K. DIKKESCHEY
DAMESKAPPER
MUZIEK WEEK TE STRAATSBURG
Crème Gebak
LUNCHROOM VONK
DE NATUUR IN SEPTEMBER
LETTERKUNDIGE KRONIEK
CONTINENTAL SCHRIJFMACHINE
f 125.-
Fa. H. ELZENAAR
Emmertjes IJs van Vonk
J. VONK Wzn.
Neemt U eens onze bekende
In vier smaken
Nougatine
Marasquin
75 cent
Mokka
Sinaasappel
per stuk
VRUCHTENGEBAK 75 cent
Concertgebouw
„DE VALK"
TKANSPSRON"
H. v. VIAN DENSTRAAT 20
Drogisterij „De Aspirin"
Water
Victoria
Hollandia I
Vichy Aeskulap
Dr. Hermann Scherchens plan verwezenlijkt. Van
de volgende landgenoolen werden werken ui/gevoerd.
Willem Pijper, Sem Dresden, Guillaume Landten
Berlus van Lier.
tru ae door Dr. Herman Schcrchen geor
ganiseerde muziekwcek achter den rug is,
lijkt het mij dc moeite waard na te gaan
ln hoeverre dit plan, dat geheel op interna
tionale en ideéeie grondgedachten gebouwd
was, inderdaad is verwezenlijkt Zeker heb
ben de Hollandors zich over voel, dat ons
onwaarschijnlijk voorkomt, mogen verba
zen. Daar warm in de eerste plaats een
stadsbestuur cn directeuren van stads
schouwburg en conservatorium, die zonder
ecnige zekerheid over het s'agcn te bezit
ten, zijn Ingegaan op e.»n plan, dat „slechts'
van idealen aan elkaar scheen te handen.
Immers, een muziekfeest te organiseeren
waarbij géén der medewerkers eenig hono
rarium ontvangt, waarbij een pr>gramma
moot worden uitgevoerd van meer dan 100
moderne werken, is een «ven moedige als
gevaarlijke onder neming.. Niemand kan ga
randeeren, dat beroemdheid X ot Y, zonder
honorarium te krijgen, ni »t op het laatste
moment door dringende omstandigheden
verhinderd zal blijven. Niemand overziet de
moeilijkheden met uitgevers en compmis
ten, d'e het materiaal kosteloos beloven af
te staan.
Niemand weet of de oanstaande leerlin
gen van Scherchcn, die deze concerten zul
len dirigeeren, inderdaad naar Straatsburg
zuilen komen cn of zij de capaciteiten zul
len bezitten, om deze werken te biheer-
schen. Velen hebben sceptisch het hoofd ge
schud.. Niét Fritz Münch de directeur, die
do zalen van zijn conservatorium zonder
aarzeicn kosteloos beschikbaar stelde. Niét
de burgemeester der stad Straatsburg die
het Stedelijk Orkest kosteloos afstond, het
geen in dit givol van niet geringe beteeke
nis was, aangezien dit inhield 23 repetities,
13 concerten en opera uitvoeringen. Niet ook
dc leiding van de stadsschouwburg, die haar
gebouw ook kostemos afstond Fn hun ver
trouwen is met beschaamd: de leerlingen
zijn gjkomen, hebben 15 van de 24 uur
gewerkt, en hebben het prjgramma met
succes gedirigeerd. De solisten zijn geko
men, en waren in hun belangloosheid meer
dan ooit dienoren der muziek. Dat wat aan
vankelijk onmogelijk scheen, Is nu ge
slaagd. A113 namen op te sommen van diri
genten en medewerkers '3 niet wel doenlijk,
en voor den lezer ook weinig interessant.
Volsta ik dus met u mede te doelen, dat
van Nederlanders werden uitgevoerd: de
sonate voor viool-solo van Willem Pijper,
voortreffelijk vertolkt door Zoltan Szekely;
het strijkkwartet van Sem Dresden, hetgeen
ik nooit beter, exacter, zuiverder hoorde
uitgevoerd dan hier door net Ga'imir-kwar-
teit Uit Weenen: het a-cappcllavrouwenkoor
„Egidius. waer bestu bleven!" van Guillau
me Landré, benevens 4 Meieren van Bertus
van Li>r, op teksten van J. H. Leopold,
voor sopraan en kamerorkest, waarbij Ca-
lette Wyss (Zwitserland) op eminente wijze
de soliste was. Beide laatste werken wer
den gedirigeerd door ondergcteckmde.
