DE EEMLANDEU
Nieuws
L. J. LUYCX ZOON
Woensdag 7 Juni 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 288
GEN. FENG ONDERWERPT
ZICH AAN JAPAN
DE POSITIE DER JODEN IN
OPPER-SILEZIE
M. H. AUTOMOBILISTEN
GAAT U MET VACANTIE?
1717
MATTERN OVER
ZIJN VLUCHT
DE AANSLAG OP DEN
AFGHAANSCHEN
GEZANT
9 uur 45 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
Groote keuze
ZOMERSTOFFEN
HET ANTI-SEMIETISME IN
DUITSCHLAND
ANERSFOORTSÖH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS «*f 3 voor Amerifoort 2.10. ptr maand I 0.75, per
wtek 'mt' verzekering legen ongelukkenl I 0.17'/,.
„in„°l°Und fraQCO p" pos' per 3 maanden f3.-. Afzonderlllke nummerj f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN vaD *~4re9e's LOS met inbegrip vaneen bewijsnumme*
elke regel meer f0.25. Llefdadl gheld*-ad verten tl tn voor dt
helft van den prijs. Kleine Advertenties „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel»
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra f 0.05
Nieuwe moeilijkheden met het
verdrag der vier mogendhe-
y den. Thans komen de be-
CWaren van Dnitsche zijde.
Het geval van het pact-van-vier begint
boe langer hoe onverkwikkelijker te wor
den. Terwijl aanvankelijk de moeilijkheden
vooral van Fransche zijde kwamen, zijn nu
Duitsche bezwaren gerezen, waardoor de
gezamenlijke parafeering onmogelijk is ge
worden.
Het verdrag is thans derwijze geredi
geerd, dat Frankrijk er eindelijk zijn goed
keuring aan meende te kunnen hechten;
ook do Italianen en Engclschen schijnen
den veranderden tekst aanvaardbaar te
achten; inmiddels dient hieraan terstond te
worden toegevoegd, dat volgens een Duit
sche lezing de Engelschen en Italianen hun
goedkeuring afhankelijk zullen stellen van
de eventueele aanvaarding der nieuwe re
dactie door Duitschland.
Een definitief afwijzend standpunt neemt
Berlijn wel-is-waar nog niet in, maar van
officicuse zijde wordt niettemin duidelijk te
kennen gegeven, dat na bestudeering van
de gewijzigde bewoordingen duidelijk blijkt,
dat met aangelegenheden, die voor Duitsch
land van het grootste belang zijn, niet in
voldoende mate rekening wordt gehouden.
Dit zou vooral gelden met betrekking tot
het vraagstuk der Duitsche rechtsgelijk
heid. Te Berlijn heerscht dan ook in uitgc-
breido kringen do opvatting, dat Duitsch
land eigenlijk niet al te veel belang heeft
bij het parafeeren van een verdrag, hetwelk
naar verluidt de bepaling inhoudt,
dat pas na tien jaar de Duitsche rechtsge
lijkheid een feit zal worden, terwijl Duitsch
land in deze periode niet mag overgaan tot
uitbreiding zijner bewapening. Uit sommige
berichten zou zijn af te leiden, dat Duitsch
land niet bereid is tien jaar lang te wach
ten, doch op zijn hoogst de helft van dezen
tijd, waaruit volgt, dat de meeningen nog
aanmerkelijk uitecnloopen. Het voornaam
ste bezwaar der Duitschcrs richt zich dan
ook tegen do omstandigheid, dat het oor
spronkelijke ontwerp, waarmee Mussolini
voor den dag kwam, door de Fransche
amendementen tot onherkenbaar wordens
toe is gewijzigd, zoodat men thans met een
heel ander pact heeft te doen. In elk geval
is de toestand nog zeer onzeker en onduide
lijk; het wachten is thans op de beslissing
van Duitschland, die vermoedelijk een nega
tief karakter zal dragen. Indien dit inder
daad het geval is, zal het pact-van-vier
weer geheel op losse schroeven komen te
staan en zal men weer van voren af aan
moeten beginnen.
