AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ST. PETRÜSKERK TE LEIDEN IN VLAMMEN
Woensdag 26 Juli 1933
32 e Jaargang No. 22
HET GEHEELE GEBOUW
IN LICHTER LAAIE
Een volkomen verwoesting
DE VIERDAAGSCHE
BEGONNEN
NOODLOTTIGE TWIST
FEUILLETON
MOORD OP
ABBOTSHALL
Ceheele Leidsche brand
weer in actie
Onze Leidsche correspondent telefoneerde
gisteravond:
De Roomsch Katholieke St Petruskerk
aan de Lange Brug alhier staat sedert
kwart over 10 in brand. Het vuur heelt
zich zeer snel uitgebreid, zoodat In korten
tijd het gehcele gebouw in vlammen stond.
Zeer vermoedelijk zal het totaal afbranden.
De geheele Leidsche brandweer is in actie.
Een groote menschenmassa is op de been.
Nader werd ons hedennacht gemeld:
Hedenavond omstreeks kwart over tien
werd brand ontdekt op het dak vlak bij den
toren van de St. Petruskerk aan de Lange-
brug. Deze kerk is vlak tegenover het po
litiebureau gelegen. Kort nadat de brand
ontdekt was grepen de vlammen snel om
zich been en toen de brandweer, die spoe
dig ter plaatse was, verscheen, stond het
kerkgebouw vrijwel geheel in lichte laaie
Een hel roodc gloed teekende zich tegen
den hemel af en deze gloed weerkaatste te
gen do gevels van de huizen, welke op de
achtergelegen Breedstraat staan. De brand
weer tastte met al het beschikbare mate
riaal het vuur aan en aangezien zij toen
nog niet tegen de vuurzee bleek te zijn op
gewassen, werd de hulp ingeroepen van de
brandweer te 0eg6tgeest en Voorschoten,
welke gemeenten ieder met een motorspuit
uitrukten. Een ontzaglijke groote men6chen-
raenigte was samengestroomd en 6loeg den
brand, die ver in de omtrek zichtbaar was,
gade.
De deken van Leiden, pastoor Homulle,
bevond zich evenals de pastoor en de ka
pelaan van de kerk, niet in de stad. Later
in den avond zijn zij daar eerst aangeko
men.
Bij het uitbreken van den brand ls men
er in geslaagd enkele kostbaarheden, waar
onder ook het Allerheiligste, de paramen
ten uit de sacristie, alsmede eenigo groote
antieke koperen kandelabere, alsook de ar
chieven in veiligheid te brengen. Ook het
stoffelijk overschot van een overledene, dat
morgen ter aarde zou worden gesteld, en
dat in de kerk was opgebaard, beeft men
nog buiten het gebouw weten te brengen,
Omstreeks 11 uur was het hcele kerkgebouw
één groote vuurmassa en bestond er groot
gevaar, dat de brand zich zou uitbreiden
door een lange gang naar de aan de achter
zijde aan de Breedstraat, gelegen pastorie
Tegen half twaalf stortte het kruis van
den breeden toren, welke een koepelvormig
dak heeft, omlaag en kwam op de straat
terecht; echter zonder ongelukken te ver
oorzaken.
Inmiddels was ook de in mo6queevorm
gebouwde toren van een bijgebouwtje, waar
mee de kerk ongeveer 16 jaar geleden is uit
gebreid en dat met de sacristie ln verbin
ding staat in brand geraakt.
De brand woedde inmiddels in onver
minderde hevigheid voort. De 60 M. hooge
toren was geheel in vlammen gehuld en
bood een machtig schouwspel.
Precies kwart voor twaalf stortte de hoofd
toren in. Hij kwam op het dak van de kerk
neer, hetweik kort daarna eveneens onder
donderend geraas instortte. Een reusachtige
vonkenregen ontstond en de vlammen ver
hieven zich zeer hoog in de lucht.
Aangezien de Leidsche brandweer meende
niet voldoende tegen den brand te zijn op
gewassen, werd dc hulp ingeroepen van de
Haagsche, die te half een met 2 motorspui
ten te Leiden arriveerde. Het gevaar voor
verdere uitbreiding was toen geweken, waar
om dan ook door 6lechts één der Haagsche
spuiten water werd gegeven.
