ALGEMEEN WELZIJN GAAT
VOOR EIGENBAAT
FRANKRIJKS RELATIES MET
TURKIJE
HERRIOT OVER ZIJN REIS
NAAR RUSLAND
GISTING IN ANDORRA
NEDERLANDER IN
BELGIE GEDOOD
REUSACHTIGE BRAND IN
BRITSCHE BADPLAATS
PROTESTEERENDE BOEREN
TE KOPENHAGEN
Een radiorede van dr. Schacht,
bestemd voor de Amerikanen
Berlijn, 31 Juli. (V. D.) Rijksbank-
president dr. Schacht heeft volgens versla
gen in de Berlijnsche bladen heden voor de
radio een redevoering, gericht tot de Ver
ecnigde Staten, uitgesproken over de eco
nomische wereldconferentie, waarin hij
zijn meening. tot uiting bracht over het mis
lukken dor conferentie en de consequenties
daarvan voor Duitschland.
Dr. Schacht is van opvatting, dat ook,
wanneer inzake de valutastabilisatie over
eenstemming bereikt zou zijn, een werkelijk
succes voor de conferentie zou zijn uitge
bleven, aangezien twee groote problemen
dat der schulden en dat der werkloosheid,
nog hadden moeten worden opgelost. De in
ternationale schulden, voorzoover die uit
politieke oorzaken zijn ontstaan, kunnen
alleen door politieke regelingen worden ge
delgd. De interne schuldenlast is hoofdza
kelijk een probleem van nationale politiek.
Spr. hield verslechting der valuta niet voor
een geschikt middel om tot een oplossing
te komen. Er zijn er natuurlijker middc
len, zooals vermindering van den schulden
dienst in rente en eventutel in kapitaal,
verlaging van belastingen voor den schul
denaar of dergelijke hulpmaatregelen. In
ieder geval kan het schuldenprobleem
slechts in rechtstreeksche onderhandelin
gen door de betrokken partijen worden op
gelost.
Bij de werkloosheid gaat het pas goed
om een nationale taak. In de toekomst moe
ten economische conferenties liever wor
den gehouden tusschen de onmiddellijk bc
langhêbbenden. Met nadruk verklaarde dr.
Schacht, dat de Duitsche nat.-soc. regeering
er naar streeft zich te verlaten op de eigen
krachten der natie. Zoolang de wereldhan
del niet weer tot nieuw leven is gekomen,
beteekent dit natuurlijk economische zelf
verloochening. Het beteekent verder, dat
den armeren standen door zwaardere be
lasting der beter gesitueerden werk moet
worden verschaft. De vrijgekomen gelden
zouden gebruikt worden voor uitvoering
van openbare werken van algemeen nut. In
dit verband ging dr. Schacht in op liet
groote werkverschaffingsplan van de
geering en wees er op, dat deze geheele
politiek een steunpunt vindt in den nieu
wen Hitlergeest, die ieder vervuld heeft
met het principe, dat het algemeen welzijn
gaat voor eigenbaat. Velen in Duitschland
werken thans voor de gemeenschap, voor
een vrijwillig lage belooning. Tegelijkertijd
wordt de poging gedaan om het bestuur te
vereenvoudigen en minder voor den sta,at
maar meer voor het volk uit te geven.
Verder wees Schacht op de buitengewone
transfermoeilijkheden. In zeven jaren heeft
Duitschland een buitenlandsche schuld van
meer dan 20 milliard Mark opgestapeld,
ongeveer hetzelfde bedrag, dat de Vereenig
de Staten in 40 jaar hebben opgenomen.
