Zestig vliegtuigen in de lucht
FORTMANN HEHENKAMP
Een woord vooraf
Een en ander over de
organisatie
Radioprogramma
VAN UW VEERENBED
LANGESTRAAT 63 TEL. 88
De belangwekkende formalie van hel
groote eskader zal Za/erdagmon
gen omstreeks het middag=
uur boven Woerden
plaats vinden
Wij zijn eens gaan praten op bet bureau
van don commandant van bet vliegkamp
Soesterbcrg. Het feit dat er Zalerdagmor-
i gen zestig vliegers iegelijk boven onze
hoofden zullen zweven, is toch wel belang
rijk gonoog, om cr vooraf een en ander van
to vertellen. Wij konden in ons Woensdag
avondblad reeds bet aankondigend beticht
van dezo massa-vlucht geven en wij prij
zen ons gelukkig, er nu nog wat méér
van te kunnen zeggen, wat wij danken aan
de vriondolijke bereidwilligheid van luite
nant-kolonel Van Santen, den chef van den
militairen vliegdienst, die op ons verzoek
om nadere inlichtingen, ons telefonisch
antwoordde, „met genoegen, komt u dan
Donderdagmiddag hier maar eens uw licht
opsteken."
En zoo stonden wij gistermiddag op het
zon-overgoten vliegveld van Socstcrberg,
waar op het landingsterrein de stof in
dichto wolken opjoeg, als een dor machines
uit de lucht terug kwam en neerstreek. Bo
ven ons hoofd ronkte het aan alle kanten;
want aan alle kanten hingen ze in dc
lucht, do ranke toestellen, die acht Dom
uien hoog als zwaluwen op den wind la
gen en zich lieten deinen.
Men moot niet denken, dat men het
hoofdgebouw van de Luchtvaart-afdecling
op Soostorbcrg zoo-maar binnenkomt. Aan
het einde van de oprij-laan wacht u aan
Let hek een gegradueerde van de militaire
politie, bij wien men zich te melden heeft.
En dia wachtpost hadden wij dus gister
middag te passceren.
„Uw naam, uw beroep, en wien wenseht
11 te spreken?"
De sleutelbewaarder was de beminnelijk
heid zelve. Hij blcok een krantenvriend te
zijn, on lachend vuldo hij het doorlatings-
bcwijs in, waarop wij als bezoeker nummer
45 genoteerd werden. Eveneens word er op
vastgelegd, dat het tien minuten over half
vier was gcXveest, toen wij toegang vroe
gen. En met dit behoorlijk geteckende do
cument betraden wij hot hoofdgebouw.
In do hureclon van overste Van Santen
ontwikkelde zich het volgende pers-ge-
sprek.
De grooto eskader-vlucht, die Zaterdag
morgen ondernomen wordt, houdt, zooals
u weet, verband met het twintigjarig be
staan van de Luchtvaart-afdecling. Als een
ander militair corps zoo'n feit herdenkt,
wordt cr oen parado gccommandoerd, maar
de Luchtvaart-afdecling kan moeilijk pa
rade houden, omdat zij daartoe het mate
riaal niet bezit. In de plaats van dc parade
stelt zij nu do massa-vlucht, wat men, als
gij wilt, oon parado in du lucht zou kun
nen noemen. Een dergelijk vertoon komt
maar zeer zelden voor. Drie jaar geleden
zijn wij op 31 Augustus met ongeveer veer
tig militaire vliegtoestellen boven het Ma
lieveld in den Haag verschenen, toon daar
de trooncn stondon aangetreden op Konin-
ginne-verjaardag; dat was do eersto maal,
dat met een zóó groot aantal machines in
groepsverband gevlogen werd. Maar dc
vlucht op aanstaanden Zaterdag wordt nog
héél wat omvangrijker, want dan gaan wij
met ons zestigen de lucht in en varen met
dat, aantal in één verband boven weste
lijk Nederland. Een dergelijke demonstra
tie is nog nimmer gegeven.
