BAKKERIJ „DE STANDAARD"
ZIEKEN- VERPLEGINGSARTIKELEN, VERBANDSTOFFEN
DE ËEMLANDEU
Buitenland
Buitenlandse!!
Overzicht
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
Licht
TAXI
L. J. LUYCX ZOON
ENGELSCHE CAKE van 4 ons 40 CENT
Vrijdag 25 Augustus 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: ArnhemsGhepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 48
POLITIEKE MOORD IN
ZUID-SLA VIË
GROOTE BRAND IN
EEN DORP
ROOFOVERVAL IN
EEN TREIN
AARDBEVING IN
NICARAGUA
NOODWEER EISCHT
20 DOODEN
TREIN ONTSPOORD BIJ
WASHINGTON
TEGEN DUBBELE
INKOMSTEN
Koortsthermometers (gemakkelijk met rood afleesbaar)
A. van de WEG Langestraat 23 Tel. 217
VOOR DE HONGERENDEN
IN RUSLAND
Oproep der Evangelische
kerken
HET PROCES INZAKE DEN
RIJKSDAGBRAND
8 uur 33 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
BELT U EVEN
1093 of 1830
Garage Nic. Bovce, Kamp 41
NAJAARSSTOFFEN
Soesterweg 71-73-75—Tel. 995 Opgericht 1896
Tijdelijke reclame:
AMERSFÜORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per
week (mei gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»
Binnenland franco per poet per 3 maanden 3.-. Afzonderlijke nummert f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsaummes
elke regel meer f 0.25. Llefdadtghelds-advertentlën voor 04
helft van den prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regelt
50 cent elke regeJ mee/ 10 cent driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.0S
Oud-minister gedood
Belgrado, 24 Aug. (V.D.) Te Zlatari bij
Zagreb (Agrara) is heden een rcvolveraan-
elag gepleegd op oud-minister Neudörfer.
Neudörfer werd door drie kogels in den
rug getroffen en was onmiddellijk dood.
De volgende bijzonderheden worden ge
meld. Vanmiddag tegen half drie versche
nen twee onbekende jongens op het land
goed van den oud-minister, die hem een
brief overhandigden. Terwijl de een een
gesprek aanknoopte met 4c vrouw van den
minister, baalde de ander een revolver te
voorschijn, en schoot op den lezenden Neu
dörfer. Daarna vluchtten z(j beiden in het
bosch in de nabijheid. Zij werden achter
volgd door het huispersoneel en de gen
darmerie. Ook uit Zagreb arriveerde een
sterke afdeeling politic op vrachtauto's.
Het bosch. waarin de aanslagplegcrs zich
schuil houden, is omsingeld.
Oud-minister Neudörfer was Kroaat en
vroeger lid van de Raditsj-partij. Na de af
kondiging van de dictatuur op 6 Januari
1929 werd hij aanhanger van de nieuwe re-
geering. In bet kabinet-Siwkowitsj bad hij
zitting als minister van landbouw. De aan
slag is vermoedelijk een daad van wraak
in verband met den onlangs gepleegden
aanslag op den Kroatisehen volksleider
Predawitz.
Rasta tt. 24 Aug. (V.D.). In het Baden-
sche dorp Nicderbühl is hedenmiddag in
een schuur brand uitgebroken, dio met ra
zende enelheid om zicb heen greep. De om
liggende woonhuizen, stallen en schuren
werden allo doör het vuur aangetast. De
brandweren der plaatsen in de omgeving
trachten met man en macht het vuur te
overmeesteren. Onder de bevolking beenscht
groote opwinding.
De brand bedwongen.
Rasta t.t, 24 Aug. (V.D.). Na twee uur
blusschen kon de groote brand te Nicder
bühl tot zijn haard worden beperkt. Het
vuur vond in de oude huizen en de oogst-
voorraden overvloedig voedsel. Het vee
moest in allerijl uit de 6tallen worden ge
dreven. Alle huizen in de omgeving moes
ten worden ontruimd.
Drie woonhuizen, vier 6churen en eenige
stallen werden een prooi der vlammen. Vol
gens geruchten is de brand aangestoken. De
schade is nog niet te schatten.