Wanneer men verder overweegt, dat do om
zetwaarde van den wereldhandel, evenals
die van den Duitschen buitcnlandschen
handel van 1929 tot 1933 met rond 60 pet.
achteruit is gegaan, kan men zich voorstel
len, dat het onmogelijk zal zijn deze schul
den volledig te dclgep en de renten te vol
doen, wanneer Duitschland niet een vol
doende export mogelijk wordt gemaakt
Daar de schuldeischende landen een zoo
prooten uitvoer van Duitschland niet wil
len opnemen, zal Duitschland voortgaan
met zijn streven om te komen tot weder
ztjdsche rechtvaardige overeonkomsten met
zijn schuldeischers over een aanpassing
van de schuldverplichtingen.
lukt, een goed georganiseerde menschcn
smokkelarij door de S.P.D. naar Dcnemar
ken order onmogelijk te maken. Ledon
der S.P.Ddie uit Duitschland moeeten ver
dwijnen, werden op illegale wijze in booten
naar Denemarken gebracht. Tot dusver zijn
8 personen gearresteerd, onder wie een
voormalig landdagafgevaardigde uit Mid
den-Duitschland. Een vischkotter en een
ander vaartuig werden in beslag genomen.
Vraaggesprek met den Turks
schen gezant te Parijs
Parijs, 31 Juli. (V. D.) Naar aanlei-
ïdng van de onderteekening van het han-
delsaccoord tusschen Frankrijk en Turkije
heeft de gezant van Turkije te Parijs de
Matin een onderzoek toegestaan. Ilij beves
tigde, dat hij bij Herriot, Boncour en Dala-
dicr veel bereidwilligheid had ontmoet. De
geest van samenwerking heeft het beiden
regeeringen mogelijk gemaakt do kwesties
van de Syrische grenzen, van den spoor
weg, van den Turkschcn eigendom in Syrië
en van don Syrischbn eigendom in Turkije
bevredigend te regelen. De ratificatie van
het Fransch-Turksche vriendschapsverdrag
heeft dit werk bekroond. Het thans gesloton
handclsaccoord geldt slechts voor korten
tijd, maar is voor het oogenblilc voor beide
partijon bevredigend en maakt een uitbrei
ding van het wederzijdsche goederenver
keer mogelijk.
Ten aanzien van de Turkschc politiek
verklaarde de gezant, dat zijn regeering
vooral streeft naar de beveiliging van den
vrede. Daar Turkije aan de Middellandsche
Zoo een geografisch belangrijke ligging
heeft, is het wefk der Turksche regeering
zeker van beteekenis. De financieelc situa
tie in Turkije is vergeleken bij die van
de nabuurstaten zóó, dat men met ver
trouwen de toekomst tegemoet kan zien.
De Turksche valuta is vaster dan die van
do andere Balkanstaten. Zooals allo landen,
lijdt ook Turkije onder do crisis, maar de
verstandige politiek van de regeering-
l9met Pasja verzacht de uitwerking van
die crisis.
MENSCHENSMOKKELAR1J NAAR
DENEMARKEN
Flensburg, 1 Aug. (V.D.). Het persbu
ïeau der regcering in Sleeswijk deelt mede:
Na langdurige onderzoekingen is het ge-
„Frankrijk moet zich niet achter
prikkeldraad verschansen"
Parijs, 1 Aug. (VD). De Fransche oud
minister-president Herriot verklaarde naar
aanleiding van zijn a.s. reis naar Moskou
dat deze, evenals zijn reis in 1922, slechts
een informatief karakter draagt. Herriot
was er van overtuigd, dat men juist dio
landen moest bezoeken en met die landen
betrekkingen aanknoopen, waarvan men
zich door het verschil in cultuur, mentali
toit en sociale instellingen het verst ver
wijderd gevoelt. Hij zal in Rusland niets
anders doen dan zien, onderzoeken en stu
deeren. Met te meer vreugde ging hij naar
Rusland, omdat hij zich gelukkig achtte.
HERRIOT.
dat het herstel der Fransch-Russischó be
trekkingen aan zijn initiatief van 1925 te
danken was.
Frankrijk heeft den plicht aan zijn po
litieke en economische toekomst te den
ken cn zich niet achter prikkeldraad te
verschansen.
DE ONRUST IN SPANJE.