Uit alles blijkt, dat de moeilijkheden, die
thans weer zijn gerezen, het uitvloeisel zijn
van het wantrouwen, dat de Duilsch-Fran-
sche betrekkingen blijft vergiftigen: Frank
rijk roept voortdurend luider om veilig
heidswaarborgen, daar het de Duitsche ul
tra-nationalisten als een gevaar voor den
vrede blijft beschouwen; van do Duitsche
rechtsgelijkheid en ontwapeniiig op grootc
schaal wil het dan ook niet weten, voordat
het ervan verzekerd is, dat Duitschland
Frankrijk in geen enkel opzicht kan deren.
Vandaar, dat Parijs pas besloten heeft het
vierniogendheden-verdrag te parafecrcn,
nadat een tek6l was geredigeerd, die de ver
werkelijking dor Duitsche rechtsgelijkheid
feitelijk uitsluit. Berlijn wil zich echter, te
meer daar de mogendheden Duitschland de
rechtsgelijkheid in beginsel hebben toege
zegd, evenmin met een kluitje in 't riet la
ten sturen. Men is dus nu weer in een be
nauwend slop terecht gekomen, waar men
zich wenden kan noch koeren.
Dat deze situatie de werkzaamheden der
ontwapeningsconferentie ongunstig beïn
vloedt, behoeft geen betoog en evenmin kun
men vertrouwen, dat er onder de tegen
woordige omstandigheden, nu de politieke
spanningen zoo fel zijn, iets van de econo
mische wereldconferentie terecht komt.
Tokio, 6 Juni. (V.D.) De vertegenwoor
diger van het Japansche hoofdkwartier in
Mockden, heeft verklaard dat China ccnigo
malen inbreuk heeft gemaakt op de wapen
stilstandsbepalingen en dat de Japansche
regcering de gedeeltelijke demobilisatie
heeft gèfiischt der bij Peking in Tientsin ge
concentreerde Chineesche strijdkrachten.
Generaal Feng heeft verklaard, dat hij zijn
vijandelijkheden tegen Japan zal slaken en
zich onderwerpt aan de wapenstilstands
voorwaarden.
OUDE TEMPEL ONTDEKT.
Londen, 6 Juni. (H. N.) Uit Calcutta
wordt gemeld, dat arbeiders, die herstel
lingswerken aan een muur verrichtten, een
oudpn tempel ontdekten, waarin zich \ei-
scbeidene gouden Boeddhabeelden en een
groote hoeveelheid juweclen bevoi>
Rapport van de Commissie van Drie
door den Volkenbondsraad
aangenomen
Genöve, 6 Juni (V.D.) De Raad van
den Volkenbond heeft heden opnieuw be
handeld de petitie van Franz Bernheim be
treffende do positie van de Joodsche min
derheid in Duitsch Opper-Silezië.
De Iersche gedelegeerde Lester heeft den
Raad in kennis gesteld van het advies van
de juridische commissie, die besiond uit do
heeren Huber (Zwitserland), Bourquin (Bel
gië) en Pedroso (Spanje). Deze commissie
heeft do juridische protesten van Duitsche
zijde tegen de petitio van Franz Bernheim
afgewezen.
De Duitsche gedelegeerde Von Keiler her
innerde eraan, dat de Duitsche regeering
eventueele schending van de bepalingen in-
zako de bescherming der minderheden,
neergelegd in de Conventie van Gcnè've van
15 Mei 1922, aan misverstanden moet toe
schrijven. De Duitsche regeering is bereid
deze vergissingen weer goed te maken.
Zooals gemeld, heeft de Raad daarna met
stemonthouding van Duitschland en Italië
het rapport van Lester goedgekeurd. Vol
gens dit rapport is de Duit6chc regeering
verplicht leden van de Joodsche minderheid
in Duitsch Opper-Silezië te beschermen en
eventueele schade te herstellen.
