der
democratische instellingen. Zelfs een „lei
der" heeft een forum noodig, wanneer hij
zich tot de publieke opinie in 't buitenland
wil wenden. Den mogendheden geeft Lóón
Blum den raad in elk geval de conferentie
ten einde te brengen. Wanneer men er van
afziet een conventie tc sluiten, dan is dat
het sein voor een bewapeningswedloop en
een onvermijdclijken oorlog. Een overeen
komst tusschen de mogendheden inzake dc
begjnselon voor de wederzijdschc contróle
der bewapening en dc verleen ing van hulp
aan staten, die het slachtoffer worden van
een aanval, zou volgens Blum het beste
wapen zijn tegen een rebelscli Duitschland.
Geen Franscb'o of Engclsche propaganda,
zoo wordt nog door den correspondent van
't Zwitsersche bl&d betoogd, had de bijbe
doelingen der Duitsche politiek te Gehèvc
en dc gevaarlijkheid der tegenwoordige
geestesgesteldheid duidelijker aan den dog
kunnen doen treden dan de réde. die Von
Papen te Münéter heeft gehouden cn die
door de1 Fransche bladen wordt gepubli
ceerd op een wijze, die algemeen de-aan
dacht'-trekt. Dat de staatsman, van wicn
men in Frankrijk aannam, dat hij van de
leden der.Duitsche regeering nog den moes
ten diplomatiekcn „zin" zou bezitten, op
zoó'n brutale wijze tegen het pacifisme op
treedt cn den oud-Germaan.sclien oorlogs-
gcest verheerlijkt, vormt een nieuwe ver
rassing.. Von Papen wil \an den dood in
het bed en van aderverkalking niets weten
en stelt den geest van Langemark daar te
genover.
Lange mark is de plaats, waar in den
herfst van 1914 de Duitsche univerêUcits-
jcugd, die dc vrijwilligcrsbataljons had ge
vormd, bij vruchlcloozc pogingen om door
te breken bij duizenden werden weggc-
raaafd, zoodat dc Fransche artilleristen, die
met hun silclvuurkanonnen op dc dichte
massa's losvuurden, nog tegenwoordig met
ontzetting spreken van dezen slagcrsar-
boid
Men neemt het in Frankrijk den jongen
generaties, die do Hitlérbataljons vormen,
niet al te kwalijk, dat zij den oorlog niet
met eigen oogen hebben aanschouwd cn
niet weten, dat de mystiek, wanneer de
machinegeweren „aan het woord zijn",
schielijk verdwijnt. Maar wat te denken
van de leiders van den Stahlhclm, die dc
ellende der slagvelden uit eigen ervaring
kennen?
Peking, 15 Mei (V.D.) Na de overschrij
ding van de Loeanrivier rukken dc Japan-
sche troepen in snel tempo op. De Japan-
sche voorhoede is reeds te Tangsjan aan
gekomen, waar do groote Engelsche Kailan-
m ij non liggen. De Chineezen worden over
't gehecle front teruggedrongen. Zij hebben
zich verschanst achter den W. oever van
de Taoho cn hun verliezen van dc laatste
drie dagen worden door hen zelf op 3000
geschat. De Chineescho versterkingen Lij
Nanticnmcn zijn door het Japan sche artille
rievuur geheel vernield. Volgens Chinee
scho berichten hebben de Japanners ver
klaard, dat zij zullen oprukken tot het
slechts IC K.M. van Peking verwijderde
Toengsjan. De Japansche aanval wordt
over do geheele linie door vliegtuigen ge
steund, die alle dorpen, die zij onderweg
ontmoeten, bombardeeren.
Dc bevolking ontruimt in paniek dc
streek en op don weg naar Peking ziet men
honderden ossenwagens, waarop de vluch
telingen hun hebben en houden hebben ge
laden.
Chineesche afweermaatregelen.
