DE BROCHURE VAN Mr. J. E.W. DUYS
NIEUW PARIJS
EXPLOSIE TE BERGEN
OP ZOOM
Nimmer een eenheidsfront met de communisten! De
benepen houding onzer sociaaldemocraten tegenover het
Koningshuis. Het wettig gezag moet worden gesteund
en het standpunt der éénzijdige ontwapening verlaten.
Behartigingswaardige woorden in een aantal stellingen met
toelichting.
Wij ontvingen heden de reeds aangekon
digde brochure van mi T. E. W. Duijs,
welke den titel draagt „Ter oricntce-
r i n g". Ze is opgesteld in den vorm van
een aantal stellingen niet toelichting en de
schrijver deelt in een voorwoord onder
meer mede dat de hier volgende beschou
wingen geenszins zijn geschreven onder
den oniiiiddellijken indruk van don verkie
zingsuitslag. Aan de Kamerfractie en het
Partijbestuur is het bekend zoo schrijft
hij dat ik reeds daarvóór op een en an.
der heb aangedrongen, al sprak het van
zelf, dat ik, midden in den verkiezingsstrijd,
toen onze Partij van alle kanten op de
meest demagogische manier werd belasterd
en bestreden, mij weerhouden heb deze din
gen in het openbaar aan de orde te stellen
I. De Partij spreke zich duidelijk en
klaar uit, dat onder geen enkele voor
waarde ooit van ccnigc samenwerking,
vorstandhouding, „Eenheidsfront" of
wat dan ook met Communisten sprake
kan en zal zijn.
II. De Partij stelle een onderzoek in
naar dc vraag, of de Communisten niet
onder zoodanige» invloed (resp. bevelen)
staan van een buitenlandsche Mogend
heid (Rusland), dat zij daardoor in een
Nedcrlandsch Parlement eigenlijk niet
kunnen worden getolereerd, tenzij dui
delijk komc vast te staan, dat zij eiken
band, zoowel direct als indirect met
dien buitenlnndschcn Staat hebben ver
broken cn Nedcrlandschc volksvertegen
woordigers zijn, in staat in volle onaf
hankelijkheid van buitenlandsche mo
gendheden, Neclerlandsche belangen te
behartigen.
In theorie zoo zegt mr. Duijs in dc toelich
ting tot deze stellingen heet liet bij som
migen vaak, dat tusschcn ons en het Com
munisme alleen verschil zou zijn in de
keuze der middelen en de taktiek, doch dat
wij hetzelfde doel zouden nastreven (n.l.
het Socialisme).
Achter dc vraag of wij inderdaad een
zelfde doel nastreven, stel ik reeds een
groot vraagtecken. Dc Russische Sovjet
staat is voor mij, ondanks alle fraais wat
mij daarover reeds is te lezen gegeven, nog
steeds een zuiver imperialistische Staat,
waarbij de arbeiders alleen nóg erger sla
vernij „genieten", dan in menige kapitalis
tische samenleving.
Een internationale beweging is het Com
munisme geenszins, of het moest dan zijn,
dat het internationaal de chaos nóg grooter
tracht te maken, internationaal elk stukje
versterking der arbeidersklasse tracht te
sabotceren en te splijten. Het gebeurde in
Duitschland en de redenen waarom dc
Sovjet-Republiek, ondanks zijn geweldige
leger, zijn partijgenooten eenvoudig liet af
slachten, zijn uitsluitend lo vinden, niet in
de belangen van iets .internationaals",
maar van iets hyper-nationaals n.l. het Rus
sische Staatsbelang
Afgescheiden cchcr nog van de vraag of
ons „doel" hetzelfde zou zijn, ja dan neen,
dan blijft nog het feit, dat bot doel niet
de middelen heiligt, cn dat dc middelen,
die wij zien aangewend cn hooren aanprij
zen in Communistische kringen en bladen,
voor mij en ik hoop voor onze gehcclo
partij een absoluut beletsel vormen, ofn
ooit tot ook maar éénige samenw erking
enz. rncl deze liccren te komen.
