DE EEMLAJHDEQ
Buiteolaodsch
Overzicht
Buitenland
G, BROUWER
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
Licht
L. J. LUYCX ZOON
Firma DUIM BURGER
ONZE GROOTE OPRUIMING IS BEGONNEN DAMES-MODE ZAAK
Dinsdag 18 Juli 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32e Jaargang No. 15
Succes
Tuin
GANDHI'S VERZOEK
AFGEWEZEN
KRUiSKAMP 10 ie AMERSFOORT
DAALT DE DOLLAR
NIET VERDER?
NIEUWE VERDRAGEN OP
DEN BALKAN
congres der fransche
socialisten
HEVIGE STRIJD IN DEN
GRAN CHACO
HENDERSON TE BERLIJN
BALBO STORMACHTIG
GEHULDIGD
9 uur 40 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
AMER SFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 maandcn vo<" Amersfoort 2.10. per maand 1 0.75. per
week (met gratis verrekering tegen ongelukken) f 0.I71/,
Binnenland franco per post per 3 maanden l 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 51J
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels t 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advcrteatlfai voor dt
helft van den prijs. Kleine Advertentlün „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 rrqel*
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.0S
De onderteekening van het pact
van vier. Blijmoedig commen
taar.
Op 15 Juli, des middags te twaalf uur, is
te Rome in het Palazzo Venezia het pact
van vier onderteekend door den leider der
Italiaansche regeering, Mussolini, en de
ambassadeurs van Duitschland, Engeland
en Frankrijk. Wanneer de partijen strikt de
hand houden aan het verdrag van verzoe
ning en samenwerking, is dc vrede in
Europa voor tien jaren gewaarborgd en
kunnen dc staten, met een steviger politie
leen grond onder de voeten, al hun aan
dacht schenken aan de economische vraag
stukken, die ten spoedigste moeten worden
opgelost, daar elk treuzelen de noodlottig-
ste gevolgen kan hebben. De ervaring heeft
wel-is-vvaar geleerd, dat ten aanzien van
internationale overeenkomsten een dilettan
tisch optimisrpc- niet op zijn plaats is en
men er goed aan doet niet al to luid Ho-
sannah te roepen, omdat het pact van vier
tot stand is gekomen, maar niettemin heeft,
naar de Romcinsche berichtgever der Neue
Zürcher Zeitung terecht vaststelt, het
initiatief van Mussolini de politieke lucht
boven Europa reeds merkbaar gezuiverd.
Bij een ernstig zieke en dat is Europa
beteekent een koortsvermindering reeds
een waarborg voor waarschijnlijk herstel
Dat Mussolini, aan wiens vredelievendheid
men tegenwoordig niet langer twijfelt, inge
nomen is met het resultaat, ligt voor de
hand en de Italiaansche pers legt er dan
ook den nadruk op, dat het nimmer rusten
de politieke genie van den man, die het lot
van Italië bestiert, de kleinste practische
daad prefereert boven de geestrijkste theo
retische discussie. Maar ook wordt toege
geven, dat de Fransche ambassadeur De
Jouvenel een belangrijk aandeel heeft ge
had in het tot stand komen van het pact.
Eén der Italiaansche bladen spreekt als
zijn oordeel uit, dat het gevolg der overeen
komst een groote ommekeer in Europa zal
zijn. Het gebied, waarop de vier mogend
heden overleg kunnen plegen, is zeer groot
en wat de herziening der vredesverdragen
betreft, is het thans voorgoed uitgesloten,
dat deze of gene revisie geschiedt na toe
passing van geweld. De onderteekening van
het pact vond plaats, nadat de con
ferenties te Gcnève en Londen nu niet be
paard schitterend werk hebben geleverd.
Verschillende Italiaansche bladen verkla
ren dan ook, dat men van dergelijke confe
renties maar niet al te groote verwachtin
gen moet koesteren en in de toekomst meer
heil kan verwachten van rechtstreeksche
onderhandelingen tusschcn de vier groote
mogendheden, die verantwoordelijk zijn
voor de handhaving van den vrede in
Europa.
Het publiek in Frankrijk heeft over 't al
gemeen ook met voldoening kennis geno
men van de onderteekening der Romein-
sche overeenkomst. Ofschoon het aan dit
diplomatieke instrument niet de uitsluiten
de verdienste toeschrijft, wat de duidelijk
vast te stellen ontspanning in den Euro-
peeschcn toestand betreft de toenadering
van Rusland tot Polen, Roemenie en Frank
rijk wordt een even belangrijke factor voor
den vrede geacht niettemin geeft men
onomwonden tóe, dat Mussolini ditmaal een
zeer belangrijke rol heeft gespeeld. Sinds
Locarno, zoo meent men, is nog niet zoo'n
gewichtige handeling geschied als de on
derteekening van 't pact van vier.