Madrid, 31 Juli. (II. N.) Te Sevilla zijn
erschillende opslagplaatsen van wapenen
cn munitie ontdekt. In verband hiermede
hebben in heel Spanje weder huiszoekingen
plaats gehad, terwijl verscheidene personen
gearresteerd zijn
Barcelona, 1 Augustus. (V.D.) In het
kleine bergstaatjo Andorra, het zelfstandige
rcpubliekje in do Pyreneeën tusschen Frank
rijk en Spanje, heeft het den laalstcn tijd
gegist. De volksvertegenwoordigers en de
aanhangers van de z.g. rebellenpartij waren
van meening. dat het rcpubliekje te zeer
onder Franschen en Spaanschen invloed
stond cn dat het protectoraat van dezo bei
de landen niet behoefde in te houden, dat
Andorra zijn rechten als zelfstandige, onaf
hankelijke staat niet zou doen gelden. Gis
teren hebben de z.g. rebellen het regecrings-
gebouw in de hoofdstad bezet en den pre
sident van den raad van Andorra voldoende
volmachten gegeven om zoo noodig tegen
de meening van Frankrijk en Spanje in de
regeering over Andorra te voeren.
DE STERRENHEMEL 2-9 AUG. 1933 22 h MT (23 h ZT)
Slachtoffer van een noodlottig
autosongeluk
Brugge, 1 Aug. (V. D.) In den afgc-
loopen nacht te ongeveer 2 uur reden op
den weg Blankenbcrghe—Brugge twee in
Brugge wonende Nederlanders in den auto
van hun patroon, den radiohandelaai
Claeys te Brugge^ Bij Zuycnkerkc botste
de wagon tegen een- stilstaandcn vracht
auto, met het gevolg, dat de rijdende wagen
omsloeg, naast den weg terecht kwam cn
daar in brand raakte. Reddingspogingen
van voorbijgangers mochten niet baten,
zoodat de 22-jarige J. Witterynck in de
vlammen omkwam. De 41-jarige J. Vcrhoc
ven wist zich uit den auto te bevrijden en
liep slechts lichte verwondingen op. Het
parket uit Brugge stelt een onderzoek in
c11')k ingeschreven/
öuroou */a Industrieel*
Eigendom o«d«»
No 6A2T
©EER!
©VOIIEMMN
Cï LAATSTE KVMTTIEB
©NIEUVEMMN
ZUID
VENUS
MAKS©
juprrat©
SATDBNIB©
Het werk van een
waanzinnige?
Londen, 1 Augustus. .(V.D.) Een reus
achtige brand heeft gisteravond do 150 Me
ter lange andeljiier van do badplaats Mo-
recambe aan de klist.\lan Lancashire geheèl
erwoest. In oen uur tijd had het vuur, dat
werd aangewakkerd door oen feilen storm,
de geheele pier, met alle daarop staande ge
bouwen. een muzickpaviljoen, een dancing,
een kleine model golfbaan, café's, winkels»
en schiettenten vernield.
Duizenden toeschouwers sloegen van het
strand af den brand gade. De schade word!
op 80.000 pond sterling geschat. Inmiddels
Bovenstaand kaartje stelt voor den ster
renhemel in Nederland, des avonds te tien
uur Middelbare Tijd, (elf uur Zomertijd),
gelijk aan 18 h 44 min Sterretijd.
In tegenstelling met gewone landkaarten
vindt men hier het Westen rechts, het Oos
ten links van den beschouwer geteekend.
Dat is bij sterrekaartcn noodzakelijk cn ge
bruikelijk, teneinde te verhoeden, dat de
beelden in spiegelschrift zouden verschij
nen.
Wanneer men in het oog houdt, dat de
in het Oosten opkomende hemellichamen
naar liet Zuiden stijgen cn in het Westen
ondergaan, cn wanneer men verder slechts
dat kwadrant van do kaart voor zich neemt
waarnaar de blik aan den hemel gericht is,
dan is de oriëntatie eenvoudig genoeg.
Op dit kaartje loopt, van het WZW naar
het NNO door de sterrebeeldcn Schutter,
Arend, Zwaan, Cassiopeia cn Wagenman
een gebogen stippellijn; zij heet galactische
equator cn duidt de ligging van den Melk
weg aan.
