AMERSFOORTSCH DAGBLAD V erkoopïmgem A. v. d. WEG Dinsdag 13 Juni 1933 31 s Jaargang No. 293 TWEEDE BLAD HEVIGE BRAND OP ZUID-BEVELAND SPANJE BESTELT FOKKERS DE S.D.A.P. NAAR NIEUWE ORIËNTEERING? DE NIJENRODE-ZAAK PH. C. VISSER DOCTOR HONORIS CAUSA PROF. MR. J. C. K1ELSTRA Eau de Cologne Cotty Eau de Cologne Boldoot Eau de Cologne No. 4711 Eau de Cologne per maat le kwal. Langestraat 23 Tel. 217 In het Paleis van den Koning Vier perceelen te Waarde door brand verwoest Z u i d-B c v e 1 a n d, 12 Juni. In den af- geloopen naclit heeft te Waarde door on bekende oorzaak een hevige brand gewoed. Te ongeveer 12 uur brak brand uit in de foods van M. Kloet, welke loods tevens dienst doet als garage. In een minimum van tijd brandde do loods geheel af. Twee autobussen, dio in do loods stonden, gin gen verloren. De vlammen sloegen over naar de woning van P. Skrier, die ook ge heel afbrandde. Niets kon worden gered. Vervolgens deelde het vuur zich nog mede aan de timmermanswerkplaats van de Gebrs. Allewijn en aan do aangrenzende woning. Werkplaats en woning brandden af; ook hier kon vrijwel niets worden go- red. Do naastgelegen huizen begonnen in middels ook reeds to branden, doch de brandweer van Waarde wist deze met veel inspanning te behouden. Do spuit kon we gens gebrek aan water geen dienst doen, zoodat de brandweer alleen was aangewe zen op de slang van de waterleiding. Ongeveer 3 uur was men het vuur mees ter. Het verbrandene was gedeeltelijk ver zekerd. Persoonlijke ongelukken hebben zich niet voorgedaan. Een succes voor de Ned. Vliegtuigen fabriek behaald op de Engeh &che en ltaliaansche concurrenten Amsterdam, 12 Juni. Het is verheu gend te kunnen conslatceren, dat ondanks dc enorme moeilijkheden van allerlei aard, die de Ncderlandsche export in den weg worden gelegd, do kwaliteit van het pro duct toch nog dikwijls den doorslag geeft. Deze moeilijkheden gelden in zeer hoogo mate voor de vliegtuigindustrie, die door politieke en andero invloeden van de zijde der grootero mogendheden sterk gehandi capt is. Daarom is het succes, dat de N.V. Ncder landsche Vliegtuigenfabriek zoo juist in Spanje heeft geboekt, des te meer te vvaar- decren, omdat het na maandenlange on derhandelingen tegen de scherpste concur rentie van Engelscho en ltaliaansche fa brieken werd behaald. Do Lineas Acreas Postales Espanolas (L.A.P.E.), een regecringsmaatschappij, die als normale handelsonderneming geëxploi teerd wordt, bestelde voor uitbreiding van haar vliegtuigpark, dat reeds vier Fokkers telt, drie nieuwe Fokker F. VIIb-3m vlieg tuigen, uitgerust mot armstrong Siddelcy „Double Mongoose" motoren. Deze machi nes bieden plaats aan 10 passagiers en 2 piloten. Bij de kwaliteitskwestie spreekt bij deze transactie zeer sterk mede. De eischen, die in Spanje aan het vliegend materieel ge steld worden, zijn buitengewoon zwaar. In de eerste plaats zijn nergens hangars aanwezig en staan de vliegtuigen voortdu rend in de open lucht, blootgesteld aan dc enorme temperatuursverschillen tussclien dag en nacht. Ook het terrein is zeer moeilijk. Oorspronkelijk werden do Spaansche luchtlijnen onderhouden met geheel meta len vliegtuigen, waarmede echter groote moeilijkheden werden ondervonden. Toen in 1929 de eerste Fokker besteld was, wa ren de daarmede behaalde resultaten van dien aard, dat spoedig nabestellingen volgden. Do L.A.P.E. exploiteert thans dc lijnen MadridSevilla en MadridBarcelona, doch zal binnenkort een lijn openen van Sevilla naar dc Canarische Eilanden via Kaap Juby (Rio de Oro). Ook bestaan plan nen voor een dienst tusschen Barcelona en dc Balearon. In 1932 legden de vliegtui gen der L.A.P.E. totaal G09.S00 