Aan den anderen kant is de beduchtheid,
dat het pact van vier de revisiepolitiek in
de hand werkt, nog niet geheel wegge
vaagd, maar men meent te Parijs, dat het
minder op den tekst en de wordingsgeschie
denis dan op de toepassing van een diplo
matiek verdrag aankomt: de Fransche di
plomatie moet de oogen open houden en uit
den nieuwen toestand de voor Frankrijk
voordeclige consequenties trekken.
Het rechtstreeksche belang van het pact
is volgens vele Franschen gelegen in d
mogelijkheid eencr Fransch-Italiaansche
toenadering. Binnen het kader van het pact
kunnen Frankrijk en Italië op den grond
slag van een grooter onderling vertrouwen
dan tot dusver onderhandelen. In diploma
tieke kringen te Parijs is men van gevoelen,
dat de nieuwe betrekkingen tusschen Parijs
en Rome perspectieven openen voor een
overeenstemming, die de volgende drie
aspecten hebben: een waarborg van Itali
aansche zijde voor dc veiligheid van Joego
slavië, evenwicht in Midden-Europa door
handhaving van een onafhankelijk Oosten
rijk en Fransch-Italiaansche samenwerking
in Centraal-Europa op economisch en poli
tiek gebied. Reeds schijnen resultaten in
dit opzicht te zijn bereikt. In de Petit Pari
sien komt althans een officieus bericht
voor, volgens hetwelk de tijd tusschen de
parafeering en de onderteekening van het
pact door Paul Boncour is gebruikt om van
Mussolini preciseeringen te verkrijgen met
betrekking tot dc practische toepassing van
't pact. De Fransche diplomatie heeft ter
gelegenheid van deze discrete besprekingen
alle gewenschtc en geruststellende inlich
tingen verkregen. Wat in 't bizonder Joego
slavië aangaat, heeft men van Italiaansche
zijde verklaard, dat Mussolini's regeering
in territoriaal opzicht gedesinteresseerd is,
hetgeen wei zal beteekenen, dat Italië nim
mer zich meester zal maken van Joego-
Slavisch gebied.
En wat tenslotte de opvattingen in
Duitschland betreft, heeft het zin kennis te
maken met de mededeeling van de Diplo
matische Korrespondenz, dat de leidende ge
dachte van het geheele pact schuilt in de
bizonderc verantwoordelijkheid der vier
groote mogendheden voor den vrede in
Europa. Dit onderscheidt het pact princi
pieel van dergelijke instrumenten in 't ver
leden, die van de bizondere belangen der
partners uitgingen. In Duitschland wordt
verwacht, dat de verhouding tot Frankrijk
binnen afzienbaren tijd belangrijk zal ver
beteren, hetgeen beiden landen ten goede
zal komen. Reeds nu wijzen verschillende
teekenen erop, dat van de Fransch-Italiaan
sche betrekkingen de scherpe kanten zijn
afgeslepen. De verzoening tusschen Rome
en Parijs zal, zoo neemt men verder aan,
den leider der Italiaansche regeering de
mogelijkheid bieden als bemiddelaar tus
echen Duitschland en Frankrijk op te tre
den en zoodoende een missie van zeer groo
te beteekenis voor den vrede en den voor
uitgang van geheel Europa te ver
vullen. Na erop gewezen te hebben, dat de
economische wereldconferentie en dc ont
wapeningsconferentie in een 6lop zijn te
recht gekomen, eindigt de Diplomatische
Korrespondenz als volgt:
„Het pact luidt een tijdsgewricht in, waar
in rivaliseercnde politiek-militairc staten
blokken, die bizondere egoïstische doelein
den nastreven, hoe langer hoe meer aan
doen als anachronismen."
ïi
r c "I
IN DEN
Bombay, 17 Juli. (V. D.) De vice-
koning van Britsch-Indië heeft het verzoek
van Gandhi om een onderhoud afgewezen
met de motivcering, dat de ongehoorzaam
heidscampagne in strijd met de grondwet
is en dat de regeering zich in geen geval
kan inlaten met onderhandelingen over de
voorwaarden tot staking der campagne.
Het congres heeft het in zijn macht, den
vrede te herstellen door het afbreken van
de campagne.
