ROMATJO
KORTE JASJES IN PEAU DE SUEDES
CASINO DOORN
DE EEMLANDEU
Bui ten Ian dsch
Overzicht
UIT MOOI
AMERSFOORT
goed op tijd
ASs van Ooorn 't rijdt!
L. J. LUYCX ZOON
Firma DUIM BURGER
Zaterdag 2 September 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 55
OORLOGSSCHEPEN LIGGEN
GEREED
VIJF DOODVONNISSEN IN
BULGARIJE
TEL. 401—1118
ZUIDSSNGEL 66—67
MOSKOU BREEKT MET
TWEEDE INTERNATIONALE
ONTPLOFFING OP EEN
TANKSCHIP
SFEER DISTINCTIE GEZELLIGHEID
BEHENDIGHEIDSSPEL
NA DE ONTVLUCHTING
VAN H0FER
VSER JAAR KERKERSTRAF
WEGENS BOMAANSLAG
8 uur 17 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
SLAAPZIEKTE EISCHT
NIEUWE SLACHTOFFERS
L
Geopend van 7-12, ZATERDAG en ZONDAG ook
van 3-6 uur
SPECIALE CASINO-EXPRESSE NAAR
UTRECHT OM 12 UUR
TAX! BELT U EVEN
1093 of 1830
Garage Nic. Bovée, Kamp 41
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRUS 3 *dCT ll°, -* 10.75. p«
1 week (met gratis «ar zeker lag lege* •aftlnkkea) f 0.171/»»
Btnaealand franco per post per 3 maaadea I J.-. Afzonderlijke aammers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELErOON INTERC 513
PRI IC nPR AF1VFRTFNTIFN I—rtotli I 1.05 <r*, lo beg rip vao tn Dewtisnitmnm
rniJJ ucn HmcniEllUCll t|ke regt| mOT (025 Lldd.d,glreldj..dvtr,eD,|è0 voord.
helft v»o den prt)». - Kleine Advertentltn .KEITJES' bl) voorultbetellng 1—5 regeU
50 cent, elke tegel tneer 10 cent, driemaal plaataen f I.—. Bewijsnummer extra I 0.05
Na den moord op professor
Lessing. Een verbod der
natlonaal-sociallstlscha partij
In Tsjecho-Slowakije bepleit.
Zooals iedereen weet, beperken de natio
naal-socialisten hun actie geenszins tot het
Reich, maar leggen zij eveneens een leven
dige bedrijvigheid in enkele andere landen
aan den dag. Zoo hebben er reeds enkele
Duitsch-Zwitserscho grensincidenten plaats
gehad, die wel-is-waar niet een al to ernstig
karakter droegen, maar die niettemin de
aanwijzing inhielden, dat de hecthoofdigsten
onder hon er af en toe niet voor terugdein-
ren handelingen op buitcnlandsch territo
rium te verrichten, die niet door den beugel
kunnon.
Te algemeen bekend is het feit, dat de
nazi's in Oostenrijk de grenzen van het ge
oorloofde herhaaldelijk overschrijden, dan
dat wij hier afzonderlijk bij behoeven stil
te staan.
graag voorgoed mee zouden willen afreke
nen: deze wensch komt oa. tot uiting in
tal van bladen, die aandringen op een ver
bod der nationaal-socialische partij in ge
heel Tsjecho-Slowakije.
In verband met den gespam
nen toestand te Foetsjau
Tokio, 31 Aug. (V. D.) De Chineeseho
zaakgelastigde, Kiang Hoea-pen, heeft van
daag een bezoek gebracht aan het ministe
rie van buitenlandsche zaken, ter bespre
king van den toestand te Foetsjau. In ver
band met do gespannen situatie heb
ben do marine-autoriteiten bevel gegeven,
dat een aantal oorlogsschepen zich gereed
moeten houden voor een eventueel vertrek
naar Amoy, waar meer dan DOOO Japan
ners wonen- Bij Mawei worden drie Japan
sche oorlogsschepen gereed gehouden voor
de bescherming van 2000 Japanners te
Foetsjau.