Tegen 1 uur 6tortte een groot gedeelte van
den steiger, welke in verband met de ver
bouwing van het kerkgebouw 6taat opge
trokken, in en om half twee kon gevaar voor
verdere uitbreiding van het vuur als ge
weken worden beschouwd. Het inwendige
van de kerk was nog wel een vurzee, doch
door tactisch optreden van de brandweer
was do brand vrijwel geisoleerd.
Vermoedelijk zal eerst tegen 6 uur in den
morgen het vi;ur zijn gebluscht.
Omtrent de oorzaak vernamen wij, dal
deze waarschijnlijk gezocht moet worden in
het achteloos wegwerpen van een branden
de sigaar of sigaret door een der werklle
den, die met de herstellingswerkzaamheden
bezig zijn.
De schade, die Vit A 2 ton bedraagt wordt
door verzekering gedekt.
Een overzicht van het blusschingswerk.
De vierdaagsche afstandsmarschen in de omgeving van Nijmegen, waaraan zeer velen uit binnen- en buitenland
deelnemen, zijn hedenmorgen begonnen. Het ver trek der eerste groepen uit de kazerne te Nijmegen.
Noren gedisquatificeerd
Nijmegen, 23 Juli. Hedenmorgen zijn
2523 deelnemers aan de 4-daagscho af
9tandsmarsch vertrokken. De militaire deel
nemers uit Arnhem konden niet meedin
gen, wegens het heerschen van roodvonk in
het garnizoen te Arnhem. Drie burgerlijke
deelnemers uit Noorwegen, die op eigen
initiatief en blijkbaar buiten organisatie
•erband deelnamen zijn hedenmorgen ge-
disqualificeerd, omdat zij van de marsch
een soort snelloop wedstrijd maakten. Bij
informatie bleek, dat een blad in Oslo een
premie zou hebben uitgeloofd voor hem, die
het eerst van de Noren te Nijmegen zou aan
komen. Deze snelloop is in strijd met den
geest van den N.B.L.O.-afstandsmarsch. De
Noren waren herhaaldelijk gewaarschuwd,
doch zetten toch hun snelwandelen voort
Van andere zijde meldt men ons nog:
Zeer velen zal deze eerste dag nog lang
heugen.
De belangstelling was zooals altijd weer
zeer groot. Reeds des morgens vroeg ston
den vele nieuwsgierigen langs den weg het
voorbij trekken van de loopers en loopsters
gade te slaan. Overal langs het parcours
leefden de menschen met de tippelaars me
de en velen hadden water klaar gezet, waar
van gretig gebruik werd gemaakt.
De loopers hadden zeer veel heuvelach
tig terrein op hun weg. Het parcours liep
door de omgeving van Berg en Dal en
Groesbeek en verder gedeeltelijk door het
land van Cuyk, terwijl het laatste deel liep
over het bekende gedeelte van den rijks
weg Den Bosch—Nijmegen, den z.g. Teers-
dijk. Van de 2523 deelnemers, welke des
morgens gestart waren, hebben 39 het eind
doel, de Prins Hendrik Kazerne, niet kun
nen bereiken. Het vorig jaar bedroeg het
aantal uitvallers op den eersten marschdag
9, doch hierbij dient in aanmerking te wor
den genomen, dat het aantal deelnemers
dit jaar veel grooter was.
Van de gelegenheid zich te laten massee-
ren, werd een zeer druk gebruik gemaakt.
De groote 6lroom van deelnemers kwam
binnen tusschen half drie en half vijf.
De Vierdaagsche heeft een treurig inci
dent met zich gebracht, aldus meldt de
N.R.Cl.
Een van de officials van de Engelsche
Road-walking Association, de heer Wallis,
is gistermiddag plotseling door een be
roerte getroffen en overleed eenigs oogen-
blikken daarna.
De verslagenheid onder de deelnemers en
de leiders, in het bijzondir onder de Engel
schc loopers, is zeer groot.