Gandhi heeft zich hierna nogmaals tele
grafisch tot den vice-koning gewend met
het verzoek een onderhoud te mogen heb
ben.
Gandhi
Verklaring in het Lagerhuis.
Londen, 17 Juii (V.D.) Naar aanleiding
van hst afwijzen van Gandhi's verzoek om
een onderhoud door den vice-koning ver
klaarde Sir Samuel Hoaro in het Lager
huis, dat deze stap de%volkomen goedkeu
ring van de Britsche regeering heeft. De
handhaving van orde en wet in Indic
wordt met den dag krachtiger en berichten
uit de Indische bladen bewijzen, dat in
kringen van het congres een sterke stroo
ming bestaat tegen de voortzetting van het
ongrondwettige programma. De regeering
heeft slechts één mogelijkheid. Er kan g>en
sprake zijn, dat een „koopjemet het con
gres wordt gesloten, dat zich dan bereid
zou verklaren, de normale plichten van or
delijke burgers op zich te nemen. Het ant
woord van Lord Willingdon luidde: „Indien
do omstandigheden anders waren, zou ik U
gaarne ontvangen, maar het schijnt, dat gij
U verzet tegen de staking der ongehoor-
zaamheidscompagnc, tenzij op zekere voor
waarden en dat het onderhoud, waarom gij
verzoekt, ten doel zou hebben het openen
van onderhandelingen met dc regeering
over dez.j voorwaarden. Verder schijnt te
zijn beslist, dat de ongehoorzaamheidscam
pagne op den lstcn Augustus zal worden
hervat, als het congres geen overeenstem
ming met de regeering bereikt."
WATERPARTIJTJES EN DE
BEPLANTING DAARVAN.
Ook in een kleinen tuin kunnen we ccn
waterpartijtje maken, en indien goed
uitgevoerd, zal dit eeD aantrekkelijk on
derdeel hiervan uit kunnen maken. Be
halve goudvisschen en andere waterbewo
ners kunnen ook tal van planten hierin een
plaatsje vinden. In de rechtlijnige aanleg
zullen we een bassin met strakke omlijning
maken, terwijl we in de landschappelijke
aanleg ook het bassin een ongedwongen
vorm geven. In het laatsiie geval zal de
bassinrand zooveel mogelijk aan het oog
onttrokken moeten zijn, opdat de aanwezig
heid van water zooveel mogelijk natuurge
trouw is. Dergelijke bassins maken we van
gewapend beton; we geven ze een diepte
van 50 tot 70 c.M. Slechts op lage terreinen
is het zonder deze hulpmiddelen mogelijk
om een waterpartijtje te maken. De beplan
ting om en in het water is een aardig werk
je maar eischt bijzondere zorg. Vooral in
kleinere oppervlakten zullen we alleen de
kleinere soorten kunnen gebruiken en ook
deze gedurende den zomer nog herhaalde
lijk moeteD snoeien, om te voorkomen dat
ze het water geheel vullen. Voor beplanting
kunnen we veel in het wild groeiende plan
ten gebruiken. In en om onze poldersloten
kunnen we heel wat soorten vinden Voor
beplanting in het water zijn o.a. geschikt:
Nijmphaea alba of waterlelie. We plaatsen
de plant in een oude mand met wat bagger
en eenigc steenen, waarna we het geheel
om de plant afdekken met een stuk Jute
om het uitspoelen te voorkomen. Ook kun
nen we de plant met de wortels, wat bagger
en eenige steenen, in een stuk Jute binden
en zoo in het water laten zakken. Op ge
lijke wijze planten we Nuphar luteum of
gele plomp. In het water kunnen we verder
planten: Butomus umbellatus of zwanebloem
Sagittaria of pijlkruid, Alisma of Waterweeg
bree, Typha of lischdodde, Calla palustris
of slangcnwortel, Iris pseudacoris of gele
lisch, Hottonia palustris of waterviolier, Hy-
drocharis of kikkerbeet, en Ranunculus
aquatilis of waterranonkel. Langs den water
kant planten we o.a. Caltha palustris of
dotterbloem, Mvosotis palustris of moeras-
vergeetmenietje, Lythrum salicaria of katten
staart, Spiraea ulmaria of moerasspirae,
Lychimasia numularia of penningkruid en
verschillende varensoortcn. Het aardige
is dat bovengenoemde soorten alle in het
wild groeiende planten zyn.- By onze vaste-
planlenkweekers kunnen we ze ook beko
men, terwijl deze bovendien van de meeste
soorten nog tal van gekweekte variëteiten
aanbieden.