U begrijpt, dat het technisch onuitvoer
baar zop zijn, om met zestig vliegtoestel
len op één en hetzelfde moment te star
ten en daarom verdoelen wij ons in drie
groepon van twintig. Groep één vertrekt
Zaterdagmorgen te negen uur cn stovent in
dc richting Waalhaven (Rotterdam). Groep
twee stijgt te tien uur op en kiest richting
Schiphol (Amsterdam). Voor groep drie is
het tijdstip van vertrek bepaald op half
twaalf; zij vaart van Socstcrberg over
Utrecht naar Woerden. Do bedoeling is,
dat groep één en tweo tegen dien tijd even
eens boven Woerden verschijnen, om zich
met groep drie te combineeren tot één es
kader en in d i o formatie van Woerden
to vliegen in de lijn* Rotterdam—Den Haag
—Leiden—Amsterdam UtrechtSoester
bcrg.
Hoe laat wij zullen combincercn boven
Woerden
Dat is uit den aard der zaak niet op dc
minuut af te zeggen, maar men mag ver
wachten, dat het tusschen twaalf on half
één zal zijn. liet eskader van zestig wordt
omstreeks twee uur weer op het vliegveld
van Soesterberg terug verwacht; vermoodc-
lijk zullen wij ons tusschen half twee cn
kwart vóór twee boven Utrecht bewegen op
de thuis-reis.
Zal daar geen buitengewone stuurmans
kunst voor noodig zijn, om, als men met
r.ict minder dan zestig toestellen in dezelf
de richting vliegt, elkander behoorlijk uit
den weg te blijven?
Natuurlijk, maar het publiek zal zich niet
moeten voorstellen, dat die zestig machi
nes als een kluwen bij elkander blijven.
Lr wordt gevlogen in groepen van drie,
zooals men dje formatie herhaaldelijk in
do lucht hij militaire vliegers kan waarne
men. Vooraan gaat een groep van drie, van
welke eerste groep het voorste vliegtuig J
acn commandant van hot osakdcr aan
boord beeft, den commandant van de
Luchtvaart-afdeeling, luitenant-kolonel J
W van Santen. Het eskader zal verder in
twee schuine lijnen uiteen loopen, ui welke
lijnen telkens drie machines hij elkander
hooren. Nu is het zaak van iederen vlieger
om onderling don voorgeschreven afstand
te bewaren en zoodoende ook den vorm van
bet oskador in stand ie houden. Reeds lang
is met het oog op deze grooto vlucht gere
geld geoefend, zoodat men mag aannemen,
dat Zaterdag alles vlot zal verloopon.
Hoe de commandant van liet eskader tij
dens do vlucht z'n instructies kan geven?
Dat doet hij door middel van de radio-te
lefoon, waarmode hij constant in verbin
ding staat met do twee commandanten
van c!e hoofd groepen in liet eskader, die
achter het commanda»ls-v!iegluig volgen
Gij begrijpt dat die instructies door de
lucht zeer kort moeten zijn, niet gecompli
ceerd, zoodat zij voor de opnemor9 direct
te begrijpen cn ook dadelijk uit te voeren
zijn. De bewegingen, die de twee hoofd
groep-commandanten met bun machines
maken, worden aanstonds waargenomen
daar de commandanten van elke groep van
drie, zoodat vrijwel tegelijkertijd over het
geheelc eskader een verandering van rich
ting om nu maar iets te noemen
wordt aangenomen Door het steeds nauw
keurig bewaren van de onderlinge afstan
den, volgt de eenc machine terstond de be
weging van zijn buurman En zoo blijft het
algemconc verhand duurzaam bewaard.
Die zestig vliegtuigen zullen vermoedelijk
wel van verschillende capaciteiten zijn; le
vert dat geen bezwaren op voor zoo'n mas
sa-vlucht in eskader-verband?
Zeker, er zijn onder do zestig deelnemers
machines van uiteenloopende snelheden;
maar bij dc groepeering zijn zooveel moge
lijk eenheden bij elkander gevoegd En na
tuurlijk zal bij dc snelheid, waarmede het
eheele eskader zich in dc lucht beweegt,
moeten rekening worden gehouden met dc
verschillende mogelijkhoden eter onderschei
dene typen van vliegtuigen De zestig op
stijgende machines zullen alleman! Fokker
toestellen zijn, daaronder zullen worden
aangetroffen vliegtuigen van het type C 5,
C 4, C 0, C I cn type S 4. Bovendien zullen
zich in het eskader nog bevinden twee
dric-motorige machines, ook Fokker-toestel
len.