Het stoffelijk overschot is voorloopig on
dergebracht in het lijkenhuisje van het mi
litaire hospitaal van de kazerne der ko-
lonialo reserve.
AUTO IN HET WINSCHOTERDIEP
GEREDEN.
Een persoon verdronken.
Wildervank, 25 Juli. Hedenmiddag
omstreeks half twee is een auto, bestuurd
door een dame, die moest uitwijken voor
een Shellauto, in het Winschoterdiep ge
reden.
De auto was spoedig op bet droge ge
bracht. Een inzittende heer werd dood op
gehaald. terwijl de dame een paar kleine
schrammen bleek te hebben opgeloopcn. De
ingezetene was de heer Hilarius uit Haar
lem.
ACHTJARIG MEISJE OVERREDEN EN
GEDOOD.
Amsterdam, 25 Juli. Hedenavond is
een 8-jarig meisje, dat zich losrukte van
een ouder zusje waarmee zij op het open
gedeelte van den Admiraal de Ruyterweg
wandelde, op den rijweg door een auto ge
grepen en gedood.
Mandenmaker doodgestoken
Den Bo6ch, 26 Juli. Gisteravond is te
Vlijmen na een twist de 26-jarige manden
maker J. van He^sbeen gedood. Op den
akker ontstond twist over een geit tusschen
van Heesbeen en zekerm M. Liebregts.
Toen Van Heesbeen een geit, die Liebregts
bij zich had, een trap gaf, maakte L. zich
hierover zóó kwaad, dat hij van H. te lijf
ging. Deze trok tijdens de vechtpartij een
mes, waarop ern vriend van L., den man
denmaker L. van Esch, zijn kameraad to
hulp schoot. Op hetzelfde oogenblik kreeg
van Esch van Vin Hecsbeen een diepo
snede op den linker onderarm. Van Escb
ging daarop Van Heesbeen te lijf. Even
later blejk, dat van Hcesbecn een ern
stige steek had ontvangen in den schou
der, ter hoogte van den linkerlong. Hij
liep hevig bloedend weg, eenigo meters
voor zijn woning zakte hij in elkaar en
bloedde dood. De gemeente-politie arres
teerde de beide deelnemers van de vecht
partij. Na het verhoor liet zij L. gaan. Van
Esch evenwel, die ervan wordt verdacht
den doodsteek te hebben toegebracht, is
in verzekerde bewaring genomen.
Nog 'gisteravond arriveerde het parket
uit Den Bosch tot het instellen van een
onderzoek ter plaatse. De verdachte v. E.
staat als oen oppassende jongeman bekend.
Het stoffelijk overschot van v. H., die ge
huwd is en vader van 3 kinderen, is over
gebracht naar het ziekenhuis to Vlijmen.
MEISJE DOOD GEVONDEN.
Delft, 25 Juli. Hedenmorgen vond een
landbouwersknecht aan den graskant bij
den Rotterdamschewcg bij Delft een mci6je
en een rijwiel liggen. Het meisje was be
wusteloos. Dr. Visser, die do eerste hulp
verleende, constateerde den dood Het meis
je, do 2i-jarige juffrouw G. uit Delft, was
gisteravond gaan fietsen, doch was niet te
ruggekeerd. De recherche heeft vermoe
dens omtrent de doodsoorzaak.
Een vast besluit geeft richting, houding
en kracht.
v. FEUCHTERSLEBEN.
Een detective-verhaal door
PHILIP MAC DONALD
Geautoriseerde vertaling door H. A. C. S.
11
«Het lijkt mij," zei Anthony, „dat de re
den, waarom hij deze uitgewerkte scene
van een vechtpartij in elkaar zette, alleen
was om de klok te kunnen laten stil staan
tengevolge van schijnbaar natuurlijke oor
aken. Maar waarom, toen hij de klok had
laten stilstaan, verzette hij haar? Twee re
denen komen in zijn gedachten. Dc eeno is,
dat hij alleen wilde, dat het leek alsof de
moord gebeurd was op een ander uur als
het werkelijk was Dat is nog al zwak. en
'k geef de voorkeur aan mijn tweede idee.