Wcnscht ge 't beste voor uw tuin
Bloemen en ook planten, beide?
Kiest 't betrouwbaar adres
KWEEKERIJ DE „H0RSE WEIDE"
New-York, 17 Juli (V.D.) In berichten
uit Washington wordt het vermoeden uit
gesproken, dat de dollar niet meer in 6tcrk?
male zal dalen, nu hij reeds zoozeer gede
precieerd is, dat het door Roosevelt ver
langde prijsniveau onvermijdelijk is.
Athene, 16 Juli (V.D). Ter gelegenheid
van het bezoek van den Turkschcn minis
ter van buitenlandsche zaken Tewfik Roesj-
di Bey te Athene zijn belangrijke politie
ke besprekingen gevoerd over de toekom
stige ontwikkeling op den Balkan In een
onderhoud tusschen Tewfik Roesjdi Bey en
den Grieksche» minister president Tsalda-
ris werd wederzijds uiting gegeven aan de
hartelijke vriendschap tusschen Grieken
land en Turkije.
Onderwerp van bespreking was o.a. het
in voorbereiding zijnde nieuwe Gricksch-
Turksche verdrag, terwijl voorts beraad
slaagd is over een algemeen Balkanpact,
waarbij ook Bulgarije zich zou kunnen aan
sluiten en dat de strekking heeft den vrede
op den Balkan te versterken.
Breuk voorloopig vermeden
Parijs, 17 Juli (V.D.) Het congres der
socialisten is hedenavond beëindigd. Een
motie werd aangenomen, waardoor een
breuk, althans voorloopig, voorkomen Is.
Het ontwerp van den secretaris-generaal
Paul Faure kree^- bij de eindstemming 2197
stemmen, het bemiddelende voorstel van
de groep Vincent Auriol 971 6temmen, dat
van de groep Rcnaudel 752 en dat van den
uitersten linkervleugel 94 stemmen.
De groep Renaudel beeft in aansluiting
aan de eindstemming een verklaring afge
legd, waaruit blijkt, dat bet eenmaal inge
nomen standpunt wordt 'gehandhaafd, en
dat de verantwoordelijkheid voor de mee-
ningsafwijkingen wordt aanvaard tegenover
de massa, daar de zekerheid bestaat, dat
de steun zal worden verkregen van de re-
publikeinsche socialisten.
WET 0p DE VOLKSSTEMMING
Berlijn, 15 Juli (V.D.). In de motivee
ring van de wet inzake de volksstemming
van 14 Juli 1933 wordt o.m. gezegd:
Deze wet maakt het de rijksregeering
mogelijk het volk te vragen of het in een
maatregel, die de rijksregeering denkt te
nemen, toestemt of niet. Die maatregel kan
ook een wet zijn. De nieuwe wet schept al
dus een nieuwe soort volksstemming, waar
bij het volk in zijn geheel wetgever is. De
meerderheid der uitgebrachte geldige stem
men beslist, ook dan, wanneer de stemming
een wet betreft, die voorschriften omtrent
een grondwetswijziging inhoudt De maat
regel, die de toestemming van het volk
heeft verkregen, wordt door den rijkskan
selier uitgevaardigd en in het Reichsge-
setzblatt afgekondigd, waarna hij den vol
genden dag in werking treedt, voorzoover
bij de wet zelf niet anders is bepaald
Buenos Aires, 15 Juli. (V.D.) In den
Or an Chaco is in de nabijheid van het fort
Gondra 'n nieuwe verbitterde strijd tus
schen Boliviaanscho en Paraguaansche
troepen ontbrand.
Aan beide zijden zijn de verliezen bui
tengewoon groot Volgens de laatste be
richten zouden de Paraguanen in het voor
deel zijn.
La Paz, 17 Juli (V.D.) Van Columbiaan-
6che zijde wordt officieel medegedeeld, dat
hij dc jongste gevechten nabij fort Gondra
in den Gran Chaco 500 Paraguaansche sol
daten werden gedood.
Berlijn, 17 Juli. (V.D.). De voorzitter
der ontwapeningsconferentie Henderson is
vanochtend om 8 uur uit Rome te Berlijn
aangekomen. Henderson heeft in den loop
van den ochtend eenigj officieele bezoeken
afgelegd en zal vanmiddag met zijn bespre
kingen over de ontwapeningskwestio be
ginnen.