Van de werken uit het buitenland leken
mij bijzonder belangrijk: het 2e pianocon
cert van Bcla Bartox, waarbij le solopartij
virtuoos werd vertolkt door den componist,
cn het viool-concert van Alban Berg, soliste
Dea Gombrich, Weenen. Dczi beide compo
nisten schrijven beide een zeer persoonlijke,
volwassen stijl, en maakten daardoor gloo
ien indruk; de serenade van Arnold Schön-
berg waarvan één deel tekst van Petrar-
ca, werd vertolkt door den baszanger Doda
Conrad uit Parijs, is mij in vele opzich
ten zoozeer een raadsel, d it ik mij niet be
voegd acht hierover een oordeel uit te
spreken Toch was het een der belangwek
kendste problemen die door deze concer
tenreeks zijn opgeroepen.
Een nieuw werk van Igor Markevitch,
„Vol dl care", vermocht den indruk, die het
werk van dezen jongen Parijschen Rus in
dertijd reeds op mij maakte, niet te wijzi
gen: nog immer is hii dc bijzonder talent
volle, door Parijs verwende en overschatte
auteur, dii geen melodieën schrijven kan,
maar den hoorder verbaast met rhvtmische
complicaties en klanktrouvailles, die door
langdradigheid vervelen. Toch had hij op
vallend succes bij een gedeelte van het pu
bliek. Een bewijs, hoezeer men veelal nog
reageert op leeg effect. Daarentegen moet de
nadruk worden gelegd op de zeer tecdere,
bescheiden en poëtische liederen voor so
praan en kamerorkest van den Zwitser
Frank Martin, waarvan de geluiden wel is
waar niet nieuw zijn, maar op een zoo slgen
rpanier be-Ieefd, dat zij ieders iandacht ten
volle verdienen. Een indruk dien men veel
belovend pleegt te noemen, maakten de Rus
Burjanin met zijn Suite voor viool en plano
en Karl Amadeus Hartmann uit München
mot zijn trompetconcert Drie componisten,
die door het muziekfeest to Amsterdam
reeds in Holland bekendheid verwierven,
deden hun naam c»r aan: Robert Gerhard
met zijn Catalaansche volksliederen, die wij
ten spoedigste in Holland moeten hooren,
en Edmund von Borck die met zijn sexo-
loon-concert (gespeeld door den saxofoon-
vir'uoos Sigurd Rascher) ven andere pers
pectieven opende dan bij te Amsterdam met
zijn FC.'.»" Drchesterstücke reeds deed. Ook
Lubica Maric bevestigde met haar orchest-
ouverture ons in de overtuiging, dat zij zeer
sterke muzikale begaafdheid bezit, dij even
wel vooralsnog een vrije ontplooiing niet
heeft gevonden. Op Sturm marsch van Wla-
dirair Vogel is technisch weinig aan te
merken, behalve dat deze een aanejnscha-
keüng is van afgepasto 6tukken, waardoor
de meïodischo 6troom voortdurend wordt
gestuit.
Van de bekende kopstukken werden eenl-
g3 werken uitgevoerd, om aan het geheel
luister bij te zetten, iets wat slechts gedeel
telijk mocht gelukken. Met „Lehrstück" van
Paul Hindemith, waarin ook het publiek
actief muzikaal medewerkt door het zingen
van slagzinnen, is voor den bekenden com
ponist slechts oen blamage. Zonder twijfel
de steeds parate componecr-routine liet hem
niet in den steek, daarentegen des te meer
:ijn gezond verstand, dut hem de snobistische
tekst van Bert Brechl liet kiezen; een tekst
waarin beschreven wordt hoo een vliege
nier, die met zijn toestel omlaag is gestort
en sterft, door de omstanders op klcinzie
lige wijze wordt gedwongen to erkennen, dat
hij met hoogvliegen den menscben geen
dienst bewijst, waarom zij hem het water,
dat hij vraagt, uitstorten; het kussen, waar
om hij verzoekt, verscheuren, en hem mee
doogenloos laten omkomen Het stuk ein
digt met een soort zegekoor waarvan do
verheffende werking voor velen verlorjn
is gegaan
.,Le pauvre matelot", van Dor'us Milhaud
(waarin o.a. onzo landgenoote Ré Koster
met succes optrad), kan scènisch niet erg
geslaagd genoemd worden, alhoewel de mtt
ziek eenige zeer geslaagde en zjlfs indruk
wekkende momenten bezit.