K.M. af. Oudegeest blijft voorzitter Te Amsterdam heeft naar dc Arbeiders pers meldt Zaterdag het bestuur der S.D. A.P. vergaderd. De voorzitter, de heer J. Oudegeest, die in Januari het voornemen had kenbaar ge maakt om tegen het partijcongres van 1934 af te treden, deelde mee, dat hij, in ver band met de ernstige tijdsomstandigheden en de belangrijke vraagstukken, die er aan de orde zijn, op zijn voornemen is terug gekomen. Voortgezet werden de reeds vroeger aan gevangen besprekingen over de oorzaken van den teruggang van het stemmenaan- tal der partij bij dc jongste verkiezingen; de materieele en morecle gevolgen van den langen duur en de hevigheid van de eco nomische crisis; de veldwinnende gedach te van dictatuur en terreur; de vernieti ging van de organisatie der socialistische beweging in Duitschland cn de, naar aan leiding van al deze dingen, in dc partij opkomende vraag, of een nieuwe orientee ring voor de partij noodzakelijk is. De discussio leidde tot het besluit, een commissie in te 6tellen, die tot taak zal hebben, na te gaan, of, zoo ja welke, cven- tueele wijzigingen noodig zijn in programs resoluties en tactiek der partij. Deze commissie zal zoodanig worden sa mengesteld, dat zij, zonder al te groot te zijn, toch een veelzijdige behandeling van dc problemen waarborgt. Zij zal zoo spoe dig mogelijk en uiterlijk in September uit vocrig aan het partijbestuur rapporteeren. Het partijbestuur zal, na behandeling in eigen kring, het rapport met cventucele voorstellen of conclusies publiceeren en in de partij ter discussie en ter amendeering aan de orde stellen. Een vervroegd partij congres kan dan eventueel de noodige be slissingen nemen. FELLE BRAND TE OEGSTGEEST Leiden, 11 Juni. Hedenmorgen om streeks G uur is te Ocgstgeest een felle brand uitgebroken in het perceel Gevers straat 55, waarin een sigarenwinkel van den heer Verhulst is gevestigd. De vlam men grepen snel om zich heen en mede door den krachtigen wind sloegen zij fel om zich heen en sloegen zij over naar per ceel 57, waar de kapperszaak van den beer de Bruyn is gevestigd. Toen dc brandweer verscheen stonde beide "perceelen in lichter laaie. Om bet vuur krachtig te kunnen - antas- ten werd de hulp ingeroepen van de Leid- sclie brandweer, die met een motorspuit ter plaatse verscheen. Met negen stralen heeft men het vuur bestreden. Do aangrenzende perceelen kregen ernstigo waterschade. De zaken van do heeren Verhulst en dc Bruyn zijn geheel afgebrand. De schade wordt door verzekering gedekt. Het tramverkeer tusschen Leiden—Kat wijk en Noordwijk ondervond aanvankelijk ernstige vertraging. Instructie nog steeds niet gesloten Reconstructie van de „inbraak" ter plaatse DOODELIJKE VAL UIT EEN STOOM- CAROUSSEL. Deventer, 12 Juni. Hedenmiddag is tijdens het afbreken der kermisvermake lijkheden de 18-jarige F. P. L. uit Antwer pen uit dc kap van een stoomcaroussel ge vallen. De man werd ernstig inwendig ge kneusd en is later aan de bekomen ver wondingen overleden. Amersfoort. 14 Juni, Venduhuis, Nieuwstraat 9, verkoop van eenige inboei dels, 1 Yi uur. Amersfoort. 16 Juni, Hotel do Zwaan, verkoop van 8 perceelen hooigras in De Zure Maat, onder Baarn, 12 uur. 27 Juni, 't Boompje, verkoop van de heerenhuizen M. Withoosstraat 47, 49 en 51^ 8 uur. Achterveld. 21 Juni, Vergaderlo kaal Boerenleenbank, verkoop van een land bouwerswoning, 11 uur. Baarn. 15 Juni, Sopbialaan 18, Ver koop van een inboedel, 10 uur. 21 en 28 Juni, Hotel de la Promenade, verkoop bij opbod en afslag van woon- en winkelhuizen, 8 uur. 22 Juni, Hotel „Groeneveld", verkoop van perceelen voorland, weiland en uiter dijk, W/z uur. Hoogland. 