Dit: dat het uur, waarop hij de wijzers zet-
to> een beteekenis heeft en niet alleen een
toevallige zet is. Met andere woorden: hij
«etts het ding op 10.45, omdat hij een aar
di?. goed alibi had voor dien tijd Oordee
tond naar de rest van zijn werk is hij een
man met hersens en het zou een mooie be
scherming voor hem geweest zijn, als hij
maar niet do fout had gemaakt ten op
zichte van het slaan."
„Allemaal doen ze vroeg of laat, stommi
teiten, sir. Zoo krijgen wij hen te pakken,
over het algemeen."
„Dat weet ik." Anthony's toon was min
der zeker dan een oogenblik te voren.
„Niettegenstaande dat is het een verduiveld
unnoozele fout Schijnt niet tc kloppen. Ik
had betere dingen van hem verwacht."
„O, ik weet het niet, sir. Ilij was mis
schien opgewonden, zooals men dit noemt
op het oogenblik, dat hij bijna klaar was."
Anthony haalde zijn schouders op „Ja,
ik vermoed, dat je gelijk hebt. Intusschen,
Boyd, vertel mij eens. Hoe kwam het, dat
miss Hoode naar heneden ging om tien
minuten over elf? Ik dacht, dat men t er
voor hield, dat zij was gaan slapen na dat
kaartspelen."
„Zoover ik weet ik ben nog niet in
staat geweest haar te spreken, sir
kwam zij naar beneden om tc telefonee-
rcn niet op deze, maar die in de hall
over iets, wat ze overdag vergeten had.
Toen ze daarmede klaar was, moot ze het
noodie gevonden hebben haar broer te
spreken. Waarschijnlijk over datzelfde van
dc telefoon. Dat is alles, sir."
,,'t Is zóó gebrekkig," zei Anthony, „dat
het misschien wel waar is." Vervolgens, na
een pauze: „Ik geloof, dat ik zoo ongeveer
genoeg heb van dit graf. Wat ga jij nu
eerst doen. Boyd? Ik voel voor den tuin"
Hij stapte naar de deur. „Zij verzwakt de
9lotsom van mijn redeneering, als je nog
gelooft in den geheimzinnige!) buitenstaan
der."
Boyd volgde door de hall. door de ver
anda cn de treden af, welke van het bete
gelde pad achter het huis naar dit gras
veld brengen.
Anthony ging zitten op een houten bank,
geplaatst in de schaduw van een grooten
boom. Hij toonde weinig lust tot discussie.
Maar Boyd was hardnekkig. „Weet u,
sir," zelde hij, u hebt het aan het verkeer
de eind met wat u zegt over „iemand van
binnen." U zoudt het met mij eens zijn, in
dien u lang genoeg hier waart geweest en
nauwkeurig had kunnen nagaan welk be
wijsmateriaal er is, cn in de gelegenheid
waart geweest om al de menschen tc zien
en te spreken inplaats van vluchtig en als
het ware tweedehands."
Anthony keek hem aan. „Daar is zeker
wat in. Boyd. Maar er is heel wat noodig
om mij van gedachten te veranderen.
Denk er om, mijn voorkeur voor den „ie
mand van binnen" is niet een overtuiging.
Maar het is mijn fantasie, en een sterke!"
Boyd zocht in zijn borstzak. „Kijk dit
dan eens nauwkeurig in, sir." Hij stak hem
een paar opgevouwen velletjes papier toe.
„Ik schreef dat op voordat u hier vanmor
gen waart. Het zal u duidelijker vertellen,
wat ik bedoel, dan ik 't kan door praten.
En ik gaf tevoren alleen maar in alge-
meene trekken de situatie.