III. De Partij spreke het duidelijk uil
en brenge practisch haar optreden
■laarmedc in overeenstemming, dat. zij
tegenover het Koningshuis in Neder
land inneemt hetzelfde loyale stand
punt als onze Zustor-Partijen in Enge
land, Denemarken, Zweden enz.
In de toelichting zegt mr. Duijs o. m.:
Een principieel debat, over dc vraag: „Re
publiek of Monarchie?" kan gevoegelijk
achterwege blijven.
Principieel zijn wij, Socialisten, natuurlijk
Republikeinen. Dit zijn de Calvinistische
Anti-Revolutionnaircn ook. Zelfs de Natio-
naal-Socialistcn onder Hitler denken niet
aan een herstel van dc monarchie, terwijl,
wat Mussolini van het Italinnnsche Koning
schap heeft gemaakt, toch kwalijk anders
dan semi-Republicanisme genoemd kan
worden.
Over deze principiecle vraag gaat
het echter in ons land niet.
Wij hebben een Koningin als Hoofd van
den Staat, uit '.cn Yorslcr.'iuis, dat ier
eeuwen lang met dc geschiedenis van ons
land is verbonden geweest. Daaruit zullen
wel goede en minder goede Vorsten zijn
voortgekomen, maar ook in een Republiek
vindt men goede cn minder goede Presiden
ten.
Niemand onzer denkt er aan, een prin-
cipieele actie te gaan openen voor het uit
roepen cener Republiek.
Maar als er dus niets principieels aan de
hand is, dan mag de vraag, naar prac
tisch terrein overgebracht, toch zeker lui
den:
„Gegeven dat wij nu cenmuul als Staats
hoofd ccn Koningin hebben, heeft deze
„dan speciaal tegenover de Sociaal-Demo-
„craten zich zóó gedragen, dat de houding,
„die onze Partij aanneemt, tegenover haar
eigenlijk gerechtvaardigd is?"
Op die vraag antwoord ik vierkant: Neen.
Onze houding tegenover ons Staatshoofd
hebben wij veel tc veel laten bepalen door
de wijze, waarop onze politieke tegenstan
ders „Oranje" tegen ons misbruiken.
Daargelaten, dat wij hen. daardoor juist
dubbel gelegenheid geven, die déma
gogie met succes toe te paé6en, i6 zulk een
reactie onzerzijds volkomen onjuist. Laten
rcligicusc socialisten hun houding tegen
over God óók bepalen door het feit, dat zoo
veel verpolitiekte predikanten en gecsteiij-
ken dien X»am dag aan dag zoo schande
lijk misbruiken voor bun materialistische
politieke oogmerken? Immers geenszins
Onze Koningin gedraagt zich uitermate
constitutioneel. Ik zou niet weten wat op
dc wijze, waarop zij haar functie vervult,
te dezen opzichte in redelijkheid aan te
merken is. Midden in dc woedende Hetze,
die in deze dagen tégen ons gaande is, waar
in wij op dc meest lasterlijke wijze door
politieke tegenstanders, die zelf6 het ambt
van minister bckleedcn, on bloc worden ge
kwalificeerd als landverraders, buiten de
gemeenschap van ons volk worden gezet,
cn als misdadigers behandeld, ontvangt zij
den leider dier zoogenaamde landverraders-
partij ten paleize, teneinde ook van hem tc
vernemen hoe te handelen bij deze kabi
netscrisis.
Men zegge nu niet: .la, maar daartoe was
zij constitutioneel verplicht. Van een ver
p lichting der Koningin om met land
verraders cn misdadigers tc overleggen of
te confereercn, is nergens in onze constitu
tie (vanzelfsprekend!) ook maar iets tc vin
den. Integendeel, rncn zou veeleer kunnen
zeggen: doordat zij. ondanks dat niemand
haar daartoe verplichten kon, dit tocli
deed, heeft zij tegenover de sociaal-dcmo-
cratie getoond niet te willen volgen heil,
die met duimendik er bovenop liggende
politieke bijbedoelingen - onder leiding
van den minister Deckers de laatste maan
den zulk een onoprechte Hetze tegen de
S.D.A.P. ontketenden.