22 Juni, Koffiehuis Het Houten Veen, verkoop van de boerenhof- stedo „Het Buitenveld", 11 uur. De Universiteit van Innsbrück eert de wetenschappelijke verdiens sten van zijn Karakorums reizen Innsbruck, 12 Juni. (V.VD.) De bekende alpinist en ontdekkingsreiziger Ph. C. Vis ser werd door de universiteit van Inns brück (Oostenrijk) benoemd tot doctor lil. honoris causa. Daar de heer Visser, die als consul-gene raal der Nederlanden te Calcutta werk zaam is, bij de promotie-plechtigheid niet persoonlijk aanwezig kon zijn, werd bij bij deze plechtigheid Zaterdag j.l. vertegen woordigd door den consul te Inssbruck, jhr. J. JE. A. van Panhuys. De plechtigheid vond plaats in de rec torskamer der universiteit en werd bijge woond door verschillende professoren, eenigo vrienden van den heer Visser en een aantal te Inssbruck gevestigde Neder landers. Nadat de rector-magnificus prof. dr. Maylbofcr voorlezing van de benoeming tot doctor honoris causa had gedaan en de doctorsbul aan jhr. van Panhuys als ver tegenwoordiger van den heer Visser had ter hand gesteld, schetste prof. von Kle- belsberg de verdiensten van den beer Visser, die op zijn reizen in het Karako- rumgebied vele voor de wetenschap waar devolle gegevens heeft verzameld. In een korte toespraak dankte consul jhr. van Panhuys tenslotte voor de aan den heer Visser beweren eer en verklaarde, dat niet alleen deze zelf evenals vele vrienden hier en elders deze onderscheiding op boo- gen prijs stelden, doch dat deze ook in breede kringen van Nederland zal worden begroet. Zich in het bijzonder tot prof. van Kle- belsberg richtende, dankte spr. deze voor zijn initiatief, dat deze promotie heeft mo gelijk gemaakt. Spr. eindigde met zijn beste wenschcn uit te spreken voor den groei en bloei der universiteit van Innsbruck. SMOKKELAAR DOODGESCHOTEN V e n 1 o, 12 Juni. Gistermiddag heeft 'n douanebeambte de 21-jarige smokkelaar B in het dorpje Stralen even over de grens doodgeschoten. B. die smokkelwaren ver voerde werd door de douane gesnapt. Op de vlucht werd hij doorgeschoten. I Amsterdam. Dc instructie in dc Xijenrodezaak is nog steeds niet gesloten. De rechter-commissaris Mr. Smits is dag in, dag uit bezig de verschillende verdach ten in deze omvangrijke affaire te hooren. Ook wordt een groot aantal getuigen voor geleid. Het dossier heeft een zeer grootcn omvang aangenomen. Ecnigen tijd geleden is de geheelc schijninbraak op het kasteel gereconstrueerd. Per auto zijn do verschil lende verdachten onder toezicht van dc rechercheurs Loman en Deweilé naar bel kasteel gegaan. Ook de officier van justitie. Mr. Dr. J. A. van Thiel, do subst.-officier Mr. van Dulleman en dc rcchtcr-commissa- ris Mr. Smits, waren aanwezig De drie inbrekers hebben gedemonstreerd welken weg zij gevolgd zijn cn hoe zij door bet raam door middel van verbreking van twee ruiten zijn binnengekomen. Voorts hebben zij nogmaals uitvoerig beschreven wat zij dien nacht binnen het kasteel hebben ge daan cn wat zij. zooals zij beweren, op last hebben medegenomen. Dc justitie is bezig een uitvoerig onderzoek in to stellen naar de financieele manipulaties van den lieer O. v. N. Men gaat uit de boeken na boo zijn zaken vóór en tijdens het gebeurde met de schilderijen stonden. Waarschijnlijk zal hier een accountant te werk worden gesteld. De heer O. v. N. ontkent nog steeds. Het Hof beeft onlangs bet door zijn verdediger Mr. Muller-Massis gedane verzoek tot in vrijheidstelling afgewezen, zoodat hij in voorlnopige hechtenis blijft. Ook de andere verdachten bevinden zich nog steeds in voorarrest. AUTO RIJDT OP GROEP KINDEREN IN. Elfjarig meisje ernstig gewond. Rotterdam, 11 Juni. Een ernstig on geval, waarvan