„l'Historie du Soldat", van Straw Inskl,
onder regie van Dr. Jcssner, voorheen uit
Breslau, werd uitstekend opgevoerd in de
oorspronkelijk j décors en had als altijd het
succes -lat bet verdient
Rest mij nog de lezingen van Prof. Alois
Haba te vermelden; lezingen over moderne
muziek, lang verwacht, des te meer teleur-
tellend, waar zij op agitatorische wijze
voorgedragen, doorspekt rr»et gemakkelijke
geestigheden, ln wczïn niet anders bleken
te zijn, dan onljgische oppervUkklge eigen
wijsheden, die onkritische luisteraars op
een dwaalspoor zouden kunnen brengen.
Helaas moest zelfs de muziek van dezen
componist (2 nonetten voor Kaasinstru-
men) hetzelfde a-musische aspect opleve
r»n.
Van de uitvoerenden noem ik nog als dc
uitnemendsten Jacob cn Bronislav Gimpel
(piano en viool), de tenor Albert Peters,
Vilmos Palotai (cello), d.' beroemde Marya
Freund Trude Rittmann, piano, Rachel
Thauvoye, clave-cimbel.
Men raag natuurlijk do grootste bewon
dering hebben voor dn energio van één man,
die dit geheel organiseerde en bezielde,
maar van nog grooter betcekenis schijnt
achteraf juist het onpersoonlijke van dit ge
heel. Het werd door alle daar aanwezigen
als oen winst gevoeld, dat het ditmoal niet,
zooals bij zoovele concertenreeks »n, een tot
het publiek gerichte demonstratie was, noch
een wedstrijd in verkeerd begrepen „suc
ces" noch een poging om het concertleven
te redden; maar dat het hier in de eerste
plaats een samenwerken vin musici, uit 17
vcrschilljnde naties, terwille van do mu
ziek, tcrwille van de problemen, die zich
rondom creëeren en uitvoeren, voortdurend
vernieuwen. Een ondernemen van zuiver
muzikaal belang, waarbij publiek niet werd
uitgenoodigd, noch ook geweerd (men kon
kosteloos toegang krijgen), waarbij de groot
heid der resultatïn slechts werd bepaald
door do muzikale ontdekkingen, conclusies
ot leeringen, die ieder van de deelnemers
als winst-voor-zich uit deze samenwerking
vermocht te trekken. Zoo mogen bijvoor
beeld dc acoustische experimenten, die door
de insiders gedurende de laatste weken von
Augustus zijn gehouden, tot de zeer merk
waardige gebeurtenissen op muzikaal ge-
bi ed gerekend worden. De resultaten hier
van, die voorloopig nog wel niet naar bui
ten zullen doordringen, zouden, indien hier
op wordt voortgebouwd, ingr'jnende veran
deringen kunnen teweeg brjngcn in de uit-
voeringspractijk, zioals wij d«e nu kennen.
Dit za' nog wel ecni#en tiji op zich laten
wachten; maar indien ik )uist ben ingelicht,
heeft Hermann Scherchcri zoo juist te Pa
rijs een school voor acoustische studies op
gericht, waar hij in stilte verder arbeidt met
een stof van geïnteresseerden.