Maar wat doen wij nu daartegenover?
Wij blijven demonstratief weg wanneer zij
haar constitutioneel-democratischcn plicht
der Kamer-opening vervult, verzoeken den
voorzitter der Kamer ons niet met officieelc
opdrachten te belasten die tot het gevolg
zouden hebben, dat wij, zij het ook nóg zoo
officieel en kort, in aanraking met haar
komen, en nemen bij alle nationale gele
genheden ccn houding aan, die, als het ci
om tc doen was den schijn op ons to
laden, alsof wc geheel niet tot hot Xedor-
landsche volk behoorden, niet beter kon ge
schieden.
Met een en ander vergelijke men nu eens
hoe onze partij in Engeland, Denemarken.
Zweden enz. zich op dit punt gedraagt.
Geen spoor van dit, door niets gemoli
vcerd scctarisme. Daar beseft men. dat, wil
dc sociaal-democratie ccn volkspartij
zijn, zij ook moei staan midden in het volk.
Toen wij in 1909 ons internationaal Con
gres in Kopenhagen hielden, waren de ar
beiderswijken versierd met duizondc vlag
gen, maar liet was.... de Deenscli Natio
nale vlag.
Ik acht bet standpunt, dat hier te lande
wordt ingenomen, ccn groote miskenning
van een factor, die een belangrijke rol
speelt in de psyche van ons volk.
at is liet voor een houding geweest in
den Haagecben Gemeenteraad, toen de
Voorzitter van dien Raad ccnigc sobere
woorden ter herdenking van Willem van
Oranje wilde spreken, de twee Sociaal-
Democratische Wethouders opstaan, daar
entegen de Sociaal-Democratische Raads
leden demonstratief blijven zitten! Ik heb
er geen woorden voor.
Vraagt men naar dc molivéering van zulk
een houding, tien legen één dat ze weer
hierop neerkomt, dat men zijn houding te
genover een figuur als Willem dc Zwijger
weer heeft laten bepalen door dc wijze,
waarop sommige politieke tegenstanders dc
Oranje-hulde tegen ons exploiteerden.
Ware het niet veel juister cgwcest onzen
eerbied voor den gehuldigde tezamen met
ons gehcclc volk tc tooncn, desgcwenscht cn
zoo noodig afzonderlijk afrekenende mot de
Oranje-demagogen, die die hulde voor hun
politieke standje gebruikten? Speelt men
niet op schitterende manier juist in de
kaart dezer tegenstanders, door te doen
wat gebeurd is?
Voor den wchvillcnden beoordcclaar, en
den eerlijken eventucelon bestrijder van dit
punt zoo zegt mr. Duijs aan het slot van
dit hoofdstuk behoef ik natuurlijk n. te
verzekeren, dat ik daarmede niet bedoel
deel tc gaan nemen aan allerlei Hocrn-pa-
triotisme en -nationalisme in den slechten
zin van het woord. Waar alles op neerkom'
is dit, dat wij jegens ons wettig Staaishoof.j
ons gedragen zooals het behoort, en op da
gen, die voor ons gohcelc volk van na
tionale beteekenis »ljn ons nwl buiten d*
gemeenschap met ons eigen volk plaatsen.
IV Dc partij spreke zich duidelijk
en klaar uit hierover, dat zij haar doel
niet anders dan met wettige middelen
wenscht tc bereiken cn zich volkomen
sten op den bodem der legaliteit.
V. Dc partij «prekc zich eveneens
klaar cn onomwonden uit, dat zij het
wettig gezag steeds wenscht te eerbie
digen, zulks onder geen onkel voorbe
houd, dan zooals ook vanzelfsprekend
ieder (ook b.v. de A.-R Partij en alle
burgerlijke partijen) natuurlijk maakt.