Peking, 15 Mei (V.D.) De Chineesche
troepen nabij Peking maken alles voor de
verdediging gereed. Tusschen Peking en
Yenlo is een druk verkeer van Chineesche
legertreinen en worden groote voorraden
munitie en ander oorlogsmateriaal aange
voerd, terwijl alle stellingen worden ver
sterkt. Men krijgt niet den '"ndruk, dat de
troepen voornemens zijn ook hier terug tc
wijken, zooals eenige weken geleden in de
provincie Jeliol. Alle belangrijke strategische
punten zijn bezet en alle toegangswegen
naar Peking zijn afgezet met zware prik
keldraadversperringen, waar achter een
uitgebreid loopgravenstelsel is gegraven.
De geest onder deze Chineesche troepen
schijnt goed te zijn. Ook tc Peking zelf
heeft men versterkingen aangelegd cn in
de straten van Peking en Tientsin zijn bar
ricaden van zandzakken opgericht.
amerikaansche boeben, die niet
met zich laten spotten.
M i 1 vv a u k e e, 15 Mei (V.D.) Een gro^p
van 400 stakende boeren heeft gisteren een
aanval gedaan op een melktransport, dat
werd beschermd door een gewapend geleide.
Ondanks do wapens en de traangassen,
waarvan het escorte gebruikt maakte, werd
het door de boeren overmeesterd evenals
de chauffeurs van de auto's, waarna de
stakende boeren de voor de markt bestem
de 25000 L. melk op den weg lieten wcgloo-
pen. Deze verrassende aanval is do tweede,
sedert het begin van dc mclkstaking.
bom in duitschen trein ontploft.
Berlijn, 15 Mei (V.D.) Gisteravond ont
plofte in een dorde klasse-coupó van het
iokaaltrcinlje WustermarkBerlijn, toen
de trein het station binnenliep, een bom.
die onder één der banken had gelegen. De
bom kwam lot, ontploffing toen dc passa
giers, leden van de S.A.-motorbrigadc van
dc groep Berlijn—Brandenburg, dc coupó
reeds hadden verlaten. Een vrouw, die op
het perron stond, werd licht gewond. Vol
gens medcdeelingcn van de politic zou de
aanslag door communisten zijn gepleegd.
nieuwe demonstratie van
amerikaansche oudstrijders.
Washington, 15 Mei (V.D.) Een afge
scheiden groep van de groote oud-strijders
beweging van verleden jaar, die den strijd
om de bonusuitkcering nog niet wil opge
ven, heeft zich wederom in een tentenkamp
nabij Washington gevestigd, teneinde tc
trachten het congres te bewegen tot beta
ling van dc vroeger toegezegde bonusuit-
keering. Verwacht wordt, dat de oud-strij
ders in elk geval voor het Kapitool cn het
Witte Huis zullen demonstreere».
de economische wereld-
conferentie.
De Intransigeant bepleit uitstel.
Parijs, 14 Mei (V.D.) In de Intransigeant
wordt verklaard, dat over ongeveer een
maand in Londen de economische wereld
conferentie zal bijeenkomen. Zij komt to
vroeg. Men moet haar uitstellen, omdat zij
er anders toe zou kunnen leiden, dat de
onecnigheid tusschen dc volken zou wor
den verscherpt.
bommendepot ontdek?.
Lissabon, 14 Mei. (H.N.) Door de politie
is te Lissabon een opslagplaats van bom
men ontdekt. Vijftig stuks werden in be
slag genomen en zes personen gearresteerd.
CROEIZAAM WEER.
De re*en der laatste dagen gaf de natuur
in korlen tijd een geheel ander aanzien.