Genóve, 6 Juni (V.D.) De Volkcnhonds-
raad heeft heden het rapport aangenomen
van de Commissie van Drie met betrekking
tot de positie van de Joden in Opper-Sile
zië, Duitschland en Italië onthielden zich
van stemming. Het rapport maakt melding
van het feit, dat verschillende anti-Jood-
sche wetten, zooals deze worden toegepas*
in Opper-Silezië in strijd zijn met de voor
zieningen van de minderheids-clausules in
de Geneefsche Conventie van 1922. Aange
drongen wordt op schadevergoeding voor
diegenen, die te lijden hebben gehad van
de anti-Joodsche ordonnantiën. Een rap
port omtrent den toestand in Opper-Silezië
wordt, in dit verband voorbereid en zal In
de volgende zitting van den Volkenbonds
raad worden ingediend.
MATUSCHKA AAN DE
H0NGAARSCHE JUSTITIE
UITGELEVERD
Onderzoek naar zijn geest:
vermogens
Boedapest, G Juni. (II. N.) Naar de
bladen melden is thans tusschen de Oos-
tenrijksche en Hongaarsche autoriteiten
overeenstemming bereikt omtrent de uit
levering van Matuschka, die ook in Hon
garije een ernstig spoorwegongeluk veroor
zaakte. Binnenkort zal hij aan de Hon
gaarsche justitie worden uitgeleverd.
Voorloopig zal het nog niet tot een procos
komen, daar men eerst Matuschka en ge
tuigen wil verhooren en vervolgens psy-
cli iators met een onderzoek naar zijn geest-
ermogens zullen worden belast.
NAZI'S ZIJN „BRUINE APEN".
De geestelijke, die het ver
klaarde, gearresteerd.
Bertlich, G Juni. (V.D.) Dc politicpcre-
dienst Recklinghausen deelt o.m. mede:
N.a.v. dc Schlagetor-herdcnking, welke
juist voor 'n katholieken geestelijke 'li schit
terende gelegenheid was te verklaren, dat
Schlageter niet alleen als vadcrlandsclie,
doch ook als Christelijke held is gestorven,
heeft pastoor Blumcr het noodig geacht bij
het godsdienstonderwijs tegenover jongens
van 12 tot 14 jaren, die naar Dusseldorf wil
den gaan voor dc Schlageter-hcrdenking te
schimpen en de kinderen te vermanen toch
niet in alles „die bruine apen" na te doen.
De politio was gedwongen Blumcr „voor
diens eigen veiligheid" in arrest te 6tcllen.
Hij zal worden vervolgd.
VALSCHE BANKBIJETTEN IN DE
GEVANGENIS VERVAARDIGD.
Lissabon, G Juni. (II. N. ITct is geble
ken, dat in een Portugcesche gevangenis
door de gevangenen valsche bankbiljetten
•an 500 peseta's vervaardigd zijn, die ook
n omloop gebracht werden. De wachters
van de gevangenis hadden hiervan niets
eemerkt en eerst na een langdurig onder
zoek is het gelukt, de daders Ie ontdek
ken.
LEON NICOLE VEROORDEELD.
Gcnève, 6 Juni. (V.D.) De rechtbank te
Genève heeft Leon Nicole veroordeeld tot
zes maanden gevangenisstraf niet aftrek
van zestig dagen voorarrest en tot een geld
boete van honderd francs.
De overige belaagden in het proces Kre
gen van twee tot vier maanden gevangenis
straf met aftrek der preventieve hechtenis
geldboeten van 30 tot 50 francs.
Laat „Actief" dan het interieur
van uw Auto reinigen. De beklee
ding behoeft niet te worden verwij
dert. Aflevering desgewenscht in
1 dag. Het interieur wordt weer
zoo 'voed als nieuw en uit een hy
gienisch oogpunt is de reiniging
zeer aan te bevelen.
De lage orijs kan voor U geen be
zwaar zijn.
Bel s. v. p. nog heden op
en vraagt inlichtingen. ,•»- -
Stoomververij Chom. Reiniging
Winkel Langestraot 117.
Fabriek Tuinstraat 29.