VI. De partij verklare uitdrukkelijk,
dat wanneer ons land in gevaar mocht
komen, zij onvoorwaardelijk achter -Je
regeering staat wanneer het er om gaat
die gevaren van ons land af te weren of
tot een minimum te beperken. Elke ge
dachte aan sabotage van mobilisatie of
handelingen van dergelijken aard, wan
neer een oorlog, ondank6 al onze po
gingen orn dien te keeren, eenmaal eén
feit is geworden, worden door haar
onherroepelijk en rnct den meesten na
druk veroordeeld.
Deze punten zoo merkt Schr. op.
staan met elkaar in onverbrekelijk ver
band, cn spreken eigenlijk vanzelf voor
ieder, die niet alleen socialist, maar ook
democraat, dus sociaal-democraat, is.
Hij die, vooral in onze-dagen, dc „demo
cratie" oprecht wenscht te verdedigen te
gen alle pogingen om in plaats van het
„Recht" geweld cn terreur te plaatsen, zal
geen duimbreed kunnen en mogen afwijken
van liet standpunt, dat in deze drie punten
wordt ingenomen.
In deze drie stellingen wordt dan ook m.i.
niets voorgesteld, wat. niet stcedS het
standpunt onzer partij (tenzij ik in de
meer dan 30 jaar dat ik daarvan lid ben
steeds heb gedwaald, wat ik op dit punt
uitgesloten acht) is geweest.
Toch is het meermalen voorgevallen, dn
individucelc leden der partij, een verent
woordelijke, vooraanstaande positie in onze
beweging bekleedendc. zich hebben geui1
op een wijze, die daarmede in 6trijd was,
althans zeer sterk den Schijn wekte vin
laarmedc in strijd tc zijn. Bovendien is
daar nog altijd die in 1919 op het Arnhem-
scho congres onzer partij aangenomen z.g.
Taktlck-resolutic. die, daar zij een compro
mis-resolutie was, met het oog op de ver
houdingen in dc partij na bet gebeurde in
November 1918, juist door baar com pre-
rn i s-karaktcr, reserves maakt en zinswen
dingen cn uitdrukkingen beval, die alles !-
wenschcn overlaten
Ik denk er niet aan ook maar voor nóg
zulk een gering gedeelte toe tc geven aan
de „Unfug". die do laatste maanden t«gen
onze partij als zoodanig bedreven is in ver-
band met het gebeurde op „de Zeven Pro
vinciën". Toch kan niet worden ontkend,
dat bij duidelijker, voor geen tweeërlei nil-
leg vatbare, onomwonden uitspraak onzer
partij, in het algemeen ten Opzichte
van onze verhouding tot het wettig gezag,
het uitsluitend gebruik van wettige mi-1Jc
len, mobilisatie, enz., wij tegenover dien
stroom van leugen on Ilctzc sterker hoddc;.
kunnen staan.
liet ontbreken daarvan, gevoegd bij d
werkelijk of schijnbaar inet dit puntpunt in
strijd zijnde uitspraken, van enkele voor
aanstaande loden onzer partij, gaf aan oijrc
teggenstanders maar i 1 te gemakkelijk ep«'J,
Ik spreek van ..spel", want moer is het
niet.
Het is uitgesloten, dat een man als min s
ter Dockers niet zou weten wat li«j aan dc
S.D.A.P. heeft. Hij weet zeer goed, dat onze
partij geen partij van landverraders is Dat
heeft 1914191S andei's bewezen
Aan heeren O. S. P. en communisten h?b
ben wij in goed verstaanbaar Uollandsch
duidelijk tc maken, dat zij. ondanks hun
beschreeuw cn geschetter voor „verraders,
-gerlijkc kapitaals-knechten, sociaal fas
cisten", cn de Hemel zal weten wat, nimmer
op onzen steun moeten rekenen bij de
methoden, die zij meenc.n te,mogen en kun
nen gebruiken.