In drukletters vermeld zijn de namen
van de sterrebeelden; de eigennamen van
een aantal der helderste sterren zijn in-
schrijfletters geteekend.
De middaghoogte van de zon verandert
deze maand van 56° tot 46%°; de dagboog
de tijd dat zij boven don horizont staat),
van 15% uur tot 13% uur.
De schijngestalten van de maan zijn:
V.M.: 5 Aug.; L.K.: 13 Aug; N.M.: 21 Aug.
E.K.I E.K.: 28 Aug. Op dit kaartje komen
3 maan'tjes voor: 2 Augustus i.d. Schutter;
5 Aug. (met Saturnus) in den Steenbok en
8 Aug. in de Vi3schen.
DE PLANETEN.
Op onze kaartjes volgen wij den loop der
vier planeten Vonus, Mars, Jupiter en Sa
turnus.
Venus (m 3.4) is deze maand avond
ster in de Leeuw en de Maagd; zij gaat
echter kort na de zon al onder en zal dus
moeilijk of niet te zien zijn.
Mars (m 1.3) is eveneens avondster in
de Maagd; hij is, evenals Jupiter (m
1.3), die in hetzelfde sterrenbeeld staat,
ongeschikt voor observatie.
Saturnus (m 0.5) is als een heldere Sftcr
van de eerste grootte in den Steenbok te
zien, heel laag in het O.Z.O. gedurende de
avondschemering; ook het verdere verloop
van den nacht blijft bij laag in het Zuiden.
Zijn coördinaten zijn bij het begin van de
maand 21 h 4 min. Rechte Klimming cn
17,7° Zuidor declinatie; aan het eind van
Augustus zijn deze waarden onderscheiden
lijk 20 h 56 min en 18.3° Z. deel.
stelt de politie een nauwkeurig onderzoek
in naar de oorzaak van den brand. Dit is
n.l. de vijfde brand, die dezen zomer ën dó
derde, die dëze week in een Engelscho bad*
plaats aar? de Westkust gróotë schade heeft
aangcrich', zoodat het vermoeden is gere
ren, dat. zoo men als niet met misdaad te
doen hcqft, misschien een fanaticus of waan
zinnige zich het stichten van branden in de
Engelsche badplaatsen aan de Westkust
ten doel heeft gesteld.
De beroering in Britsch-Indië
duurt voort. Gandhi op
nieuw gearresteerd. Bom
men boven do N. W. grens
van Indië neergeworpen.
Op het jongste congres der Britvsch-In-
dische nationalisten trad duidelijk aan don
dag, dat Gandhi niet meer over den invloed
beschikt van een tijd geleden. De meerder
heid moende zelfs, dat men van onwettige
handelingen in den vervolge geheel moest
fzien, terwijl de radicalen, aan wier hoofd
de jonge Nehroe staat, een veldtocht be
pleitte ten gunste van individueel verzet.
Tenslotte was het aan den voofcitter van
hot congres te danken, dat een vergelijk tot
stand kwam tusschen Gandhi en de meer
derheid, hetwelk hierop neerkwam, dat. het
ieder vrij stond te handelen zooals hem
goed dacht. Hieruit blijkt, dat, mogen de
nationalisten allen hetzelfde einddoel na-
trevcn, er een aanmerkelijk, verschil be
staat, wat de middelen ter bereiking van de
onafhankelijkheid betreft; het mcerendeel
echter houdt rekening met de reéele feiten
wenscht door onderhandelingen met de
cgeering tot het gcwcnschte doel, de vrij
heid van Indiö, te geraken.
Inmiddels zijn gisteren heel in de vroegte
het was half twee in den ochtend
Gandhi en zijn vrouw, alsmede een dertigtal
aanhangers te Ahmedabad gearresteerd en
naar de gevangenis aldaar overgebracht.