twee jeugdige meisjes het slachtoffer zijn geworden, vond heden avond omstreeks kwart voor zes plaats op het Burg. Meineszplein. Een personenauto, bestuurd door den heer D. M. B. uit Rotter dam, reed daar met vrij groote snelheid op een troepje kinderen in, die blijkbaar de signalen niet hadden gehoord. De kinde ren konden niet tijdig meer voor de auto weg gekomen en het gevolg was, dat het elfjarig dochtertje van dc familie Jacqquct uit do Henegouwcrlaan,alsmede de vijf jarige Marietjc Winkelman van den Mathe- nesserweg tegen den grond werden geslin gerd. Onmiddellijk stopte de auto. Van alle kanten schoten voorbijgangers te hulp cn waarschuwden den G.G.D. De beide meisjes werden naar het ziekenhuis aan den Cool- singel overgebracht. Daar bleek, dat het oudste meisje er het ergst aan toe was; zij had een groote wond aan het hoofd en een hersenschudding opgeloopen. De toestand van haar vriendinnetje was minder ernstig. Het meisje kon naar huis worden vervoerd. (De Courant). DOODELIJK MOTORONGELUK. Door het springen van een band. Roermond. 12 Juni. Hedenavond omstreeks zes uur maakten de gebroed^s Schcurs, woonachtig te Roermond, een tocht op hun motor. Ter hoogte van dn melkinrichting op den Maastrichterwe-r sprong de voorband van het motorrijwiel De duorijder sloeg over zijn broeder heen - van den motor. Hij werd met en-- ernstige hoofdwonde opgenomen en near het St. Laurentiusziekcnhuis te Roermond overgebracht, waar hij korten tijd daarna aan de gevolgen van de bekomen verwon dingen overleed De bestuurder werd niet gewond. Zal worden benoemd tot gouverneur van Suriname Dc N.R.Ct. schrijft: Naar wij uit goede bron vernemen, zal prof. mr. J. C. Kielstra, hoogleeraar in de koloniale oeconomie aan dc Landbouwhoo- gescliool to Wageningen, worden benoemd tot gouverneur van Suriname, als opvol ger van dr. A. A. L. Rutgers. Deze benoeming is minder verrassend dan zij op bet eersto gezicht sommigen moge lijken. Bij de samenstelling van bet nieuwe kabinet is zelfs op een gegeven oogenblik ernstig gedacht aan een cven tucele benoeming van prof. Kielstra lot mi nister van defensie, een bewijs, dat hij door een staatsman als dr. Colijn in staat werd geacht om in moeilijke omstandig-» heden een functie le bekleeden, die niet alleen een theoretisch inzicht, maar ook constructieve leidende kracht en practisch organisatievermogen vergt. Do heer Kielstra is opgeleid voor de In dische rechterlijke macht en in 1903 als 25- jarige voor dezen, dienst uitgegaan naar Indic. Na enkele jaren in justitieelo cn administratieve betrekkingen werkzaam te zijn geweest, is hem liet voorrecht te beurt gevallen in 1909 to worden benoemd tot adjunct-directeur op het bureau voor de bestuurszaken der buitengewesten, geor ganiseerd door Colijn, die in hetzelfde jaar, dat Kielstra optrad, naar Nederland geroepen werd door zijn benoeming tot lid van dc Tweede Kamer. Voor den adept van een kolonialen spe cialiteit als dr. E. B. Kielstra, met voor beelden voor oogen als van Heutz en Co lijn. viel er in de jaren van snelle ontwik keling en veelzijdige organisatie voor den jongen Kielstra veel te leeren. Tot 1915 is bij in dezen werkkring gebleven en toen met ziekteverlof gerepatrieerd. Hij zou vooreerst niet meer naar Indië terugkee- ren. In 1918 werd bij benoemd tot hoog leeraar aan de Landbouwhoogeschool te Wageningen in koloniaal staatsrecht, ko loniaal strafrecht, Indische landhuishoud kunde cn Indisch agrarisch recht en in 1926 tot bijzonder hoogleeraar aan de uni versiteit <o Utrecht in de tropische staat huishoudkunde. Zijn belangstelling voor oeconomische cn agrarische, maar ook voor staatkundige problemen is uit