Bevinden zich in onze partij leden, die
van dien democratischen weg niet gediend
zijn, welnu dan zullen zij eenvoudig heb
ben te kiezen of te deelen. Zij zullen dan
hun tenten dienen op te slaan daar, waai
de democratie slechts ccn frase is, gecnl
levend beginsel, doch slechts een camou
flage voor heel andere bedoelingen.
Pappen en nathouden gaat hier niet. Al
lerlci gekunstelde reserve's, of „slagen om
den arm' zijn hier contrabande.
Ten slotte nog een enkel woord over
punt VI.
Eén ding staat m.i. onomsloolclijk vast
cn dat is. dit:
Is eenmaal de oorlog een feit, dan is cr
geen keus meer. Dan i s ie d er X c d e r
lander tenslotte Nederlander,
en loopen wij allen te hoop om het ge
meenschappelijk gevaar te keeren.
Is dc oorlog eenmaal een feit, dan is cr
geen andere keuze dan dat weer opnieuw
Troelstra's woord van 1911 zal gelden: „De
Nationale Gedachte ovcrhcerscht de Natio
nalc Geschillen."
Men kan nóg zooveel criliek hebben op
dc bestaande Begeering, goed, maar dat is
dan een kwestie die dan maar later uitge
vochten zal moeten worden. Op zulk een
oogenblik hebben wij allen als Nederlan
ders gezamenlijk, cn zeker voor geen go
ring deel cok de arbeiders, het gemeen
schappelijk belang cn de plicht om het ge
mcensch appel ijk gevaar tc keeren. Men
kan, op zee zijnde, nóg zooveel aan te
mcrl n hebben op dc stuurmans-kunst van
den Kapitein, op liet oogenblik dat 't schip
op een klip lek sloot, valt. er niets anders
tc doen dan te helpen pompen cn te red
den.
De propaganda voor „ontwapening" i:
noodzakelijk en geboden, cn ik zou zeggen,
vanzelfsprekend voor ieder Sociaal-Demo
craat, zoolang het Vrede is. Maar
nog eens, is de oorlog eenmaal een feit,
dan is geen andere keuze mogelijk don dal
ieder staat met zijn eigen volk en land,
Ik ben overtuigd, dat de Nedcrlandschc
S.D.A.P. om te beginnen er niet over zou
denkon in zulk een oogenblik b.v. tegen
mobilisatic-credietcn tc stemmen, die zou
den moeten bijdragen om te trachten het
oorlogsgevaar buiten ons land te houden.
Van sabotage of tegenwerking cener mo
bilisatie is naar mijn innige overtuiging
geen sprake. Men moet bet psychologisch
moment van zulk een gevaar-dreiging
maar eens hebben meegemaakt, zooals de
Sociaal-Democratische Kamerleden b.v. in
1911, om te weten wat dit zoggen wil.
Maar als men dan nu toch absoluut
weet, hoe het in werkelijkheid eventueel
weder zou gaan: waarom het dan niet dui
delijk uitgesproken? Is het dan niet aan
het krankzinnige grenzende, de situatie die
thans voor onze Partij bestaat?
Onze leden, eerlijke, trouwe kameraden,
worden thans in vollen Vredestijd na
tientallen dienstjaren zelfs, door een
Roomsch Minister op straat gesmeten, om
dat het hem maar al te gemakkelijk valk
geholpen door een pers, waarbij het laat
ste greintje eerlijkheid zelfs nog zoek is,
OOK VOOR BETERE
TAFEL - THEE -
ONTBIJTSERVIEZEN
LANGESTRAAT 35
den schijn te wekken en ons volk te sug-
gercercn, dat op de S.D.A.P. in dc „ure des
gevaars" niet zou zijn te rekenen. I'n dat,
lerwiji voor ons vaststaat (cn óók Deckers,
hij weet het drommels goed), dat, (nogmaals,
wellicht alleen op een enkele, geen ge
wicht in de schaal leggende uitzondering
ma) geen Nedcrlandsch arbeider zou ach
terblijven.