Boomen en heesters staan nu in vollen
zomertooi cn ouk in den moestuin blijkt uit
de groei der gewassen dat naar regen ver
langd, werd. Lrwlen moeten worden aange
aard om ze zooveel mogelijk tegen hel rijs
tc krijgen, en langs dc vroegste soorten
moeten we reeds een draad spannen om ze
tegen het rijs te houden. De onder glas ge
kuilde sla- cn snijboonen kunner. nu buiten
worden uitgeplant cn we leggen nu de stam
en stokboonen direct buiten. Van stamboo-
nen leggen wc 3 tot 5 stuks in een ondiep
Kuiltje op een onderlingö afstand van circa
'10 c.M. Van sfoksnijboonen leggen we 3 tot
5 stuks bij een stók, en van stokslaboonen
7 tot 10 stuks, Het is wcnschelijk om gelij
kertijd wat boonen op een afzonderlijk
plaatsje te kuilen opdat we straks planlies
hebben om wegblijvers te vervangen. Koud
en nat weer is voor het leggen van boonen
zeer ongeschikt; de zaden komen dan vaak
niet of slecht op. Om aan dit gevaar te
ontkomen kunnen we dc zadon in een stek-
potje leggen cn onder glas, plaatsen om
deze later met potkluit uit te planten. Om
streeks einde Mei, begin Juni, kunnen de
volle gronds tomaten buiten worden uitgc-
jdant. Nu worden de in pot opgekweekte
planten afgehard en zooveel mogelijk droog
gehouden opdat de eerste knopvorming
reeds in de pot. plaats vindt. Wc planten ze
straks op een atstand van 60 c.M. terwijl
de rijen 60 c.M. uiteen komen. Alle zijscheu-
ien moeten steeds tijdig worden weggebro
ken. Bij gunstig, warm weer zaaien wc ook
komkommers en augurken in den vollen
grond. Van komkommers leggen we telkens
3 zoden op een afstand van 1 M. cn van
augurken 5 zaden op een afstand van 60
c.M. Ook hiervan kunnen wc de zaden in
stekpotjes onder glas plaatsen om later de
jonge plantjes met potkluit uit te planten.
Vooral komkommers zijn gevoelig voor
koude, daarom is het wel goed wanneer we
in den grond een laag broeimalcriaal aan
brengen. Waar een rij komkommers moet
komen graven wc dan een sleuf ter breedte
van 80 c.M. en ter diepte van 50 c.M., welke
wordt aangevuld met vcrschc -paardenmest.
De uitgeworpen aarde wordt over dc mest
aangebracht en hierin plaatsen we dan de
komkommers. We zaaien nu ook Brusselsch
witlof. Hiervoor maken wc ondiepe geultjes
op een afstand van 30 c.M, waarin wc zeer
duu zaaien daar de planties later worden
uitgedund tol op 15 c.M. alstand Ook zaaien
we reeds wat zomerandij'vie. Het beste is
om ter plaatse te zaaien cn hter uit tc
dunnen tot op 25 c.M.
A. G.
Wenscht ge 't beste voor uw tuin
Bloemen en ook planten, beide?
Kiest 't betrouwbaar adres
KWEEKERIJ DE „H0RSE WEIDE"
16
CONGRES VAN DEN BOND
KöNIGIN LUISE.
Berlijn, 14 Mei (V.D.) Vandaag is het
tienjarig bestaan van den vrouwenbond Ko-
nigin Luise te Berlijn en Potsdam herdacht.
Meer dan 30.000 vrouwen, leden van den
bond, waren opgekomen.
In het sportpaleis werd des middags een
bijeenkomst gehouden, waar 20.000 vrouwen
aanwezig Waren. Dc gemalin van den ex-
kroonprins Caeciclie cn dc voorzitster Yan
den bond, gravin v. Hadcln, voerden liet
woord.
NOODLOTTIGE GEVOLGEN EENER
AARDVERSCHUIVING.
Parijs, 15 Mei (II.N.). Te Algiers heeft
bij liet militaire fort een aardverschuiving
plaats gehad. liet geschiedde op een ter
rein waar zes vrouwen bezig waren klei
aarde te scheppen. Drie van haar zijn om
het leven gekomen, de drie andere werden
gewond.
ZIJN ZOON EN ZICH ZELF GEDOOD.
Frankfort, 15 Mei (H.N.) Te Holtz-
liausen bij Kassei heeft de 62-jarige dr.