verschillen de publicaties gebleken, niet alléén in den vorm van vakliteratuur, maar ook in jour nalistieke artikelen in dagbladen cn tijd schriften. En de ziel des menschcn groeit niet van het loon, maar van den arbeid, die het loon yerdient. MULTATULI. Een liefdesgeschiedenis uit het oude Madrid door F. MARION CRAWFORD. Naar het Engelsch door W. II. C. B. 43 Zoodra de dood van Don Jan bekend zou zijn geworden, zou iedereen in bet paleis gelooven dat dc koning dit had gedaan, of wel hem had laten vermoor den. Maar als Mendoza de schuld op zich nam, zou iedereen hem gelooven, want velen waren bekend met Dolores' liefde voor Don Jan en wisten te vens hoe haar vader tegen hun huwelijk was gekant, daar deze van oordeel was dat het heelemaal niet als een huwelijk zou worden beschouwd en louter schande over zijn dochter zou brengen. Er was niemand anders in het palcis, die den moord op zich kon nemen cn van wien men zou ge looven dat hij dien niet op 's konings bevel had begaan. Mendoza begreep dit, toen hij zijn leven aanbood, om Philips' eer te red den. Philips besefte dit zelf ook en hoewel hij een oogenblik verbaasd 6tond over de ongekunstelde toewijding van den ouden man, aanvaardde hij haar zonder protest, aangezien zijn egoïsme zoo grenzeloos was, dat hij, om daaraan te voldoen, in staat zou zijn tot vernietiging van het heclc menschdom. Nog eens keek hij naar het bewegingloo- ze lichaam aan zijn voeten, cn toen weer naar den trouwen, ouden man. Toen boog hij genadiglijk cn ernstig zijn hoofd ten teeken dat hij wel zoo goed wilde zijn ten genoege van den schenker, een aanbod van geringe waarde tc aanvaarden. „Zoo zij het", zei hij langzaam. Ook Mendoza boog zijn hoofd al6 om zijn dank te betuigen. Toen nam hij den lan gen, donkeren mantel, dien de koning bij liet binnentreden bad afgelegd, en legde dien óp Philips' schouders, waarna hij zich naar de deur begaf. Philips volgde hem zonder om te zien, cn beiden kwamen op het terras, dc deur half open latende. Slechts enkele woorden wisselden zij, ter wijl zij langzaam in dc richting van den corridor liepen. „Het zal noodig zijn dat uwe majesteit dadelijk naar dc troonzaal terugkeert, als of er niets was gebeurd", zei Mendoza, „om daar onbekommerd met den een of ande ren ambassadeur of minister te spreken, terwijl het bericht van den dood lan zijn hoogheid wordt gebracht." „En wie moet dat bericht overbrengen?" vroeg Philips kalm, alsof hij tot iemand, die er niets mee te maken had, sprak. „Ik, sire", antwoordde Mendoza flink. „Men zal u in 6tukken hebben gescheurd, voordat ik u redden kan", antwoordde Philips. „Des te beter. Ik zal voor mijn koning sterven, en aan uwe majesteit wordt dan de moeilijkheid bespaard een daad te par donneeren, die in het oog der wereld on vergeeflijk zal zijn" „Dat is waar", zei de koning peinzend. „Maar ik wensch niet dat u zult sterven, Mendoza", voegde hij er als een invallendo gedachte aan toe. „U moet naar Frankrijk of Engeland de wijk nemen." „Zonder uwer majesteits hulp zou ik niet kunnen ontvluchten, en dat zou spoedig uitlekken. Men zou dan gelooven dat ik de daad op uw bevel bad bedreven, cn dan zouden wij nog niets bereikt hebben." „U kunt gelijk hebben. U bent een dap per man, Mendoza dc dapperste, die ik ooit heb gekend. Ik dank u, en als het mo gelijk is u te sparen, zal dat gebeuren." „Dat zal niet mogelijk zijn", antwoordde de generaal op zachten maar vaëten toon. „Als uwe majesteit nu vlug naar de troon zaal gaat, zal alles spoedig voorbij zijn. Bovendien wordt het laat, cn het moet in tegenwoordigheid van het gchecle hof ge schieden." Zij betraden den corridor, waar de ko ning eenige passen