Boekarest, 24 Aug. (V.D.) Een brutale
roofoverval is in den afgeloopen nacht door
5 bandieten in den sneltrein Boekarest
Praag gepleegd. De bandieten waren in den
trein binnengedrongen en trachten reizi
gers in den slaapwagen te beroovcn. Een
dame maakte alarm, waarop dc bandieten
zich terugtrokken in den wagon achter de
locomotief, waar zij door het treinpersoneel
en eenige reizigers met revolvers in be
dwang werden gehouden. Toen de trein bij
Sinaia stopte, sprongen dc roovers uit den
wagon. Slechts één hunner kon worden ge
arresteerd. Hij behoort tot een internatio
nale treinrooversbende.
New York. 24 Aug. (V.D.). De hoofdstad
▼an Nicaraqua, Managua, en de omliggen
de provincies, zijn door een aardbeving ge
teisterd, die groote schade heeft aangericht.
De stad Leon in de nabijheid van Managua
is grootendeels vernield. Nadere bijzonder
heden ontbreken nog.
PASSAGIERSSCHIP OVER TIJD.
Norfolk,- 21 Aug.. (V.D). liet s.s. City
of Norfolk met 40 passagiers aan boord is
reeds 40 uur over tijd. Het wordt vermist
tusschen Baltimore en Norfolk. Vliegtuigen
en schepen van de kustwacht zoeken naar
het schip.
De „City of Norfolk" aan den
grond gelocpen.
New York, 24 Aug. (V.P.). Het s.s. „City
of Norfolk" is door een vliegtuig gezien.
Het is op ongeveer 100 K.M Noordoostelijk
van Norfolk aan den grond geloopcn. De
passagiers zijn in veiligheid
BOMAANSLAG IN EEN TEXTIELFABRIEK
Arbeiders onder de puinhoo-
pen bedolven.
Madrid, 24 Aug. (V.D.). In een textiel
fabriek te Tarrasa in de provincie Barcelona
is heden een bomaanslag geploegd. De bom
moet een vrij krachtige lading hebben ge
had, want muren cn plafonds stortten in en
drie arbeiders werden onder de püinhoopen
bedolven. Bovendien brak brand uit, waar
door een groot deel van den opgeslagen
voorrad vernield werd. De matericele scha
de is zeer groot.
In de provincies Cadiz, Iluclva en Sevilla
komen herhaaldelijk brandstichtingen op
landgoederen oor. Ook worden oogsten ver
nield, zonder dat dc politie in staat is hier
tegen doeltreffend op te treden.
De fakkel van het Vrijheidss
beeld uitgedoofd
New York, 24 Aug. (V.D.). Door het
noodweer is een groot aantal electrische lei
dingen vernield. Voor het eerst sedert 18SC
is de fakkel van het Vrijheidsbeeld uitge
doofd.
Gemeld wordt, dat het totale aantal Joo-
den 20 bedraagt. Dc materieele schade, daar
onder begrepen dc schade aan den oog6t,
wordt geschal op vele milliocnen dollars.
DE PAUS AAN EEN ONGELUK
ONTKOMEN
Militair vliegtuig stortte
op den weg
Ronia,-2i Aug.-4V.D4- De is-heden
morgen aan een ongeluk ontkomen. Lenige
seconden, nadat (Je auto, waarin dc Paus
zich met zijn gevolg op den terugweg van
het zomerverblijf Gastol Gandolfo bevond,
het dorp Ciampino bad gepasseerd, stortte
vlak achter de auto een militair vliegtuig,
dat in de telegraafdraden verward was ge
raakt, op den weg. Als door een wonder
heeft de officier, die zich in het vliegtuig
bevond, slechts lichte verwondingen opgo-
loopen.
Vier dooden, meer dan
'V veertig gewonden
Washington, 24 Aug. (V.D.). De snel
trein New YorkNew Orleans is in de na
bijheid van Washington ontspoord. De loco
motief cn de drie eerste wagens stortten in
de Potomac-rivier. Vier personen, onder wie
de machinist cn de stoker, kwamen om het
leven, Meer dan 40 passagiers werden ge
wond, van wie 5 ernstig.