Telef. 1717
Tclef. 1726
Gevaarlijke oogenblikken boven
den Oceaan
Oslo, 0 Juni. (V.D.) '-De Oceaanvliegci
Mattcrn heeft bij zijn nisschenlanding op
het eilandje bij do monding van de Oslo
fjord medegedeeld, dat hij gedurende de'
eerste 900 K.M van zijn vlucht over den
Allantischen Oceaan mogi weer bad gehad.
Later was hij echter in.eon zwaren storm
geraakt en in oen mist' terecht gekomen,
waardoor hij herhaaldelijk de macht over
zijn machine verloor. Toen bij oen wind
vlaag de machine sterk afgleed, geloofde
Mattcrn, dal zijn laatste uur had geslagen.
Bij het opvangen der machine ontstonden
ecnige scheuren in het linker draagvlak.
Doordat hij slechts voorzien was van een
weinig gedetailleerde kaart, was hij onge
veer 300 K.M. uit den koers geraakt, zoodat
hij de Noorsche kust geruimen tijd voor de
SchotsChe had gehouden. Dc eerste nacht
had tovenmcnschelijke eischen aan zijn
lichaamskracht en zenuwen gtseeld. Öm
zich te oriënteóren, had hij een plaats ge
zocht, waar hij een noodlanding kon ma
ken en had tenslotte onder zich een wit
glanzend eiland gezien, dat vlak en zandig
leek. Eerst bij het landen bleek, dat de
wielen op grind terecht kwamen. De stee-
non werden door het vliegtuig hoog opge
worpen en uit de nabije visschershutten
kwam de bevolking te voorschijn. Doot
oververmoeidheid zakte Mattern, zoodra hij
uit de machine kwam, bewusteloos in el
kaar. De visschers droegen hem een huis
binnen en zorgden ervoor, dat hij weer op
knapte. 1-Iij stelde zich in verbinding met
het station van clen Noorschcn Marincviieg-
dienst op het vasteland aan den overkant.
Hoezeer de machine aan het slechte weer
was blootgesteld en hoe heftig de bewegin
gen zijn geweest, di het toestel beeft ge
maakt, blijkt o.a. uit het feit, dat twee ther-
mosflesschcn door liet stootcn in stukken
braken. Na het verlies van deze flesschcn
had Mattern niels eet- of drinkbaars meer
aan boord dan zes sinaasappelen.
Moskou, G Juni. (V.D.) IIet vliegveld
Kazan meldt draadloos, dat de Amerikaan-
sche Occaanvlicger Mattcrn, heden, Dins
dag, ie 4.25 uur Oost-Europecschen tijd, bo
ven Kazan is gezien. Dc vlieger cirkelde
eenmaal boven het vliegveld en zette toen
zonder onderbreking zijn reis voort in de
richting van Swcrdlowsk.
Moskou, G Juni. (V.D.) Volgens een
medcdeeling uit Omsk is de vlieger Mat
tern Dinsdag naar Irkoctsk gestart.
WEER C-OUD UIT DE EGYPT.
Londen, 5 Juni (V.D.) liet Italiaan-
schc bergingsvaartuig Artiglio is opnieuw
te Plymouth aangekomen na een afwezig
heid van acht maanden. Een hoeveelheid
goud en zilver ter waarde van ongeveer
50.000 pond slerl'ng, geboren uit de Egypt,
is aan land gebracht en per trein naar Lon
den gezonden
GOUDCLAUSULE.
Washington. 5 Juni. (V.D.) Ook het
Amcrikaanschc congres heeft thans het
voorstel in zake de goudclausule aangeno
men Hierbij worden allo goudclausules in
particuliere, openbare verplichtingen, over
eenkomsten en dergelijke voor ongeldig
verklaard.