De stand der compositnire evolutie, voor
zoover dio zich in de te Straatsburg uitge
voerde moderne werken heeft gemanifes
teerd, Is ongeveer in alle landen op een
zelfde niveau, hoezeer ook alle landen zich
op eigen wijze uiten. Hierop schijnen
slechts Engeland jn Frankrijk een uitzonde
ring te maken. Engeland, dal ons schijnt te
willen winnen met een aantal werken, die
een maximum ann lawaai en een minimum
aan belangrijkheid bieden. Frankrijk, dat
na de groupe-de-six (Milh .udj nog slechts
geadopteerdj Russen (Strawinsky, Marke-
witch) ols nationalo jongeren-glorie ver
toont. Maar mogelijk bevinden zich ook in
Frankrijk, zooals in Engeland, de beschei
den en bijna onbekende Alan Bush, in stilte
werkende, ons onbekende talenten. Hopen
wij het!
10 September 1933.
BERTUS VAN LIER.
De eerste helft van dc maand in dit jaar
is vol zonnedagen geweest: dag op dae
werd als uit gouden bokalen het licht uit
de hemelen gestort over de wachtend* aar
de. dag op dag hebben wij ons in dc schoo-
ne en stralende luister van kostelijke na
zomerdagen kunnen verheugen.
Wie van een late vacantia genieten mocht
wie op vrije uren de zon en do wind. de
ruimto der velden, de schoonheid der hos-
achcn, do wijdheid der meren, de wilde,
ongerepte pracht van heide, duin en zee
heeft gezocht, heeft zijn rijke vreugde kun
nen vinden onder blauwen hemel onder
wisselend wolkenspel, in koesterenden zon
negloed iederen blauw-cn-goudcn Septcro
berdag weer.
September, hot is de maand van over
gang. Nog is er iets, is er veel van
pracht van den zomer, maar op kille, ne
vclige ochtenden. In 't frisschc. koele avond
uur. In vallondc bladeren, in trekkende
vogels en rijpende vruchten, in zoovele tot
Ieder 9prckondc, maar ook in fijnere, meer
verborgen, stille tcckcns kondigt zich het
najaarsgetijde aan. September draagt die
verkondiging ook in zijn naam, waaraan
overigens weinig te verklaren is. Herfst
maand spriekt voor zichzelf, cn Scptem
bcr. de Latijnsche naam schoon van klank
wil toch niets meer zeggen dan de zevende,
de zevende maand in het oud Romeinsctie
jaar. dat met Maart begon.
Op de bouwlanden liggen nu velo velden
kaal. als goelgrijze stoppelvelden of opnieuw
doorploegd. Do aardappelakkers zijn met
het welkend loof getooid; voor een deel
ook hier de rijke oogst al gedolvep: als
prachtige, glanzende vruchten liggen zc bij
hoopen in het vruchtbare Frïesche land,
zonder helaas met al haar gaven welige
overvloed van oogstrijkdom. den boer een
redeliike opbrengst te kunnen geven. Dat
het nevelfloers dat over de bouwlanden ligt
in deze crisistijden ondanks de uitbundige
zonnigheid der Septemberweken.
Ook op andere plaatsen is het de tijd
der rijnende vruchten Rijpende vruchten
en trekkende vogels, dat zlfn we] twee van
do meest opvallende verschijnselen in de
zen naderenden herfsttiid Langs velden en
wegen is er de roodo dieproode tooi van de
meidoornboschics. Elders zijn het vooral de
schitterende oranje vruchten van de lijster
hes. die kleur aan hot 'andschap geven
Zwarte vlierhessen toonen weer anderen
tint. gele duindoorvruchtes, sierlijke knrdi
naalmutstooi geven aan do duinbosschages
eloeri en glans
Braamhessen ziin rijp en hangen als dik
ke. sanpige. smakelijke vruchten, een lust
voor 't oog en voor den mond. in do moe
rassige en zandde streken tusschen de
dorpns en het welkend loof.
Niet alleen de vruchten zijn het die het
andschap tooien, ook bonte bloemenover
vloed blijft in deze weken boeien cn beko
ren.
En dan ten slotte, laatste greep uit Sep
tember overvloed: het is de tijd van de zin
gende trek. Wat in Augustus in rust- en
ruitijd zweeg, ontwaakt nu weer tot nieuw
zingend leven. Verschillende vogels zijn al
verdwenen als voorboden van den groot*
trek der najaarsmaanden de koekopk roept
niet meer. dc wielewaal ging heen. de gier
zwaluwen, die in zomerweken rond don
toren zwierden, zijn al weg, in t riet is het
stiller geworden nu karekiet en rietzanvoj
zich cr niet meer laten hooren. Maar andere
vogels, die nog blijven of trekkend verder
gaan, laten zich hooren en begeleiden de
fijne en innige Septcmbervreugden met hun
stil bekorend lied.