Nader wordt gemeld, -dat bet ongeluk is
veroorzaakt door het instorten van de 6poor
brug over den Oostclijken arm van de Po
tomac, die door bet aanhoudende noodweer
sterk is gezwollen. De passagiers vluchtten
in nachtgewaad uit de wagons en werden
in een reddingstrein. paar Washington ge
bracht.
In Duitschland zullen z.g.
„Arbeidspasseri' wor
den ingevoerd
Berlijn, 24 Augustus. In een drukbe
zochte vergadering van personeel van dc
Bcrlijnschc Vorkeers Maatschappij heeft
staatscommissari6 Engel verklaard, dat ra
dicale maatregelen zullen worden genomen
tegen z.g. Schwarz-arbei'ter cn lieden die
dubbele inkomsten hebben.
Er zullen „arbeidspassen" worden inge
voerd. Wordt ergens een arbeider zonder
zoo'n document aangetroffen, dan wordt
zoowel hij als zijn werkgever gestraft.
Voor allc6, aldus Engel, dient een einde
gemaakt te wordetj flan het liberalistische
ultBoitingstolsel. waarbij een arbeider na
zfjtr - '46ste jaar als oud-roost wordt be
schouwd.
ARRESTATIE VAN NAZI'S IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Praag, 24 Aug. (H.N.) In het geheel zijn
thans 1400 Sudeten Duitscbers aangehou
den, die van notionaal-socialiStische gezind
heid verdacht worden.
Gandhi op vrije voeten ge
steld. Een verstandig op
treden der Brltsche autori
teiten.
Zooals men zich herinnert, hebben de
Britsche autoriteiten Woensdag j.l. het be
sluit genomen Gandhi onvoorwaardelijk in
vrijheid te êtellen. Deze maatregel bewijst
voor den zooveelsten keer, dat de Engel-
6che politiek meermalen te juister weet toe
te geven.
De mahatma was in verzekerde bewaring
gesteld, toen hij voorbereidselen trof om de
campagne ten gunste van de zoogenaamde
burgerlijke ongehoorzaamheid, die hij na
zijn jongste vrijlating voorloopig had stop
gezet, opnieuw te hervatten en in te leiden
met een grootcn demonstratieven marsch.
In de gevangenis begon hij opnieuw ten
hongerstaking, omdat men hem daar, naar
hij beweerde, niet voldoende vrijheid liet
om zijn strijd ten gunste van de rechtsge
lijkheid van dc kaste der paria s. de zoo
genaamde onaanraakbaren, voort te zetten;
hij gaf hierbij te kennen, dat hij ditmaal tot
den dood toe zou va6tcn, wanneer hem geen
grootcr vrijheid van beweging werd toege
staan.
De regeering verleende hem daarop er-
6chcidenc gunsten, maar hij ging mot zijn
vasten door. Na enkele dagen droeg zijn
zwakte zoo'n bedenkelijk karakter, dat men
zich genoodzaakt zag Gandhi over te bren
gen naar het gevangenisziekenhuis. Het
was bij deze gelegenheid, dat de Britsch-
Indischc regeering hem to verstaan gaf, dat
aan zijn onmiddellijke invrijheidsstclling
niets in den weg stond, wanneer bij slechts
wilde verklaren, dat bij in den vervolge
afzag van elke verdere aetie voor de bur
gerlijke ongehoorzaamheid.
Gandhi was ovenwei koppig en wensebte
de voorwaarde, die de regeering 6telde, niet
in te willigen.
Het gevolg van de voortzetting der hon
gerstaking was, dat Gandhi weldra zoo
zwak was, dat aan zijn voornemen, ditmaal
desnoods ten doode toe tc vasten, geen twij
fel meer kon bestaan.
De regeering beeft hem daarna, zonder
hieraan eenige voorwaarde tc verbinden, in
vrijheid gesteld cn Gandhi heeft vervolg°ns
weer voedsel tot zich genomen. Blijkens dc
laatste berichten is thans zelfs elk levens
gevaar geweken.