Chicago, 17 Juli (V.D.) Generaal Balbo
cn zijn 95 vliegers zijn gisteren door de be
woners van Chicago en de tallooze bezoe
kers van dc wereldtentoonstelling storm
achtig gehuldigd.
Balbo bezocht in den loop van den dag de
tentoonstelling cn woonde later met de
overige vliegers een dankmis bij, die door
kardinaal Mundelein in de Kathedraal werd
opgedragen. De kardinaal zegende bij deze
gelegenheid de Italiaansche vliegers na
mens den Paus cn deed mededeeling van
het felicitatie-telegram van Z. H. den Paus.
Generaal Balbo i6 voornemens bij guns
tig weer Woensdag a.s. tc starten voor
den terugtocht, die over New-York zal gaan.
Rome, 17 Juli. (H.N.) Het bericht, dat
het eskader van generaal Balbo te Chica
go was aangekomen, veroorzaakte te Rome
Zaterdagavond groote geestdrift. Er werd
terstond ccn fakkeloptocht ter ecre van
Mussolini cn generaal Balbo gehouden, wel
ke door ambtenaren en verder personeel
van het luchtvaartministerie werd georga
niseerd. Volgens nader ontvangen berich
ten is generaal Balbo voornemens om, in
dien de weersomstandigheden gunstig zijn,
Woensdag de terugreis te aanvaarden.
BUITENLAND.
Geen scheuring bij de Fransche socialist
ten. (Eerste Blad, pag. 1).
Post op we?g naar Siberië.
(Eerste Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
nopens het ontwerp ter bezuiniging op de
Lager Onderwijs-uitgaven.
(Tweede Blad, pag. 2).
SPORT.
Berger naar Stockholm vertroKKen.
(.Tweede Blad, pag. 3)'«
STADSNIEUWS.
Een kijkje in ons nieuwe gymnasium.
(Eerste Blad, pag. 3)'*
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt
Hoogste barometerstand: 769.4 te Clermont
Laagste barometerstand: 743.9
to Hernösand.
Verwachting: Matige Z.W. tot W. wind,
aanvankelijk half tot zwaar bewolkt en
weinig of geen regen, iets warmer.
De depressie, die ten W. van de Britsche
eilanden gisteren nog op grooten afstand
lag, is naderbij gekomen en naar het
schijnt dieper geworden. Intusschen is ook
de depressie over Scandinavië in diepte
toegenomen onder zeer zwaren regenval
(met hoeveelheden boven 30 en 40 m.M.).
Daardoor is zoolang ons land tusschen deze
beide depressiegebieden in ligt, de toestand
vrij gunstig cn een geleidelijke uitbreiding
van den hoogen druk, die uit het Z.W. op
kwam, over Duitschland en Oostenrijk, doet
verwachten, dat de depressie uit het W.
een noordelijker koers zal nemen, dan dio
il) vorige week hebben gedaan. In Frank
rijk houdt het windstil zomerweer aan.
In Zuid-Scandinavië en over het Oostzee
gebied is het stormachtig.
Hooge temperaturen zijn in het afgeloo-
pen etmaal van geen dor stations gemeld.
RIJDT VEILIG!
Wielrijders, rijdt nimmer met
meer dan twee naast elkander.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
Wegens overgroot succes wordt de
Reorganisatie Uitverkoop
voorloopig nog met frisschen moed
voortgezet.
RUST IN PORTUGAL.
De Portugeesche legatie tc 's-Gravcnnago
deelt mede, dat de laatste in do pers ver
schenen berichten betreffende beweerde
politieke troebelen in Portugal van eiken
grond ontbloot zijn, aangezien do orde in
liet geheele land volkomen verzekerd is en
er zich niet het minste incident heeft voor
gedaan.
MOTORISEERING VAN 'T AMERIKAAN-
SCRE LEGER.
New-York, 17 Juli. (H.N.) Het Ameri-
kaansche departement van oorlog is voor»
nemens belangrijke wijzigingen in het le
ger in te voeren. De cavallerie en de infan
terie zullengeheel gemotorisserd worden.
ZIJN VROUW, KIND EN ZICHZELF
GEDOOD.
Greiz, 17 Juli. (H.N.) Te Greiz-Irchwiltz
heeft dc slager Mcrz zijn vrouw cn jeugdig
kind den hals afgesneden en daarna ccn
einde aan zijn eigen leven gemaakt. Waar
schijnlijk hebben financieele zorgen den
ongelukkige tot zijn wanhoopsdaad ge
bracht.
ARNHEMSCHE WEG 26