voor Mendoza uit liep. Zijn hoofd wa6 bedekt door de kap van zijn mantel, opdat niemand hem zou her kennen. Langs een geheime trap kwam hij in zijn particuliere vertrekken door een kleine deur, door welke hij dikwijls onbe merkt kwam cn ging, cn die toegang ver leende tot zijn studeerkamer, zonder ge noodzaakt te zijn door do antichambre te gaan. Toen hij daar was en zich ontdaan had van kap en mantel, ging hij naar een Venctiaanschen spiegel, die op een penant tafel tusschen twee vensters stond, en he keek daar met aandacht zijn gezicht. Geen spoor van opwinding of emotie was er op te zien; alleen zijn haar bleek wat in de war rc zijn, en dat 6treek hij, ook om de ooren, glad. Uit een zilveren doos op de tafel nam hij een geparfumeerde pastille en 6lak die in zijn mond. Niemand zou aan hem hebben gemerkt dat hij nog geen twintig minuten geleden zich woedend had gemaakt en met zijn wapen een moorddadigen uitval had gedaan. Zijn on beweeglijke oogen stonden volkomen rus tig cn de gele glans er in had plaats ge maakt voor hun natuurlijke, onbestemde kleur. Met een glimlach van bewondering voor zijn buitengewone zclfbehcersching, draaide hij zich om en verliet de kamer. Hij genoot van een van zijn zeldzame oogenblikken van voldoening, want de mededinger, dien hij al zoo lang haatte en dien hij begon te vreezen, zou hem nooit meer in den weg treden, noch hem zelfs van het geringste zijner attributen van sou- vereiniteit beroovcn. HOOFDSTUK III. Dolores had haar vaders woorden niet begrepen. Het eenige, dat zij wist, was, dat Don Jan dood was en dat zijn moordenaar was vertrokken. Indien er nog gevaar voor haar zelf had bestaan, zou zij het niet ge voeld hebben, rnaar cr dreigde nu geen ge vaar, terwijl zij de sleutel nam om in de aangrenzende kamer te komen. Eerst wilde het slot niet open, daar het als gevolg van het ruwe schudden van Mendoza op de een of andere wijze ontzet was. Maar Dolores' wanhopige vingers wonden zich als witte, zijden koorden, die wel dun, maar heel sterk waren, om den sleutel, dien zij net zoolang om en orn draaide, tot het slot open ging. De deur vloog open en zij stond een oogenblik roerloos op den drempel, want al had haar vader gezegd dat Don Jan dood was, had zij bet niet geheel geloofd. Hij lag op zijn rug, met zijn voeten naar haar toe gekeerd, zijn slanke ledematen ontspannen, óén arm naast zich en de an dere boven zijn hoofd, de kleurlooze vin gers van zijn mooie handen den eenigs- zins gebogen. Het knappe, jonge gezicht was krijtwit, de oogen waren half geslo ten onder do waskleurigo oogleden. Er was één kleine roodc vlek, links op do borst van zijn wit satijnen buis. Dolores zag alles duidelijk in liet heldere kaarslicht, maar zij bewoog noch sloot haar starende oogen. Zij voelde aan het einde van het leven te staan; zij stond doodstil om te zien en te begrij'pen. Maar hoe zij ook trachtte te denken, het was of zij geen hersens meer had, geen vermogen meer om naar een nieuwe gedachte te grijpen, en geen macht meer om het verband te herstellen tusschen die, welke haar hersens had verstoord, en wat zij nu aanschouwde. Indien op dat oogenblik een aardbeving de aarde onder haar voeten had opengescheurd en het ge- lieele Alcazar met de levenden en dooden had verzwolgen, zou Dolores, zooals zij daar stond, mede verdwenen zijn, onbe wust van haar lot, met haar oogen steeds gericht, naar Don Jan's doode gelaatstrek ken. Het scheen haar toe dat zij daar zou kunnen blijven staan, totdat haar ellende haar hart zou doen stilstaan, tenzij cr iets gebeurde, dat haar uit haar verdooving zou wekken. (Wordt vervolgd;

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 5