Ook de Engelsche zaakgelastigde heeft op
bet ministerie van buitenlandsche zaken
inlichtingen ingewonnen omtrent den toe-
stad te Foetsjau. Uit Foetsjau wordt ge
meld, dat de regeeringstroepen er in ge
slaagd zijn, Oyean-Ping te heroveren op de
communistische troepen, die zich thans in
Noordwestelijke richting bewegen Bij
Sjoentsjang duurt de strijd nog voort.
ProL LESSING.
Eén dor landen, die den laatstcn tijd
voortdurend in beroering worden gehoudon
door het nationaal-socialistische vraagstuk,
Is voorts Tsjecho Slowakije, waar de
Hitlerianen oveneens zonder ophouden van
zich doen spreken en waar trouwens reeds
veel agitatoren zoo voor en na in verzekerde
bewaring zijn gesteld. De toestand
Tsjecho-Slowakije is echter nog aanmerke
lijk verscherpt, sinds enkele dagen ge
leden de Duitsche professor Lessing, dio
goon persona grata van de nationaal-socia-
listen was en die zich veiligheidshalve in
Marienbad had gevestigd, »n genoemde
plaats door sluipmoordenaars met twee
schoten in het hoofd ie gedood. Het lijdt
geen twijfel, dat voor deze verachtelijke
daad de nationaal-socialisten verantwoorde
lijk zijn.
Het behoeft gcon betoog, dat de aanslag
In geheel Tsjecho-Slowakije groote beroe
ring heeft gewekt cn dat de moord velen,
die tegen de nationaal-socialisten tot dusver
een toleroerendo houding hadden aangeno
men, dc oogen heeft geopend.
Tot dusver droegen in Bohemen de af
wecrmaatrcgclen tegen de nazi's een zeer
gematigd en weinig opzienbarend karakter.
Daar dit landsgedeelte het vooral van de
vreomdolingonindustrie moet hebben, liet
men mot opzet uitgebreide politiemaatrege
len, die den vroemdelingen bezwaarlijk een
prettig gevoel kunnen geven, achterwege,
doch het ontzion der vreemdelingen was
voor de nazi's echter een aansporing zich niet
onbetuigd to laten, zoodat de veiligheid der
buitenlanders juist gevaar begon te loopen,
weshalve velen Tsjecho-Slowakije successie
velijk verlieten of dit land als vacanticge-
bied meden.
Do moord op professor Lessing en de
vlucht der vreemdelingen is voor de
Tsjecho-Slowaakscho pers dan ook een ver
klaarbare aanleiding om er bij de rcgcering
op aan te dringen niet meer in haar lank
moedige houding te volharden. Het orgaan
van Benesj, den minister van buitenland
sche zaken, breekt daarom een lans voor
een krasser optreden in het Tsjecho-Slo
waaksche grensgebied cn bepleit daarom
ferme maatregelen tegen „de zedelijke "in
fectie van het Hitlerianisme". Een ander
persorgaan meent zelfs, dat het optreden
der nazi's, die van Duitschland uit de grens
overkomen of althans van Duitschland uit
in T6jecho-Slo\vaklje hun levendige actie
voeren, neerkomt op het verstoren der
internationale orde. Vandaar dat de inter
nationale instantie, die te dezer zake be
voegd is bedoeld is natuurlijk de Volken
bond het hakenkruis behoort tc nood
zaken het internationale recht te respectee
ren. Een dergelijke eisch wordt onder meer
gesteld door de Pravo Lidu, die van stappen,
door de verschillende staten eventueel in
Berlijn te ondernemen, niet al te veel heil
verwacht, doch er dc voorkeur aan geeft,
dat do Volkenbond in zijn geheel in de
Duitsche hoofdstad zijn bezwaren kenbaar
zal maken.