Gandhi wilde gisterochtend met de even
eens gearresteerde volgelingen, onder wie
zich een zestiental vrouwen bovond, een
marsch beginnen, waarvan hot doel was
aan te sporen tot burgerlijke ongehoor
zaamheid cn het boycotten van buitenland
sche (men leze: Engelsche) laken-stoffen.
Groote verrassing baarde de aanhouding
niet, aangezien de regiering deze reeds had
aangekondigd voor het geval, dat Gandhi
den veldtocht ten gunste van het lijdelijk
verzet mocht voortzetten. Nadat Gandhi
Maandag een verklaring had afgelegd,
waarin hij er den nadruk op legde, dat zon
der burgerlijke ongehoorzaamheid veilig
heid en vrijheid onbestaanbaar zijn, zorgde
de Britsch-Indische regeering ervoor, dat
het marschplan niet werd uitgevoerd. Ter
wijl Gandhi in het huis van een rijken In-
dischen lakenfabrikant sliep, bevonden
zich zijn aanhangers in het seminarie van
Ahmedabad, dat Gandhi achttien jaar ge-
GANDHI.
leden heeft gesticht. lil afwachting van de
arrestatie had zich voor het huis, waarin
Gandhi vertoefde, een groote mcnschen-
menigte verzameld. Toen de politie-agenten
Gandhi hadden gewekt, bad hij en de me
nigte nam al dien tijd een stilzwijgen in
acht. Gandhi nam naar de gevangenis
slechts een godsdienstig Hindoebock, twee
linnen schoudermantels en een glas honing
mede.
De Londensche berichtgever der Kólnische
Zeitung deelt als bizonderheid inedc, dat in
een brief, dien Gandlii reeds'voor zijn ar
restatie had geschreven, de mahatma zijn
seminarie, dat oen waarde heeft van on
geveer een half milliocn gulden, aan de
Indische regcering had aangeboden, omdat
het toch niet verder beheerd kon worden
zoolang hij de beweging der burgerlijke on
gehoorzaamheid voortzette en voor hem
een opgeven' der actie niet in aanmerking
kwam. Gandhi heeft met dit wonderlijke
aanbod de regeering in verlegenheid willen
brengen door aan de eventueele inbeslag
neming van 't seminarie door de regeering
zijnerzijds liet karak'ter van een schenking
te geven en in het tegenovergestelde geval
zijn aanhangers het groote bedrag aan baar
geld, dat deel uitmaakt van het seminarie-
bezit, voor politieke propagandadoeleinden
ter beschikking te stellen.
Ondertusschon is, wat Gandhi zelf betreft,
aan de campagne ten gunste van een indi
vidueel passief verzet, een vorm, die wette
lijk en strafrechtelijk niet zoo gemakkelijk
is te treffen als een massale aansporing tot
ongehoorzaamheid, daar ieder voor zicli zelf
nu moet weten hoe hij wonscht' te handelen,
een einde gekomen. Afgewacht dient nu te
worden of zijn volgelingen de actie zullen
.voortzetten, welker succes of mislukking
niet zonder gevolgen zal blijven, wat de
werkzaamheden betreft der Engelsch-In-
di6che commissie, die thans beraadslaagt
over de hervorming der constitutie voor In
dië. In deze commissie zitten zoowol Engel-
schen als „gematigde" Indische politici; dat
de positie van deze laatsten belangrijk ver
sterkt zal worden, wanneer Gandhi's jong
ste onderneming geen weerklank vindt,
spreekt vanzelf.
Ondcrtusschen kan niet worden geloo
chend, dat de aandacht der Engelschen nog
meer in beslag wordt genomen door het
feit, dat Dinsdagochtend boven twee plaat
sen aan de Indische N.W.-grens bommen
zijn geworpen door Britsëhe vliegtuigen,
die reeds Zondag j.l. boven het gonoemde
gebied vlugschriften hebben uitgeworpen,
waarin zij het bombardement aankondig
den. De Britsche vliegtuigen werden bescho
ten, maar niet getroffen. De beschieting
toont aan, dat de gren6stammen besloten
zijn geen gevolg te geven aan den Brit6chen
eiseh om drie „agitatoren" uit te leveren. De
onrust wordt door de regeering blijkbaar
als gevaarlijk beschouwd: anders zou ze
niet tegelijkertijd vierduizend man Inischc
(roepen met pantserwagens en tanks naar
deze streek hebben gestuurd, doch de op-
marsch der troepen is minstens een dag of
tien tegengehouden door het in de lucht
laten vliegen van bruggen.