Ware werkelijk het standpunt onzer Par
tij zooals men leugenachtig ons dat toe
dicht. wij zouden niet het minste recht
hebben critiek te doen hooren op wat de
Regeering thans doet. Geen enkele Staat
kan in zijn dienst dulden lieden, die er
geen been in zien zijn eigen bestaan te
sabotecren, en dat nog wel bovendien,
wanneer het bestaan van dien Staat van
buiten wordt bedreigd cn op het spel staat.
Zooals Sovjet-Rusland den matrozen-op
stand in Kroonstad onderdrukt heef», mo
ge in het bijzónder aan de aandacht van
heeren Communisten aanbevolen worden.
Geen enkel Socia-il-Deiflocratiscli Minis
ter, in welk land ter wereld ook, zou ill
zulk een geval anders mogen handelen,
dan met alle kracht het legér en ambte
naren-corps zuiveren van zulke elementen
Ook wij zouden met saboteurs van het
Staatsbelang in zulke gevallen zeer korte
metten maken.
VII. Dc Partij bcnoeme ccn commis
sie, teneinde te onderzoeken, of, gegc
ven de veranderde internationale om
stnndighdcn, het standpunt van ccn
7. ij d i g c ontwapening nog w el juist
mag worden genoemd
In de Toelichting tot deze stelling lezen
wij o.a.:
Ondcrgcteckeiidc ontveinst zich niet, dal
wanneer onze Partij .op haar standpunt van
c e n 7. ij d i g e ontwapening mocht terug
komen, het lawaai wel niet van dc lucht
zal zijn, dat dit een stap „terug" zou zijn
op den weg naar Ontwapening, cn liet cc
bruikelijke getier over „verraad aan hel
Socialisme" enz., enz. zal eveneens daarbij
niet ontbreken.
Indien het echter eens waar zou zijn,
dat „eenzijdige" ontwapening een niet la»
ger te handhaven standpunt is, mede voor
al, dank zij dc gewijzigde internationale
omötandigbcsdcn, meen ik dat het plicht i
niet voor zulk con lawaai en getier op zijde
tc gaan. maai eenvoudig datgene te doen
wat wij in het belang van ons land ons
verplicht achten.
Verraad aan het Socialisme zou trouwens
een eventueel terugkomen op deze „c'cnzij
digbeid" al direct daarom niet kunnen zijn
omdat wij. ten eerste den strijd voor
Wereldvrede en Ontwapening in het alge
meen immers voor geen milimcter opge
ven, en ten tweede van onze Nedcr
landschc S.D.A.P. tóch zeker niet kan wor
den beweerd, dat zij, van hare oprichting in
1894 af tot 1921 toe, niet staande op het „een
zijdighcid.s"-stundpunt maar op het stand
punt van Landsverdediging, steeds „ver
raad" aan het Socialisme zou hebben tre-
ploegd in al die 27 jaren van haar bestaan.
Ik heb mij ten minste in dat tijdvak nim
mcr ccn „verrader" van het Socialisme ge
voold. En waarlijk liet militarisme er niet
minder om bestreden!
Dat onze Partij na den wereldoorlog op
hel gebied van ontwapening het „eenzijdig
hoids"-stajidpunt is gaan innemen, is. ik
erken liet, zeer zokcr niet enkel, maar we!
voor het overgroote deel ie donken aan
psychologische factoren en feitelijke om
standigheden. waar vandaag, laten wc 't
maar eerlijk zeggen niets, maar dan ook
niets rncer van over is.
Laten we, alle theorethische redenaties
over ..e e n z ij d i g c" ontwapening ten spijt,
bovendien ons eens even indenken wat er
gebeuren zal, wanneer ons land daadwer
kelijk zou worden aangevallen. Wijs mij
don eens den Xedcrlandsclicn Sociaal-De
mocratischcn arbeider, die niet zijn beste
krachten zou geven om liet dan dreigende
geweld en dc clan dreigende ovcrhcorsching
te keeren, uitgezonderd dan diegenen die
consciëntie- of rcligicusc bezwaren hebben
d.w.z. bezwaren die met hun levensopvatj
ting als Sociaal-Democraat geen
direct verband houden.