Men ziet dus, dat velen in Tsjecho-Slowa
kije ztch hoe langer hoe feller tegen het
nationaal-socialisme gaan kanten en er
Sofia, 31 Aug. (V. D.) Het gerechtshof
van Stara Zagora heeft Donderdag vijf be
schuldigden ter doorl cn negen lot kerker
straffen van in het geheel 72 jaren veroor
deeld wegens het voeren van communisti
sche propaganda in het leger. Drie beklaag
den werden vrijgesproken.
BUITENLANDSCHE STUDENTEN AAN
OOSTENRIJKSCHE UNIVERSITEITEN.
Hun aantal wordt beperkt.
De Oostonrljksehe legatie in Den Haag
deelt hot volgende med
Het aantal studenten aan Oc«»tenrijksche
universiteiten is in de laatste jaren op dus
danige wijzp toegenomen dat de autoritei
ten hierover niet zonder bezorgdheid kun
nen blijven. In verband met de noodzake
lijke bczuiniginig, is het niet m igelijk de
universiteiten uit te breiden en daarom ziet
de re-ge jring zich genoodzaakt de studie van
buitenlanders aan Oosten rij kscho universi
teiten te beperken. Het is vanzelfsprekend,
dat de regeering slechts zeer ongaarne tot
deze maatregelen is cAergegaan, aangezien
zij het groote belang erkent om juist de
buitenlandsche jeugd bij zich te ontvangen.
Een zeer voorzichtige keuze uit het groote
aantal buitenlanders, in overleg m2t dc
universiteiten, zal door de regeering ge
maakt worden. Op grond hiervan moeten
buitenlandsche studenten voor 15 Septem
ber zich schriftelijk richten met een ver
zoek tot de leiding van de faculteit, waar
zij wenschcn tc studeeren en ontvangen dan
vandaar het bericht of zij tot de studie aan
de bedoelde hoogesc.hool worden toegelaten.
Alle buitenlandsche studenten, ook zij, die
reeds aan Oostenrijksche universiteiten ge
studeerd hebben, moeten zulk »en verzoek
indienen. Verzoeken, welke na 1s* September
inkomen, worden niet meer in behandeling
genomen.
BESHEIDE?
Nu is het de tijd van de heide; overal,
waar ook maar een klein struikje slaat, aan
de kanten van wegen ol akkers, aan grep
pels en voetpaadjes, daar verblijdt ons de
inooie rose-paarse kleur der bloeiende heide,
die vaak allemaal Erica wordt genoemd. Ten
onrechlel De overheerschcnde soort, die in
September de groote heidevelden doet ge-
lijken op een golvend gekleurd tapijt, is van
de soort Calluna. Erica komt veel minder
voor. Meestal staat hel nogal rijk op dc
lagere heidevelden, die wat vochtig zijn, of
schoon men het ook boven op den Atners-
foortschen berg kan aantreffen. Het heeft
trosjes van sierlijk gevormde urntjes cq
bloeit van alle heide het eerst. Reeds in
Juni heb ik ze gezien. Samen vormen Erica
cn Calluna ons prachtig heidekleed: zij
met haar tweeën.
Er is echter nog een derae soort, die heide
genoemd wordt. Zij onderscheidt zich door
het bezit van kleine zwarte bessen en wordt
daarom bcsheido genoemd. Wulpen en
kraaien schijnen die bessen gaarne te eten
en daarom heet de plant ook wel kraaihcide.
Een eigenlijke heidesoort, botanisch gespro
ken dan, is het niet, d.w.z. het behoort niet
tot do groote familie der Ericaceecn, maar
is de «enige inlandsche vertegenwoordiger
der familie Empetracceën cn Empclrum
nigrum is zi|n wetenschappelijke naam.
Waarom ik er hier over uitwijd? Wel,
in een ouden jaargang van het tijdschrift ,,Dc
Levende Natuur" las ik verleden week, dat
de heer T. Boer, onderwijzer te Amersfoort
iu 1909 aan den grooten Heimans, behalve
een mijnspin ook gezonden had een takje
van dc Kraaiheide, die toen in de buurt van
Bavoort voorkwam. En nu zou ik graag wil
len welen, of die er nog 6taat en zoo j&,
waar ze precies te vinden is.