De liberale Engelsche bladen en de arbei
derspers oefenen in verband mét dë onl-
wapeningsbesprekingen te Genève 6cherpe
kritiek op het bombardement; zij vragen, of
het loont Londen bloot te stellen aan lucht
aanvallen, aangezien men zich het recht wil
voorbehouden om kleine plaatsen aan de
Noord-West-grens van Indië van do lucht
uit met bommen te kunnen bestoken. Ook
het woord „politiemaatregelen" is in derge
lijke gevallen niet op zijn plaats, daar zoo
wel schuldigen als onschuldigen kunnen
worden getroffen. Do conservatieve bladen
daarentegen juiclren deze maatregelen toe,
omdat zij effectief zijn en veel geringer kos
ten meebrengen dan het gebruik maken
hetgeen andere noodzakelijk is van
numcriek-sterke legerstrijdkrachten
De oorlogsverklaring van de
regeering wordt met kalmte
en koelbloedigheid
aanvaard
Kopenhagen, 1 Aug, (V. D.) Naar
het voorbeeld van Jutland heeft heden te
Kopenhagen een groote vergadering plaats
gehad, waaraan werd deelgenomen door
400 vertegenwoordigers der „L.S.-beweging"
der meierijen en veehouders. Na langdu-
rigc debatten werd de „valuta-stakings"-
resolutio van den Bocrenstrijdbond aange
nomen met slechts één stem tegen.
De vergadering werd geopend met 't zin
gen van het nieuwo strijdlied der boerenbc<
weging en een redo van den leider Bach.
Uit de debatten bleek, dat reeds 1100 van
de 1600 meierijen en 53 van de 62 slacht-
vechouderijcn het stakingsparool hebben
opgevolgd.
Een der sprekers legde er den nadruk'
op, dat de L.S.-beweging weldra sterk ge
noeg zou zijn om do ï>ers te bewegen tot
een andere houding tegenover den strijd
hond. De oorlogsverklaring van de regec-
ring wordt door de boeren met kalmte en
koelbloedigheid opgenomen. Do boeren zul
len nooit vergeten de verklaring van Stau-
ning, dat hij 50.000 werkloozen gereed heeft
voor het overnemen der boerderijen, wan
neer de boeren zich niet langer kunnen
handhaven. De redevoeringen werden met
grooten bijval aangehoord.
De Deensche pers bericht ten aanzien
van den voorgenomen grooten boeren-
marsch van Noord-Sleeswijk naar Kopen
hagen, dat het plan bestaat, een verzoek
schrift aan don koning te overhandigen.
Bij de delegatie, die zich met het aanbie
den van dit verzoekschrift zou belasten,
zouden zich 5000 boeren aansluiten, die over
zee van Noord-Sleeswijk naar Kopenhagen
zouden komen. Terwijl de koning de dele
gatie zal ontvangen, zouden de boeren zich
op het plein voor het koninklijk slot op
stellen.
Den koning zal worden verzocht, groote
veranderingen aan te brengen in de perso
nen der* Noord-Sleeswijkscbe autoriteiten.
De boeren keeren zich vooral tegen de libe
rale leiders.
Volgens de bladen zal op 20 Augustus een
nieuwe productiestaking worden afgekon
digd, die drie dagen zal duren. In Deensche
politieke kringen noigt men tot de opvat
ting, dat thans do politieke partij, die de
boeren weet te bevredigen, kans van sla
gen heeft.
ANTIFASCISTISCH BLAD IN
FRANKRIJK VERBODEN.
Parijs, 31 Juli. (H. N.) De Franscne
regeering heeft een te Parijs verschijnend
Italiaansch anti-fascistisch blad verboden.