Als die zestig Zaterdag in de luclu zijn, is
er dan nog iels „thuis"?
Gelukkig wel. Met zestig toestellen Is dc
voorrfia.j npg niet uitgeput. Kr zullen ze
ker nog\yo) zestig machines in de hangars
zijn.
Up welke, hoogte zal Zaterdag worden ge
vlogen?
Dat nu is met geen mogelijkheid vooruil
te zeggen. Dat hangt volkomen van de
weersgesteldheid af, van do bewolking
hoofdzakelijk. Wanneer hot een dag is,
zooals doze Donderdagmiddag, vrij helder,
zonnig weer, dan zal cr waarschijnlijk ge
vlogen worden op een gemiddelde hoogte
van vijf, zes honderd meter. Maar aan die
hoogten moogt ge ons volstrekt niet hou
den. Er kunnen verschillende weersinvloe
den zijn, die even goed driehonderd of dui
zend meter hoogte noodzakelijk kunnen
maken. Maar bij normaal weer en de
voorspelling duidt er wel op, dat normaal
weer zal zijn te verwachten zal men ons
kunnen zien op circa vijfhonderd meter
hoogte.
Wat wel het aardigste punt zal zijn, om
hot eskader waar te nemen?
Vermoedelijk zal dat Woerden zijn. Daar
toch ontmoeten de drie uitgevlogen groepen
elkander uit drie richtingen en bij die ont
moeting moet den nieuwen vorm van het
grooto verband worden aangenomen, zoo-
dat de drie afdcclingon samen smolten tot
een geheel, in eskader-formatie. Het uitvoe
ren van dc daarvoor noodigc manoeuvres
in de lucht is natuurlijk niet makkelijk;
hot zal ongetwijfeld interessant zijn, dat op-
WAT ETEN WIJ MORGEN?
Voor de koffietafel.
Omelette met tomaten.
Kiop de eieren met wat water (op drie
eieren tweo eetlepels water) met zout, pe
per, iets Cayennepeper en gehakte peterse-
in. Leg de tomaten even in warm water,
u;i!iloe zc van de schil cn de pitten cn laat
zo uitlokken Hak vervolgens de tomaten
aan stukken en smoor ze even in heete bo
ter met wat geraspte ui, gehakte peterselie
n een mespunt suiker.
Bak van de eieren een omelette, schuif
deze op een warme schaal, sla ze gelijktij
dig dubbel cn bedek ze met de tomalen-
massa.
Voor de middagtaieL
Kalfslappcn
Nieuw© aardappelen.
Snijboonen.
Cbocoladcpuddinkjes met geslagen room
Bereiding: Nadat men op de bekende
wijze chocoladepudding heeft klaar ge
maakt, giet men de massa in kleine omge-
spoeldo vormpjes (of theekopjes). Stort de
puddinkjes op een diepen schotel cn vul
de ruimte er tusschen in op met niet al te
dik geslagen room, waardoor wat suiker is
gemengd.
Luitenant-kolonel Van Santen, die als commandant van de
militaire Luchtvaart-afdeeling te Soesterberg Zaterdag a.s. de
commandant zal zijn van hot eskader van zestig vliegtuigen,
dat dien dag boven een deel van ons land zal manoeuvreeron.
stellen van het groote geheel boven Woer
den gade te slaan, ohi daarna het ganschc
complex van zestig te zien verdwijnen in de
richting Rotterdam
Hoeveel leden van de luchtvaart-afdeeling
nan den tocht deelnemen9
Makkelijk uit te rekenen. In ieder vlieg
tuig twee manschappen, een bestuurder en
een waarnemer. En in de drie motorige ma
chines een bemanning, die in maximum
acht kan bedragen, maar misschien niet
dat getal zal meevoeren Zaterdag. In to
taal zullen ongeveer 132 man in do lucht
zijn gedurende deze vaart.