En nu mag «k tot slot van deze bijdrage
wel even hel woord geven aan dr. Jac. P
Thijsse. den meesier der vogelkenners, die
in „Het Vogeljaar" zegt:
„In September komen nu nog ccn paar
liefelijke cn gracieuze weken, de tijd van
len „zingenden trokLiefelijk cn zacht
klinkt op een goeden morgen het gestamel
van een tjiftjaf, de roerende strofe van hot
fitisje. do welluidende, tirade van de zwart
kop-grosmusch. een enkele nachtegaalslag
en een zanglijsterlied zonder overmoed, voor
zoover dot bij een zanglijster mogelijk is.
Als ik dat hoor. dan word ik louter aandoe
ning en romantiek cn dan ga ik vanzelf
stilletjes dat mooie lied van Von Eichen
dorf zingen van Nach Suden nun sich
lenken. dio Vöglcin allzumal, met wijd
uitgehaald:
Adé. in dio Lang" und Breite.
O Prag, wir ziehn in die Welte,
Et habeat bonam pacem.
Qui sedéit post fornacera!
(Hij hebbe goeden vrede.
Die bij de kachel ziet!)
A. L. B.
Doctor José droomt vergeefs
door Theun dc Vries.
(Van Loghum Slaterus' Uit-
geversmij N.V. 1933).
Het nieuwste bock van Theun dc Vries,
don auteur van den roman „Rembrandt",
die door dc Maatschappij der Nederland
schc Letterkunde werd bekroond, levert
opnieuw het bewijs, dat onze nieuwste pro
zu-litcratuur, om aan dc romantische be
hoeften van haar auteurs te voldoen, haar
motieven moet zoeken in verre streken cn
in verre tijden. Hoe velo mijlen zijn wij
verwijderd van het realisme! Een realis
tisch werk, dat zich zou bezig houden met
eene onbarmhartige ontleding van den
Nederlandschcn ihcnsch van dezen tijd. het
zou niet beantwoorden aan de vraag van
het oogcnbllk. En waarom niet? Omdat er
een groote mate van cultuur en cultuurver-
zadigdheid noodig is, om do waardeering
voor het realisme mogelijk tc maken. De
primitieve, de door de techniek weer pri
mitief gemaakt rrtensch van onze dagen
vraagt naar fantasie, vraagt naar een exo
tische omgeving, een exotische sfeer. Hij
heeft een hartversterking noodig die hem
bedwelmt, alvorens hij literatuur kan gaan
genieten.
Wanneer wij hoo langer zoo meer ro
mans zien verschijnen, waarvan de sfeer
bepaald wordt door cone fantasie, die niet
uit dc gegevens onzer dagelijksche omge
ving is samengesteld, dan beteckent dat
niet, dat onze schrijvers zich opzettelijk in
die sfeer verdrinken, om aan de lezers wel
gevallig ie zijn. Het beteckent alleen, dat
onze tijd die schrijvers als vanzelf te voor
schijn brengt. Hoe zou de literatuur ontko
men aan die voor onze dagen van nood
konmerkende neiging: de vlucht in het
irrationeel**
Theun de Vries is de schrijver bij uit
stek. die aan het nieuwe romantisch lite
ratuurtype beantwoordt. Het kenmerkende
van dezen auteur is, dat hij de psychologio
zijner personen opbouwt uit zijn fantasie.
Indien men de „sfeer" wegneemt bij Theun
de Vries, dan leven ook zijn personen niet
meer. Ze zwemmen erin als visschen in
het water. Hij heeft op deze wijze in zijn ro
man „Rembrandt" verrassend gave en le
vende persoonlijkheden geconstrueerd.
Maar liet gevaar van deze methode is hier
in gelegen, dat wanneer de beschreven per
sonen weinig houvast bicden, wanneer hun
loven zich niet kenmerkt door een sterke
concreto dramatiek, denkbeelden en vi
sioenen worden aangekleed in den vorm
van persoonlijkheden, en zuiver syrabolis-
tischc werken ontstaan, dio den valschen
schijn hebben van psychologie.