Wanneer men de zaak van den buiten
kant bekijkt, dan heeft de regeering aan
het kortste eind getrokken: Gandhi toch
kan zijn campagne voor burgerlijke onge
hoorzaamheid met een gerust hart voort
zetten, zonderdat hij bevreesd behoeft te
zijn voor een nieuwe arrestatie cn een
nieuwe gevangenschap, die hij natuurlijk
weer met een nieuwe hongerstaking zou be
antwoorden.
Dc regeering heeft echter, naar dc Kölqi-
sche Zeitung van oordeel is, van twee kwa
den het minst erge gekozen. Zij heeft weten
te voorkomen, dat Gandhi als martelaar
zijn leven in de gevangenis eindigde; doch
den schijn, dat hij 6terven moe6t, omdat de
regeeriDg het hem onmogelijk maakte on
gestoord op te komen voor de zaak der
paria's, zou de pacificatie van Indië, die de
regeering thans tracht tot een brok werke
lijkheid te maken, waarschijnlijk op zeer
ernstige wijze zijn geschaad. Aan den an
deren kant behoeft zij dc voortzetting door
Gandhi van de campagne voor burgerlijke
ongehoorzaamheid niet meer zoo tragisch
op te vatten, nadat op de laatste bijeen
komst van het Indische nationale congres
duidelijk aan den dag is getreden, dat men
iu uitgebreide kringen van dc kampioenen
voor de onafhankelijkheid den tegenwoordi
gen vorm van den strijd, wairvan het doel-
looze al lang is gebleken, moede is gewor
den.
De levende Gandhi kan met dit wapen
geen groote schade meer aanrichten; een
doode Gandhi zou aan de beweging onge
twijfeld nieuwe krachten hebben geschon
ken.
BRAND OP EEN LANDGOED.
Voor de zevende maaL
Salzwedel, 24 Aug. (V.D.). In den af
geloopen nacht heeft voor de zevende maal
brand gewoed op bet landgoed van een ze
keren Walter Schulz. Ditmaal werden een
oud woonhuis en een stal geheel in de asch
gelegd. Uit het onderzoek is gebleken, dat
bier van brandstichting sprake is. Scbulz
bevindt zich reeds gcruimen tijd in preven
tieve hechtenis en door twee nieuwe bran
den sinds zijn arrestatie is de zaak steeds
raadselachtiger geworden. De opwinding
onder de bevolking is groot, daar bet nog
niet gelukt is, ook maar het geringste spoor
van dc brandstichters te ontdekken.
ln de Oekraine moet de toestand
vooral ontzettend zijn
B e r 1 ij n, 23 Aug. (V. D.) Op uitnoodiging
van het Evangelische porsverbond voor
Duitschland hadden zich talrijke buiten-
landsche cn Duitschc persvertegenwoordi
gers vereeoigd tot een bespreking van de
hongorcatastrofe in Rusland en den omroep
van den kardinaal-aartsbisschop van Weo-
nen. De directeur van het persverbond, prof.
dr. Hindcrer, verklaarde in de openingsrede,
dat de Duitschc Evangelische kringen het
initiatief van den aartsbisschop met vreug
de begroeten cn gegronde hoop hebben, dat
de Evangelische kerken in het buitenland
weldra een dergelijke actie op touw zullen
zetten om in vriendschappelijke samenwer
king met de Katholieke kerk bij te dragen
tot de redding der Russische Christenen van
alle nationaliteiten cn belijdenissen.
Daarna schetsten drie ooggetuigen, die
juist uit Rusland waren teruggekeerd, den
toestand in de sovjetunie. De Amerikaan
Becherer maakte een vergelijking tusschen
hetgeen hij twee jaar geleden in Rusland
had. gezien en >yat hij er nu had waarge
nomen. Do omstandigheden zijn in twee
jaar aanmerkelijk-slechter geworden. Vooral
in dó Oekraine licerscht groote hongersnood.