Enkele namen van bcvclvocrendon?
Graag. Schrijft u maar op. De comman
dant weet u al. luitenant-kolonel Van San
ten; dan twee commandanten van de twee
hoofdgroepen, kapitein Verstecgh en kapi
tcin Van Ileyst;- dan nog dc kapiteins Co
lonbrandpr. Raland. Van Woorden Poelman,
cn de luitenants HoogcbMom cn Gcmoicn.
Muziek hij 'de Start Mörgens op het
vliegveld bn mu/.ickvbij')le (êiu^kotnst uit
dc lucht?
U weet, de iueh tv a ar t -Sjiiet 1 i ng bezit geen
eigen muziekcorps. E:i tóf op dit opgonblik
is cr nog geen aanbieding van con ander
regiment-iCprps _vaor muziek ingekomen.
Ilct zou anders toch wel een focstelijke
klank goven op dezen dag'
Onlcgonzoggclijk
Zou liet niets zijn voor de .stafmu/.iek uit
Amersfoort wagen wij te lancccrcn.
Tegenover ons, een schouderophalen;
Poi's aan boord
Dat spreekt van zelf. Dc pers vliegt mee.
Drie van haar vertegenwoordigers. Dc neu
trale pers een representant; de protos-
tantfich christelijke pers; en de katholieke
pers. Eerlijke verdeeling naar wij meenen.
Er is geen ruimte om dc gehcelc kranten
wereld rnce dc lucht in tc nemen. Wacht
even, laat ik niets vergeten; er gaat ook
iemand van Polyghoon te Haarlem mee
naar boven, om onderweg tc filmen, en een
pers-pholograaf om alle bladen tc bcüicifcn.
Even later wandelen wij dc wachtpost
aan het hek weer voorbij.
Naar wcnscli geslaagd, mijnheer? infor
meert dc vriendelijke militaire politieman,
als hij salueert, om ons tc groeten.
„Mugnifiek," antwoorden wij hern.
Dut dacht ik wel laat hij er op vol
gen.
D a g e 1 ij k s
City Theater, Westsingel 7. Vorlooning
van „Kin Mann mil Ilerz."
Rembrandt Theater, Langostraat. Vertoo-
ning van ..Do Roovor uil Texas" cn „Wij zijn
gezworen kameraden.
Museum Fléhito, Westsingcl (Uitgczon
dnrd des Zondags).
Theosofische Bibliotheek, Gebouw Theos,
Vereouigjng, Regentesselaan lederen dag
van 0—8 uur
Openbare Leeszaal niet Jeugdleeszaal cn
Bibliotheek, Muurhuizen 0
R.-K. Lceszaa.h NLQltwstraat 21.
Vrodcsbiblicilhcck, Arnhcmschewcg 50
Leeszaal Handelsregister. Arnh. weg 23,
Tot en met 15 Juli. Tonn^ftJ. Sierkunst,
Tentoonstelling van werken van J. Bezaan
3D Juni. Propapanda-optocht A. B. v. L. U.
2!)—30 Juli. Zomerfeest SpeoUu|n\ev
I-Iet Socsterkwarlicr.
1 Juli, Borneoplcin, vertrek 5e autotocht
voor ouden van dagen, 1 uur.
1 cn 2 Juli, School voor Wijsbegeerte,
Zomcrconferentie van Vrijz. Godsdienstige
Liberalen.
2 tot cn rnct i luli. Cinema Aruicitia, ver
looning van „Do Gala-avond van de drie
Fratellini's.
BAARN.
Lyceum, 7 Juni tot en met 2 Juli, tentoon
stelling van grafisch werk en teekeningen
van Dcbora G. üuyvis.
sieraden en sigaren werden buitgemaakt.