Dat dc roman: „Doctor José droomt ver
geefs" zulk een werk is, dat vormt het
groote bezwaar, dat wij tegen dit boek
koesteren.
Om dat bezwaar te doen begrijpen, moe
ten wij eerst een korte weergave beproe
ven van het motief. Doctor José is een
groot geleerde, afkomstig van een eiland,
dat tot de Spaansche bezittingen behoort.
Hij bokwaamt zich aan vele beroemdo uni
versiteiten van Europa, cn keert dan naar
zijn eiland terug. HIJ treft het aan in een
toestand van achterlljkhold en vervuiling,
die alle beschrijving tart. De bevolking is
lui en vad9ig en leeft zoo onhygiënisch, dat
er herhaaldelijk epidemieën voorkomen.
Zijn levens-ideaal Is: om hot eiland en
zijn bevolking te verheffen tot een geluk
kig land, waar mon gezond is en leeft naar
do voorschriften van de rede. Hij. gaat de
zieken genezen, hij werkt voor de verbete
ring van den nlgemeencn gezondheidstoe
stand, hij gaat wegen aanleggen, cn een
groote brug bouwen over een ravijn. Maar
hij, de atheïst, de vrijdenker houdt al te
woinig rekening met oen andere Macht dan
de zijne, die op het eiland heerscht: do Jè-
zuïtenorde, wier witte klooster zich op een
dor bergtoppen van het eiland verheft.
De 6trijd tusschen Doctor José on do
heimelijk hem bekumpende Jczuïton-orde
wordt oen strijd op leven en dood. De gees
telijken stoken heimelijk een woeste berg
stam op, om de brug, die de kroon vormt
van zijn hervormingswerk to vernietigen,
en slagen cr later in, met de hulp van het
Gouvernoment, hem gevangen te laten ne
men en het doodvonnis over hem te laten
voltrekken. Men kan niet zeggen, dat
Theun de Vries het geval „klein" heeft ge
zien Men krijgt inderdaad, bij het lezen
van dit boek den indruk, dat het twee le
vensbeschouwingen zijn, die met elkaar
botsen. Deze tegenstelling wordt ook open
lijk gedemonstreerd, dc oorlogsverklaring
van de Jezuïten aan Dr. José wordt duidc
lijk overhandigd, wanneer een der paters
hem bezoekt, en zijn levensbeschouwing,
waarin het anrdsche leven als van betrek
kclijkc waarde wordt voorgesteld cn het
dienen van God als het eenig volstrekte
tegenover de overtuiging van Dr. José, die
,.ccn hemel op aarde wil brengen", wordt
gesteld.
Ook maakt Theun de Vries het ons dui
delijk, dat de Jezuïten hun groote macht
niet zouden kunnen uitoefenen, indien do
voorwaarden tot die mgcht: de religieuze
extase, waartoe de bevolking kon geraken,
niet in het volk zelf aanwezig waron ge
weesl. Hot fatum.in het conflict tusschen
de Jesuïten cn Dr. José wordt positief geac
ccntucerd.
coirpleet met koffer en garantie
KANTOORBOEKHANDEL
Laagestraat 84 - Teletoon 52*
Vanille-, Mokka on Vrachten Room-IJ»
I 1*—»
Vanille IJs I 0.60
Voldoonde voor 6 porsonen.
BEVROREN NEGERS 10 cent
Bekertjes 10 en 15 ct
Zondags wordt óók bezorgd.