Op zijn tocht van Charkow naar Odessa
heeft hij uit den trein zeer voel verhongerde
raenschen gezien. Als reiziger met den In
tourist, de Russische staatsmaatschappij
voor buitenlandsche reizigers, kan men
nergens alleen komen om zich van den nood
tc overtuigen, daar men dan slechts door de
groote steden, de goede 6traten en de pas
gebouwde groote huizen wordt rondgeleid.
Dat alles is echter slechts schijn. Daarach
ter is een ontzettende ellende cn bon
gersnood verborgen.
Twee Duitscbe vluchtelingen gaven daar
na een roerend beeld van de ellende op het
Russische platteland. Vele brieven en foto's
van verhongerden en van massagraven
illustreerden hun woorden. In één dezer
brieven wordt gezegd:
„Te eten hebben wij niet. Ik schrijf dezen
brief onder tranen. Wij zullen elkander wel
nooit weerzien. Als wij tenminsto nog maar
zemelen hadden, die vroeger aan de zwijnen
werden voorgeworpen, dan zouden wij ver
heugd zijn. Russische autoriteiten hebben
ons er voor gewaarschuwd niet te zeggen,
dat wij honger lijden."
Begin van het procos op 21 Sept.
Berlijn, 21 Aug. (V. D). Dc president
van de vierde strafkamer van bet rijksge
rechtshof heeft bepaald, dat het proces
tegen de verdachten van de brandstichting
in het rijksdaggebouw Donderdag 21 Sep
tember a.s. zal beginnen, des morgens om
9 uur. Het proces zal in hoofdzaak te Lcip
zig worden gevoerd, doch dc bewijsvoering
zal waarschijnlijk te Berlijn met het oog
op het getuigenverhoor gehouden worden,
aangezien de meeste getuigen tc Berlijn
wonen.
DE VLUCHT VAN LINDBERGH.
Kopenhagen, 24 Aug.. (V. D.) Lind
bergh is te 17 uur op de Faroereilanden
aangekomen.
BUITENLAND.
Aardbeving in Nicaragua.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Noodweer in de omgeving van New-York
eischt twintig dooden.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Treinontsporing bij Washington.
(Eerste Blad, pag. 1.) f
De paus aan een ongeluk ontkomen.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Politieke moord in Zuid-Slavië.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Voor de hongerenden in Rusland.
(Eerste Blad, pag. 1),
BINNENLAND.
De waterleidingkwestie te Amsterdam in
kort geding.
(Tweede blad, pag. 1).
Groote brand te Heesch.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Zitting van het kantongerecht.
(Eerste blad. pag. 3)*,
Medegedeeld door het K. N. M. I. te Dé
Bilt.
Hoogste barometerstand: 767.3 te Mun*
chcn.
Laagste barometerstand: 744.3 te Riga,
Verwachting: Zwakke tot matigen, Zuid-
Oostelijkcn tot Zuid-Westelijken wind, half
tot zwaar bewolkt, weinig of geen regen,
iets warmer.
De depressie in het Oosten ligt nog met
ecu kern van 740 m.M. in West-Rusland,
doch begint zijn invloed op het weer in
West-Europa, behoudens in het Oostzee
gebied, te verliezen. Dc Oceaan-depressie in
het Westen trekt meer op IJslond aan en
geeft weer storm uit het Oosten en Zuiden
van dit eiland. Do beide depressies zij'n ge
scheiden door em rug van hoogen lucht*
druk, die cicli van de Poolzee over de
Noordzee tot Wcst-puilschland uit3trokt.
Aldaar en in Frankrijk heerscht thans na
de buiige dagen mooi zomerweer met al-
lcrwege zwakke winden. In Zuid-Frankrijk
wordt het weer zeer warm. In Ierland en
in het Oostelijk Oostzeegebied viol zware
regm; in bet overige Europa hield de re
gen op. Het laat zich aanzien, dat het weer
thans eenigszins stabieler wordt en zo*
mersch, zonder ander weer in het onmid*
dcllijk verschiet.
RIJDT VEILIG!
Rijden op de linkerweghelft ia
verboden in bochten binnen be
bouwde kommen; in onoverzich
telijke bochten daarbuiten en bij
het inhalen van tramrijtuigen
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
De nieuwe
komen dagelijks binnen.