Bij oen huiszoeking te Amsterdam werd
o.rn een A.V.R.O.-lepelljo gevonden. Twc«
broers, recidivisten, hadden zich voor de
Utrechtscho rechtbank te verantwoorden
wegens een viertal van de te Amersfoort
gcplecgdu inbraken. Zij werden ieder tot
twee jaar gevangenisstraf veroordeeld. liet
tweetal ging in hooger beroep, daar zfj, voi-
gens hun verklaringen, onschuldig waren.
l)e procureur-generaal rcquircerdo do be
vestiging van bat vonnis; het Hof, heden
arrest wijzend, veroordeeld© heido verdach
ten wegens diefstal met braak tot drie jaar
gevangenisstraf.
DE INBRAKEN TE AMERSFOORT.
Verdachten komen van een
boude kermis thuis.
Amsterdam, 20 Juni. In het tijdvak
Docombcr 1932 tot begin Januari 1933 word
Amersfoort door inbrekers onveilig go-
maakt. Op vcrschillonde plaatsen werd in
gebroken in woningen, waarvan do bewo
ners afwezig waren. Kleine geldsbedragen,
Zaterdag 1 Juli
Hilversum:
Golflengte vanaf 1 Juli 1875 M.
Hilversum:
S.00. V.A.R.A. Gramofoonplatcn.
9.30. Orgelspel C. Stcyn.
1000. V.P.R.O. Morgenwijding.
10 15. Y.A.RA. Voor Arb. in dc Continu-
bcdr. V.A.R.A.-Orkest o.l.v. H. dn Groot cn
gramofoonplatcn.
1200. Amsterdamse!) Salonorkcst o.l.v, D.
Kiekens
2.00. Zenden crzorging.
2.15. Gramofoonplatcn.
3.00. Literair© causerie A. M. de Jong.
3.20. Huldigingsspol ter gelegenheid van
hot A.N.W.B-Jubileum.
4.15. Concert door Jong, orgel. R. ~:r-
nink, slagwerk en xylophoon, en Jo Huv.
saxophoon.
5.00. Kinderuurtje.
11.00. Concert door „De Flierefluiters",
o.l.v. J. v. d. Horst, m.m.v. J. Lammen, bas,
on C. Lammers, toespraak.
7.00. V.R.O
8.00. V.A.R.A.-Kloinorkest o.l.v. II. de
Groot.
8.30. Vaz Dias en V.A.R.A.-Varia.
8.45. Vervolg concert.
9.30. Gramofoonplatcn-reportagc.
10.15. V.A.R.A.-Orkest o.l.v. H. dc Groot
11 00—12.00. Gramofoonplaten.
Huizen:
Golflengte vanaf 1 Juli 296,1 M.
8.00—9.15 cn 10.00 K.R.O. Gramofoonplaten.
11.30. Toespraak.
12.15—1.45. Gramofoonplatcn.
2.00. Voor do jeugd.
2.30. Kindcruur.
4.00. H.I.R.O. Uitzending voor de Ned.
Vereen, van Spiritisten „Ilarmonia". 1.
„Serenata" van Moritz Moszkowski door
Dajos Bela en zijn orkest. 2. Prelude in C.
sharp minor op. 3 van Rachmaninoff door
Jack Hylton en zijn orkest (aan het orgel
Herbert Dawson).
4.10. H.I.R.O. Lezing door den heer T.
Kakcbeeke. Onderwerp: „Contact met de an
dere wereld".
4.30. H.I.R.O. Uitzending voor dc „Centrale
Bond van Werkmeesters en andere opzicht
houdend personeel". Lustspicl-ouvcrture
van Kélcr Béla, Orkest van de Staatsopera
Berlijn o.l.v. Clemens Schmalstfch.
4.40. H.I.R.O. Lezing door den heer Joh.
Joronimus, Bondsvoorzitter. Onderwerp:
„Waarom wettelijke bescherming van de
Opzichthouders?"
5.00. Orkestconcert cn lezingen.
7.15. Causerie.
7.35. Gramofoonplatcn.
8.00. Gevarieerd Avond-programma.
Ca. 8.30 en 10.30 Vaz Dia©.
11.15—12.00. Gramofoonplaten.
PANORAMA VAN HET VLIEGVELD TE SOESTERBERG.
MAKEN WIJ EEN KEURIGE
DRIEDEELIGE MATRAS
VRAAGT PRIJSOPGAVE