Wie kan me inlichten? Er moeten nu
bessen aanzitten.
A. JOMAN.
Te fascistisch georiënteerd!
Moskou, 31 Aug (V. D.) Volgens een
besluit van het presidium der Komintern
zullen de betrekkingen met dc Tweede In
ternationale niet langer worden gehand
haafd. In het besluit wordt gezegd, dat uit
het optreden van de Tweede Internationale
van den laatsten tijd genoegzaam do nei
ging naar het fascisme blijkt. Dat optreden
heeft het presidium dor Komintern aan
leiding gegeven alle betrekkingen, die zoo
als bekend in Februari van dit jaar als
mogelijk cn gewenscht werden beschouwd
tot het vormen van een eenheidsfront van
het wereldproletariaat, af te breken.
Vier dooden te betreuren
Buenos Aires, 31 Aug. (V. D.) Volgens
een mededecling uit Comodoro Rivadavin
werden tengevolge van een ontploffing aan
boord van bei Argcntijnsche tankschip
Santa Cruz vier man gedood cn con groot
aantal personen gewond. Do ontploffing
bad plaats in één der ruimen van bet schip.
TIENDUIZEND POOLSCHE JODEN
NAAR PALESTINA.
Warscha u, 31 Augustus. (V.D.) Vol
gens medodeclingcn van de Poolsche emi
gratie-autoriteiten zullen in den loop van
dit jaar in het geheel 10.000 Joden uit Po
len naar Palestina emigreeren. Tot nu toe
werden reeds G500 pasvisa voor Palestina
uitgereikt Het Pool9che stoomschip Polo-
nia zal voor de verscheping der Joolsche
emigranten worden ingelegd op den dienst
tusschcn Constanza cn Jaffa.
STICHTING DER IERSCHE REPUBLIEK
BEPLEIT.
Londen, 31 Augustus (V.D.). De legcr-
raad van het Iersche republikeinschc leger
heeft een oproep gepubliceerd, waarin van
de Vslera wordt geëisoht, dat hij hit En-
gelsch-Iersch verdrag annuleert, en zich
aansluit bij den eisch tot vorming van een
Iersche republiek.
TEGEN PLUNDERING VAN
KERKHOVEN.
M o s k o u Sft Aug. (V. D De regcerlng
heeft den stedelijken autoriteiten, in de
eerste plaats dien der groote steden, aan
wijzing gegeven, energiek op to troden
tegen de plundering van kerkhoven. De
meeste nieuwe monumenten en het tralie
werk op de kerkhoven worden door onbe
voegden weggehaald cn voor oud metaal
aan de fabrieken verkocht.
We en en, 1 Sept. (V. D.) Tegen dc drie
nationaal-socialisten, dio de bevrijding van
den Tiroolschen gouwleider Hofer hebben
bewerkstelligd, Sieg Kusstatscher, Wolf i'rick
en Friodrich Dejischer, heeft de justitie te
Innsbruck een bevel tot inhechtenisneming
uitgevaardigd. Dc Neue Freio Pressc rneldt,
dat do zaak op de gebruikelijke wijzo zal
worden behandeld. Het arrestatiebevel bc
rust op paragraaf 217 van het Oostenrijk
sche wetboek van strafrecht, welke para
graaf inhoudt, dat een ieder, dio een we
gens een misdaad gearresteerde met behulp
van geweld in de gelegenheid stelt te ont
vluchten, of dc overheid belemmert in hot
weer arrestoeren van den vluchteling, zich
zelf aan misdaad schuldig maakt.
Wee nen, 31 Aug. (V. D.) Voor een
Woenschc jury heeft Donderdag de behan
deling plaats gevonden van een proces in
verband met den bomaanslag op de ju we
lierszaak van Fütterweit te Meidling. Bij
dezen aanslag werden twee personen go
dood en verscheidene gewond. Dc drie voor
naamste daders zijn gevlucht. Slechts de
boekbindersleerling Johann Thayer, die de
bom een eindweegs heeft gedragen, stond
vandaag terecht.