Ik meet ze -zien, de Ncdcflandsche Soci
aal-Democratische arbeiders van heden, om
maar een enkel voorbeeld te noemen, die
niet schouder aan schouder achter «le Re
geering gingen staan, om bijv. een lang niet
denkbeeldigen inval van Hitler's benden en
een Duitschc overrompeling in ons land tc
Keeren.
Wie aan die mogelijkheid, of dit laatste
ooit zou kunnen gebeuren, twijfelt, leze
slechts hoe het officieelc Ilitler-blad „der
Angnff" schrijft over hun plannen met Hol
land, cn waarop nog niet zoo heel lang ge
leden o.a. ook „The Sunday Times" zoo
uitstekend de aandacht vestigde.
Aan tientallen partijgenooten heb 'k ook
mede in verband met het schrijven dez(
bladzijden, de laatste dagen de vraag ge
steld „Wat zoudt gij dan doen indien zulk
een geval zich eens voordeed En het ant
woord was zonder uitzonderfng „Er op
slaan."
Accoord Maar waarmede Met
eeneierlepeltje
Een van tweeën, óf men slaat cr op, óf
men stel* zichzelf, zijn vrijheden, zijn land
en volk zonder meer'ter beschikking van
deze overweldigers.
Het terugkomen van eng eenzijdigheids
standpunt beteekent ook volstrekt niet, dat
wij dan dus verplicht zouden zijn. als dol
lemannen de millioenen maar in den mili
tartetisclicn put te gaan smijten. Ojk dat
spreekt vanzelf. Dat hebben wij evenmin
gedaan in d<f jaren vóór 19*21, toen wij nog
niet op het eenzijdigheids-standpunt ston
den. Met het mogelijke cn redelijke hebben
wij natuurlijk rekening te houden.
Er zijn nog ccn aantal andere punten,
die ik meen dat dringend door onze Partij
eens grondig onder dc oogen moeten wor
den gezien.
Zonder daaromtrent thans reeds ccn ei
gen vaststaand oordeel te geven, werp ik de
vraag op b.v. of ons standpunt in zake dc»
bestaanden klassenstrijd cn wat daar mede
samenhangt nog wel juist is, gegeven do
geweldige economische veranderingen, dio
er hebben plaats gehad, speciaal met be
trekking tot den middenstand en kleine
boeren, tuinders, visschers enz.
Daar js niet minder van belang de wij
ze, waarop sedert, dc laatste jaren onze
Partij-dagbladpers wordt geredigeerd, en
of niet onder meer b.v. het sensationeel©
daar een grootere plaats bekleedt, dan in
overeenstemming ia met ons mooie ideaal.
En ten slotte meen ik, dat zeer zeker niet
ononderzocht dient le blijven liet systeem
van ons vertegenwoordigd stelsel (noem
liet Parlementarisme. Corporatieve Staat,
Politiek Systeem, of hoe gc wilt). Vragen
waaromtrent het zeer kortzichtig zou zijn,
ze met een hautain gebaar af te wijzen,
alleen reeds omdat ze op steeds klemmen
der wijze dooi: felle tegenstanders der so
ciaal-democratie worden aan de orde ge
steld of gepropageerd
Mr. Duvs schrijft aan het slot van zij»
brochure dat hij al deze punten stelt, los
van alle opportunisme, los van allerlei
vragen van stefhmen vangst, taktiek of wat
lan ook van dien aard. Neon, een cn ander
wordt gesteld om de eenvoudige reden, dat
k de punten, los van alles, op zichzelf juist
acht.