Grocnfeld zich bij een twist met zijn z«.>on
Gustaaf, een student, zoo opgewonden, dat
hij een revolver nam en zijn zoon dood
schoot. Toen de oude man zag, wat hij ge
daan had, richtte hij het wapen tegen zich
zelf en schoot zich door zijn slaap, zoodat
dc dood terstond intrad.
GEËINDIGDE STAKING.
Madrid, 15 Mei (H.N.) De algemcene
staking te Saragessa is geëindigd.
EEN DUITSCHE LEENING VOOR
WERKVERSCHAFFING
,De laatste kans om gemeenschap
pelijk belang boven eigen:
belang te stellen"
Amnestie voor belastingontduikers
B c r 1 ij n, 15 Mei (V.D.). Naar dc X.S.K.
meldt heeft de Rijkscommissaris voor Eco
nomische Zaken, dr. Wagcner, aan den
Rijksminister van Justitie een schrijven ge
richt, waarin hij wijst op dc dringende
noodzakelijkheid op energieke wijze dc
werkloosheid te bestrijden, llij stelt voor
dat voor alle gevallen der belastingontdui
king en kapitaalvlucht, waarbij niet ook
andere strafbare handelingen komen, am
nestie wordt verkondigd, op voorwaarde,
dat dc overtreders een deel van hun liquide
vermogen en in het bizonder het naar het
buitenland overgebrachte kapitaal beschik
baar stellen voor een grootsche nationale
wcrkverschaffingsleening. De werkverschaf
fingsleening, welke natuurlijk slechts ge
ringe rente mag afwerpen, moet do basis
vormen voor de werkverschaffing van de
armsten onder ons volk, op wie de vloek
der fouten der vroegere regeeringen rust,
om dezen weer in het bedrijfsleven op te
nemen.
Wie dus het kapitaal, dat hij door over
treding der voorschriften van het door ons
ten val gebrachte systeem heeft gered, ter
beschikking stelt om daarmede te werken
aan den econornischen wederopbouw van
onze natie, zal niet meer worden vervolgd.
Wie evenwel deze laatste gelegenheid om
gemeenschappelijk belang boven eigenbe
lang tc stellen, laat voorbijgaan, zal in de
toekomst als verrader van land en volk
op de zwaarst mogelijke wijze door de
wet worden getroffen.
Duitschland zal zijn crediteuren
in alle opzichten beschermen
New-York, 15 Mei. (V.D.) Do President
van de Rijksbank dr. Schacht, dio weer
nadr Europa is vertrokken, heeft een tclc
gram gezonden aan den tc New York aclv
Urgcble'ven directeur van do Rijksbank
Xordhoff, waarin Schacht zegt. dat dc Rijks
bank geen voorstel zal doen inzake een
vulaging van de particuliere buitcnland
schc schulden of staking der betalingen of
vermindering van dc renten. Het ligt aldus
Schacht, iti onze bedoeling de crediteuren
ui elk opzicht tc beschermen. Een mora
torium voor betalingen in marken der dc
b:leuren zal niet gcèischt worden. Het
enige probleem is, hoe deze mark in nUi-
torilandsche valuta omgerekend zal .vor-
(•on, daar er gebrek is aan deviezen in ver
band rnct het voortdurend inkrimpen van
den buitonlandschcn handel. Voorts zal van
on?e zijde geen voorstel komen om een
onderscheid te maken tusschen de crédi
kurgroepen. Wij wenschen den toestand
slechts met allo groepen te bespreken cn
raadgevingen te ontvangen.
Geen telkens terugkeerende, oven
bodige demonstratiesmaar
productieve arbeid!
Berlijn, 15 Mei (V.D.). Onder den titel
„Orde en arbeid" schrijft de Pruisische
persdienst der X.S.D.A.P. o.a.: Overeen
komstig den ondubbclzinnigen wil van
Rijks- cn partijleiding lean het niet dc taak
zijn van een of andere bond of vcrceniging,
welke op de basis der nationaal-socialisli-
sche revolutie staat, eigenmachtig op te
treden, commissarissen te benoemen c.d.