Dader verklaart uit vaderlandsliefde
gehandeld te hebben
Berlijn, G Juni. (V.D.) Betreffende den
rcvolveraanslag op den gezant van Afgha
nistan in Berlijn, Sirdar Muhammed Assis
Klian, worden nog de volgende bizonderhe-
den Bekend:
De dader, de student Kamal Seyd vuurde
op den gezant, die juist met zijn gevolg het
legatiegebouw in de Lessingstrasse verliet
voor een wandeling, twee schoten af. Het
eerste schot trof den gezant boven het hart
in de borst, zoodat hij direct ineenzeeg. ITel
tweede schot wondde zijn begeleider, een
bloedverwant, Mohammed Atik, aan hel
hoofd. Atik had nog de tegenwoordigheid
van geest zich op den dader te werpen eri
dezen met behulp van een bediende van het
gezantschap zoo lang va6t te houden totdat
de politie ter plaatse was. Daarbij lo6te de
student nog drie schoten, welke evenwel
geen doel troffen. De beide gewonden zijn
direct naar het ziekenhuis Moabit overge
bracht, waar de gezant moest worden ge
opereerd. Nog tijdens do operatie overleed
de gezant.
De gearresteerde student beweert do
daad te hebben gepleegd voor de vrijheid
van zijn vaderland. Overigens weigert hij
ecnige mededeeling te doen. Hij behoort tot
een groep studenten, die reeds eenige jaren
op kosten der Afghaansche regeering in
Berlijn studceren. De gezant kende hem
zeer goed, daar hij dikwijls door Assis Khan
bij feestelijkheden werd uitgenoodigd.
Sirdar Muhammed Assis Khan, die 55 ja
ren oud was, is een oudere broeder van den
tegenwoordigen koning van Afghanistan
Nadir Khan. Einde April kwam hij als ge
zant naar Berlijn nadat hij tevoren twee
jaren lang gezant in Moskou was geweest
Kamal Seyd heeft verklaard de daad te
hebben gepleegd uit vaderlandsliefde. Hij
noemt zich aanhanger van een beweging
welke streeft naar den val van het huidige
regime in Afghanistan.
Berlijn, 6 6Juni. (V.D.) Met betrekking
tot den aanslag op den gezant van Afgha
nistan wordt officieel nog het volgcntfcr
medegedeeld:
De Rijksregeering heeft onmiddellijk na
de daad Geheimraad Saucrbruch verzocht
den gewonde medischen bijstand te willen
verlecncn. Helaas waren de pogingen den
gezant in het leven te houden vergeefscb.
Hij is reeds des middags aan zijn ernstige
verwondingen overleden. De moordenaar
geeft te kennen uit politieke redenen te heb
ben gehandeld. De Rijksregeering betreurt
den dood van dezen verdienstelijken diplo
maat, die zijn land reeds als gezant in Mos
kou heeft vertegenwoordigd, voordat hij
naar Berlijn is gekomen, ten zeerste en ver
oordeelt met liet gcheele Duitsche volk de
afschuwelijke misdaad. De vermoorde, die
een broeder is van koning Nadir Sjah, had
pas korten tijd geleden zijn gczant6chaps-
post aanvaard.
FFRANKRIJK AANVAARDT HET VIER-
MOGENDHEDENPACT.
Parijs, 6 Juni. (V.D.) Hedenmiddag heeft
de Fransche ministerraad besloten tot goed
keuring van het viermogendhedenverdrag.
De ministerraad besloot den Franschen am
bassadeur te Rome te machtigen het ver
drag te parafeeren.
EXPRESSETREIN RIJDT OP
VRACHTAUTO IN.
Achttien doodern
Bombay, G Juni. (V. D.) Dinsdag
ochtend is bij Benares een expressetrein
van Pcsjawar met groote snelheid tegen
een vrachtauto opgereden. In de auto zalen
arbeiders. 1G arbeiders en twee kinderen
werden gedood.
DREIGENDE KABINETSCRISIS IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Praag, 6 Juni. (V.D.) Ministerpresident
Maiypctr, dio volgens zijn verklaring voor
de komende economische wereldconferen
tie een economische machtigingswet noodig
heeft, heeft ccn verzoek gericht tot de par
tijen om zijn plannen te steunen.