Hij verklaarde niet te hebben geweten,
waarom het ging. De dagvaarding hield in
misdaad tegen de wet op de ontplofbare
stoffen. Den juryleden werden twee vragen
voorgelegd: de ccno betrof dc directe mede
plichtigheid van den beschuldigde, terwijl
de tweede op de medeplichtigheid aan dc
misdaad der gevluchte daders meer in rui
meren zin betrekking heeft. De eerste vraag
werd door dc jury ontkennend beantwoord
De tweede vraag werd met vier tegen twee
stemmen bevestigend beantwoord. Het ge
rechtshof veroordeelde den beschuldigde tot
vier jaren kerkerstraf.
BUITENLAND.
Moskou breekt met de 2e Internationale.
(Eerste blad, pag. 1).
Slaapziekte eischt nieuwe slachtoffers.
(Eerste blad, pag. 1).
De gespannen toestand te Foetsjau.
(Eerste blad, pag. 1).
Landdag der Nazi's te Neurenberg.
(Eerste Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Begrafenis oud-minister v. d. Vegtc.
(Tweodc Blad, pag. 2).
De „zuivelpot" wordt oj^ede^ld.
(Tweede Blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
De gemeentebegrooting voor 193*.
(Eerste Blad, pag. XJ.
De St.
ingewijd.
Aloysiusschool door Deken Fock"
(Eerste Blad, pag. 3),
Eben Ilaczer wordt niet verplaatst.
(Eerste Blad, pag. 3).
(Medegedeeld door het K.N.M.I. to Do Bilt)
Hoogste Barometerstand 7G8.7 te Valcntia.
Laagste Barometerstand 718.0 tc Isafjord.
Verwachting: Zwakke tot maligen
Noord-Westelijken tot Zuid-Westelijken
wind, afnemende bewolking, weinig of geen
regen, iets warmer overdag.
Het depressiesysteem, dat gisteren in
Scandinavië cn Duitschland veel regen
bracht, os, in diepte toenemende, naar het
Qostzoegcbied getrokken. In het Zuid-Wes
ten bleef do hooge druk stand houden, ter
wijl nabij IJsland dc lage druktoestand ver
sterkte. Lichto barometerdaling in Schot
land en stijging van den luchtdruk ten on
zent doen een krimpenden wind, afnemen
de bewolking en een geringe stijging in
temperatuur overdag verwachten. Dc regen-
kansen zijn betrekkelijk klein. Over Frank
rijk bleef bet mooie weer aanhouden. In
Zuid-Fngcland verbelerde de toestand een
weinig. Over het overige West-Europa is
het echtTer minder goed weer.
RIJDT VEILIG!
Drie, vier fietsers naast elkaar
Geeft belemmering en gevaar.
Zondag hebben dienst de doktoren Plomp,
Kamerling en Batenburg.
Zondag en de goheele week 's nachts
heelt dienst de apotheek van de firma
Cramer.
New-York, 1 Sopt. (V. D.) Do slaap
ziekte to St. Louis heeft tot nog toe reeds
53 dooden geêischt. Woensdag werden 41
nieuwe gevallen vastgesteld tegen gisteren
21. Met zekerheid is thans geconstateerd, dat
te St. Louis inderdaad de slaapziekte ver
wekkende tsetsevlicg aanwezig is.
VIJFTIEN DOODEN DOOR EEN
VLOEDGOLF.
Vera Cruz, 1 Sept. (V.D.) Bij San Alezo
spoelden vrouwen de wasch in de rivier,
toen plotseling een hooge vloedgolf ovor
den oever sloeg. Zes vrouwen en negen kin
deren werden meegesleurd en verdronken.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Onze afdeeiing STOFFEN ts uitge
groeid tot een speciale
STOFFENZAAK
die weldra gereed zal zijn.
Voor
na
DAMES-MODE ZAAK
ARNHEMSCHE WEG 26 EE