Anthony spreidde de bladen uit en las:
Samenvatting van afgenomen verhoor
1 Miss Laura Hoodc. Speelde kaart
tot 10 uur met den overledene, sir A. D.-C.
en mevrouw Mainwaring Ging toen naar
bed. Werd in bed gezien om ongeveer 10.30
door Annie Holt, kamermeisje, die in de
kamer binnen geroepen werd om een
boodschap aan t© nemen, toen zij voorbij
kwam op weg naar d© vertrekken van het
dienstpersoneel. Miss Hoode bedacht zich,
omstreeks 11.05, dat zij dringend telefonee-
ren moest. Stond op, ging naar beneden om
te tclefoneeren, bedacht z.cli toen, dat zij den
overledene eerst wilde raadplegen. Ging de
studeerkamer binnen om 11.10 en ontdekt©
het lijk.
Aanteekcningen. In gcencn deele een
volledig alibi; maar het schijnt buiten
kwestie, dat deze dame er op ccnigcrlei
wijze in is betrokken. Zij is door haar broe
ders dood in dc war, cn het is bekend dat
zij een toegewijde zuster was. Zij waren
dien dag, zooals steeds, dc beste vrienden.
N.B. 't Blijkt onmogelijk, dat een vrouw
deze misdaad gepleegd heeft, daar de kracht,
noodig voor het toebrengen van slagen als
welke oorzaak waren van den dood van
den overledene, die van een buitengewoon
sterken man moet zijn.
2. Mevrouw R. Mainwaring. Trok zich
op denzelfden tijd als miss Hoode terug.
Werd in bed gezien door haar kamenier,
Elise Duboise, om 1035. Werd uit diepen
slaap gewekt door het kamermeisje, Annie
Holt, na het vinden van het lijk van den
overledene.
3. Elise Duboise. Dit meisje slaapt in
een kamer welke in verbinding staat met
die van mevr. Mainwaring. De avond was
heet, en de deur tusschen de beide kamers
was open gelaten. Mevrouw Mainwaring
hoorde de kamenier in bed goan omstreeks
10.40. Het kamermeisje moest haar wakker
schudden.
4. Sir Digby-Coates. Ging naar boven,
na het kaarten, naar eigen zitkamer (eerste
verdieping, verbonden met slaapkamer) om
to werken in offieicele stukken. Prikte
briefje op do deur met het verzoek niet ge
stoord te worden, maar moest om de warmte
de deur open laten. Werd gezien, vanaf de
gang, tusschen het oogenblik, dat hij d©
kamer binnenging en dat, waarop de moord
ontdekt was, bij tusschenpoozen van gemid
deld een paar minuten door Fartha Forrest
(keukenmeid), Annie Holt (kamermeisje),
R. Belford (huisknecht), Elise Duboise,
Mabel Smith (tweede meisje)) en Elsie Syme
(tweede meisje)). De tijd, waarop do moord
moet gepleegd zijn, valt daarbinnen
5. Mr. A. B. T. Deacon (particulier secre
taris van den overledene). Ging naar zijn
kamer grenzende aan die van sir A. D. C.)
om te lezen, ongeveer te 10.10. Werd gezien,
toen hij de kamer binnenging, door Mabel
Smith, die aan het werk was in dc binnen
kamer, vlak daar tegenover. Zij was 's mid
dags uit geweest en had het daarna erg
druk. Bleef daar tot vlak voor het oogen
blik (zeg twee minuten) vóór de moord ont
dekt werd. Zij kan zweren, dat mr. Deacon
geen oogenblik de kamer verliet, daar zij
de deur van de linnenkamer moest open
laten vanwege de hitte.
6. Vrouwelijke dienstboden. Deze zijn
Elsie Syme, Mabel Smith, Martha Forrest,
Annie Holt, Lily Ingram. -Allen, behalve d«
eerste twee, verklaren van elkaar, wat be
treft het kritieke uur, dat zij in de afdee-
ling voor het dienstpersoneel waren (waar
de kamers met elkaar in verbinding staan),
vanaf 10.15 en later. Elsie Syme, die bene
den was in dc hall van het persuneel. tot de
moord ontdekt was, on Mabel Smith mogen
uitgeschakeld worden, zij kunnen geen van
beiden hunne verklaringen bewijzen, maar
er bestaat geen twijfel, dat zij gewone, on
ontwikkelde, eerlijke dienstboden zijn. (Zis
ook noot achter de details van miss Hoode).
(Wordt vervolgd).