LANGESTRAAT 87B. Tol. 50
Maar onthiel' dit alles den schrijver, die
bij ons toch den indruk wekt, dat hij men
schcn wilde toonen en niet uitsluitend ge
personifieerde ideeën, van den plicht der
waarschijnlijkheid? Wij teekenen hierbij ter
loops aan, dat dc schrijver door de voor
stelling, die hij van do Jezuiten-orde geeft
alle historische en actuecle werkelijkheid
miskent Ilij leze er MacCaulcy eens op
na, cn hij zal de Jczuïten-ordo ontmoeten
in geheel andere gedaante dan hij in zijn
boek aanduidt: hij zal haar zien vervuld
van een grcnzenlooze toewijding cn men
schenliefdc. En het lijkt ons bovendien ton
eenenmalc onjuist, dat hij oen kerkelijke
orde den tegenstand aanwrijft tegen verbe
tering van hygiënischs on sociale toestan
den, terwijl het juist dc kerkelijke orden
zijn, xve'.kc voor die verbetering overal in
do wereld voorbeeldig werk hebben ver
richt
Het zeer onwaarschijnlijke in dit verhaal
is echter het pralen van Doctor José met
zijn vrijdenkerij. Dit doet men niet, wan
neer men iets bereiken wil in een door cn
door Katholiek land. Het is niet dc rede,
maar alleen een redelooze, domme rede,
le bij haar arbeid voor het welzijn eener
bevolking, de gezindheid en overtuiging der
bevolking weerstreeft.
Door deze zonde tegen de waarschijnlijk
held, door aan zijn figuren een on-psycho-
logische, een fanatieke gestalte te geven,
heeft Theun de Vries ons dit boek veel
minder aannemelijk gemaakt dan zijn
Rembrandt" voor ons was. Wij kunnen
de menschelijkheid van Dr. José niet vol
komen als tragisch beleven, omdat een ge
deelte van José's noodlot gevormd werd
door zijn eigen schuld.
Onder dit voorbehoud kunnen wij de uit
nemende Uterairo qualiteiten die zich in
dit boek openbaren waardeeren. Misschien
op sommige plaatsen de taak wat over
laden, maar het boek kenmerkt zich door
een uiterst suggestieven stijl, die den wa
ren kunstenaar kenmorat.
DAAN VAN OLLEFEN GEHULDIGD.
Bij zlfn 60-jorig joblié.
Ter gelegenheid van zijn zestigjarig too-
neeljublleum Is Daan von Ollefen, een van
onze oudste tooneelspelers in den stads
schouwburg, te Amsterdam gehuUigd. Na
afloop van een feestell|ke voorstelling van
Zola'9 „De erfgenamen van Rabourdin
Teletoon 281
Groote en kleine zalen
disponibel
voor feesten, partijen enz.
ff
de crème voor overtollige transpiratie
(z.g. zweetvoeten, okselholten, enz.)
Aangenaam en gemakkelijk in hot
gebruik.
ONSCHADELIJK.
Per pot 0.500.301.80.
DROGISTERIJ ..DE GAPER"
JULIANAPLEIN 3, Amorsloort.
TELEFOON 1681
Leusderweg 93-95
Woestijgerweg 143
Tel. 651
Tel. 1012
Ned. Fabrikaat
Zeer velen hobben dez3 voorstelling bijge
woond en aldus bijgedragen tot do hulde
die den ouden, thans 75-jorigen tooneelspe-
lor, Is gebracht.
Na afloop van de voorstelling werd de
jubilaris toegesproken door den heer Ben
dien, administrateur van den stadsschouw
burg, die hem namens den wethouder voor
de kunstzaken gelukwenschte en hem een
krans van het gemeentebestuur aanbood.
Vervolgens kwamen de collega's van don
jubileerenden tooneelspeler de heeren Lou
F.zerman, Jan Musch namens het „Masker",
Jacques van Hoven namens het ensemble,
Cor Ruys, Louis de Vries namens het Ne-
derlandsche Tooncelverbond en nog ver
schillende anderen nun vriend geluk wen-
schcn.
Voorts spraken nog de heeren Jan van
Zutphen namens het huldigingscomité en
Richard Flink uit naam van de tooneelkun-
stenoarsvereeniging. Kransen werden het
tooneel opgedragen o.a. van de Amsterdam-
sche Toonoelver»eniging. Voorts was er een
stapel telegrammen
Tenslotte sprak de jubileerende tooneel
speler een woord van dank tot al zijn col
lega's en deed hij een beroep op het publiek
om belangstelling te blijven toonen voor het
waarin de grijze jubilaris de rol van Cha-1 werk van de talrijke goede Nederlandsche
puzot vervulde. toone3lsnelers.