Het verzoek draagt echter een ultimatief
karakter en geeft den partijen den lijd tot
heden, Dinsdagmorgen, 11 uur. Indien de
partijen weigeren de rcgecring dc noodige
volmachten te geven, zal Malypetr nog 24
uur onderhandelen en als deze onderhan
delingen zonder resultaat blijven, zal dc
regeering aftreden, waarna hij een nieuwe
regcering zal vormen, ditmaal zonder dc
socialistische partijen, die afwijzend tegen
over zijn plannen staan.
AUTO-ONGEVAL VAN DEN RIJKS-
JEUGDLEIDER DER N.S.D.A.P.
Berlijn 5 Juni. (V.D.) De rijksjeugdlci-
der der N.S.D.A.P., Baldur v. Schirach,
heeft in de buurt van Neurenberg een auto
ongeval gehad. Schirach en zijn vrouw zijn
gewond naar het ziekenhuis overgebracht.
BUITENLAND.
Dc positie van de Joden in Opper-SïïezTS»
(Eerste Blad, pag. 1).
De vlucht van Mattern over den Oceaan,
(Eerste Blad, pag. 1).
Matuschka uitgeleverd.
(Eerste Blad, pag. 1),
BINNENLAND.
Advies uit den Iloogen P.aad van Arbeid
over de 40-urige werkweek.
(Tweede Blad, pag. 2).
Medegedeeld door bet I\. N. M. I. te de
Bilt.
Hoogste barometerst. 768.3 te Ileruösand.
Laagste barometerst. 750.7 te Vestmanoer.
Verwachting: Zwakke tot matige wind
uit O. richtingen, helder tot licht of half
bewolkt, droög warm weer, behoudens ge
ringe onweerskans.
In dc algemeene drukverdeeling is nog
weinig verandering gekomen. Over Scandi
navië heeft zich het maximum eqnigszins
versterkt; dc depressie bij IJsland vulde in
haar kern op, doch breidde zich naar Ier
land uit. Het warme weer dat in bijna hot
geheele waarnemingsgebied lieerscht zal
zich morgen blijven handhaven. Bijna over
al treft men zwakke wind en onbewolkte
of licht bewolkte hemel aan.
Slechts in West-Ierland waait het flink
uit het Zuiden, terwijl dc depressie tc
Blacksod 11 rn.m. regen bracht.
In Frankrijk had Chermont 19 m.m. re
gen, waarschijnlijk bij onweer. Overigens
vielen slechts kleine hoeveelheden u*-*"-
slag.
RIJDT VEILIG!
Wielrijders, rijdt niet op den rij
u-eg als er een rijwielpad naast is.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
Dezer dagen hebben alle Joodsche stu
denten aan de Duitsche universiteiten een
biljet ontvangen met het volgende op
schrift:
Aan alle Joodsche studeerenden.
Iedere Joodsche 6ludeerende heeft pas
dan recht op een zitplaats in dc gehoor
zaal of in het practicum, wanneer alle Ari
sche studenten van een plaats voorzien
zijn.
Dc opvolging van dit bevel zal regelma
tig worden gecontroleerd.
(w.g.) SCHYLLA,
leider van den studentenbond.
Verwijdering van Joodsche ad
vocaten uit hot gerechtshof.
Op Dinsdag 1 Juni verzamelde zich tc
Duisburg op het Koningsplein voor het ge
rechtsgebouw een groote menigte, welke
protesteerde tegen de toelating van Jood
sche advocaten tot het gerechtshof.
Tenslotte drong dc menigte het gebouw
binnen en eischtc onder allerlei uitroepen
van protest de verwijdering der aanwezige
Joelen. Pas nadat do Joodsche advocaten
bet gebouw hadden verlaten, ging de me
nigte langzamerhand uiteen.
Door gebeurtenissen als deze verkrijgt dc
Duitsche propaganda, welke ook hier te
lande onder het motto „Es iet nicht wahr"
wordt gevoerd, voor den- objectieven toe
schouwer wel een zeer bizondere beïeckc-
nis.