Ja. zelfs indien een t ij d c 1 ij k e terug
gang van onze Partij in uiterlijke kracht
een oogenblik zou intreden, zou ik tóch
niet hebben geaarzeld ze aan do orde te
stellen, omdat ik tol in het. diepst van mijn
wezen overtuigd bon, dat slechts duur
zame winst voor het ons allen bezielende
Socialisme cr het gevolg van moet zijn".
Ammoniakgasioniploffing in de
melkinrichting Vaca
Vier arbeider» bedwelmd
Berg. n op Zoom. 12 Juni. - Heden
middag omstreeks half vier hoeft in het ge
bouw van de X.V. Melkinrichting „Vaca',
welke gelegen is aan de Botershcmstraat
alhier, in een der koelafdeelingcn een ern
stig ongeval plaats gehad, waardoor grootc
schade werd aangericht aan ccn der kool-
ka mors. Een der werklieden, die zich <n
de onmiddellijke omgeving der koelafdce-
ling bevond, verhaalde, dat hij op een ge
geven oogenblik een doffen knal hoorde,
terwijl het interieur van die nfdceling met
stofwolken werd gevuld. Onmiddellijk ver
spreidde zich een benauwde gnslucht,.clie de
ademhaling ten zeerste bemoeilijkte. De
arbeider meende een muur te zien ineen
storten. waarna liij zich in allerijl uit de
voeten maakte door langs een dakvenster
naar buiten tc vluchten. Nog een drietal
arbeiders wist zich op die manier in vei
ligheid te stellen.
Intusschen verspreidde het ammoniakgas
zich over alle complexen, waardoor het
overige personeel naar buiten snelde om
een cn ander tc controleeren. Gaandeweg,
had zich liet personeel voor de fabriek ver
zameld, waarbij bleek dat nog cenige der
arbeiders afwezig waren. Men constateerde
nu. dat er vier arbeiders waren, die zoo
door het gas waren bedwelmd, dat zij ter
plaatse 111 elkaar waren gezakt. Slechts
met de uiterste krachtsinspanning kon men
deze mcnsclien uit de fabriek balen. Ver
schillende werklieden zijn op medisch ad
vies naar het ziekenhuis overgebracht.
Inmiddels had men er zorg voor gedragen
dat de omgeving werd afgezet, terwijl ver
dere maatregelen voor dc veiligheid werden
getroffen. Men slaagde cr in dc fabriek slop
tc zetten. Hierdoor hoopt men verdere on
heilen tc voorkomen. Omtrent, dc oorzaak
van het ongeval tast men volkomen in liet
duister. Een onderzoek zal worden inge
steld onder leiding van een deskundige.
(TeL)
NOODLOTTIGE BRAND.
Ilocdokcnskcrkc, 13 Juni. In den
afgcloopcn nacht half 3 ontdekhe de
familie M. Kekhardt in dc Kaaistraat alhier,
dat haar huis in brand stond. De y.ieer
Kekhardt met zijn vrouw en vier kinderen,
.iic beneden sliepen, verlieten in allerijl het
huis. Op dc zolderverdieping sliepen nog
twee kinderen van liet echtpaar, n.l. een
jongen van 7 cn van 9 jaar. Deze kinderen*
konden niet meer langs don gewonen weg
liet perceel, dat reeds in lichte laaie stond,
verlaten. Een der toegesnelde buren slaag
de cr in, het jongetje van 7 jaar, dat op een
stoel was geklommen, welke voor het zol
derraam stond, door dit raam naar huiten
te trekken. Het 9-jarig kind werd door den
rook bedwelmd cn kwam in de vlammen om*
Omtrent dc oorzaak deelt men ons raed.e:
Naast dc arbeiderswoning, bewoond ^or
den heer Eckhardt, is een schuur, waarin
zich twee auto's bevonden. Vermoedelijk is
kortsluiting in één van dc auto's de oorzaak
van den brand. Het vuur, dat niet direct
werd bemerkt, deelde zich van het schuur
tje aan de woning mede. Het huis en de
schuur brandden geheel af. Niets kon wor
den gered. Dc schade wordt door verzeke
ring gedekt