Het is niet genoeg, dat de voorzitters van
alle mogelijke strijdhonden iedere twee da
gen geweldige demonstraties houden voor
dc in gevaar gebrachte kippenfokkers, voor
de bevlekte Duitsche cultuur c.d. met re
devoeringen en gezang en Hcil-geroep.
Thans is de tijd van den productieven ar
beid aangebroken cn thans moet ook in
deze kringen, zooals in onze eigen rijen het
kaf van het koren worden gescheiden.
Thans kan blijken, wie zwetser is en wie
vakman, wie zich een naam kan maken
cn wie zakelijkcn arbeid van kwaliteit kan
verrichten.
buitenland.
Dc opmarsch der Japanners in China.
(Eerste Blad, pag. 1).
Duitsche leening voor dc werkverschaf-)
fing.
(Eerste Blad, pag. 1).
binnenland.
De Nederlandsche delegatie op dc Intern*
Arbeidsconfcrentic.
(Tweede Blad, pag. 1).
Reorganisatie van ;,Ons Belang".
(Tweede Blad, pag. 1).
Auto te Rotterdam te water gereden.
(Tweede Blad, pag. 1).
Ongeregeldheden Ie Enschede.
(Tweede Blad, pag. 1).
Opening der Fordfabriek te Amsterdam.
(Tweede Blad, pag. 2).
Dc verdedigers in dc Nijenrodc-affaire.
(Tweede Blad, pag. 2).
kunst. 'i
Overleden de pianist Louis Schnitzlcr
(Eerste blad, pag. 2):
stadsnieuws.
De afwatering van dc Geld. Vallei.
(Eerste blad, ag 3)
Reorganisatie van Ons Belang
(Eerste Blad, pag. S).
Medegedeeld door liet K.N.M.I. tc De Bilt.
Hoogste barometerstand 770.6 tc lngö.
Laagste barometerstand 753.6 tc Danzig.
Verwachting: Zwakke tut matige wind,
uit W. richtingen, gedeeltelijk bewolkt,
weinig of geen regen, iels zachter overdag.
Dc depressie in het O. neemt in bcteo-
kenis af, de hoogc drukking verplaatst
zich O.-waarls en dc depressie op den
Oceaan N.O.-waarts. In Duitschland cn Po
len viel nog vrij veel regen. Te Danzig 20
m.M. Op dc Brilscho eilanden begint bet
iets zachter te worden en valt in Ierland
regen van de nieuwe depressie. In Frank
rijk is bet. bijna overal windstil en stijgt
dc temperatuur 's middags tegen de 20 gra
den C. In Duitschland en Scandinavië is
het nog guur; waarschijnlijk zal in de vol
gende dagen ook in onze omgeving de tem
peratuur gaan stijgen, maar de eerste nacht
kan nog zeer koud zijn.
RIJDT VEILIG!
Rijdt op rijwielpaden achter ch
kander, tenzij het pad zeer breed
is
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
Dagelijksch ontvangen wij
Sjaals, Kragen, Rüchen, knoopen
en andere nieuwe snufjes.
POSTVLIEGTUIG NEERGESTORT
Bestuurder redt zich door
parachutesprong.
Pittsburg h, 15 Mei (V.D.) Ilct post
vliegtuig van Pittsburgh naar Washington
is gisteren nabij Medford in Pennsylvania
neergestort. Toen dc piloot Bill Griffith
merkte, dat zijn motor weigerde en dat hij
het toestel niet veilig op den grond kon
krijgen, sprong hij met zijn valscherm uit
het vliegtuig, dat geheel vernield op den
grond terecht kwam. Dc postluding ging
voor een groot gedeelte verloren, doch Grif
fith bereikte veilig den grond.
GANDHI'S TOESTAND NIET SLECHT.
P o o n a, 15 Mei (V.D.) Gandhi's gezond
heidstoestand is betrekkelijk goed. Zijn ge
neesheer vindt zijn toestand zelfs beter dan
verleden waelj, ten hij met vasten begon.
DAMES-MODE ZAAK
ARNHEMSCHE WEG 26